Sıfır atık yaklaşımının esas alınması ile sağlanacak avantajlar;

Transkript

1 SIFIR ATIK NEDİR? İsrafın önlenmesini, Kaynakların daha verimli kullanılmasını, Oluşan atık miktarının azaltılmasını, Etkin toplama sisteminin kurulmasını, Atıkların geri dönüştürülmesini, kapsayan atık önleme yaklaşımı olarak tanımlanan bir hedeftir. Atıkların geri dönüşüm ve geri kazanım süreci içinde değerlendirilmeden bertarafı hem maddesel hem de enerji olarak ciddi kaynak kayıpları yaşanmasına neden olmaktadır. Dünya üzerindeki nüfus ve yaşam standartları artarken tüketimde de kaçınılmaz şekilde bir artış yaşanmakta ve bu durum doğal kaynaklarımız üzerindeki baskıyı artırarak dünyanın dengesini bozmakta, sınırlı kaynaklarımız artan ihtiyaçlara yetişememektedir. Bu durum göz önüne alındığında, doğal kaynakların verimli kullanılmasının önemi daha da ortaya çıkmaktadır. Bu nedenledir ki son yıllarda tüm dünyada sıfır atık uygulama çalışmaları hem bireysel hem kurumsal hem de belediye genelinde yaygınlaşmaktadır. Sıfır atık yaklaşımının esas alınması ile sağlanacak avantajlar; Verimliliğin artması, Temiz ortam kaynaklı olarak performansın artması, İsrafın önüne geçildiğinden maliyetlerin azaltılması, Çevresel risklerin azalmasının sağlanması, Çevre koruma bilincinin kurum bünyesinde gelişmesine katkı sağlandığından çalışanların duyarlı tüketici duygusuna sahip olmasının sağlanması, Ulusal ve uluslararası pazarlarda kurumun Çevreci sıfatına sahip olmasının sağlanması, bu sayede saygınlığının arttırılmasıdır.

2 NEDEN SIFIR ATIK? Doğal kaynaklar, küresel ekonominin işleyişini ve yaşam kalitesini desteklemektedir. Bu kaynaklar yakıtlar, mineraller ve metaller gibi ham maddeler ile birlikte gıda, toprak, su, hava, biyokütle ve ekosistemleri de içermektedir. İyi işleyen bir ekonomi, doğal kaynakların ve ham maddelerin kesintisiz akışına bağlıdır. Kaynakların sürdürülebilir ve verimli bir şekilde yönetimi, günümüzde kaçınılmaz bir gereklilik durumundadır yılına göre bugün, Kişi başına enerji tüketimi 3 katına, Ham madde kullanımı 2 katına, Dünya nüfusu ise 5 katına çıkmıştır. Sanayi devrimine bağlı olarak ortaya çıkan teknolojik yenilikler ile birlikte artan nüfus ve şehirleşme, yaşam standartlarının ve tüketim alışkanlıklarının farklılaşmasına yol açar; sonuçta da geçmişe nazaran daha çok atığın oluşmasına neden olur. Bu durum aynı zamanda, başta doğal kaynakların tükenmesi ve iklim değişikliği gibi hususlar olmak üzere tüm canlıları tehdit edecek boyutlara varan hava, su ve toprak kirliliğine neden olur. Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıklarımızı kontrol altına almak, gelecek nesillere temiz, gelişmiş bir Türkiye ve yaşanabilir bir dünya bırakmak için sıfır atık prensibi hedef alınmalı ve entegre bir yaklaşımla atıkların yönetimi sağlanmalıdır.

3 HEDEFLER Temiz ortam kaynaklı olarak performansın ve verimliliğin arttırılması İsrafın önüne geçildiğinden maliyetlerin azaltılması Çevresel risklerin azaltılmasının sağlanması Duyarlı tüketici duygusuna sahip olunmasının sağlanması Tasarruf ve ekonomik kazanç sağlanması

4 KAZANÇLAR 1 ton atık kâğıdın geri kazanımı ile; 17 ağacın kesilmesi önlenir, m3 kadar sera gazı engellenir, 2,4 m3 atık depolama alanından tasarruf sağlanır. Yeni üretime kıyasla metal ve plastik geri kazanımı ile %95 enerji tasarrufu sağlanabilir. Atık camlar tekrar cam ürünlerine; plastikler elyaf ve dolgu malzemesi gibi birçok malzemeye, atık metaller ise tekrar metal ürünlerine dönüşebilir. Organik atıklardan elde edilebilecek kompost ile topraklarımız daha verimli hale gelir. Geri dönüştürülen her 1 ton cam için yaklaşık 100 litre petrolden tasarruf edilebilir.

5 Sıfır Atık Projesi kapsamında geri dönüşebilen atıklar nelerdir? Ambalaj atıkları: Üretim artıkları hariç, ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil çevreye atılan veya bırakılan satış, ikincil ve nakliye ambalajlarının atıklarıdır. Ambalaj atıkları; plastik, kağıt,karton, cam, metal vb. atıklardır. Plastik Kağıt, karton Cam Metal Plastik tabak, kaşık, pet şişe, ayran yoğurt kabı vb. Kağıt, karton, gazete vb. Cam kavanoz, meşrubat şişesi vb. Metal içecek, konserve kutusu vb.

