LYS B YOLOJ SORU BANKASI KONU ÖZETLER KONU TESTLER

Transkript

1 LYS B YOLOJ SORU BANKASI KONU ÖZETLER KONU TESTLER

2 TEŞEKKÜR Kitaba emeği geçen değerli Zafer Dershaneleri Biyoloji öğretmenlerine ve dizgisinden baskısına kadar kitaba emek veren tüm çalışanlara teşekkür ederim. Ali DEMİR Zafer Yayınları Kurucusu COPYRIGHT ZAFER E T M VE Ö RET M L M TED fi RKET BU K TAP ZAFER DERSHANELER YAYINIDIR. HER HAKKI SAKLIDIR. K TAPTAK TESTLER VE SORULAR AYNEN YA DA DE fit R LEREK YAYIMLANAMAZ. YEN MÜFREDATA TÜMÜYLE UYGUN ANKARA Dizgi Grafik Zehra BÜLBÜL Muharrem ÇEL K Mevsimben TEM ZER Tolga YURDASAH P ISBN

3

4 İSTİKLAL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, "Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Bastığın yerleri "toprak!" diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hüdâ, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli. Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder varsa taşım, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh ı mücerred gibi yerden na'şım. O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hîlâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Mehmet Âkif Ersoy

5 10. YIL MARŞI Çıktık açık alınla on yılda her savaştan; On yılda on beş milyon genç yarattık her yaştan; Başta bütün dünyanın saydığı başkumandan, Demir ağlarla ördük anayurdu dört baştan. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Bir hızda kötülüğü, geriliği boğarız, Karanlığın üstüne güneş gibi doğarız. Türk'üz, bütün başlardan üstün olan başlarız; Tarihten önce vardık, tarihten sonra varız. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Çizerek kanımızla öz yurdun haritasını, Dindirdik memleketin yıllar süren yasını; Bütünledik her yönden istiklâl kavgasını... Bütün dünya öğrendi Türklüğü saymasını! Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Örnektir milletlere açtığımız yeni iz; İmtiyazsız, sınıfsız, kaynaşmış bir kitleyiz: Uyduk görüşte bilgiye, gidişte ülküye biz. Tersine dönse dünya yolumuzdan dönmeyiz. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Söz: Behçet Kemal Çağlar, Faruk Nafiz Çamlıbel Müzik: Cemal Reşit Rey

6

7 Sevgili Ö renciler, Amac n z, üniversite s navlar n kazanmak, üniversiteli olmak. Bu nedenle, yaflam n z n önemli bir dönüm noktas nda bulunuyorsunuz. Böylesi bir noktada, üniversitenin herhangi bir ö retim program n rastgele tercih edip kazanman n ötesinde, istedi iniz ö retim program na girmeyi temel amaç k lman z gerekiyor. Çünkü tercih edip kazanaca n z üniversite ö retim program, bir bak ma gelece inizi belirleyecektir. Ancak, flu da biliniyor ki, ülkemizde, her ö rencinin istedi i üniversite ö retim program na girmesi bir yana, üniversite s navlar n kazanmas ve üniversiteli olmas art k kolay de il. Sorun, üniversite s navlar na baflvuran aday say s n n milyonlar bulmas ndan; buna karfl l k üniversite ö retim programlar ndaki kontenjanlar n s n rl l ndan kaynaklan yor. Bu durumda, yüz binlerin aras ndan s yr l p öne ç karak üniversite s navlar nda baflar l olabilmenin birtak m koflullar yla karfl karfl yas n z demektir. Birinci koflul, yetene inize uygun, baflar n zla orant l üniversite ö retim programlar n sa l kl bir biçimde seçmektir. kinci koflul, düzenli, disiplinli, verimli bir çal flma temposu tutturmakt r. Üçüncü koflul, üniversite s navlar na haz rl k amac yla ç kar lan ciddi yay nlarla çal flman z destekleyip sürdürmektir. Zafer Yay nlar, çal flmalar n z desteklemek amac yla, özgün, titiz, yo un çal flma ürünü olan ve yeni sisteme tamamiyle uygun yeni serisini hizmetinize sunmaktan gurur duymaktad r. Elinizdeki LYS Biyoloji Soru Bankas bu amaca hizmet eden ve sizlerin bu yöndeki gereksiniminizi karfl layacak yönde haz rlanm fl yetkin bir baflvuru kayna d r. LYS Biyoloji Soru Bankas kitab Lisans Yerlefltirme S nav Fen Bilimleri (LYS 2) testinde yer alaca düflünülen biyoloji konular ndan ç kabilecek, zorluk katsay s LYS'ye uygun özgün sorular içermektedir. fiimdiye de in yay mlanan soru bankalar ndan nitelikçe çok daha üstün olan bu kitap yirmi üç bölümden oluflmaktad r. Her bölümde, test sorular na geçilmeden önce, o bölüme iliflkin bilgi alan n n temel çizgileriyle, karakteristik özellikleriyle gözden geçirilmesini sa layan konu özetleri yer almaktad r. Özenle haz rlanan bu konu özetlerinin ayr nt lardan s yr lm fl fakat konunun özünü yakalayan metinler olmalar büyük önem tafl maktad r. Konu özetlerini bu yönleriyle de erlendirmek gerekir. Konu özetlerinin d fl nda, her bölüm, konuyu hiç boflluk b rakmaks z n alt bölümlerine ayr lm fl ve konular hiyerarflik olarak tarayan sorulardan oluflmufl, geçerlili i ve güvenirlili i s nanm fl, yeterli say da testlerle tamamlanm flt r. Gerek konu özetleri gerekse konu testleri kapsam ve nitelik aç s ndan s nav sistemindeki de ifliklikler, ÖSYM standartlar dikkate al narak haz rlanm flt r. Bu kitaptan yararlanarak yapaca n z al flt rmalar, daha önce ö rendi iniz kavramlar n, terimlerin, zihninizde somut biçimler kazanmas n, giderek daha da netleflmesini sa layacakt r. Tüm sorular eksiksiz çözdü ünüzde, eminim, kendinizi LYS'deki Biyoloji sorular n çözmeye haz r hissedeceksiniz. Okuldan üniversiteye uzanan bu yolda, tüm ö rencilerimize baflar lar diliyorum. Ankara ALİ DEMİR Zafer Yayınları Kurucusu

