KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI 2013 ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU, SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI 03 ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU, SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ Temmuz, 03

2 KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ Analitik kimya ana bilim dalından tplam 0 sru srulmuştur. Bu srulardan 7 tanesi temel kimya düzeyindedir. Kimya bölümü ve kimya öğretmenliği mezunlarının rahatlıkla çözebileceği türden srulardır. Srularda güçlü çeldiriciler göze çarpmamaktadır. Ancak.-. ve 6. srular analitik kimya ana bilim dalıyla ilgili biraz daha detay srulardır.. sru analitik kimya bilgisi gerektiren bir srudur.. ve 6.srular hem analitik kimya bilgisi hem de yrum gerektirmektedir. Ama çk zr srular değildir. Sruların geneline bakıldığında srular analitik kimya ile ilgili öğrenilmesi gereken temel bilgileri taramaktadır. Anrganik kimya ana bilim dalından tplam 0 sru srulmuştur. Bu srulardan 8 tanesi temel kimya düzeyindedir ve bu srularda çk fazla detay bilgi göze çarpmamaktadır. Ancak 8. ve 9. srular detaylı anrganik kimya bilgisi gerektirmektedir. Özellikle 9. sru anrganik kimya kitabının içinden özenle seçilmiş bir srudur. 9. sru için zr bir sru diyebiliriz. 8. sru ise krdinasyn kimyası bilgisi gerektiren güzel, aynı zamanda zr lmayan bir srudur. Sruların geneline bakıldığında srular anrganik kimya ile ilgili öğrenilmesi gereken temel bilgileri taramaktadır. Organik kimya ana bilim dalından tplam 0 sru srulmuştur. Sruların tamamı temel kimya düzeyinin üzerindedir. Organik kimya ana bilim dalına hakim lan adayların yapabileceği türden srulardır. Organik kimya ile ilgili alan hakimiyetine sahip lmayan adaylar sruların pek çğunu çözmekte zrlanabilirler. Srulardan 7 tanesi rta zrluktadır. Ancak 5, 8 ve 9. srular zr srulardır. 5. sru güçlü çeldiriciler içeren bir srudur. 8 ve 9. srularda adayların rganik kimya bilgileri detaylı larak test edilmektedir. 30 sru zr bir sru lmamasına karşın ldukça detay bilgi içermektedir. Ayrıca 7. srunun sru kökünde prblem gözlemlenmektedir. Srulmak istenen bilgi yeterince ifade edilememektedir. Sruların geneline bakıldığında srular rganik kimya ile ilgili öğrenilmesi gereken hem temel hem de detay bilgileri taramaktadır. Fizikkimya ana bilim dalından tplam 0 sru srulmuştur. Bu srulardan 8 tanesi temel kimya düzeyindedir ve bu srularda çk fazla ayrıntı ve detay bilgi göze çarpmamaktadır. Ancak 3. ve 33. srular detaylı fizikkimya bilgisi gerektirmektedir. Özellikle 33. sru Carnt çevrimi ile ilgili rta zrlukta bir srudur. 3. sru da termdinamikle ilgili bilgi gerektiren bir srudur. 39. sru da Nernst eşitliğinin uygulanması ile ilgilidir. Sruların geneline bakıldığında fizikkimya ile ilgili öğrenilmesi gereken temel bilgileri taramaktadır. 03 KPSS de ilk kez uygulanmaya başlanan Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi nde (ÖABT) kimya öğretim prgramına ilişkin kimya kazanımlarıyla ilgili sru, kavram öğretimine ilişkin zihinsel süreçlerle ilgili sru, kavram yanılgılarıyla ilgili sru, teri (kuram) ile ilgili sru lmak üzere tplam 4 sru; kimya öğretim yöntemlerine ilişkin bilimsel süreç becerileriyle ilgili sru, mdel kullanımı ile ilgili sru, öğretim mdeli ile ilgili sru, labratuvar uygulaması ile ilgili, bilimsel süreç becerileri ile ilgili sru lmak üzere tplam 5 sru srulmuştur. Sru N Sru N. Çözeltiler 6. Karbksilli Asit Türevleri. Çözeltiler 7. Alkenlerin Elde Tepkimeleri 3. Çözelti Stkiymetrisi 8. 3C-NMR Spektrskpisi 4. Asitler- Bazlar (Nötürleşme) 9. Elektrfilik Armatik Yer Değiştirme Tepkimelerine Sübstitüent Etkisi 5. Asitler-Bazlar (p Kavramı) 30. Aminlerden Diaznyum Tuzu Eldesi 6. Çözünürlük Dengesi 3. Gazlar (Gaz Basıncı, İdeal Gaz Denklemi) 7. Asit-Baz Dengesi 3. Termdinamik 8. Asit- Baz Titrasynu 33. Carnt Çevrimi (Adyabatik Tersinmez Genleşme) 9. Çözünürlük Dengesi (Çökelme Tepkimesi) 34. Tepkime Entalpisi (Bağ Enerjisi) 0. Redks Tepkimesi Denkleştirilmesi 35. Sıvıların Yüzey Gerilimi. Atmun Yapısı 36. Kimyasal Kinetik. Tepkime Entalpisi (ess Yasası) 37. Kimyasal Denge 3. Kimyasal Bağlar (Lewis Elektrn Nkta Yapısı) 38. Derişimler Türünden Denge Sabiti 4. Lewis Asit-Baz Tanımı 39. Elektrkimyasal Pil (Nerst Eşitliği) 5. Kuvvetli Asitlerle-Zayıf Asitlerin Karşılaştırılması 40. Elektrkimyasal Pil (Galvanik ücre) 6. Katılar 4. Kavram Öğretimi Teri (Kuram) 7. Periydik Çizelge 4. Kimya Öğretim Prgramı Kimya Kazanımları 8. Krdinasyn Kimyası 43. Kimya Öğretim Yöntemleri 5E Mdeli 9. Krdinasyn Kimyası (Ligandların Sınıflandırılması) 44. Kavram Öğretimi Zihinsel Süreçler 0. VSEPR Terisi 45. Kimya Öğretim Yöntemleri Mdel Kullanımı. Organik Bileşiklerin Adlandırılması (Alkenlerde E-Z İzmeri) 46. Kavram Öğretimi Kavram Yanılgıları. Organik Bileşiklerin Asitliklerinin Karşılaştırılması (Reznans 47. Kavram Öğretimi Kavram Yanılgıları Etkisi) 3. Alkanların Elde Tepkimeleri 48. Kimya Öğretim Yöntemleri Bilimsel Süreç Becerileri 4. Organik Bileşiklerde İzmeri 49. Kimya Öğretim Yöntemleri Labratuvar Uygulamaları 5. Eliminasyn Tepkimesi (Alkil aljenürlerin Dehidrhaljenasynu) 50. Kimya Öğretim Yöntemleri Labratuvar Uygulamaları

