HAFTALIK RAPOR 19 Haziran 2017

Transkript

1 28Q3 29Q1 29Q3 2Q1 2Q3 211Q1 211Q3 212Q1 212Q3 213Q1 213Q3 214Q1 214Q3 2Q1 2Q3 216Q1 216Q3 217Q1 28Q3 29Q1 29Q3 2Q1 2Q3 211Q1 211Q3 212Q1 212Q3 213Q1 213Q3 214Q1 214Q3 2Q1 2Q3 216Q1 216Q3 217Q1 HAFTALIK RAPOR 19 Haziran 217 Türkiye ekonomisi 217 yılının ilk çeyreğinde % büyüdü. Türkiye ekonomisi 217 yılının ilk çeyreğinde piyasa beklentisinin üzerinde büyüdü. İlk çeyrekte hükümetin ekonomiye destek sağlamak amacıyla yaptığı teşvikler bir başka ifade ile maliye politikalarının etkin kullanılarak ekonomik durgunluğun önüne geçilmesi büyümedeki hızlanmada etkili oldu. Beyaz eşyada ÖTV nin sıfırlanması ve mobilyada KDV indiriminin yapılması ilk çeyrekte hanehalkı tüketimini ve dolayısıyla büyümeyi destekledi. Ayrıca Kredi Garanti Fonu (KGF) kapsamında kredi kullandırımının Mart ayında başlaması da büyümedeki yükselişe önemli katkı sağladı. Bu haftaki raporumuzda büyümedeki gelişmeleri ve alt bileşenlerini inceleyeceğiz Reel GSYH (y-y,%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYH (ç-ç,%) 1.4 Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenleri Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Büyüme (ç-ç, %) 216Ç1 216Ç2 216Ç3 216Ç4 217Ç1 GSYH Hanehalkı Tüketimi Kamu Harcamaları Yatırım İhracat İthalat Türkiye ekonomisi 217 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre % büyüdü (Vakıfbank Beklentisi: %.2, piyasa beklentisi: %4). Gayrisafi yurtiçi hasıla büyüklüğü ise, 217 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla 641 milyar 84 milyon TL oldu. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH, 217 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4.7 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, bir önceki çeyreğe göre %1.4 büyüdü. İlk çeyrekte mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış büyümede, bir önceki çeyreğe göre yavaşlama yaşanmış görünüyor. Ancak bu yavaşlamada 216 yılının üçüncü çeyreğinde yaşanan daralmanın ardından baz etkisi ile son çeyrekte hızlı bir artış yaşanmış olması etkili oldu. Harcama Bileşenleri Katkı (puan) Harcama bileşenleri incelendiğinde 217 yılı ilk 216Ç1 216Ç2 216Ç3 216Ç4 217Ç1 çeyreğinde GSYH de yaşanan hızlı büyümede GSYH Hanehalkı Tüketimi Kamu Harcamaları Yatırım Stok Değişimi İhracat İthalat Net ihracat GSYH nin yaklaşık %6 ını oluşturan hanehalkı tüketiminin, %.1 lik büyüme ile belirleyici olduğunu görüyoruz. Beyaz eşyada ÖTV nin sıfırlanması ve mobilyada KDV indiriminin yapılmasının yanı sıra Şubat ayından itibaren kurda yaşanan düşüş ilk çeyrekte hanehalkı tüketiminin artmasında etkili oldu ve hanehalkı tüketimi büyümeye 3.1 puan ile en yüksek katkıyı sağladı. Ayrıca ilk çeyrekte kamu harcamaları ve ihracatta da hızlı bir artış yaşandığı görülüyor. Yılın ilk çeyreğinde ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %.4 ile en fazla artış gösteren harcama bileşeni oldu. Böylece net ihracat dört çeyrek sonra ilk defa büyümeye 2.2 puan ile pozitif katkı sağladı. Özellikle 216 yılının ilk iki çeyreğinde hızlı bir artış gösteren kamu harcamaları VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

2 Nis.12 Ağu.12 Ara.12 Nis.13 Ağu.13 Ara.13 Nis.14 Ağu.14 Ara.14 Nis. Ağu. Ara. Nis.16 Ağu.16 Ara.16 Nis Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 2Q1 2Q2 2Q3 2Q4 216Q1 216Q2 216Q3 216Q4 217Q Net İhracatın Katkısı (puan) yılının ilk çeyreğinde de hükümetin ekonomiye destek sağlamak amacıyla yaptığı teşvikler sonucu yıllık bazda %9.4 ile hızlı bir şekilde arttı ve büyümeye 1.3 puan katkı yaptı. Diğer harcama bileşenleriyle karşılaştırıldığında yatırım harcamalarındaki artış ise sınırlı kaldı. Yatırım harcamaları bir önceki yılın aynı dönemine göre %2.2 arttı ve yatırım harcamaları.6 puan ile büyümeye en düşük katkıyı sağlayan harcama bileşeni oldu. Bununla birlikte Kredi Garanti Fonu (KGF) kapsamında kredi kullandırımının özellikle ticari krediler bazında Mart ayında başlamış olmasına karşın Nisan ayı itibariyle artmış olması, önümüzdeki çeyreklerde yatırım harcamalarında biraz daha hızlı bir artış yaşanmasını sağlayabilir. Stoklardaki değişim ise ilk çeyrekte büyümeyi negatif etkiledi. İlk çeyrekte stok değişiminin büyümeye katkısı -2.3 puan oldu. Şubat ayında kurda başlayan sakinleşmenin ikinci çeyrekte belirginleşmiş olması, maliyetlerde düşüş sağlayarak ikinci çeyrekte stokların artış göstermesini sağlayabilir. Böylece ikinci çeyrekte stok değişiminin de büyümeye pozitif katkısı olabilir Sektörler Katkı (puan) 216Ç1 216Ç2 216Ç3 216Ç4 217Ç1 Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler Bilgi ve İletişim Finans ve Sigorta Gayrimenkul Faaliyetleri Mesleki, İdari ve Dest. H.F Kamu, Eğitim, Sosyal H. F Vergi-Sübvansiyon Sektörel bazda büyüme oranlarına bakıldığında 217 yılının ilk çeyreğinde tüm sektörlerde artış yaşandığı görülüyor. Bir önceki çeyreğe göre genel olarak sektörel bazda bir toparlanma yaşandığı söylenebilir. Ancak bilgi ve iletişim ile gayrimenkul sektörlerinde önceki çeyreğe göre artış hızında yavaşlama olduğu görülüyor. Yılın ilk çeyreğinde en hızlı büyüme gösteren sektör ise finans ve sigorta faaliyetleri sektörü oldu. Bir önceki yılın aynı dönemine göre %12 artış gösteren sektörde KGF kaynaklı kredi büyümesinin etkisiyle önümüzdeki çeyrekte de hızlı bir yükseliş yaşanabilir. Sektör bazında ise büyümeye en çok katkı yapan sektör hizmetler sektörü oldu. İlk çeyrekte ÖTV ve KDV indirimleri gibi uygulamaların etkisiyle GSYH ye ilave edilen vergi-sübvansiyon kaleminde ise bir önceki çeyreğe göre artış hızı yavaşladı. Toplam Krediler (y-y,%) İkinci çeyreğe ilişkin olarak açıklanan ilk veriler Arındırılmamış Sanayi Üretim Endeksi (y-y,%, sağ eksen) ikinci çeyrekte de büyümenin olumlu bir 3 performans sergileyeceğini gösteriyor. Büyüme için önemli bir öncül gösterge olan sanayi üretimi 3 Nisan ayında hem arındırılmış hem de 2 arındırılmamış verilerle beklentilerin üzerinde 2 arttı. Satın alma yöneticileri (PMI) imalat endeksi de Nisan ve Mayıs aylarında seviyesinin üzerinde kalmasının yanı sıra Mayıs ayında 3. - ile Aralık 213 ten bu yana ki en yüksek seviyede Kaynak: BDDK, TÜİK - açıklandı. KGF destekli kredi kullandırımının etkisiyle kredilerin yıllık artış hızındaki yükseliş ise Nisan ayında da devam etti ve kredilerin yıllık artış hızı Ekim 2 ten sonraki en yüksek seviyeye ulaştı. Öncül göstergelerdeki söz konusu durum büyümenin ikinci çeyrekte de yüksek gerçekleşebileceğine işaret ediyor. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 2

3 Çin Hindistan Endonezya Türkiye Hollanda Kanada İspanya Güney Kore Meksika İngiltere ABD Euro Bölgesi Almanya Avustralya Japonya İtalya Fransa Rusya Brezilya Kaynak: Bloomberg G-2 Ülkeleri Çeyrek Büyüme Oranı (y-y, %) Sonuç olarak, Türkiye ekonomisi 217 yılının ilk çeyreğinde beklentimize yakın % büyüdü. Böylece Türkiye, ilk çeyrekte G2 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen dördüncü ekonomi oldu. İlk çeyrekte sanayi üretiminde bir önceki çeyreğe göre bir miktar yavaşlama yaşanmış olsa da beyaz eşya ve mobilya sektörlerinde ÖTV ve KDV indirimleri ve piyasalardaki olumlu hava büyümenin bir önceki çeyreğe göre hızlanmasını sağladı. Ayrıca KGF kapsamında kredi kullandırımının Mart ayında başlaması da büyümedeki yükselişte etkili oldu. İlk çeyrekte hükümetin ekonomiye destek sağlamak amacıyla yaptığı teşvikler bir başka ifade ile maliye politikalarının etkin kullanılarak ekonomik durgunluğun önüne geçilmesi büyümedeki hızlanmada etkili oldu. Önümüzdeki dönemde ekonomiyi canlandırmak adına dayanıklı tüketim mallarına getirilen KDV indirimlerinin devam ediyor olmasının yanı sıra KGF kapsamında kredi kullandırımının Nisan ayı itibariyle artmış olması sonucu yılın ilk çeyreğinde yakalanan hızlı büyümenin ikinci çeyrekte de devam etmesi mümkün görünüyor. Bu bağlamda ilk çeyrekte ekonomik büyümede etkin maliye politikaları (fiscal impulse) rol oynarken, ikinci çeyrekte ise KGF kapsamında kredi kullandırımlarının hızlanması sonucu bankacılık sektörünün (credit impulse) öncülüğünde büyümedeki olumlu görünümün devam etmesini bekliyoruz. Bu gelişmeler doğrultusunda 217 yılı için %4.4 olan Orta Vadeli Program (OVP) hedefinin yakalanması olası görünmekle birlikte ilk çeyrekte görülen ve ikinci çeyrekte de sürmesi beklenen olumlu performansın yılın ikinci yarısında da devam edip etmeyeceği takip edilmeli. -.3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 3

4 Haftalık Veri Takvimi (19 Haziran 23 Haziran 217) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Japonya Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) Milyar Yen 43.3 Milyar Yen Türkiye Merkezi Yönetim Borç Stoku (Mayıs) Milyar TL -- ABD Cari İşlemler Dengesi (1. çeyrek) Milyar Dolar Milyar Dolar Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 44.8 Milyar Euro -- Almanya ÜFE (Nisan, y-y) %3.4 %2.9 İtalya Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 3121 Milyon Euro ABD İkinci El Konut Satışları (Mayıs, a-a) -%2.3 -% Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Haziran) ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 237 Bin Kişi 24 Bin Kişi Öncül Göstergeler Endeksi (Mayıs) %.3 %.4 Kansas Fed İmalat Endeksi (Haziran) 8 Euro Bölgesi Tüketici Güveni (Haziran) Fransa İş Dünyası Güven Endeksi (Haziran) Türkiye Konut Satışları (Mayıs, y-y) % Reel Kesim Güven Endeksi (Haziran) İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Haziran) % ABD İmalat PMI (Haziran, öncül) Hizmet PMI (Haziran, öncül) Yeni Konut Satışları (Mayıs, a-a) -%11.4 %3.8 Euro Bölgesi İmalat PMI (Haziran, öncül) Hizmet PMI (Haziran, öncül) Almanya Hizmet PMI (Haziran, öncül).4.4 İmalat PMI (Haziran, öncül) 9. 9 Fransa İmalat PMI (Haziran, öncül) Hizmet PMI (Haziran, öncül) GSYH (1.çeyrek, y-y) %1. %1. Japonya İmalat PMI (Haziran, öncül) VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 4

5 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.16 Nis.16 Tem.16 Eki.16 Oca.17 Nis.17 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.16 Nis.16 Tem.16 Eki.16 Oca.17 Nis.17 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 2Ç1 2Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 214Ç3 2Ç1 2Ç3 216Ç1 216Ç3 217Ç1 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 2-I 2-II 2-III 2-IV 216-I 216-II 216-III 216-IV 217-I TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %). Reel GSYH (y-y, %) 3 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) - - Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2=) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK

6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi Kaynak:Reuters 6

7 May. Kas. Eyl. Oca.12 Eyl.12 Oca.14 Eyl.14 May. Oca.16 Eyl.16 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek Enflasyon (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 2 Gıda Enerji TÜFE Kaynak:Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=) 7

8 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 7, 6,, 4, 3, 2, 1, Kaynak: TOBB 8

9 Nis. Nis.6 Nis.7 Nis.8 Nis.9 Nis. Nis.11 Nis.12 Nis.13 Nis.14 Nis. Nis.16 Nis.17 Nis. Nis.6 Nis.7 Nis.8 Nis.9 Nis. Nis.11 Nis.12 Nis.13 Nis.14 Nis. Nis.16 Nis.17 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

10 May. Kas. May. Kas. KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)* 29.. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TÜİK

11 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz. Ara. Haz.16 Ara.16 Haz.17 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May. Kas. LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 Reel Faiz Nominal Faiz 2 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya **. 3 Fransa İtalya **..4 Macaristan ** Portekiz İspanya **. 1.9 Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan *** Brezilya G.Afrika Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 216 yılı verileridir. ** 2 verileri. ***217 verileri 11

12 2 216 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 217 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) (217 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (zincirlenmiş hacim endeksi, y-y, %) Türkiye Makro Ekonomik Görünüm (217 1Ç) 4. Kapasite Kullanım Oranı (%) (Mayıs 217) -- Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) (Nisan 217) -- İşsizlik Oranı (%) (Mart 217) 11. Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y, %) (Mayıs 217) -- ÜFE (y-y, %) (Mayıs 217) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 312,39 382,31 416,67 ( ) -- M2 1,26, 1,46,728 1,499,86 ( ) -- M3 1,249,183 1,4,681 1,44,118 ( ) -- Emisyon 94, , ,962 ( ) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 9,73 92, 88,61 ( ) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) -- TCMB O/N (Borç Verme) ( ) -- TCMB Haftalık Repo ( ) -- TRLIBOR O/N ( ) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Dengesi -32,118-32,9-3,6 (Nisan 217) -37, İthalat 27, ,617 12,839 (Nisan 217) -- İhracat 143, ,33 17,784 (Nisan 217) -- Dış Ticaret Dengesi -63,39-6,84-4,94 (Nisan 217) -- Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Nisan 217) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Nisan 217) -- Kamu Net Borç Stoku (216) -- Kamu Ekonomisi (Milyar TL) 2 Mayıs 216 Mayıs Bütçe Gelirleri (Mayıs 217) -- Bütçe Giderleri (Mayıs 217) -- Bütçe Dengesi (Mayıs 217) -- Faiz Dışı Denge (Mayıs 217) -- 12

13 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Buket Alkan Müdür Yardımcısı Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Uzman sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.