GERÇEK İNŞ. NAKL. VE TİC. LTD. ŞTİ. 1203/2 SOKAK KARDEŞLER 1 İŞ MERKEZİ NO:17/7 Adresi Proje YENİŞEHİR / KONAK / İZMİR

Transkript

1 GERÇEK İNŞ. NAKL. VE TİC. LTD. ŞTİ. İR:48760 RUHSAT NUMARALI II-A GRUBU ANDEZİT OCAĞI, KIRMA- ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI VE HAZIR BETON TESİSİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME RAPORU İZMİR İLİ, ALİAĞA İLÇESİ, UZUNHASANLAR KÖYÜ ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN FİRMA MGS PROJE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK TİCARET LTD.ŞTİ. ANKARA AĞUSTOS-2013

2 Adı GERÇEK İNŞ. NAKL. VE TİC. LTD. ŞTİ. 1203/2 SOKAK KARDEŞLER 1 İŞ MERKEZİ NO:17/7 Adresi Proje YENİŞEHİR / KONAK / İZMİR Sahibinin Telefon Numarası (0232) Faks Numarası (0232) Projenin Adı ANDEZİT OCAĞI, KIRMA-ELEME TESISI KAPASİTE ARTIŞI VE HAZIR BETON TESİSİ PROJESI Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii İZMİR İLİ, ALİAĞA İLÇESİ, UZUNHASANLAR KÖYÜ Proje Bedeli TL Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları, Zon: Ruhsat Numarası Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri, Sektörü Raporu Hazırlayan Çalışma Grubunun/ Kuruluşun Adı Adresi Telefon Numarası +90 (312) Faks +90 (312) Raporun Hazırlanış Tarihi: /AĞUSTOS/2013 Koor. Sırası : Sağa Değer, Yukarı Değer Saat Yönünde Koor. Sırası : Enlem,Boylam Saat Yönünde: Derece.kesir Eleman Sırası: Sağa (Y):Yukarı (X) Eleman Sırası: Enlem:Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİ D.O.M. : 27 D.O.M. : - Z.O.N : 35 Z.O.N : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - Çalışma Alanı 82,12 hektar K18 a4 Paftası : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, : , : 27, İR:48760 Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği EK-I Listesi; Madde 28 (Değişik:RG-30/6/ ) Madencilik projeleri; Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın, (a) altbaşlığında 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler, d) altbaşlığında Kırma-eleme-yıkama tesisleri (3213 sayılı Maden Kanunu 1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri ton/yıl) kapsamında, EK-II Listesi; Madde 19 (Değişik:RG-30/6/ ) Üretim kapasitesi 100 m³/saat ve üzeri olan hazır beton tesisleri, çimento veya diğer bağlayıcı maddeler kullanılarak şekillendirilmiş malzeme üreten tesisler, ön gerilimli beton elemanı, gaz beton, betopan ve benzeri üretim yapan tesisler kapsamında yer almaktadır. MGS PROJE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK TİCARET LTD. ŞTİ. Şehit Cevdet Özdemir Mah. Öveçler 4. Cad Sok No:1/ Çankaya/ANKARA II

3 İÇİNDEKİLER LİSTESİ İÇİNDEKİLER LİSTESİ...III TABLOLAR DİZİNİ... VII ŞEKİLLER DİZİNİ... IX EK LİSTESİ... X BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu...3 BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRTİLMESİ VE ÖZELLİKLERİ Proje İçin Seçilen Yerin Konumu Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı Sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları) Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu Ocak Kırma-Eleme Tesisi Stok Alanı Bitkisel Toprak Depo Alanı Şantiye/İdari Bina Nakliye Güzergahı Diğer Proje Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum Projenin Özellikleri Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları, Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (mevcut ve planlanan ulaştırma güzergahı, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb.)...26 BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI: Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler) Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınıflarına göre dağılımı, hane halkı yapısı) Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar) İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları; Yaratılacak İstihdam İmkanları, Nüfus Hareketleri Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri)...36 III

4 Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçları Projenin Fayda-Maliyet Analizi Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri Projenin Ekonomik Ömrü Zamanlama Tablosu Diğer Hususlar...42 BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu Tarım ve Hayvancılık Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları Orman Alanları Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu Sahanın Yangın Görüp Görmediği Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler, Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti, Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu, Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Toprak Özellikleri Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması Yamaç Stabilitesi Erozyon Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Jeolojik Özellikler Bölge Jeolojisi Proje Alanı Jeolojisi Cevherleşme Depremsellik Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Hidrojeolojik Özellikler Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri, Yer altı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı), Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Hidrolojik Özellikler Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikleri...69 IV

5 Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Planlanan Kullanımı (içme, kullanma, sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar), Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (içme, kullanma, sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar), Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Bölgesel ve Proje Alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Sırasında Yerel ve Bölgesel İklimde Oluşabilecek Meteorolojik ve İklimsel Etkiler ile Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Flora-Fauna Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Flora Fauna Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Flora-Fauna Üzerine Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Koruma Alanları (Ek-V deki Duyarlı Yöreler Listesi kapsamında) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Koruma Alanları Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Koruma Alanlarına Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar v.b.) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) BÖLÜM 5: PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRLMESİ (İLGİLİ YÖNETMELİKLER KAPSAMINDA VE KÜMÜLATİF OLARAK GEREKLİ DEĞERLENDİRME YAPILACAKTIR.) Emisyon Hesaplamaları (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Su Kullanımı ve Bertarafı ((arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası olmak üzere temin edileceği kaynaklar, su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları, kullanımı sonrası oluşacak atık suların miktarı ve bertarafı) Atıklar (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası olmak üzere atık türleri, miktarları, bertarafı) Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri, (Akustik Rapor) Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı Risk Analizi Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Analizi Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Diğer Hususlar BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ V

6 BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletilmesi ve İşletme Sonrası için Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği nde Yeterlik Belgesi alan kurum/kuruluşların yükümlülükleri başlığının 4. Maddesinde yer alan hususların gerçekleştirilmesi ile ilgili program BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI BÖLÜM 9: SONUÇLAR EKLER NOTLAR KAYNAKLAR ÇED RAPORUNU HAZIRLAYANLARIN TANIMI VI

7 TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Proje Alanında Yapılan Kapasite Artışı...1 Tablo 2. Andezite Ait Genel Özellikler...4 Tablo 3. ÇED Süreci Zaman Tablosu...6 Tablo 4. Projenin Zamanlama Tablosu...6 Tablo 5. Ruhsat Alanına Ait Koordinatlar...11 Tablo 6. ÇED Alanında Kullanılacak Ünitelere ait Alan Bilgileri...11 Tablo 7. Proje Alanının Yerleşim Yerlerine göre Konumu...11 Tablo 8. Çalışma (ÇED) Alanı Koordinatları...12 Tablo 9. Kırma-Eleme Tesisine Ait Koordinatlar...12 Tablo 10. Stok Alanına Ait Koordinatlar...13 Tablo 11. Bitkisel Toprak Depolama Alanına Ait Koordinatlar...13 Tablo 12. Hazır Beton Tesisine Ait Koordinatlar...14 Tablo 13. Andezit Ocağı Kapasitesi...18 Tablo 14. Kırma-eleme Tesisi Kapasitesi...18 Tablo 15. Hazır Beton Santrali Tesisi Üretim Kapasitesi Bilgileri...20 Tablo 16. Araç ve Ekipmanların Özellikleri (arazi hazırlık)...21 Tablo 17. Araç ve Ekipmanların Özellikleri (işletme)...21 Tablo 18. Patlatma Bilgileri...23 Tablo 19. Jelatinitin Özellikleri...25 Tablo 20. Prill Poroz Teknik Amonyum Nitratın ve ANFO Patlayıcının Teknik Özellikleri...25 Tablo 21. Ocak Alanında Yapılacak Patlatmalar...26 Tablo 22. İzmir İli ve İlçelerine Göre Nüfus Yoğunluğu...30 Tablo 23. Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı...31 Tablo 24. Makine Ekipman Gideri...38 Tablo 25. Yakıt, Yağ Gideri...39 Tablo 26. Personel Gideri...39 Tablo 27. Patlatma Giderleri...39 Tablo 28. Diğer Gider...40 Tablo 29. Toplam Yatırım Tutarı...40 Tablo 30. Yıllık İşletme Geliri...40 Tablo 31. Yıllık İşletme Gideri...41 Tablo 32. Projenin Ülke Ekonomisine Katkısı...41 Tablo 33. İzmir İli Arazi Dağılımı...43 Tablo 34. İzmir İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu...43 Tablo 35. Aliağa İlçesi Ekilen Arazi Miktarı...45 Tablo 36. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Tarla Ürünleri...45 Tablo 37. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Sebze Ürünleri Ekilen Arazi Miktarı...46 Tablo 38. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Meyve Ürünleri...46 Tablo 39. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Sayısı ve Hayvansal Üretim...47 Tablo 40. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Kümes Hayvanları Miktarı...47 Tablo 41. Aliağa İlçesinde Yapılan Arıcılık Faaliyetleri...47 Tablo 42. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Tek Tırnaklılar...47 Tablo 43. Meşcere Tiplerine Göre Tartılı Ortalama İle Orman Alanları...48 Tablo 44. İzmir İline ait Toprak Sınıfları...51 Tablo 45. Proje Alanı Arazisinin Kullanım Biçimlerine Göre Dağılımı...52 Tablo Yılından İtibaren Kaydedilen Depremler...63 Tablo 47. Deprem Tehlike Analizi...64 Tablo 48. Basınç Değerleri...72 Tablo 49. Sıcaklık Değerleri...72 Tablo 50. Yağış Değerleri...73 VII

8 Tablo 51. Nem Değerleri...74 Tablo 52. Açık Yüzey Buharlaşma Değerleri...74 Tablo 53. Sisli, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Günler Sayısı...75 Tablo 54. Kar Yağışlı ve Kar Örtülü Günler...76 Tablo 55. Maksimum Kar Kalınlığı...76 Tablo 56. Yönlere Göre Rüzgarın Esme Sayıları...77 Tablo 57. İlkbahar Mevsimindeki Rüzgarın Esme Sayıları...78 Tablo 58. Yaz Mevsimindeki Rüzgarın Esme Sayıları...78 Tablo 59. Sonbahar Mevsimindeki Rüzgarın Esme Sayıları...78 Tablo 60. Kış Mevsimindeki Rüzgarın Esme Sayıları...78 Tablo 61. Uzun Yıllar Yönlere Göre Ortalama Rüzgar Hızı Değerleri...81 Tablo 62. Ortalama Rüzgar Hızı...82 Tablo 63. Maksimum Rüzgar Hızı ve Yönü...82 Tablo 64. Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması 83 Tablo 65. Dikili İstasyonu Uzun Yıllar FEVK Hadiseleri...83 Tablo 66. Dikili İstasyonu Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri...84 Tablo 67.Tehlike Sınıflar ve Açıklamaları...89 Tablo 68. BERN Sözleşmesi Ek Liste Tablo 69. Proje Alanı ve Yakın Çevresinde Tespit Edilen Flora Türleri...92 Tablo 70.IUCN e göre koruma altına alınan türler için Red Data Book kategorileri...94 Tablo 71. Prof. Dr. Ali Demirsoy a göre koruma altına alınan türler için IUCN Red Data Book kategorileri karşılığı...94 Tablo 72. Bern Sözleşmesi Ekleri...95 Tablo 73. Merkez Av Komisyonu Kararları Ek Listeler ( )...96 Tablo 74. Proje Alanı ve Etki Alanı İçerisinde Bulunması Muhtemel Amphibia (İkiyaşamlı) Türleri ve Korunma Durumları...97 Tablo 75. Proje Alanı ve Etki Alanı İçerisinde Bulunması Muhtemel Reptilia (Sürüngen) Türleri ve Korunma Durumları...97 Tablo 76. Proje Alanı ve Etki Alanı İçerisinde Bulunması Muhtemel Aves (Kuş) Türleri ve Korunma Durumları...97 Tablo 77. Proje Alanı ve Etki Alanı İçerisinde Bulunması Muhtemel Mamalia (Memeli) Türleri ve Korunma Durumları...98 Tablo 78. Motorinin Özellikleri Tablo 79. Hesaplamalarda Kullanılan Emisyon Faktörleri (560 kw'a Kadar Motorlar Için Tier 4 Emisyon Standartları -EPA) Tablo 80. Arazi Hazırlık Sırasında Aynı Anda Kullanılabilecek Araçlar ve İş Makineleri Tablo 81. İş Makinelerinden Kaynaklanması Beklenilen Kirletici Değerler (arazi hazırlığı sırasında) Tablo 82. Arazi Hazırlığı Sırasında Nakliyeden Kaynaklı Oluşacak Toplam Kütlesel Debi Tablo 83. Hesaplamalarda Kullanılan Emisyon Faktörleri (-EPA) Tablo 84. Motorin için emisyon faktörü (Hava Kirilenmesi Kontrolü, İTO, Yayın no: ) Tablo 85. İşletme Aşamasında Aynı Anda Kullanılabilecek Araçlar ve İş Makineleri Tablo 86. İş Makinelerinden Kaynaklanması Beklenilen Kirletici Değerler (işletme aşamasında) Tablo 87. İşletme Sırasında Oluşacak Toplam Kütlesel Debi Tablo 88. Toz Emisyon Faktörleri Tablo 89. Toz Emisyon Faktörleri ve Debileri (arazi hazırlığı) Tablo 90. Toz Emisyon Faktörleri ve Debileri (işletme aşaması) Tablo 91. Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debileri (kg/saat) Tablo 92. Model Dağılım Sonuçları ile Karşılaştırmalı Tablo Tablo 93. En Kötü Hal Senaryosunda Bulunan Model Dağılımı Sonuçları Tablo 94. Eşdeğer Gürültü Düzeyi Tablo 95. Kaza Olabilirlik Tanımları ve Değer Aralıkları VIII

9 Tablo 96. Arazinin Hazırlanması ve İşletme Aşamasında Yapılacak Faaliyetler İçin Risk Analizi Tablo 97. Acil Durum Ekibinin Görevleri Tablo 98. Çevre İzleme Planı ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1. Faaliyet Alanını Gösterir Yer Bulduru Haritası...9 Şekil 2. Proje Alanı ve Ünitelerini Gösterir Uydu Görüntüleri...10 Şekil 3. Andezit Ocağı İş Akım Şeması...17 Şekil 4. Kırma-Eleme Tesisi İş Akım Şeması...19 Şekil 5. Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması...20 Şekil 6. Delme-Patlatma Dizaynı...24 Şekil 7.Trafik Hacim Haritası...28 Şekil 8. Proje Alanını Gösterir Arazi Varlığı Haritası...52 Şekil 9. Jeolojik Zaman Çizelgesi...59 Şekil 10. İzmir İline Ait Depremsellik Haritası...61 Şekil 11. Proje Alanı Diri Fay Haritası...62 Şekil 12. Basınç Değerleri Grafiği...72 Şekil 13. Sıcaklık Değerleri Grafiği...72 Şekil 14. Yağış Değerleri Grafiği...73 Şekil 15. Nem Grafiği...74 Şekil 16. Açık Yüzey Buharlaşma Değerleri Grafiği...74 Şekil 17. Sisli, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Günler Sayısı Grafiği...75 Şekil 18. Kar Yağışlı ve Kar Örtülü Günler Sayısı Grafiği...76 Şekil 19. Maksimum Kar Kalınlığı Grafiği...76 Şekil 20. Esme Sayılarına Göre Yıllık ( ) Rüzgar Diyagramı...77 Şekil 21. Mevsimlere Ait Esme Sayıları Rüzgar Diyagramı...79 Şekil 22. Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramları...80 Şekil 23. Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği ( )...81 Şekil 24. Ortalama Rüzgâr Hızına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı...82 Şekil 25. Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği...82 Şekil 26. Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiği...83 Şekil 27. Dikili İstasyonu Yağış Şiddet-Süre-Tekerrür Eğrisi...85 Şekil 28. Davis in Kareleme Sistemi...87 Şekil 29. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü - Vejetasyon Formasyonları...88 Şekil 30.Türkiye Fitocoğrafik Bölgeleri Haritası...89 Şekil 31. Ava Yasak Sahalar Haritası Şekil 32. Sağlık Koruma Bandının İşlendiği Vaziyet Planı Şekil 33. Halkın Katılımı Toplantısına Ait Fotoğraflar IX

10 EK LİSTESİ Ek-1. Resmi Belgeler A. ÇED Gerekli Değildir Belgesi B. Devir İşlemlerine Ait MİGEM yazısı C. Devir İşlemlerine Ait İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yazısı D. İşletme Ruhsatı ve İşletme İzni E. Orman İzni (Teslim Tesellüm Tutanağı) F. Elektrik Bağlantısı Yazısı (Gediz Elek. Dağ. A.Ş.) G. İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı (İzmir İl Özel İdaresi) H. Meteorolojik Bülten İ. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Görüşü Ek-2. 1/ Ölçekli Topografik Harita Ek-3. 1/ Ölçekli Vaziyet Planı Ek-4. Proje Alanına Ait Jeolojik Harita Ek-5. 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek-6. Onaylı Çevre Düzeni Planı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Görüşü Ek-7. Proje Alanına Ait Fotoğraflar Ek-8. Kadastro Haritası Ek-9. 1/5.000 Ölçekli İmalat ve Termin Planı Ek-10. 1/5.000 Ölçekli Restorasyon Haritası Ek-11. Orman İnceleme Değerlendirme Formu Ek-12. Rehabilitasyon Projesi Ek-13. Hidrojeolojik Etüt Raporu Ek-14. Akustik Rapor Ek-15. Toz Emisyonu Raporu Ek-16. Fosseptik Planı Ek-17. Halkın Katılımı Toplantısına İlişkin Gazete İlanları X

11 BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI Gerçek İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından; İzmir İli, Aliağa İlçesi, Uzunhasanlar Köyü Mevkiinde, Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) tarafından; 92,37 hektarlık II-A Grubu İR:48760 Ruhsat Numarası ile ruhsatlandırılmış alanın 82,12 hektarlık bölümünde Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisinin Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisinin işletilmesi planlanmaktadır. Proje kapsamında kapasite artışı planlanan Andezit Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi için tarih ve 185 karar numarası ile Haskum Yapı Malzemeleri Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti. adına ÇED Gerekli Değildir kararı (bkz. Ek-1-A) verilmiş olup, tarihinde ruhsat ve işletme hakları ESM Mad. Gemi Sök. İnş. Mak. Turz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ye devredilmiştir (bkz. Ek-1-B ve Ek-1-C). Söz konusu ruhsat alanında herhangi bir işletme faaliyeti yapılmadan tarihinde ruhsat ve işletme hakları Gerçek İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. ye devredilmiştir. Rapora konu ruhsat alanında bugüne kadar herhangi bir üretim faaliyeti gerçekleşmemiş olup, faaliyet sahibi tarafından gerekli devir ve izin işlemlerinin tamamlanması sonrasında üretim faaliyetlerine başlanılacaktır. Ancak faaliyet sahibi tarafından; son yıllarda bölgede toplu konut, ulaşım, altyapı inşaatlarının artması dolayısıyla, bölgedeki hammadde ihtiyacının da arttığı göz önüne alınarak ruhsat alanındaki üretim kapasitesinin yeterli gelmeyeceği, bu nedenlerle rapora konu ocak alanında ve mevcut kapasitesinde artışa gidilmesinin gerekli olduğu değerlendirilmiştir. Ruhsat alanında üretilen malzemenin bir kısmı kırma-eleme tesisinde boyutlandırılarak; Aliağa-Yeni Foça Bölgesinde inşaat faaliyetleri devam eden Petrol Rafinerisi zemin düzenleme çalışmalarında ve bölgedeki liman, konut vb. inşaatlarda, çalışma alanı içerisinde kurulacak hazır beton tesisinde hammadde ihtiyacını karşılamak üzere işletilecektir. Ocaktan çıkarılan tüvenan malzeme ise liman vb. inşaatlarda dolgu malzemesi olarak satışa sunulacaktır. Çalışma alanı içerisinde kurulması planlanan hazır beton tesisinden çıkan ürün ise piyasanın istediği standartlarda satışa sunulacaktır. Ruhsat alanı için tarih ve 185 karar numarası ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınan projede ocak alanının 22,5 hektar, ocak ve kırma-eleme tesisi üretim kapasitesinin ton/yıl olarak beyan edilmiştir. Söz konusu kapasite artışı ile İR:48760 Ruhsat Numaralı alanda ton/yıl kapasiteli Andezit Ocağının kapasitesinin toplam ton/yıl a çıkarılması ve 36 m 3 /saat kapasiteli Kırma-Eleme Tesisinin kapasitesinin toplam 300 m 3 /saate çıkarılması planlanmaktadır. Ayrıca ruhsat alanında orman dışı alan içerisine 100 m 3 /saat (bkz. Ek-8) kapasiteli Hazır Beton Tesisinin ilave edilerek piyasanın istediği koşullarda hammadde üretilmesi planlanmaktadır. Proje kapsamında İR:48760 Ruhsat Numaralı alanda yapılacak kapasite artışı ve mevcut durum aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 1. Proje Alanında Yapılan Kapasite Artışı Malzeme Ocağı Kapasitesi Kırma-Eleme Tesisi Kapasitesi 2005 Yılı Kapasite Artışı Miktarı 2012 Yılı ton/yıl ton/yıl ton/yıl ( m 3 /yıl) ( m 3 /yıl) ( m 3 /yıl) 97,2 ton/saat 712,8 ton/saat 810 ton/saat (36 m 3 /saat) (264 m 3 /saat) (300 m 3 /saat) 1