3 03 - KPSS / ÖABT KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ TESTİ Bu testte 50 sru vardır.. Aşağıdakilerden hangisi çözeltilerin ayarlanmasında kullanılan primer standart maddelerde aranan özelliklerden değildir? A) Renkli lması B) Mlekül kütlesinin büyük lması C) avada kararlı lması D) Titrasyn rtamında çözünür lması E) Saf lması Çözüm Primer standart maddelerde aranan özellikler incelendiğinde A seçeneğindeki renkli lma özelliğine rastlanamamaktadır. Renkli lma; primer standart maddelerde bulunması gereken özelliklerden biri değildir. m m Çözüm d = 3 = m = 3 gram v Alaşımın %90'ı Al lduğuna göre; Alaşım 90 3# =, 7 gram Al içerir. 00 3, 7 = 3 gramda Cu içermektedir., 7 nal = ml Al 7 = Cu metali yarısy metal lduğu için Cl ile tepkime vermez. Al metali ile Cl'nin tepkimesi aşağıdaki gibidir. Al 3Cl AlCl 3 3 ( g) ml Al, 5 ml( g) ml Al x = 5 ml( g) ml gaz NŞA'da,4 L hacim kaplarsa 5 ml gazı NŞA'da x = 3,36 L hacim kaplar.. M NaSO4 çözeltisinin iynik şiddeti, aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? A) B) C) 3 D) 4 E) 6 Çözüm İynik Şiddet = µ = a6a@ Z B Z... A B k frmülüyle bulunur. [A] = A iynunun mlar derişimini Z A = A iynunun yükünü gösterir. MNa SO için6 = 4 M ve SO 9 4 C = M' dir. µ = ` M# M# j = 3 M 3. Kütlece % 90 Al ve % 0 Cu içeren bir alaşımın yğunluğu 3, 0 g/ cm3 tür. Bu alaşımın, 0 cm3 lük bir parçasının tamamı derişik Cl çözeltisi ile tepkimeye skulduğunda elde edilen gazının nrmal şartlar altında hacmi kaç litredir? (Al, Cl ile tepkimeye girer; Cu ise tepkimeye girmez. Al = 7 g/ml, Cu = 63,5 g/ml) A), B),4 C),80 D) 3,36 E) 5, ml 0 M KO çözeltisine, I. 00 ml saf su, II. III. 00 ml 0 M KO, 00 ml 0 M Cl çözeltileri ayrı ayrı eklendiğinde başlangıçtaki çözeltinin O derişiminde meydana gelen değişimler aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? I II III A) Değişmez Artar Azalır B) Değişmez Azalır Artar C) Artar Artar Azalır D) Artar Değişmez Artar E) Azalır Değişmez Azalır Çözüm 00 ml, 0 M KO çözeltisine;. 00 ml saf su eklendiğinde KO çözeltisinin derişimi; C V = C V eþitliðine göre 0 00 = C 00 C = M lur, yani KO çözeltisinin deriþimi azalý r.. 00 ml, 0 M KO çözeltisi eklendiğinde mlar derişim değişmez ml, 0 M CI çözeltisi eklendiğinde Cl'den gelen 3 O iynları, O iynlarını nötürleştirir. O 3 ( suda) O ( suda) O( s) Bu durumda O iynları derişimi azalır. Diğer sayfaya geçiniz.

4 5. Saf su ile ilgili, I. p si sıcaklıkla değişir. II. 8 O B = 6 3 dir. III. 5 C' de pksu p po 4' tür. yargılarından hangileri dğrudur? ( 5 C' de K = su, 0 4) A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Çözüm D) II ve III E) I, II ve III 5 C'de saf suyun tiynizasynu denklemi? O ( ) ýsý O ( ) s 3 suda O ( suda ) şeklindedir. Tepkime endtermik lduğu için sıcaklık değiştikçe dengenin yönü değişir. Buna bağlı larak 3 O iynları derişimi değişir. p =, g8 3 O B lduğu için p'da değişir. Saf su nötr lduğu için 8 O B = 6 3 dir. K = 8 su 3O B 6 = 0 4 Denkliğin her iki tarafının da lgaritması alınırsa lg K = su lga8 3 O B k pk = p po = su 4' tür Bütün öncüller dğru lduğu için 6. M Cd içeren bir çözeltideki Cd iynunun % 0 i çözeltide kalacak şekilde S ile çöktürülmesi için rtamdaki O 3 derişimi kaç mlar lmalıdır? Dygun S çözeltisi iç 6 =, 0 CdS için K = ( k), 0 7 çç ml M pridin ( C55N) çözeltisine 5 ml M Cl çözeltisi eklendiğinde elde edilen çözeltideki O derişimi kaç mlardır? (pridin için K == b, 5# 0 9 ) A) 3, 0 5 B), 5# 0 5 C) 9, 0 9 D), 5# 0 0 E) 3, 0 0 Çözüm Piridin zayıf bir bazdır. Asidin ve bazın derişimleri eşit, bazın hacmi fazladır. Tepkime snucu piridinden artan madde lacaktır. Tampn çözelti luşacaktır. n n Piridinin ml sayýsý; M = = n = 7 miliml v 35 n n Cl' nin ml sayýsý; M = 0, = n = miliml v 5 C N 5 5 Cl C56N Cl 7mml mml Piridinyum Klrür mml mml mml 6 mml mml Elde edilen çözelti bazik bir tampn çözeltidir. C N B = Kb 8 C 5 5 N B 6 / 40 6 =, / 40 6 = Mlar lur. A) 00 B),00 C) 50 D) 0 E) 0 Çözüm M Cd iynlarının % 0'nin çözeltide kalması isteniyr. Öyleyse;, Cd 0 0 deriþ imi # = 0 M lmalýdýr CdS( k) Cd? ( ag) S ( ag) 0 5 M x M K = S çç 0 7 = 0 5 x x = 0 M^Sh Dygun S çözeltisinde =, 0 0 =, 0 = = M lur ml Cl, M NaO ile titre edilmektedir. Bu titrasyna ait titrasyn eğrisi aşağıdaki gibidir. p 7 0 a ml NaO Buna göre, a nktasında kaç ml NaO harcanmıştır? A) 50 B) 00 C) 50 D) 75 E) 00 Diğer sayfaya geçiniz.

