SİRKÜLER: 2014/005 BURSA, Konu: 4857 sayılı İş Kanunu'nun 30. maddesi kapsamında SGK Engelli Teşviki İle İlgili Duyuru

Transkript

1 SİRKÜLER: 2014/005 BURSA, Konu: 4857 sayılı İş Kanunu'nun 30. maddesi kapsamında SGK Engelli Teşviki İle İlgili Duyuru Özet: 4857 sayılı Kanunun 30'uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanmakta olan işverenlerin, her yılın ocak ayında özürlü sigortalı çalıştırdıklarına dair belgelerini Türkiye İş Kurumu İl/Şube müdürlüklerinden onaylatarak işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü'ne ibraz etmeleri gerekmektedir. Sayın Mükellefimiz, Bilindiği üzere istihdam paketi kapsamında işverenlerce çalıştırılan özürlülerin sigorta primleri konusunda bazı teşvikler düzenlenmiş durumdadır tarihinden geçerli olup, uygulamaya ilişkin detayların açıklandığı SGK genelgesi tarihinde yayınlanmıştır sayılı İş Kanunu'nun 30. maddesi kapsamında; 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenleri %3 oranında özürlüyü istihdam etmekle yükümlüdür. İşçi sayısı konusunda aynı işverene ait, aynı ilde yer alan işyerlerindeki toplam işçi sayısı esas alınmaktadır. İşverenlerce, bu kapsamda çalıştırılması zorunluluğu bulunan özürlü sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üstünden hesaplanan SGK primlerinin işveren paylarının tamamı, yükümlülük fazlası veya yükümlü bulunulmadığı halde çalıştırılan özürlü sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üstünden hesaplanan SSK primlerinin işveren payının %50'si hazinece karşılanacaktır. Bu uygulama tarihinden itibaren geçerlidir. İşverenlerin bu teşvikten yararlanabilmeleri için örneği Ek-1'de yer alan belgeyi Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlükleri'nden onaylatarak Sosyal Güvenlik Kurumuna iletmeleri gerekmektedir. Bu belgelere dayanılarak Kurum bilgi işlem yetkililerince işverenlerin bu teşvikten yararlanabilmesi için gerekli tanımlama yapılacaktır. İşverenler kontenjan dahilindeki çalışanları için No'lu belge türünü, kontenjan fazlası veya zorunlu olunmadığı halde çalıştırılan özürlüler için belge türünü seçerek aylık prim hizmet bildirgelerini düzenleyeceklerdir. Bu doğrultuda, kontenjan kapsamındaki çalışanların prime esas kazanç alt sınırı üstünden hesaplanan SGK primleri işveren payının tamamı, kontenjan fazlası veya

2 zorunluluk dışında çalıştırılan sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üstünden hesaplanan SGK primlerinin işveren payının %50'si hazinece karşılanacaktır sayılı Kanunun 30'uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanmakta olan işverenlerin, her yılın ocak ayında özürlü sigortalı çalıştırdıklarına dair belgelerini Türkiye İş Kurumu İl/Şube müdürlüklerinden onaylatarak işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü'ne ibraz etmeleri gerekmektedir. Bu belgelerin her yılın ocak ayında ibraz edilmemesi halinde, aylık prim ve hizmet belgelerinin veya sayılı Kanun türü seçilerek gönderilmesinin engellenmesi amacıyla daha önce verilmiş olan "kod" ilgili ünitece kaldırılacak ve bahse konu belgenin yeniden ibrazına kadar bu işverenler söz konusu kanunda öngörülen teşvikten yararlandırılmayacaktır. Bu nedenle, özürlü teşvikinden yararlanmaya devam edebilmek için mutlaka ekte yer alan genelgedeki belgenin İş-Kur'a onaylatılarak ilgili sigorta müdürlüğüne verilmesi gerekmektedir. Ekler aşağıdadır. Bkz. Saygılarımızla, EKREM ALFATLI YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

