SİNİRLERİN UYARILMASI VE İMPULS İLETİMİ
|
|
- Selim Kaya
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2
3 SİNİRLERİN UYARILMASI VE İMPULS İLETİMİ Bütün hücrelerde membran boyunca potansiyel farkı (iç tarafta negatif,dışta pozitif) bulunmaktadır. Sinir ve kas gibi uyarılabilen dokuların istirahatten, uyarılmış hale geçmesi aksiyon potansiyelleri ile gerçekleştirilir. Aksiyon potansiyeli, bir hücre zarının fiziksel, kimyasal veya elektriksel bir uyaran ile uyarılması, zarın iki tarafındaki iyon dağılımının değişmesi ve ortaya çıkan elektriksel potansiyelin akson boyunca iletilmesidir. Aksiyon potansiyeli olarak adlandırılan ve aksonun en uç noktasına kadar iletilen elektriksel ileti (sinir uyarısı), sinapslarda nörotransmitterler aracılığı ile kimyasal iletiye çevrilmektedir. Bu kimyasal ileti, diğer sinir hücresinde elektriksel iletiyi başlatmaktadır. Nörotransmitterler sinapslarda sentezlenerek veziküllerde depolanmaktadırlar.
4 Sinir sisteminde bilginin iletimi, elektriksel ileti kimyasal ileti şeklinde tekrarlanarak sürmektedir. Bu fonksiyon farklılığı membranda bulunan özelleşmiş iyon yada ligand bağımlı kanalları sağlamaktadır. Dolayısı ile aksiyon potansiyelinde iyonlar, büyük miktarlarda ve hızda hücre içine veya dışına akarlar ve büyük voltaj değişiklikleri oluştururlar. Diğer hücre membranlarındaki iyon kanalları polarize olabilmekte, fakat elektriksel iletiyi yayamamaktadır.
5 İstirahat membran potansiyeli genel olarak; -10 ila -100 mv arasında değişir. Kalın sinir liflerinin membran potansiyeli, sinir sinyallerinin iletilmediği istirahat durumunda yaklaşık -70 milivolt (mv) dur. Salgı bezleri, eritrositler gibi uyarılamayan hücrelerde bu potansiyel fark, -10, -20 mv; iskelet kasında, -90 mv; kalbin uyarı doğuran hücrelerinde ve düz kaslarda, -50, -65 mv kadardır. Membranın 2 yüzü arasındaki potansiyel farkı az olan hücreler (örneğin sinir), potansiyel farkı çok olan hücrelere göre (örneğin iskelet kası) daha kolay uyarılır.
6 Zira kalp ve bazı düz kas hücreleri herhangi bir uyarıya bile gereksinim duymadan otomatik olarak uyarı doğurabilmektedirler. Bu hücreler düşük istirahat membran potansiyeline sahip olmalarının nedeni, hücreye spontan olarak sızan Ca +2 veya Na + gibi iyonlardan dolayı kolayca ateşleme seviyesine (-55mV) ulaşmalarıdır.
7 Bilindiği gibi uyarılabilen hücrelerde membran dinlenim potansiyelinin oluşmasında başlıca sodyum, potasyum, klor ve hücre içinden dışarı çıkamayan protein anyonları rol oynar. İstirahatte intrasellüler ortamda K +, hücre dışına nazaran 35 kat fazla olup; konsantrasyon gradientine bağlı olarak sızma kanallarından hücre dışına sızma eğilimindedir. Bu durum hücreye pozitif yük kaybettirir.
8 Na + ise, hücre dışında içine nazaran 10 kat fazla olup; elektriksel gradiente de sahiptir. Ancak, etrafındaki hidrat kılıfından dolayı Na + un sızma kanallarından hücre içine girmesi K + a nazaran 100 kat daha zordur. Dolayısı ile Na + un hücrenin pozitif yük kazanmasına fazla bir katkısı olmaz. Yine intrasellüler ortamda bulunan ve konsantrasyon gradientine rağmen zardan geçemeyen protein, fosfat ve sülfat gibi anyonlar da hücrede negatif yüklerin birikmesine yol açar.
9 İstirahat membran potansiyeline katkıda bulunan bir diğer faktör, Na + - K + pompası olup; sızma kanalları ile içeri kaçmış her 3 Na + u dışarı atarken; dışarı kaçmış 2 K + u içeri alarak; yük dengesini bozar ve içerdeki negatif yüklerin birikmesine yol açar. Cl - ise hücre dışında daha yüksek konsantrasyonda olup, sızma kanallarından kolayca geçerek; gerekli durumlarda membran dinlenim potansiyelini negatifleştirir.
10 Kısaca, Membran istirahat potansiyelini -70 mv olarak belirleyen faktörler şunlardır; K+ difüzyon potansiyeli Sinir membranından Na+ difüzyonu Na+- K+ pompası
11
12
13 Sinir hücresi membranı Sinir hücrelerinde K + kanallarının yanı sıra Na + kanalları da bulunmaktadır. Na + iyonları hücre içine girebildiği için nöron membran potansiyeli daha az negatif (-60mV) olabilmektedir. Na +, K + giriş- çıkışının düzenlenmesinde görevli membrandaki Na+-K+ ATPaz sistemi, hücre dışına Na + çıkışını, hücre içine ise K + girişini sağlamaktadır (Na + /K + = 3/2). Bu değişimde ATP hidrolizi ile sağlanan enerji, beyinde toplam enerji tüketiminin %50 kadarını oluşturmaktadır.
14 Nöronal eksitasyon Sinir hücreleri depolarize (< -45mV) ve hiperpolarize (< -90mV) olmaktadır. Bir akım veya uyarıcı nörotransmitter ile uyarılan sinir hücresinde, membran potansiyelinin azalması sonucu membranda başlatılan aksiyon potansiyeli (AP), aksonlar boyunca en uç noktaya kadar iletilmektedir.
15 Na+kanallarının geçirgenliğinin artırılması sonucunda depolarizasyon, Na + kanallarının kapatılması ve K + kanallarının açılması ile repolarizasyon sağlanmaktadır. Dinlenme sırasında sinir hücre mebranının K + geçirgenliği, uyarı durumunda ise Na + geçirgenliği geçici olarak 600 kat artmaktadır.
16 Uyarılan sinirde; Membran potansiyeli (-60mV),eşik potansiyel değerine (-45mV) azalmakta ve voltaja duyarlı Na+ girişi ile membran potansiyeli pozitif (+30mV) olmakta ve aksiyon potansiyeli akson boyunca yayılmaya başlamaktadır. Na+hücreye alındığında aksonal mebrandaki komşu bölge depolarize olarak uyarılmakta ve Na+ kanallarının açılmasını sağlamaktadır.
17 Sinirlerde Aksiyon Potansiyelinin Eşik uyaranın üzerinde, uyaran şiddeti ne olursa olsun, aynı seyri gösteren (zaman ve büyüklük olarak) potansiyel değişikliğine aksiyon potansiyeli denir. İletilmesi
18 Aksiyon potansiyelinin zamana göre değişim eğrisi, hücreye uygulanan uyarının şiddetinden bağımsızdır (eşik değeri aşıldığı sürece). Bu eğrinin oluşumu, ya hep ya hiç prensibiyle açıklanır.
19 Aksiyon potansiyelinin genliği hep aynı olacağından, bilgi akson üzerinde darbelerin frekanslarının değişmesiyle taşınır. Aksiyon potansiyeli oluşumu ve yayılımı, temelinde yatan mekanizmalarla belirlenmiş bir süreçtir. Sinir hücresinin dinlenme potansiyeli 70 mv iken eşik potansiyeli 60 mv tur.
20 Aksiyon potansiyelinin en önemli özelliği uyarılabilir hücre zarının üzerinde yayılmasıdır. Bir noktasından eşik üstü bir uyaranla uyarılan bir hücrenin aksiyon potansiyeli, bütün zar yüzeyine yayılır. Akson gövdesinde, dinlenme halinde zar potansiyeli iç tarafta negatif, dış tarafta pozitiftir. Aksiyon potansiyeli hücre gövdesinde başladığında ilk önce açılan kanallar Na+ kanallarıdır. Sinire bir ucundan uyarı uygulandığında uyartım etrafında zar potansiyeli, iç taraf pozitif, dış taraf negatif olacak şekilde değişir.
21 Sodyum iyonları aniden hücre içine girmeye başlar ve milisaniyeler içinde yeni bir denge kurulur. Hücre zarının iki tarafı arasındaki potansiyel farkı bir anda 100 mv a kadar değişir. Zar potansiyeli, hücre içinde negatif (yaklaşık - 70 mv) olduğu değerden pozitif (yaklaşık + 35 mv) olan bir değere değişir (Depolarizasyon).
22 Depolarize olan bölge, depolarize olmamış komşu bölgeleri etkiler ve komşu bölgelerin iç yüzeylerini nötrleştirmeye çalışır. Bu şekilde iç yüzeyde bir iç yüzey akımı başlar. Dış yüzeyde ise bir dış yüzey akımı oluşur. Bu durumda bu bölgede bir dipol meydana gelir. Bu dipol, komşu bölgelerin hücre içi potansiyellerini eşik değerinin üzerine taşıyacak güçte olduğundan komşu bölgeler de depolarize olmuş olur. Bu arada daha önce depolarize olmuş olan bölge eski haline döner yani repolarize olur.
23
24 Bu durum, aksiyon potansiyeli darbesi aksonun sağ ucunda sonlanana kadar devam eder. Sol uca gelmiş olan darbe buradan aksonun sağ tarafına doğru geri dönemez. Çünkü aksonun sağ tarafında kalan bölge dinlenim (refrakter) halindedir ve bir süre uyarılamaz, uyarılsa da depolarize olamaz. Bu bölgenin tekrar depolarize olabilmesi için belli bir sürenin geçmesi gerekir. Bu şekilde belli bir darbe sıklığına yani frekansına kadar aksiyon potansiyeli darbeleri iletilmiş olur. Böylece sinir boyunca bilgi iletimi gerçekleşir.
25 Kas tekrar istirahat membran potansiyeline geri döndükten sonra yeni sinir impulsu iletmeye hazırdır. Sinirde potasyum iletisi daha da artarsa hiperpolarizasyon oluşur, Bir defa eşik potansiyele ulaşınca depolarizasyon hep ya da hiç yasasına uyar ve bir biri ardı sıra aksiyon potansiyelleri oluşturur.
26 Aksiyon potansiyeli
27 Aksiyon potansiyeli karmaşık olmakla birlikte, elektriksel bir olaydır. Sinir lifleri, yalıtılmış tellerden çok daha az verimli olsa bile, elektriksel iletkenlere benzer bir davranış gösterir.
28 Aksiyon potansiyeli iletimini anlamamıza yardımcı olabilecek benzer bir durum, bir ucu yakıldıktan sonra parlayan bir havai fişek boyunca açığa çıkan enerjinin yayılmasında görülür. İlk tutuşma, çok hızlı lokal kıvılcımların aktivitesini tetikler, fakat havai fişeğin parıldama dalgasının bir baştan bir başa ilerlemesi çok daha yavaşça olur.
29 Sinir liflerinin bu müthiş özelliği, yorgun zarın impuls oluşturma yeteneğini yeniden kazandığı çok kısa bir sessizlik döneminden (refraktör dönem) sonra, akson zarını yeni aksiyon potansiyelleri oluşturmak için hazırlar.
30 Miyelinli sinirlerde miyelinli bölgeler çok iyi yalıtkandırlar. Yalnızca belli aralıklarla miyelin tabakanın bulunmadığı ranvier düğümlerinde membran depolarize olabilmekte ve yük taşıyabilmektedir. Bu tür bir sinire bir darbe uygulanırsa, miyelinli bölgeler yük taşımadığından iki ranvier boğumu arasında yük etkileşimi olur.
31 Bu etkileşim sonucu aksiyon potansiyeli boğumdan boğuma sıçrayarak ilerlemiş olur. Bu yüzden miyelinli sinirlerde bilgi iletim hızı diğerlerine göre 100 kat daha fazladır ve 100 m/s değerini bulur. Miyelinli sinir hücreleri, bilgi iletim hızının önemli olduğu istemli hareket kontrolünde görev alırlar.
32 Sinir fiberlerinin kalınlıkları: Sinir lifleri, çaplarına ve fonksiyonlarına bağlı olarak aksiyon potansiyelini farklı hızlarda iletirler. Herhangi bir sinir hücresinde farklı çaplarda fiberler bulunduğundan, aksiyon potansiyeli akson boyunca ilerlerken farklı bileşenlere ayrılıp biraz bozulabilir.
33 Aksonların yalıtımı Bir çok aksonda, aksiyon potansiyeli yayılması oldukça hızlı olmakla birlikte çok hızlı değildir. Diğerlerinde ise aksiyon potansiyeli sinir boyunca sıçrayarak ilerler. Bu ikinci durum, miyelin kılıfı olarak adlandırılan ve glial hücre zarlarını yayılmasıyla oluşan bir yağ tabakasının, yalıtıcı örtü şeklinde aksonların etrafını sarmalarıyla ortaya çıkar.
34 Elektrotonik Potansiyeller, Lokal Yanıt Ve Ateşleme Düzeyi Eşikaltı uyaranlar aksiyon potansiyeli oluşturamadığı halde, membran potansiyeli üzerine etkilidir. Bu, kaydedici elektrodları uyaran elektrodun birkaç milimetre uzağına yerleştirerek ve sabit sürede eşikaltı uyaranlar uygulayarak gösterilebilir.
35 Bir sinir preparatı, üzerine yerleştirilen bir elektrot ile uyarılır ve oluşan potansiyel değişiklik, başka bir elektrot ile kaydedilirse, katot (negatif yük veren elektrot) altındaki bölgede bir depolarizasyon meydana gelir. Bunun nedeni dinlenimde hücre içinin negatif, dışının pozitif olması ve katod ile uyarıldığında bu elektrottan yayılan negatif yüklerin dış yüzdeki pozitif yükleri nötrleştirmesi ve dolayısıyla hücre dışı ve içi arasındaki farkın azalmasıdır.
36 Bu potansiyel değişiklik -15 mv a ulaştığında (-70 mv tan -55 mv a) bir aksiyon potansiyeli tetiklenebilir. Daha küçük voltaj değişikliklerinde ise küçük yerel bir jeneratör potansiyeli oluşur. Katot tarafından oluşturulan bu potansiyel değişikliğine Katelektrotonik potansiyel denir.
37 Eğer sinir bir anot (pozitif yük veren bir elektrot) tarafından uyarılırsa, bu sefer elektrot altındaki pozitif yükler sinirin dış yüzündeki pozitifliği artıracağı için, hücre içi ile dışı arasındaki potansiyel fark artar ve hücre hiperpolarize olur, yani uyarılması zorlaşır. Anot tarafından oluşturulan bu potansiyel değişikliğine anelektrotonik potansiyel denir.
38 Elektrotonik Potansiyeller Sırasında Uyarılabilirlikte Değişiklikler ve Aksiyon Potansiyelleri Hiperpolarize edici anelektrotonik yanıtlar nöronun uyarılma eşiğini yükseltir ve katelektrotonik potansiyeller membran potansiyelini ateşleme düzeyine yaklaştırdıkça eşiği düşürürler.
39 Lokal yanıt sırasında eşik düşer fakat dikensi potansiyelin yükselme fazı ve düşme fazının çoğunda, nöron uyarıya duyarsız (refrakter)'dır. Bu duyarsız dönem (refrakter periyot) ikiye ayrılır: 1- Kesin duyarsız dönem (absolü refrakter periyot); ateşleme düzeyine erişildiği zamandan repolarizasyonun yaklaşık üçte biri tamamlanana kadar olan döneme karşılık gelir;
40 2- Göreceli duyarsız dönem (rölatif refrakter periyot) ise bu noktadan depolarizasyon sonrası denen dönemin başlangıcına kadar sürer. Kesin duyarsız dönemde, hiçbir uyaran, ne kadar güçlü olursa olsun, siniri uyaramayacaktır, fakat göreceli duyarsız dönemde normalden daha kuvvetli uyaranlar uyarılmaya neden olabilirler.
41 Depolarizasyon sonrası denen dönem sırasında, eşik yine düşer ve hiperpolarizasyon- sonrasında yükselir.
42
43 İMPULS İLETİMİ Vücutta sinir impulsunun iletimi genellikle tek yönlüdür. Bu sinir sisteminin düzgün ve fonksiyonel bir şekilde çalışmasını sağlar. Aslında bir akson orta kısmından uyarıldığında, impuls her iki yöne de gider.
44
45 Ancak, impulsu başka hücrelere iletecek sinaptik nörotransmitterler sadece akson terminalindeki sinaptik uçlarda bulunur; soma ve dentritlerde bulunmaz. Çünkü soma ve dentritler, uyarıyı alan; akson ise uyarıyı ileten bölgelerdir. Bu nedenle akson ucuna ulaşan aksiyon potansiyeli sinir, kas veya bez gibi başka hücrelere iletilebilirken; soma ve dentritlere giden aksiyon potansiyeli burda söner, iletilemez.
46 Akson terminaline doğru olan impuls iletimine ortodromik ileti; Aksondan somaya doğru, ters yönde olan impuls iletimine antidromik ileti denir.
47 Bir sinir hücresinde voltaja bağımlı Na+ kanalı sayısı, hücreye girecek Na+ miktarını belirleyeceği için; aksiyon potansiyelinin başlamasını ve ilerlemesini tayin eder.
48 Miyelinli Nöronlarda iyon Kanallarının Dağılımı Na* kanalları Ranvier boğumları ve miyelinli nöronların başlangıç bölümünde çok yoğundur. Başlangıç bölümü ve duysal nöronlardaki ilk ranvier boğumu uyaranların ilk oluşturulduğu yerlerdir ve diğer ranvier boğumları da sıçrayıcı ileti sırasındada uyaranın sıçradığı yerlerdir.
49 Miyelinli memeli nöronlarında membranın mikrometre karesinde bulunan Na+ kanallarının sayısı ; hücre gövdesinde 50-75, başlangıç bölümünde , miyelinin yüzeyinde 25'den az, Ranvier düğümlerinde ve akson terminallerinde 20-75'dir. Miyelinsiz nöronlarda aksonlar boyunca Na kanalı sayısı yaklaşık 110'dur. Birçok miyelinli nöronda Na+ kanalları repolarizasyonda yer alan K+ kanallarıyla istila edilmiştir.
50 Buna göre başka sinirlerden gelen impulslar, dentrit ve soma ya aktarılıp; burada hücre içine Na + girişi ile bir potansiyel değişiklik yapabilir. Ancak açılan Na + kanalının az olması dolayısı ile membranda iletilebilen bir aksiyon potansiyeli gelişemez. Yani potansiyel değişiklik membranı ateşleme seviyesine getiremez.
51 Ancak bu bölgede oluşan yerel potansiyel değişikliği, buraya hemen bitişik akson tepeciğindeki voltaja duyarlı Na+ kanallarının açılmasını ve hücreye büyük miktarda Na+ akışı ile aksiyon potansiyelinin başlamasını sağlar.
52 Akson tepeciğinden başlayan bir aksiyon potansiyeli, eğer sinir myelinli ise, bir sonraki ranvier boğumuna, Sinir myelinsiz ise hemen bitişik bölgeye yayılır. İmpulsun bu noktadan geri dönüşü ise, bir önceki bölge refrakter peryoda girdiği için mümkün değildir. Bu şekilde akson tepeciğinden başlayan bir aksiyon potansiyeli, akson terminaline doğru ilerlemek durumundadır.
53 Enerji Kaynakları ve Sinirin Metabolizması Sinir hücresinin enerji gereksiniminin büyük bir kısmı (yaklaşık% 70 i) Na+-K+ ATPaz ın çalışması ile membran, polarizasvonunu korumaya kullanılır. Maksimum aktivite sırasında, sinirin metabolik aktivitesi iki katına çıkar; karşılaştırılacak olursa iskelet kasının metabolik hızı 100 kat kadar artar. Laktik asit yapımının inhibisyonu sinir işlevini etkilemez.
54 Kas gibi sinirin de inaktif iken bir istirahat ısısı, aksiyon potansiyeli sırasında bir başlangıç ısısı ve aktiviteyi takiben bir toparlanma ısısı vardır. Ancak sinirde, tek bir uyarandan sonraki toparlanma ısısı başlangıç ısısının yaklaşık 30 mislidir.
55 Bileşik Aksiyon Potansiyelleri Karışık sinirlerin, tek aksonların aksine, bir başka özelliği de aksiyon potansiyelinde çok sayıda tepe noktasının görünmesidir. Çok tepeli aksiyon potansiyele bileşik aksiyon potansiyel denir. Tüm lifler uyarıldığında, hızlı ileten liflerdeki aktivite kaydedici elektroddan ne kadar uzak olursa, hızlı ve yavaş liflerin tepeleri arasındaki ayrım o kadar büyük olur.
56 Protein Sentezi Ve Aksoplazmik Taşınım *Sinir hücreleri salgı hücreleridir, fakat diğer salgı hücrelerinden farklı olarak salgı yapan bölge sıklıkla hücre gövdesinden uzakta, aksonun sonundadır. *Aksonlarda ve sinir uçlarında ribozomlar yoktur, ve tüm gerekli proteinler hücre gövdesinin endoplazmik retikulum ve Golgi aygıtında sentezlenir ve sonra akson boyunca "aksoplazmik akım" süreci ile sinaptik düğümlere iletilir.
57 UYARILMA VE İLETİLME Sinir hücreleri uyarılma için düşük bir eşiğe sahiptirler. Uyaran elektriksel, kimyasal veya mekanik olabilir. iki tip fizikokimyasal değişiklik meydana gelir: *Lokal, ilerlemeyen potansiyellere, bulunduğu yere göre sinaptik, jeneratör, veya elektronik potansiyeller *ve ilerleyen uyanlara ise aksiyon potansiyeller (veya sinir impulsları) adı verilir.
58 Bunlar nöronların ve diğer uyarılabilen dokuların yegane elektriksel yanıtlarıdır ve sinir sisteminin temel lisanıdırlar. İyon kanallarındaki değişmeler sonucu gelişen hücre membranı boyunca iyonların iletimindeki değişikliklere bağlıdırlar.
59 *Uyarı (impuls) normalde akson boyunca sonuna kadar iletilir. *Sinirler uyarılan pasif olarak ileten "telefon kabloları" değildir; sinir uyanlarının iletimi hızlı olmakla beraber, elektrik iletiminden çok daha yavaştır. *Sinir dokusu aslında nisbeten kötü bir iletkendir
60 *Ve sinirde aktif olayların yokluğunda 1 m'lik bir aksonun bir ucunda 1 V un bir fraksiyonu kadar bir sinyal oluşturmak için birkaç voltluk potansiyel gereklidir. *İleti aktif, kendi kendine ilerleyen bir süreçtir ve impuls sinir boyunca sabit bir genlik (amplitüd) ve hızda ilerler.
61 Ortodromik ve Antidromik ileti Bir akson her iki yönde de ileti yapabilir. Ortasında bir aksiyon potansiyeli başlatıldığında, başlangıç akım çukurunun her 2 yanında elektrotonik depolarizasyonla oluşturulan zıt yönde ilerleyen 2 ileti gerçekleşir.
62 Yaşayan bir hayvanda, uyaranlar normalde yalnız bir yönde geçer, örneğin sinaptik bileşkelerden veya reseptörlerden aksonlar boyunca sonlarına doğru geçer. Bu tür iletiye ortodromik ileti denir. Ters yönde iletime ise, antidromik ileti denir.
63 Sinapslar, aksonların aksine, iletime yalnız bir yönde izin verdiği için, oluşan herhangi antidromik uyarılar karşılaştıkları ilk sinapsı geçmeyi beceremezler ve o noktada kaybolurlar.
64
BİYOSİNYAL İLETİMİ 1
BİYOSİNYAL İLETİMİ 1 Uyarılabilen Doku???? Uyarılabilen dokular, bir uyarıyı karşı hücre zarının elektriksel özelliğini değiştirip, aksiyon potansiyeli oluşturarak iletebilme özelliği gösteren dokulardır.
DetaylıİSTİRAHAT MEMBRAN POTANSİYELİ & AKSİYON POTANSİYELİ. Prof.Dr. Mitat KOZ
İSTİRAHAT MEMBRAN POTANSİYELİ & AKSİYON POTANSİYELİ Prof.Dr. Mitat KOZ İstirahat Membran Potansiyeli Bütün hücreler istirahat halindeyken hücre zarıyla ayrılmış bir potansiyel farkına sahiptirler. Hücre
DetaylıDİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
DİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Hücre içi kompartıman ve hücre dışı kompartımanın büyük bölümü elektriksel açıdan nötrdür. Hücre içinde
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 6 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 6 Sinir Sisteminin Hücreleri Astrosit Oligodendrosit (MSS) Sinir Sistemi Hücreleri Glia Nöron Schwan (PSS) Mikroglia Ependimal Glia Tutkal Bölünebilir Nöronlara fiziksel ve metabolik
DetaylıSİNİR HÜCRELERİ. taşınması çevresel sinir sistemi tarafından meydana getirilen sinir hücreleri tarafından gerçekleştirilir.
SİNİR HÜCRELERİ Sinir hücreleri nöron adını alır.hayvanlarda değişik görevler üstlenen nöronlar örneğin deniz anemonunda bir sinirsel ağ oluşturmuştur.tentaküllerin hareketi bu sinir ağı tarafından kontrol
DetaylıEMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller. Uzm Dr Pınar Gelener
EMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Sinir ve kas hücreleri elektrik üretebilen, dışarıdan elektrik ile uyarılabilen ve elektriği iletebilen dokulardır
Detaylı4- Aksiyon Potansiyeli
4- Aksiyon Potansiyeli Madde 1. Giriş Nöronlar sinir impulsu veya aksiyon potansiyeli adı verilen bir elektriksel sinyal yaratarak ve naklederek uzak mesafeler boyunca haberleşirler. Madde 2. Amaçlar Nöronal
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Sinir Lifleri ve Periferik Sinirler yrd.doç.dr.emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Sinir Lifleri ve Periferik Sinirler yrd.doç.dr.emin ulaş erdem GİRİŞ Sinir lifi, bir sinir hücresinin aksonuna ya da dendritine verilen isimdir. MSS içindeki sinir liflerinin
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
DetaylıAğrı. Ağrı hissinin oluşması Ağrı hissinin iletilmesi Ağrı hissinin yorumlanması
Ağrı Ağrı hissinin oluşması Ağrı hissinin iletilmesi Ağrı hissinin yorumlanması Periferik Sinirde İletim Nöron yapısı Sinir lifi tipleri Sinir membranı nın yapısı Sinirde elektriksel iletim Saltatorik
DetaylıELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI
ELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI EMG Kayıt Elektrotları 1- İğne Elektrot 2- Yüzey Elektrot Kas ve sinirlerin testi EMG Sinir ileti hızı Özel testler(tekrarlayıcı sinir uyarısı ve tek sinir lifi
DetaylıSİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ
SİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ 1 TEMEL FONKSIYONLAR Vücut içi koşulların kontrol edilmesi İstemli hareketlerin kontrolü Omurilik reflekslerinin programlanması Hafıza ve öğrenme için gerekli olan deneyimlerin
DetaylıHÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI. Dr. Vedat Evren
HÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI Dr. Vedat Evren Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Vücut sıvıları değişik kompartmanlarda dağılmış Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Bu kompartmanlarda iyonlar ve diğer çözünmüş
DetaylıHÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ. Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
HÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Hücre ve Organelleri Hücre ve Organelleri Hücrede ekzositoz ve endositoz Hücre Organelleri Çekirdek ve Endoplazmik Retikulum MİTOKONDRİ Dış Membran İç
DetaylıMEMBRAN POTANSİYELLERİ HÜCRELERİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ
MEMBRAN POTANSİYELLERİ HÜCRELERİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ MEMBRAN POTANSİYELİ Vücuttaki tüm hücrelerin membranları, üzerlerinde elektrik yükü depolayacak özelliktedir Hücrelerin normal işlevlerini yerine
DetaylıElektrokimyasal İleti II
Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektrokimyasal İleti II Prof. Dr. Cem Şeref Bediz DEUTF Fizyoloji Anabilim Dalı Bu saate neler öğreneceğiz? İmpuls, uyartı, sinyal nedir Hücre zarının elektrokimyasal
DetaylıBMM307-H02. Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK
BMM307-H02 Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK ziynetpamuk@gmail.com 1 BİYOELEKTRİK NEDİR? Biyoelektrik, canlıların üretmiş olduğu elektriktir. Ancak bu derste anlatılacak olan insan vücudundan elektrotlar vasıtasıyla
DetaylıHücrenin Membrane Potansiyeli. Aslı AYKAÇ, PhD
Hücrenin Membrane Potansiyeli Aslı AYKAÇ, PhD Çoğu hayvan hücresi membranının içi ve dışı arasında elektriksel potansiyel bir fark vardır... Dinlenim halinde oldukları zaman bile Dinlenim potansiyeli «resting
DetaylıSinir Sistemi. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
Sinir Sistemi Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. İnsan Vücudu Üro-genital sistem Sindirim sistemi Solunum sistemi Kardiyovasküler sistemi Endokrin sistem Sinir sistemi
DetaylıMakroglialar SİNİR SİSTEMİNİN YAP, GÖREV VE İŞLEYİŞİ 11. SNF ÜNİTE, KONU, KAZANM VE AÇKLAMALAR 11.1. İnsan Fizyolojisi 11.1.1. Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Organları 11.1.1.1. Sinir sisteminin yapı,
DetaylıNöron uyarı gönderdiğinde nörotransmitterleri barındıran keseciklerin sinaptik terminale göçü başlar.
SİNAPS Bir nöronu diğerinden ayıran bir boşluk olduğu, Nöronların fiziksel olarak birleşmediği gözlenmiştir. Sinir uçlarında bulunan bu boşluklarda haberleşme vardır. Nöronlar arası bu iletişim noktasına
DetaylıHÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı
Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Dicle Aras. Sinir, sinir sistemi, yapısı ve fizyolojik sınıflaması
SİNİR SİSTEMİ Dicle Aras Sinir, sinir sistemi, yapısı ve fizyolojik sınıflaması Sinir Sinir sistemi fonksiyonları Sinir sistemi vücudun tüm aktivitelerini koordine eder. Organizmanın içinde bulunduğu duruma
DetaylıEŞİK İZLEME YÖNTEMİYLE SAĞ BASKIN DENEKLERDE SOL EL VE SAĞ EL BAŞ PARMAK SİNİRİ UYARILABİLİRLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
EŞİK İZLEME YÖNTEMİYLE SAĞ BASKIN DENEKLERDE SOL EL VE SAĞ EL BAŞ PARMAK SİNİRİ UYARILABİLİRLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI İlksen BURAT 1, Senanur PALA 2, Merve KORKMAZ 2, Gülnaz ÖZMEN 2 N.E.Ü. Biyofizik AD
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Duyusal olarak elde edilen bilgiler beyne (yada tam tersi) nasıl gider?
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Descartes- İnsan vücudu bilimsel olarak (doğal yasalarla) açıklanabilecek bir hayvan makinesidir Bu makineyi araştıran, beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim
DetaylıKAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Sinapslar. yrd.doç.dr. emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Sinapslar yrd.doç.dr. emin ulaş erdem TANIM Sinaps, nöronların (sinir hücrelerinin) diğer nöronlara ya da kas veya salgı bezleri gibi nöron olmayan hücrelere mesaj iletmesine
DetaylıGENEL ELEKTROFİZYOLOJİK ÖZELLİKLER. Uzm. Fzt. Deniz KOCAMAZ
GENEL ELEKTROFİZYOLOJİK ÖZELLİKLER Uzm. Fzt. Deniz KOCAMAZ GENEL FİZYOLOJİK ÖZELLİKLER Vücudun en küçük fonksiyonel birimi HÜCREDİR. Hücrenin başlıca elektriksel özellikleri Membran istirahat potansiyeli
DetaylıÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 3 : YAŞAMIMIZDAKĐ ELEKTRĐK (MEB)
ÖĞENME ALANI : FZKSEL OLAYLA ÜNTE 3 : YAŞAMIMIZDAK ELEKTK (MEB) B ELEKTK AKIMI (5 SAAT) (ELEKTK AKIMI NED?) 1 Elektrik Akımının Oluşması 2 Elektrik Yüklerinin Hareketi ve Yönü 3 ler ve Özellikleri 4 Basit
DetaylıDolaşım Sistemi Fizyolojisi - 2. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
Dolaşım Sistemi Fizyolojisi - 2 Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Kalbin Çalışması ve İşlevleri Kalbin Anatomisi Kalbin Anatomisi Kalp Kapakları (Sağ) (Sol) Kalbin
DetaylıSİNİR SİSTEMİ DERS NOTU TÜM DERS NOTLARI: UNIVERSITEHAZIRLIK. ORG DA
SİNİR SİSTEMİ DERS NOTU TÜM DERS NOTLARI: UNIVERSITEHAZIRLIK. ORG DA ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DetaylıKalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri
KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir
DetaylıFizyoloji ve Davranış
Fizyoloji ve Davranış sorular sorular - sorular Farketmeden sıcak sobaya dokunduğunuzda hemen elinizi çekersiniz. Bu kısa sürede vücudunuzda neler olur? Kafein, esrar, alkol v.b.nin vücudunuzda ne tür
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
Detaylıİnsan beyni, birbiri ile karmaşık ilişkiler içinde bulunan nöron hücreleri kitlesidir. Tüm aktivitelerimizi kontrol eder, yaradılışın en görkemli ve
YAPAY SİNİRAĞLARI İnsan beyni, birbiri ile karmaşık ilişkiler içinde bulunan nöron hücreleri kitlesidir. Tüm aktivitelerimizi kontrol eder, yaradılışın en görkemli ve gizemli harikalarından biridir. İnsan
DetaylıSİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA
SİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları: Sinirden kasa iletide yer alan yapılar hangileridir? İletimin sinir ucunda neler gerçekleşir? Kas zarının
DetaylıSĐNAPTĐK POTANSĐYELLER
498 ĐÇĐNDEKĐLER I. Sinaptik Potansiyeller 1.1. Eksitatör Postsinaptik Potansiyel (EPSP) 1.2. Đnhibitör Postsinaptik Potansiyel (IPSP): II. Sinaptik Đletim ve Postsinaptik Potansiyellerin Entegrasyonu SĐNAPTĐK
DetaylıSantral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Her nöron, dentritleri aracılığı ile diğer nöronlardan gelen uyarıları alır ve nöron gövdesine iletir. Bu uyarılar ya inhibitör
DetaylıMEDİKAL FİZİK. Prof. Dr. M. Bahri EMRE BİYOELEKTRİK POTANSİYELLER
MEDİKAL FİZİK Prof. Dr. M. Bahri EMRE BİYOELEKTRİK POTANSİYELLER Polarizasyon. Elektrokardiyografinin dayanağı olan aksiyon akımları, klasik zar kuramıyla açıklanmaktadır. Dinlenti halindeki hücre zarının
DetaylıBeynin Anatomik Açıdan İncelenmesi ve Beyin Sisteminin İşleyişi
Beynin Anatomik Açıdan İncelenmesi ve Beyin Sisteminin İşleyişi - Ana Hatlarıyla Merkezi Sinir Sistemi - Sinir Hücrelerinin (Nöronlar) Temel İşleyişi - Hücre Gövdesi, Dendrit, Aksonlar, Sinaptik Ağlar
Detaylı*Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *periferik sinir-kas patolojileri
PERİFERİK SİNİRLER *Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *Kronaksi, reobaz *periferik sinir-kas patolojileri KAFA SİNİRLERİ I. N.olfactarius II. N.opticus III. N.oculomotorius
DetaylıHÜCRE ZARINDA TAŞINIM
HÜCRE ZARINDA TAŞINIM Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ YDÜ TIP FAKÜLTESİ BİYOFİZİK AD Küçük moleküllerin zardan geçişi Lipid çift tabaka Polar moleküller için geçirgen olmayan bir bariyerdir Hücre içindeki suda
DetaylıMETABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS
METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları
DetaylıHAYVANLARDA SİNİR SİSTEMLERİ ASLI SADE MEMİŞOĞLU
HAYVANLARDA SİNİR SİSTEMLERİ ASLI SADE MEMİŞOĞLU HOMEOSTAZİ Canlılar iç ve dış çevrelerinde oluşan bir çok değişikliğe karşı tepki gösterirler. Bu tepkiler ve cevaplar özelleşmiş bir takım hücre ve organların
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin
DetaylıHücre ve hücre zarı Hücre zarının görevleri Hücre zarının moleküler organizasyonu
1 Hücre ve hücre zarı Bir canlı organizmanın temel ve en basit birimi hücrelerdir. Tek bir hücre tüm canlılık işlevlerini yürütebilir. Tek hücreli canlılarda olduğu gibi, bir tek hücre tamamen bağımsız
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Nörobiyolojik Tanımlar. yrd.doç.dr.emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Nörobiyolojik Tanımlar yrd.doç.dr.emin ulaş erdem NÖRONUN TANIMI Sinir hücre gövdesi ve tüm uzantılarına verilen isimdir. Nöronlar, uyarıların alınması ve sinir impulsunun
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
DetaylıHücre Membranının Elektriksel Modeli. Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik AD
Hücre Membranının Elektriksel Modeli Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik AD Goldman tarafından yapılan kabullerde, membranın içindeki elektrik alanın hemen hemen her
DetaylıSinir Sisteminin Gelişimi ve Nöro-gelişimsel Bozukluklar
Sinir Sisteminin Gelişimi ve Nöro-gelişimsel Bozukluklar Beyin oluşumu döllenmeden hemen sonra başlar, Bu uzun ve karmaşık bir süreçtir; 1- Hücre bölünmesi ve çoğalması: henüz uzmanlaşmamış nöroblast
DetaylıNormal EKG. Dr. Müge Devrim-Üçok
Normal EKG Dr. Müge Devrim-Üçok Elektrokardiyogram Kalpte depolarizasyon dalgasının ilerlemesi ekstrasellüler sıvıda elektriksel akımlar oluşturur. Bu elektriksel potansiyel değişimlerinin vücut yüzeyine
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıKas Doku UYARILABİLİR DOKULAR. İskelet Kası. Kalp Kası. Düz Kas. Sinir Dokusu 19/11/2015. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
Kas Doku UYARILABİLİR DOKULAR Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Kasılmak için özelleşmiş bir dokudur. Üç farklı kas dokusu bulunmaktadır. İskelet kası, kalp kası ve düz kas Kasılma durumunun bilinçli olarak
DetaylıDoku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem. Prof.Dr.Mitat KOZ
Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem Prof.Dr.Mitat KOZ Mikrodolaşım? Besin maddelerinin dokulara taşınması ve hücresel atıkların uzaklaştırılması. Küçük arteriyoller her bir doku
DetaylıKAS SİNİR KAVŞAĞI. Oğuz Gözen
KAS SİNİR KAVŞAĞI Oğuz Gözen Kas sinir kavşağı İskelet kası hücresinde aksiyon potansiyeli oluşumunun fizyolojik tek mekanizması, kası innerve eden sinir hücresinde aksiyon potansiyeli oluşmasıdır. İskelet
DetaylıAktif ve pasif iyon alımı
Aktif ve pasif iyon alımı Moleküllerin membranı geçerek taşınmaları için aktif proses her zaman gerekli değildir. Moleküllerin bir kısmı dış ortamdan membran içine konsantrasyon farkına bağlı olarak çok
DetaylıTemel EKG. Mehmet OKUMUŞ Acil Tıp Uzmanı AEAH Acil Tıp Kliniği ELEKTROKARDİYOGRAFİ
Temel EKG Mehmet OKUMUŞ Acil Tıp Uzmanı AEAH Acil Tıp Kliniği ELEKTROKARDİYOGRAFİ SUNUM PLANI EGK Tarihçesi Kalp Kası Fizyolojisi EKG Derivasyonları Elektriksel iletim EKG Temel yorumlanması William Gilbert
DetaylıDuyu Fizyolojisi ve Deri Duyuları
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Duyu Fizyolojisi ve Deri Duyuları Doç. Dr. Sinan Canan sinancanan@gmail.com Somatik Duyular Mekanik değişim ile uyarılan Dokunma Dokunma
DetaylıOKSALİPLATİN VE SİSPLATİNİN SIÇAN PERİFERAL SİNİR UYARILABİLİRLİK VE İLETİM PARAMETRELERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ARAŞTIRILMASI
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OKSALİPLATİN VE SİSPLATİNİN SIÇAN PERİFERAL SİNİR UYARILABİLİRLİK VE İLETİM PARAMETRELERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ARAŞTIRILMASI İlksen BURAT YÜKSEK
DetaylıHücrelerde Elektriksel Aktivasyon
Hücrelerde Elektriksel Aktivasyon Hücre canlıların bağımsız olarak yaşamını sürdürebilen en küçük parçasıdır. Hücre, nucleus olarak isimlendirilen çekirdek, sitoplazma denilen hücre gövdesi ve sitoplazmayı
Detaylımadde2 Transport protein Transport protein
Terimler Uniport taşınma Hücre zarına yerleşmiş bir transport proteinin tek bir maddeyi tek yönde taşıması. Taşınan maddeye göre pasif veya aktif olarak gerçekleşir madde Transport protein Simport taşınma
DetaylıBİYOELEKTRİK UYGULAMA ARAÇLARI
BİYOELEKTRİK UYGULAMA ARAÇLARI 1 2 Elektrik Akımının Biyolojik Etkileri: Elektriksel uyaran, elektrofizyolojik deneylerde kontrol ve ayarlama kolaylığı tercih edilebilir Elektrik akımının; Isı Elektrokimyasal
Detaylıskelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça
skelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam a ırlı ın
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ ve EMG
KAS FİZYOLOJİSİ ve EMG 1 İskelet kası (%40) Kalp kası Düz kas (%10) Kalp kası Çizgili kaslar Düz kaslar: Damarların içinde, miyofilamentler düzenli değildir 2 1 İskelet Kasları Beyaz kaslar (rengi glikojenden)
DetaylıFİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER
SİNİR SİSTEMİ Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER 1. Sinir Sistemi Organizasyonu Omurgalılarda sinir sistemi iki kısımda incelenir; bunlar merkezi sinir sistemi [central nervous system, (CNS)] bu bilgiyi
DetaylıELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
ELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Özhan ÖZKAN MOSFET: Metal-Oksit Yarıiletken Alan Etkili Transistor (Geçidi Yalıtılmış
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıDuysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler. Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı
Duysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Bir Hint Hikayesi: Altı Kör Adam ve Fil DUYSAL UYARAN DUYSAL UYARANIN SİNİR SİNYALLERİNE
DetaylıSİNAPTİK İLETİM: SON PLAK POTANSİYELİ OLUŞUMUNDA MODELLEME VE SİMÜLASYON ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA
SİNAPTİK İLETİM: SON PLAK POTANSİYELİ OLUŞUMUNDA MODELLEME VE SİMÜLASYON ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü Sistem Modelleme ve Simülasyon Laboratuarı Nörolojik Bilimler
DetaylıDÖNEM I HAFTALIK DERS PROGRAMI
TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I HAFTALIK DERS PROGRAMI DÖNEM I. DERS KURULU Eylül Kasım 0 Dekan : Dönem Koordinatörü : Ders Kurulu Başkanı : Prof.Dr. Mustafa SARSILMAZ Doç.Dr. Doç.Dr. KURUL DERSLERİ TEORİK PRATİK
DetaylıKAS FĐZYOLOJĐSĐ. Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan
KAS FĐZYOLOJĐSĐ Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan < Temel özellikleri Đskelet kası: Đstemli kontrol edilir Çizgili görünümdedir. Çok çekirdekli hücrelerdir. Kalp kası: Đstemsiz kontrol edilir. Çizgili görünümdedir.
DetaylıHÜCRE ZAR SİSTEMLERİ. Yüzey (plazma) zarı: Tüm hücrelerde var. İç zar: Ökaryotik hücrelerde var.
HÜCRE ZAR SİSTEMLERİ Yüzey (plazma) zarı: Tüm hücrelerde var. İç zar: Ökaryotik hücrelerde var. HÜCRE ZARININ GÖREVLERİ Hücre içini çevresinden ayırır Hücrenin iç bölümlerini belirler Proteinlere bağlı
DetaylıAlternatif Akım; Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir.
ALTERNATiF AKIM Alternatif Akım; Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir. Doğru akım ve alternatif akım devrelerinde akım yönleri şekilde görüldüğü
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ Huxley in kayan iplikler modeline göre çizgili kasın kasılması Bu modele göre kasılma aktin
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2
ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2 TEK ZARLI ORGANELLER 1) Endoplazmik Retikulum Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında oluşmuş kanalcıklardır. Yumurta hücresi, embriyonik hücreler ve eritrositler(alyuvar)
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Atomsal Yapı ve Atomlararası Bağ1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin
DetaylıFİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU
FİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU Fizyolojiye Giriş Temel Kavramlar Fizyolojiye Giriş Canlıda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişikliklerin tümüne birden yaşam denir. İşte canlı organizmadaki
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz
DetaylıKAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU
KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
Detaylı2- Bütün Kasın Kasılması
2- Bütün Kasın Kasılması Madde 1. Giriş Bir kas içinde gelişebilen kas gerilme düzeyinde geniş bir değişme vardır. Madde 2. Amaçlar Tek bir kas kasılmasının bileşen parçalarını incelemek. Kas gerilmesi
Detaylı1-Tanım: Elektrik Yük, Elektrik Kuvvet, Elektrik Alan, Elektrik Potansiyel Ve Potansiyel Enerji, Kapasitansın öğretilmesi.
BİYOFİZİK I-DERS TANIMLARI 1-Tanım: Elektrik Yük, Elektrik Kuvvet, Elektrik Alan, Elektrik Potansiyel Ve Potansiyel Enerji, Kapasitansın öğretilmesi. b. Amaç: Hücre zarının biyoelektriksel potansiyellerin
Detaylı6. Osiloskop. Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır.
6. Osiloskop Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Osiloskoplar üç gruba ayrılabilir; 1. Analog osiloskoplar 2. Dijital osiloskoplar
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
DetaylıHAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
DetaylıELEKTROENSEFALOGRAFİK FOKAL EPİLEPTİK DEŞARJLAR VE JENERALİZASYON BELİRTEÇLERİ
T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ELEKTROENSEFALOGRAFİK FOKAL EPİLEPTİK DEŞARJLAR VE JENERALİZASYON BELİRTEÇLERİ UZMANLIK TEZİ Dr. Demet ARSLAN NÖROLOJİ ANABİLİM DALI TEZ DANIŞMANI Prof.Dr. Abdülcemal
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıI. DÖNEM - 2. DERS KURULU ( )
Açıklamalar: I. DÖNEM - 2. DERS KURULU (2014-2015) Kısaltmalar: DK: Ders kurulu, IHU: İyi hekimlik uygulamaları, Mİng: Akademik/Medikal İngilizce, TDE: Türk Dili ve Edebiyatı, Bilgisayar Okur yazarlığı:
DetaylıÜNİTE 5:HÜCRE ZARI VE MADDE GEÇİŞMESİ
ÜNİTE 5:HÜCRE ZARI VE MADDE GEÇİŞMESİ Anahtar kavramlar 5.1.Hücre zarları sıvı haldedir ve yağ ile protein moleküllerinden meydana gelmişlerdir. 5.2.Hücre zarlarının birbirlerini tanımasında karbonhidrat
DetaylıDielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma
Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER Dielektrik malzemeler; serbest elektron yoktur, yalıtkan malzemelerdir, uygulanan elektriksel alandan etkilenebilirler. 1 2 Dielektrik malzemeler Elektriksel alan
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
DetaylıKatoda varan pozitif iyonlar buradan kendilerini nötrleyecek kadar elektron alırlar.
ELEKTROLİZ Şekilde verilen kapta saf su var iken, anahtar kapatıldığında lamba yanmaz. Saf suyun içine H 2 SO 4, NaCI, NaOH gibi suda iyonlarına ayrışan maddelerden herhangi biri katıldığında lamba ışık
DetaylıElektromanyetik Dalga Teorisi Ders-3
Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-3 Faz ve Grup Hızı Güç ve Enerji Düzlem Dalgaların Düzlem Sınırlara Dik Gelişi Düzlem Dalgaların Düzlem Sınırlara Eğik Gelişi Dik Kutuplama Paralel Kutuplama Faz ve Grup
DetaylıSensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Thomas Alva Edison
Sensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Sıkı bir çalışmanın yerini hiç bir şey alamaz. Deha yüzde bir ilham ve yüzde doksandokuz terdir. Thomas Alva Edison İçerik TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI Transdüser ve Sensör
Detaylı