KÜNYE. DEĞİŞKEN YIL BİRİM BEYDAĞ:VERİ/AÇIKLAMA Yüzölçümü 2006 km (Projeksiyon) 2006 (Projeksiyon) kişi

Transkript

1

2 166

3 KÜNYE DEĞİŞKEN YIL BİRİM BEYDAĞ:VERİ/AÇIKLAMA Yüzölçümü 2006 km Nüfusu Nüfus yoğunluğu 2006 (Projeksiyon) 2006 (Projeksiyon) kişi kişi/ km 2 Kentleşme oranı 2006 yüzde 39 Rakımı 2006 m 223 İl merkezine uzaklığı 2006 km 146 İzmir'e göre konumu İzmir in doğusunda Komşu il ve ilçeler Metropol ilçe mi? - - Hayır 81 Beydağ Ödemiş ve Aydın ile komşudur. Temel geçim kaynakları Tarım ve Hayvancılık Kişi başına düşen gelir 1996 dolar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 1996 YTL YTL. Gayri safi tarımsal üretim gelir 2006 YTL ,40 İhracatı 2006 dolar Dolar. Önemli ihraç ürünleri Kestane, zeytinyağı vb. Ticaret sanayi merkezleri yok Toplam firma sayısı 2006 adet 35 Tahsil edilen vergi toplamı 2006 YTL ,76 Banka, şube sayısı 2006 adet 1 Banka Şubesi Yer altı zenginlikleri Civa, Antimom. Toplam konut sayısı 2006 adet Toplam otel yatak kapasitesi 2006 adet Otel bulunmamaktadır. Okur-yazar nüfus oranı 2006 yüzde 98 Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 2006 kişi 21 Doktor başına düşen kişi sayısı 2006 kişi İlçe ile özdeşleşmiş unsurlar Beydağ Barajı, Beydağ Kalesi 167

4 168

5 1. GİRİŞ İzmir ilinin doğusunda yer alan Beydağ İzmir e en uzak ilçe olmanın bir çok dezavantajını yaşamaktadır. Oldukça eski bir yerleşim birimi olduğu için Evliya Çelebi nin Seyahatnamesinde de kendisinden sıkça söz ettiren Beydağ; gerek ekonomik gerekse sosyal gelişim açısından kendisinden beklenen performansı gösterememektedir. İlçenin Ödemiş e yakın olması, ilçe halkının sağlık başta olmak üzere adli, mali danışmanlık, bankacılık vb. birçok hizmetini de Ödemiş ten alması sonucunu doğurmaktadır. Beydağ tarih, 3392 sayılı Kanun ile İlçe statüsüne kavuşmuştur tarihinde ise açılışı yapılan bir ilçe olarak Belediye hizmete girmiştir. Beydağ ilçesi tarihi açıdan uzun bir geçmişe sahiptir ancak buna rağmen ilçede yalnızca bir tane tarihi eser bulunmaktadır. M.Ö.300 yıllarından kalan Beydağ Kalesi ilçenin tek tarihi eseridir. İlçe ile özdeşleşen en önemli yapı, Beydağ Barajı dır. Beydağ ve Küçük Menderes Bölgesinin tamamı uzun yıllardır umutla Beydağ Barajı nın bir an önce bitirilmesini beklemektedir. Nitekim susuzluk ilçenin bir numaralı sorunudur ve küresel ısınma tehdidi, sorunun çapını genişletmektedir. Ticaret ve Sanayi sektörü, Beydağ da gelişmemiştir. İlçede yıllardır faaliyet gösteren küçük ölçekteki sanayi tesisleri yeterli düzeyde büyüyememiştir. İlçedeki en önemli sanayi işletmesi Etibank Civa Maden İşletmesidir. Beydağ da ekonomik değerlerin %80 e yakını tarımsal faaliyetler sonucunda sağlanmaktadır. İlçede mısır, patates, soğan, mısır, yem bitkileri vb. üretimi yapılmaktadır. Beydağ Barajı tamamlandıktan sonra özellikle yem bitkileri üretimi ve organik tarım faaliyetleri ile ilgili artış beklenmektedir. Beydağ da meyve ürünleri açısından kestane ve incir üretimi ön plandadır. Küçük Menderes bölgesinin tamamında olduğu gibi; Beydağ da da karpuz üretimi gelenekselleşmiştir. Ancak; çiftçilerin, organik tarım konusunda da bilinçlendirilmesi gerekmektedir. 169

6 İlçede saf kültür, kültür melezi ve yerli sığır cinsleri, koyun, keçi, tavuk vb. küçükbaş hayvan üretimi yapılmaktadır. İlçe merkezine bağlı Adagüme, Alakeçili, Bakırköy, Çamlık, Çiftlikköyü, Çomaklar, Eğitdere, Erikli, Çiftlikköy, Çomaklar, Eğridere, Halıköy, Kurudere, Tabaklar, Yağcılar, Yeniköy, Palamutçuk, Yeniyurt ve Yukarıtosunlar köyleri vardır ve köy yolları ağı 168,5 km. olup 165,5 km. si asflattır. 2. İlçenin Tarihi, Coğrafi ve Demografik Yapısı 2.1. Tarihi Yaklaşık 20 yıldan bu yana ilçe olan Beydağ ne yazık ki; İzmir e en uzak ve en küçük ilçe olmasının dezavantajlarını her zaman yaşamaktadır. İlçe; tarihinde resmen ilçe olmakla birlikte; ilçenin tarih, 3392 sayılı Kanun ile İlçe statüsüne kavuştuğu belirtilmektedir. Beydağ ilçesinin tarihteki ilk ismi Peliapolis tir. İlçenin Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise Belyambol olarak da adlandırıldığı tarihçiler tarafından belirtilmektedir. Beydağ Kalesi ilçede bulunan tek tarihi eserdir. İlçede tarım ve hayvancılık faaliyetleri yaygındır ancak; susuzluk tehdidi en yüksek seviyeye ulaşmış durumdadır Coğrafi Yapısı Beydağ ın yüzölçümü 162 km 2 dir. Rakımı 223 m. olan ilçede toplam nüfus kişi, merkez nüfusu 5125 kişi, köy nüfusu ise kişidir. Göç veren ilçede nüfus artmamakta; azalmaktadır yılında 87 olan nüfus yoğunluğu 2006 yılı itibariyle, 81 kişiye düşmüştür. İlçedeki yetkililer; Beydağ dan Ödemiş ve İzmir e doğru yoğun bir göçün söz konusu olduğunu ifade etmişlerdir. Göç alma eğilimi bulunmayan ilçede göç nedenleri olarak işsizlik, eğitim ve tarım arazilerinin parçalanması vb. aksaklıklar ön plana çıkmaktadır. İlçede 2006 yılı itibariyle, Emekli Sandığına bağlı 73 emekli, 29 dul ve yetim olmak üzere toplam 102 kişi bulunmaktadır. 170