3 T.C. SOSYAL GÜVENL K KURUMU BA KANLI I Sosyal Sigortalar Genel Müdürlü ü Prim Tahsilat Daire Ba kanlõ õ Sayõ : B.13.2.SSK / /8/2008 Konu : Özürlü sigortalõlarõn istihdamõna ili kin i veren hissesi prim te viki G E N E L G E Genel Açõklamalar: Bilindi i üzere, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayõlõ Kanununun 30 uncu maddesinin 10 uncu fõkrasõnda, Bakanlar Kurulunca belirlenecek oranlarõn üstünde özürlü, eski hükümlü ve terör ma duru çalõ tõran i verenlerin kontenjan fazlasõ i çiler için özürlü ve eski hükümlü çalõ tõrmakla yükümlü olmadõklarõ halde özürlü çalõ tõran veya çalõ ma gücünü % 80 den fazla kaybetmi özürlüyü çalõ tõran i verenlerin bu ekilde çalõ tõrdõklarõ her bir özürlü için 506 sayõlõ Sosyal Sigortalar Kanununa göre ödemeleri gereken i veren sigorta prim hisselerinin % 50 sinin kendilerince, % 50 sinin ise Hazinece ödenece i hükme ba lamõ ve sözkonusu hükmün uygulanmasõna ili kin usul ve esaslar devredilen Sosyal Sigortalar Kurumu Ba kanlõ õnõn 5/12/2003 tarihli, Ek sayõlõ ve 9/3/2005 tarihli, Ek sayõlõ Genelgeleri ile açõklanmõ tõr. Bu defa, 4857 sayõlõ Kanununun 30 uncu maddesi, 26/5/2008 tarihli ve sayõlõ Resmi Gazetede yayõmlanan 5763 sayõlõ Kanunu ve Bazõ Kanunlarda De i iklik Yapõlmasõ Hakkõnda Kanunun 2 nci maddesi ile de i tirilmi olup, anõlan maddenin; birinci fõkrasõnda; verenler, elli veya daha fazla i çi çalõ tõrdõklarõ özel sektör i yerlerinde yüzde üç özürlü, kamu i yerlerinde ise yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü i çiyi meslek, beden ve ruhi durumlarõna uygun i lerde çalõ tõrmakla yükümlüdürler. Aynõ il sõnõrlarõ içinde birden fazla i yeri bulunan i verenin bu kapsamda çalõ tõrmakla yükümlü oldu u i çi sayõsõ, toplam i çi sayõsõna göre hesaplanõr. dördüncü fõkrasõnda; Yer altõ ve su altõ i lerinde özürlü i çi çalõ tõrõlamaz ve yukarõdaki hükümler uyarõnca i yerlerindeki i çi sayõsõnõn tespitinde yer altõ ve su altõ i lerinde çalõ anlar hesaba katõlmaz. altõncõ fõkrasõnda ise; Özel sektör i verenlerince bu madde kapsamõnda çalõ tõrõlan 17/7/1964 tarihli ve 506 sayõlõ Sosyal Sigortalar Kanununa tabi özürlü sigortalõlar ile 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayõlõ Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen korumalõ i yerlerinde çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlarõn, aynõ Kanunun 72 nci ve 73 üncü maddelerinde sayõlan ve 78 inci maddesiyle belirlenen prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin tamamõ, kontenjan fazlasõ özürlü çalõ tõran, yükümlü olmadõklarõ halde özürlü çalõ tõran i verenlerin bu ekilde çalõ tõrdõklarõ her bir özürlü için prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece kar õlanõr. veren hissesine ait primlerin Hazinece kar õlanabilmesi için i verenlerin çalõ tõrdõklarõ sigortalõlarla ilgili olarak 506 sayõlõ Kanun uyarõnca aylõk prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalõlarõn tamamõna ait sigorta primlerinin sigortalõ hissesine isabet eden tutarõ ile Hazinece kar õlanmayan i veren hissesine ait tutarõn ödenmi olmasõ arttõr. Bu fõkraya göre i veren tarafõndan ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazinece Sosyal Güvenlik Kurumuna yapõlacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammõ, i verenden tahsil edilir. Hazinece kar õlanan prim tutarlarõ gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarõnda gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alõnmaz. Bu fõkranõn uygulanmasõna ili kin usul ve esaslar Maliye Bakanlõ õ ile Çalõ ma ve Sosyal Güvenlik Bakanlõ õ ve Hazine Müste arlõ õ tarafõndan mü tereken belirlenir. hükümlerine yer verilmi tir. Elektronik A :

4 4857 sayõlõ Kanununun 30 uncu maddesine 5763 sayõlõ Kanunla getirilen yukarõda belirtilen hükümler, 1/7/2008 tarihi itibariyle yürürlü e girmi olup, sözkonusu hükümlerin uygulanmasõna ili kin Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlüklerimizce yürütülecek i lemler a a õda açõklanmõ tõr Sayõlõ Kanunun 30 uncu Maddesinde Düzenlenen Sigorta Primi veren Hissesi Te vikinden Yararlanõlmasõna li kin Usul ve Esaslar: 2.1- Kapsam; 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesine 5763 sayõlõ Kanunla getirilen sigorta primi i veren hissesi te viki; özel sektöre ait i yerlerinde çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlarõn, sigorta primine esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primi i veren hisselerinin, anõlan maddede belirtilen oran ve artlar dahilinde Hazinece kar õlanmasõnõ düzenlemektedir. Anõlan maddenin altõncõ fõkrasõna göre, yalnõzca özel sektör i verenlerince çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlardan dolayõ sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanõlmasõ sözkonusu olup, kamu i yerlerinde (genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile bunlara ba lõ i letmeler, sermayesinin yarõsõndan fazlasõ bunlara ait olan i yerleri ve di er kamu i yerlerinde) çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlar için, bahse konu sigorta prim te vikinden yararlanõlmasõ mümkün bulunmamaktadõr. Buna göre; mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen veya resmi nitelikte oldu u halde (2) mahiyet kodu verilen i yerleri kapsama dahil edilmeyecektir. Mahiyet kodu daha önce (1) veya (3) olarak verildi i halde, özel sektör i yeri oldu u iddia edilerek bu Kanunla getirilen te vikten yararlanmak isteyen i verenlerin durumlarõ üniteler tarafõndan mevzuat çerçevesinde ara tõrõlacak ve sonucuna göre i lem yapõlacaktõr. Yine, anõlan maddenin dördüncü fõkrasõ uyarõnca, yer altõ ve su altõ i lerinde özürlü i çi çalõ tõrõlmasõ yasak oldu undan, sözkonusu faaliyetleri yürüten i yerlerinde fiilen yer altõ ve su altõ i lerinde çalõ tõrõlanlardan dolayõ sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanõlmasõ mümkün olamayacaktõr Özürlü Statüsünde Çalõ tõrõlan Sigortalõlara li kin Yapõlacak Ba vurunun ekli ve stenilecek Belgeler; 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde düzenlenen te vikten yararlanmak isteyen i verenlerin; Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerinden onaylatacaklarõ ve özürlü statüsünde çalõ tõrdõklarõ sigortalõlarõn TC kimlik numarasõnõ, ad-soyadõnõ, Kurumuna tescil tarihini, kontenjan dahilinde/korumalõ i yerinde/kontenjan fazlasõ olarak/yükümlü olunmadõ õ halde çalõ tõrma durumlarõnõ ihtiva eden (Ek-1) de yer alan belgenin aslõnõ i yerinin ba lõ bulundu u Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlüklerine ibraz etmeleri gerekmektedir. yerinde kontenjan fazlasõ olarak veya yükümlü olunmadõ õ halde çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlarõn, daha sonra kontenjan dahilinde çalõ tõrõlmaya ba lanõlmasõ durumunda bu de i ikli in yine Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerinden onaylatõlacak (Ek-1) de yer alan belge ile belgelenmesi gerekmektedir. verenler, i yerinde çalõ tõrdõklarõ özürlü sigortalõlarõn tamamõnõn son durumlarõnõ göstermek üzere Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerinden onaylatacaklarõ (Ek-1) de yer alan belgeyi, her yõlõn Ocak ayõ içinde Kuruma ayrõca ibraz edeceklerdir. Korumalõ i yerlerinde çalõ tõrõlan özürlü i çilerden dolayõ te vikten yararlanmak isteyen i verenler ayrõca, i yerlerinin korumalõ i yeri statüsünde oldu una ili kin belgenin aslõnõ veya ilgili Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlü ünce onaylanmõ suretini i yerinin i lem gördü ü Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlü üne ibraz edeceklerdir sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi 1/7/2008 tarihi itibariyle de i tirildi inden anõlan maddenin de i tirilmeden önceki 10 uncu fõkrasõ uyarõnca te vikten faydalanmakta olan i verenlerin de, çalõ tõrmayõ sürdürdükleri özürlü sigortalõlarõndan dolayõ yeni düzenlemelere göre sigorta primi 2