12 Hazır Beton Tesisi m 3 /saat Proje Alanı 22,5 hektar 59,62 hektar 82,12 hektar Proje kapsamında Andezit Ocağı, Kırma-Eleme-Yıkama Tesisi Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisi Projesi; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde; Kapasite Artışı için, Madde-7 (c) Bendinde Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dışında bulunan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesi halinde, kapasite artışı toplamı bu Yönetmeliğin EK-I inde belirtilen eşik değer veya üzerindeki projelere, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanması zorunludur denilmektedir. Proje kapsamında gerçekleştirilen kapasite artışı ile Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisinin üretim kapasitelerinin arttırılması planlanmakta olup; Proje kapsamında 82,12 hektar çalışma alanında işletilmesi planlanan Andezit Ocağı; Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi nde Madde 28 (Değişik:RG- 30/6/ ) Madencilik projeleri; Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın maddesinin (a) altbaşlığında 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler sınıfında yer almaktadır. Proje kapsamında yer alan ton/yıl ( m 3 /yıl) kapasiteli Kırma-Eleme Tesisinin kapasitesi ton/yıl ( m 3 /yıl) a çıkarılarak; Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi nde Madde 28 (Değişik:RG-30/6/ ) Madencilik projeleri; Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın maddesinin d) altbaşlığında Kırma-eleme-yıkama tesisleri (3213 sayılı Maden Kanunu 1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri ton/yıl) sınıfında yer almaktadır. Proje kapsamında planlanan 100 m 3 /saat kapasiteli Hazır Beton Tesisi; Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek-II Listesi Madde 19 (Değişik:RG-30/6/ ) Üretim kapasitesi 100 m³/saat ve üzeri olan hazır beton tesisleri, çimento veya diğer bağlayıcı maddeler kullanılarak şekillendirilmiş malzeme üreten tesisler, ön gerilimli beton elemanı, gaz beton, betopan ve benzeri üretim yapan tesisler sınıfında yer almaktadır. Bu doğrultuda, söz konusu projenin özelliklerini, yerini, çevreye olası etkilerini ve öngörülen önlemleri ortaya koymak ve projeyi genel boyutları ile tanıtmak amacıyla Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin Ek III ÇED Raporu Genel Formatı doğrultusunda hazırlanan ÇED Başvuru Dosyası ile ÇED süreci başlatılmıştır. Proje ile ilgili; tarihinde ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı gerçekleştirilmiştir. ÇED Başvuru dosyasında proje alanı 88,98 hektar olarak belirtilmiş olup, çalışma alanı içerisinde DSİ 2. Bölge Müdürlüğüne ait Hammadde Üretim İzinli alanın çıkarılması ve faaliyet alanına 589 m mesafede bulunan en yakın duyarlı yapıya mesafenin yaklaşık 100 m daha uzaklaştırılması (küçültülmesi) ile alan 82,12 hektara küçültülerek söz konusu ÇED Raporu bu değerlendirmelere göre hazırlanmıştır. Söz konusu rapor; Çevre ve Şehircilik Bakanlığında tarihinde yapılmış olan Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı sonucu komisyonca belirlenen ve Çevresel Etki Değerlendirmesi ve İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünün tarih ve 5253 sayılı yazısı ekinde verilen ÇED Raporu Özel Formatı doğrultusunda hazırlanmıştır. 2

13 Proje kapsamında bundan sonra; Gerçek İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. faaliyet sahibi, 82,12 hektarlık Ocak, Kırma-Eleme ve Hazır Beton Tesisi ni kapsayan alan, çalışma alanı, proje alanı, andezit ocağının işletileceği alan Ocak Alanı kurulması planlanan Kırma- Eleme ve Hazır Beton Tesisi ise tesis olarak ifade edilmektedir Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu İzmir İli, Aliağa İlçesi, Uzunhasanlar Köyü Mevkiinde 92,37 hektarlık İR:48760 Ruhsat Numaralı Alanının 82,12 hektarlık bölümünde Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisi nin işletilmesi planlanmaktadır. 1.1.a. Projenin Tanımı Proje kapsamında andezit ocağı işletilecek olup, kapasite artışı ile ocaktan çıkarılan ton/yıl andezitin; yıllık tonu tüvenan olarak, ton/yıl andezit ise kırma-eleme tesisinde boyutlandırılarak kullanılacaktır. Kırma-Eleme tesisinde malzemenin bir kısmı inşaat çalışmalarında, bir kısmı ise hazır beton tesisinde agrega ihtiyacını karşılamak üzere boyutlandırılacaktır. Andezit Kimyasal bileşiminde en az % 52 SiO 2 içeren magmatik mafik kayaçlara andezit adı verilmektedir. Andezit magmanın yer kabuğu derinliklerinden yüzeye çıkarak oldukça süratli şekilde soğuması sonucu, kristaller ve camsı malzemelerden oluşmuş volkanik bir kayaçtır. Andezit taşı aşınmaya dayanıklı, kaymaya engel ve dekoratif bir taştır. Yazın serin, kışın sıcak tutma özelliğinden dolayı binaların dış cephelerinde izolasyon malzemesi olarak da kullanılmaktadır. Kaymama özelliğine sahip olan andezit, ısı farklarından çok az etkilenir, rengi değişmez, bakım gerektirmemektedir. Bulunuşu Andezit, tersiyer ve kuvaterner dönemlerdeki volkanik hareketlere bağlı olarak oluşmuş kor kayaçlardır. Volkanik kayaçların ilk birimi andezitlerdir. Andezitleri de daha çok montmorillonit alterasyonu gösteren bazik ve nötr andezitler ve daha çok kaolinit alterasyonu gösteren beyaz asit andezitler olmak üzere iki kısma ayırmak mümkündür. Andezitlerin değişik kökenli magmalardan değil, sadece bazaltik magmanın büyük derinliklerde ayrışmasından oluştuğu yaygın bir görüştür 1. Alt dokanakları gözlenmez iken, üst dokanakları, otobreşler ile uyumludur. Bazen andezitlerle otobreşler geçişli olarak gözlenir. Andezitler grimsi-pembe renkli olup değişik ayrışma derecelerine sahiptirler. Volkano-sedimenter yapıdan dolayı, akma düzlemleri, soğuma ve tektonizma çatlakları gözlenir. İzmir yöresinde andezit türü volkanik kayaçlar ve bunların ayrışma ürünü killer oldukça yaygın olarak bulunurlar. Andezitlerin malzeme özellikleri, bozunmanın derecesiyle değişmekte ve tamamen bozunmuş veya ayrışmış andezitlerden simektit grubu kil mineralleri oluşmaktadır. 1 Kaynak: Türkiye Jeoloji Kurumunun 25 inci Jeoloji Kongresinde verilmiş tebliğ, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara 3

14 Petrografik incelemelere göre andezitler porfirik yapı gösterirler. Fenokristallerini plajiyoklaz, hornblend, biotit, ojit ve %2'den az olmak üzere serbest kuvars oluşturmaktadır 2. Kullanım Alanları Kaldırım ve bordür uygulamalarında, yaya yollarında, park ve bahçelerde, çevre düzenlemelerinde, istinat duvarı yapımında ve kaplamasında, tarihi yapılarda, binaların dış cephesinde ve yürüme yollarında, villa tipi yapılarda, estetik görünüm verilmek istenen her alanda kullanılır. Magmatik kökenli bir yüzey kayacıdır. Andezitler, kalsiyumlu kayaçlara göre daha dayanıklı ve diğer magmatik kayaçlara göre kolay işlenebilir, uzun ömürlüdür. Anadolu da Helenistik dönemden beri andezitler yapı taş olarak kullanılmaktadır. Yaygın bulunmaları ve dayanımları, andezitlerin köprü, bina ve kale duvarlarında kullanımını sağlamıştır. Günümüzde andezitler, tretuvar, cephe kaplaması, kaldırım taşı, yol taşı ve minarelerde kullanılmaktadır. Zengin renk seçenekleri andezitlere albeni sağlar. Andezitlerin en önemli özelliklerinden biri de ilk üretimlerinde yumuşak ve gittikçe sertleşen yapılarıdır. Bu özellik andezite istenilen şeklin kolayca verilmesini sağlar. Sertleşen yapıları andezitlerin yollarda ve kaldırımlarda, trafiğe açık alanlarda kullanımını her geçen gün arttırmaktadır. Andezite ait genel özellikler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 2. Andezite Ait Genel Özellikler Hacim Ağırlığı 2,55 2,80 gr/cm 3 Özgül Ağırlık (DİN 52102) 2,58 2,83 gr/cm 3 Porozite (y-s/s)*100 hacminde (%) 0,4 1,8 Ağırlık Olarak Su Emme ( (%)) 0,2 0,7 Görünür Porozite Hacimce Su Emme (%) 0,4 1,8 Kaya Basınç Mukavemeti (kuru olarak) Eğilmede Çekme Mukavemeti (kg/cm 2 ) Proje kapsamında birçok kullanım alanı bulunan andezitin üretimi planlanmaktadır. İzmir İli ve çevresindeki inşaat faaliyetlerinde kullanılacaktır. Kırma-Eleme Tesisi Kırma-eleme tesisleri, ocaklardan çıkan malzemenin piyasanın ihtiyaç duyduğu ürün boyutlarına getirilmesi amacıyla kullanılan ünitelerdir. Malzeme ocaklarından gelen ürünler tesislerde istenilen ürün aralığına göre birincil ve ikincil kırıcılarda kırılarak, eleklere gönderilir ve burada istenilen boyutlarda sınıflandırılarak satışa sunulur. Proje kapsamında kullanılacak kırma-eleme tesisinde boyutlandırılan malzeme bölgedeki inşaat faaliyetlerinde kullanılacaktır. Hazır Beton Tesisi Hazır beton bileşenlerinin stoklanıp, kontrol altında karıştırılarak, hazır beton üretiminin gerçekleştirildiği ve transmikserlere dolumun yapıldığı tesislere "beton santrali" denir. Beton santralleri karışım şekillerine göre "yas ve kuru karışım" olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 2 Kaynak: Türkiye Jeoloji Bülteni, Cilt 42, Sayı 2, Ağustos

15 m 3 'tür. Bir harman betonun hacmi santralden santrale değişmekle birlikte, genellikle 1-3 Proje kapsamında işletilecek hazır beton tesisinde üretilen beton bölgedeki inşaat faaliyetlerinde kullanılacaktır. 1.1.b. Projenin Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği Madenler, yontma taş devrinden beri insanlar için vazgeçilmez bir kaynak olan, teknoloji ve insanlık var olduğu sürece vazgeçilemez kaynaklardır. Madenlerin bulundukları yerden çıkarılma zorunlulukları vardır ve yenilenemeyen kaynaklardır. Bir ülkenin gelişmişliği, madencilik faaliyetleri ile paralel ilerlemektedir. Gelişen teknolojiye bağlı kalınarak piyasa ihtiyaçlarındaki değişmeler, firmalarda üretilecek ürünlerin değişmesine neden olmuştur. Günümüzde kalkınmanın ve geleceği güvenle yaşayabilmenin, yeterli seviyede doğal hammadde kaynaklarına sahip olmakla birlikte kullanılabilirliğinin önemi açıktır. Hammadde, nitelikli işgücü ve sermaye üçlüsünün üretim değerinin temel üstünlükleri olmakla birlikte ülke gelişmesindeki en büyük rolü oynamaktadır. İşletmede üretilecek malzeme; bina, köprü, baraj, yol parkesi, blokaj, bordür taşı, otoyol gibi çeşitli inşaat işlerinde kullanılan ve bu nedenle inşaat sektörünün temel malzemesidir. Rapora konu andezit ocağı bölgede gerçekleştirilecek inşaat faaliyetlerinde agrega sağlanmasında kullanılacaktır. Proje kapsamında üretilecek andezitin çıkarılması ve kırma-eleme tesisinde boyutlandırılması ile doğal kaynaklarımızın amacına uygun olarak en ekonomik şekilde değerlendirilmesi sağlanacak; dolayısıyla hem bölge hem de ülke ekonomisine katkıda bulunulmuş olacaktır. 1.1.c. Projenin Zamanlama Tablosu Andezit Lavı ve Aglomera formasyonları içerisinde planlanan 82,12 hektarlık çalışma alanından yıllık ton andezit çıkarılması yapılması planlanmaktadır. Proje kapsamında işletilecek andezit ocağı ve kırma-eleme tesisi; bölgedeki inşaat çalışmalarında hammadde ihtiyacının karşılanması amacıyla işletilecektir. Andezit madeni; projeye konu saha içerisinde geniş bir alana yayılmış durumdadır. Ancak Maden Kanunu uygulamaları gereği ruhsatlı saha içerisinde öncelikli çalışılacak kısım için işletme izni alınacak olup, üretim faaliyetlerine bu alandan başlanacaktır. Arama ruhsat sahasında yapılan arama faaliyetlerinde; üretim yapılacak alandaki cevher kalınlığının yer yer değişmekle birlikte ortalama 60 m civarında olduğu tespit edilmiştir. İşletme yapılacak olan andezit sahasındaki rezerv bilgileri aşağıda verilmiştir. Yatağın Uzunluğu : 1230 m Yatağın Genişliği : 760 m Yatağın Kalınlığı : 60 m Malzemenin Yoğunluğu : 2,7 ton/m 3 Cevher Hacmi (V) Cevher Rezervi (R) : 1230 m (uzunluk) x 760 m (genişlik) x 60 m (kalınlık) = m 3 : m 3 x 2,7 ton/m 3 = ton 5

16 Proje kapsamında yıllık ton andezit çıkarılması planlanmakta olup, buna göre projenin ömrü; ton/ocak alanı / ton/yıllık 51 yıldır. Maden sahası ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 10 yıllık işletme izini verilecektir. Andezit sahasında 10 yılın sonunda, işlenebilir özellikte madenin olması durumunda temdit projesi hazırlanarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne sunulacak ve ek 10 yıl süreli işletme izni alınacaktır. Proje kapsamında işletilecek kırma-eleme tesisi, ocak faaliyetleri devam ettiği sürece işletilecek olup, teknolojik gelişmeler ışığında 50 yıl süresince yenileme ihtiyacı duyulabilecektir. Meteorolojik koşulların elvermesi dolayısıyla projenin işletme aşamasında yılın 12 ayı günde 16 saat (2 vardiya) çalışılacağı kabul edilmiştir. Projeye ilişkin planlanan zamanlama tabloları Tablo 3 ve Tablo 4 de verilmekte olup bu sürelerde kısalma veya uzama olabilecektir. Tablo 3. ÇED Süreci Zaman Tablosu Tamamlanmış ÇED Süreci ÇED Süreci Tarih ÇED Başvuru Dosyasının Teslim Edilmesi Halkı Bilgilendirme Toplantısı Kapsamlaştırma ve Özel Format Belirleme Toplantısı Faaliyete Özel Formatın Alınması Devam Eden ÇED Süreci Mayıs ÇED Süreci 2013 ÇED Raporunun Teslim Edilmesi İnceleme Değerlendirme Süreci Nihai Kararın Verilmesi ve Kararın Halkın Görüşüne Açılması ÇED Olumlu/Olumsuz Kararının Verilmesi Haziran 2013 Temmuz-Ağustos 2013 Tablo 4. Projenin Zamanlama Tablosu Yıllar 2013 Aylar ÇED Süreci Gerekli İzinlerin Alınması Ekipmanların Temini Tesis Kurulum ve Montaj İşletmeye Alma 6

17 BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRTİLMESİ VE ÖZELLİKLERİ (Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi) Rapora konu Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisi ; İzmir İli, Aliağa ilçesi, Uzunhasanlar Köyü Mevkiinde gerçekleştirilecektir. Söz konusu çalışma alanı, 1/ ölçekli İzmir K18 a4 nolu paftada bulunmaktadır Proje İçin Seçilen Yerin Konumu Proje kapsamında ocak ve tesis alanlarının planlandığı çalışma alanı, İzmir Merkezinin kuş uçuşu 40 km kuzeybatısında, Aliağa İlçesinin kuş uçumu yaklaşık 9 km güneydoğusunda bulunmaktadır. ÇED Başvuru dosyasında proje alanı 88,98 hektar olarak belirtilmiş olup, çalışma alanı içerisinde DSİ 2. Bölge Müdürlüğüne ait Hammadde Üretim İzinli alanın çıkarılması ve faaliyet alanına 589 m mesafede bulunan en yakın duyarlı yapıya mesafenin yaklaşık 100 m daha uzaklaştırılması (küçültülmesi) ile alan 82,12 hektara küçültülmüştür. Yapılan harita okumaları, arazi çalışmaları ve taramalarda çalışma alanı ve etki alanında hassas kullanım alanı, tarihi ve kültürel herhangi bir yapı ve faaliyete rastlanmamıştır Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı Sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları) Proje alanı; 1/ ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı kapsamında yer almaktadır. Konu ile ilgili İzmir Büyükşehir Belediyesinin görüşü istenmiş olup, tarih ve 4247/42064 sayılı yazısında (bkz. Ek-6); Söz konusu faaliyet alanının, 1/ ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında kısmen Orman Alanında kısmen de Ağaçlandırılacak Alanda kaldığı tespit edilmiştir. Buna göre İzmir Büyükşehir Belediyesinin görüşünde Çevre Düzeni Planı Plan Notlarında özet olarak 1/ ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında, Maden İşletme Tesisleri, Maden Sahaları, Geçici Tesisler ve Ocakların plan kararı olarak belirlenmesine gerek olmadığı, bununla birlikte Maden İşleri Genel Müdürlüğünden geçici tesis olduğuna dair belge alınan Madencilik tesislerinin ilgili kurum ve kuruluşlardan izin almak kaydı ile yapılabileceği, geçici tesis niteliğinde olmayan ve ÇED Yönetmeliği kapsamındaki maden sanayilerinin öncelikle Çevre Düzeni planında yer alan sanayi alanlarında yer seçmesi gerektiği tespit edilmiştir denilmektedir. Proje kapsamında düşünülen kırma-eleme ve hazır beton tesisleri ile bunlara ait üniteler (stok alanı, şantiye vb.) 3213 sayılı Maden Kanununun 3. Maddesinde tanımlanan Geçici Tesisler: Maden ruhsatının süresine bağlı olarak yapılan tesis ve altyapı tesisleri kapsamında yer almakta olup, geçici tesisler ile ilgili ÇED sürecinin tamamlanmasını takiple Maden İşleri Genel Müdürlüğü nden Geçici Tesis Belgesi alınacaktır. 7

18 3213 sayılı Maden Kanunun (Değişik fıkra: 10/06/ S.K./3.mad.) İmar alanları içinde kalan madencilik faaliyetleri, ilgili yerel merciden izin alınarak yapılır. Ruhsat alındıktan sonra imar alanları içine alınan maden sahalarına bu hüküm uygulanmaz. İmar planı bulunmayan alanlarda yapılan veya yapılacak olan madencilik faaliyetleri ile bu faaliyetlere bağlı geçici tesisler ve bunların müştemilatı için imar planı yapılmaz denilmektedir. Ruhsat alanı içerisinde yapılacak kırma-eleme, hazır beton ve şantiye tesisleri vb. yapılar; 3213 sayılı Maden Kanununda kapsamında geçici tesis olarak değerlendirilmekte olup, imar planı hazırlatılmayacaktır. Söz konusu proje ile ilgili olarak; 1/ ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı Plan Notlarında Madde da yer alan husus ve hükümlere uyulacaktır. Rapora konu proje alanı; Güzelhisar Barajının yaklaşık 3865 m güneybatısında bulunmaktadır. Söz konusu baraj içme ve kullanma suyu temini sağlamakta olup, proje alanı ÇDP Hükümlerinde yer alan; 1. İçme ve kullanma suyu kaynağının mutlak, kısa, orta ve uzun mesafeli koruma kuşaklarında yer almamaktadır. 2. Yapılacak madencilik işlemlerin sırasında içme suyunun kirletilmemesi, mevcut su kalitesinin bozulmaması sağlanacaktır. Proje kapsamında; Ruhsat alanına ait koordinatlar Tablo 5 de Ruhsat alanında, işletilecek andezit ocağı, kırma-eleme ve hazır beton tesisinin bulunduğu çalışma alanına ait koordinatlar Tablo 6 da, Kırma-Eleme Tesisine ait koordinatlar Tablo 9 da Hazır Beton Tesisine ait koordinatlar Tablo 12 da, Proje alanına ait Yer Bulduru Haritası Şekil 1 de, Faaliyet alanına ait Uydu Görüntüleri Şekil 2 de, Faaliyet alanına ait 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek-5. de verilmiştir. 8

19 Proje Alanı Şekil 1. Faaliyet Alanını Gösterir Yer Bulduru Haritası 9

20 Şekil 2. Proje Alanı ve Ünitelerini Gösterir Uydu Görüntüleri 10

21 Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu Proje kapsamında 92,37 hektarlı ruhsat alanının 82,12 hektarlık bölümünde üretim faaliyetleri gerçekleştirilecektir. İR:48760 ruhsat numaralı alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 5. Ruhsat Alanına Ait Koordinatlar NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) İR:48760 ruhsat numaralı alan içerisinde DSİ 2. Bölge Müdürlüğü tarafından Hammadde Üretim İzni alınarak işletilen ocak alanı, kadastro haritasına işli tarım ve şahıs arazileri (bkz. EK-8) çıkarılarak belirlenen çalışma alanı içerisinde ocak alanı dışında; kırmaeleme tesisi, hazır beton tesisi, stok alanı, bitkisel toprak depolama alanı yer almakta olup, kapladığı alanlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 6. ÇED Alanında Kullanılacak Ünitelere ait Alan Bilgileri Üniteler Alan (hektar) Çalışma Alanı 82,12 Kırma-Eleme Tesis Alanı 1 Hazır Beton Tesis Alanı 0,59 Stok Alanı 0,46 Bitkisel Toprak Depolama Alanı 1,72 Proje alanına en yakın duyarlı yapı Uzunhasanlar Köyüne bağlı konut olup, proje alanı ve civarındaki en yakın yerleşim yerleri ve mesafeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 7. Proje Alanının Yerleşim Yerlerine göre Konumu Yerleşim Yeri Mesafe (m) 3 Yön Uzunhasanlar Köyü (konut) 654 Kuzeydoğu Uzunhasanlar Köyü (merkez) 1290 Doğu Çıtak Köyü (konut) 800 Güneybatı Karakuzu Köyü (okul) 2170 Doğu Güzelhisar Barajı (aks yeri) 3865 Kuzeydoğu Çalışma alanının ve ünitelerinin gösterildiği 1/ ölçekli vaziyet planı Ek-3 de verilmiştir Ocak Çalışma alanı K18 a4 paftasında kalmakta olup, 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planında Ağaçlandırılacak Alan ve Makilik-Fundalık-Çalılık Alan sınıfında yer almaktadır. Ek-8 de verilen kadastro haritasından da görüleceği gibi ocak ve çalışma alanı orman ve orman dışı arazilerden oluşmaktadır. Ocak alanında 60 m kalınlığında andezit zuhuru tespit edilmiş olup, andezit ocağında yıllık ton malzeme çıkarılacaktır. 3 Yerleşim birimlerinin merkezleri dikkate alınarak ölçümler yapılmıştır. 11

22 İR:48760 Ruhsat numaralı alan içerisinde tesis ve stok alanları dışında kalan yaklaşık 78 hektarlık alanda ocak faaliyetleri gerçekleştirilecek olup, ocak faaliyetlerinin de gerçekleştirileceği çalışma alanı koordinatları verilmiştir. Tablo 8. Çalışma (ÇED) Alanı Koordinatları NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) Kırma-Eleme Tesisi Kırma-eleme tesis alanı K18 a4 paftasında kalmakta olup, 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planında Ağaçlandırılacak Alan sınıfında yer almaktadır. Ek-8 de verilen kadastro haritasından da görüleceği gibi tesis alanı orman arazisi içerisinde kalmaktadır. Proje kapsamında işletilecek kırma-eleme tesisi 82,12 hektarlık çalışma alanının 1 hektarlık kısmında kurulacaktır. Kırma-eleme tesisine ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 9. Kırma-Eleme Tesisine Ait Koordinatlar NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) Stok Alanı Andezit ocağından çıkarılan ve kırma-eleme tesisinde boyutlandırılan malzeme kırma eleme tesis alanı içerisinde geçici süre ile depolanacaktır. Boyutlandırılan malzemenin satışına kadar geçici süre ile depolanacağı stok alanı K18 a4 paftasında kalmakta olup, 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planında Ağaçlandırılacak Alan sınıfında yer almaktadır. Ek-8 de verilen kadastro haritasından da görüleceği gibi depolama alanı orman arazisi içerisinde kalmaktadır. Proje kapsamında işletilecek stok alanı 1 hektarlık kırma-eleme tesisi alanının 0,46 hektarlık kısmında kurulacaktır. Stok alanına ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 12

23 Tablo 10. Stok Alanına Ait Koordinatlar NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) Bitkisel Toprak Depo Alanı Andezit ocağında üretim faaliyetlerine başlanmadan, kırma-eleme ve hazır beton tesisinde ise montaj çalışmalarına geçilmeden arazi üzerindeki bitkisel toprak sıyrılarak alınacaktır. Arazi üzerinden sıyrılarak alınacak bitkisel toprak proje alanı içerisinde 1,72 hektarlık alan içerisinde bitkisel toprak depolama alanında depolanacak olup, daha sonra arazinin rehabilitasyonunda kullanılacaktır. Bitkisel toprak depolama alanı K18 a4 paftasında kalmakta olup, 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planında Ağaçlandırılacak Alan sınıfında yer almaktadır. Ek-8 de verilen kadastro haritasından da görüleceği gibi depolama alanı orman arazisi içerisinde kalmaktadır. Bitkisel toprak depolama alanında ayrıca ocaktan ve kırma-eleme tesisinden çıkarılan pasa malzemede bitkisel topraktan ayrı tutularak depolanacak olup, üretim faaliyetlerinin tamamlandığı ocak alanının düzenlenmesinde kullanılacaktır. Depolama alanına ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 11. Bitkisel Toprak Depolama Alanına Ait Koordinatlar NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) Şantiye/İdari Bina Projenin işletme aşamasında çalışacak personelin günlük ihtiyaçları, (sosyal tesis, idari bina, yemekhane, WC vb.) çalışma alanı içerisinde kurulması planlanan hazır beton tesisi alanındaki şantiye tesislerinden sağlanacaktır. Hazır Beton tesis alanı K18 a4 paftasında kalmakta olup, 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Planında Ağaçlandırılacak Alan sınıfında yer almaktadır. Ek-8 de verilen kadastro haritasından da görüleceği gibi tesis alanı orman dışı arazi içerisinde kalmaktadır. Şantiye alanının da kurulacağı hazır beton tesis alanı 82,12 hektarlık çalışma alanının 0,59 hektarlık kısmında kurulacaktır. Hazır beton tesisine ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 13

24 Tablo 12. Hazır Beton Tesisine Ait Koordinatlar NOKTA Y (sağa) X(Yukarı) Nakliye Güzergahı Projenin arazi hazırlığı ve işletme aşamalarında mevcut yollar kullanılacak olup, proje alanında ana nakliye yoluna kadar yaklaşık 1800 m lik yeni yol ve mevcut yolun düzenlenmesi düşünülmektedir. Projenin işletme aşamasında kullanılacak kırma-eleme tesisi, hazır beton tesisi ve ana nakliye yoluna bağlantı sağlanacak 1800 m lik nakliye yolunun 20 m genişliğinde ve iki aracın rahatlıkla geçebileceği genişlikte yapılacaktır. Orman alanı içerisinde kalan düzenlemesi yapılacak yol ile ocak içi nakliye yolunun yapımı öncesinde Orman Bölge Müdürlüğünden gerekli izinler alınacaktır. Ocaktan çıkarılan ve boyutlandırılan malzeme ile hazır beton tesisinde üretilen ürün Güzelhisar-Uzunhasanlar Köyü yolundan nakledilecektir. Malzemenin taşınacağı Güzelhisar- Uzunhasanlar Köyü yolu asfalt olup, tonaj uygulamasında dikkat edilecektir. İnşaat ve işletme aşamasında yapımı ve kullanılması planlanan nakliye yollarına ait detaylı bilgi Bölüm de verilmiştir Diğer Bu bölümde belirtilecek başka bir husus yoktur. 14

25 2.2. Proje Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum Ocak ve kırma-eleme, hazır beton tesis alanlarını ve stok alanlarını ve buralarda yapılacak çalışmaları kapsayan projeden kaynaklanabilecek çevresel etkiler hususunda; fiziksel-biyolojik çevreye olası etkiler, doğal coğrafya ve jeolojik yapı üzerine etkiler, meteorolojik ve iklimsel değişimler, su kaynaklarına etkiler, ekosisteme etkiler, toprak kaynaklarına etkiler, arazi kullanımına etkiler, hava kalitesine etkiler, gürültü ve vibrasyon etkileri ve altyapı hizmetlerine etkiler olarak incelenebilirken bunların yanı sıra sosyoekonomik çevreye olası etkiler kamulaştırma etkileri, sosyal yapıya etkiler ve ekonomik yapıya etkilerden söz edilebilir. Bu etkiler dikkate alınarak proje etki alanında kalan alanları aşağıdaki gibi sınıflandırılmış olup, etki alanı olarak tüm ünite ve alanlarını içermesine dikkat edilmiştir. a) Proje faaliyetlerinden sürekli etkilenecek alanlar, (projeden kaynaklı doğal özelliği kaybedilen alanlar), b) Projenin işletme faaliyetlerinden etkilenen fakat işletme faaliyetleri tamamlandıktan sonra etkilerin ortadan kalktığı alanlar, c) Proje faaliyetlerinden kaynaklı sosyal ve ekonomik yönden etkilenen alanlar. a) Proje faaliyetlerinden sürekli etkilenecek alanlar (projeden kaynaklı doğal özelliği kaybedilen alanlar), Proje kapsamında yapılması planlanan ünitelerin, tesisi alanlarının ve ocak faaliyetlerinin yapılacağı alandaki kazı ve sıyırma çalışmaları ile doğal ekosistem (tarım, orman vb.) ortadan kaldırılacaktır. Ancak bu etki yapıların tesis alanı ve ocak alanı gibi üretim yapılacak lokal alanlarda gerçekleşecektir. b) Projenin üretim faaliyetlerinden etkilenen fakat üretim faaliyetleri tamamlandıktan sonra etkilerin ortadan kalktığı alanlar Projenin işletme aşamasındaki çevresel etkiler (toz-gürültü-vibrasyon-trafik vb.) dikkate alındığında işletme alanı içindeki ve işletme alanı yakın çevresindeki etkileri Bölüm 5. de yapılan modellemelerle yönetmelik sınır değerleri ve bilimsel kaynaklar (Gözleme Dayalı Zemin ve Temel Etüt Raporu, kullanılacak kimyasallara ait analizler, MTA verileri vb.) karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. c) Proje faaliyetlerinden kaynaklı sosyal ve ekonomik yönden etkilenen alanlar, Projenin gerçekleştirilmesiyle birlikte sosyo-ekonomik çevre üzerine etkiler söz konusu olacaktır. Projenin sosyo-ekonomik yapıya en büyük etkisi projenin arazi hazırlık ve işletme aşamasında ocak ve tesislerde istihdam edilecek personel ve buna bağlı nüfusa etkileridir. Faaliyetin yöreye olacak ekonomik katkısı sadece direkt istihdamla sınırlı kalmayacaktır. Çalışanların çoğu yakın köy ve mahalle halkından olacağı için, çalışma yaşındaki nüfusun bir kısmı yerinde tutulmuş olacaktır. 15

26 2.3. Projenin Özellikleri İzmir İli, Aliağa İlçesi, Uzunhasanlar Köyü sınırlarında gerçekleştirilecek madencilik faaliyetleri kapsamında açık ocak üretim yöntemi ile alandan çıkarılacak andezit, boyutlandırılmak üzere kırma-eleme tesisine gönderilecek, boyutlandırılan malzeme bölgedeki inşaat faaliyetlerinde kullanılmak üzere satışa sunulacaktır. Ruhsat alanında bölgedeki inşaat faaliyetlerinde kullanılmak üzere hazır beton üretimi gerçekleştirilecektir Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı Proje kapsamında ocak, kırma-eleme ve hazır beton tesisi eş zamanlı işletilecek olup, raporda ocak işletmeciliği, kırma-eleme ve hazır beton tesisi ayrı ayrı incelenmiştir a. Ocak İşletmeciliği Proje kapsamında ocak işletmeciliği; 82,12 hektarlık çalışma alanında gerçekleştirilecektir. Ruhsat alanı; şahıs, orman dışı ve orman arazileri içerisinde kalmakta olup, ocak ve çalışma alanı orman ve orman dışı arazilerden oluşmaktadır (bkz. Ek-8). Ocak işletme faaliyetleri bilindiği gibi açık ve kapalı işletme yöntemlerinden biri seçilerek ya da her ikisi ile birlikte yapılmaktadır. Herhangi bir işletmede yöntem seçimi ve/veya değişimi, topografya, maden yatağının jeolojik durumu, pazar durumu, faaliyet sahibinin finansal kaynakları gibi etkenler değerlendirilerek ekonomik olanın tespit edilmesi suretiyle yapılmaktadır. Rapora konu andezit ocağında; örtü tabakasının kalınlığı, kaya formasyonlarının sertliği, basma dayanımı, kazılabilirlik parametreleri, topografya, cevherleşmenin olduğu damarın eğimi, yapısı ve kalınlığı, ilk yatırım sermayesi ve birim üretim maliyetleri gibi koşullar dikkate alınarak üretim yöntemi belirlenmiştir. Ruhsat alanında yer üstü üretim yöntemlerinden delme patlatma metodunun uygulanması planlanmaktadır. Sahada uygulanacak olan açık işletme yönteminde, alan üzerindeki bitkisel toprağın alınmasından sonra patlayıcı maddelerin yerleştirileceği delikler delici tarafından delinecektir. Deliklerin delinmesi sonrası patlayıcı maddeler (ANFO ve Dinamit) deliklere yerleştirilerek, gerekli güvenlik önlemlerinin alınacak ve gecikmeli patlatma işlemi gerçekleştirilecektir. Proje kapsamında patlayıcı maddelerin kullanımı ile ilgili olarak 29 Eylül 1987 tarih ve sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satısı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca proje alanında patlayıcı madde deposu yapılmayacaktır. Patlatma jandarmanın gözetiminde gündüz saatlerinde yapılacaktır. Patlatma yapılmadan önce patlatmanın yeri ve saati çevre halkına duyurulacaktır 16

27 Patlatma ile yerinden sökülen andezitin bir bölümü (yaklaşık ton/yıl), proje alanı içinde yer alan kırma-eleme tesisine kamyonlar ile nakledilecek ve tesiste kırma ve eleme işlemine tabi tutularak üretim gerçekleştirilecektir. Ocak alanında çıkarılacak andezitin bir kısmı ( ton/yıl) inşaat işlerinde dolguda kullanılmak üzere tüvenan olarak satışa sunulacaktır. Sahada andezit cevheri üzerinde yaklaşık 20 cm üst örtü tabakası yer almaktadır. Üretim faaliyetlerine başlamadan önce üst örtü tabakasının dekapajı yapılacaktır. Proje sahasından Andezit üretimi iş makineleri ve patlayıcı madde kullanılarak yapılacaktır. Andezit ocağındaki işletme yöntemi, işletme projesine uygun olarak basamak ve kademeler şeklinde olacaktır. Ocaktaki kademeler maksimum 10 m yüksekliğinde ve m arasında, araçların rahat manevra yapabileceği genişlikte olacaktır. Her bir ocaktaki şev açısı ise ortalama o olarak planlanmıştır. Proje kapsamında ocak sahasının başlangıç ve bitim noktaları belirlenerek ocak sahası dışından kesinlikle malzeme alımı yapılmayacaktır. Proje kapsamında işletilecek andezit ocağına ait İş Akım Şeması Şekil 1 de verilmiştir. Gürültü Bitkisel Toprağın Ekskavatör Yardımıyla Sökülmesi Toz Gürültü Patlayıcının Yerleştirileceği Deliklerin Delinmesi Toz Gürültü Patlayıcıların Yerleştirilmesi ve Patlatma Toz Gürültü Malzemenin Ekskavatör Yardımıyla Sökülmesi Toz Gürültü Malzemenin Kamyonlara Yüklenmesi Toz Gürültü Malzemenin Taşınması Toz Tüvenan Olarak Satış Kırma Eleme Tesisi Şekil 3. Andezit Ocağı İş Akım Şeması Proje kapsamında andezit ocağında yıllık ton malzeme çıkarılacak olup, çıkarılan malzemenin yıllık tonu kırma-eleme tesisine boyutlandırılmak üzere taşınacaktır. Andezit ocağında toplam 30 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup, proje alanında mevsim koşullarına bağlı olarak 12 ay üretim yapılması planlanmakta olup, ayda 30 gün, günde 16 saat, 2 vardiya çalışılacaktır. Buna göre proje kapsamında andezit ocağı kapasitesi aşağıdaki tabloda verilmiştir. 17

28 Tablo 13. Andezit Ocağı Kapasitesi Andezit Ocağı Üretim Süresi Üretim Miktarı (ton) Üretim Miktarı (m 3 ) Yıllık Aylık (Yılda 12 ay ) Gün (Ayda 30 gün ) Saatlik ( günde 16 saat ) b. Kırma-Eleme Tesisi Proje kapsamında işletilecek kırma-eleme tesisi 82,12 hektarlık çalışma alanının 1 hektarlık kısmında kurulacaktır. Kırma-Eleme tesis alanı; ruhsat alanı içerisinde orman arazisi içerisinde kalmaktadır (bkz. Ek-8). Proje kapsamında işletilmesi planlanan kırma - eleme tesisinde; ocaktan getirilen malzeme bunkerlere beslenerek, bunker çıkışında bulunacak birincil kırıcıda 1/6 kırılan malzeme bant konveyörler ile eleklere taşınacaktır. Elek üstü malzeme kırıcıya tekrar beslenecek, elek altı malzeme ikincil kırıcıya burada elenen malzeme üçüncül kırıcıya beslenerek nihai ürünler sınıflandırılacaktır. Elek altı malzeme; 1. Grup; 0-3 mm, 2. Grup; 3-7 mm, 3. Grup; 7-15 mm, 4. Grup; mm olarak 4 grup halinde boyutlandırılacaktır. İkincil kırıcı çıkışı eleklere beslenen ve + 25 mm boyutundaki malzeme kırıcıya tekrar beslenerek tesis kapalı devre çalıştırılacaktır. Proje kapsamında işletilecek Kırma-Eleme Tesisine ait İş Akım Şeması Şekil 2 de verilmiştir. Proje kapsamında işletilmesi düşünülen kırma-eleme tesisi; Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü (mülga) tarafından tarih ve sayılı ÇED Uygulamaları yazısına göre; toz kaynağı olan tüm ünitelerin (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar ) üstü proje sahibi tarafından kapalı ortam içerisine alınacaktır. Proje kapsamında andezit ocağından çıkarılan malzeme 300 m 3 /saat kapasiteli kırma-eleme tesisinde boyutlandırılacak olup, tesiste toplam 5 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. Tesisin mevsim koşullarına bağlı olarak yılda 12 ay, ayda 30 gün, günde 10 saat çalışılacaktır. Buna göre proje kapsamında kırma-eleme tesisi kapasitesi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 14. Kırma-eleme Tesisi Kapasitesi Kırma-Eleme Tesisi Üretim Süresi Üretim Miktarı (m 3 ) Üretim Miktarı (ton) Yıllık Aylık (Yılda 12 ay ) Gün (Ayda 30 gün ) Saatlik ( günde 16 saat )

29 Gürültü Ocaktan Gelen Andezitin Kırma-Eleme Tesisine Taşınması Toz Gürültü&Toz Bunker Gürültü&Toz Birincil Kırıcı Gürültü&Toz Elek + 80 mm Elek Altı - 25 mm mm + 80 mm Elek Üstü Gürültü&Toz İkincil Kırıcı Pasa Gürültü&Toz Elek Elek Üstü Gürültü&Toz Üçüncül Kırıcı Gürültü&Toz Elek Elek Üstü Elek Altı mm mm mm mm Satış Satış Satış Satış Şekil 4. Kırma-Eleme Tesisi İş Akım Şeması a. Hazır Beton Tesisi Proje kapsamında işletilecek hazır beton tesisi 82,12 hektarlık çalışma alanının 5862 m 2 lik orman dışı arazi alanında kurulacaktır (bkz. Ek-8). Proje kapsamında bölgedeki inşaat faaliyetleri için gerekli olacak beton malzemenin temini amacıyla çalışma alanında işletilecek hazır beton tesisinde çimento, beton agrega malzemesi, varsa beton katkı maddesi ve su, belirli oranlarda karıştırılarak beton üretimi yapılacaktır. Proje kapsamında işletilecek Hazır Beton Tesisine ait İş Akım Şeması Şekil 5 de verilmiştir. Beton santraline getirilecek agrega malzeme doğrudan bunkere beslenecek olup ham malzemenin depolanması, alanda bekletilmesi söz konusu değildir. Hazır Beton tesisinde kullanılacak olan çimentolar kapalı silolarda depolanacaktır. Hazır beton Tesisinde yılda toplam m 3 beton üretilecektir. Tesiste toplam 5 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup, tesisin mevsim koşullarına bağlı olarak yılda 12 ay ayda 30 gün, günde 10 saat çalışılacaktır. Hazır beton santrali üretim kapasitesi bilgileri Tablo 15 da verilmiştir. 19

30 Tablo 15. Hazır Beton Santrali Tesisi Üretim Kapasitesi Bilgileri Hazır Beton Tesisi Yıllık Çalışma Süresi 12 ay/yıl, 360 gün/yıl, 30 gün/ay, 16 saat/gün Hazır Beton Tesisi Yıllık Kapasitesi m 3 Hazır Beton Tesisi Aylık Kapasitesi m 3 Hazır Beton Tesisinde Günlük Maksimum Kapasite m 3 Tesiste Saatlik İşlenecek Maksimum Kapasite 100 m 3 ÇİMENTO SİLOLARI AGREGA SİLOLARI TARTI BUNKERİ YAŞ SİSTEM KURU SİSTEM SU MİKSER KATKI DOLUM DOLUM Şekil 5. Hazır Beton Tesisi İş Akım Şeması Andezit Ocağı, Kırma-Eleme ve Hazır Beton Tesisi Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği kapsamında Ek-2 de; Madde 1.3. Taş ocakları, açık ocak madenciliği, patlatma yapılarak maden çıkarılan ocaklar Madde inci ve 2 nci grup madenlerin her türlü işleme sokulması (kırma-eleme, öğütme, yıkama ve benzeri) Madde 4.8. Hazır Beton Tesisleri maddesinde belirtilen faaliyetlerden olduğu için; Ek-2 izin belgesi için müracaat formu doldurularak ilgili müdürlüklere müracaat yapılacaktır. Proje kapsamında işletilecek ocak ve tesisler, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Ek-2; Madde 2.18 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup larında yer alan madenlerin çıkartıldığı ocaklar Madde 2.19 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup larında yer alan madenlerin ve cüruf ve molozların kırılması, öğütülmesi, elenmesi için kurulan tesisler Madde 2.14 Üretim kapasitesi 10 m 3 /saat veya üzerinde olan, çimento kullanarak beton, harç veya yol malzemesi üreten tesisler; malzemelerin sadece kuru oldukları zaman karıştırıldıkları yerler dahil (Kuruldukları yerde bir yıldan az kalacak tesisler hariçtir) hükümleri gereğince Andezit Ocağı, Kırma-eleme ve Hazır Beton Tesisi için Çevre İzni alınacaktır. 20

31 Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Andezit ocağında üretim faaliyetlerine geçilmeden önce, kırma-eleme ve hazır beton tesisinde ise montaj çalışmalarına başlanılmadan arazi üzerindeki bitkisel toprak sıyrılarak alınacaktır. Arazi hazırlığı aşamasında yapılacak sıyırma çalışmaları ve üretim faaliyetlerine geçildiğinde (işletme aşaması) yapılacak çalışmalar sırasında kullanılacak makine ekipman listeleri ayrı ayrı aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Arazi Hazırlığı sırasında kullanılacak makine ekipman listesi ve özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 16. Araç ve Ekipmanların Özellikleri (arazi hazırlık) Kullanılacak Ekipman Adet Motor gücü düzeyi 4 Ekskavatör Hp Yükleyici Hp Kamyon Hp Arazöz 1 90 Hp Projenin işletme aşamasında ocak faaliyetleri dışında 300 m 3 /saat kapasiteli Kırma- Eleme Tesisi ve 100 m 3 /saat kapasiteli Hazır Beton Tesisinin işletilmesi planlanmaktadır. Üretim faaliyetleri sırasında kullanılacak makine ekipman listesi ve özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 17. Araç ve Ekipmanların Özellikleri (işletme) Kullanılacak Ekipman Adet Motor gücü düzeyi Delici (vagondril) 2 90 Hp Ekskavatör Hp Yükleyici (Dozer) Hp Kamyon Hp Arazöz 2 90 Hp Kırma-Eleme Tesisi (Takım Halinde) kw Hazır Beton Tesisi (Takım Halinde) 1 75 kw Trans Mikser Hp Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları, Proje kapsamında üretimi gerçekleştirilecek andezitin sert ve blok halinde bulunması, iş makineleri ile üretimin ekonomik olmaması nedeniyle gevşetme amaçlı patlatma yapılacaktır. Üretimde gerçekleştirilecek patlatmalar gevşetme amaçlı olup düşük şarjlı ve milisaniye gecikmeli patlatmalar yapılacaktır. Andezit ocağının işletmeye açılması ile birlikte malzemeyi ana kayaçtan ayırmak için iş makinelerinden yararlanılacaktır. Ancak iş makinelerinin sökemeyeceği sertlikte birimlere rastlandığında gevşetme patlatması yapılacaktır. Faaliyetler sırasında araçların yakıtları için motorin kullanılacaktır. İş makinelerinin ihtiyacı olan akaryakıt, işletme alanına getirilecek akaryakıt kamyonundan sağlanacaktır. İş makinelerinin akaryakıt ikmalleri beton zemin üzerinde yapılacaktır. Yakıt ikmali sırasında yakıtın çevreye sıçramasını engellemek amacıyla gerekli tedbirler alınarak dikkatli bir şekilde 4 1 Hp = 0,746 kw 21

32 yakıt ikmali gerçekleştirilecektir. İşletme aşamasında tehlikeli, toksik madde kullanımı olmayacaktır. Andezit Ocağında Uygulanacak Patlatma Dizaynı Hazırlanan ÇED Raporunda proje alanında yapılacak patlatma hesaplamasında Atlas Power Company e göre dilim kalınlığı hesabı ve aşağıdaki kabuller kullanılmıştır; - Üretimin tamamının patlatma ile gerçekleştirileceği, - Basamak yüksekliğinin 10 m (maksimum) olduğu Andezit ocağının işletilmesi sırasında kullanılacak delme-patlatma yönteminde; bir veya birden fazla delik açılarak patlayıcılarla doldurulacak ve ateşleme yapılacaktır. Delinen deliklerin çapları aralarındaki uzaklık, derinlik ve delik sayısına, formasyonun niteliğine ve üretilecek malzemenin miktarına göre değişmektedir. Delik delme işlemi için Wagon-Drill kompresör ya da Truck-Drill tipi iş makineleri kullanılmaktadır. Delik delme işleminin tabakalar üzerinde yapılması gerektiğinden ocaklarda bu yöntemin uygulanabilmesi için öncelikle işletme kademelerinin oluşturulması gerekmektedir. Ayrıca kırıklı arazilerde patlayıcıların doldurulması büyük sorunlar yaratmaktadır. Delme patlatma üretim yöntemi ve sistemdeki önemli işletme parametreleri aşağıda sıralanmıştır; 1. Derin lağım deliklerinin delinmesi, 2. Delinen deliklerin patlayıcı madde ile doldurulması, 3. Ateşleme kablolarının manyetoya bağlanması, 4. Ateşleme ile taş sökümü işlerinin yapılması gerekir Faaliyet alanında yapılacak delme-patlatma işlemi Wagon-Drill ile deliklerin delinmesi ANFO nun hazırlanması, sıkılanması ve patlatılması sırasıyla yapılacaktır. Delikler şeş-beş düzende 75 derecelik eğimle ve 89 mm genişlikte delinecektir. Daha sonra deliklere ANFO tatbik edilecek ve delikler sıkılanacaktır. Patlatmada milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Patlatma sonrası tüm deliklerin patlayıp patlamadığı kontrol edilecek ve patlamayan delik varsa temizlenecek veya düzenek kontrol edilerek aksaklık giderilip tekrar patlatılacaktır. Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO patlama sırasında doğal hacminin yaklaşık 1500 katı kadar bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir. Patlatma çalışmalarının yapılabilmesi için gerekli olan patlayıcı madde ruhsatı üretim çalışmalarına başlanmadan önce alınacak ve patlatmalar ehliyetli kişilerce ve gerekli emniyet önlemleri alındıktan sonra yapılacaktır. Faaliyet alanında patlayıcı madde olarak ANFO ismi ile adlandırılan Amonyum Nitrat ve motorin karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu patlayıcı jeletinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır. Alanda yapılacak patlatmalarda izlenecek yollar aşağıda detaylandırılmıştır. Patlayıcı Maddelerin Yerleştirileceği Deliklerin Delinmesi: Üst tabakanın alınması işlemleri tamamlandıktan sonra, patlayıcı maddelerin yerleştirileceği delikler vagon-drill ile delinecektir. Deliklerin delinmesine müteakip, açılmış olan bu deliklere patlayıcı maddeler ile elektrik kapsülü ve ateşleme kabloları yerleştirilecektir. 22

33 Patlatma sırasında ortaya çıkabilecek etkilere karşı; Kapsül kablolarına ilave edilecek uzatma kablolarının bağlantıları itina ile yapılacak ve izole bantla iyi bir şekilde izole edilecektir. Yemleyici dinamitin kartuşları kablo ile bir demet şeklinde bağlanacak ve bu demet, kablo yardımı ile sarkıtılarak indirilecektir. Sıkılama sırasında elektrik kablolarının zedelenmemesine dikkat edilecektir. Patlatmanın Yapılması: Patlayıcı maddelerin ve patlatma için yardımcı elamanların yerleştirilmesinden sonra patlatma işlemi gerçekleştirilecektir. Patlatma öncesi ve patlatma sonrasında; Ateşleme devresi kabloları manyetoya bağlanmadan önce devrenin direnç kontrolü yapılacaktır. Ateşleme yapmadan önce siren ile alarm verilecek ve ayrıca flamalı gözcüler önemli noktalara dikilecektir. Ateşleme kablosu uygun bir uzaklıktaki ateşleme cebine kadar uzatılarak vakit geçirmeden ateşleme yapılacaktır. Yağışlı havalarda statik elektrik tehlikesi göz önüne alınarak gerektiğinde ateşlemeden vazgeçilecektir. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası girmeyecektir. Patlatma işlemi uzman kişiler tarafından yapılacaktır. Patlayıcı maddeler ateşleme yerine özel bir araçta getirilecek, dinamit ve kapsüller ayrı ayrı araçlarda nakledilecektir. Patlamayan delikler için gereken emniyet tedbirleri alınacak ve usulüne uygun olarak zararsız hale getirilecektir. Ateşleme yapıldıktan sonra ateşleme bölgesi sorumlu kişiler tarafından kontrol edilecek ve iş makinelerini tehlikeye sokacak bloklar, basamak şevinde askıda kalmış ise gerekli önlemler alınacaktır. Sahada yapılacak olan patlatma dizaynı Tablo 18 da verilmiştir. Tablo 18. Patlatma Bilgileri H = Basamak yüksekliği = 7 m D = Delik Çapı = 0,89 mm Ld = Dinamit Kolonu Boyu = 0,25 m Delik düzeni = şeş-beş Kullanılacak kapsül cinsi = 30 milisaniye gecikmeli kapsül Atlas Power Company e göre dilim kalınlığı hesabı; B : Dilim Kalınlığı = 19,7 x d 0,79 = 19,7x0,089 0,79 = 2,91 m S : Delikler Arası Mesafe = 1,25 x B = 1,25x2,91 = 3,64 T : Delik Taban Payı = 0,3 x B = 0,3x2,91 = 0,87 m L : Delik Boyu = H+T = ,873 = 10,87 h s : Sıkılama Boyu = B= 2,91 m Anon Bağlantısına Göre Delik Tipi Şarj Yüksekliği hesabı; h d : Delik dibi şarj yüksekliği = (0,3 x 0,5) x (B+T) = 0,4 x (B+T) = 0,4x(2,91+0,87) = 1,52 m h k : Delik kolon şarj yüksekliği = L- (hd + hs) = 10,87 - (1,52 + 2,91) = 6,44 m Q d : Delik dibine konulacak Patlayıcı şarj Konsantrasyonu (kg/m) = d 2 /1000 = (89) 2 /1000= 7,92 kg/m 23

34 Q hd : Delik dibine konulacak patlayıcı miktarı (kg) = Qd x hd = 7,92x1,52 = 12,00 kg Q k : Delik Kolonu Şarj Konsantrasyonu = (0,4 x 0,5 ) x Qd= 0,5 x Qd = 0,5x7,92 = 3,96 kg/m Q hk : Delik Kolonuna Konulacak Patlayıcı miktarı (kg) = Qk x hk = 3,96x6,44 = 25,53 kg Q T : Deliğe konulacak patlayıcı miktarı = Qhd+ Qhk =12,00+25,53=37,53 kg Ocak alanında üretimi yapılacak andezitin yapılacak yoğunluğu 2,7 m 3 /tondur. Buna göre; Bir delikten elde edilecek malzeme miktarı = BXSXH = 2,91 x 3,64 x 10 = 106,14 m 3 = 106,14 m 3 x 2,7 ton/m 3 =286,58 ton/delik Q : Özgül Şarj = Q T /BXSXH = 37,53 / 2,91*3,64*10 = 0,35 kg/m 3 Ocak faaliyetleri esnasında yıllık ton malzemenin çıkarılması planlanmaktadır. Yılda, mevsim koşulları el verdiği sürece, 12 ay üretim yapılacak olup, aylık ton malzemenin gevşetilmesi amacıyla mevsim koşullarına bağlı olarak ayda 6 patlatma yapılacaktır. Buna göre ayda 6 patlatma yapıldığında bir patlatmada elde edilmesi gereken malzeme miktarı; = m 3 /ay / 6 patlatma/ay = ton/patlatma /2,7 m 3 /ton = ,10 m 3 /patlatma Bir patlatmadaki delik sayısı = m 3 /patlatma/106,14 m 3 /delik 145 delik/patlatma Bir patlatmadaki patlayıcı miktarı = 145 delik/patlatma x 37,53 kg/delik = 5442 kg/patlatma Şekil 6. Delme-Patlatma Dizaynı Faaliyet kapsamında yapılacak patlatmada; o Delikler şeş-beş (şaşırtmalı) sistemine göre yan yana delinecek, o Sarsıntıların azaltılmasını sağlamak için gecikmeli numaralı elektrikli tavikli bakır kapsüllerle ateşleme yapılacak, 24

35 o Her deliğe 7,96 m (6,44 m + 1,52 m) m boyunda, 37,53 kg (delik dibi + kolon) ağırlığında ANFO konulacak, o ANFO nun orta kısmına 1 kg ağırlığında, 0,25 m boyunda dinamit yerleştirilecek, o Patlatmanın yaratacağı ses ve sarsıntı etkisini en aza indirmek için patlatması yapılacak 145 delikten 1 tanesine 0 numaralı kapsül diğerine ise ml-sn gecikmeli numaralı kapsüllerden kullanılacaktır. Bu şekilde yapılan patlatma ile 145 deliğin aynı anda patlaması önlenecektir. Bir defa da 145 delik patlatılacaktır ve gecikme kapsülü kullanılacaktır. Faaliyet kapsamında yılda 12 ay çalışılacak olup ayda 6 patlatma yapılacak ve 1 patlatma sonucunda yaklaşık ,10 m 3 malzeme alınacaktır. Tablo 19. Jelatinitin Özellikleri Yoğunluğu 1,15-1,17 gr/cm 3 Patlama Sıcaklığı 2471 o K Gaz Hacmi 930 l/kg Detonasyon Hızı (V.O.D.) 5000 m/sn Suya Dayanaklığı Mükemmel Spesifik Enerji 3,37 mj/kg Kartuş Çapı 700 mm Kartuş Uzunluğu Kartuş Ağırlığı 1000 gr Tablo 20. Prill Poroz Teknik Amonyum Nitratın ve ANFO Patlayıcının Teknik Özellikleri Prill Poroz Teknik Amonyum Nitratın Teknik Özellikleri Görünüş Beyaz prill tanecikler halinde Amonyum Nitrat İçeriği %98,5 minimum Toplam Azot Miktarı %34,5 minimum Suda Çözünmeyen Maddeler %1 maksimum Nem (Fisher Metodu) %0,20 maksimum ph 15 o C de (40 g/lt Çözeltide) 4,5-6 Serbest Asitlik (HNO 3) %0,01 maksimum Mazot Absorbsiyonu %6-0,3 minimum Akıcı Olarak Tane Boyutu 0-4 mm arasında ANFO Patlayıcının Teknik Özellikleri Prill Paroz Teknik Amonyum Nitrat %94,3-94,5 Mazot Konsantrasyonu %5,7-5,5 (ağırlıkça) Patlatma Hızı (125 mm kartuşla) m/sn Yoğunluk 0,8 ±0,05 gr/cm 3 Patlatmanın yapılacağı gün ve saat en yakın yerleşim merkezi halkına önceden haber verilecektir. Patlama süresi yaklaşık 2 sn olacaktır. Sorumlu kişi tarafından ateşleme yapıldıktan sonra, ateşleme alanı yine sorumlu kişiler tarafından kontrol edilerek iş makinelerinin ve can güvenliğini tehlikeye sokacak olan bloklar, askıda kalmış olan bloklar kepçe ve ekskavatör yardımı ile sabit bir alana indirgenecektir. Patlayıcı maddelerin getirilmesi ve kullanımında Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması Depolanması Satışı Yapılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esasları na ilişkin tarih ve sayılı, 87/12028 karar sayılı Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Kazı ve Patlatma Sırasında Maden ve Taş Ocakları İsletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük ve Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük te belirtilen hususlara kesinlikle uyulacaktır. 25

36 Ocak alanında yapılacak patlatmalara ilişkin bilgiler özet olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 21. Ocak Alanında Yapılacak Patlatmalar Aylık Patlatma Sayısı 6 adet Yıllık Patlatma Sayısı 72 adet Bir Patlatmadaki Delik Sayısı (Gecikmeli kapsül kullanılacaktır) 145 adet Bir Patlatmada Elde Edilecek Malzeme Miktarı ,10 m 3 ( ton) Bir Delikte Kullanılacak Patlayıcı Madde Miktarı 37,53 kg Delik Patlayıcı Madde Şarj Oranı 3,96 kg/m Özgül Şarj 0,35 kg/m 3 Delik Düzeni Şeş-beş Delik Çapı 0,89 mm Delik Boyu 10,87 m Dilim Kalınlığı 2,91 m Delikler Arası Mesafe 3,64 m Bir Patlatmadaki Patlayıcı Miktarı 5442 kg Aylık Patlayıcı Miktarı kg Yıllık Patlayıcı Miktarı kg Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (mevcut ve planlanan ulaştırma güzergahı, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb.) Projenin arazi hazırlığı ve işletme aşamalarında mevcut yollar kullanılacaktır. Ocaktan çıkarılan ve boyutlandırılan malzeme ile hazır beton tesisinde üretilen ürün Güzelhisar- Uzunhasanlar Köyü yolundan nakledilecektir. Proje alanında ana nakliye yoluna kadar yaklaşık 1800 m lik yeni yol ve mevcut yolun düzenlenmesi düşünülmektedir. Projenin işletme aşamasında kullanılacak kırma-eleme tesisi, hazır beton tesisi ve ana nakliye yoluna bağlantı sağlanacak 1800 m lik nakliye yolunun 20 m genişliğinde ve iki aracın rahatlıkla geçebileceği genişlikte yapılacaktır. Proje kapsamında arazi hazırlık ve işletme aşamasında yapılacak taşımalar sırasında mevcut bağlantı yollarına (kadastro yolu) ve devlet karayoluna zarar verilmeyecektir. Taşımalar sırasında yollara zarar verilmesi durumunda zarar, Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü ile yapılacak protokol çerçevesinde proje sahibi tarafından karşılanacaktır. Taşıma faaliyetleri sırasında özellikle tonaj uygulamasına dikkat edilecektir. Taşıma faaliyetleri sırasında trafik güvenliğini tehlikeye düşürecek şekilde duman, yanmamış gaz, toz vb. maddeler yola doğru verilmeyecek, istiap halinde fazla yükleme yapılmayacak, yol üzerinde bulunan köprü, trafik levhaları, menfez, asfalt ve stabilize kaplamalarına zarar verilmeyecektir. Bu yapılara zarar verilmesi durumunda İzmir İl Özel İdaresinin tespit ettiği bedel üzerinden bu zarar-ziyan yatırımcı firma tarafından karşılanacaktır. İl Özel İdaresi yetki ve sorumluluğundaki her türlü alt ve üst yapının faaliyetler esnasında zarar görmesi durumunda zarar, işletme sahibi tarafından karşılanacaktır. İnşaat ve işletme aşamasında taşıma faaliyetlerinde 2918 sayılı Karayolları Trafik kanunu, 4925 sayılı Taşıma Kanunu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği, Karayolları Trafik Yönetmelik hükümlerine riayet edilecektir. Projenin inşaat ve işletme aşamalarında kullanılacak yollarda 2918 sayılı Trafik Kanunu ve Karayolları ile ilgili çıkarılan tüm kanun ve yönetmeliklere uyulacak, yola giriş ve çıkışlarda trafik güvenliği açısından tüm önlemlerin alınmasına özen gösterilecektir. 26

37 İnşaat ve işletme aşamalarında yola giriş çıkışlarda trafik güvenliği açısından her türlü önlem alınacaktır. Projenin işletme aşamasında; İzmir-Çanakkale (E87 ) Karayolu ve kullanılacak olup, Karayolları Genel Müdürlüğü 2012 yılı Trafik Hacim Haritasında trafik yükü; E87 Karayolu (İzmir-Çanakkale Tahmini) Otomobil : taşıt/gün Orta Yüklü Ticari Taşıt : 988 taşıt/gün Otobüs : 456 taşıt/gün Kamyon : 3014 taşıt/gün Kamyon+Römork, Çekici+Yan Römork : 2152 taşıt/gün Toplam : taşıt/gün olarak (bkz. Şekil 7) verilmiştir. Planlanan ocak ve kırma eleme tesisinde ton/gün tüvenan, ton/gün boyutlandırılmış malzeme satış yapılan firmalara ait kamyonlarla taşınacaktır. Kamyonların ortalama kapasitesinin 20 ton olduğu ton/gün ürünün nakledileceği kabulüyle; günlük maksimum 417 adet araç (834 araç gidiş-dönüş) mevcut trafiğe giriş yapacaktır. Hazır beton tesisinin işletmeye alınması ile maksimum 1000 m 3 /gün hazır betonun ortalama 12 m 3 kapasiteli transmikserler ile nakledileceği kabulüyle; günlük maksimum 83 adet araç (166 araç gidiş-dönüş) mevcut trafiğe giriş yapacaktır. E87 Karayolundaki toplam taşıt hacmi 2012 yılında taşıt/gün (sürekli taşıt sayım ve sınıflandırma istasyonu verileri) olup, tüm malzemenin E87 Karayolundan nakliyesi söz konusu olduğunda, karayolundaki taşıt hacmine günlük ortalama 1000 taşıtın ( araç gidiş-dönüş) taşıt/gün olacaktır. Bu durumda nihai ürünün nakliyesi sırasında D550 Karayolu nun mevut taşıt hacmi yaklaşık % 4 (yüzde dört) oranında artacaktır. Proje kapsamında kullanılacak Aliağa-Güzelhisar-Uzunhasanlar Köy yolu yürürlükteki yasal mevzuat kapsamında, İzmir İl Özel İdaresi ve bağlı birim olarak Aliağa İlçe Özel İdaresi nin sorumluluğunda Devlet Karayolu niteliğindedir. Proje kapsamında kullanılacak Aliağa-Güzelhisar-Uzunhasanlar Devlet Kara Yolu nun trafik yükü bilinmemekte olup, işletme tam kapasite ile faaliyete geçtikten sonra günlük 500 sefer yüklü gidiş-500 sefer boş dönüş olarak toplam da 1000 taşıt söz konusu karayolunu kullanacaktır. Aliağa-Güzelhisar- Uzunhasanlar Devlet Karayolu, bölgede yürütülen kamu ve özel sektöre ait alt yapı yatırımlarında ortaya çıkan hafriyatın döküm alanlarına taşınması ve doğal dolgu malzemesinin taşınması işleri ayrıca çevre köylerdeki muhtelif amaçlı faaliyetler için gerekli mal ve malzemelerin taşınması ve nakledilmesi işlerinde ve yolcu taşıma amaçlı kullanılmaktadır. Aliağa-Güzelhisar-Uzunhasanlar Devlet Karayolu nun artan trafik yüküne uygun olarak araç yüküne göre yeniden düzenlenmesi için ilgili resmi kurum/kuruluşlarca bir proje çerçevesinde yapılacak genişletme, bakım, tamir, düzenleme v.b. çalışmalarda, İl Özel İdaresi nce,projeye konu Devlet Karayolu nu kullanan bölgede faaliyet gösteren diğer şirketlerle beraber verilecek görevleri yerine getirmeyi Gerçek İnşaata Nakliyat Ltd.Şti. taahhüt etmektedir. Ayrıca söz konusu yolda eğitim-öğretim dönemlerinde, bölgeden öğrenci taşıyan araçların geçiş saatlerinde görevli personel tahsisi ile trafik düzenlemesi yapılarak, kontrollü olarak nakliye yapılacak ve/veya geçiş süresince nakliyenin düşük yoğunlukta yapılması sağlanacaktır. 27

38 Güzelhisar-Uzunhasanlar Köy Yolu Düzenlenecek Yol Tesis Alanı Ruhsat Alanı Şekil 7.Trafik Hacim Haritası 28

39 BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI: Proje alanının İzmir İli, Aliağa İlçesi sınırlarında bulunması nedeniyle, bu başlık altında Aliağa İlçesine ait Sosyo-Ekonomik özellikler incelenmiştir Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri Tarihi zenginlikleri, doğal güzellikleri ve coğrafi özellikleri nedeniyle farklı birçok potansiyeli barındıran Aliağa, Petro Kimya sanayinin kurulmasıyla birlikte yıl içinde bir sanayi kentine dönüşmüştür. 1960'lı yılların başına kadar tarımsal yoğunluklu ekonomik etkinliğe sahip olan Aliağa, 1961 Anayasası uyarınca, Ağır Sanayi Bölgesi olarak kabul edilince, 1970'lerden itibaren sanayi yoğunluklu ekonomiye dayalı bir karakter kazanmaya başlamıştır Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler) İlçede sanayi, tarım ve hayvancılık başlıca sektörler arasındadır. Sanayi İlçede çok çeşitli ve farklı amaçlar için kurulmuş çok sayıda sanayi kuruluşları vardır. Bu sanayi kuruluşlarının dağılımında, Petkim ve Petkim'e bağlı olan 17 fabrika, Gemi-Söküm Tesisleri, Viking Kağıt Fabrikası, Ege Gübre Sanayi, Demir-Çelik Fabrikaları, haddehaneler ile deniz yolu nakliyeciliği yapan iş yerleri vardır. Ancak bu sanayi kuruluşları içinde en önemli yeri Petrokimya Tesisleri ve ark ocaklı Demir-Çelik işletmeleri oluşturmaktadır. Petkim ile Tüpraş arasındaki sahil şeridinde ise Gemi Söküm tesisleri bulunmaktadır. Kamunun kurmuş olduğu M.K.E Gemi Söküm tesislerinin hemen yanında birçok özel Gemi Söküm tesisleri de açılmıştır. Güzelhisar Çayı'nın yakınında olması nedeniyle su gereksinimi duyan kimya sektörü Aliağa'da, Demir-Çelik ve haddehane tesisleri Nemrut Körfezi'nde kurulmuştur. Tarım Aliağa ilçesinde sanayileşme hareketi ile birlikte tarımsal faaliyetler azalmıştır. Sadece Güzelhisar ve Helvacı ovalarında tarım yapılmaktadır. İlçede yetiştirilen tarım ürünleri arasında en önemlileri; pamuk, tütün, sebze, zeytin ve çekirdeksiz üzümdür. Aşağı Gediz sağ sahil sulaması ile kuzeybatıda Foça' ya kadar ve yaklaşık Nemrut kavşağına kadar olan Helvacı ovası yakın tarihlerde sulu tarıma açılmıştır. Gediz' in güneyinde ise bereketli Menemen Ovası bulunmaktadır. Yöre, geleneksel sulu veya kuru tarıma, balıkçılık, hayvancılık ve rekreasyonel kullanımlara açıktır. Tarım arazisinin hektarlık bölümünde sulama yapılmaktadır. Bunun yüzde 62'si halk sulaması, % 38'i ise Devlet Su İşleri kanalları aracılığı ile sulanmaktadır. 29

40 Hayvancılık Aliağa'nın bir sanayi kenti olması tarım ve hayvancılığı olumsuz yönde etkilemiştir. Hayvan varlığının ırklara göre dağılımı incelendiğinde; 1999 yılında özellikle melez koyun yetiştiriciliği bırakılmış görülmekle birlikte yerli diğer koyun varlığında büyük artış söz konusudur. Ayrıca yumurtacı tavuk sayısında ve arıcılıkta artış yaşanmış, yeni tip kovan sayısında ki artışa paralel bal üretiminde de yüzde 100' lük bir artış gerçekleşmiştir. Bakırçay Havzası'nın güney sınırında yer alan Aliağa sert rüzgarlara kapalı, adeta bir kıyı gölünü andıran limanı sayesinde doğal bir balıkçı barınağıdır. Aliağa' da her türlü balığın yanı sıra en çok, istavrit, kopez, sarpa ve hamsi çıkmaktadır. Bununla birlikte çipura, levrek, barbun ve mercan gibi balıklar da avlanmaktadır. İlçede 140 adet plakalı balıkçı teknesi bulunmaktadır. Balıkçı teknelerine, teknede çalışanlara ve amatör balıkçılara İlçe Tarım Müdürlüğü'nce ruhsat, amatör balıkçılara Amatör Balıkçı Belgesi verilmiştir. Turizm Aliağa da yer alan 5 turistik tesiste toplam 188 yatak kapasitesi mevcuttur Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınıflarına göre dağılımı, hane halkı yapısı) Sanayi, ulaşım, tarım, ticaret ve turizm açısından Ege Bölgesinin merkezi konumunda olan İzmir İlinin nüfusu her geçen gün hızla artmakta ve yoğun göç merkezi olma özelliğini korumaktadır. Nüfus büyüklüğü bakımından Türkiye'nin 3. büyük kenti olan İzmir ilinin nüfusu döneminde sürekli artış göstermiştir. Son 80 yılda Türkiye'nin nüfusu 5.17 kat artarken, İzmir'in nüfusu 7 kat artış göstermiş ve 2007 yılında 'e yükselmiştir. Proje alanının bulunduğu İzmir İli 2012 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı-TÜİK) verilerine göre toplam nüfus kişi olup, bu nüfusun kadarı il/ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Proje alanı; İzmir İline bağlı Aliağa İlçesi sınırlarında bulunmakta olup; ilçeye ait 2012 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı-TÜİK) verilerine göre toplam nüfus; kişi olup bu nüfusun büyük bir bölümü ( kadarı) ilçe merkezinde yaşamaktadır. İzmir İlindeki ve ilçelerindeki 2012 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı göre Nüfusu yoğunluğu verileri Tablo 22 de verilmiştir. Tablo 22. İzmir İli ve İlçelerine Göre Nüfus Yoğunluğu 5 İl/ilçe merkezleri Belde/köyler Toplam İlçe Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Aliağa Balçova Bayındır Bayraklı Bergama Beydağ Bornova Kaynak: TUİK, 2011 ADNKS verileri 30

41 İl/ilçe merkezleri Belde/köyler Toplam İlçe Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Buca Çeşme Çiğli Dikili Foça Gaziemir Güzelbahçe Karabağlar Karaburun Karşıyaka Kemalpaşa Kınık Kiraz Konak Menderes Menemen Narlıdere Ödemiş Seferihisar Selçuk Tire Torbalı Urla Toplam Proje alanının da bulunduğu Aliağa İlçesi sınırlarında 2012 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı-TÜİK) verilerine göre toplam nüfusun %10,27 sini ve yaş oluşturmakta olup, genç nüfusa sahiptir. İlçe nüfusunun yaş dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 23. Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı İlçe Yaş grubu % Toplam Erkek Kadın 0-4 7, , , , , , , , , Aliağa , , , , , , , , , , Toplam 100, Proje kapsamında arazi hazırlığı aşamasında toplam 10 kişi, işletme aşamasında toplam 40 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. Projenin hayata geçmesi ile birlikte yakın çevredeki yerleşim yerlerine doğrudan veya dolaylı yönden ek mali kaynak sağlanacaktır. 31

42 Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar) Bölgedeki sağlık kuruluşlarından alınan bilgilere göre bölgede endemik bir hastalığa rastlanmamıştır İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler Proje kapsamında arazi hazırlığı ve işletmede insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli olan faaliyetler; kullanılacak teknoloji ve malzemelerden kaynaklanan iş kazaları, toz, gürültü ve patlatmadan kaynaklı kaya fırlamasıdır. Kamyonlar: Üretim alanı-stok-satış noktası arasında malzeme taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek olası kazalar trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Nakliye sırasında, çalışma alanı yakınlarındaki yol kullanılacak ve sürücülerin, hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Nakliye sırasında taşıyıcıların üzeri branda ile kapatılacak ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı önlemler alınarak, nakliye kaynaklı emisyon etkisinin, geçilen yollarda en alt düzeyde olması konusunda gerekli hassasiyet gösterilecektir. Nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Trafik kazalarına mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Herhangi bir kaza durumunda en yakın sağlık merkezinden gerekli yardım istenecektir. İş Makineleri (loder, ekskavatör vb.): Malzemenin çıkarılması, yüklenmesi ve taşınması için kullanılan iş makinesidir. Bu nedenle olası bir iş kazasını önlemek amacıyla iş makinesi kullanma ehliyetine sahip bir operatörden başkasının kullanmasına kesinlikle izin verilmeyecektir. Çalıştığı zamanlarda diğer personelin makinenin yanına fazla yaklaşmamaları sağlanacak ve personel sürekli uyarılacaktır. Herhangi bir arıza anında işinin ehli bir tamirci ustasının dışında başka kimselerin ekskavatöre müdahale etmesi engellenecektir Kendinden hareketli iş ekipmanları, bu ekipmanların güvenli kullanımı ile ilgili uygun eğitim almış işçiler tarafından kullanılacaktır. İş ekipmanı bir çalışma alanı içinde hareket ediyorsa, uygun trafik kuralları konulacak ve uygulanacaktır. Kendinden hareketli iş ekipmanının çalışma koridorunda görevli olmayan işçilerin bulunmasını önleyecek gerekli düzenleme yapılacaktır. İşin gereği olarak bu alanda işçi bulunması zorunlu ise, bu işçilerin iş ekipmanı nedeniyle zarar görmesini önleyecek uygun tedbirler alınacaktır. Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar iş ekipmanlarında, ancak güvenliğin tam olarak sağlanması halinde işçi taşınmasına izin verilecektir. Taşıma sırasında iş yapılması gerekiyorsa ekipmanın hızı gerektiği gibi ayarlanacaktır. Makinelerin periyodik bakımları belirlenecek işletme bakım talimatına göre yapılacaktır. Makinalar sadece ilgili operatör tarafından ve kullanım talimatına uygun olarak çalıştırılacaktır. Kırıcı: İşletmede bulunan kırıcı malzemeyi uygun boyuta indirmektedir. Kırıcılardan doğabilecek kaza risklerini; Kırıcının çok yakınında bulunan personelin makinelere sıkışması, Uygun hızda çalışmayan ekipmanlardan malzeme fırlaması, Elektrik çarpmasıdır. 32

43 Bu tür kaza risklerini önlemek için kırıcı kenarlarına personelin yaklaşmaması sağlanacaktır. Her türlü bakım ve onarım çalışmaları makineler durdurulup elektrik bağlantıları kesilerek uygun iş elbiseleri ile ( baret, eldiven, bot vs ) yapılacaktır. Kırıcılar kırma için gerekli optimum çalışma hızında çalıştırılacaktır. Elek: Tesiste malzemelerin sınıflandırılmasında kullanılan titreşimli elek bulunmaktadır. Elekten doğabilecek kaza riskleri aşağıda sıralanmıştır. Elek aralarına personelin sıkışması, Elektrik çarpması, Taş fırlamasıdır. Bu tür risklerin ortadan kaldırılması için personel elek kenarlarına fazla yaklaşmamalı ve bakım onarım işlemleri uygun kişiler tarafından faaliyet durdurularak yapılmalıdır. Bant Konveyör: Bunkerden gelen malzemeyi kırıcıya aktarmakta kullanılan ekipmandır. Bant konveyörden meydana gelebilecek kaza risklerini aşağıda ki gibi sıralayabiliriz. Konveyör altında veya yanında bulunan personelin üzerine malzeme düşmesi, Aşırı gerdirme sonucu bandın fırlaması. Bandın çalışması esnasında personelin konveyör kenarına yanaşmaması sağlanacaktır. Bant konveyörde yalnızca bunkere hammadde nakliyatı yapılacak olup herhangi personel ve malzeme nakliyatı yapılmayacaktır. Konveyörün her türlü bakımı, gerdirme ve kontrol gibi işlemler konveyör durdurularak yapılacaktır. Bakım-onarım çalışmaları sırasında elektrik bağlantısı kesilecek ve iş eldivenleri ile bakım-onarım yapılacaktır. Gerdirme kuvveti nakliyatın sağlanması için optimum olarak belirlenecek ve fazla gerdirme yapılmayacaktır Ayrıca toz kaynağı olan her bir ünite kapalı ortam içine alınarak, kapalı ortam içerisine toz indirgeme ünitesi kurulacaktır. Proje kapsamında transmikserlerin yıkanması sonrası suyun yeniden kullanılmasını saplamak amacıyla çökeltme havuzu oluşturulacaktır. Oluşturulacak havuzun sızdırma ve taşma riskine karşı; Havuz dibinde biriken tortunun alınması sırasında iş makinesinin havuz kenarlarına emniyetli mesafede çalışması, Havuz çeperlerinin sızdırmasız nitelikte olması planlanmaktadır. Havuzda biriktirilen su makinelerin yıkanmasında yeniden kullanılacak olup, kuru ve/veya akar derelere deşarj edilmeyecektir. Yangın: Projenin arazi hazırlık ve işletilmesi sırasında çıkabilecek herhangi bir yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme cihazı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) hazır ve bakımlı bulundurulacak, araç ve gereçlerin kullanımları çalışanlara öğretilecek; şantiye ve ocak alanı hiçbir zaman boş bırakılmayacak, bunun için sürekli bir eleman görev alacaktır. Yangın konusunda hassas davranılacak olup; sahada ateş yakılmayacak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır. Alanda yangın söndürme araç ve gereçleri hazır bulundurulacak, konu ile ilgili kullanılacak araç ve gereçlerin kullanımları çalışanlara öğretilecek, araç ve gereçler devamlı bakımlı bulundurulacaktır. Patlatma: Faaliyet kapsamında üretim aşamasında patlayıcı kullanılması planlanmaktadır. Proje kapsamında patlatma işlemi için sadece gerekli miktarda patlayıcı temin edilecek olup, depolama yapılmayacaktır. 33

44 Patlayıcı madde kullanımının çevreye etkileri; kaya kütlesi içindeki yer sarsıntılarından kaynaklanan yapısal zararlar, hava şoklu, patlama sahasından fırlayan kayaların oluşturduğu zararlardır. Patlayıcı maddelerin kullanımı ile ilgili olarak Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satısı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Patlatma jandarmanın gözetiminde gündüz saatlerinde yapılacaktır. Patlatma yapılmadan önce patlatmanın yeri ve saati çevre halkına duyurulacaktır Ateşleme kablosu uygun uzaklıkta kurulacak barikat arkasına kadar uzatılıp ateşleme yapılacaktır. Ateşleme sahasına kesinlikle yetkililerden başkasının girmesine izin verilmeyecektir. Patlamayan delikler, gerekli güvenlik önlemleri alınarak, usulüne uygun olarak zararsız hale getirilecektir. Ateşleme yapıldıktan sonra bölge, sorumlular tarafından kontrol edilecek ve iş makineleri ve çevreyi tehlikeye sokacak bloklar, basamak şevinde askıda kalmış ise gereken önlemler alınacaktır. Ateşlemelerde ateşçi ehliyetine sahip kişiler görevlendirilecektir. Patlama süresi yaklaşık 2 sn olacaktır. Patlatmalarda milisaniye gecikmeli tavikli kapsül kullanılacak, böylece bir gecikme aralığındaki patlayıcı madde miktarı da (anlık şarj) düşürülerek, ateşleme sonucu oluşacak hava ve yer vibrasyon seviyeleri, taş fırlaması önemli ölçüde azaltılacaktır. Ocakta faaliyet delme-patlatma yöntemiyle gerçekleştirileceğinden bu işlem sırasında kaya parçalarının fırlaması, aşırı derecede patlayıcı madde kullanımı sırasında meydana gelecek sarsıntı, daha önceki patlatmada ana kayadan kopmayıp askıda kalan büyük kaya kütlelerinin düşmesi gibi kazalar olabilmektedir. Bu tür kazaları önlemek amacıyla sahada patlatma işlemi sırasında ve sonrasında aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir: Kapsül kablolarına ilave edilecek uzatma kablolarının bağlantıları itina ile yapılacak ve izole bantla iyi bir şekilde izole edilecektir. Yemleyici dinamitin kartuşları kablo ile bir demet şeklinde bağlanacak ve bu demet kablo yardımı ile sarkıtılarak indirilecektir. Sıkılama sırasında elektrik kablolarının zedelenmemesine dikkat edilecektir. Ateşleme devresi kabloları manyetoya bağlanmadan önce ohm-metreyle devrenin direnç kontrolü yapılacaktır. Ateşleme yapmadan önce siren ile alarm verilecek ve ayrıca flamalı gözcüler önemli noktalara dikilecektir. Ateşleme kablosu uygun bir uzaklıktaki ateşleme cebine kadar uzatılarak vakit geçirmeden ateşleme yapılacaktır. Yağışlı havalarda statik elektrik tehlikesi göz önüne alınarak gerektiğinde ateşlemeden vazgeçilecektir. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası girmeyecektir. Patlatma işlemleri uzman kişiler tarafından yapılacaktır. Patlayıcı maddeler ateşleme yerine özel bir araçta getirilecek, dinamit ve kapsüller ayrı ayrı araçlarda nakledilecektir. Patlatma yapılacağı zaman çevrede bulunan insanlara ve en yakın yerleşim yerinde yaşayan halka haber verilecektir. Ateşleme yapıldıktan sonra ateşleme bölgesi sorumlu kişiler tarafından kontrol edilecek ve iş makinelerini tehlikeye sokacak durumlar için gerekli önlemler alınacaktır. Faaliyet patlatma ile yapılacağından kaya taş düşmesi riski bulunmaktadır. Çalışmalar sırasında, bu konuda gerekli tedbirler alınacak ve personelin sağlığını ve güvenliğini riske 34

45 sokabilecek olası iş kazalarına engel olmak amacıyla T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın İş ve İşçi Güvenliği Tüzüğü ndeki hükümlere uyulacaktır. Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riskine karşı Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük e uyulacaktır. Bu tüzüğe göre sahanın fenni nezaretçisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği gereklerinin yerine getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumludur. Kazı ve Patlatma Sırasında Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük te belirtilen hususlara kesinlikle uyulacaktır. Üretim sahasında sürekli kask, koruyucu gözlük, gürültü önleyici kulaklık takılarak ve uygun ayakkabılarla çalışılarak bu kaza risklerinden korunmak mümkündür. Üretimle ve iş yeriyle ilgisi olmayan insan ve evcil ve yabani hayvanların üretim alanına girmelerini önlemek için sahanın etrafı (üretim alanının kara bağlantısı bulunan bölümüne) dikenli telle en az üç kat sarılacak ve bu dikenli tel çiti boyunca belli aralıklarla sahaya girişin tehlikeli ve yasak olduğunu bildirir yazılı levhalar asılacak ve güvenlik önlemlerine uyulması sağlanacaktır. İşletme sırasında oluşabilecek kazaların önlenmesi amacıyla işletmeci tarafından faaliyete özgü iş güvenliği önlemlerinin alınması gerekmektedir. Her çalışma öncesinde, çalışma mahallinde ve nakliyat yollarında zeminin sağlamlığını ve dengesini bozmayacak şekilde gerekli kontroller yapılacaktır. İşletmeci tarafından alınması gereken iş güvenliği önlemleri arasında tesiste kullanılacak makine ve ekipmanları kullanacak personelin dikkatli seçimi, işletme alanı içerisinde gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması, bu tedbirler için uygun olan malzemenin temini, üretim yapılacak alan sınırlarının uygun araç ve gereçlerle belirlenmesi ve çalışan personele gerekli eğitimin verilmesi yer almaktadır. Üretim alanında, şantiye, stok ve nakliye alanlarında olabilecek herhangi bir kaza durumunda tehlikeli maddelerin (yakıt, yağ vb.) çevre ve insan sağlığı üzerinde yaratabilecekleri olumsuz etkileri en aza indirgemek amacıyla uygulanmak üzere bir acil müdahale planı hazırlanacaktır. İş güvenliği ve işçi sağlığını koruma amaçlı olarak hazırlanacak Acil Müdahale Planı; doğal afet, yangın, sabotaj gibi acil durumlarda işlerlik kazanır. Yangın, deprem, patlama veya tehlikeli kimyasalların etrafa yayılması olaylarından herhangi birinin meydana gelmesi, acil durum olarak nitelendirilmektedir. Bu tür olaylarda tehlikenin büyümesini engellemeye yönelik tedbirlerin alınabilmesi ve yangın durumunda ocağı personelinin güvenli ve süratli bir şekilde terk edebilmesi amacıyla acil müdahale planı hazırlanır. Proje kapsamında uygulanacak Acil Müdahale Planı Bölüm 7.1. de verilmiştir. Gerek doğal çevrenin korunması, gerekse üretim alanında çalışacak personelin iş güvenliği için yürürlükte olan yönetmelik ilkelerine uyulacaktır. Faaliyet sırasında olabilecek ve acil müdahale gerektiren durumlarda İlçe ve/veya İlde bulunan itfaiye ve sağlık teşkilatlarından yardım alınacaktır. 35

46 Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları; Yaratılacak İstihdam İmkanları, Nüfus Hareketleri Faaliyetin gerçekleştirilmesiyle; projeye konu faaliyet alanında andezit üretimi yapılacaktır. Böylece doğal kaynaklarımızın amacına uygun olarak en ekonomik şekilde değerlendirilmesi sağlanacak; dolayısıyla hem bölge hem de ülke ekonomisine katkıda bulunulmuş olacaktır. Ayrıca, yörede yaratacağı 40 kişilik istihdamla özellikle yöre ekonomisine katkıda bulunacaktır. Faaliyetin yöreye olacak ekonomik katkısı sadece direkt istihdamla sınırlı kalmayacaktır. Çalışanların çoğu yakın köy ve mahalle halkından olacağı için, çalışma yaşındaki nüfusun bir kısmı yerinde tutulmuş olacaktır. Gerçekleştirilmesi planlanan projenin sosyo-ekonomik çevre üzerine etkilerinin başında ise üretim ve istihdam gelmektedir. Oluşturulacak istihdamla, yörede bulunan işsizliğin önüne geçilmiş olacak, kalifiye eleman yetiştirilmesi yönünde teşvik sağlayacak ve eğitimin önemini ve devamlılığını sağlayacaktır Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri) Proje alanının bulunduğu İzmir İli Türkiye nin üç büyük ilinden biri olup, İzmir İline bağlı Aliağa ilçesine ait eğitim, sağlık ve kültür hizmetleri aşağıda ayrı başlıklar halinde verilmiştir. Eğitim Aliağa, İzmir'in ilçeleri içinde okuma yazma oranı en yüksek ilçelerin başında gelmektedir. İlçede toplam nüfus içindeki okuryazarlık oranı % 98'dır. Aliağa'da toplam 35 Resmi Eğitim kurumundan; 20 sinde Bilişim Teknolojileri Sınıfı vardır. Bu sınıflarda 354 bilgisayar bulunmaktadır. Aliağa da yaygın Eğitim çalışmaları TÜPRAŞ Aliağa Halk Eğitimi Merkezi tarafından yapılmaktadır. Ayrıca ilçede Ege Üniversitesi Bergama Meslek Yüksek Okulu Aliağa Kampusu; bünyesinde 10 derslik, bir makine laboratuarı, bir elektrik ve kimya laboratuarı, 40 bilgisayarın bulunduğu bilgisayar laboratuarı ile 90 kişilik konferans salonunu barındırıyor. Proje alanının bulunduğu Uzunhasanlar Köyünde 1 adet İlköğretim okulu bulunmakta olup, faal olarak taşımalı eğitim yapılmaktadır. Sağlık Aliağa ilçesinde toplam 16 resmi Sağlık Kuruluşu bulunmakta olup, bunlar; (1) Toplum Sağlığı Merkezi, (1) Devlet Hastanesi, (1) Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, (5) Aile Sağlığı Merkezi (16 Aile Hekimliği Birimi), (7) Sağlık Evi, (1) Acil 112 Yardım İstasyonu bulunmaktadır. 36

47 İlçedeki Resmi Sağlık Kuruluşlarında; Devlet Hastanesi nde (1), Toplum Sağlığı Merkezi nde (2) olmak üzere toplam 3 Adet Diş hekimi bulunmaktadır. Aliağa da 8 adet Özel hekim muayenehanesi, 16 Özel Diş Hekimi muayenehanesi hizmet vermektedir. Aliağa da; (16) Merkezde, (2) Helvacı Beldesinde, (2) Yeni Şakran beldesinde toplam (20) Eczane bulunmaktadır. Proje alanının bulunduğu Uzunhasanlar Köyünde Sağlık evi ve ocağı bulunmamakta olup, proje alanı yakınlarındaki Çıtak Köyünde 1 adet sağlık ocağı bulunmakta olup, faal olarak hizmet vermektedir. Kültür Aliağa nın bir sanayi kenti olması örgütlülüğü de beraberinde getirmiştir. İlçedeki kurum ve kuruluşlar çeşitli salon ve merkezlerde kent kültür yaşamına katkıda bulunmaktadır. İlçede Belediye Nadir Nadi Kütüphanesi ve İlçe Halk Kütüphanesi önemli kültür-eğitim kurumları olarak hizmetini sürdürmektedir. İlçedeki sosyal ve kültürel etkinliklerin gerçekleştirildiği; Aliağa Ticaret Odası Seminer ve Fuaye Salonu; Belediye Atatürk Kültür Merkezi, TÜPRAŞ Aliağa Halk Eğitimi Merkezi ve Petrol İş Seminer Salonu önemli toplantılara ev sahipliği yapmaktadır. Zeytinli Park içinde bulunan Açıkhava Tiyatrosu da önemli kültürel etkinliklerin gerçekleştirilmesine imkân sağlamaktadır. Aliağa'da halen üç matbaa her türlü basım hizmetlerini sürdürmektedir. Aliağa'da üç yerel gazete düzenli olarak yayınlanmaktadır; Bunun yanında Aliağa Ticaret Odası tarafından da aylık olarak Aliağa Ticaret Gazetesi yayınlanmaktadır Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçları Proje kapsamında üretiminde görev yapacak olan 40 kişilik personelin teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının gidermesi amacıyla şantiye binası ve idari bina olarak; çalışma alanına 1 adet şantiye binası kurulacak, mesai saatlerinde bu yapı kullanılacaktır. Proje kapsamında çalıştırılacak personel civar köy ve yerleşimlerden sağlanacak olup, faaliyet kapsamında lojman vb. yapılmayacaktır. Çalışma alanı ve şantiyelerde bekçi dışında konaklama gerçekleştirilmeyecektir Projenin Fayda-Maliyet Analizi Rapora konu ruhsat alanında bugüne kadar herhangi bir üretim faaliyeti gerçekleşmemiş olup, faaliyet sahibi tarafından gerekli izin işlemlerinin tamamlanması sonrasında üretim faaliyetlerine başlanılacaktır. Dolayısıyla proje alanında kurulu herhangi bir makine ekipman bulunmamaktadır. Sahadaki üretim yatırımları için düşünülen finansman kaynağını ruhsat sahibinin kendi öz kaynakları oluşturmaktadır. Ancak gerektiğinde kredi talebinde bulunabilecektir. Proje alanında çıkarılacak andezit mıcır, kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılacak olup, Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 2012 Yılı İçin 37

48 Uygulanacak İller Bazında II A Grubu Mıcır Olarak Değerlendirilen Madenler İle İçin Devlet Hakkı Hesaplamalarına Esas Olarak Alınacak Olan Taban Ocak Başı Satış Fiyatlarına göre İzmir İlinde 6,00 TL/ton olarak belirlenmiş aşağıdaki hesaplamalar bu değerlendirmeye göre yapılmıştır. Projenin işletme dönemindeki gelir ve gider tahminleri aşağıda hesaplanmıştır. Yıllık İşletme Gelirleri Ocaktan çıkarılacak malzemenin tamamının kırma-eleme tesisinde boyutlandırılarak satıldığı (mıcır) göz önüne alınarak yıllık üretim, ton/yıl olarak programlanmış olup; Yıllık gelir, ton/yıl x 6,00 TL/ton = TL/yıl gelir öngörülmüştür. Yıllık İşletme Giderleri Üretim faaliyetleri açık olarak gerçekleştirilecek olup, proje neticesinde maliyet oluşturan her bir kalem aşağıda tablolar halinde hazırlanarak hesaplanmıştır. Proje kapsamında kullanılacak makine ekipmanı ile; - 2 adet delici - 2 adet ekskavatör, - 7 adet yükleyici (dozer) - 20 adet kamyon 6, - 2 adet arazöz, - 1 adet Kırma-Eleme Tesisi - 1 adet Hazır Beton Tesisi, - 8 adet Transmikser - 60 tonluk kantar alınacaktır. Tablo 24. Makine Ekipman Gideri ALINACAK MAKİNE EKİPMAN Makinenin Cinsi Adet Gücü (HP) Değeri (TL) TOPLAM Delici (vagondril) 2,00 90, , ,00 Ekskavatör 2,00 150, , ,00 Yükleyici (Dozer) 7,00 150, , ,00 Kamyon 20,00 250, , ,00 Arazöz 2,00 90, , ,00 Kırma-Eleme Tesisi (Takım Halinde) 1,00 818, , ,00 Hazır Beton Tesisi (Takım Halinde) 1,00 56, , ,00 Trans Mikser 8,00 110, , ,00 60 tonluk Kantar 1, , ,00 TOPLAM ,00 Yakıt ve Yağ,Su, Elektrik Giderleri: Akaryakıt - Yağ Gideri Ortalama Birim Fiyatlar; Mazot : 4,50 TL / lt Benzin : 4,50 TL / lt Yağ : 12,00 TL / lt İşletmede HP başına 0.12 lt yakıt tüketimi ile 0,0028 oranında da yağ tüketimi göz önüne alınmıştır. Makinelerin kapasite ve günlük çalışma süreleri göz önüne alınarak akaryakıt ve yağ sarfiyatları tek tek hesaplanmıştır. Yağ tüketimi akaryakıt tüketiminin 1/8.5 'i olarak hesaplanmıştır. Faaliyet kapsamında yılda 12 ay çalışması planlanmaktadır. 6 Faaliyet sahibi tarafından temin edilecek kamyon adedi 38

49 Tablo 25. Yakıt, Yağ Gideri Makinenin Cinsi Yıllık Sarfiyat Yakıt (lt) Tutarı (TL) Yağ (lt) Tutar (TL) Delici (vagondril) , , , ,12 Ekskavatör , , , ,53 Yükleyici (Dozer) , , , ,35 Kamyon , , , ,82 Arazöz , , , ,12 Kırma-Eleme Tesisi (Takım Halinde) , , , ,02 Hazır Beton Tesisi (Takım Halinde) , , , ,46 Trans Mikser , , , ,35 60 tonluk Kantar 0,00 0,00 0,00 0,00 TOPLAM , , , ,78 İşçilik ve personel gideri: Proje kapsamında toplam 45 personelin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Personel giderleri Tablo 26 de verilmiştir. Tablo 26. Personel Gideri İşçi-Personel Net-Aylık (TL) Adet Çalışma Süresi (ay/yıl) Ücret (ay/yıl) Maden Mühendisi (Tek. Nez.) 2.500,00 1,00 10, ,00 Şoför 900,00 2,00 8, ,00 Makine Operatörü 1.500,00 37,00 8, ,00 Düz İşçi 850,00 4,00 8, ,00 Bekçi (Aşçı) 850,00 1,00 8, ,00 TOPLAM 45, ,00 Sigorta vb. Gider (%35) ,00 TOPLAM ,00 İnşaat Gideri : Faaliyet kapsamında inşaat yapılmayacak olup, kırma-eleme ve hazır beton tesisinin montajı ve arazi hazırlığı yapılacaktır. Patlatma Gideri : Faaliyet kapsamında açık ocak işletmeciliği yapılacak olup, delme-patlatma yöntemi ile üretim gerçekleştirilecektir. Yılda 72 patlatma yapılacak olup, her patlatma da 145 delik delinecektir. Proje kapsamında yapılacak patlatmalarda alınan birim maliyetler Dinamit ANFO Kapsül Kablo : 4,50 TL/kg : 1,50 TL/kg : 1,00 TL/adet : 0,5 TL/m olarak alınmıştır. Yukarıdaki birim maliyetlere göre patlatma giderleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 27. Patlatma Giderleri Gider Birim/Adet Miktar Değer (TL) Dinamit 1, , ,00 AN-FO 25, , ,00 Kapsül 1, , ,00 Kablo 10, , ,00 TOPLAM PATLAYICI MADDE GİDERİ : ,00 Bakım-onarım, yedek parça gideri: Bakım, onarım ve yedek parça giderleri olarak makine teçhizat giderinin %3 ü alınmıştır. 39

50 Amortisman gideri: Makine teçhizat için amortisman oranı % 8 alınmış ve hurda değeri olarak %20 düşünülmüştür, montaj için %20 ve 10 yıl olarak hesaplanmıştır. Elektrik gideri: Proje kapsamında elektrik enerjisi, idari bina, kırma-eleme ve hazır beton tesisi vb. için gerekli olup, alana kadar elektrik hattı çekilecektir. Nakliye Gideri: Ocaktan çıkarılacak malzemenin stok alanına, buradan kırma-eleme tesisine taşınarak buradan satışa sunulacaktır. Bu değerlendirmeye göre yıllık ,00 TL nakliye ücretinin rantabl olacağı düşünülmektedir. Proje kapsamında oluşacak diğer giderler Tablo 28 da verilmiştir. Tablo 28. Diğer Gider Gider Fiyat(TL) Katsayı Değer (TL/yıl) İnşaat ,00 0, ,00 Bakım-Onarım,Yedek Parça ,00 0, ,00 Amortisman Makine Teçhizat ,00 0, ,00 Montaj ,00 0, ,00 Elektrik ,00 1, ,00 Nakliye ,00 1, ,00 Pazarlama ve Liman 0,00 1,00 0,00 Taşıma 0,00 1,00 0,00 TOPLAM ,00 Proje kapsamında yapılacak yatırım tutarı belirlenirken yukarıda hesaplaması yapılan değerlendirmeler kullanılmış ve bunlar Tablo 29 da verilmiştir. Tablo 29. Toplam Yatırım Tutarı Harcama Çeşidi İç Para (TL) Toplam (TL) Ruhsat için Müracaat 1.939, ,30 Etüt,Plan,Proje,Harita Hazırlama Giderleri , ,00 Teminat , ,00 Numune Alma ve Analiz Gideri 1.000, ,00 Personel ve İşçilik , ,00 Rezerv Etüt Giderleri 3.000, ,00 Arazi Düzenleme 4.000, ,00 İnşaat İşleri , ,00 Makine ve Donanım Taşıma Gideri 5.000, ,00 Montaj Gideri 3.000, ,00 İşletme Alma Gideri , ,00 Beklenmeyen Sermaye Giderleri 5.000, ,00 Toplam Yatırım Tutarı , ,30 İşletme Sermayesi , ,00 PROJE GENEL TOPLAMI , ,30 Proje kapsamında üretilecek andezit; üretim alanından istihraç satış fiyatı, II-A Grubu Madenlerde Devlet Hakkı Hesaplamalarında Esas Alınacak 2012 Yılı Ocak Başı Satış Fiyatlarına göre 6,00 TL/ton olarak düşünülmektedir. Ancak, ilerleyen yıllarda bu fiyat günün ekonomik koşullarına paralel olarak yeniden düzenlenecektir. İşletmenin yıllık gelirleri Tablo 30 de, yıllık giderleri ise Tablo 31 de verilmiştir. Tablo 30. Yıllık İşletme Geliri Gelir Türü Miktar Birim Fiyatı (TL/birim) Tutar (TL) Andezit (mıcır) ,00 6, ,00 40

51 Tablo 31. Yıllık İşletme Gideri Gider Türü Tutar (TL) Yakıt ve Yağ Personel ve İşçilik Elektrik Su Amortismanlar Patlayıcı Madde Bakım ve Onarım Ruhsat Harç Nakliye Diğer (Beklenmeyen) 300 TOPLAM İR:48760 ruhsat numaralı Andezit ocağının işletilmesi ile projenin ülke ekonomisine katkısı Tablo 32 de verilmiştir. Tablo 32. Projenin Ülke Ekonomisine Katkısı Katkı türü Hesaplama Şekli Tutarı (TL) Kurumlar Vergisi Brüt Karın % 25 i ,59 Devlet Hakkı Ocak başı satış tutarı x yıllık üretim miktarının % 4 ü ,00 Ek Devlet Hakkı (Orman Arazilerinde) Devlet Hakkı x %30 u 0,00 Gelir Stopaj Vergisi İşçilik ücretlerinden kesilen gelir stopaj vergisi % ,00 Projenin Milli Ekonomiye Katkı Toplamı Kurumlar Vergisi+Devlet Hakkı+Gelir Stopaj Vergisi ,59 Tablodan da görüleceği üzere söz konusu üretim yöre ve ülke ekonomisine yaklaşık TL yıllık katma değer sağlayarak, karlı bir yatırım olanağı da sunmaktadır Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri Proje kapsamında en yakın yerleşim yeri 1290 m mesafedeki Uzunhasanlar Köyü olup, en yakın yerleşim birimi 654 m mesafedeki konuttur. Ayrıca dolaylı olarak Çıtak ve Karakuz Köyleri de projeden etkilenecek köylerdir Projenin Ekonomik Ömrü Andezit Lavı ve Aglomera formasyonları içerisinde planlanan 82,12 hektarlık çalışma alanından yıllık ton andezit çıkarılması yapılması planlanmaktadır. Proje kapsamında işletilecek andezit ocağı ve kırma-eleme tesisi; bölgedeki inşaat çalışmalarında hammadde ihtiyacının karşılanması amacıyla işletilecektir. Andezit madeni; projeye konu saha içerisinde geniş bir alana yayılmış durumdadır. Ancak Maden Kanunu uygulamaları gereği ruhsatlı saha içerisinde öncelikli çalışılacak kısım için işletme izni alınacak olup, üretim faaliyetlerine bu alandan başlanacaktır. Arama ruhsat sahasında yapılan arama faaliyetlerinde; üretim yapılacak alandaki cevher kalınlığının yer yer değişmekle birlikte ortalama 60 m civarında olduğu tespit edilmiştir. İşletme yapılacak olan andezit sahasındaki rezerv bilgileri aşağıda verilmiştir. Yatağın Uzunluğu : 1230 m Yatağın Genişliği : 760 m 41

52 Yatağın Kalınlığı : 60 m Malzemenin Yoğunluğu : 2,7 ton/m 3 Cevher Hacmi (V) Cevher Rezervi (R) : 1230 m (uzunluk) x 760 m (genişlik) x 60 m (kalınlık) = m 3 : m 3 x 2,7 ton/m 3 = ton Proje kapsamında yıllık ton andezit çıkarılması planlanmakta olup, buna göre projenin ömrü; ton/ocak alanı / ton/yıllık 51 yıldır. Maden sahası ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 10 yıllık işletme izini verilecektir. Andezit sahasında 10 yılın sonunda, işlenebilir özellikte madenin olması durumunda temdit projesi hazırlanarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne sunulacak ve ek 10 yıl süreli işletme izni alınacaktır. Proje kapsamında işletilecek kırma-eleme tesisi, ocak faaliyetleri devam ettiği sürece işletilecek olup, teknolojik gelişmeler ışığında 50 yıl süresince yenileme ihtiyacı duyulabilecektir Zamanlama Tablosu Projenin ÇED, izinler, plan proje, inşaat ve montaj aşamalarının yaklaşık 10 ay sürmesi beklenmektedir. Projeye ilişkin ÇED süreci zamanlama tablosu Tablo 3 de, iş termin planı Tablo 4 de verilmektedir. Zamanlama tablosundan da görüleceği gibi kırma-eleme ve hazır beton tesisin montajı 2013 yılı Ekim ayında biterek 2013 Kasım ayında üretime geçilmesi beklenmektedir Diğer Hususlar Bu bölümde belirtilmesi gereken başka bir husus bulunmamaktadır. 42

53 BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (Bölgesel ve çalışma alanı baz alınarak mevcut ve planlanan durum verilmelidir) İzmir İli, Aliağa İlçesi, Uzunhasanlar Köyü yakınlarında, İR:48760 Ruhsat Numaralı 92,37 hektarlık alanın 82,12 hektarlık bölümünde Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisinin Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisinin işletilmesi planlanmaktadır. Bölüm başlığı altında söz konusu Andezit Ocağı, Kırma-Eleme Tesisinin Kapasite Artışı ve Hazır Beton Tesisi nin yer aldığı proje etki alanı ve proje alanı incelenmiştir Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu İzmir in toplam yüzölçümü ha olup, bunun % 41 i orman ve fundalık arazi, % 31 i tarım arazisi, %10 u çayır mera arazisi ve % 18 i diğer araziler olarak dağılım göstermektedir. İzmir de bitki örtüsü olarak çoğunlukla maki bitki örtüsüne sahip olup alçak yerlerde çoğunlukla zeytin ağaçları, ormanlık alanlarda ise çam ağaçları (fıstık çamı) ve mera bitkileri hakimdir. İlin I. Alt bölgesindeki orman alanlarında fıstık çamı şahıslar tarafından yetiştirilip korunmaktadır. Bu ormanlardan çamfıstığı elde edilerek pazarlanmaktadır. İlde ayrıca aroma bitkileri de doğal ortamlarda yetişmektedir. İlin yüzölçümü hektar olup, bunun hektarı tarım alanı, hektarı orman alanı, hektarı çayır mera ve hektarı diğer arazilerdir. Tablo 33 de İzmir İli Arazi Dağılımı Tablo 34 de İzmir İlinin arazi varlığı ve dağılımı verilmektedir. Tablo 33. İzmir İli Arazi Dağılımı 7 Kullanım Türü Alan Alan (Ha) Oran(%) Tarım Alanı ,65 Orman ve Fundalık ,03 Çayır-Mera ,11 Diğer Araziler ,21 Toplam Tablo 34. İzmir İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu 8 TOPRAK SINIFLARI Toprak Sınıfına Dahil Alanlar (ha) Ekilebilir Alan Mera Orman Diğer Toplam I.Sınıf II.Sınıf III.Sınıf IV.Sınıf V.Sınıf VI.Sınıf VII.Sınıf VIII.Sınıf Sınıflandırılamayan Genel Toplam Kaynak: Arazi Çalışması ve CBS, Kaynak: Toprak ve Su Kaynakları, DPT 6.Beş Yıllık Kalkınma Planı Ön İhtisas Kurulu Paporu Ankara, 43

54 Proje alanının bulunduğu Aliağa İlçesinde ekilebilir arazi hektar olarak tespit edilmiş olup, 2011 yılı TUİK verilerine göre hektar tarım alanı ekilmektedir. Ruhsat alanı; şahıs, orman dışı ve orman arazileri içerisinde kalmakta olup, ocak ve tesis alanı orman ve orman dışı arazilerden oluşmaktadır (bkz. Ek-8). 82,12 hektarlık faaliyet alanının ,57m² si orman sayılan alan, ,52m² si orman sayılmayan içerisinde kalmakta olup, Ek-8 de verilen kadastro haritasından görüleceği gibi alanın %48,35 i orman, %51,65 i orman sayılmayan hali arazi niteliğindedir. Proje kapsamında kullanılacak ormanlık alanlar için 6831 Sayılı Orman Kanunun 5192 sayılı kanun ile değişik 17/3 maddesi gereğince Orman Bölge Müdürlüğü ne başvurularak gerekli tüm izinler alınacaktır. Proje alanı içerisinde yer alan orman alanının kamulaştırılması söz konusu olmadığından bu alanlar için 6831 Sayılı Orman Kanunu nun 16. Maddesi Gereğince Orman İzni alınacaktır. Proje kapsamında şahıs arazisi bulunmamakta olup, tespiti halinde kullanılacak olan şahıs arazileri kamulaştırılacaktır. Söz konusu proje kapsamında yapılacak olan kamulaştırmalar, kamulaştırılacak alanların özellikleri, büyüklüğü, harita üzerinde gösterimi; proje ile ilgili devam eden ÇED süreci sonrasında yapılacaktır. Proje arazi hazırlık, inşaat ve işletme aşamalarında proje alanı yakın çevresinde yer alan şahıs arazilerine herhangi bir zarar verilmeyecek olup, şahıs arazilerinin projeden kaynaklı zarar görmesi durumunda, bu zararlar faaliyet sahibi tarafından karşılanacaktır Tarım ve Hayvancılık İzmir ilinin yüzölçümü toplam 1.195,770 hektar olup, 2012 TÜİK verilerine göre hektarında tarım yapılmaktadır. Tarım alanlarının hektarı ekilen alan, nadas alanı, hektarı sebze bahçeleri, hektarı meyve alanı ve 969 hektarını süs bitkileri yetiştirme alanı oluşturmaktadır. İlde büyükbaş, küçükbaş, kümes hayvancılığı, arıcılık ve çipura ve levrek gibi su ürünleri yetiştiriciliği yapılmaktadır yılı TÜİK verilerine göre Aliağa İlçesinde dekar alanda tarımsal faaliyetler gerçekleştirilmekte olup, dekarlık alan ekilmekte, dekarlık alan nadasa bırakılmakta, dekarlık alanda sebze, dekarlık alanda ise meyve yetiştirilmektedir Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü İzmir de sulama genelde halk sulaması şeklinde olup, yeraltı sulaması olarak yapılmaktadır. İzmir ilinde DSİ tarafından gerçekleştirilen etütlerde; sulanabilecek tarım arazilerinin dekar olduğu tespit edilmiş olup, hektar alanda sulu, hektar alanda kuru tarım yapılmaktadır. Proje alanında bulunduğu Aliağa İlçesinde, 2011 yılı TÜİK verilerine göre Aliağa İlçesinde dekar alanda tarımsal faaliyetler gerçekleştirilmekte olup, dekarlık 44

55 alan ekilmekte, dekarlık alan nadasa bırakılmakta, dekarlık alanda sebze, dekarlık alanda ise meyve yetiştirilmektedir. İlçede 2012 yılı TÜİK verilerine göre yetiştirilen ürüne göre ekilen alanlar aşağıda verilmiştir. Tablo 35. Aliağa İlçesi Ekilen Arazi Miktarı Arazi Cinsi Miktarı (da) Ekilen Tarla Alan Nadas Alanı Sebze Bahçeleri Alanı Meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin alanı Süs Bitkileri Alanı 22 Toplam Aliağa İlçesinde yetiştirilen tarım ürünleri arasında en önemlileri; pamuk, tütün, sebze, zeytin ve çekirdeksiz üzümdür. Aşağı Gediz sağ sahil sulaması ile kuzeybatıda Foça ya kadar ve yaklaşık Nemrut kavşağına kadar olan Helvacı ovasında sulu tarım yapılmakta olup, ilçe geleneksel sulu veya kuru tarıma, balıkçılık, hayvancılık ve rekreasyonel kullanımlara açıktır. Tarım arazisinin hektarlık bölümünde sulama yapılmaktadır. Bunun yüzde 62 si halk sulaması, % 38 i ise DSİ kanalları aracılığı ile sulanmaktadır Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Aliağa İlçesinde tarla ürünleri, meyve ve sebze yetiştirilmekte olup, tarla ürünleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 36. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Tarla Ürünleri Ürün Grubu Ürün Adı Ekilen Alan (da) Üretim (ton) Yulaf (Dane) Mısır (Dane) Tahıllar Çeltik Buğday (Durum) Buğday (Diğer) Arpa (Diğer) Nohut Fasulye (Kuru) Baklagiller Bakla (Hayvan Yemi) Pamuk (Kütlü) Pamuk (Lif) Yağlı Tohumlar Pamuk Tohumu (Çiğit) Yumru Bitkiler Soğan (Kuru) Patates (Diğer) Yonca (Yeşil Ot) Yem Bitkileri Korunga (Yeşil Ot) Fig (Yesil Ot) Mısır (Silajlık) İlçede 2011 yılı TÜİK verilerine göre yemlik mısır (silajlık) ve fiğ (yeşil ot) üretimi diğer tarla ürünlerine göre fazladır. Aliağa İlçesinde sebze üretimi; meyvesi yenen domates (sofralık) ve karpuz gibi sebzelerden oluşmaktadır. Aşağıdaki tabloda yetiştirilen sebze ürünleri ve üretim miktarları verilmiştir. 45

56 Tablo 37. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Sebze Ürünleri Ekilen Arazi Miktarı Grup adı Ürün adı Üretim(ton) Lahana (Beyaz) 125 Yaprağı Yenen Sebzeler Marul (Göbekli) 48 Ispanak 84 Pırasa 140 Fasulye (Taze) 70 Baklagil Sebzeler Bakla (Taze) 180 Börülce (Taze) 64 Bamya 32 Balkabağı 100 Kavun 200 Karpuz 360 Meyvesi Yenen Sebzeler Kabak (Sakız) 90 Patlıcan 255 Biber (Dolmalık) 120 Biber (Sivri) 160 Hıyar (Sofralık) 240 Domates (Sofralık) Soğansı-Yumru-Kök Sebzeler Soğan (Taze) 50 Kereviz (Kök) 30 Diger Sebzeler Karnabahar yılı TÜİK verilerine göre ilçede meyve yetiştirilen alanlar tarım alanlarına göre daha az alanı kaplamaktadır. Aşağıdaki tabloda ilçede yetiştirilen meyve türleri, kapladıkları alan ve miktarı verilmiştir. Tablo 38. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Meyve Ürünleri Grup adı Ürün adı Toplu meyveliklerin alanı(dekar) Üretim(ton) Armut Yumuşak Çekirdekliler Ayva 0 52 Elma (Diğer) 0 12 Erik Taş Çekirdekliler İğde 0 5 Kayısı Şeftali (Diğer) Turunçgiller Mandalina (Diğer) Antep Fıstığı Sert Kabuklular Ceviz 20 7 Badem 5 6 Dut 0 53 İncir 5 80 Nar Üzüm Ve Üzümsüler Üzüm (Şaraplık) Üzüm (Sofralık-Çekirdekli) Üzüm (Sofralık-Çekirdeksiz) Üzüm (Kurutmalık-Çekirdeksiz) Zeytin Zeytin (Sofralık) Zeytin (Yağlık) İlçe genelinde toplu meyve yetiştiriciliği yapılan alan az olmakla beraber, özellikle zeytin yetiştiriciliği diğer meyvelere göre daha fazladır Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları Aliağa İlçesinde; büyükbaş, küçükbaş, arıcılık ve kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Yoğunlukla yerli koyun yetiştiriciliğinin yapıldığı ilçede, ikinci sırada keçi yetiştiriciliği gelmektedir. İlçede, 2011 yılı TÜİK verilerine göre büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar ve hayvansal üretim miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir. 46

57 Tablo 39. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Sayısı ve Hayvansal Üretim Hayvan Adı Yetişkin Genç-Yavru Toplam Sağılan hayvan sayısı (baş) Süt (Ton) Sığır (Kültür) ,36 Sığır(Melez) ,85 Sığır(Yerli) ,562 Koyun (Yerli) ,36 Keçi(Kıl) ,953 İlçede çoğunlukla yumurta ve et tavukçuluğu yapılmakta olup, 2011 yılı TÜİK verilerine göre ilçede yapılan kümes hayvancılığı ve üretimi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 40. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Kümes Hayvanları Miktarı Hayvan Adı Mevcut sayı Et Tavuğu Yumurta Tavuğu Hindi 150 Kaz 280 Ördek 25 İlçede arıcılık faaliyetleri 9 köyde gerçekleştirilmekte olup, toplam kovanda arıcılık yapılmaktadır yılı TÜİK verilerine göre ilçede yapılan arıcılık ve üretimi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 41. Aliağa İlçesinde Yapılan Arıcılık Faaliyetleri Yeni kovan sayısı Eski kovan Toplam kovan Bal üretimi (ton) Balmumu üretimi (ton) ,6 0,132 İlçede ayrıca at, eşek ve deve yetiştiriciliği de yapılmakta olup, 2011 yılı TÜİK verilerine göre ilçede yapılan üretimleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 42. Aliağa İlçesinde Yetiştirilen Tek Tırnaklılar Hayvan Adı Yetişkin (baş) Genç-Yavru (baş) Toplam At Eşek Deve

58 Orman Alanları Proje alanının tamamı orman ve orman dışı alanlar kapsamında yer almakta ve İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, İzmir İşletme Müdürlüğü, Menemen İşletme Şefliği sınırlarında ve sorumluluğunda bulunmaktadır. Proje alanının değerlendirildiği İzmir Orman Bölge Müdürlüğünce tanzim edilen ÇED İnceleme ve Değerlendirme Formu Ek-11 de verilmiştir Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri Proje alanı için İzmir Orman Bölge Müdürlüğünce ,09 m² alan için yapılan değerlendirmede alanın ,57m² sinin orman sayılan alan, ,52m² sinin orman sayılmayan alanda kaldığı ve Maki Florası bulunduğu belirtilmiştir. Proje alanının tamamı orman tahdidi yapılmış alanda bulunmakta olup, işletme şekli bozuk baltalıktır. İnceleme Değerlendirme Formunda; ormanın seri adı Menemen Serisi, 86,87,88 numaralı bölmelerde bulunmaktadır Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu Proje alanının işlendiği 1/ ölçekli Mesçere Haritası Ek-11 de verilmiş olup, meşcere tipleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 43. Meşcere Tiplerine Göre Tartılı Ortalama İle Orman Alanları Meşcere Tipi BKBt-T OT-T Bozuk karışık baltalık- Kayalık, Taşlık Ağaçsız Orman Toprağı-Kayalık, Taşlık Açıklama Projeye ilişkin İzmir Orman Bölge Müdürlüğü nce hazırlanan Orman İnceleme Değerlendirme Formu nda Ocağı ve Kırma Eleme tesis faaliyetinin olumsuz etkisi bulunmadığı belirtilmiştir (bkz. Ek-11). Proje kapsamında kullanılacak olan orman alanların kamulaştırılması söz konusu olmadığından bu alanlar için 6831 Sayılı Orman Kanunu nun 16. Maddesi Gereğince izin alınacaktır Sahanın Yangın Görüp Görmediği Proje kapsamında kullanılacak olan ormanlık alanlar içerisinde 6831 sayılı Kanunun 18. Maddesinde yer alan Yangın Görmüş Orman Alanı, gençleştirmeye ayrılmış veya ağaçlandırılan sahalar yer almamaktadır. 48

59 Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi Projeye konu çalışma alanının tamamı orman tahdidi ve kadastrosu yapılan alan içerisinde; ,57m² si orman sayılan alan, ,52m² si orman sayılmayan alan içerisinde kalmaktadır. Bu alan içinde yer alan kızılçam ağaçları tesisin inşaatı öncesi 6831 sayılı Orman Kanunu nun 16 ıncı maddesi gereği izinler alındıktan sonra Orman İşletme Müdürlüğü tarafından kesilerek alınacaktır Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler, Proje alanının orman alanı içerisinde ve orman alanı dışında kalan kısımlarında ağaç bulunmamakta olup, alan genel olarak kayalıktır. Dolayısıyla proje içinde değerlendirilecek herhangi bir orman envali ve kesilecek ağaç bulunmamaktadır. Proje alanının orman alanı içerisinde kalan bölümlerinde, işletme öncesi 6831 sayılı Orman Kanunu na göre gerekli izinler alınacaktır. Faaliyet sahasının bulunduğu bölge ve çevresinde orman yangınına neden olabilecek her türlü faaliyetin yapılması (ateş yakma, kırık cam parçaları, kâğıt, naylon vs. gibi yangına sebebiyet verecek her türlü madde) engellenecektir. Proje sahası sınırları içerisinde kritik noktalarda kazma, kürek ve yeterli sayıda yangın söndürücü bulundurulacaktır. Yangın söndürücülerin kullanımı ile ilgili olarak çalışanlar bilgilendirilecek ve bu konuda gerekli eğitimler verilecektir. Kullanılacak yangın tüplerinin kontrol ve muayeneleri düzenli olarak yaptırılacaktır. Ayrıca proje sahasının etrafındaki otlar temizlenecektir. Muhtemel bir orman yangınında ilk müdahale çalışanlar tarafından yapılacak, derhal en yakın itfaiye teşkilatı ve Orman İşletme Müdürlüğüne haber verilecek ve gerekli iş birliği yapılarak her türlü makine ekipman ve insan gücü faaliyet sahibince yangın sahasına sevk edilecektir Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti, Proje alanının tamamı orman ve orman dışı alanlar kapsamında yer aldığından elden çıkartılacak herhangi bir tarım alanı bulunmamaktadır Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı Projeye konu m 2 lik çalışma alanının tamamı ormanlık ve orman dışı alan içerisinde bulunmaktadır. Stok alanı, tesis alanı ve üniteleri vb. alanlardaki bitki türleri faaliyetten etkilenecektir. Faaliyetten etkilenebilecek tabii bitki türleri Bölüm 4.7. de flora listelerinde verilen türler olup, bu türler içerisinde lokal endemik, nesli tehlikede olan ve ulusal ve/veya uluslar arası mevzuatlar ile korunan türler bulunmamaktadır. Alanda mevcut türler bölge florasını temsil etmektedir. 49

60 Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu, Proje alanı ve yakın çevresinde koruma altına alınmış kültür ve tabiat varlığı tespit edilmemiştir. Sahada gerçekleştirilecek inşaat ve işletme faaliyetleri sırasında herhangi bir kültür ve tabiat varlığına rastlanması durumunda İzmir Müze Müdürlüğü ne haber verilecektir. Proje alanı ve çevresinde yer alan koruma alanlarına ilişkin Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne görüş sorulmuş, tarih ve sayılı yazı ile (bkz. Ek-1-İ) belirtilen görüşlerinde; Söz konusu madencilik faaliyetinin yapılacağı saha ve çevresinde Genel Müdürlüğümüze ait Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Yaban Hayatı Yerleştirme Sahası ve Merkez Av Komisyonu (MAK) Kararlarına göre Ava Yasak bir alan bulunmamaktadır denilmektedir. Proje alanında arazi hazırlık, inşaat, işletme esnasında kazılar sırasında 648 sayılı KHK ile değişik 2863 sayılı Kanunun ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK de belirtilen taşınır/taşınmaz tabiat, tarihi ve kültürel varlık, doğal sit vb. tespit edilmesi halinde çalışmalar durdurularak, İzmir 2 Nolu Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonuna ve/veya İzmir 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna bildirilerek gereken tedbirler alınacaktır Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) Söz konusu proje alanı makilik ve fundalıktan oluşmaktadır. İşletmeye geçilmeden önce 6831 sayılı Orman Kanunu nun 16 ıncı maddesi gereği izinler alınacaktır. Proje kapsamında arazi hazırlık sırasında alandan sıyrılan bitkisel toprak ve stok alanları orman alanı dışında hali arazi üzerinde belirlenmiştir (bkz. Ek-8). Proje alanı üzerinde ekonomik değeri olan ağaç bulunmamaktadır. Bu nedenle işletmeden kaynaklı pasa malzemesi ile bitkisel toprak malzemesi, mümkün mertebe ağaç bakımından az olan alanlarda ayrı ayrı depolanacaktır. Projenin ömrünü tamamlamasından sonra alanın rehabilitasyonu yapılacaktır. Bunun için alan üzerinde bulunan tesisler yerlerinden sökülerek alınacak ve başka kullanımlar için nakledilecektir. Tesis alanlarının temizliğinden sonra, alan tekrar ağaçlandırılması için arazi üzerindeki çukurlar ve diğer alanlar düzenlenecek, arazi hazırlığı sırasında depolanan bitkisel toprak alan üzerine serilerek ağaçlandırılmaya uygun hale getirilecektir. İşletmeden kaynaklı pasa ve bitkisel toprak izne konu olmayan yerlere ve ormanlara dökülmeyecektir. Depolanan bitkisel toprak ile pasa malzemesi işletmenin terkinde arazinin rehabilitasyonu işlemlerinde kullanılacağından bu süreç içerisinde meydana gelebilecek olan erozyona karşı düzenli olarak depolanacaktır. Proje kapsamında sıyrılacak bitkisel toprağın erozyona karşı korunması için gerekli önlemler alınacaktır. Pasa döküm alanı belirlenirken erozyona, heyelana sebep olmayacak meyilde arazi seçilecek ve çevredeki dere, baraj, gölet sularını kirletmeyecek şekilde gerekli tedbirleri alınacak, izne konu olmayan yerlere ve ormanlara pasa dökülmeyecektir. Proje kapsamında ormanlık alanlarda yapılacak olan yollar, yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatör ile yapılacak, kullanılacak orman yollarının bakım ve onarımı yapılacaktır. 50

61 4.2. Toprak Özellikleri İzmit ili arazinin çevresel özellikleri, potansiyel verim, arazi uygunluğu, toprak yapısı ve arazi örtüsüne göre 4 agro ekolojik bölgeye ayrılmıştır. Proje alanının bulunduğu Aliağa İlçesi 1. Alt Bölgede bulunmaktadır Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması İklim, topografya ve ana madde farklılıkları nedeni ile İzmir ilinde çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur. İzmir İli topraklarının büyük bölümü kalkersiz kahverengi topraklar sınıfına girmektedir. Alanı geniş olan diğer topraklar, kalkersiz kahverengi orman toprakları ile kırmızı Akdeniz topraklarıdır. Akarsu havzalarının düz bölümlerini oluşturan alüvyonel araziler geniş bir alanı kapsamaktadır. Geriye kalan topraklar ise kahverengi orman toprakları, kırmızı Akdeniz toprakları, rendzina toprakları ve organik topraklarıdır. Oluşumlarına göre toprak sınıfları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Tablo 44. İzmir İline ait Toprak Sınıfları Toprak Sınıfları Alan (ha) Payı (%) Kalkerli kahverengi toprak ,31 Kalkerli Orman Toprağı ,40 Kırmızı Akdeniz Toprağı ,88 Alüvyonel Topraklar ,93 Kahverengi Orman Toprakları ,30 Rendizina Toprakları ,35 Kırmızı Akdeniz Toprakları ,55 Diğerleri ,29 Toplam ,00 Tarım arazilerinin I., II. ve III. sınıf araziler üzerinde yoğunlaştığı ancak en fazla yüzölçümüne sahip olan orman alanları ile çayır mera alanlarının VII.sınıf araziler üzerinde olduğu görülmektedir. İzmir İlinde işlemeli tarım toprakları olarak kabul edilen toprakların %95,2 sinin tuzsuz, %3.3 hafif tuzlu, %0.4 ü orta tuzlu ve %0.l i ise çok tuzludur. Tarım topraklarının %32.l i asit, %60.8 i nötr, %7.l i ise alkali reaksiyona sahiptir. Tarım topraklarının büyük bir kısmı organik madde yönünden fakir durumdadır. Analiz sonuçları ortalamalarına göre toprakların %l5.9 unda organik madde çok az, %50 sinde az, %25.5 inde orta, %6.4 ünde iyi, %2.2 sinde ise yüksek düzeydedir. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan, proje alanı ve ünitelerinin işlendiği 1/ ölçekli Arazi Varlığı haritası Şekil 8 de verilmiştir. 51

62 Şekil 8. Proje Alanını Gösterir Arazi Varlığı Haritası Şekil 8 de verilen Arazi Varlığı Haritası okumalarında alanın Kireçsiz Kahverengi Toprak (U) ve Çıplak Kaya ve Molozlar (ÇK) Sınıfında yer aldığı görülmektedir. Projenin kurulacağı alanların arazi kabiliyet ve sınıfları Tablo 45 da verilmiştir. Tablo 45. Proje Alanı Arazisinin Kullanım Biçimlerine Göre Dağılımı Sınıf ve Özellikleri U.12 t-3 M VIse U.28-4 F VIIse ÇK T VIII Açıklama Taşlı ve şiddetli su erozyonuna sahip Kireçsiz Kahverengi Topraklar, Çok Sığ (0-20 cm), %6-12 Eğimli Mera VI. Sınıf Toprak Çok şiddetli su erozyonuna sahip Kireçsiz Kahverengi Topraklar, Litozolik, %12-20 Eğimli Fundalık VII. Sınıf Toprak Çıplak Kaya ve Molozlar Terk edilmiş (hali) arazi VIII. Sınıf Toprak Arazi Kodu = (U.12.t-3.M.VIse): Büyük toprak grubu Kireçsiz Kahverengi Topraktır. Toprak şiddetli su erozyonu sonucunda çok sığ bir özellik kazanmıştır. Şimdiki arazi kullanımı Mera olarak belirtilen arazinin kullanım kabiliyeti VI. sınıftır. Arazi, meyil, toprak sığlığı gibi aşırı tehditlere sahiptir. Sürüm yapılamaz. Çoğunlukla ağaçlık saha olarak kullanılabilecek arazilerdir. Arazi Kodu = (U F.VIIse): Büyük toprak grubu Kireçsiz Kahverengi Topraktır. Toprak çok şiddetli su erozyonu sonucunda litozolik bir özellik kazanmıştır. Şimdiki arazi kullanımı Fundalık olarak belirtilen arazinin kullanım kabiliyeti VII. sınıftır. Arazi, meyil, toprak sığlığı gibi aşırı tehditlere sahiptir. Sürüm yapılamaz. Çoğunlukla ağaçlık saha olarak kullanılabilecek arazilerdir. Arazi Kodu = (ÇK.T.VIII): Çıplak kaya ve molozlardan oluşan yapıya sahip alanda toprak bulunmamakta olup, şimdiki arazi kullanımı terk edilmiş (hali) arazidir. Arazinin kullanım kabiliyeti VIII. sınıftır. Sürüm yapılamaz. 52

63 Yamaç Stabilitesi Proje alanında yapılan gözlemsel zemin ve temel etütlerinde, 1/ ölçekli Arazi Varlığı Haritası okumalarında ve yapılan arazi çalışmalarında ortalama %6-20 eğimli bir topografya sergilediği, kimi yerlerde eğimin % 50 ye kadar çıktığı tespit edilmiştir. Andezit ocağındaki işletme yöntemi, işletme projesine uygun olarak basamak ve kademeler şeklinde olacaktır. Ocaktaki kademeler maksimum 10 m yüksekliğinde ve m arasında, araçların rahat manevra yapabileceği genişlikte olacaktır. İşletme sırasında meydana gelecek olan basamaklardaki şev açıları o arasında olacaktır. Alandaki yamaç stabilitesini sağlamak için şevlerin duraylılığı sağlanarak, erozyonun ve toprak kaymasının önüne geçilecektir. Üretim sonrası kalacak olan basamakların genel şev açısı o civarında olacaktır. Bu genel şev açısı, alanın jeolojik olarak andezitten meydana gelmesi sebebiyle herhangi bir stabilize sorunu yaşanmayacaktır Erozyon İşletme yapılacak olan alanın mevcut eğimi yaklaşık olarak o civarındadır. Faaliyet alanının büyük bir kısmında malzeme yüzeyde görünüm sağlamaktadır. İşletme alanının az bir kısmında yer yer kalınlığı 0-10 cm olan bitkisel toprak mevcuttur. İşletme alanı jeolojik olarak andezitten meydana geldiğinden herhangi bir erozyon oluşumu bulunmamaktadır. Ancak işletme sırasında alanda patlayıcı madde ile üretim işlemleri gerçekleştirileceğinden, patlatma sonrası ocak alanındaki malzemede gevşeme olacaktır. Gevşeyen malzemenin ve basamaklarda askıda kalan malzemenin tehlike arz etmemesi ve alanın erozyona uğramaması için, askıda kalan malzemeler kepçe ile yerinden sökülerek basamak tabanlarına indirilecektir. Basamakların şev açıları; erozyona ve toprak kaymasına maruz kalmayacak şekilde duraylılıkları sağlanacaktır Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak Önlemler (arazi hazırlık, inşaat, işletme ve işletme sonrası) İşletme alanını içine alan bölge; tarımsal faaliyetlerin yapılamayacağı alan kapsamında yer almaktadır. Alan üzerindeki toprağın kalınlığı yer yer 0-10 cm civarındadır. Sahada üretim ve kazı işlemlerine başlamadan önce saha yüzeyinde bulunan ve ortalama 0-10 cm kalınlığındaki bitkisel toprak tabakası kazılarak kaldırılacak ve bitkisel toprak depolama alanında biriktirilecektir. Söz konusu bitkisel toprak ocak faaliyetlerinin tamamlandığı alanlara serilerek ocak alanın rehabilitasyonunda kullanılabilecektir. Proje kapsamında sıyrılacak bitkisel toprağın depolanacağı yer % 5 den fazla eğimli olmayacaktır. Bitkisel toprağın saklanma sürecinde olabilecek kayıplar önlenecek ve toprağın kalitesi korunacaktır. 53

64 Bitkisel toprak uzun süre açıkta bırakılacak ise yüzeyinin çabuk gelişen bitkiler ile örtülmesi temin edilecektir. Sıyrılan bitkisel toprak, hava ve su akımları veya başka nedenlerle dağılmayacak, yabancı maddeler ile karışmayacak ve niteliği bozulmayacak şekilde uygun bir alanda saklanacak ve yukarıda belirtilen gerekli koruma tedbirleri alınacaktır. Kırma eleme ve Hazır Beton Tesislerinin işletilmesi sırasında toprağa herhangi bir etki oluşmayacak olup, tesis ve üniteler kapalı alan içerisinde kurulacaktır. Proje kapsamında yapılacak çalışmalarda toprak kirliliğinin önlenmesi için gerekli önlemler alınacaktır. Kullanılacak araçların bakım ve onarımları tesis dışında servis istasyonlarında ve/veya çalışma alanında kurulacak makine parkında yapılacaktır. Makine parkının yapılması halinde alan beton ve sızdırmasız olacaktır. Proje kapsamında kırma-eleme tesisi çıkışında konsantre ürün dışında kimyasal herhangi bir işleme tabi tutulmamış ve yapısı değiştirilmemiş atık malzeme de (pasa) ocak alanı düzenlemesinde kullanılmak üzere alanda depolanacaktır. Faaliyetler sırasında ortaya çıkacak olan sıvı ve katı atıklar ile atık yağlar hiçbir şekilde toprağa bırakılmayacaktır. Sahada yapılacak çalışmalarda arazi hazırlık, montaj ve işletme aşamasında; Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ve Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nde belirlenen hususlara ve Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 54

65 4.3. Jeolojik Özellikler Proje kapsamında İR:48760 Ruhsat Numaralı II-A Grubu Andezit Ocağı, Kırma- Eleme ve Hazır Beton Tesisi ve etki alanının genel jeolojisi ve tektonik durumu, arazide yapılan incelemeler, harita okumaları ve daha önce bölgede çalışan jeologlarının incelemeleri dikkate alınarak, proje alanında yer alan jeolojik birimlerin tanımlamaları stratigrafik sıralamaya göre aşağıda detaylandırılmıştır Bölge Jeolojisi Bölge iki eski kıta (Gondvana ve Sakarya) üzerinde yer alır. Geniş anlamda İzmir- Ankara Zonunun kuzeybatısında yer almaktadır. Buna paralel olarak bölgede; İzmir-Ankara zonuna ait kayaçların yanısıra, Karaburun Kuşağına ait kayaçlarla, kuzeyden Sakarya kıtasına (Avrasya) ait kayaçları izlemek mümkündür. Bölgenin kuzeybatısında Sakarya kıtasına ait olduğu düşünülen üst Permiyen yaşlı kireçtaşı blokları gözlenir. Güney kesimlerde ise filişel matriksli, içerisinde Permiyen (?), Triyas, Jura, Kretase yaşlı kireçtaşı blokları, volkanik kayaçlar, serpantinit parçaları içeren Meastrihtiyen-Daniyen yaş aralığında İzmir-Ankara Okyanusun bir kolu olarak Bornova- Seferihisar arasında açılmış bir havzada oluşan Bornova Karmaşığına ait kayaçlar gözlenir. Stratigrafi İzmir ilinin stratigrafik istifine bakıldığında en altta Paleozoyik yaşlı temel kayaçlar ve onların üzerinde Tersiyer yaşlı tortullar izlenir. Proje alanının bulunduğu Aliağa İlçesinde en altta Mesozoyik yaşlı temel kayaçlar bulunmakta olup, sırasıyla yapısal özellikleri aşağıda verilmiştir. Mesozoyik Karareis Formasyonu: Bu birim boz renkli kumtaşları, çamurtaşı, ince tabakalı siyah çört ve pelajik kireçtaşı merceklerinden yapılıdır. Birimin üst bölümlerinde mafik denizaltı volkanitleri ve tüfler bulunur. Karareis Formasyonu fosilce fakirdir; merceksel kireçtaşları yer yer dolomitleşmiştir ve yer yer ise sünger spikülleri ve radyolaryalar içerir. Karareis Formasyonu kırıntılı, tortul girdisi bol, deniz ortamı ürünüdür. Bu ortamda pelajik kireçtaşları ve tabakalı çört mercekleri tortullaşmıştır. Yer yer olistostromal arakatkılar ve 500 m. boya erişen blokların varlığı tektonikçe aktif bir tortullaşma alanına işaret etmektedir. Derinleşen ve açılan bu Erken Triyas Havzası içinde zaman zaman mafik volkanizma oluşmuştur ve daha sonra Ladiniyen de açılması durmuş olan havzada platform koşulları hakim olarak Cami Boğazı Formasyonu tortullaşmıştır. Gerence Formasyonu: Bu formasyon çörtlü ince tabakalı kireçtaşları marn, ammonitli kırmızı kireçtaşları, kırmızı-yeşil çörtler ve kumtaşı ara katkılarından oluşur. Gerence Formasyonu heterojen litolojiye sahiptir ve kısa mesafelerde yanal fasiyes değişimi gösterir. 55

66 Gerence Formasyonu'nun orta ve üst bölümlerinde kireçtaşı ve çört kırıntılarından oluşan çakıltaşı ara katkıları yaygındır. Gerence Formasyonu, en ince olduğu yerlerde m. kalınlık verir ve Balıklıova kuzeyinde 500 m.'nin üzerinde bir kalınlığa erişir. Gerence Formasyonu üzerine geçişli bir dokunakla Cami Boğazı Formasyonu gelir. Her iki birimin sınırında sarı renkli ince-orta kalınlıkta kireçtaşları bulunur ve bunlar üstte doğru yavaş yavaş Cami Boğazı Formasyonunun masif ve gri renkli pembe damarlı kireçtaşlarına geçer. Cami Boğazı Formasyonu: Cami Boğazı Formasyonu beyaz ve açık gri renklerde masif kireçtaşlarından oluşmuştur. Formasyonun morfolojisi, komşu birimlere oranla oldukça sarptır. Bu birim Denize Giren Grubunun, (Karareis ve Gerence Formasyonları) hem Karareis Formasyonunu ve hem de Gerence Formasyonunu üstlenmektedir. Birimin alt kesimleri pembe damarlı olmasıyla tipiktir ve bu özelliği nedeniyle antik çağlarda mermer olarak işletilmiştir. Çoğu kez çıplak gözle fosilsiz izlenimi vermesine rağmen, ince kesitlerde bol oranda alg yığışımı içerdiği ve foraminifer, ostrakod, krinoid, sünger ve gastropod kavkı parçalarından oluşan biyoklastik özellikte olduğu görülür. Güvercinlik Formasyonu: Bu formasyon stromatolitik laminalı dolomitler Megalodonlu kireçtaşları ve arada kırmızı renkli kumtaşı merceklerinden oluşmuştur. Alt kesimde sarı renkli Megalodon lu ince tabakalı kireçtaşları ile başlar ve üste doğru stromatolitik laminalı dolomitler ile devam eder. Güvercinlik Formasyonunun alt dokanağı Cami Boğazı Formasyonu ile geçişlidir. Üst dokanağı Nohutalan Formasyonu ile geçişli ilişki sunar. Bu birim oldukça sığ bir karbonat tortullaşma havzasında oluşmuştur. Tortullaşmanın oluştuğu alana, zaman zaman kırıntılı malzeme girdisi gelişmiş ve çapraz katmanlama sunan kumtaşı mercekleri oluşmuştur. Nohutalan Formasyonu: Düzgün katmanlı, gri renkli kireçtaşları ile dolomitik kireçtaşları Nohutalan Formasyonunu oluşturur. Bu birim en açık biçimde Balıklıova'nın kuzeyinde, Barbaros köyü çevresinde ve Karaburun Yarımadası nın doğusunda Urla İçmeler de görülür. Nohutalan biriminin alt bölümü gri renkli orta-kalın katmanlı ve sıvama Megalodon fosilleri içeren kireçtaşlarından oluşmuştur. Daha üst düzeylerde ortalama cm. kalınlıkta tabakalanma sunan kireçtaşları ve dolomitik kireçtaşları yaygındır. Birimin alt kesimleri Liyas yaşını (Alt Jura) vermektedir. Nohutalan Formasyonu sığ denizel platform koşullarında oluşmuştur. Alt kesimleri gel-git düzlüğü ve sahil açığı karbonat tortullaşma ortamı ürünüdür. Özellikle orta ve üst kesimlerinde bol alg bryozoa, mercan, lamelli yığışımları resifal bir ortamı belirtir. İzmir Flişi: Kretase yaşlı İzmir Flişi ilin birçok yerinde özellikle İzmir Körfezi ile Doğanbey Bucak Merkezi arasında geniş bir saha kaplar. Genellikle koyu esmer renkli olan flişler, çeşitli killi şist, mikalı kumtaşı, arkoz, konglomera, kristalen veya dolomitik kalker, kırmızımtrak pembe veya grimsi esmer renkli şistli kalker ve radyolaritlerle temsil olunmuştur. Bu tabakaları bazen kuvars, bazen kalsit, bazen de her iki minerale ait damarlar kesmiştir. Flişler içinde baskın olan çeşitli killi şistler ve çok kristalize kireç taşları bu Formasyonunun oldukça şiddetli bir kıvrımlanmaya ve başkalaşıma uğramış olduğunu göstermektedir. İzmir Körfezi ile Seferihisar ve Doğanbey arasında yeralan flişlerde dar alanlarda yer yer serpantinler yüzeylemektedir. Koyu yeşil, siyah veya açık yeşil renkli serpantinler sert ultrabazik kayaçların alterasyonu sonucu oluşmuştur. Oldukça kırıklı bir yapı gösterirler. 56

67 1)Tersiyer Yaşlı Magmatik ve Volkanik Kayaçlar: a)kozak Granadiyoriti: Geç oligosen-erken Miyosen yaşlı Tersiyer yaşlı(delaloye and Bingöl, 2000) Kozak Granadiyoriti porfir bileşimindeki kesimler, harita birimi olarak da ayırtlanmıştır. Genellikle açık gri renklidir. Üç yönde gelişmiş eklem sistemi ve eklem sistemlerine bağlı küresel ayrışmalar yaygın olarak izlenir. Kozak Granadiyoriti, bol aplit damarları ile kesilmiştir, hipidiyomorf taneli doku gösterir. b)dikili - Çandarlı - Bergama Volkanitleri: Yaygın bir kalkalkalin volkanizma ilk defa Orta Miyosende etkin olmuştur. Dasitik, riyodasitik lav ve tüflerle kendini göstermiştir. Volkanizma Üst Miyosen'e değin süre gelmiş ve daha sonra andezitik türde lavlar, tüf ve aglomeralar geniş alanlarda yüzlekler vermiştir. Lavlardan yapılan radyometrik yaş ölçümlerinde 18,5; 18,2; 17,6; 17,3 ve 16,7 milyon yıl gibi değerler bulunmuştur. Orta Miyosen'de başlayan bu kalkalkalin (kabuksal malzeme ürünü ) volkanizma Üst Miyosen'e dek sürmüş olup, Akyürek ve Soysal (1978) tarafından "Yuntdağ Volkanitleri" olarak adlandırılmıştır. Dikili-Bergama çevresinde volkanitler, yer yer lahar, yer yer de lav akıntıları şeklinde depolanmıştır. Silisleşmiş tüfler ve perlit yataklarını da yer yer izlemek olasıdır. Daha sonra Üst Pliyosen'e dek volkanik bir suskunluk yaşandıktan sonra, etkinleşen volkanizma alkali ve bazaltik lavlar oluşmuştur. Alkali ve bazaltik lavlar çok geniş olup kendilerinden yaşlı tüm kaya birimlerini kesmişler ve üzerlerinde lav akıntıları şeklinde yüzlekler vermişlerdir. c) Foça Volkanitleri: Bu yörede hem kalkalkalin hem de alkalin lavlar bir arada bulunurlar. Her iki farklı magmanın karışımları söz konusudur. Daha yaşlı olan kalkalkalin seri, kalın tüf katmanları, hibritik-latidik ve riyolitik lavlardan oluşur. Bunları üstleyen alkalin seri (hawait-mujearitnefelin-olivin-bazalt) KB yönlü faylar boyunca dizilirler. Alkali serinin Foça'daki ilk ürünleri cürufumsu lavlardır. Yapılan radyometrik yaş ölçümleri 16,5 milyon yıl yaş vermiştir. Bu Orta Miyosen'e karşılık gelir (Savaşçın 1975 ve 1978 ). Foça volkanitleri daha doğuda ve güneybatıda da İzmir-Menemen çevresinde de geniş yayılım gösterirler. Dasitik lavlarda yapılan radyometrik yaş belirlemesi 19,2 milyon yıl değer vermiştir(borsa ve diğerleri, 1972). d) Karaburun - Çeşme Volkanitleri: Karaburun çevresi ve Çeşme nin doğusunda Alt-Orta Miyosen yaşlı kalkalkalin volkanizma yüzlekler verir. Latit-andezit, andezit, dasit ve riyodasit türde lavlar izlenir. Yapılan radyometrik yaş belirlemeleri 21,3, 19,3, 18,2, 17,3 ve 17 milyon yıl gibi değerler vermiştir (Borsi ve diğerleri 1972). Bu da; Orta-Üst Miyosen zaman aralığına karşılık gelir. Araştırmacılar tarafından alınan 19 örneğin ana element kimyasal analizleri sonucuna göre; Karaburun-Çeşme volkanitleri alkali-silis içeriklerine göre sınıflandırıldıklarında subalkalin kesimde kalırlar. Taylor sınıflamalarında andezit ve dasit olarak adlanabilirler. Streckeisen üçgen diyagramların da ise latit-andezit, andezit, dasit ve riyodasit türde oldukları anlaşılır. Ayrıca yer yer küçük dayklar biçiminde alkali bazaltik nitelikli lavları da izleyebiliriz. Karaburun-Çeşme volkanitleri daha batıdaki Sakız Adası nda da yüzlükler verirler. 57

68 e) Urla Cumaovası Volkanitleri: Urla-Seferihisar-Cumaovası yörelerinde alkalin nitelikli, Orta Miyosen yaşlı hem bazik hem de asidik bir volkanizma etkindir. Lavlar alkali bazaltik (hawait) trakitik, alkali riyolitik ve riyolitik türdedir. Alkali nitelikte olan bazaltik kayaçlar Urla Bölgesi nde hawaitlerden, alkali trakitlere kadar değişen bir farklılaşma gösterirler. Bu seri kabuk altından türemiş alkali bazaltik bir magmanın kabuk içine yavaş yerleşme ve bu yerleşme sırasındaki ortaç kimyadaki depolanmanın farklılaşması sonucu oluşmuştur (İnnocenti ve Mezzuoli,1972). Bazik kayaçların kimyasal bileşimi ve Rb. Sr. izotopik bileşimleri, bunların alt kabuğa ait olduğunu göstermektedir. Seferihisar ve Cumaovası yörelerinde ise asidik, alkali riyolitik bir volkanizma görülür. Bu lavlar ise araştırıcılara göre alkali bazik magma yükselimi sonucu gelişen anatektik olayların ürünleridirler. Alkali riyolitik kayaçlar yer yer perlit türündedir ve Cumaovası yöresinde belirgin volkanik domları oluştururlar. Domları oluşturan bu riyolit ve perlit türündeki çeşitli camsı kayaçlarda yapılan kimyasal analizler bölgedeki volkanizmanın iki evreli olduğunu düşündürür (Özgenç,1978). Bölgedeki alkali bazik ve alkali asidik lavlar bir arada bulunurlar. Bulunan radyometrik yaş ( 11.3, 11.9 ve 12.5 milyon yıl ) Orta Miyosen'dir. 2)Tersiyer Yaşlı Sedimanter Kayalar: a) Miyosen Yaşlı Sedimanlar: Bunlar kireçtaşı, marn, kumtaşı ve konglemeralardan meydana gelmektedir. Kireçtaşı yer yer bitkisel malzeme içerikli sert, gri-bej renkli, marnlar sert, plaket kırınımlıdır. Konglomera ve kumtaşı sert, karbonat çimentolu olup, malzemesini yakın olduğu temel birimler olan şist, mermer, kireçtaşı ve ultrabazik kayaçlar oluşturur. Birimin kırmızı-şarabikahverengi-bej-gri renkleriyle alacalı bir görünümü vardır. Üste doğru konglomera azalmakta olup, gri-bej renkli kumtaşı-silttaşı-marn-kiltaşı hakim bir litoloji görülmektedir. Miyosen yaşlı istifin kalınlığı yaklaşık 2500 m kadardır, kömür damarları içerir. b) Pliyosen Yaşlı Sedimanlar: Gevşek-tutturulmuş kiltaşı silttaşı kumtaşı -konglomera veya tutturulmamış kum; çakıl litolojisi ve bordo-kahverengi-şarabi renk ağırlığıyla karakteristiktir. Alta doğru sert, silisifiye, erime boşluklu kireçtaşları görülmektedir. Alüvyonlar sahadaki en geç oluşuklar olup Pliyosen yaşlı sedimanların üzerinde yer almaktadır. Burada büyük dere ve nehirlerin varlığı sonucunda genç alüvyonlar oluşarak geniş alanlar kaplamışlardır. Kökenleri farklı birçok kayaçtan türemiş kil-silt-kum-çakıl-blok şeklinde eski nehir çökelleri olan bu oluşumlar bütün birimlerin üzerinde yer almaktadırlar. 58

69 Şekil 9. Jeolojik Zaman Çizelgesi Proje Alanı Jeolojisi Etüt alanı ve civarındaki bölgede genel jeolojik yapı stratigrafik sütün kesiti, çalışma alanında yapılan sondaj çalışmalarına göre Ek-13 de verilen Hidrojeolojik Etüt Raporunda verilmiştir. Proje alanı mesozoyik ve senozoyik yaşlı formasyonlardan oluşmuştur. Senozoyik yaşlı olanlar üst kretase yaşlı filiş, alt miyosen yaşlı soma formasyonu, orta miyosen yaşlı Aliağa piroklastikleri ve gölsel kireçtaşı, üst miyosen yaşlı Aliağa volkanikleri, kuvaterner yaşlı taraça ve alüvyondur. Etüd alanında bulunan kayaçlar, üst miyosen yaşlı Aliağa volkaniklerine ait kayaçlardır. Bu kayaçlar altta bir diskordansla Hatundere dasitleri olarak başlayıp, riyolit, latit, dasit, andezit daykları, bazaltik andezit ile devam eder, üzerine gelen aglomeralardan sonra andezit, trakiandezit, aglomera, dayklar ve pliyosen yaşlı alkali bazaltlarla son bulur. En üstte ise kuvaterner yaşlı taraça ve alüvyon yer alır. 59