5 Çözüm Tam nötürleşme anında n O = no lmalýdý r. 3 Bu durumu bir eşitlikle ifade etmek gerekirse Masit Vasit TD = asit Mbaz Vbaz TDbaz yazılabilir. Titrasyn grafiği incelendiğinde Cl çözeltisinin başlangıç p'ı = larak görülür. Buna göre O 3 iynlarının dlayısıyla Cl çözeltisinin başlangıç derişimi Mlardır. Cl ( ) O( ) O suda s 3 ( suda) Cl ( suda) M M Değerler yerine yazıldığında; 00 = a a = 00 ml larak bulunacaktýr ml M AgNO 3 çözeltisine 0 ml M NaCl çözeltisi ekleniyr. Buna göre, I. AgCl çöker. II. Qçç > Kçç III. Karışımda 8 NO B = 3 M dir. yargılarından hangileri dğrudur? ak AgCI = çç, 8# ^ h 0 0 k A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Çözüm Eşit hacimli iki çözelti karıştırıldığında tplam hacim iki katına çıktığı için çözeltilerin derişimleri yarıya iner. Yani AgNO 3 ve NaCl çözeltilerinin derişimleri 05 Mlar lur. Çözeltiler tepkime vermeden önce; AgNO3 ( ag) " Ag ( ag) NO3 ( ag) 05 M 05 M 05 M NaCl( ag) " Na ( ag) Cl( ag) 05 M 05 M 05 M iyn derişimleri yukarıdaki gibi lur. NO 3 iynu seyirci iyn lduğu için, derişimi çökelme tepkimesinden önce de snra da değişmez. 8 NO B 3 = 05 M' dýr. III. öncül yanlıştır. Çökelme lup lmayacağını anlamak için Q çç hesaplanır. Q = 8 çç Ag B Q = çç = Q > K `, çç çç j lduðu için çökelme lur. I. ve II. öncüller dğrudur. 0. SO3 ( aq) MnO4( aq) SO 4 ( aq) Mn ( aq) tepkimesi asidik rtamda denkleştirildiğinde O 'nun stkiymetrik katsayısı kaçtır? A) B) 3 C) 5 D) 6 E) 7 Çözüm Redx tepkimesini yarı tepkime yöntemiyle denkleştirelim. 5 O SO3 SO 4 e 5e 8 MnO4 Mn 4O 5 O 5SO3 5SO MnO Mn 4 8O 6 3 O 6 5SO3 MnO4 5SO 4 Mn 3O O' nun stkiymetrik katsayısı 3'tür.. Atmun yapısıyla ilgili; küçük ve ağır bir çekirdeğin, elektrnların bulunduğu büyük hacimli bir bşluk tarafından çevrildiğini deneysel larak rtaya kyan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? A) J. Daltn B) R. Millikan C) E. Rutherfrd D) J.J. Thmsn E) L. De Brglie Çözüm Ernst Rutherfrd ince bir altın levhayı α ışınlarıyla bmbardıman ederek kendi adıyla anılan atm mdelini geliştirmiştir. α ışınlarının büyük çğunluğunun altın levhadan sapmaya uğramadan geçmesi snucu, atmun küçük ve ağır bir çekirdekten luştuğunu ve bu çekirdeğin; elektrnların bulunduğu büyük hacimli bir bşluk tarafından çevrildiğini ileri sürmüştür.. Aşağıda bazı tepkimelerin " " " değerleri verilmiştir. Ag ( g) Cl ( g) AgCl( k) = 97 kj / ml Ag ( g) O( s) Ag ( aq) = 475 kj / ml Cl ( g) O( s) Cl ( aq) = 369 kj / ml Buna göre, ke AgCl( ) Ag ( aq) Cl ( aq) tepkimesinin entalpisi kaç kj / ml'dür? A) 73 B) 73 C) 46 D) 46 E) 44 3 Diğer sayfaya geçiniz.

6 Çözüm ess Yasası uygulanarak sru çözülebilir. Buna göre. tepkime ters çevrilirse sru çözülmüş luyr. AgCl Ag ( k) ( g) Cl ( g) = 97 kj/ ml Ag O Ag ( g) ( s) ( ag) = 475 kj/ ml Cl O Cl ( g) ( s) ( ag) = 369 kj/ ml AgCl ( k)? Ag ( ag) Cl ( ag) = 73 kj/ ml Çözüm CO gazının suda çözünmesi kimyasal bir tepkimedir (Asit - baz tepkimesidir.). O mlekülü elektrn çifti sağladığı için Lewis bazı, CO ise asididir. Tepkime snunda çözelti asidik lduğu için (Karbnik asit luşuyr.) p'sı 7'den küçüktür. Tepkime aynı zamanda bir katılma tepkimesidir. Bu durumda I. ve III. öncül dğru II. öncül yanlıştır. 3. CNNmlekülünün Lewis elektrn nkta yapısı yazıldığında sigma (σ) ve pi (π) bağlarının sayısı aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? (Atmların dizilişi mlekül frmülünde verildiği gibidir., 6C, 7 N ) A) 4σ, π B) σ, 4π C) 6σ, 0π D) 4σ, 0π E) 4σ, π Çözüm CNN bileşiğinin Lewis elektrn nkta yapısını bulmak için önce merkezi atm belirlenmelidir. Merkezi atm karbndur. C 4A grubunda yer alır, 4 bağ yapar. elementi A, N elementi ise 5A grubundadır. CNN bileşiğinin Lewis elektrn nkta yapısı r rc N N ya da r rcrnh hn þeklinde labilir. r 5. Asit-bazlarla ilgili, I. Aynı derişimdeki kuvvetli ve zayıf asitlerin sulu çözeltilerinin p si aynıdır. II. III. Zayıf asitler, suda tamamen iynlaşmayan asitlerdir. Suda zayıf lan bir asit, başka bir çözücüde kuvvetli asit larak davranabilir. yargılarından hangileri dğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III Çözüm Eşit derişimli zayıf bir asit ile kuvvetli bir asidin iynlaşma yüzdeleri farklı lduğu için 3 O iyn derişimleri dlayısıyla p değerleri birbirinden farklıdır. Zayıf asitler suda kısmen iynlaşabilen asitlerdir. Suda zayıf lan bir asit, başka bir çözücüde kuvvetli asit larak davranabilir. Buna göre I. öncül yanlış, II. ve III. öncüller dğrudur. er iki durumda da bileşikte 4σ, π bağı bulunmaktadır. 4. O O O < < < C O C O C < ; r O O O O r 6. Bir katı ile ilgili, Çk yüksek erime nktasına sahiptir. Erimiş hâlde iletken değildir. bilgileri veriliyr. Buna göre, bu katı aşağıdakilerden hangisi labilir? A) Sfra tuzu B) Tz şeker C) Elmas D) Kurşun metali E) İyt Yukarıda verilen tepkimeyle ilgili, I. Lewis asit-baz tepkimesidir. II. Tepkime snunda çözeltinin p si 7 lur. III. Katılma tepkimesidir. yargılardan hangileri dğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Çözüm Bir katı madde çk yüksek erime nktasına sahip ise iynik bağ veya metalik bağ ya da ağ örgülü kvalent bağ içermektedir. Ancak iynik bağlı ve metalik bağlı katılar, erimiş halde iken iletkendir. Bu durumda sruda istenen madde ağ örgülü kvalent bir katıdır. Elmas ağ örgülü kvalent bir katıdır. 4 Diğer sayfaya geçiniz.