5 i veren hissesi prim te vikinden yararlanabilmeleri için (Ek-1) belgeyi Kuruma vermeleri gerekmektedir. 2008/ Temmuz ayõna ili kin aylõk prim ve hizmet belgesinden ba lamak üzere, 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõnda Kuruma bildirilecek olan özürlü sigortalõlara ili kin aylõk prim ve hizmet belgesinden önce, (Ek-1) belgelerinin Kuruma verilmesi gerekmektedir. Sözkonusu belgeler Kuruma ibraz edilmedi i sürece anõlan maddede düzenlenen sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanõlmasõ mümkün olamayacaktõr. Örnek 1- Özürlü i çi çalõ tõrmakla yükümlü olmayan i veren tarafõndan 18/8/2008 tarihinde i e ba latõlan özürlü bir sigortalõ için, 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõnda sigorta primi i veren hissesi te vikinden faydalanõlmak istenildi i varsayõldõ õnda, 2008/A ustos ayõna ait aylõk prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesinden önce bu sigortalõya ili kin (Ek-1) de yer alan belgenin i yerinin ba lõ bulundu u Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlü üne ibraz edilmesi halinde, sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanõlabilecektir. Yer altõ ve su altõ i leri ile i tigal edilen i yerlerinde, madde kapsamõna girecek nitelikte özürlü i çi çalõ tõrõldõ õndan bahisle 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõndaki sigorta primi i veren hissesi te vikinden faydalanõlmak istenilmesi halinde, bahse konu özürlü sigortalõlarõn fiilen yer altõ ve sualtõ i lerinde çalõ tõrõlmadõklarõnõn i sözle mesi ile ayrõca belgelenmesi gerekmektedir Ba vuru Üzerine Sosyal Güvenlik l/ Merkez Müdürlüklerince Yapõlacak lemler; 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanõlabilmesi için, özürlü sigortalõlara ili kin aylõk prim ve hizmet belgelerinin; -Aynõ il sõnõrlarõ içinde elli veya daha fazla sigortalõ çalõ tõran i yeri i verenlerince, kontenjan dahilinde çalõ tõrdõklarõ özürlü sigortalõlar için sayõlõ Kanun türü, kontenjan fazlasõ olarak çalõ tõrdõklarõ özürlü sigortalõlar için sayõlõ Kanun türü, - Korumalõ i yeri i verenlerince, sayõlõ Kanun türü, - Özürlü sigortalõ çalõ tõrmakla yükümlü olmayan i verenlerce ise, sayõlõ Kanun türü, seçilmek suretiyle, Kurumumuza gönderilmesi gerekmektedir. Aylõk prim ve hizmet belgelerinin veya sayõlõ Kanun türü seçilmek suretiyle Kurumumuza gönderilebilmesi için, i verenlerin, (Ek-1) de yer alan belge ile birlikte i yerinin ba lõ bulundu u Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlü üne müracaat etmeleri gerekmektedir. Yapõlan müracaatlar üzerine, sistem üzerinde gerekli kodlamanõn yapõlmasõ amacõyla sözkonusu belge, supervizöre intikal ettirilecektir. Supervizör tarafõndan i veren sistemi ana menüden nolu seçenekler i aretlenmek suretiyle eri ilen 4857/30. MADDE KAPSAMINDA ÖZÜRLÜ S GORTALI ÇALI TIRAN YERLER G R menüsü vasõtasõyla lem Kodu : _ (E=Ekleme, I= nceleme, S=Silme) yeri Sicil No: yeri Ünvanõ : Hazine Payõ : _ (1:Kontenjan dahilinde/korumalõ y.özürlü Sigortalõ-%100 2:Zorunluluk Dõ õ Özürlü Sigortalõ-%50) Ba vuruda bulunan i verene ait i yeri sicil numarasõ sisteme girildikten sonra, - % 3 oranõnda özürlü çalõ tõrmakla yükümlü olan özel sektör i yerleri ile korumalõ i yerleri için Hazine Payõ bölümüne 1 kodu ( Hazine Payõ : 1 Kontenjan dahilinde/korumalõ y.özürlü Sigortalõ-%100), - Özürlü sigortalõ çalõ tõrmakla yükümlü olmadõ õ halde özürlü sigortalõ çalõ tõran i yerleri için Hazine Payõ bölümüne 2 kodu (Hazine Payõ : 2 Zorunluluk Dõ õ Özürlü Sigortalõ-%50), verilecektir. Sistem üzerinde gerekli kodlama yapõldõktan sonra, ba vuru formu i yeri dosyasõnda muhafaza edilmek üzere Sigorta Primleri Servisine gönderilecektir. 3