6 Diğer atıklar Organik Yemek artıkları Ekmek artıkları meyve ve sebze artıkları, yumurta kabukları, çay posaları, park-bahçe atıkları vb. bitkisel kökenli atıklardır. Her türlü unlu mamul ve ekmek artıkları Bitkisel atık yağ Atık pil Kızartmalık atık yağlar, tarihi geçmiş katı ve sıvı yağlardır Kullanım ömrünü tamamlamış veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılmayacak duruma gelmiş pillerdir.

7 Tehlikeli atık Floresan lamba Kartuş Tarihi geçmiş ilaçlar Yağ filtreleri Üslübü bez Eldiven vb. Tıbbi atık Enfeksiyon yapıcı atıklar (kan ve kan ürünleri olmak üzere her türlü vücut sıvısı, bunlarla bulaşmış olan örtü, çarşaf vb, bakteri ve virüs tutucu hav filtreleri vb), Patolojik atıklar (kimyasal ile işlem görmüş), Kesici-delici atıklar (enjektör, biyopsi iğneleri, petri kapları vb.) Atık Motor Yağı Motorlu araçlardan çıkan kullanım süresi biten atık yağlardır. Ömrünü Tamamlamış Lastik (ÖTL) Faydalı ömrü tamamlanan araçtan sökülen araç lastikleridir.

8 Belediyemizde Neler Yapılıyor? Belediyemizce de 2018 yılı Kasım ayında Sıfır Atık Projesi kapsamında çalışmalar yapılmıştır. Bursa Büyükşehir Belediyesi olarak; ilk olarak 1998 yılında başlatılan kağıt, karton metal, plastik vb ambalaj atıklarının geri kazanımı ile ilgili çalışmalar; Çevre Kanunu ve mevzuatlar gereği ilçe belediyeleri ile koordinasyon halinde yürütülmektedir. Ambalaj atıklarının ayrı toplanması için Belediyemiz birimlerinde mavi renkli geri dönüşüm kutuları kullanılmaktadır. Atık pillerin ayrı toplanması için kırmızı renkli atık kutuları, bitkisel atık yağların ayrı toplanması için mavi renkli bidonlar kullanılmaktadır. Belediyemiz bünyesinde atık yönetimine yönelik yürütülen faaliyetler Sıfır Atık Projesi kapsamında hız kazanmıştır Yılı Kasım ayı itibariyle atıkların ayrı toplanması için altyapı güçlendirilmiş ve toplanan atık miktarlarıyla ilgili ölçümler yapılmaya başlanmıştır. Sıfır Atık Projesi ile Bursa ölçeğinde yürütülen çalışmaların hız kazanması ve atık toplama veriminin artması hedeflenmiştir. Bunun için öncelikli olarak Zafer Mh. Yeni hizmet binamızda uygulanmak üzere geri dönüşebilen tüm atıklar için ayrı atık biriktirme ekipmanları alınmış ve belediye binamızın tüm katlarına yerleştirilmiştir.

9 Büyükşehir Belediyemizde çalışan tüm personele ve temizlik personeline, sıfır atık projesinin uygulanmasına yönelik eğitimler verilmiştir. Ayrıca hazırlanan genelge ile tüm personel bilgilendirilmiştir. Biriken ambalaj atıkları bağlı bulunduğumuz ilçe belediyesinin anlaşmalı olduğu çevre lisanslı firma tarafından alınarak geri dönüşümü sağlanmaktadır. Belediyemiz yemekhanesinden çıkan bitkisel atık yağlar (kızartmalık atık yağ), diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmekte ve protokol yapmış olduğumuz çevre lisanslı firma tarafından alınarak çevreci bir yakıt olan biyodizele çevrilmesi sağlanmaktadır. Atık piller ve tehlikeli atıklar mevzuatlar doğrultusunda diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmekte ve çevre lisanslı firma ve yetkili kuruluş tarafından alınarak bertarafı sağlanmaktadır. Belediyemiz atölyelerinden çıkan Atık motor yağları ayrı olarak su sızdırmaz tank ve varillerde biriktirilmekte ve yetkili kuruluşa teslim edilerek enerji geri kazanımı sağlanmaktadır.

10 Şantiye sahalarında araç bakım yerlerinden çıkan ömrünü tamamlamış lastikler ayrı olarak biriktirilmekte ve geri kazanımı sağlanmak üzere çevre lisanslı firmalara verilmektedir. Tıbbi atıklar sterilizasyon tesisinde steril edildikten sonra katı atık düzenli depolama alanımızda bertaraf edilmektedir. Bununla birlikte Bursa Büyükşehir Belediyemiz ile Milli Eğitim Müdürlüğü arasında sıfır atık projesi kapsamında Yeşil Karne Protokolü imzalanmıştır. Bu protokol ile Temel Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı ilkokullarda sıfır atık bilincinin yaygınlaştırılması sağlanacaktır.

11 FAYDALI LİNKLER: 1. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı : 2. Bursa İl Enerji Yönetim Birimi: 3. İl Müdürlüklerince Atık İşleme Tesislerine Verilen Belgeler: 4. Atık Taşıma Lisansları: 5. Sıfır Atık Tanıtım Filmi: 6. Sıfır Atık Kamu Spotu: 7. TEMA Vakfı-Sıfır Atık- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: 8. Elektronik Ev Atıkların Geri Dönüşümü: 9. Elektronik Atıkların Geri Dönüşümü: