20. Eski Bir Pırpır Uçağın Devasa Bismarck ı İmhası. yüzyılın ilk yarısında

Transkript

1 Eski Bir Pırpır Uçağın Devasa Bismarck ı İmhası Bismarck ın görevi, Atlantik teki Müttefik konvoylarını imha etmekti. Yazan: ERHAN KANYILMAZ 20. yüzyılın ilk yarısında o zamana kadar dünyada üretilmiş en büyük gemilerden biri olan Alman savaş gemisi Bismarck, ileri teknoloji ve mühendislik harikasıydı. Aynı zamanda dünyanın en güçlüsüydü. Fakat çift kanatlı eski bir uçaktan yapılan tek bir atış onu imha etmeye yetti. 130

2 Boyu 251, eni 36 metre olan bu geminin taşırdığı su tondu. Bismarck, sahip olduğu dört ikiz taret üzerinde bulunan sekiz 15 inçlik SK C/34 model top, oniki 5,9 inçlik L/55 top model, onaltı 4,1 inçlik L/65 model top, onaltı 1,5 inçlik L/83 model top, oniki 0,79 inçlik uçaksavar topu ve denize inme kabiliyeti de olan dört adet Arado Ar 196 model keşif uçağıyla aynı zamanda bir ölüm makinesiydi. Bismarck ın görevi, İngiltere için can damarı olan Atlantik teki Müttefik konvoylarını imha etmekti. Bismarck, 18 Mayıs 1941 günü Bismarck (1940) Prinz Eugen adlı kruvazörün refakatinde Amiral Günther Lütjens ve Yarbay Ernst Lindemann ın komutasında seyre başladı. Gemiler üç gün sonra Bergen (Norveç) yakınlarında görüldüler. Bunun üzerine İngilizler HMS Hood isimli gemilerini bölgeye sevk ettiler yılında denize indirilen HMS Hood, 262 metre boyunda ve 32 metre genişliğindeydi yılında yenilenme işlemine tabi tutulmuştu ancak bu yeterli olmamıştı. Zira yenileme kapsamında yapılması gereken çok iş vardı ve bunların bir kısmı henüz tamamlanmamıştı. Buna rağmen savaşın patlaması üzerine Almanların açık denize çıkışlarını engellemek için bu geminin İzlanda ve Faroe Adaları civarında devriye görevi yapması zorunluluğu ortaya çıktı. HMS Hood HMS Hood ilk görevine başladığında Britanya nın sömürgeleri üzerindeki etkisini koruyan dünyanın en büyük ve en hızlı gemisiydi. Bu nedenle HMS Hood, İngiliz teknolojisinin, deniz gücünün ve imparatorluk kudretinin zirvesini temsil ediyordu. Bütün bunlar gemiyi bir ikon haline getirmişti. Daha yeni bir gemi olan HMS Prince of Wales (PoW) HMS Hood a refakat etti. Refakat gemisi çok ileri teknoloji içeren donanımlara sahipti. Ne var ki bunların önemli bir bölümü denenmemişti. On adet 14 inçlik topu vardı. Fakat bunların sekizi arızalı taretlere monte edilmişti. Kraliyet Donanması bunu biliyordu fakat Bismarck ın denizde görülmesi İngilizleri hamle yapmaya zorladı. HMS Hood ve Bismarck neredeyse birbirinin eşi gibiydi. Her ikisinin de sekiz adet 15 inçlik topu vardı ve bunlar 1700 pound 131

3 ağırlığındaki bir mermiyi 15 mil mesafeye atabiliyordu. Ancak HMS Hood dakikada iki mermi atarken Bismarck ta bu sayı üçtü. Ayrıca Bismarck diğer gemiye nazaran daha güçlü bir zırha sahipti. Zira HMS Hood HMS Hood süratli seyir için tasarlanmıştı. İngilizler Almanlardan daha önce Danimarka Boğazı na ulaşmayı denediler. Böylelikle klasik bir deniz stratejisi olan T yi geçme işini Almanlardan önce yapmış olacaklardı. Bu strateji, bir geminin düşman gemisi önüne yanını cephe verecek şekilde mevzilendirilmesini gerektiriyordu. Çünkü gemilerin yanlarında baş kısımlarına göre daha fazla silah vardı. Dolayısıyla T yi geçen gemi diğerine göre daha fazla ateş açabilirdi. Fakat HMS Hood ve PoW gemileri 24 Mayıs şafak vaktinden önce oraya ulaşmada çok geç kaldılar. Böylece Almanlar İzlanda açıklarında T yi geçtiler. HMS Hood sabah altıdan kısa bir süre sonra battı. PoW ise ağır hasarlı olarak geri çekildi. Ancak geri çekilmeden önce 132 PoW, Bismarck a üç adet mermi isabet ettirmeyi başarmıştı. Mermiler yakıt tanklarını deldi ve geminin baş tarafında kalan kısımlar su aldı. Bunun üzerine Bismarck tamir için Nazi işgali altında bulunan Fransa ya doğru yola çıktı. Yapabileceği bir iş kalmayan Prinz Eugen ise Atlantik istikametine doğru yön değiştirdi. Hasara rağmen Bismarck hala güçlü bir şekilde zıhla korunuyordu ve gemi komutanı 27 Mayıs şafak vaktinden önce Fransa ya ulaşacaklarına inanıyordu. Yirmibir İngiliz destroyeri, onüç kruvazör, altı savaş gemisi ve iki uçak gemisi Bismarck ın peşine düştü. Fakat Bismarck ortadan kaybolmuştu. 26 Mayıs günü sabahı saat 10:30 da Bismarck Fransa kıyılarının 700 mil açığında tespit edildi. Kıyıdan 500 mil açıkta kalan deniz ve hava sahasını Alman gemileri ve uçakları dolduracaktı. Bunun üzerine bir İngiliz filosu sahayı kuzeyden, diğer filo ise güneyden kapattı. Akşam saat 7 de Fairey Swordfish modeli onbeş bombardıman uçağı HMS Ark Royal isimli gemiden havalandı ve taarruz için üç gruba ayrıldı. Kod adı Jock olan Deniz Binbaşı John Moffat bunlardan birini uçuruyordu. Bulut tabakasından kurtulduğu esnada devasa Alman canavarını gördü ve dehşete kapıldı. Uçak saatte 115 mil süratle

4 dalışa geçti. Bismarck ümitsizce hava savunma ateşine başladı. Bunun üzerine pilotlar geminin silahlarının düşük irtifada kendilerini hedef alamayacağını umarak adete denizi yalarcasına daha da alçaldılar. En kötü ihtimalle denize çarpmaları halinde meydana gelecek bir kazadan sağ çıkabilirlerdi. Moffat 2000 yarda mesafeden ateşlemek üzere torpidosunu hazırladığı anda Şimdi değil Jock, şimdi değil! şeklinde bir ses duydu. Moffat irkildi ve etrafına bakındı. Bu ses uçağın gözetleyicisi olan Dusty kod adlı yüzbaşı JD Miller dan geliyordu. Yüzbaşı kalçası havada, başı uçak karnının altında bir yerlerde olacak şekilde uçağın sağ kanadında bulunuyordu. Moffat durumu anladı. Deniz dalgalıydı. Eğer torpido ateşlendikten sonra dalganın üst kısmına çarpacak olursa yönünü değiştirebilirdi. Miller torpidonun dalgaların arasında oluşan yalak şeklindeki boşluğu takip ederek hedefe gitmesini istiyordu. Böylelikle ellerinde sadece bir tane bulunan torpido hedefi vurabilecekti. Ancak bir sorun vardı: Torpidonun izleyeceği uygun boşluğu aramaya devam ettikçe kendilerinin vurulma ihtimali artıyordu. Bir süre sonra Miller Ateşle Jock! diye bağırdı. Moffat torpidoyu ateşledi. Miller Vurduk onu, kaçıyor! diye bağırdı. Bismarck bir hata yaparak ani bir şekilde sola doğru manevra yapmaya başladı. Torpido geminin sol arkasına isabet etti. Burada bir delik açıldı ve perçinler yerinden çıktı. Dönüş kumandası verilmiş olan geminin dümeni kilitlendi. Geminin takat sistemi durdu. Mühendisler her şeyi yeniden başlatmak zorunda kaldı. Teknisyenler dümeni onarmaya çalıştı. LS326 Swordfish modeli çift kanatlı bombardıman uçağı 1934 yılında üretilmiştir. Uçak yenilenmiş ve 1 Temmuz 2012 tarihinde gerçekleştirdiği uçuş esnasında fotoğraflanmıştır. Fakat geminin içine çok fazla miktarda su doluyordu. Dümeni iskele tarafına doğru 12 derece açı ile sıkışmış olan Bismarck kendi ekseninde döndü ve yönünü yeniden İngiliz Filosuna doğru çevirdi. Birkaç dakika sonra Bismarck daireler çiziyordu. Lütjens Berlin e rapor verdi ve ölene kadar savaşacağına dair yemin etti. İngilizler merhamet göstermedi. Her yana ateş etmeye zorlayacak şekilde Bismarck ın etrafını çevirdiler. Artık manevra yapamayan Bismarck adeta suyun üzerinde 133

5 bekleyen bir ördek gibiydi. Ertesi gün sabah 9:31 de Bismarck ın bütün mühimmatı tükendi ve ateş edemez hale geldi. Buna rağmen İngiliz Donanması Bismarck saat 10:39 da batıncaya kadar ateş etmeyi sürdürdü. İngilizler sağ kalanları kurtarmaya çalıştı. Ancak Alman denizaltılarının kendilerini hedef almasından korktukları için olay yerini terk ettiler. Bismarck ta bulunan 2092 mürettebattın sadece 115 ini HMS Dorsetshire gemisi sağ kalanları toplarken. 134 Bismarck'ın vurulma anı kurtararak bölgeden ayrıldılar. Diğerleri kendi kaderleriyle başbaşa kaldı. Almanya Bismarck ın battığını o gün öğle üzeri yayınlanan haberlerden duydu. Almanlar olay yerine ulaştıklarında hayatta kalan beş personeli daha kurtardılar. Ancak Lütjens bunların arasında yoktu, sözünü tutmuştu. Lindemann da aynı şekilde davranmıştı. Çift kanatlı eski bir uçak sayesinde Bismarck ın muharebe görevi sadece 215 saat sürdü. Bu olayla birlikte deniz muharebelerinin yapısı sonsuza kadar değişmiş oldu. Artık deniz muharebelerinde uçaklar gemiler kadar önemlidir.