6 2.4- Aylõk Prim ve Hizmet Belgelerinin Verilmesi, Hazinece Kar õlanacak Olan veren Hissesi Sigorta Priminin Hesaplanmasõ ve Primlerin Ödenmesi; Aylõk prim ve hizmet belgelerinin verilmesi; 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanmak amacõyla yapõlan ba vurular üzerine 2.3 nolu bölümde açõklandõ õ ekilde gerekli kodlama yapõldõktan sonra, -Aynõ il sõnõrlarõ içinde elli veya daha fazla sigortalõ çalõ tõran i yeri i verenleri, kontenjan dahilindeki özürlü sigortalõlarõnõ sayõlõ Kanun türünü seçmek suretiyle sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 100 oranõnda, kontenjan haricindeki özürlü sigortalõlarõnõ sayõlõ Kanun türünü seçmek suretiyle sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 50 oranõnda, - Korumalõ i yeri i verenleri, sayõlõ Kanun türünü seçmek suretiyle sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 100 oranõnda, - Özürlü sigortalõ çalõ tõrmakla yükümlü olmayan i verenleri ise, sayõlõ Kanun türünü seçmek suretiyle sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 50 oranõnda, stifade edeceklerdir. Örnek-1 Ankara ilinde faaliyet göstermekte olan (B) Limited irketinin 6 tanesi özürlü statüsünde olmak üzere toplam 56 sigortalõ çalõ tõrdõ õ varsayõldõ õnda, sözkonusu i yeri i vereninin çalõ tõrmakla yükümlü oldu u özürlü sigortalõ sayõsõnõn 2 olmasõ nedeniyle, aylõk prim ve hizmet belgelerinin, özürlü sigortalõlardan 2 si için sayõlõ Kanun türü, di er 4 özürlü sigortalõ için sayõlõ Kanun türü seçilmek suretiyle gönderilmesi gerekmektedir. Örnek 2- Balõkesir ilinde faaliyet gösteren (D) Anonim irketinin 3 ü özürlü statüsünde olmak üzere toplam 17 sigortalõ çalõ tõrdõ õ varsayõldõ õnda, sözkonusu i verenin, özürlü sigortalõ çalõ tõrma yükümlülü ü bulunmadõ õndan, bahse konu 3 özürlü sigortalõya ili kin aylõk prim ve hizmet belgesini sayõlõ Kanunu türünü seçmek suretiyle göndermesi gerekmektedir sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõndaki sigorta primi i veren hissesi te vik hükümleri, 1/7/2008 tarihinden itibaren yürürlü e girmi olup, bu kapsamda alõnacak ilk aylõk prim ve hizmet belgesi 2008/Temmuz ayõna ili kin olacaktõr. Bahse konu sigorta primi i veren hissesinin Hazinece kar õlanabilmesi için, i verenlerin çalõ tõrdõklarõ sigortalõlarla ilgili olarak 506 sayõlõ Kanun uyarõnca vermeleri gereken aylõk prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde Kuruma vermeleri gerekmektedir. Aylõk prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi geçtikten sonra verilmesi halinde, anõlan maddede belirtilen i veren hissesi sigorta primi te vikinden yararlanõlamayacaktõr. verenlerin, 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõna giren sigortalõlara ili kin düzenledikleri asõl veya ek nitelikteki aylõk prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde e-bildirge ortamõnda Kurumumuza göndermi olmalarõna kar õn, daha sonra aynõ dönemlere ili kin yasal süresi dõ õnda asõl veya ek nitelikte aylõk prim ve hizmet belgesi verilmesi veya bu belgelerin Kurumca re sen düzenlenmesi durumunda, sonradan verilen veya Kurumca re sen düzenlenen aylõk prim ve hizmet belgelerinden dolayõ te vik hükümlerinden yararlanõlmasõna imkan bulunmamaktadõr. Bu durumda sonradan verilen belgelerdeki sigorta primlerinin sigortalõ ve i veren hisselerinin tamamõnõn gecikme cezasõ ve gecikme zammõ ile birlikte i verenden tahsili cihetine gidilecektir Hazinece kar õlanacak olan i veren hissesi sigorta priminin hesaplanmasõ; 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde, özel sektöre ait; - Korumalõ i yerlerinde çalõ tõrõlan özürlü sigortalõlar ile aynõ il içinde elli veya daha fazla i çi çalõ tõrõlmasõndan dolayõ yüzde üç oranõnda kontenjan dahilinde çalõ tõrõlmasõ gereken her bir özürlü sigortalõ için prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin tamamõnõn, - Elli veya daha fazla sigortalõ çalõ tõran i verenlerin kontenjan fazlasõ olarak çalõ tõrdõklarõ özürlü sigortalõlar ile yükümlü olmadõklarõ halde özürlü sigortalõ çalõ tõran i verenlerin çalõ tõrdõklarõ 4

7 her bir özürlü sigortalõ için prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin yüzde ellisinin, Hazinece kar õlanmasõ öngörülmü tür. Buna göre; 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayõlõ Özürlüler ve Bazõ Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde De i iklik Yapõlmasõ Hakkõnda Kanunun 14 üncü maddesine istinaden çõkarõlan Korumalõ yerleri Hakkõnda Yönetmeli in 3 üncü maddesinde, normal i gücü piyasasõna kazandõrõlmalarõ güç olan özürlüler için meslekî rehabilitasyon ve istihdam olu turmak amacõyla Devlet tarafõndan teknik ve malî yönden desteklenen ve çalõ ma ortamõnõn özel olarak düzenlendi i i yeri olarak tanõmlanan Korumalõ i yerlerinde ve aynõ il içinde elli veya daha fazla i çi çalõ tõrõlmasõ nedeniyle çalõ tõrmakla yükümlü olunan özürlü sigortalõlara ili kin prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin tamamõnõn, Yükümlü olmadõ õ halde veya kontenjan fazlasõ olarak (yükümlü olunandan fazla) özürlü sigortalõ çalõ tõran i verenler, çalõ tõrdõklarõ özürlü sigortalõlara ili kin prime esas kazanç alt sõnõrõ üzerinden hesaplanan sigorta primine ait i veren hisselerinin yüzde ellisinin, Hazinece kar õlanmasõ suretiyle te vikten yararlandõrõlacaktõr. Örnek 1- (C) Kollektif ti. nin i kazasõ ve meslek hastalõ õ prim nispetinin (2), çalõ tõrdõ õ toplam sigortalõ sayõsõnõn 100 ve bu sigortalõlardan 7 sinin özürlü oldu u ve her bir özürlü sigortalõdan dolayõ Kuruma bildirilen SPEK tutarõnõn 800,00 YTL oldu u varsayõldõ õnda, Te vik dikkate alõnmadan özürlü sigortalõ için ödenmesi gereken sigorta prim tutarõ; veren Hissesi : 34 (prim nispeti) - 14 (sigortalõ hissesi) = % ,00 YTL x 20 / 100 = 160,00 YTL Sigortalõ Hissesi: 800,00 YTL x 14 /100 = + 112,00 YTL Toplam ödenecek prim: 272,00 YTL * Kontenjan dahilinde çalõ tõrõlan 3 özürlü sigortalõnõn her biri için, Hazinece kar õlanacak olan tutar; (1/7/ /12/2008 dönemi için SPEK aylõk alt sõnõrõ: 638,70 YTL) SPEK alt sõnõrõ x veren Hissesi/100 = Hazinece kar õlanacak tutar 638,70 YTL x 20/100 = 127,74 YTL verence ödenecek tutar; ( veren Hissesi - Hazinece Kar õlanacak Olan Tutar) + Sigortalõ Hissesi (160,00 YTL - 127,74 YTL) + 112,00 YTL = 144,26 YTL olacaktõr. * Kontenjan fazlasõ olarak çalõ tõrõlan (7 3) = 4 özürlü sigortalõnõn her biri için, Hazinece kar õlanacak olan tutar; SPEK alt sõnõrõ x veren Hissesi x % 50 = Hazinece kar õlanacak tutar 638,70 YTL x 20 / 100 x 50 / 100 = 63,87 YTL verence ödenecek tutar; ( veren Hissesi - Hazinece Kar õlanacak Olan Tutar) + Sigortalõ Hissesi (160,00 YTL 63,87 YTL) + 112,00 YTL = 208,13 YTL olacaktõr Primlerin ödenmesi; 4857 sayõlõ Kanun türü (14857 ve 54857) seçilmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma verilmi olan aylõk prim ve hizmet belgelerinden dolayõ tahakkuk etmi sigorta primlerinin i veren hissesine ait kõsmõnõn Hazinece kar õlanabilmesi için, aynõ aya ili kin gerek 4857 sayõlõ Kanun türü seçilerek, gerekse Kanun türü seçilmeksizin düzenlenmi aylõk prim ve hizmet belgelerinden dolayõ tahakkuk etmi sigorta primlerinin sigortalõ hissesine isabet eden kõsmõ ile Hazinece kar õlanmayan i veren hissesine isabet eden kõsmõn tamamõnõn ödenmesi gerekmektedir. 5

