TÜRKĠYE DE CARĠ ĠġLEMLER AÇIKLARININ SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠĞĠ: DOĞRUSAL OLMAYAN ZAMAN SERĠSĠ YAKLAġIMI
|
|
- Gizem Aldemir
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜRKĠYE DE CARĠ ĠġLEMLER AÇIKLARININ SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠĞĠ: DOĞRUSAL OLMAYAN ZAMAN SERĠSĠ YAKLAġIMI Ramazan Ekinci * Hakan Kahyaoğlu ** Bu çalışmanın amacı Türkiye de cari işlemler bilançosu açıklarının sürdürülebilirliğini analiz etmektir. Bu araştırma dönemine ( ) ait temel değişken zamanlar arası optimizasyon modeline dayalı olarak hesaplanmıştır. Burada temel değişken cari açıktır.cari açığın sürdürülebilir düzeyi uluslararası faiz oranları kullanılarak belirlenecektir. Bu amaçla doğrusal olmayan zaman serisi yaklaşımıyla cari açıkların sürdürülebilirlik testi yapılmaktadır. Böylece cari açıkların sürdürülebilirliği veya sürdürülemezliği ortaya konularak, dönemler arasındaki asimetrik ilişki analiz edilebilmektedir. Ayrıca çalışmada uluslararası faiz oranları uluslararası likitidenin bir göstergesi olduğu kabul edilirse cari açıkların sürdürülebilirliği uluslararası likitide koşullarına göre test edilmiş olacaktır. Uluslararası faiz oranları geçiş değişkeni olarak kullanılarak cari açıkların sürdürülebilirliği konusunda eşik değer ortaya konacaktır. Anahtar Kelime: Cari Açık, Sürdürülebilirlik, Doğrusal Olmayan Birim Kök Jel Kodları:C58,E44,F32,F34 THE SUSTAINABILITY OF CURRENT ACCOUNT DEFICITS IN TURKEY: A NON LINEAR TIME SERIES APPROACH The aim of this work is to analyze the sustainability of current account deficit balance sheet items in Turkey. The fundamental variables of this analysis are calculated for the period of ( ) based on inter temporal optimization modeling. The major variable is the current account deficit and the sustainability level of it will be determined by using international interest rates. For this purpose, non-linear time series approach will be applied to get sustainability test result. In this way, depending on the sustainability test result, indicating either it is sustainable or not, inter temporal asymmetric relationship between different periods will be examined. In addition, based on the assumption that international interest rates are the leading indicator of liquidity, the sustainability of current account deficits will be analyzed considering the international liquidity conditions. Hence, the international interest rates are used as transitory variable to assess the threshold value for the sustainability of current account deficits. Key words: Current Account Deficit, Sustainability, Non Linear Unit Root Jel Codes:C58,E44,F32,F34 * Araş.Gör. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF İktisat Bölümü ** Doç.Dr. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF İktisat Bölümü
2 GĠRĠġ Türkiye ekonomisinde en önemli tartışılan ekonomik sorunların başında dış denge sorunu gelmektedir. Bu sorunun temelinde dış ticarette verilen açık vardır. Bu açıdan konu değerlendirildiğinde dış ticaretteki açığın veya genel olarak ülkenin reel ekonomik faaliyetlere dayalı döviz gelir ve giderini gösteren cari açıkların sürdürebilirliği belirlenen kur politikaları ve sanayileşme stratejisi çerçevesinde tartışılabilir. Ancak ekonominin finansal açıdan dışa açık olması ve dış ve iç borç yüksekliği gibi iktisadi faktörler dikkate alındığında cari dengenin sürdürebilirliği tartışmaları farklı bir boyut kazanmaktadır. Ayrıca geçmişte ortaya çıkan finansal krizlerin temelinde cari dengesizliğin olduğunun genel kabul görmüş olması toplumun bu iktisadi değişkene karşı duyarlılığını artırmaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde cari açıkların hangi düzeyinin krizin öncü göstergesi olduğu veya bir ekonominin cari açıkların hangi düzeyinde ekonomin büyüme eğiliminin duracağı konusu önemli bir tartışma konusu olmaktadır(zanghieri, 2004; Edson 2003). Bu konuda gelişen literatür de özellikle cari açıkların Gayri Safi Yurtiçi Hasıla oranını esas alarak eşik oranlar tahmin edilmektedir. bu oranların hesaplanması için bulunan bu oranlar krizler için öncü göstergelerin oluşturulmasına yönelikliktir (Freund,2000;Labonte,2005). Bununla birlikte yapılan çalışmalara göre hangi eşik değerin krizin öncü göstergesi olarak kullanılabileceği belirlemek oldukça zordur. Buradaki temel sorun belirlenen eşik değerlerin tahmininde kullanılan iktisadi değişkenlerin farklılaşmasıdır. Bu açıdan literatürde eşik değerlerin belirlenmesine yönelik kavramlaştırma cari açıkların sürdürülebilirliliğine bağlı olarak tahmin edilmektedir. Cari açıkların sürdürebilirliliği konusu genel olarak dış borçların ödeyebilirliği kavramıyla iç içe geçmiştir. CARĠ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠĞĠ Cari açıkların sürdürebilirliği konusu 1990'lı yılların başından itibaren ülkelerin dış borçlarını ödeyebilirliği çerçevesinde ele alınmaya başlanmıştır. Bunun önemli nedeni bu dönemde ortaya çıkan ödemeler dengesizliğine bağlı krizlerin aynı zamanda dış borçların ödenebilirliği sorununu ortaya çıkarmasıdır. Bu açıdan değerlendirildiğinde cari açıkların sürdürebilirliliğinin analizi dış borçların ödeyebilirliğinin veya sürdürebilirliğinin de analizi olmaktadır. Bundan dolayı cari açıkların sürdürülebilirliği dış borçların gelecekteki değeriyle ilişkilendirilmiştir (Milesi-Ferretti and Razin, 1996;4;Buiter,1990). Milesi-Ferretti ve Razin
3 yapmış oldukları çalışmalarında cari işlemlerin sürdürebilirliliği, dış borçların ödeyebilirliliği ve sürdürebilirliği ile ilgili kavramları tanımlamışlardır. Bu kavramların önemli özelliği ölçülebilir veya iktisadi açıdan sayısal olarak tanımlanmasıdır. Milesi-Ferretti ve Razin sürdürülebilirlilik kavramını genel olarak dış borçların sürdürebilirliliği kapsamında tanımışlardır. Yazarlara göre bir ülkenin gelecekteki cari işlemler fazlasının net bugünkü değerinin o ülkenin aynı dönemdeki dış borçlarının değerine eşit olması durumunda, ülke borçlarını ödeyebilmektedir. Milesi-Ferretti ve Razin göre, eğer cari işlemler dengesinde sürekli bir açık ortaya çıkarsa, bu açık ülkenin zamanlararası bütçe kısıtı üzerinde herhangi bir etki ortaya çıkarmaz buna bağlı olarak da politika değişikliğine gerek yoksa cari açıklar ve dış borçlar sürdürülebilirdir. Bu tanımlamaya göre sürdürülebilirlilik ile ödeyebilirlilik arasındaki farkta belirtilmiş olmaktadır. Burada üzerinde durulması gereken önemli nokta da zamanlar arası bütçe kısıtı kavramıdır. Zamanlararası bütçe kısıtı bir ülkenin sürekli dış açık veremeyeceğini ifade etmektedir. Başka bir ifadeyle bugünkü açıkların gelecekteki fazlayla karşılanacağını belirtmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde bugünkü açıkların gelecekteki değeri, gelecekteki fazlaların toplamına eşit olmalıdır. Eğer cari açıklar varken ve ülkenin net dış borcu yüksek iken uluslararası faiz oranlarının yükselmesi cari açıkların artmasına yol açar. Bu durum açık veren ve dış borçlu durumda olan ülkenin zamanlararası bütçe kısıtı çerçevesinde zamanlararası tüketim ayarlamasını cari fazlanın verilmesini sağlayacak biçimde uyumlaştırmasına bağlı olarak borçlar ödenebilir(obstfeld ve Rogoff, 1994, 12). Gerek cari fazlanın bugünkü değerinin hesaplanmasında gerekse zamanlararası bütçe kısıtı altında yapılacak bir analizde kullanılacak önemli bir değişken uluslararası faiz oranlarıdır. Bu açıdan değerlendirildiğinde eğer ülke küçük bir ülkeyse yani uluslararası fiyatları kabul eden bir ülke ise uluslararası faiz oranlarındaki değişimler zamanlararası bütçe kısıtını etkileyecektir. Bu etkiye bağlı olarak söz konusu faiz oranları ülkenin cari işlemler açıklarının sürdürebilirliliğini etkileyecektir. Bu açıdan değerlendirildiğinde uluslararası faiz oranlarına göre cari açıkların sürdürülebilirliğini belirleyen bir eşik değer var mıdır? Bu çalışmanın temel amacı bu eşik değeri hesaplamaktır. Uluslararası faiz oranlarının uluslararası finansal piyasalarda likiditenin bir göstergesi olduğu dikkate alınırsa, bu çalışmada temel yaklaşımı; cari açıkların sürdürebilirliliğine likidite yaklaşımı olmaktadır. Cari açıkların tanımı da bu çerçevede belirlenmiştir. buna göre bir ülke cari açık veriyor ise ülke yurt içine sermaye transfer ediyor ve ülkenin yükümlülüğü
4 artıyordur(obstfeld ve Rogoff, 1997). Yükümlülüklerin artış oranı ülkenin cari fazlalarının artışından daha büyükse ülke gelecekte daha yüksek oranda fazla vermek zorundadır. Cari açıkların bir ülkenin dış yükümlülüklerin artışının temel kaynağı olduğu dikkate alınırsa, döviz ve finans krizleri için önemli bir gösterge olarak kabul edilebilir (Corsetti, vd., 1999; Radelet ve Sachs, 2000;Dornbusch ve Fischer 1990),). Yükümlülüklerdeki artış hızı cari açıklarla birlikte hızlı bir artış gösteriyor ise ülke gelecekte bir likidite kısıtı ve dış borçlarını ödeyememe durumuyla karşı karşıya kalabilir. LĠTERATÜR Cari açığın sürdürülebilirliği ile ilgili literatürdeki ilk ampirik çalışmalar ihracat ve ithalat değişkenleri arasındaki eş-bütünleşme ilişkisinin varlığının araştırılmasına dayalıdır(husted, 1992; Quintos, 1995). İhracat ve ithalat arasındaki eşbütünleşmenin varlığı aynı zamanda dış borçların sürdürebilirliliği konusunda önemli bir araçtır ( Hukkio ve Rush, 1991;Utkulu,1999; Fountas ve Wu 1999, Karunaratne,2010) Bununla birlikte cari açığın sürdürülebiliriğine yönelik olarak, cari dengeyi oluşturan gelir ve gider kalemleri arasında eşbütünleşme ilişkisinin varlığına dayalı analizlerde sürdürebilirlilik testinde kullanılmıştır (Apergis, vd.,2000); Baharumshah, vd., 2003). Cari açıkların sürdürebilirliliğine yönelik farklı yaklaşımlarda kullanılmıştır. Takeuchi (2010), tarafından yapılan çalışmada yazar ABD ekonomisinde dış açıkların ve buna bağlı olarak cari açığın sürdürülebilirliğini, dönemi verileriyle, Markov Zinciri yöntemiyle incelemiştir. Bu çalışmanın sonucuna göre ABD ekonomisinde cari açığın yüksek olduğunu, ancak doların değeri düşürülmesi durumunda cari açığın sürdürülebilir hale geleceğini ifade etmiştir. Chen (2011), cari açığın sürdürülebilirliğini, OECD ülke ülkelerinden Avustralya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Macaristan, Yeni Zelanda, Portekiz ve İspanya için, dönemi verilerini kullanarak, GLS ve Markow Switching yaklaşımıyla incelemiş ve ülkelerin tamamını kapsayan bir cari açığın sürdürülebilirliği sonucuna ulaşamamıştır. Holmes vd. (2011), Hindistan ın cari açığının sürdürülebilirliğini, dönemi verileriyle, GLS ve VEC yöntemleriyle, ihracat ve ithalat serileri arasındaki eş-bütünleşmenin varlığıyla araştırmıştır. bu araştırmada Hindistan ekonomisinin dışa açılma politikalarını uygulamaya başladığı 1991 öncesi ve sonrası dönemler söz konusu analizi yapmıştır. Bu çalışmanın sonucunda yazar, 1991 öncesi dönemde seriler arasında eşbütünleşme ilişkisinin olmadığını bulmuştur. 1991sonrası dönem sonrası için ilişki bulunmuştur. Böylece, Hindistan'nın dışa açılmayla birlikte cari açıkların sürdürülebilir
5 olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda, özellikle hizmet ihracatının, Hindistan ekonomisi için gittikçe artan bir önem kazandığı vurgulanmıştır. Greenidge, vd. (2011), Barbados ekonomisinde cari işlemler açığının sürdürülebilirliğini, dönemi verileriyle, dönemlerarası bütçe kısıtı yaklaşımıyla, Johansen eş-bütünleşme yöntemiyle incelemiş ve Barbados ta cari açığın sürdürülebilir olduğu sonucuna ulaşmıştır. Matsubayashi (2005), ABD ekonomisinde cari açıkların sürdürülebilirliğini, dönemi verileriyle, Johansen eş-bütünleşme testi yöntemiyle, kamu ve özel tasarruflar noktasından incelemiş ve ABD de cari açıkların sürdürülemeyeceğine yönelik ilişkiyi zayıf bir kanıt elde etmiştir. Bu çalışmanın sonucunda ABD de cari açıkların sürdürülebilmesi için, kamu açıklarının mutlaka azaltılmasıyla birlikte kamu ve özel tasarrufların da mutlaka arttırılması gerektiği sonucuna ulaşmıştır. Kim vd. (2009), Endonezya, Kore, Malezya, Filipinler ve Tayland da cari açığın sürdürülebilirliğini, cari açıkların yüksek yatırım oranlarından kaynaklanması koşulu altında, dönemi verileriyle, ESTAR yöntemiyle, Husted (1992) yaklaşımına dayalı incelemiştir Aysa ekonomik krizinin, bu ülke cari açıklarını önemli ölçüde etkilediğinin görüldüğü çalışmada, bu ülkelerde cari açıkların sürdürülebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkiye üzerine yapılan çalışmalarda Selçuk (1997), Akçay ve Özler (1998) ve Uygur (2004) sayılabilir. Bu çalışmalarda, Türkiye de cari açıktaki artışın ortaya çıkardığı risklere dikkat çekilmiştir. Türkiye de yüksek iç ve dış borç stoku ile birleşen cari açığın tehlikeli olduğu belirtilmiştir. Yamak ve Korkmaz (2007) tarafından yapılan çalışmada Türkiye de cari işlemler dengesinin sürdürülebilirliğini, dönemi aylık verileriyle, Husted (1992) yi takip ederek, sınır testi yaklaşımıyla analiz etmiş ve ilgili dönemde cari açığın zayıf formda sürdürülebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada önemli bir bulgu dışarıya aktarılan döviz kaynaklarının yaklaşık %75 inin tekrar ekonomiye kazandırılabildiğinin tespit edilmiş olmasıdır. Peker (2009), Türkiye de cari işlemler açığının sürdürülebilirliğini, dönemi aylık verilerini kullanarak, Johansen eş-bütünleşme yöntemi yardımıyla analiz etmiştir. Bu çalışma sonucunda, ihracat ve ithalat serileri arasında uzun dönemli ilişki bulunmasına rağmen, eş-bütünleşme katsayısının birden küçük çıkması nedeniyle, Türkiye de cari işlemler açığının ancak düşük formda sürdürülebilir olduğu, döviz gelirlerinin döviz giderlerinden daha az olduğu sonucuna ulaşmıştır. Kalkan (2011), 2010 yılındaki cari açığın, önceki dönemlerde görülenlerden, kaynakları ve finansman biçimi yönünden farklı olduğunu ifade etmiştir. Bu cari açığın kaynağı olarak; hızla artan iç talebe (ithalata) karşılık, 2008 küresel ekonomik krizi ve Yunanistan ın borç sorunuyla uğraşan Avrupa Ülkeleri nde ekonomik toparlanmanın ve buna bağlı olarak Türkiye nin ihracatında artışın yavaşlığının olduğunu belirtmektedir. Cari açığın finansmanında yaşanan farklılık (tehlike) olarak ise,
6 kullanılan dış kaynakların vade yapısının çok kısa olmasını göstermiştir yılında kullanılan dış kaynakların %94 ünün, kısa vadeli dış kaynaklardan (portföy yatırımları) oluştuğunu belirtmiştir. Bayraktutan ve Demirtaş (2011), 19 gelişmekte olan ülkede cari açığın belirleyicilerini, dönemi verilerini kullanarak, panel veri analizi yöntemiyle test etmiş ve büyüme oranı, yatırımlar ve kamu harcamalarındaki artışın cari işlemler açığını artırdığı; dış ticaret hadlerindeki iyileşme, dışa açıklık oranı, dünya büyüme oranı ve dünya faiz oranlarındaki artışın ise cari işlemler açığını azaltıcı yönde etkide bulunduğu tespit etmiştir. Göçer ve Mercan (2011), Türkiye de cari işlemler açığının sürdürülebilirliğini, 1992:M :M11 dönemi ihracat ve ithalat verileriyle, sınır testi yaklaşımıyla incelenmiştir. Analiz sonucunda, Türkiye de cari açığın zayıf formda sürdürülebilir olduğunu bulmuştur. TEORĠK MODEL: Cari işlemlerin sürdürebilirliğinin testine yönelik yaklaşımlar geliştirilmiştir. bu konuda yapılan ilk çalışmalardan Husted (1992) Hakkio and Rush s (1991) yaklaşımına dayalı çalışması temel çalışmalardan biri olmuştur. Bu çalışma sürdürülebilirlik için temel süreci belirlemiştir. Husted'ın yaklaşımı temelde tasarruflarla harcamalar arasındaki dengeye dayalı teorik bir yaklaşımdır. C Y B I ( 1 r ) B (1) t t f t t t 1 nolu denklem bu yaklaşımın temel eşitliğidir. C t t dönemi boyunca özel ve kamu sektörlerinin yapmış olduğu harcamaları tanımlamaktadır., Y t t zamanındaki geliri, I t t dönemindeki yatırım harcamalarını, r t t dönemindeki uluslararasındaki faiz oranını, dönemindeki uluslararası piyasalardan borçlanma sonucu oluşan borç stokunu ifade etmektedir. Denkleme göre diğer değişkenlerde bir değişme olmaz iken uluslararası faiz oranlarındaki bir değişim ekonomideki tüketim harcamaları veya daha sonraki eşitliklerden de anlaşılacağı gibi cari açıkların sürdürülebilirliliği üzerinde belirleyicidir. Bu denklem cari açıkların sürdürülebilirliğinin testi için zamanlararası bütçe kısıtı olarak 2 nolu denkleme f t f Bt t dönüştürülebilir. Bu denklemdey C I kısmı ekonomide gelecek dönemdeki ti ti ti tasarrufu tanımlamaktadır. Tasarruf açığının cari açığa eşit olduğu varsayımı altında eşitlik cari işlemler açıklarının da analizine yönelik bir araç haline gelmektedir. 2. nolu denklemde
7 lim B i i f t, i iken sıfır değerini almaktadır. bu durumda gelecek dönemdeki tasarruf fazlası veya başka bir ifade ile gelecek dönemdeki cari fazlalıkların net bugünkü değeri dış borçların değerine eşitse, cari açıklar sürdürebilirdir. Bu durum 3 ve 4 nolu denklemlerde tanımlanmıştır. f t i t i t i t i i t i1 f lim i (2) B Y C I B i burada önemli parametre 1 i dir. Bu parametre zamanlararası bütçe kısıtını temsil eden bir eğrinin eğimidir. Gelecekle bugün arasındaki nispi fiyatı yada bugünkü cari fazla ile açık tercihinin alternatif maliyetini göstermektedir. Bu çalışmada bu parametrenin büyüklüğünü belirleyen faiz oranının cari açıkların sürdürebilirliği konusunda bir eşik değer oluşturup oluşturmayacağı araştırılmıştır. Yt Ct It Xt Mt CAt (3) Ekonominin zamanlar arası bütçe kısıtını temsil eden eşitlik f t i t i t i1 i i f lim (4) B CA B Bu eşitliğe göre bir ülkenin dış borç stokunun cari değeri, gelecekteki cari fazlaların bugünkü değerinden daha yüksek ise, ülke borçları açısından "ponzi oyunu" oynuyordur. bunun anlamı cari açıklarında sürdürülemez olmasıdır. VERİ TABANI VE YÖNTEM: Veri tabanı ile analiz tekniği hakkında kısmi bilgi içeren bu bölüm, çalışmaya referans oluşturan yöntem ve modelin tanımlanmasını ve izlenilen yolun açıklanmasını kapsamaktadır. Veritabanı: Analizde kullanılan işlenmemiş verileri temsil eden zaman serileri, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB EVDS) sisteminden ve IMF.Stat dan alınmıştır. Modelde kullanılan değişkenler 1992:1 ile 2011:12 yılları arasında aylık verilerden oluşmakta olup değişkenlere ilişkin 1 i i rt j j
8 tanımlamalar aşağıdaki gibidir. Tablo 1: Modelde Kullanılan Değişkenlerin Tanımlanması Değişkenler Açıklama ca ufo Cari Açık Uluslararası Gösterge Niteliğindeki Faiz Oranı
9 Şekil 1: Modelde Kullanılan Değişkenlerin Zaman Grafiği 0 ca ufo Çalışmamızda uluslararası gösterge niteliğinde faiz oranı geçiş değişkeni olarak kullanılmıştır. bu değişkene ait katsayı cari işlemler değişkeni için bir eşik değerin tahmin edilmesine imkan vermektedir. Bu eşik değer uluslararası faiz oranlarına göre cari açık düzeyin ortalamadan yüksek olabileceği ortalama değeri vermektedir. Bu çalışma kapsamında eşik değerin üstü cari açık düzeyinin dış borç stokuna göre hızla artığı durumu ifade etmektedir. başka bir ifadeyle cari açık düzeyinin sürdürülemez olduğunu gösteren eşik değerdir. Serilerin birim kök içerip içermediğini ortaya koymak amacıyla Augmented Dickey Fuller Birim Kök Testi yapılmıştır. Buna göre her üç serinin düzeyinde birim kökün olduğunu ortaya koyan H0 hipotezi reddedilmiştir. Diğer bir ifadeyle seriler I(0) durağındır.
10 Tablo 2: Serilere Ait Birim Kök Testi (Trend+intercept) t-değeri prob ca ufo %1:-3.99 %5:-3.42 %10:-3.13 Doğrusalsızlık Sınamaları Değişkenlerin birim kök içermemesine bağlı olarak, değişkenlerle doğrusal yaklaşımlar kullanılarak analizlerin yapılması için doğrusallığın geçerli olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla literatürde var olan parametrik ve parametrik olmayan yaklaşımlardan parametrik olanları kullanılmıştır. Bu çalışmada değişkenlerin doğrusal bir yapıya uyup uymadıklarını belirlemek üzere Terasvirta ve Tsay gibi doğrusallığı sınayan testler kullanılmış ve bu test sonuçları tablo 3 de verilmiştir. Tablo:3 Linerty Test: t-istatistiği Prob P Tsay.test terasvirta.test Tablo 3 deki sonuçlara göre boş hipotez % 5 önem düzeyinde tüm seriler için reddedilmiştir. buna göre serilerin doğrusal olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Böylece doğrusal olamayan yaklaşımların kullanılmasına karar verilmiştir. Ş Yöntem Bu çalışma kapsamında uluslararası likiditenin göstergesi olarak kabul edilen uluslararası faiz oranları ile cari açıklar arasındaki asimetrik bir ilişkinin olup olmadığı araştırılmaktadır. kullanılan veri setinin doğrusal olmama özelliğine sahip olması da bu yönde bir bilgi sağlamaktadır. Bununla birlikte ele alınan değişkenler arasındaki ilişkiden daha önemlisi faiz oranlarının hangi düzeyinin cari açıkların düzeyini ortalamanın üzerine doğru yönelttiği ve bu yönelimin hızıdır. Doğrusal olmayan zaman serileri ile ilgili literatür genel olarak ekonomik konjonktür analizleriyle birlikte bir gelişim göstermiştir. Nitekim bu konuda ilk katkıları veren iktisatçılardan biri olan Neftçi, Markov zincirindeki geçiş olasılıklarının genişleme ve daralma dönemleri için eşit olmadığını ABD nin işsizlik verisi için test etmiş ve bu değişkendeki konjonktür içindeki asimetriyi göstermiştir. Bu çalışmayı
11 Hamilton'un katkısı izlemiş Hamilton ABD nin büyüme hızı için asimetriyi Markov değişim yaklaşımının geçiş olasılıklarını kullanarak ortaya koymuştur. Bu yaklaşım Markov geçişli AR (MS- AR) sınıfı içinde rejim değişimine dayalı doğrusal-olmayan tekniklerin gelişimi açısından bir yeniliktir. Çünkü Hamilton ın modelinde rejimler arası geçiş, gözlemlenemeyen bir süreç tarafından belirlenebilmektedir. Ancak rejimler arası geçişin gözlemlenen bir değişken aracılığıyla belirlendiği yaklaşımlarda geliştirilmiştir. Bu yaklaşımlara örnek olarak Tsay (1989) ve Tong un (1990) önerdiği TAR ve Teräsvirta ve Anderson (1992), Granger ve Teräsvirta (1993), Teräsvirta (1994) ortaya koyduğu STAR modeli tipi yaklaşımlar örnek olarak verilebilir. Bu çalışmada STAR modeli kapsamındaki yaklaşımların kullanılmasına karar verilmiştir. Bu yaklaşımların hangisinin kullanılacağına tahmin yöntemleri için gerekli testlerden sonra karar verilmiştir. İncelenmiş ve uygulamaya dönük bölümlerde bu modelinin kullanılması tercih edilmiştir. STAR, TAR ve MS yaklaşımları gibi belirlenen rejimler arasında ani geçişler olduğu varsayımıyla hareket etmemektedir. Böylece tahmin aşamasında STAR yaklaşımı önemli bir kolaylık sunmaktadır. Ayrıca STAR yaklaşımının diğer bir özelliği de rejimler arası geçiş ani bile olsa etkin ve sapmasız tahminlerin yapılmasını sağlamaktadır. ST(A)R Modeli: ST(A)R tipi yaklaşımlar ilk olarak Luukkonen, Saikkonen ve Teräsvirta (1988) tarafından kullanılacak biçimde sunulmuştur. Bu yaklaşımlarda geçiş fonksiyonunun tipi lojistiktir. Böylece söz konusu yazarlar çalışmalarında STAR tipi doğrusal olmayı ortaya koyarken, olmama durumunu da gösterecek şekilde bir test yöntemi geliştirmişlerdir. Daha sonra bu yaklaşımlar Teräsvirta ve Anderson (1992), Granger ve Teräsvirta (1993), Terasvita nın (1994) öncü çalışmalarıyla dinamik özelliklerinin eklenmesiyle geliştirilmiştir. Bu çalışma kapsamında kullanılacak iki rejimli STAR modeli aşağıda kısaca açıklanmıştır. Ġki Rejimli STAR Modeli İki rejimli bir STAR modeli aşağıdaki biçimde yazılabilir (Franses, Van Dijk, 2000):
12 yt: İçsel değişken xt: (1,y t-1,. y t-p ) sabit terim ve içsel değişkenin gecikmeli değerleri. Burada, p, otoregresif yapının derecesini göstermektedir Φ i =(Φ i,0, Φ i,1. Φ i,p ), tahmin edilecek parametreler i= 1,2. S t =Durağan bir geçiş değişkeni. İçsel değişkenin gecikmeli değerlerinden herhangi biri olabilir. γ =Yumuşaklık (smoothness) parametresi c=eşik Değeri GF(S t, γ, c)= Geçiş fonksiyonu E[ε t ]=0, E[ε 2 t ]=σ 2 Yukarıdaki eşitliği daha açık bir biçimde de yazarsak; Geçiş fonksiyonu, GF(St, γ, c) süreklidir ve geçiş değişkeni, eşik değeri ve yumuşaklığın derecesini gösteren parametreye bağlı olarak değerler almaktadır. Geçiş fonksiyonunun alabileceği değerler, 0 ve 1 arasında sınırlıdır. Geçiş fonksiyonunun alacağı sınır değerlere göre farklı karakterde iki rejim ortaya çıkar. Herhangi bir t anında, hangi rejimde bulunulduğu geçiş fonksiyonu tarafından belirlenir. Yumuşaklık derecesi, γ, rejimler arası geçişin hızını belirleyen parametredir. geçiş parametresi doğrusal olamayan kısmı etkilemez yalnızca doğrusal olmayan kısımda etkin hale gelir. Litertürde bu geçiş parametresini oluşturan geçiş fonksiyonu lojistik ve üssel olabilmektedir. bu durumda STAR yaklaşımı LSTAR veya ESTAR olarak tanımlanmaktadır. LSTAR YAKLAġIMI (1) nolu eşitlikte gösterilen geçiş fonksiyonunun alacağı uç değerler geçiş fonksiyonunun yapısını belirler. GF(S t, γ, c)=(1+exp{ -γ(s t -c)}) -1, γ>0 (1)
13 Buna göre γ 0 a giderken GF(S t, γ, c)=0.5 değerini alacaktır. LSTAR(p) modeli bu durumda AR(p) modeline dönüşür. γ a giderken GF(S t, γ, c)= 1 değerine ulaşır ve aynı şekilde LSTAR(p) modeli başka bir AR(p) modeline dönüşmektedir. γ' nın aldığı ara değerler (0< γ < ) s t aralığında ise 0 < GF(S t, γ, c)<1 değerleri arasındadır. GF(S t, γ, c) nin bu aralıkta aldığı değerler için farklı gecikme uzunluklarıyla dinamikler oluşmaktadır. S t - a giderken GF(S t, γ, c) 0 a yaklaşır. Ancak S t, + a giderken GF(S t, γ, c) 1 e yaklaşır. ESTAR YAKLAġIMI: (2) nolu eşitlikte geçiş fonksiyonunu temelinde tanımlanan STAR yaklaşımı, ESTAR (exponential, üssel STAR) olarak ifade edilmektedir. GF(S t, γ, c)= 1-{exp( -γ(s t -c) 2 ) -1 }, γ>0 (2) ESTAR yaklaşımında γ 0 a giderken GF(S t, γ, c)=0 değerini almaktadır. Böylece ESTAR(p) modeli AR(p) modeli haline gelmektedir. GF, γ a giderken GF(S t, γ, c)= 1 değerine sahip olmaktadır. Bunun sonucunda ESTAR(p) modeli başka bir AR(p) modeli olmaktadır. γ' nın aldığı ara değerler için(0< γ < ),(s t -c) nin aldığı değerlere bağlı olarak geçiş fonksiyonu 0 < GF(S t, γ, c)<1 arasında değerler alır. GF(S t, γ, c) nin bu aralıkta aldığı değerler için farklı otoregresif dinamikler oluşmaktadır. Ayrıca geçiş fonksiyonu,(s t -c) etrafında simetrik bir yapı gösterir.(s t -c) ± a giderken GF(S t, γ, c) 1 e yaklaşır. Ancak.(s t -c) 0 a giderken GF(S t, γ, c) 0 a yaklaşır. BULGULAR: Bu çalışmada Türkiye Ekonomisi için cari açığın sürdürülebilirliği yukarıda açıklanan STAR yaklaşımıyla analiz edilmektedir. Bu yaklaşımla, uluslararası faiz oranlarında bir değişme olduğunda bunun cari açıkların düzeyini nasıl etkileyeceği belirlenmeye çalışılmıştır. elde edilen bulgulara göre cari açığın sürdürülüp sürdürülemeyeceği ortaya konmuş olacaktır. Bu çerçevede analitik bulgular Doğrusal Olmayan Zaman Serisi Yaklaşımıyla ile R,Win-Rats8.1 ve Ox-metrics6.1 ekonometrik paket programları kullanılarak tahmin edilmiştir. Tablo:4 LM-STR testi F -istatistiği prob LM LM LM LM.HE LM.HL
14 Cari işlemler açığının sürdürülüp sürdürülemeyeceğine yönelik bu çalışmada öncelikli olarak değişkenleri temsil eden serilerin AR(p) süreci belirlenir ve doğrusallık testleri yapılır. bundan sonraki aşamada uygun geçiş değişkeninin seçilerek geçiş fonksiyonunun tipine karar verilir. Teräsvirta and Anderson(1992) nun ortaya attığı standart sürece göre uygun STAR modelinin seçimi için 3 olasılık bulunmaktadır. Bunlar H04 :ϕ4i=0 reddedilmesi LSTAR modelinin seçileceği anlamına gelmekte, eğer reddedilemese 2. Aşama H03 :ϕ3i=0 ϕ4i=0 istatistiğine göre karar verilir. Eğer H03 :ϕ3i=0 ϕ4i=0 reddedilirse ESTAR modeli seçilir, Bu hipotezde kabul edilirse H02 :ϕ2i=0 ϕ3i=ϕ4i=0,. hipotezinin geçerliliği araştırılır. H02 hipotezinin reddedilmesi LSTAR modelinin seçilmesini gerekli kılmaktadır. Tablo 4 de görüldüğü gibi LM.4 ün red edilmektedir. Bundan dolayı LSTAR modeli seçilmiştir. Tablo:5 LSTAR MODELİ TAHMİN SONUCU: Estimate Std. Error t value Pr(> t ) Gamma 3.224e e ** Treshold 1.028e e < 2e-16 *** Intercep_ e e ** AR_1(2) 4.272e e e-09 *** AR_1(4) 4.616e e ** AR_1(6) 1.432e e * AR_1(7) e e *** AR_1(11) 6.226e e *** AR_1(14) e e ** AR_1(15) 1.254e e ** AR_1(16) e e ** Intercep_ e e ** AR_2(1) 5.050e e e-12 *** AR_2(4) e e ** AR_2(11) e e ** AR_2(12) 4.799e e e-08 *** AR_2(14) 8.944e e AR_2(15) e e ** AR_2(16) 2.036e e ** R-Square Adjusted R-Square Geçiş Değişkeni(fo) Uluslararası piyasalardaki gösterge niteliğindeki faiz oranı Signif. codes: *** ** 0.01 * Tablo 5 LSTAR tahmin sonuçlarını verilmektedir. Cari açık değişkenimizin AR(p) sürecinin 17 olduğunu yukarıda doğrusallık testine ortaya koymuştuk. Buna göre 17 gecikme uzunluğunda geriye
15 doğru tüm gecikme uzunlukları modele dahil edilmiş, anlamsız gecikme uzunlukları modelden atılmış ve en uygun model tahmin edilmiştir. Cari işlemlerin sürdürülebilirliğine yönelik yaptığımız çalışmada Uluslararası piyasalardaki gösterge niteliğindeki faiz oranı(ufo) geçiş değişkeni olarak modele dahil edilmiş ve cari açık üzerindeki etkisi incelenmiştir. Modelde tüm parametreler istatistiki açıdan anlamlı bulunmuştur. bu parametrelere göre geçiş fonksiyonun değeri yaklaşık olarak olarak bulunmuştur. Bu değer uluslararası faiz oranlarında bir değişimin Türkiye'nin düşük cari açık düzeyinden yüksek cari açık düzeyine geçişini yavaş olarak yaptığını göstermektedir. ancak bu değerin 0.5 yakın bir değer olması uluslararası faiz oranlarına göre Türkiye'nin sürdürülebilirlilik düzeyi ile sürdürülemezlik rejimleri arasında olduğu konusunda bilgi vermektedir. Bu bulgu tahmin yöntemi ve frekansı farklı olmasına karşın Akgül, Koç ve Koç tarafından yapılan çalışmayla aynı yönde bir bulgudur. kullanılan verinin mutlak verilerden oluştuğu dikkate alındığında ele alınan dönem içinde 1. Milyar 028 milyon dolarlık açığın üzerindeki değerler sürdürülemez olarak ifade edilebilir. Bu oranın düşük olarak kabul edilebilir. Bu açıdan söz konusu açıkların GSYİH oranı gibi verilerin kullanılması daha iyi sonuçların elde dilmesini sağlayabilir. Ancak GSYİH verilerinin frekansı bu noktada önemli bir kısıttır. Tablo:6 Tanı İstatistikleri Jarque-Bera Normality Test (JB) = p-value = 7.985e-13 Durbin-Watson Test Ljung-Box Autocorrelation Test (DW) = p-value = Q(1)= Q(5)= Q(25)=0.052 Q(50)=0.194 LM Tests for ARCH ARCH(1)= ARCH(4)= LM Tests for Serial Independence LM_SI(1)= LM_SI(5)= LM_SI(25)=0.003 LM_SI(50)=0.122
Türkiye de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz 1
Türkiye de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz 1 İsmet GÖÇER Yrd.Doç.Dr., Adnan Menderes Üniversitesi Aydın İktisat Fakültes,i Ekonomi ve Finans Bölümü
DetaylıCurrent Account Deficits Sustainability: The Case Of Turkey
MPRA Munich Personal RePEc Archive Current Account Deficits Sustainability: 2001-2011 The Case Of Turkey A Sahbaz Gaziantep University, Department of Economics 15. October 2011 Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/36294/
DetaylıTÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİN ZAMAN SERİLERİ ANALİZİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: DÖNEMİ
ANADOLU ÜNİVERS İTES İ S OS YAL BİLİMLER DERGİS İ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES Cilt/Vol. : 11 - S ayı/no: 3 : 135 148 (2011) TÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİN ZAMAN
DetaylıGönderim Tarihi: Kabul Tarihi:
Gönderim Tarihi: 02.01.2017 Kabul Tarihi: 13.02.2017 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE CARİ AÇIKLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: BİR PANEL VERİ ANALİZİ Volkan BEKTAŞ CURRENT ACCOUNT SUSTAINABILITY IN DEVELOPING COUNTRIES:
DetaylıTÜRKİYE DE DIŞ BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ
ÖZET Ekonomi politikası açısından dış borçların sürdürülebilirliği, özellikle 1980 li yıllarda gelişmekte olan ülkelerin yaşadıkları borç krizinden sonra önem kazanmıştır. Borçlu bir ülkenin ödeyebilirlik
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
DetaylıTÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER AÇIĞI SORUNU VE BORÇLANMA İLE İLİŞKİSİ
TÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER AÇIĞI SORUNU VE BORÇLANMA İLE İLİŞKİSİ Sinem YAPAR SAÇIK Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İİBF İktisat Katı Urgan Boğazı 70200 KARAMAN E-posta: sysacik@kmu.edu.tr Mehmet ALAGÖZ
DetaylıCari Açığın Sürdürülebilirliğinde Varlık Talebi Yaklaşımı Current Account Deficit Sustainability in the Asset Demand Approach
SESSION 1 Cari Açığın Sürdürülebilirliğinde Varlık Talebi Yaklaşımı Current Account Deficit Sustainability in the Asset Demand Approach Prof. Dr. Mahir Fisunoğlu (Çukurova University, Turkey) Ph.D. Candidate
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: MUHİTTİN KAPLAN Doğum Tarihi: 16 ARALIK 1969 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans İKTİSAT (İNG) MARMARA ÜNİVERSİTESİ 1992 Y. Lisans
DetaylıPlan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici
Ödemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mayıs 2014, No: 92
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mayıs 2014, No: 92 i Bu sayıda; 2014 Mart ayı Ödemeler Dengesi Verileri ve kurdaki gelişmeler değerlendirilmiştir. i 1 İlk üç ayda cari açıktaki her 100 Dolarlık
DetaylıCari işlemler açığında neler oluyor? Bu defa farklı mı, yoksa aynı mı? Sarp Kalkan Ekonomi Politikaları Analisti
Cari işlemler açığında neler oluyor? Bu defa farklı mı, yoksa aynı mı? Sarp Kalkan Ekonomi Politikaları Analisti TEPAV Değerlendirme Notu Şubat 2011 Cari işlemler açığında neler oluyor? Ekonomide gözlemlenen
DetaylıZAMANLARARASI DIŞ DENGE VE OPTİMİZASYON YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ 1
Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (24) 2012, 73-101 ZAMANLARARASI DIŞ DENGE VE OPTİMİZASYON YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ 1 SUSTAINABILITY OF CURRENT ACCOUNT DEFICIT WITHIN
DetaylıORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014
ORTA VADELİ PROGRAM (2015-201) 8 Ekim 2014 DÜNYA EKONOMİSİ 2 2005 2006 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 T 2015 T Küresel Büyüme (%) Küresel büyüme oranı kriz öncesi seviyelerin altında seyretmektedir.
DetaylıAB Ülkelerinin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Aday Ülkeler
AB inin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Sayfa No Nüfus (Bin Kişi) 1 Nüfus Artış Hızı (%) 2 Cari Fiyatlarla GSYİH (Milyar $) 3 Kişi Başına GSYİH ($) 4 Satınalma Gücü Paritesine Göre Kişi Başına GSYİH
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Dağıtılmış Gecikmeli Modellerin Analizi ve Firma Verilerine Uygulanması, Prof. Dr. Ali Hakan Büyüklü
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Ferda Yerdelen Tatoğlu Doğum Tarihi: 25 07 1978 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ekonometri İstanbul Üniversitesi 1998 Y. Lisans Ekonometri İstanbul Universitesi
DetaylıSosyoekonomi / 2006-2 / 060208. Deniz Aytaç. Sosyo Ekonomi
Sosyoekonomi / 2006-2 / 060208. Deniz Aytaç Sosyo Ekonomi Temmuz-Aralık 2006-2 Maastricht Antlaşması Yakınlaşma Kriterleri Çerçevesinde Bütçe Disiplini ve Türkiye ile İlgili Bir Karşılaştırma Deniz Aytaç
DetaylıAB Ülkelerinin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Aday Ülkeler
AB inin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Sayfa No Nüfus (Bin Kişi) 1 Nüfus Artış Hızı (%) 2 Cari Fiyatlarla GSYİH (Milyar $) 3 Kişi Başına GSYİH ($) 4 Satınalma Gücü Paritesine Göre Kişi Başına GSYİH
Detaylı2001 ve 2008 Yılında Oluşan Krizlerin Faktör Analizi ile Açıklanması
2001 ve 2008 Yılında Oluşan Krizlerin Faktör Analizi ile Açıklanması Mahmut YARDIMCIOĞLU Özet Genel anlamda krizler ekonominin olağan bir parçası haline gelmiştir. Sıklıkla görülen bu krizlerin istatistiksel
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI İstanbul Ekonomi ve Finans Konferansı Dr. İbrahim Turhan Başkan Yardımcısı 20 Mayıs 2011 İstanbul 1 Sunum Planı I. 2008 Krizi ve Değişen Finansal Merkez Algısı II. III.
DetaylıFaiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma
Faiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma Bünyamin DEMİRGİL 1, Coşkun KARACA 2 Özet Faiz oranları önemli bir makroekonomik fiyat olarak ekonomi üzerinde önemli etkiler meydana getirmektedir.
DetaylıFinansal Piyasa Dinamikleri. Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com
Finansal Piyasa Dinamikleri Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com Neleri İşleyeceğiz? Finansal Sistemin Resmi Makro Göstergeler ve Yorumlanması Para ve Maliye Politikaları Merkez Bankası ve Piyasalar Finansal Piyasalardaki
DetaylıÖdemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıDERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ
DERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ Bugünki dersin içeriği: 1. MALİYE POLİTİKASI VE DIŞLAMA ETKİSİ... 1 2. UYUMLU MALİYE VE
DetaylıCari açık ve finansmanı
Cari açık ve finansmanı I.GİRİŞ Cari açık ve finansmanı konusunun, 2011 yılında Türkiye Ekonomisindeki önemli gündem maddelerinden biri olacağı anlaşılıyor. 2010 yılında cari açık, 2009 a göre % 247,1
DetaylıII. Ulusal Ekonomik Görünüm 2
II. Ulusal Ekonomik Görünüm 2 3 yılının ikinci çeyreğinde iktisadi faaliyet yılın ilk çeyreğine kıyasla daha olumlu bir görünüm sergilemiştir. İç tüketimdeki canlanma ve altın ticaretindeki baz etkisi
DetaylıCari Denge Tanımı. Dr.Dilek Seymen
Cari Denge Tanımı Dr.Dilek Seymen Cari Dengeyi iki farklı özdeşlikle tanımlamak mümkün, (I) Ödemeler Bilançosundaki sınıflamaya göre Cari Denge Tanımı, Cari denge mal ve hizmet ithalat ve ihracatı, net
DetaylıGiriş İktisat Politikası. İktisat Politikası. Bilgin Bari. 28.Eylül.2015
28.Eylül.2015 1 Giriş Temel Kavramlar Politika Etkilerinin Analizi 2 nın Yürütülmesi Tanımlar Giriş Temel Kavramlar Politika Etkilerinin Analizi İktisat kıt kaynakların etkin dağılımı üzerine çalışır.
DetaylıTEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER - BÜYÜME
1 TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER - BÜYÜME 12.0 Türkiye GSYİH Büyüme Oranları(%) 10.0 9.4 8.4 9.2 8.8 8.0 6.0 4.0 6.8 6.2 5.3 6.9 4.7 4.0 4.0 5.0 2.0 0.7 2.1 0.0-2.0-4.0-6.0-8.0-5.7-4.8 Tahmin(%) 2014
DetaylıDÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ UZUN DÖNEMLİ NEDENSELLİK ANALİZİ: 2000-2013 DÖNEMİ
İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi Journal of Economic Policy Researches Cilt/Volume:2, Sayı/Issue:1, Yıl/Year: 2015, 32-38 DÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ
Detaylı2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu)
ZİRAAT BANKASI 2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI (40 Test Sorusu) 1 ) Aşağıdakilerden hangisi bir kredi derecelendirme kuruluşudur? A ) FED B ) IMF C ) World Bank D ) Moody's E ) Bank
DetaylıAB Krizi ve TCMB Para Politikası
AB Krizi ve TCMB Para Politikası Erdem Başçı Başkan 28 Haziran 2012 Stratejik Düşünce Enstitüsü, Ankara Sunum Planı I. Küresel Ekonomik Gelişmeler II. Yeni Politika Çerçevesi III. Dengelenme IV. Büyüme
Detaylıİnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (1999) Ekonometri Bölümü
Mahmut ZORTUK E-posta : mahmut.zortuk@dpu.edu.tr Telefon : 0274 265 2031-2020 Öğrenim Bilgisi Doktora İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler (2007) Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı Yüksek -Tezli Dumlupınar
DetaylıÖZET. SOYU Esra. İkiz Açık ve Türkiye Uygulaması ( ), Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2012.
ÖZET SOYU Esra. İkiz Açık ve Türkiye Uygulaması (1995-2010), Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2012. Ödemeler bilançosunun ilk başlığı cari işlemler hesabıdır. Bu hesap içinde en önemli alt başlık da ticaret
DetaylıTÜRKİYE NİN CARİ AÇIK SORUNU
TÜRKİYE NİN CARİ AÇIK SORUNU Begüm ERDİL ŞAHİN Araştırma Görevlisi İstanbul Kültür Üniversitesi, İncirli Yerleşkesi, Yolbaşı Sokak No.1 34147 Bakırköy / İstanbul E-posta: b.sahin@iku.edu.tr Özet Gelişmekte
DetaylıTürki Cumhuriyeti Ülkelerinde Dış Borçların Sürdürülebilirliği The Sustainability of External Debts for Turkic Countries
SESSION 3B: Makroekonomi 225 Türki Cumhuriyeti Ülkelerinde Dış Borçların Sürdürülebilirliği The Sustainability of External Debts for Turkic Countries Prof. Dr. Haluk Egeli (Dokuz Eylül University, Turkey)
DetaylıIS-MP-PC: Kısa Dönem Makroekonomik Model
1 Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi 2 Para Politikası AD Eğrisi 3 4 Eğrisi Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi Keynes (1936), The General Theory of Employment, Interest, and Money Toplam
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992
Adı Soyadı: Hasan VERGİL Ünvanı: Prof. Dr. Öğrenim Durumu: ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992 İktisat Bölümü Y.
DetaylıA Y L I K EKONOMİ BÜLTENİ
M A R M A R A Ü N İ V E R S İ T E S İ İ K T İ S A T F A K Ü L T E S İ A Y L I K EKONOMİ BÜLTENİ CARİ İŞLEMLER DENGESİ DIŞ TİCARET DENGESİ BORÇLANMA GÖSTERGELERİ VE CARİ İŞLEMLER DENGESİ NET ULUSLARARASI
Detaylı2017 ÖNCESİ NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İKTİSAT NÖ-İÖ BÖLÜMLERİ LİSANS ÖĞRETİM PLANI
I. YIL İKT101 Z Davranış Bilimleri Behavioral Sciences 3+0-3 3 İKT103 Z Genel Muhasebe I General Accounting I 3+0-3 5 İKT105 Z Matematik I Mathematics I 3+0-3 3 İKT107 Z Hukuka Giriş Introduction to Law
DetaylıBAKANLAR KURULU SUNUMU
BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü
DetaylıMakro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120
Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12
DetaylıTÜRKİYE KONJONKTÜR DALGALANMALARI VE REJİM DEĞİŞİMİ ANALİZİ
Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 9, Sayı 19, 2013 Int. Journal of Management Economics and Business, Vol. 9, No. 19, 2013 TÜRKİYE KONJONKTÜR DALGALANMALARI VE REJİM DEĞİŞİMİ ANALİZİ
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıBİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİNE PANORAMİK BAKIŞ...
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİNE PANORAMİK BAKIŞ... 1-20 1.1. Temel Makro Ekonomik Göstergelere Göre Türkiye nin Mevcut Durumu ve Dünyadaki Yeri... 1 1.2. Ekonominin Artıları Eksileri; Temel
Detaylıİktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri
İktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri 1. Yıl - Güz 1. Yarıyıl Ders Planı Mikroekonomik Analiz I IKT751 1 3 + 0 8 Piyasa, Bütçe, Tercihler, Fayda, Tercih,
DetaylıPAZAR BÜYÜKLÜĞÜ YATIRIM MALĐYETLERĐ AÇIKLIK EKO OMĐK VE POLĐTĐK ĐSTĐKRAR FĐ A SAL ĐSTĐKRAR
FDI doğrudan yabancı yatırım, bir ülke borsasında işlem gören şirketlerin hisselerinin bir diğer ülke veya ülkelerin kuruluşları tarafından satın alınmasını ifade eden portföy yatırımları dışında kalan
DetaylıAvrasya Ekonomik Birliği Elektrik Piyasası Entegrasyonu Kapsamında Kırgızistan ın Enerji Tüketim Projeksiyonu
Avrasya Ekonomik Birliği Elektrik Piyasası Entegrasyonu Kapsamında Kırgızistan ın Enerji Tüketim Projeksiyonu Prof. Dr. Ahmet BurçinYERELİ Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi,
Detaylıtepav Mart2011 N201139 POLİTİKANOTU Cari Açığın Sebebini Merak Eden Bütçeye Baksın Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı
POLİTİKANOTU Mart2011 N201139 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sarp Kalkan 1 Politika Analisti, Ekonomi Etütleri Cari Açığın Sebebini Merak Eden Bütçeye Baksın Cari açık, uzun yıllardan
DetaylıCari Açıkların Sürdürülebilirliği: Literatür Taraması. Sustainability Of Current Deficits: A Literature Rewiev
Cari Açıkların Sürdürülebilirliği: Literatür Taraması Received/Geliş: 30.06.2017 Dilara AYLA * Accepted/Kabul: 22.11.2017 Yakup KÜÇÜKKALE ** Öz Cari işlemler hesabında oluşan açıkların boyutu kadar nitelik
DetaylıCARİ AÇIK NEREYE KADAR?
CARİ AÇIK NEREYE KADAR? Prof. Dr. Doğan CANSIZLAR ANKARA - 14 Aralık 2011 1 Türkiye Ekonomisindeki Bazı Eşitlikler -Ekonomik Büyüme = Artan Dış Açık -Artan Dış Açık = Artan Dış Borçlanma -Artan Dış Borçlanma
DetaylıTürkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi. Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK
Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK Sunu Planı Giriş Bu bölümde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili
DetaylıHAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Nisan 2016, Sayı:12 HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Selçuk KENDİRLİ 1 Muhammet ÇANKAYA 2 Özet:
Detaylıİktisat Bölümü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye, 2011.
1/5 Ayşen Araç Özgeçmiş (güncelleme, Aralık 2016) Eğitim Doç. Dr. Ayşen Araç Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Beytepe 06800 Ankara/Türkiye Tel:+90(312)2978651/164;
DetaylıTÜRKİYE DE FELDSTEİN HORİOKA HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİNİN SINANMASI: ADL EŞİK DEĞERLİ KOENTEGRASYON TESTİ ÖZET
TÜRKİYE DE FELDSTEİN HORİOKA HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİNİN SINANMASI: ADL EŞİK DEĞERLİ KOENTEGRASYON TESTİ ÖZET Burak GÜRİŞ 1 Makale, 1968-2012 döneminde Türkiye de Feldstein Horioka hipotezinin geçerliliğini,
DetaylıZAMANLARARASI DIŞ DENGE KISITI YAKLAŞIMI ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE DE BÜTÇE AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ 1 Mehmet MERCAN (*)
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 3, 2013 91 ZAMANLARARASI DIŞ DENGE KISITI YAKLAŞIMI ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE DE BÜTÇE AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ 1 Mehmet MERCAN (*)
Detaylı1980 SONRASI DÖNEMDE PROCESS AND FINANCING OF CURRENT ACCOUNT BALANCE IN DEVELOPING COUNTIES POST 1980
Marmara Üniversitesi YIL 2010 IX, SAYI II, S. 173-195 1980 SONRASI DÖNEMDE Mehmet CURAL * Özet -2009 dönemin incel ari mal tir. Anahtar Kelimeler: Tasarruf- Finansman K PROCESS AND FINANCING OF CURRENT
DetaylıEkonomide Değişim. 15. ÇözümOrtaklığı Platformu. 15 Aralık
Ekonomide Değişim www.pwc.com.tr 15. ÇözümOrtaklığı Platformu Temel göstergelerde neler değişti? Ortalama Büyüme, % Milli gelir hesaplama yönteminde revizyon Ekonomik Büyüme Oranları % 12.0 10.0 8.0 6.0
DetaylıAnahtar Kelimeler: Cari Açık, Yabancı Sermaye, Kriz Dönemi, Genişleme Dönemi, Granger Nedensellik Testi, Politika Önerileri.
İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ Cilt: 5, Sayı: 3, 2016 Sayfa: 597-610 Ekonomi & İşletme Özel Yabancı Sermaye Yatırımları ile Cari İşlemler Açığı İlişkisi ve Cari İşlemler Açığı İçin Politika
DetaylıGrafik-4.1: Cari Açığın GSYH ye Oranı (%)
4. Cari Denge 211 yılında GSYH nin yüzde 9 una kadar ulaşan cari açık, devam eden dönemde uygulanan makroihtiyati tedbirler ve kredilerdeki yavaşlama neticesinde azalma eğilimine girmiştir (Grafik-4.1).
Detaylı2015 2017 Yılları Bütçesinin Makroekonomik Çerçevede Değerlendirilmesi
2015 2017 Yılları Bütçesinin Makroekonomik Çerçevede Değerlendirilmesi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisadi ve Mali Analiz Yüksek Lisansı Bütçe Uygulamaları ve Mali Mevzuat Dersi Kıvanç
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2013, No: 58
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2013, No: 58 i Bu sayıda; Ocak ayı işgücü ve istihdam verileri; Ocak-Mart Merkezi Yönetim Bütçe Sonuçları, IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu değerlendirilmiştir.
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans İktisat Bilkent Üniversitesi 1994
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Sıdıka Başçı 2. Doğum Tarihi: 1 Ocak 1970 3. Unvanı: Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans
Detaylı1. Açık Bir Ekonomide Denge Çıktı (Gelir)
IKTI 2 Mayıs 24 DERS NOTU 5 TOPLAM HARCAMALAR VE DENGE ÇIKTI (3) Dersin içeriği:. AÇIK BİR EKONOMİDE DENGE ÇIKTI (GELİR)... A. DENGE İÇİN SIZINTILAR/ENJEKSİYONLAR YAKLAŞIMI... 5 B. DEVLET HARCAMALARI ÇARPANI...
DetaylıDış Borç Sürdürülebilirliği: Zamanlararası Bütçe Kısıtı Testleri. Foreign Debt Sustainability: Tests Of Intertemporal Budget Constraint
Dış Borç Sürdürülebilirliği: Zamanlararası Bütçe Kısıtı Testleri Foreign Debt Sustainability: Tests Of Intertemporal Budget Constraint Araş..Gör.Dr. Sabri AZGÜN* Öz: Geri ödeme yeteneği cari politikaların
DetaylıTÜKETİCİ KREDİLERİ VE CARİ AÇIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Alınış Tarihi: 16 Ocak 2015 Kabul Tarihi: 15 Mart 2015
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, 2015 407 TÜKETİCİ KREDİLERİ VE CARİ AÇIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Cüneyt KILIÇ Alınış Tarihi: 16 Ocak 2015 Kabul Tarihi:
DetaylıSESSION 2C: Finansal Krizler 381
SESSION 2C: Finansal Krizler 381 2000-2014 Yılları Arasında Türkiye ve Rusya da Finansal Risklerin Temel Ekonomik Veriler Üzerine Etkilerinin Analizi The Analysis of the Effects of Financial Risks in Turkey
DetaylıThe Effect of Fiscal Policy on Private Sector Savings
MPRA Munich Personal RePEc Archive The Effect of Fiscal Policy on Private Sector Savings Oya Safinaz Erdogdu 28. November 27 Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/8681/ MPRA Paper No. 8681, posted 1.
Detaylı7. Orta Vadeli Öngörüler
7. Orta Vadeli Öngörüler Bu bölümde tahminlere temel oluşturan varsayımlar özetlenmekte, bu çerçevede üretilen orta vadeli enflasyon ve çıktı açığı tahminleri ile para politikası görünümü önümüzdeki üç
Detaylıgerçekleşen harcamanın mal ve hizmet çıktısına eşit olmasının gerekmemesidir
BÖLÜM 5 Açık Ekonomi Açık Ekonomi Önceki bölümlerde kapalı ekonomi varsayımı yaptık Bu varsayımı terk ediyoruz çünkü ekonomilerin çoğu dışa açıktır. Kapalı ve açık ekonomiler arasındaki fark açık ekonomide
DetaylıCARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ( )
The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/jasss3676 Number: 51, p. 539-548, Autumn III 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi
Detaylı1. Açık Bir Ekonomide Denge Çıktı (Gelir)
IKTI 02 20 Mart, 202 DERS NOTU 04 TOPLAM HARCAMALAR VE DENGE ÇIKTI - III Bugünki dersin içeriği:. AÇIK BİR EKONOMİDE DENGE ÇIKTI (GELİR)... A. DENGE İÇİN SIZINTILAR/ENJEKSİYONLAR YAKLAŞIMI... 5 B. DEVLET
DetaylıTÜRKİYE DE ENERJİ TÜKETİMİ, EKONOMİK BÜYÜME VE CARİ AÇIK İLİŞKİSİ
TÜRKİYE DE ENERJİ TÜKETİMİ, EKONOMİK BÜYÜME VE CARİ AÇIK İLİŞKİSİ Rüstem YANAR Yrd.Doç.Dr., Gaziantep Üniv. İİBF, İktisat Bölümü E-posta: yanar@gantep.edu.tr Güldem KERİMOĞLU Gaziantep Üniv. SBE E-posta:
DetaylıProf.Dr. Ayten Ayşen Kaya
Dersin Adı DERS ÖĞRETİM PLANI Dersin Kodu ECO 516 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin AKTS Kredisi 5 Haftalık Ders Saati 3 Haftalık Uygulama
DetaylıEKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası
EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Erdem Başçı Başkan 6 Ocak 212 Bursa Sunum Planı I. Küresel Gelişmeler II. Para Politikası III. Türkiye Ekonomisinde Son Gelişmeler 2 Sunum Planı I. Küresel
Detaylıtepav Tasarruf kamudan başlar Nisan2012 N201124 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı
DEĞERLENDİRMENOTU Nisan2012 N201124 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sarp KALKAN 1 Analist, Ekonomi Etütleri Tasarruf kamudan başlar Türkiye nin cari açık sorunu ve bunun altında yatan
DetaylıFİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4
FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 Prof. Dr. Yıldırım Beyazıt ÖNAL 6. HAFTA 4. GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE ULUSLAR ARASI FON HAREKETLERİ Gelişmekte olan ülkeler, son 25 yılda ekonomik olarak oldukça
DetaylıMerkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması
Merkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması Gazi Erçel Başkan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1 Nisan 1998 Ankara I. Giriş Ocak ayı başında
DetaylıTürkiye nin dış ticaret ve yatırım bağlantıları: Güçlü yönler
tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı Türkiye nin dış ticaret ve yatırım bağlantıları: Güçlü yönler Prof. Dr. Serdar TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü
DetaylıMaliye Politikası ve Bütçe
Maliye Politikası ve Bütçe Giriş Bütçe ve kamu borcu arasındaki ilişki Bütçe açıklarının, vergi indirimlerinin ve artan kamu harcamalarının kısa veuzun dönem ekonomik etkileri Devlet Bütçesi Bütçe dengesi
DetaylıİKTİSATTA DOĞRUSAL-OLMAYAN ZAMAN SERİSİ MODELLERİ:KURAM VE TÜRKİYE UYGULAMASI
TC YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI İKTİSAT DOKTORA PROGRAMI DOKTORA TEZİ İKTİSATTA DOĞRUSAL-OLMAYAN ZAMAN SERİSİ MODELLERİ:KURAM VE TÜRKİYE UYGULAMASI HASAN AĞAN
Detaylı1. Toplam Harcama ve Denge Çıktı
DERS NOTU 03 TOPLAM HARCAMALAR VE DENGE ÇIKTI - I Bugünki dersin içeriği: 1. TOPLAM HARCAMA VE DENGE ÇIKTI... 1 HANEHALKI TÜKETİM VE TASARRUFU... 2 PLANLANAN YATIRIM (I)... 6 2. DENGE TOPLAM ÇIKTI (GELİR)...
DetaylıToparlanmanın üçte biri tamam ama bir problemimiz var. Sarp Kalkan Ekonomi Politikaları Analisti
Toparlanmanın üçte biri tamam ama bir problemimiz var Sarp Kalkan Ekonomi Politikaları Analisti TEPAV Politika Notu Ocak 2011 Araştırmanın başlangıç noktası desendir. Edward Leamer İnsan, desen arayan
DetaylıKMÜ Sosyal ve Ekonomịk Araştırmalar Dergịsi 16 (26): 18-22, 2014 ISSN: 2147-7833, www.kmu.edu.tr
KMÜ Sosyal ve Ekonomịk Araştırmalar Dergịsi 6 (26): 8-22, 204 ISSN: 247-7833, www.kmu.edu.tr Türkiye de Cari Đşlemler Dengesi ve Turizmin Önemi Sabriye ÇELĐK UĞUZ Balıkesir Üniversitesi Burhaniye Uygulamalı
Detaylı1. Açık Bir Ekonomide Denge Çıktı (Gelir)
DERS NOTU 4 TOPLAM HARCAMALAR VE DENGE ÇIKTI (3) Dersin içeriği:. AÇIK BİR EKONOMİDE DENGE ÇIKTI (GELİR)... A. DENGE İÇİN SIZINTILAR/ENJEKSİYONLAR YAKLAŞIMI... 5 B. DEVLET HARCAMALARI ÇARPANI... 7 C. DIŞ
DetaylıCourses Offered in the PhD Program
Courses Offered in the PhD Program Compulsory Courses Course Code Course Title Dersin Adı PUBF 601 Advanced Topics in Public Finance Kamu Maliyesinde İleri Düzey Konular Elective Courses Course Code Course
Detaylı7. Orta Vadeli Öngörüler
7. Orta Vadeli Öngörüler Bu bölümde tahminlere temel oluşturan varsayımlar özetlenmekte, bu çerçevede üretilen orta vadeli enflasyon ve çıktı açığı tahminleri ile para politikası görünümü önümüzdeki üç
DetaylıTürkiye Ekonomisi: Bazı Yapısal Sorunlar. Fatih Özatay 30 Mart 2012
Türkiye Ekonomisi: Bazı Yapısal Sorunlar Fatih Özatay 30 Mart 2012 Krizlerde keskin hareketler Krizlerde keskin hareketler 2011 deki durum 2011 AB tartışmalarıyla geçti. Özellikle yılın ikinci yarısında
DetaylıTürkiye de Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliği 1
İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi Cilt 4, Sayı 2, 2016, ss.70-80 ISSN:2147-804X http://www.isletmeiktisat.com Türkiye de Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliği 1 Zübeyir TURAN Niğde Üniversitesi,
DetaylıF. Gülçin Özkan York Üniversitesi
Finansal Đstikrar ve Makroekonomik Etkileşim F. Gülçin Özkan York Üniversitesi 1 Finansal kriz tanımı üzerinde hemfikir olunan bir tanım bulunmamakla birlikte, reel sektör etkisinin derecesi önemli bir
DetaylıYrd. Doç. Dr. Mehmet Karaçuka
Dersin Adı DERS ÖĞRETİM PLANI Dersin Kodu ECO 84 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin AKTS Kredisi 5 Haftalık Ders Saati 1 Haftalık Uygulama
DetaylıDERS KODU DERS ADI ZORUNLU TEORİ UYGULAMA LAB KREDİ AKTS Atatürk İlkeleri ve İnkılap AIT181 Tarihi I Zorunlu 2 0 0 2 2
1.YARIYIL LERİ KODU ADI ZORUNLU TEORİ Atatürk İlkeleri ve İnkılap AIT181 Tarihi I Zorunlu 2 0 0 2 2 IKT101 İktisada Giriş I Zorunlu 3 0 0 3 6 IKT103 İktisatçılar İçin Matematik I Zorunlu 3 0 0 3 6 IKT105
Detaylıtepav Küresel Kriz e Karşı ş TEPAV Politika Önerileri TBB İstanbul , 28 Nisan 2009
tepav Küresel Kriz e Karşı ş TEPAV Politika Önerileri TBB İstanbul, 28 Nisan2009 Küresel Krize Karşı TEPAV Politika Önerileri Slide 2 Çerçeve Krizi Türkiye ye taşıyan kanallar Krizin Türkiye üzerindeki
DetaylıEMİNE KILAVUZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kayseri. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü, 1985
EMİNE KILAVUZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR KİŞİSEL BİLGİLER Adı: Soyadı: Yabancı Dil: İş Adresi: Emine KILAVUZ İngilizce Nuh Naci Yazgan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kayseri Telefon: +90 352
DetaylıTürkiye de Tarımsal Üretim ile Tarımsal Kredi Kullanımı Arasındaki Nedensellik İlişkisi
Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 4(1): 67-72, 2014 Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Iğdır University Journal
DetaylıTürkiye de Büyükşehir Belediyelerinin Bütçe Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Uygulama
Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 2018 Cilt: 55 Sayı: 635 M. DAĞ - O. KIZILKAYA - F. KIZILKAYA 65 Türkiye de Büyükşehir Belediyelerinin Bütçe Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Uygulama Öz Mehmet DAĞ 1 Oktay
DetaylıUlusal Finans Sempozyumu Dr. İbrahim M. Turhan Başkan Yardımcısı
Ulusal Finans Sempozyumu Dr. İbrahim M. Turhan Başkan Yardımcısı 13 Ekim 2011 Malatya KÜRESEL KRİZ ORTAMINA NASIL GELİNDİ? Net Bugünkü Değer Yöntemi Varlık fiyatlarının indirgenmiş nakit akımları (Net
DetaylıÖZGEÇMİŞ Ahmet Kibar ÇETİN
KİŞİSEL BİLGİLER ÖZGEÇMİŞ Ahmet Kibar ÇETİN Doğum Yeri ve Tarihi : Arhavi/Artvin & 1971 Uyruğu Medeni Hali Adres E-mail EĞİTİM DURUMU : TC : Evli, 1 çocuk : Çankırı Karatekin Üniversitesi, İİBF İktisat
Detaylıalphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems
Available online at www.alphanumericjournal.com alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Received: May 8, 2017 Accepted: June
Detaylı