7 7. Periydik çizelgede, aynı periyt byunca sldan sağa dğru gidildikçe atm yarıçapı genellikle küçülür. Bu durumun başlıca nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Etkin çekirdek yükünün artması B) Elektrn ilgisinin artması C) Elektrnegatifliğin artması D) İynlaşma enerjisinin artması E) Ametal karakterin artması Çözüm Periydik çizelgede aynı periyt byunca sldan sağa dğru gidildikçe atm yarıçapının küçülmesinin nedeni "Etkin çekirdek yükünün artması"dır. Etkin çekirdek yükü arttıkça elektrnlara uygulanan çekim gücü artar, elektrnlar çekirdeğe dğru yaklaşır, atm yarıçapı küçülür. 8. MnF 6 4 kmpleks iynunda; merkez atmunun yükseltgenme basamağı, kmpleks iynun manyetik özelliği ve merkez atmunun d rbitallerindeki eşleşmemiş elektrn sayısı sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? (Flr bir zayıf alan ligantıdır. Yükseltgenme basamağı Mn 5 Manyetik özelliği ) Eşleşmemiş elektrn sayısı A) 4 Diyamanyetik 5 B) Paramanyetik 5 C) Diyamanyetik 4 D) Diyamanyetik 5 E) 4 Paramanyetik Çözüm MnF B iynunda merkez atm mangandır (Mn). Manganın yükseltgenme basamağı ise 'dir. 4 ; Mn FE 6 Mn = s s p6 3s 5 3p6 4s 3d5 Mn = s s p6 5 3s 3p6 3d5 d rbitalleri yarı dlu lduğu için Mn paramanyetiktir. d rbitallerindeki elektrn sayısı 5'tir. 9. Aşağıda verilen spektrkimyasal seri 3 bölgeye ayrılmıştır. Cl < O < O < N3 < en < NO < CN < CO X Y Z Buna göre, I. X ligantları π-verici ligantlardır. II. III. IV. Z ligantları π-alıcı ligantlardır. Y ligantları merkez atmu ile sadece σ bağı yapar. Bu sıralama, kristal alan terisi (KAT) ile açıklanabilir. yargılarından hangileri dğrudur? A) Yalnız IV B) I ve IV C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV Çözüm X ligantları Cl ve O π verici ligantlardır. Çünkü p rbitalleri tam dludur. Aynı zamanda verici atmları en az üç yalın çift içermektedir. Z ligantları π alıcı ligantlardır çünkü düşük enerjili rbitaller bulundurmaktadırlar. Aynı zamanda bş rbitalleri bulunmaktadır. Sruda verilen sıralama mleküler rbital teri (MOT) ile açıklanabilir. Y ligandları merkez atmu ile sadece σ bağı yapar. Çünkü verici atmları (N, O) sp 3 hibrit rbitallerinde yalın çift bulundururlar. Bu sıralama kristal alan terisine göre açıklanamaz. Buna göre, I, II ve III öncül dğru, IV. öncül yanlıştır. 0. Değerlik kabuğu elektrn çifti itme kuramına (VSEPR) göre SiCl4, S, ClF3 mleküllerinin mlekül gemetrileri aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? (, 9F, 4Si, 6S, 7Cl) SiCl 4 S ClF 3 A) Kare düzlem Açısal Üçgen düzlem B) Kare piramit Dğrusal T-şekli C) Düzgün dörtyüzlü Açısal T-şekli D) Kare piramit Açısal Üçgen piramit E) Kare düzlem Dğrusal T-şekli 5 Diğer sayfaya geçiniz.

8 Çözüm SiCl 4 bileşiğinin mlekül gemetrisi düzgün dörtyüzlüdür. Si elementi periydik çizelgede 4A grubundadır. Si = s s 3p6 3s 4 3p 3P, 4A S mlekülünün gemetrisi ise açısaldır. S elementi 6A grubundadır. S = s s p6 3s 6 3p4 3P, 6A ClF 3 bileşiğinin mlekül gemetrisi ise şöyle bulunur Cl = s s p6 3s 3p5 7 3P, 7A grubu F = s s p5 9 P, 7A grubu ClF 3 mlekülündeki tplam değerlik elektrn sayısı = 7 3# 7 = 8 elektrn Bağ luşumuna katılan ē sayısı = 3 = 6ē Ortaklaşmamış elektrn sayısı 8 6 = ē. F. Cl... F. F F F Cl F ClF 3 mlekülünde Cl'nin sahip lduğu elektrn çifti sayısı 5'tir. (elektrn grubu sayısı) Elektrn grubu gemetrisi üçgen bipiramittir. Mlekül gemetrisi T şeklindedir.. Aşağıdaki bileşiklerin asitlik derecesine göre büyükten küçüğe dğru sıralanışı hangisinde dğru larak verilmiştir? A) Benzil alkl > benzik asit > fenl B) Fenl > benzik asit > benzil alkl C) Fenl > benzil alkl > benzik asit D) Benzik asit > benzil alkl > fenl E) Benzik asit > fenl > benzil alkl Çözüm O C O O C Benzik Benzil asit, Fenl, Alkl Yukarıda verilen üç bileşiğin asitlik dereceleri reznans kararlılığına bakılarak sıralanabilir. er üç bileşikteki ksijen atmuna bağlı hidrjen atmu kparılırsa elde edilen anynların reznans kararlılıkları O O C O C O O. C3C Cl C = C Br Cl bileşiğinin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? A) (E)--Brm-,-diklr--büten B) (Z)--Brm-,-diklr--büten C) (Z)-4-Brm-3,4-diklr-3-büten D) (E)-4-Brm-3,4-diklr-3-büten E) (Z)-,-Diklr--Brm--büten I II şeklinde sıralanır. Anyn ne kadar kararlı ise asit kadar kuvvetlidir. Anynun kararlılığı ise ksijen atmu üzerindeki negatif yükün yapıya ne kadar delkalize labildiğine bağlıdır. I. anynun reznsans frmülü vardır. II. anynda (-) yük halkaya delkalize labilir. Ancak III. anynun ne reznansı vardır ne de (-) yük halkaya delkalize labilir. III Çözüm öncelikli Cl Br öncelikli C = C C3C Cl Cahn Ingld Prelg öncelik sistemine göre Br, Cl'den önceliklidir. Aynı şekilde Cl'da C5' den önceliklidir. Öncelikli lan gruplar düzlemin aynı tarafında lduğu için Z'dir. Numaralandırmaya Br ve Cl'nin bağlı lduğu C'dan başlanılmalıdır. En uzun zincir 4 karbnludur. Bu durumda bileşiğin adı Cl C Br = C 4 3 C 3 C Cl (Z) - - Brm -, - diklr - - bütendir. 3. Aşağıda verilen, I. Alkenlerin hidrjenasynu II. III. IV. Alkinlerin hidrjenasynu Alkil haljenürlerin asetik asit içerisinde metalik çink (Zn) ile tepkimesi Alkenlerin önce O 3 ile snra Zn ve asetik asitle lan tepkimeleri yöntemlerden hangileri alkan sentezinde kullanılır? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV 6 Diğer sayfaya geçiniz.

9 Çözüm Alkan elde ederken. Alken hidrjenlenmesi,. Alkinlerin hidrjenlenmesi, 3. Alkil haljenürlerin asetik asit içerisinde metalik çink (Zn) ile tepkimesi kullanılabilir. Alkenlerin önce O 3 ile snra Zn ve asetik asit ile tepkimesinden aldehit veya ketn elde edilebilir. 5. C C 3 C 3 Br bileşiğinin etanl içerisinde sdyum etksit ile lan ayrılma tepkimesi snucu luşması beklenen alken yapısı aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 4. Aşağıdakilerden hangisi -Metil-4-heksen--l bileşiğinin yapı izmeridir? A) C) O E) O B) D) O O O Çözüm Bir alkil haljenür sdyum etksit ile etkileştirilirse eliminasyn tepkimesi gerçekleşir. Snuçta alken luşur. C O Na 5 (Sdyum etksit) güçlü bir bazdır. Yalnız eliminasynun gerçekleşebilmesi için Br atmunun bağlı lduğu karbn atmuna kmşu karbn atmunda anti knumunda atmu lması gerekir. Sruda verilen siklheksan bileşiğinin kltuk knfrmasynu yazılırsa çözüm klaylaşır. C 5 C5O Br C 3 Tepkime snucunda luşan bileşik A seçeneğinde verilen bileşiktir. C 3 Çözüm - Metil heksen - - l bileşiğinin açık yapısı aşağıdaki gibidir. C C C C = C C3 ; ; O C3 Bileşiğin kapalı frmülü C74 O' dur. Bu kapalı frmüle uyan bileşik A seçeneğinde verilmiştir. (Siklalkanlar ile alkenler birbirinin yapı izmeridir.) 6. Aşağıda verilen çıkış maddelerinden hangisi hedef mlekülü elde etmek için uygun değildir? Çıkış maddesi edef mlekül A) Karbksilik asit Açil klrür B) Açil klrür Anhidrit C) Amit Açil klrür D) Anhidrit Ester E) Karbksilik asit Ester 7 Diğer sayfaya geçiniz.

10 Çözüm Karbksilik asit rganik tepkimelerde aktif lmadığı için önce açil klrüre dönüştürülür. Daha snra ester, amit ve anhidrite dönüştürülebilir. Ancak amitlerin açil klrürlere dönüştürülmesi pek kullanışlı değildir. 9. Aynı kşullarda (derişim, sıcaklık, vb.) aşağıdaki bileşiklerden hangisi en hızlı nitrlanma tepkimesi verir? (Armatik yapıya tek bir nitr grubun bağlandığı kabul edilecektir.) A) Benzen B) Fenl C) Nitrbenzen D) Tluen E) Klrbenzen 7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi tek bir tepkime türüyle siklheksene dönüştürülemez? A) O B) Cl C) Br Çözüm Armatik bir bileşiğin nitrlanma tepkimesi elektrfilik armatik yerdeğiştirme tepkimesidir. Armatik halkaya elektrn sağlayan gruplar yerdeğiştirme tepkimesinin hızını arttırır. O ve C 3 grupları armatik halkayı aktive eder. Ancak O grubu halkayı, C 3 grubuna göre daha çk aktive eder. D) E) O Br Çözüm Sruda srulmak istenen dğrudan siklheksen eldesidir. D seçeneğinde verilen bileşikten siklheksen elde etmek için önce siklheksann indirgenmelidir. İndirgenme ürünü siklheksanldür. Siklheksanlden siklheksen elde edilebilir. Dlayısıyla alken iki basamakta elde edilmektedir. Br 30. Primer armatik aminlerin NaNO ile asidik rtamda 0-5 C deki tepkimeleri snucu aşağıdaki bileşiklerden hangisi luşur? A) Diaznyum tuzu B) İmin C) idrazin D) Enamin E) Oksim Çözüm Primer armatik aminlerin NaNO (Sdyum nitrit) ile asidik rtamda 0-5 C'deki tepkimesinden diaznyum tuzu luşur. N N Cl 8. Anilin NaNO / Cl 0 5 C Diaznyum tuzu Yukarıda verilen bileşiğin 3 C NMR spektrumunda karbn atmlarına ait kaç farklı pikin gözlenmesi beklenir? A) 4 B) 5 C) 7 D) 9 E) 0 Çözüm 3C NMR spekturumda farklı kimyasal çevreye sahip karbnlar gözlemlenir. Bileşiğin açık yapısı incelendiğinde 7 farklı kimyasal çevreye sahip karbn atmu gözlemlenmektedir. 3 4 C C 3 C C 3C C C C 7 C 3 C , litrelik bir kaba 7 g N, g CO ve 30 g Ne gazları knulmaktadır. 73 K de kaptaki tplam basınç kaç atmsferdir? N = 8 g/ ml CO = 44 g/ ml Ne= 0 g/ ml A) 5 B),0 C),0 D) 3,0 E) 4,5 8 Diğer sayfaya geçiniz.

11 Çözüm Önce gazların ml sayısı bulunur. 7 nn = 5 ml, n 5 ml 8 = CO = 44 = 30 n = = Ne, 5 ml 0 Gazların tplam ml sayısı = 5 5, 5 =, 5 Kaba yapılan tplam basınç; P V = nrt frmülüyle bulunur., 4 P, =, P = 4, 5 atm 33. ml ideal gazın sıcaklığı 7 C den 77 C ye adyabatik tersinmez larak artırılıyr. Sisteme yapılan iş kaç kj dir? (Cv = 5 J/K.ml) A),5 B) 5 C) 5 D) 50 E) 50 Çözüm Adyabatik tersinmez genleşmede q = 0 U = W' dir. U = W = Cv ( T T )' dir. W = 5 ( 77 7) W = 5 50 = 50 J =, 5 kj Ortam sisteme iş yaptığından mekanik işin (W) işareti pzitiftir. 3. Termdinamik büyüklüklerle ilgili, I. Sabit hacimde sisteme verilen ısı, sistemin iç enerji değişimine eşittir. II. III. IV. Sabit basınçta sisteme verilen ısı, sistemin entalpi değişimine eşittir. Gibbs serbest enerjisinin sıfırdan küçük lması, layın istemli lduğunu gösterir. Yğunlaşma ve dnma layında sistemin entrpisi artar. yargılarından hangileri dğrudur? A) II ve IV B) III ve IV C) I, II ve III D) I, III ve IV E) II, III ve IV Çözüm Sabit hacimli bir sistemde mekanik iş (W) sıfırdır. O U = Q W U = QV' dir. Yani sisteme verilen ısı, sistemin iç enerji değişimine eşittir. Sabit basınç altında sisteme verilen ısı, sistemin entalpi değişimine eşittir. Q = p ' dý r. Gibbs serbest enerjisi G < 0 ise lay istemlidir. Yğunlaşma ve dnma laylarında sistemin entrpisi azalır. I, II ve III öncül dğru, IV. öncül yanlıştır. " ( g) N ( g) N3 ( g) Yukarıda verilen tepkimenin entalpisi kaç kj dir? Bað enerjileri 436 kj/ ml N/ N 946 kj/ ml N 389 kj/ ml A) 80 B) 80 C) 993 D) 993 E) 087 Çözüm Bağ enerjileri yardımıyla tepkime entalpisi hesaplanırken; = Kýrýlan baðlarýn enerjisi Oluþan baðlarýn enerjisi eşitliği kullanılır. Buna göre; = ^ h ^6 389h = 80 kj' dir. 35. Sıvıların yüzey gerilimi ile ilgili larak, I. Genelde sıvıların yüzey gerilimi sıcaklık arttıkça azalır. II. III. Sıvıların kılcal brularda yükselme eğilimi, yüzey geriliminin bir snucudur. Yağmur damlalarının küresel lmasının nedeni, yüzey gerilimidir. ifadelerinden hangileri dğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 9 Diğer sayfaya geçiniz.

12 Çözüm Sıvıların yüzey gerilimi sıcaklıkla ters rantıdır. Sıcaklık arttıkça yüzey gerilimi azalır. Kılcallık etkisi yüzey gerilimi ile açıklanır. Sıvıların yüzey gerilimi nedeniyle yüzey alanlarını azaltmak isterler, bu nedenle yağmur damlaları küreseldir. Bütün öncüller dğrudur. 36. Bir madde birinci dereceden bir tepkimeyle bzunmaktadır. Bu maddenin, 0 saniyede % 90 ı tepkimeye girdiğine göre, tepkimenin hız sabiti (k) kaç s dir? A) 06 B) 30 C) 444 D) 90 E),60 Çözüm Birinci dereceden tepkimeler için integrali alınmış hız eşitiği; 6A@ t ln = kt þeklindedir. 6 ln = k 0, 30 = k 0, 30 k = = 3 0 Tepkimenin hız sabiti 3 s ' dir. 37. Aşağıdaki grafikte bir tepkimede yer alan gaz halindeki A, B ve C maddelerinin derişimlerinin belirli bir sıcaklıkta zamanla değişimi gösterilmektedir. Derişim (M),0 Çözüm Grafik dikkatle incelendiğinde tepkime denkleminin;? A B C lduðu anlaþýlýr. (A'dan birim, B'den birim harcanırken C'den birim luşmaktadır.) Denge Sabiti K'nın değeri ise;, K = 6C@ 0 5 ' dir. = A B 5 = 38.,0 litrelik bir kaba,0 ml NO gazı knuluyr ve aşağıdaki denge tepkimesine göre denge kurulduğunda rtamda 6 M NO(g) lduğu belirleniyr. NO ( g) D NO ( g) O ( g) Aynı sıcaklıkta tepkimenin K c değeri kaçtır? A) 00 B) 300 C) 450 D) 675 E) 975 Çözüm NO ( g)? NO ( g) O ( g) Başlangıç ml Değişim -6 ml 6 ml 3 ml Denge 4 ml 6 ml 3 ml Kabın hacmi litre lduğu için, maddelerin dengedeki ml sayıları, aynı zamanda mlar derişimleridir. 6NO@ 8OB K = c 8NOB 6 3 K = = c 675' dir. 4,0 5 A B C 0 Zaman Buna göre, tepkimenin denklemi ve denge sabiti K nin sayısal değeri aşağıdakilerden hangisinde dğru larak verilmiştir? Tepkime denklemi D A) A ( g) B( g) C( g),0 B) A ( g) B( g) D C( g),0 C) A ( g) B( g) D C( g),0 D) A ( g) B( g) D C( g) 5 E) A ( g) B ( g) D C ( g),0 K 39. Zn derişiminin M ve Cu derişiminin 0 M lduğu bir galvanik hücrenin 5 C deki ptansiyeli kaç vlttur? E Zn E Cu = 76 V / Zn = 34 V / Cu A) 059 B) 340 C),070 D),00 E),59 0 Diğer sayfaya geçiniz.

13 Çözüm Cu e Cu' a indirgenme eğilimi daha büyük lduğu için kattta Cu indirgenir. Öyleyse antta Zn Zn e yükseltgenme tepkimesi gerçekleşir. Ant Zn Zn ( k) ( ) e E = suda 76V Katt Cu ( suda) e Cu( k) E 34V Pil tepkimesi Zn Cu Zn ( k) ( suda)? ( ) Cu suda ( k) E = pil, V 0M M 059 E = E pil pil lg Q n 059 E = pil E pil lg n 059 E =, pil lg 0 E = pil, 07 Vlt 40. Aşağıdaki hücrelerden hangisinin galvanik hücre larak çalışması beklenir? (Çözelti derişimlerinin M lduğu düşünülecektir.) E E E E Cu / Cu Ni / Ni Pb / Pb Zn / Zn = 34 V = 3 V = 3 V = 76 V A) Zn Zn ( k) ( aq) Cu ( aq) Cu( k) B) Cu Cu ( k) ( aq) Ni ( aq) Ni( k) C) Pb Pb ( k) ( aq) Zn ( aq) Zn( k) D) Ni Ni ( k) ( aq) Zn ( aq) Zn( k) E) Cu Cu ( k) ( aq) Pb ( aq) Pb( k) Çözüm Galvanik hücrenin çalışabilmesi için yükseltgenme ptansiyeli büyük lan madde antta, indirgenme ptansiyeli büyük lan madde kattta yer almalıdır. Seçeneklerde hücre diyagramları verilmiştir. ücre diyagramı 4. Aşağıdakilerden hangisi, teri (kuram) türünden bir ifadedir? A) Grafit elektriği iletir. B) İynik katılar sert ve kırılgandır. C) O mlekülü paramanyetiktir ` 8 Oj. D) Gaz tanecikleri her yönde hareket ederler. E) Metaller tel ve levha hâline getirilebilirler. Çözüm Teri (kuram), evreni ve evrendeki bazı lgular grubunu açıklamak üzere insan zihni tarafından kurulur. Kuram, hiptez gibi yeterince dğrulanmamış ama lgusal ve dğrulanabilir hükümlerdir. Olgu, bilimsel verilere dayalı, kanıtlanabilir özellikteki bilgidir. Suyun deniz seviyesinde 00 C de kaynaması, ışığın hızının bşlukta 3x08 m/s lması, yer çekimi, canlıların üremeleri birer lgudur. Buna göre; Grafit elektriği iletir. (Olgudur.) İynik katılar sert ve kırılgandır. (Olgudur.) O mlekülü paramanyetiktir. (Olgudur) Gaz tanecikleri her yönde hareket ederler. (Teri /kuram) Metaller tel ve levha hâline getirilebilirler. (Olgudur.) 4. Kazanım Bilim ve teknljideki gelişmelerin insanlar ve dğa üzerine lumlu/lumsuz etkilerine örnekler verir. Kazanım Kimya dersinde öğrendiklerini günlük hayatta karşılaştığı srunları çözmede kullanır. Yukarıda verilen kazanımlar Kimya Öğretim Prgramı ndaki hangi kazanım alanıyla ilgilidir? A) İçerik Kazanımları B) Bilimsel Süreç Becerileri C) Teknik Beceriler D) İletişim, Tutum ve Değer Kazanımları E) Kimya-Teknlji-Tplum-Çevre Kazanımları Ant Tuz Köprüsü Katt A seçeneğinde verilen elektrkimyasal hücre, galvanik hücre larak çalışır. Zn'nin indirgenme ptansiyeli, Cu'dan küçük lduğu için Zn yükseltgenir, Cu ise indirgenir. Zn Zn ( ) ( ) Cu k aq ( aq) Cu0 ( k) Çözüm Bilim, teknlji, tplum, çevre kazanımları şöyledir. Kimyanın tpluma ssyal, eknmik ve teknljik etkilerinin farkına varır.. Bilim ve teknljideki gelişmelerin insanlar ve dğa üzerine lumlu/lumsuz etkilerini analitik larak betimler. 3. Günlük hayatta kullanılan teknljik ürünlerin çalışma prensiplerini ve/veya işlevini bilimsel bilgiyi kullanarak açıklar. Diğer sayfaya geçiniz.

14 43. Kimyasal denge knusunu, 5E mdelinin aşamalarını takip ederek işlemeyi planlayan bir öğretmenin aşağıdakilerden hangisini yapması dğru değildir? A) Girme aşamasında; ilgi, merak uyandırması B) Açıklama aşamasında, öğrencilere knuyu ayrıntılı bir şekilde anlatması C) Keşfetme aşamasında, öğrencilerin birbiriyle etkileşimli biçimde çalışmalarını teşvik etmesi D) Derinleştirme aşamasında, öğrencilerin yeni kavramları yeni durumlara uygulamasını teşvik etmesi E) Değerlendirme aşamasında, öğrencilerin düşüncelerini değiştirip değiştirmediğini kntrl edecek rtamlar luşturması Çözüm 5E mdeli aşamaları şöyledir ) Giriş Ön bilgilerin değerlendirilmesi, merak uyandırılması, hazırbulunuşluk düzeyinin rtaya çıkartılmasıdır. ) Keşfetme Prblem durumu verilir, bu prblemin öğrenci tarafından çözülmesi istenir. 3) Açıklama Prblemin nasıl çözüldüğü, prblemin nasıl frmüle edildiği, prblem çözüm ylları istenir. 4) Derinleştirme Yeni bir prblem durumu verilir. Öğrenci, bu prblemi çözerken kavramlara ilişkin alt kavramlara dair yeni frmüller elde eder. 5) Değerlendirme Değerlendirme süreci öğrenci ve öğretmen tarafından birlikte gerçekleştirilir. Açıklama aşamasında öğrenciye knuyu ayrıntılı anlatması değil, prblemi nasıl çözdüğünü açıklaması beklenir. 44. Aşağıdakilerden hangisi, asit-baz kavramını geliştirmede kullanılan zihinsel süreçlerden değildir? A) Genelleme yapma B) Ayırım yapma C) p metre kullanma D) Tümevarım E) Tümdengelim 45. Mdeller; karmaşık layları, durumları ve nesneleri temsil eden basit gösterim veya ifade şekilleridir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, kimya öğretiminde kullanılan mdellerden değildir? A) İdeal gaz denklemi B) Elementlerin semblleri C) Ders kitaplarında yer alan atm, mlekül resimleri D) Asitler bazlar knusunu öğretirken kullanılan sabun, limn gibi maddeler E) Kavramların veya knuların öğretiminde kullanılan analjiler Çözüm Mdeller; gerçek eşyaları üç byutlu temsil eden, öğretim amaçlı kullanılan araç ve gereçlerdir. Mdeller eşyalardan büyük labileceği gibi eşyalardan küçük de labilir. Element semblleri, atm ve mlekül resim ve mdelleri, asit için limn, baz için sabun ve analjiler birer mdeldir. İdeal gaz denklemi bir mdel değildir. 