8 Sigorta primlerinin sigortalõ hissesine isabet eden kõsmõ ile i veren tarafõndan ödenmesi gereken (Hazinece kar õlanmayan) tutarõnõn, yasal süresi içinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, gerek i veren tarafõndan ödenmesi gereken kõsma, gerekse Hazine tarafõndan kar õlanmasõ gereken kõsma isabet eden gecikme cezasõ ve gecikme zammõ, i verenden tahsil edilecektir. Örnek 1 Kontenjan dahilinde çalõ tõrõlan özürlü sigortalõya ili kin 2008/ A ustos ayõna ait sayõlõ Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenmi ve yasal süresi içinde Kuruma verilmi olan aylõk prim ve hizmet belgesinden dolayõ tahakkuk eden tutarõn a a õda belirtildi i ekilde oldu u ve i veren tarafõndan ödenmesi gereken tutarõn yasal süresi dõ õnda ödenmek istenildi i varsayõldõ õnda, Sigorta primine Hazinece kar õlanacak veren tarafõndan esas kazanç: tutar: ödenmesi gereken tutar: 800,00 YTL 124,55 YTL 143,45 YTL 143,45 YTL borç aslõ ile birlikte, ödemenin yapõldõ õ tarihe kadar 124,55 YTL + 143,45 YTL = 268,00 YTL ye isabet eden gecikme cezasõ ve gecikme zammõ i veren tarafõndan ödendi i takdirde, 124,55 YTL tutarõndaki sigorta primi Hazinece kar õlanacaktõr. Örnek 2- Yukarõda belirtilen örnekteki i veren tarafõndan ödenmesi gereken 143,45 YTL tutarõndaki kõsmõn 140,00 YTL sinin yasal süresi içinde ödendi i, kalan kõsmõnõn ise yasal süresi dõ õnda ödenmek istenildi i varsayõldõ õnda, bu defa 3,45 YTL borç aslõ ile birlikte, ödemenin yapõldõ õ tarihe kadar 124,55 YTL + 3,45 YTL = 128,00 YTL ye isabet eden gecikme cezasõ ve gecikme zammõ i veren tarafõndan ödendi i takdirde, 124,55 YTL tutarõndaki sigorta primi Hazinece kar õlanacaktõr Di er Te vik Kanunlarõndan Yararlanan verenlerin Özürlü istihdamõ Te vikinden Yararlanmalarõ; Di er te vik Kanunlarõna istinaden sigorta primi i veren hissesi te viki uygulamasõndan yararlanmakta olan i verenlerin, te vik kapsamõna giren özürlü sigortalõlarõndan dolayõ aynõ dönem için ve mükerrer olarak 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen te vikten yararlanmalarõ mümkün bulunmamaktadõr. Örnek- (D) Anonim irketinin, ilk kez sigortalõ olarak çalõ maya ba layacak olan 22 ya õndaki özürlü bir ki iyi 15/8/2008 tarihinde i e aldõ õ varsayõldõ õnda, sözkonusu sigortalõdan dolayõ gerek 4447 sayõlõ Kanunun geçici 7 nci maddesine gerekse 4857 sayõlõ Kanunun de i ik 30 uncu maddesine istinaden sigorta primi i veren hissesi te viki artlarõnõ ta õyan sigortalõsõndan dolayõ aynõ dönem için ancak bir te vik uygulamasõndan faydalanmasõ sözkonusu olacaktõr. 3- Di er Hususlar: sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fõkrasõ hükmüne göre, aynõ il sõnõrlarõ içinde birden fazla i yeri bulunan i verenin, çalõ tõrmakla yükümlü oldu u özürlü i çi sayõsõnõn tespitinde toplam i çi sayõsõ dikkate alõndõ õndan, kontenjan dahilinde özürlü sigortalõ çalõ tõrõlmasõnõn sözkonusu oldu u durumlarda özürlü sigortalõ hangi i yerinde fiilen çalõ tõrõlõyor ise o i yerinden Kuruma bildirimi yapõlacaktõr. Örnek- Aynõ i verene ait Ankara ilinde faaliyet gösteren konfeksiyon i yerinde 65, market i yerinde 22 sigortalõnõn çalõ tõrõldõ õ varsayõldõ õnda; i verenin özürlü sigortalõ çalõ tõrma yükümlülü ünün tespitinde aynõ il sõnõrlarõ içindeki her iki i yerinde çalõ tõrõlan i çilerin toplamõ dikkate alõndõ õndan, örnekteki i veren yönünden bu sayõ 87 olacaktõr. lgili mevzuat gere i buna göre hesaplanan kontenjan dahilindeki özürlü sigortalõ fiilen hangi i yerinde istihdam ediliyor ise o i yerinden Kuruma bildirimi yapõlacaktõr sayõlõ Kanun kapsamõna girecek nitelikte özürlü sigortalõ çalõ tõrõlmadõ õnõn veya sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 50 oranõnda yararlanõlmasõ gerekti i halde % 100 oranõnda yararlanõldõ õnõn anla õlmasõ halinde, evvelce Hazine tarafõndan yersiz olarak kar õlanmõ olan sigorta prim tutarlarõ, anõlan Kanunun 80 inci maddesi dikkate alõnmak suretiyle ödeme vadesinin bitti i tarihi takip eden aydan ba lanarak hesaplanacak gecikme cezasõ ve gecikme zammõ ile birlikte i verenlerden tahsil edilecektir. 6