7 Beydağ ilçesinde iklim Akdeniz iklimidir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçmektedir yılında faal olan Meteoroloji İstasyonlarının bilgileri içerisinde Beydağ ilçesi bulunmadığı için ilçedeki yağmurlu günlerin sayısı verilememiştir. Ancak; Ödemiş in yağış verilerinin Beydağ için de fikir vereceği düşünülmektedir. Nitekim Ödemiş de 2006 yılında; Ocak ayında; 73,2, Şubat ta 114,8 Mart ta 89,8, Nisan da 14.1, Mayıs ta 21.4, Haziran da 6.2, Temmuz da 22.0, Eylül de 66.9, Ekim de 77.0, Kasım da 65.1 ve Aralık da 3.8 mm. yağış gerçekleşmiştir. Ağustos ayında ise yağış gerçekleşmemiştir. İlçede, Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında sıcaklık derece arasında değişmektedir. Kış aylarında ise; ortalama sıcaklık 7 10 derece arasındadır. Beydağ da toplam 21 köy ve 4 adet mahalle mevcuttur. Bu köylerden 16 sının suyu yeterli iken, 5 inde yetersizdir ve kuraklık tehdidi başlamıştır. İlçede yolu olan köy sayısı 21, kanalizasyonu olan köy sayısı 7 dir. İlçede Beyköy Mahallesi ile Adaküre, Yeniyurt, Tabaklar, Erikli ve Çomaklar Köylerinde üretilen kestane, elma, fasulye vb. meyve ve sebzelerin ilçe merkezine ulaştırılması yanında İlçe ile Nazilli ilçesi bağlantısını sağlayan ve köy hizmetleri yol ağındaki yolların bakım ve onarımı yapılmaktadır. Yol genişliği diğer şehirler ile ticareti geliştirecek yeterlilikte ve genişlikte değildir. Beydağ da ilçe nüfusunun % 60 ı köylerde yaşamaktadır. Şehir merkezinde oturmayı tercih edenlerin büyük bir kısmı ise resmi kurumlarda çalışmakta olan personel ile Ödemiş ve civarında okumakta olan çocukları bulunan ailelerden oluşmaktadır. Tablo 1: Alan Dağılımı(2006) Yüzölçümü (da) 171 Pay (%) Kişi başına düşen birim alan (m 2 ) Sanayi alanı 50 2,9 3,8 Konut alanı ,8 Tarım alanı ,3 Yeşil alan Arkeolojik sit alanı ,8 Toplam İlçe ,7 Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı, 2007

8 Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi; ilçede 50 da. sanayi alanı, 600 da. konut alanı, 1000 da. tarım alanı, 40 da. yeşil alan, 10 da. da arkeolojik sit alanı bulunmaktadır. Sanayisi yeterli düzeyde gelişmeyen ilçede var olan sanayi tesislerinin de geleneksel yöntemler ile yürütülmeye devam ettiği görülmektedir. İlçede tarımsal üretimin ağırlığı tarım alanının büyüklüğünden de anlaşılmaktadır. Tarihi eser açısından çok fazla zengin olmayan ilçede arkeolojik sit alanı yalnızca 10 da. dır. 2.3 Demografik Yapısı İlçedeki toplam nüfus sayısı dür. Bu rakam 2006 yılı nüfus projeksiyonuna göre belirlenmiştir. Tablo 2: Nüfus Durumu Erkek Kadın Toplam Toplam* Merkez Köyler Toplam Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı, TUİK,2007 *TUİK Projeksiyonu 2000 yılında nüfusun olduğu dikkate alındında Beydağ ın göç vermekte olduğu sonucu bir kez daha ortaya çıkmaktadır yılı itibariyle; Beydağ nüfus açısından, İzmir in 28. ve son ilçesi konumundadır. Beydağ da sandık sayısı 43 olup toplam seçmen sayısı adettir. Göç alma eğilimi bulunmayan ilçede işsizlik yüksek düzeydedir ve göçün başlıca nedenidir. 3. Ekonomi İlçe ekonomisi dışa kapalı bir görünüm sergilemektedir. Beydağ da ekonomi ve ticaret çok fazla gelişmemiştir. İlçede tarımsal üretim ve kısmen de hayvancılık etkindir. Beydağ da orta ve büyük ölçekte üretim tesisi, fabrika vb. yoktur yılı itibariyle ilçede 3 tane ihracat yapan firma bulunmaktadır. 172