46. Öğrencilerinin çğunda Buharlaşma sadece belirli sıcaklıkta lur. er sıcaklıkta buharlaşma lmaz. şeklinde bir yanılgının lduğunu belirleyen kimya öğretmeni, bu yanılgıyı düzeltmek istiyr. Bu amaçla kavramsal değişim stratejisine/mdeline uygun bir öğretim süreci tasarlayan kimya öğretmeninin, öncelikle yapması gereken aşağıdakilerden hangisidir? A) Yanlış kavramların farkına varmalarını sağlamak B) Knuyla ilgili daha fazla deney yapmak C) Knuyu, bilgisayar destekli larak işlemek D) Dğru bilgiyi sunuş yluyla vermek E) Knuyla ilgili daha fazla sru çözmek Çözüm Kavram geliştirme süreçleri Genelleme Kişi kavramları çğu halde sınırlı sayıda gözlem ve deneyimlerden genellemelere giderek geliştirir. Ayırım Birbirine benzer iki uyarıcıyı ayırt edip her birine farklı tepkide bulunmadır. Tümevarım Özel halleri inceleyerek nlardan genel hale gitme veya sınırlı sayıda deneyimden genelleme yluyla snuç çıkarma sürecidir. Tümdengelim Genel halden özel hallere inme sürecidir. p metre kullanma bir kavram geliştirme süreci değildir. Çözüm Kavram yanılgılarının giderilmesi, kavramların yanlış ya da eksik öğrenilmesinin önlenmesi için kavramsal değişim metinleri, kavram haritaları, zihin haritaları, kavram karikatürleri, analjiler, mdeller vb. kullanılabilir. Kavramsal değişim stratejilerine dayalı öğretimde aşamalar şöyledir i. öğrencinin kendi bilgisinin yetersizliğinin farkına varması, ii. öğrencinin kendine verilen yeni bilgiyi anlaşılabilir bulması, iii. öğrencinin kendine verilen yeni bilgiyi mantıklı bulması, iv. öğrencinin kendine verilen yeni bilgiyi karşılaştığı yeni prblemlerin çözümünde kullanması Diğer sayfaya geçiniz.

15 47. Öğrencilerde kavram yanılgısı luşmasının birçk nedeni vardır. Bunlardan biri makrskbik dünya hakkındaki bilgilerin mikrskbik dünyaya taşınmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu durumu açıklayabilen bir yanılgı değildir? A) Kömürden alınan bir karbn atmu siyah renklidir. B) Bütün maddeler ısıtıldığında genleşir. C) Metallerin genleşmesinin nedeni atmlarının büyümesidir. D) Demir atmları alüminyum atmlarına göre daha serttir. E) Demir levhanın kesildiği bölgede bazı atmlar parçalanır. 49. Labratuvarda kullanılan bir kimyasal madde şişesinin üzerinde lan semblünün anlamı, aşağıdakilerin hangisidir? A) Öldürücüdür. B) Suları kirletici etkisi vardır. C) Zehirlenme tehlikesi vardır. D) Oksitleyicidir. E) Çevre için zararlıdır. Çözüm Kömür atmlarının siyah lması, metallerin genleşmesinde atmların büyümesi, demir atmlarının alüminyumdan daha sert lması, demir levhanın kesildiği bölgelerde atmların parçalanması gibi kavram yanılgıları makrskpik dünyadaki bilgilerin mikrskbik dünyaya taşınması ile ilgilidir. Ancak bütün maddelerin ısıtılması halinde genleşmesi yalnızca suyun 4 C ye kadar ısıtılmasında hacminin küçülmesiyle ilgili bir durumdur. Bunda bilginin makrskpik dünyadan mikrskpik dünyaya taşınması durumu yktur. Çözüm için kullanılır. semblü ksitleyici kimyasal maddeler 48. Bir kimya öğretmeni; öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin her bir basamağını kullanmasını, özgün yaratıcılıklarının gelişmesini ve öğrenmenin kalıcı lmasını sağlayacak deneyler yaptırmak istiyr. Buna göre, öğrencilerine aşağıdaki deneylerden hangisini yaptırmalıdır? A) Kapalı uçlu deneyler B) Knu snrası deneyler C) iptez test deneyleri D) Gösteri deneyleri E) Grup deneyleri Çözüm Bilişsel süreç becerileri; gözlem yapma, sınıflandırma, yer ve zaman ilişkilerini kullanma, sayıları kullanma, ölçme, snuç çıkarma, kestirimde bulunma, işlevsel tanımlar yapma, değişkenleri saptama ve kntrl etme, verileri yrumlama, deneyleri planlayıp gerçekleştirme gibi becerileri kapsar ve bu becerilerin öğrencilere kazandırılması ancak labratuvarda deney yapmakla gerçekleşir. Bu becerilerin kazandırılması için kapalı uçlu deneyler en uygun lanıdır. Kapalı uçlu deneyler sınıfta öğretilen bilgilerin ispatlanması amacıyla gerçekleştirilen deneylerdir. Bu tür deneylerde öğrencilerin elinde deneyle ilgili amaçlar ve işlem basamakları bulunur ve öğrenciler işlem basamaklarını takip ederek deneyleri yürütürler. 50. Kimyasal maddeleri deplamayla ilgili larak aşağıda verilen kurallardan hangisi yanlıştır? A) Kilitlenebilir deplar kullanılmalıdır. B) Deplardaki raflar demirden yapılmalıdır. C) Deplar, yangına karşı dayanıklı lmalıdır. D) Maddelerin saklandıkları kaplar, tahriş labilecek türden lmamalıdır. E) Maddelerin rganizasynu basit ve açık lmalıdır. Çözüm Demir, asitlerden ve diğer birçk kimyasallardan etkilendiği için deplardaki rafların demirden yapılması uygun değildir. 3