9 3.3. Aylõk prim ve hizmet belgelerini, 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanabilmek amacõyla veya sayõlõ Kanun türünü seçmek suretiyle gönderen i yerlerinin listesi alõnarak, bu i yerlerinde anõlan Kanun maddesinde belirtildi i ekilde özürlü sigortalõ çalõ tõrõp çalõ tõrõlmadõ õ veya sigorta primi i veren hissesi te vikinden % 50 oranõnda yararlanmasõ gerekti i halde % 100 oranõnda yararlanan i yerlerinin bulunup bulunmadõ õ ya da Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerince bildirilen ki iler haricinde bildirimi yapõlan ki ilerin bulunup bulunmadõ õ, aylõk prim ve hizmet belgeleri ile Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerince onaylanmõ (Ek-1) belgeleri kar õla tõrõlmak suretiyle her ay düzenli olarak kontrol edilecek ve sonucuna göre i lem yapõlacaktõr sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi i veren hissesi te vikinden yararlanmakta olan i verenlerin, her yõlõn Ocak ayõnda özürlü sigortalõ çalõ tõrdõklarõna dair (Ek-1) belgelerini Türkiye Kurumu l/ ube Müdürlüklerinden onaylatarak i yerinin ba lõ bulundu u Sosyal Güvenlik l/merkez Müdürlü üne ibraz etmeleri gerekti inden, bu belgelerin her yõlõn Ocak ayõnda ibraz edilmemesi halinde, aylõk prim ve hizmet belgelerinin veya sayõlõ Kanun türü seçilerek gönderilmesinin engellenmesi amacõyla daha önce verilmi olan kod ilgili ünitece kaldõrõlacak ve bahse konu belgenin yeniden ibrazõna kadar bu i verenler söz konusu Kanunda öngörülen te vikten yararlandõrõlmayacaktõr ve sayõlõ Kanun çe idi seçilmek suretiyle düzenlenen aylõk prim ve hizmet belgelerinden dolayõ tahakkuk eden i sizlik sigortasõ primleri hakkõnda, sigorta primi i veren hissesi te viki uygulanmayacaktõr Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalõ anlar, topluluk sigortasõna tabi olanlar, yurt dõ õnda çalõ an sigortalõlar, aday çõrak, çõrak ve ö renciler için ve sayõlõ Kanun çe idi seçilemeyecektir Hazinece kar õlanan sigorta primleri, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarõnda gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alõnmayacaktõr sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesi kapsamõna giren sigortalõlara ili kin sigorta primlerinin i veren hissesi Hazinece kar õlanabilmesi amacõyla Muhasebe Servislerince yapõlacak olan i lemler, Strateji Geli tirme Ba kanlõ õ Bütçe ve Muhasebe Daire Ba kanlõ õnca ayrõca açõklanacaktõr Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumu Ba kanlõ õnca yayõmlanan 5/12/2003 tarihli, Ek sayõlõ ve 9/3/2005 tarihli, sayõlõ Genelgeler 31/7/2008 tarihi itibariyle yürürlükten kaldõrõlmõ tõr. Bilgi edinilmesini ve gere inin buna göre yapõlmasõnõ rica ederim. Ek: sayõlõ Kanunun 30 uncu maddesine göre özürlü sigortalõ çalõ tõran i verenlere Türkiye Kurumunca verilecek belge 7

10 TÜRK YE KURUMU... L/ UBE MÜDÜRLÜ Ü 4857 sayõlõ Kanunun 30 uncu Maddesine Göre Özürlü Çalõ tõran verenlere Sigorta Primi veren Hissesi Te vikinden Yararlanmak Amacõyla Verilecek Belge verenin Ad-Soyadõ / Unvanõ : (Ait Oldu u Ay/Yõl :.../200...) yeri Sicil No : yeri Adresi : yerinde Çalõ tõrõlan Özürlünün TC Kimlik No Adõ-Soyadõ Kurumuna Tescil Tarihi Kontenjan Dahilinde Çalõ tõrõlmaktadõr. Kontenjan Fazlasõ Olarak veya Yükümlü Olunmadõ õ halde Özürlü Statüsünde Çalõ tõrõlmaktadõr. Korumalõ yerinde Çalõ tõrõlmaktadõr. AÇIKLAMA: ONAY 1- Hiçbir sütun bo bõrakõlmayacak, kullanõlmayan sütunlar (0) ile kapatõlacaktõr. 2- Hangi kapsamda çalõ tõ õ (*) ile i aretlenecek, di er sütunlar (0) ile kapatõlacaktõr. l/ ube Müdürlü ü 3- Kontenjan fazlasõ olarak veya yükümlü olunmadan çalõ tõrõlanlara ili kin belge düzenlenmi olanlar Kontenjan dâhilinde çalõ malarõnõ sürdürdü ü takdirde belge tekrar verilecektir 4- ten çõkõ lar için belge verme zorunlulu u bulunmamaktadõr. 5- e tekrar giri lerde belge yeniden düzenlenecektir.