9 Bu firmaların toplam ihracat miktarı ise dolardır. İthalat ise; yok denilecek kadar azdır. İhraç edilen tarım ürünlerinin başında; incir, kestane, zeytinyağı, patates gelmektedir. Yanısıra; zincir ve çivi de ihraç edilmektedir. Beydağ da alternatif ve verimli ürün cinsleri belirlendiği ve teşvik edildiği takdirde ihracatın önü açılacaktır. Bu noktada; bilinçli ve dengeli beslenme talebinin giderek daha fazla arttığı ülkemizde organik tarımın Beydağ ın gündemine alınması ve geliştirilmesi gerekmektedir yılı itibariyle ilçede 1 adet banka şubesi bulunmaktadır. Beydağ da Çarşamba günleri Beydağ pazarı kurulmaktadır. 500 metrekarelik bir alanda kurulmakta olan Beydağ Pazarının doluluk oranı %100 dür. İlçede bir tane Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. Beydağ Küçük Sanayi Sitesi 1983 yılında kurulmuş olup toplam alanı metrekaredir. Sitede 88 yerli işletme faaliyet göstermektedir. Sanayi Sitesinin doluluk oranı %94 tür. Beydağ da sanayi gelişimi sürecinin başlarında bulunmaktadır. İlçede küçük çaplı 3 zeytinyağı fabrikası, 1 mandıra, 3 süt toplama merkezi, 4 zincir fabrikası, 2 un değirmeni, 1 antimon maden üretimi yapan tesis olmak üzere toplam 14 üretim tesisi vardır yılından bu yana ilçede faaliyet gösteren Halıköy Maden İşletme Müessese Müdürlüğü nün tarihinden itibaren müessese ünvanı kaldırılmış ve Etkibank Bigadiç Maden İşletmeleri Müessesesi ne bağlanarak Maden Başmühendisliği ne dönüştürülmüştür. Bu tarihten itibaren faaliyetleri durdurulan Başmühendisliğe ait sosyal tesislerdeki 45 adet lojmanın 2 si dışında kalan 41 adedi atıl durumda tutulmaktadır. Atıl durumdaki sosyal tesis ve lojmanların ilçede görev yapan memurlara kiralanması için gerekli bakım ve onarımları ile yasal düzenlemeler yapılmalıdır. İlçede gündeme gelen ihtiyaçlarla paralel olarak önceki dönemlerde açılmış olan Adliye, vergi dairesi, nüfus müdürlüğü gibi resmi kurumların yanısıra; mesleki kuruluş olarak Ziraat Odası, Esnaf Kefalet Kooperatifi, Esnaf ve Sanatkarlar Odası bulunmaktadır. 173

10 Beydağ da bulunan meslek kuruluşları genellikle üreticilere ve küçük esnafa yöneliktir ve üreticilerin büyük çoğunluğu Ziraat Odası na kayıtlıdır. Tablo 3: Faaliyet Gösteren Firmalar(2006) Kayıtlı Olduğu Oda Firma Sayısı Ödemiş Ticaret Odası 32 Ege İhracatçı Birlikleri 3 Toplam firma sayısı 35 Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı, yılı itibariyle ilçede Maden Arama çalışması yapan bir adet firma vardır. Sözkonusu firmanın maden arama çalışmalarına 4 Haziran 2004 tarihinde başladığı ve 4 Haziran 2009 tarihinde bu çalışmalarını bitirmeyi planladığı ifade edilmiştir. İlçede 21 üyeli bir adet Hizmet Birliği vardır. İlçedeki en önemli tarımsal ihracat ürünü kestane, zeytin ve incir olup ilçede ithalat yapılmamaktadır. İncir, zeytin, kestane, patates, karpuz ve taze fasulye adeta Beydağ ile özdeşleşmiş ürünlerdir. İlçedeki en önemli yer altı zenginliği sayılan civa ve antimon madeni üretimi, aranması ve ticareti konusundaki çalışmalar sürmektedir. Sosyal, kültürel ve ekonomik faaliyetlerde bulunmak, köy kalkınmasını sağlamak, tarımsal üretim arttırma ve pazarlama alanlarında faaliyet yapmak üzere kurulan Beydağ İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak kuruluşunu tamamlamış olup, 2007 yılında da Hizmet Birliği nin faaliyetlerine devam ettiği görülmüştür. Beydağ ve yöre insanının ekonomik karakteristik özelliklerinden en önemlisi şimdiye kadar yüksek faiz oranları nedeniyle yatırıma yönlendirmeleri gereken fonlarını bankalarda değerlendirmeleri ve sağladıkları faiz gelirleri ile geçinmeye çalışmalarıdır. Ancak; yörede özellikle son yıllarda üretime ilişkin çalışmaların hız kazandığı, yem bitkileri başta olmak üzere değişik tarımsal ürün üretiminin rağbet gördüğü ve yatırım konusunda bir arayış bulunduğu belirtilmiştir. Beydağ da 722 Gelir Vergisi, 26 Kurumlar Vergisi, 250 Katma Değer Vergisi, 11 adet de diğer mükellef bulunmaktadır. İlçede tahakkuk eden verginin tahsil edilmesi aşamasında sorun yoktur yılında, ,31 YTL vergi tahakkuk etmiş bu verginin ,87 YTL. si tahsil edilmiştir. 174

11 Kurumlar Vergisi tahakkuk miktarı ise ,27 YTL. olup bunun ,20 YTL. olarak gerçekleşmiştir. Katma Değer Vergisi ndeki tahakkuk miktarı ,47 YTL. iken tahsilat miktarı ,69 YTL. olmuştur. Tablo 4: En çok vergi veren ilk 20 firma (2006) Sıra Tutar Ünvan No (YTL) 1. Ege Saraciye Ltd. Şti Beydağ Gülcanlar Ltd. Şti Mercanlar Akaryakıt Ltd. Şti Kaleoğlu Ltd.Şti Yılmazlar Yem Gıda Ltd. Şti Ege Zincir Ltd. Şti Selek Zirai Ltd. Şti Mercan Zincir Ltd. Şti Beydağlı Sürücü Kursu Beydağ Akaryakıt Ltd. Şti Girgin Tarım Ürünleri Adem Çakır Ltd. Şti Birlik Zincir Ltd. Şti Beydağ Motorlu Taşıtlar Koop Güneş Zincir Ltd. Şti Beydağ Maden İşleri Tuzsan Gıda Ltd. Şti Caner Güç Ltd. Şti Lider Çelik Ltd. Şti Beydağ Tarım Kredi Koop. 0 Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı,

12 Tablo 5: En çok vergi veren ilk 20 mükellef (2006) Sıra İsim No Tutar (YTL) 1. Refik AKTEPE ,87 2. Hamit YILDIZ ,00 3. Ünal YILDIZ ,00 4. Galip KAZ ,81 5. Levent KAYA ,30 6. Süleyman ÖZDERE 8.854,85 7. İlyas DEMİRMENCİ 8.339,35 8. Nazan ŞARLAK 7.074,98 9. Mehmet ÖZER 7.057, Ayşe Nazik BESLER 6.957, Ali Fethi MERCAN 6.417, Meryem ÖZALP 6.156, Hüseyin ÇAMURCU 5.904, Şaban KÖSE 6.667, S. Vasfi ŞENTÜRK 5.617, Hüseyin YÖRÜKOĞLU 5.207, İsmet ÇAĞLAR 4.830, Mehmet SAYDAM 4.282, Remzi KAYA 4.171, Hüseyin ERKAN 4.163,50 Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı, Tarım Bitkisel üretim Beydağ da Akdeniz iklimi görülmektedir. İlçe, tarımsal ürün zenginliği açısından Küçük Menderes havzasında bulunmanın avantajına sahiptir. İlçenin geniş bir tarımsal ürün deseni vardır. Son yıllarda yem bitkileri üretiminde de artış görülmektedir. Beydağ Barajı tamamlandıktan sonra yem bitkileri üretiminde artış beklenmektedir. Mısır, patates ve soğan üretilen diğer ürünlerdir. Patates ve mısırın yılda iki kez ekilebilmesi imkanı bu ürünlerin üreticiler tarafından üretim amacı ile daha fazla talep edilmesini sağlamaktadır. 176

13 Beydağ kestane ve incir üretimi açısından da Küçük Menderes yöresinin en önde gelen ilçesidir. Beydağ Barajının faaliyete geçmesi ile birlikte var olan tarımsal arazi miktarı azalacaktır. Bu nedenle, alternatif ürün üretimi ve organik tarım teşvik edilmelidir. İlçede soğuk hava deposu yoktur. Tablo 6: Tarımsal Alan Dağılımı (2006) Yüzölçümü (da) Pay (%) Değişim (%) Kişi başına düşen birim alan (m 2 ) Toplam tarım alanı , Tarla alanı ,2 28, Sebze alanı ,2-14,6 521 Meyve alanı ,4 1, Bağ alanı ,2-78,8 13 Zeytin alanı ,4 27,7 721 Kavaklık alan ,2-20,0 9 Nadas alanı ,6 17,6 31 Tarıma elverişli boş ,6-90,2 15 arazi Sulanan tarım alanı ,8 65, Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, yılı itibariyle, toplam tarım alanı dekar olup, bunun %46,2 si tarla, %11,2 si sebze, %25,4 ü meyve, %15,4 ü ise zeytin alanından oluşmaktadır. Grafik 1:Tarım Arazileri Dağılımı (2006) Kaynak: Tablo 6 177

14 Beydağ da ekonomik değerlerin %80 e yakını tarımsal faaliyetler sonucunda sağlanmaktadır. İlçe toplam tarım alanının %60,8 i sulanan tarım alanıdır. Beydağ da gizli işsizlik oranı çok yüksektir. Aile fertlerinin büyük bir kısmı tarımda çalışmakta, fakat ekonomik olarak resmi istihdam içerisinde görünmemektedir. İlçede rekabet gücünü arttıracak, yeni teknolojiye uygun tarımsal alet ve makine kullanımı yetersizdir. Çiftçilerin belli başlı iktisadi kurallar ve zirai bilgiler hakkında bilinçlendirilmeleri konusunda ilgili kurum ve kuruluşlara çok fazla iş düşmektedir.ilçede çiftçilerin %90 ı tarımsal faaliyetleri, geleneksel yöntemler ile sürdürmektedir. Beydağ da devlet tarafından sulanan arazi yoktur. Halk tarafından sulanan alanlar da su sıkıntısı bulunmaktadır. Tablo 7: Tarla Ürünleri Üretimi Ekiliş Alanı Üretim Verim Ürün (da) (ton) (kg/da) (%) (%) (%) Buğday(diğer) Arpa(diğer) Çavdar Yulaf Mısır(dane) I. Ürün Bakla(yemeklik kuru) Tütün Pamuk (kütlü) Börülce (kuru) Patates (1.Ürün) Patates (2.Ürün) Yonca(yeşil ot) Yonca(kuru ot) Fiğ(kuru ot) Mısır(Hasıl) 1.Ürün Mısır(Hasıl) 2.Ürün Mısır (Silaj) 1.Ürün Mısır (Silaj) 2.Ürün Toplam , , Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü 2002 ve 2006 Yılı Verileri,

15 Çizelgeden de görüldüğü gibi; 2002 yılına kıyasla 2006 yılında tütün üretim miktarı azalmıştır yılında ilçede börülce üretilmez iken 2006 yılında 50 dekarlık bir alanda börülce yetiştirilmeye başlamıştır. Tablo 8: Sebze Üretimi Ekiliş Alanı Üretim Verim (da) (ton) (kg/da) Ürün (%) (%) (%) Domates (Sofralık) Domates(Salçalık) Turp(bayır) Havuç Marul (kıvırcık) Marul(göbekli) Ispanak Pırasa Soğan (taze) Lahana(beyaz) Pancar(Kırmızı) Kabak(Sakız) Hıyar(sofralık) Hıyar(turşuluk) Bamya Biber(Sivri,çarliston) Biber (dolmalık) Karpuz Patlıcan Biber (Salçalık) Karnabahar Börülce (taze) Bakla(taze) Sarımsak(taze) Sarımsak(kuru) Soğan(kuru) Barbunya(taze) Bezelye(taze) Fasulye(Taze) Toplam , , Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü,

16 İlçede, patates üretiminin yarı yarıya azaldığı; hasıl ve silaj mısır ile yem bitkileri üretiminin ön plana çıktığı görülmektedir. Tarım sektörünün genelinde olduğu gibi Beydağ da da tarımın en önemli sorunu yüksek girdi fiyatları ile kuraklıktır. Tarım ürünlerinin satışı ve pazarlanması konusunda da ciddi örgütlenme eksikliği vardır. Beydağ da 2006 yılında 2002 yılına göre; birçok ürünün (Soğan, pancar, biber vb.) üretiminden vazgeçilmiş, sebze üretim miktarı azalmıştır. Bu sonuçta kuraklığın da önemli bir payı vardır. Tablo 9: Meyve Üretimi(1) Ürün Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı Üretim (ton) (%) Verim (kg/ağaç) (%) (%) Armut Ayva Elma (Golden) Elma(Starking) Erik Kayısı Kiraz Şeftali(diğer) Vişne Antep Fıstığı Ceviz Kestane Dut İncir Nar Mandalina(satsuma) Zeytin (Sofralık) Zeytin (Yağlık) , Toplam , , Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü,2007 İlçede, 2006 yılında armut ve ayva üretiminden vazgeçildiği, erik, kurutmalık üzüm, kiraz ve şeftali üretiminin ise azalmakta olduğu görülmektedir. 180

17 Beydağ da 2006 yılında meyve veren ağaç sayısı %21,6 oranında azalmıştır. Mevye ürünlerindeki azalma ise %22,3 düzeyindedir. Tablo 9: Meyve Üretimi(2) Ekiliş Alanı Üretim Verim (da) (ton) (kg/da) Ürün (%) (%) (%) Üzüm (sofralık)-çekirdekli Üzüm (sofralık)-çekirdeksiz Üzüm (kurutmalık) Çilek Toplam Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, Beydağ da 2002 yılında üretilmeyen çileğin üretimine 2006 yılında 1 dekarlık bir alanda başlanmıştır. Ancak, çekirdekli, çekirdeksiz ve kurutmalık üzüm üretiminde ciddi miktarda azalma olduğu görülmektedir. Tarımsal üretimin yoğun olarak gerçekleştiği Beydağ, tarımsal alet ve ekipman varlığı açısından oldukça zengin sayılabilir. 181

18 Tablo 10: Tarımsal Alet ve Ekipman Varlığı(2006) Alet-Ekipman Adet Alet-Ekipman Adet Toplam Traktör 412 Dişli Tırmık 50 Hayvan Pulluğu 250 Traktörle çekilen çayır 6 biçme makinası Kulaklıklı Traktör Pulluğu 400 Tozlayıcı 20 Karabasan 24 Kepçe(tarımda kullanılan) 50 Ark Pulluğu 300 Hayvanla-Traktörle çekilen 320 ara çapa makinaları Toprak Frezesi (rotovatör) 18 Pnömatik Ekim Makinası 7 Merdane 20 Üniversal Ekim Makinası 55 Kültüvatör 400 Patates Dikim Makinası 35 Orak Makinası 5 Sırt Pülverizatörü 450 Ot Tırmığı 1 Kuyruk Milinden Hareketli 20 Pülverizatör Balya Makinası 7 Atomizör 80 Sap Döver Harman 7 Motopomp(termik) 65 Makinası(batöz) Yayık 200 Elektropomp Patates Sökme Makinası 25 Derin Kuyu Pompa 625 Mısır Silaj Makinası 41 Yağmurlama Tesisi 6 Ot Silaj Makinası 2 Damla Sulama Tesisi 6 Tarım Arabası(römork) 400 Süt Sağım Tesisi(sabit) 100 Yem Hazırlama Makinaları 20 Seyyar Süt Sağım Makinası 290 Dişli Tırmık (gobi, disk, 300 Su Tankeri (tarımda 20 tandem vb.) kullanılan) Kimyevi Gübre Dağıtma 36 Makinası Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, Hayvancılık Beydağ da tarım sektöründen sonra hayvancılık sektörü özellikle son 10 yılda hızlı bir gelişme göstermiştir. İlçedeki hayvan varlığı tablo 11 de gösterilmiştir yılına göre, 2006 yılında hayvan varlığı artış göstermiştir. Kültür ırkları toplamı 360 dan ya yükselmiştir. Toplam koyun üretimi azalırken yerli sığır üretiminin gerçekleştiği ve 248 adete yükseldiği görülmektedir. 182

19 Tablo 11: Hayvan Varlığı Tür (%) Holstein ,3 Sığır ,1 Koyun ,2 Kıl Keçisi ,8 At ,01 Katır ,0 Eşek ,1 Toplam ,3 Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü 2002 ve 2006 verileri, İlçede 2002 yılı ile kıyaslandığında hayvan varlığının toplamda %81 oranında arttığı görülmektedir. En yüksek artış %1193 ile kültür ırklarında gerçekleşmiştir. Koyun, kıl keçisi, katır, at ve eşek sayısında azalma olmuş artıştaki ağırlık kültür ırkları toplamı ile sığırda gerçekleşmiştir Tarımsal üretim gelirleri Tablo 12: Gayri Safi Tarımsal Gelir Üretim Kolları Üretim (Ton) Gayri Safi Gelir (YTL) (%) (%) Tarla Ürünleri , ,2 Meyve , ,20 5,5 Sebze , ,20 149,3 Süt , ,00 198,0 Kırmızı Et 44, ,00 0 Beyaz Et ,00 - Yapağı 8,3 7, , ,00 39,9 Keçi Kılı 0 0, ,00 - Bal 3 2, , ,00 41,7 Bal Mumu 0,3 0, , ,00-12,3 Toplam , ,1 22, , ,40 143,1 Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü Verileri ve İlçe Kaymakamlığı Kayıtları,2007 Beydağ da tarla ürünleri üretiminde %29 luk bir atış olurken; meyve üretiminin %25, sebze üretiminin de %15 oranında azaldığı görülmektedir. Bu azalış da elbette ki ilçede yaşanmakta olan susuzluğun büyük önemi bulunmaktadır. İlçede en yüksek artış oranı %72 ile süt üretiminde görülmektedir. 183

20 Beydağ da 2002 yılında 44,1 ton kırmızı et üretilirken, 2006 yılında bundan vazgeçilmiştir. İlçede 2006 yılı itibariyle gayri safi tarımsal gelirin ,40 olarak gerçekleştiği görülmektedir Sanayi Beydağ da Organize Sanayi Bölgesi ve Serbest Bölge bulunmamaktadır. Sanayi sektörü küçük çaplı sanayi tesislerinden oluşmaktadır Ticaret Tablo 13: Ticaret Merkezleri İsim Toplam alan (m 2 ) İşletme sayısı Doluluk oranı (%) Pazaryeri Beydağ Pazarı * * * Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, *Bilinmiyor. Ticareti gelişmeyen ilçede Beydağ Pazarı haricinde ticaret merkezi yoktur. Beydağ da ticaret ve sanayi dışa kapalı bir görünüm sergilemektedir Turizm Beydağ da turizm gelişmemiştir. Bu durumun en önemli nedeni; kış turizminin gözdesi haline gelen Bozdağ Kayak Merkezi ile gerek evleri gerekse de İmam Birgivi Hazretlerinin Türbesi ni bünyesinde barındıran Birgi nin ilçeye çok yakın olmasıdır. İlçede turizm belgeli tesis yoktur ve yatak kapasitesi sıfırdır. İlçe yayla, av, kayak, golf, kış vb. turizm çeşitlerinin geliştirilmesine uygun coğrafik yapı ve iklim koşullarına sahiptir. Tanıtım eksikliği ve tesis yetersizliğinden dolayı ilçenin bu aşamada yabancı turistlere açılmasını beklemek zordur. Ne yazık ki; ilçe, yerli turistler tarafından da yeterince tanınmamaktadır. Turizm konusunda ilçenin yaşadığı bir diğer dezavantaj da; yaz aylarının sıcak geçmesidir. 184

21 Bu noktada da Gölcük Yaylası gündeme gelmekte ve boşluğu doldurmaktadır. Halk çok uzun yıllardan bu yana yaz aylarının bunaltıcı sıcaklarından kurtulabilmek amacıyla Gölcük yaylasına göç etmektedir. Bu nedenle Beydağ a çok yakın olan bu beldede yayla turizmi oldukça gelişmiştir. Özetle; Bozdağ ve Gölcük Yaylası gibi beldelerin Beydağ ilçesine çok yakın olması nedeniyle ilçede turizm sektörünün gelişmesi zor görünmektedir. İlçedeki tek tarihi eser Beydağ Kalesi dir Kamu Maliyesi Beydağ ilçesinde belediye bütçe büyüklüğü ,00 YTL. dir. Belediye yatırımları ise 2006 yılı itibariyle, ,00 YTL olarak gerçekleşmiştir. İlçe için hayati öneme sahip olan ve Küçük Menderes Nehri üzerinde kurulacak olan Beydağ Sulama Barajının temeli 1994 yılında atılmış müteakiben müteahhit firma çalışmalara başlamıştır. Ancak baraj için bütçeden ayrılan miktarın yetersiz olması sebebiyle çalışmalar yavaş yürütülmektedir. İlçede kamu kurum ve kuruluşlarını bir çatı altında toplayacak Hükümet Konağının yapımı tamamlanmış ve resim kurumlar bu binaya taşınmıştır. Tablo 14: Vergi(2006) Maliye Bakanlığı Mükellef sayısı Tahakkuk edilen vergi tutarı (YTL) Tahsil edilen vergi tutarı (YTL) Gelir , ,87 Kurumlar , ,20 Katma değer , ,69 Diğer Toplam vergi gelirleri (YTL) , ,76 Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı, 2007 Tablo 14 den de görüleceği gibi; İlçede 2006 yılı itibariyle, toplam 1009 vergi mükellefi bulunmaktadır. Bu mükelleflerin, 722 si Gelir, 26 sı Kurumlar, 250 si Katma Değer ve 11 i Diğer mükelleflerden oluşmaktadır. İlçede, 2006 yılında; ,05 YTL vergi tahakkuk etmiş, ,76 YTL. lik tahsilat gerçekleştirilmiştir. 185

22 4. Sosyal Yapı 4.1. Eğitim İlçe merkezinde 2 ilköğretim okulu, 1 lise ile Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ve bünyesinde Çıraklık Mesleki Eğitim Merkezi vardır. İlçede taşımalı eğitim kapsamında merkeze taşınan 620 öğrenciye İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından öğle yemeği verilmektedir. Tablo 15: Eğitim Durumu(2006) Türü Adet Öğretmen başına Erkek Kız Öğretmen düşen öğrenci öğrenci sayısı öğrenci sayısı Anaokulu İlköğretim Ortaöğretim Meslek lisesi Diğer liseler Toplam Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 Okur yazarlık oranı %98 olan ilçede, 903 erkek, 963 kız öğrenci bulunmaktadır. İlçedeki öğretmen sayısı 90 dır. Beydağ da öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 21 dir. Tablo 16: Eğitim Durumu(2006) Türü Adet Erkek Kız Eğitmen öğrenci öğrenci sayısı Halk eğitim merkezi Toplam Kaynak: İlçe Kaymakamlığı,2007 İlçede sürücü kursu ve dershane bulunmamaktadır. Beydağ Halk Eğitim Merkezi nde, 115 erkek, 226 kız öğrenci olup, eğitmen sayısı 15 tir Sağlık Yukarıda da belirtildiği gibi; ilçe halkı sağlık hizmetini genellikle Ödemiş ten aldığı için özel sağlık kuruluşları Beydağ da faaliyet göstermemektedir. 186

23 Tablo 17: Sağlık Hizmetleri KAMU Adet Yatak kapasitesi Doktor sayısı Hemşire sayısı Diğer sağlık görevlisi M İ M İ M İ M İ M İ Hizmet verilen hasta sayısı Hastane Sağlık Ocağı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlama Merkezi Toplam Kaynak: Beydağ Kaymakamlığı 2007 yılı verileri. M: Mevcut, İ: İhtiyaç İlçede bir adet sağlık ocağı vardır. Sağlık ocağının yatak kapasitesi 2 dir ve 10 yatağa daha ihtiyaç vardır. İlçedeki kadrolu doktor sayısı 4 olup 1 doktora daha ihtiyaç duyulduğu ifade edilmiştir. Sağlık Ocağında hastaya hizmet verilmiştir. İlçede özel sağlık kurumu yoktur. Tablo 18: Diğer Sağlık Hizmetleri Tür Adet İhtiyaç Aile Hekimi 3 1 Özel muayenehane 1 Eczane 4 Kaynak: İlçe Kaymakamlığı 2007 yılı verileri. Tablo 18 den de görüldüğü gibi; Beydağ da 3 aile hekimi geçici görev yapmaktadır. Kamuya ait eczane bulunmayan ilçede özel sektöre ait 4 adet eczane vardır Kültür, Spor ve Sosyal Yaşam Tablo 19 : Kültürel Tesisler Tür Mevcut İhtiyaç Kapasite Kütüphane (kitap) Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, Turizm İl Müdürlüğü Tablo 19 dan da görüldüğü gibi; ilçede 1 adet kütüphane vardır. 187

24 Toplam 285 adet abonesi olan Beydağ Kütüphanesi nde adet kitap bulunmaktadır. İbadet merkezi olarak ilçede 6 adet cami vardır. Tablo 20: Sportif Tesisler Tür Mevcut İhtiyaç Kapasite Kapalı 1 300(koltuk) Spor salonu Açık 1 (koltuk) Toplam 1 1 (koltuk) Kaynak: İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı Tablo 20 den de görüldüğü gibi; Beydağ da bir adet kapalı spor salonu vardır. Kapalı spor salonunun koltuk kapasitesi 300 adettir. Bir adet de açık spor salonuna ihtiyaç olduğu ifade edilmiştir. İlçede ayrıca; Beydağ Belediye Spor Klubü futbol branşında faaliyet göstermektedir. Sözkonusu spor klubünün 18 adet lisanslı sporcusu bulunmaktadır. 5. Altyapı Beydağ da bir adet otobüs terminali vardır yılı itibariyle terminalde yılda 850 sefer gerçekleştirilmektedir. İlçenin İzmir e ve 3 ilçeye ulaşım bağlantısı bulunmaktadır. Bağlantılı olduğu noktalar ise; İzmir, Ödemiş, Kiraz ve Nazilli dir yılı itibariyle ilçedeki toplam araç sayısı 47 dir. İlçede yerel radyo, gazete, televizyon istasyonu yoktur. Beydağ da 300 adet telefon abonesi bulunmaktadır. İlçede özellikle resmi kurumlarda internet bağlantısı vardır yılı itibariyle Beydağ da konut bulunmaktadır. Toplu konut daire sayısı 1 olup, ortalama konut değer aralığı YTL arasında değişmektedir. Ortalama konut emsal satış değer aralığı ise YTL arasında olup ilçede konut ihtiyacı yoktur. 188

25 Tablo 21: Hanehalkı Temel Altyapı Gereksinimleri Elektrik Su Abone sayıları Konut İşyeri Toplam Konut Toplam tüketim miktarı İşyeri Toplam Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 *Tüketim birimi elektrik için mwh, su için tondur. İlçede konut olarak; 8005 adet elektrik, 2300 adet de su abonesi vardır. İşyeri olarak ise; 4 elektrik, 500 su abonesi bulunmaktadır. İlçede arıtma tesisi bulunmamaktadır. İlçenin kanalizasyon altyapısı yeterli değildir. İlçede artıma tesisi yapılması ve kanalizasyon altyapı şebekesinin yenilenmesi gerektiği belirtilmiştir. 6. Sorunlar ve Çözüm Önerileri Beydağ da soğuk hava deposu yoktur. Bu nedenle yetiştirilen incir ve kestane yurtdışına pazarlanamamaktadır. Sorunun çözümü için soğuk hava deposu kurulmasının yanı sıra; göze hitap eden, hijyenik ve dış talebe uygun ambalajlama teknikleri kullanılmalı ve pazarlama zinciri oluşturulmalıdır. Tarımsal arazi yetersizdir. Bu arazi Beydağ Barajının faaliyete girmesi ile birlikte daha da azalacaktır. Bu da alternatif ürün yetiştiriciliğini zorlaştırmaktadır. Zaman geçirilmeden hayvancılık ve küçük sanayi tesislerinin kurulması, organik tarım ve alternatif ürün yetiştirilmesi yönünde önlem alınmalıdır. İlçede civa madeni ve belirli aralıklarla üretimi yapılan antimon madenlerinin tam kapasite ile çalıştırılamamaktadır. Civa madeni ve belirli aralıklarla üretimi yapılan antimon madenlerinin tam kapasite ile çalıştırılabilmesi için işletmelere teknoloji desteği sağlanmalıdır. 189

26 Beydağ Barajı nın tamamlanmamıştır. Son yıllarda inşaat çalışmaları hızlandırılmakla birlikte; çalışmalar yeterli değildir. İlçenin son yıllarda çok az yağış alması da göz önüne alındığında, susuzluğun giderek şiddetini arttıran bir tehdit konumuna ulaştığı bir gerçektir. İlçede yataklı bir tedavi kurumu yoktur. İlçe halkı sağlık hizmetlerini Ödemiş den almaktadır. Bu da ilçe halkı için ek bir maliyet kalemi oluşturmaktadır. Bu nedenle, ilçedeki tek sağlık ocağındaki doktor sayısı en az 5 e çıkarılmalı ve ilçeye yataklı bir tedavi kurumu yapılmalıdır. Köylerin kanalizasyon şebekesi ve parke taşı döşemesi ile asfaltlama çalışmaları tamamlanmamıştır. KÖYDES Projesi kapsamında ilçeye bağlı köylerin muhtelif içme suyu sondaj ve şebeke yapım ve tadilatları, kanalizasyon şebekesi ve parke taşı döşemesi ile asfaltlama çalışmaları sürdürülmektedir ancak; bu çalışmaların bir an önce tamamlanması gerekmektedir. İlçede gıda sanayine yönelik tesisler yoktur. İlçede gıda sanayine yönelik tesis kurulmalıdır. Bu noktada özel sektör teşvik edilmelidir. Bu gerçekleştiği taktirde hem ilçe ekonomik yönden güçlenecek hem de önemli ölçüde istihdam alanı oluşturulacaktır. Ancak bu tesisler kurulurken pazarlama faaliyetlerinin de göz ardı edilmemesi gerekmektedir. 7. Yatırım Olanakları Beydağ da sanayi ve ticarete ilişkin önemli tesislerin bulunmadığı belirtilmişti. Bu nedenle, gıda sanayine yönelik tesisler kurulmalıdır. Bu tesislerin güçlü bir pazarlama zinciri ile kısa vade de kara geçeceği düşünülmektedir. Ayrıca; yem üretimi teşvik edilmelidir. Beydağ Barajı tamamlandığında tarımsal arazi miktarı azalacak, ancak sulama imkanı artacaktır. Bu nedenle ilçede yem bitkileri yetiştiriciliği özendirilmelidir. Ayrıca; pazarlama faaliyetlerinde başarıya ulaşılabilmesi için tarım ürünlerinin uzun süreler saklanabileceği soğuk hava depoları yapılmalıdır. 190

27 Tablo 22. İlçenin Swot Analizi Güçlü Yönleri -İlçenin ve kamu çalışanlarının sempatik ve misafirperver yapıları. -İlçede her türlü tarım ürünü yetiştirilmesine uygun arazi ve iklim yapısı. Yatırım Olanakları -İlçede özellikle salça, yem ve süt işleyen tesisler kurulabilir. -En az bir tane soğuk hava deposu kurulabilir. Zayıf Yönleri -Sulama olanakları yetersizdir. -Soğuk hava deposu yoktur. -Pazarlama zinciri kurulamaktadır. Tehditleri -Verimli tarım arazilerinde yapılaşma sürmektedir. -Susuzluk her geçen gün daha da artmaktadır. 8. Sonuç Beydağ ilçesi ekonomik iyileşme sürecinde daha fazla gelişmeyi hak etmektedir. Ancak; ilçede ekonomik değerlerin %80 e yakını tarımsal faaliyetler sonucunda sağlanmakla birlikte küresel ısınma ile birlikte; tarımsal faaliyetleri en fazla tehdit eden unsur susuzluk tur. Beydağ Barajı tamamlanmadığı takdirde; Beydağ ve çevresinde uzun yıllardır yaşanmakta olan susuzluğun tarımsal üretimi baltalayacağı düşünülmektedir. Öte yandan Beydağ da ticaret ve sanayi sektörünün geliştiğini belirtmek mümkün değildir. İlçede yıllardır faaliyet gösteren küçük ölçekte sanayi tesisleri olmakla birlikte; ilçedeki en önemli sanayi işletmesi Etibank Civa Maden İşletmesidir. İlçede gıda sanayine yönelik tesisler kurulmalıdır. Bu konuda özel sektöre önemli bir görev düşmektedir. İlçede özel sektör yatırımları arttığı takdirde; hem ilçe ekonomik yönden güçlenecek hem de önemli ölçüde istihdam alanı oluşturulacaktır. İlçe ekonomisinin gelişimi açısından unutulmaması gereken bir diğer unsur da; tarım ve hayvancılık sektörü ürünlerinin pazarlanmasıdır. Bu konuda ciddi bir pazarlama zinciri oluşturulması gerekmektedir. Öte yandan; pazarlama faaliyetlerinde başarıya ulaşılabilmesi için tarım ürünlerinin uzun süreler saklanabileceği soğuk hava depoları yapılmalıdır. Nitekim; yetkililer de ilçede en az 1 adet soğuk hava deposuna şiddetle ihtiyaç duyulduğunu belirtmişlerdir. Son olarak ilçede yem üretiminin ve organik tarımın teşvik edilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir. 191

28 9. İletişim Tablo 24. İletişim Bilgileri Adres Telefon Faks Kaymakamlık Hükümet Konağı Beydağ (232) (232) Belediye Başkanlığı Belediye Başkanlığı (232) (232) İlçe Emniyet Cumhuriyet Mah.No:2 Beydağ (232) (232)