YÖK ULUSAL AKADEMİK ARŞİV PROJESİ EĞİTİM SEMİNERİ AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

Transkript

1 YÖK ULUSAL AKADEMİK ARŞİV PROJESİ EĞİTİM SEMİNERİ AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Sönmez ÇELİK Doğuş Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Merkezi Müdürü

2 Sunum Planı AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Açık Erişim Standartları DSpace Genel Bilgi Sistem Gereksinimleri Kurulum Konfigürasyon (URL, handle, e mail, dil seçimi vb.) Kullanım (üye, bölüm koleksiyon, kayıt, veri yönetimi, ambargo)

3 Üst Veri Standartları Dokümanların belirli bir yapı içerisinde tanımlanabilmesi, farklı uygulamalar ile kolay iletişim kurabilmesi ve yapısal değişikliklerin bir bütün olarak kendi içerisinde tutulabilmesi için oluşturulmuş veri yapısı modelidir. OAI 2.0 nin desteklediği üst veri standartları: 1) OAI_DC 2) DIDL 3) DIM 4) ETDMS 5) METS 6) MODS 7) OAI ORE 8) QDC 9) RDF 10) MARC 11) UKETD_DC 12) XOAI Driver in desteklediği standartlar: 1) OAI_DC 2) DIDL 3) METS OpenAIRE in desteklediği standartlar: 1) OAI_DC 2) METS

4 DSpace DSpace açık kaynak kodlu kurumsal arşiv yazılımıdır ve kurum bünyesinde üretilen akademik çıktıların uzun süreli depolanması, koruması, dizinlenmesi ve erişime sunulması gibi amaçlarla kullanılır. Neden DSpace? Dünyaçapında geliştirici vekullanıcılardan oluşanbüyüktopluluk Ücretsiz açıkkaynakkodluyazılım İhtiyaçlarınız için tamamen özelleştirilebilir Eğitim, devlet, özel ve ticari kurumlar tarafından kullanılır Farklı işletim sistemlerine kurulabilir Her çeşit dijital içeriği korurveyönetir Detaylı bilgi için:

5 DSpace İçin Yazılım ve Donanım Donanım Gereksinimi Sana sunucu için en az 100GB sabit disk ve 4GB geçici bellek Fiziksel sunucu için daha yüksel kapasiteli sabit disk DSpace büyük ölçekli bir kuruluş için kurulacaksa yazılım ve donanım gereksinimleri için fizibilite çalışması yapılmalıdır. Yazılım Gereksinimi: Bir DSpace sunucusu için bazı üçüncü parti yazılımlara ihtiyaç duyulur. DSpace 4.0 sürümü için: 1) OpenJDK 7 2) Apache Maven 3.x 3) Apache Ant 1.8 veya üstü 4) PostgreSQL (Veri Tabanı) 5) Apache Tomcat 7 veya üstü 6) Perl (sadece dspace info.pl için gerekli)

6 DSpace Kurulumu DSpace farklı yöntemlerle kurabilirsiniz: DSpace dokümantasyonunda önerildiği şekilde homepage Örnek kurulum uygulamalarını takip ederek (Centos 6.5 x64 Linux; Ubuntu x32 Linux) LiveCD ile 31 sueruemue livecdsi tuerkce dildestei ile kulanma hazr.html Hazır sanal sunucu ile (hazırlanıyor)

7 Konfigürasyon AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Genel Ayarlar(/dspace/config/) : dspace.cfg Veri tabanı, temel web adresi, e posta, depolama, arama, indeksleme, handle, ambargo, görüntüleme, listeleme, dil, otorite kontrol, istatistik vb. ayarları e posta ayarları (/dspace/config/) : dspace.cfg ##### settings ###### başlığı altındaki ayarlar e posta içeriği düzenleme (/dspace/config/ s) s klasörü altındaki dosyalar Veri giriş formu düzenleme (/dspace/config/): input forms.xml; item submission.xml dosyaları LDAP ayarı (/dspace/config/modules/): authentication ldap.cfg dosyaları

8 Konfigürasyon AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Logo ve diğer görseller (/dspace/xmlui/webapps/xmlui/themes/mirage/images): dspace logo only.png Sayfa başlığı (/dspace/mxlui/webapps/xmlui/themes/mirage/lib/xls/core): page structure.xls Harmanlama ayarları (/dspace/config/modules/) modules klasörü içindeki dosyalar Sayfa üstü bilgi notu (/dspace/config/): news xmlui.xml Dil seçeneği ekleme (/dspace/config/): dspace.cfg # may be used, e. g: webui.supported.locales = en yerine webui.supported.locales = tr, en

9 Konfigürasyon AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Arama Operatörü (/dspace/config/) : dspace.cfg search.operator = OR yerine search.operator = AND Dil dosyası (/dspace/webapps/xmlui/i18n/): messages_tr.xml Ambargo seçenekleri (/dspace/config/) : dspace.cfg #### Embargo Settings #### başlığı altındaki ayarlar css dosyası (/dspace/webapps/xmlui/themes/mirage/lib/css/): style.css Tema seçimi (/dspace/config/): xmlui.xconf (Mirage, Reference, Classic, Kubrick)

10 Handle (Kulp) AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI Handle uygulaması hakkında detaylı bilgi: kulp handle ve kulp sunucu.html Handle uygulamasını daha sonra düşünüyorsanız /dspace/config/dspace.cfg dosyasında aşağıdaki düzenlemeyi yapınız: # to use your site's URL, eg. handle.canonical.prefix = ${dspace.url}/handle/ yerine handle.canonical.prefix = ${dspace.url}/handle/ handle.canonical.prefix = yerine # handle.canonical.prefix = handle.prefix = yerine # handle.prefix =

11 DSpace Mirage Ara Yüzü

12 Sisteme Giriş AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

13 DSpace Kullanım Araçları

14 Bölüm Oluşturma

15 Bölüm Yetkilerini Düzenleme

16 Koleksiyon Oluşturma

17 Koleksiyonda Yetkilendirme

18 Bireysel Kullanıcı Kaydı

19 Bireysel Kullanıcı Kaydı

20 Doğrulama Mesajı

21 Profil Oluşturma

22 Yetkili Tarafından Kullanıcı Kaydı Açma

23 Profil Oluşturma

24 Bilgilendirme Mesajı

25 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

26 Kayıt Girişi Bölüm Seçimi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

27 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

28 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

29 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

30 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

31 Kayıt Girişi AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

32 Bilgilendirme Mesajı

33 Kontrol ve Yayınlama

34 Kontrol ve Yayımlama

35 Kontrol ve Yayımlama

36 Bilgilendirme Mesajı

37 Görüntüleme AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

38 Veri Düzeltme AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

39 Gönderici Atama İptal

40 Erişim Sınırlama AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

41 Erişim Sınırlama Ayarı

42 Erişim Sınırlama Durumu

43 Düzenleme AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

44 Düzenleme AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

45 Düzenleme AÇIK ERİŞİM STANDARTLARI VE DSPACE YAZILIMI

46 DSpace, OpenDOAR, ROARMAP ve OpenAIRE e kayıt DSpace e Kayıt: DSpace kurulumu tamamlanıp yayın yapacağı alan adı (domain) kesinleştikten sonra. repository OpenDOAR: Kurumsal açık arşiv sitelerinin listesini veren ve içerikleri üzerinde toplu arama yapamaya aracılık eden bir dizindir. ROARMAP: Tüm akademik konu alanlarında yayınlanmış serbest erişimli dijital kaynakları toplu olarak bir arada sunan ve AB Araştırma Komisyonu tarafından desteklenen bir işbirliği projesidir

47 OpenAIRE Uyumluluk Testi validator openaire/welcome.action DSpace OpenAIRE uygumluluğuhakkında daha fazla bilgi:

48 İstatistik : İlk

49 İstatistik : Detaylı General Overview Archive Information Items Viewed (more than 20 times) All Actions Performed Words Searched (more than 5 times) Averaging Information Log Level Information Processing Information

50 Bilgi / Tecrübe Paylaşımı Tartışma Listeleri: ANKOS Açık Erişim Tartışma Listesi ankos-ae@ankos.gen.tr DSpace Genel Tartışma Listesi DSpace Teknik Tartışma Listesi Web Sayfaları ANKOS Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler Web Sayfası YÖK Ulusal Akademik Arşiv Projesi DSpace Web Sayfası

51 DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM Sönmez ÇELİK Doğuş Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Merkezi Müdürü