8 Ç NDEK LER 1. BÖLÜM : 2. BÖLÜM : 3. BÖLÜM : 4 BÖLÜM : 5 BÖLÜM : 6. BÖLÜM : 7. BÖLÜM : 8. BÖLÜM : 9. BÖLÜM : 10. BÖLÜM : 11. BÖLÜM : 12. BÖLÜM : 13. BÖLÜM : 14. BÖLÜM : 15. BÖLÜM : 16. BÖLÜM : 17. BÖLÜM : 18. BÖLÜM : 19. BÖLÜM : 20. BÖLÜM : 21. BÖLÜM : 22. BÖLÜM : 23. BÖLÜM : CANLILARIN ORTAK ÖZELL KLER VE B YOLOJ N N KONUSU...9 Test (1 2 3) CANLILARIN TEMEL B LEfiENLER Test ( ) HÜCRE Test ( ) CANLILARIN ÇEfi TL L VE SINIFLANDIRILMASI M KROORGAN ZMALAR Test ( ) EKOLOJ Test ( ) FERMENTASYON VE OKS JENL SOLUNUM Test ( ) FOTOSENTEZ Test ( ) YÖNET C MOLEKÜLLER VE GENET K fi FRE Test ( ) HÜCRE BÖLÜNMELER Test ( ) EfiEYL EfiEYS Z ÜREME Test (1 2) GENET K Test ( ) CANLILARIN OLUfiUMU LE LG L GÖRÜfiLER VE EVR M Test ( ) B YOTEKNOLOJ VE GENET K MÜHEND SL Test (1 2 3) B TK B YOLOJ S Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Sindirim) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Gaz Al flverifli) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Dolafl m ve Vücudun Savunulmas ) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Boflalt m) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Destek ve Hareket) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Denetleme ve Düzenleme) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Duyu Organlar ) Test ( ) HAYVAN B YOLOJ S VE NSAN (Üreme) Test (1 2 3) CANLILARDA DAVRANIfi Test (1 2 )

9 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu 9 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE BİYOLOJİNİN KONUSU BÖLÜM 1 Biyoloji: Canlıların yapısını, davranışla rını, vü - cutlarında geçen temel hayatsal olaylarını, çev re leri ile olan ilişkilerini, yeryüzündeki dağı lış la rını, çeşitlilikle rini inceler. Canlıların ortak özellikleri: 1. Hücresel yapı: Tüm canlılar hücrelerden oluşur ve belli bir hücresel yapıya sahiptir. 2. Beslenme: Tüm canlılar büyüme, enerji elde etme ve metabolizmayı düzenleyebilmek için beslenmeye ihtiyaç duyar. Bazı canlılar kendi besinlerini sentezleyebilerken (ototrof) bazı canlılar besinlerini dışarıdan alır (heteretrof). Bazı canlılar ise hem üretici hem tüketicidir. 3. Solunum: Canlılar oksijenli veya oksijensiz olmak üzere iki çeşit solunum yapar. 4. Büyüme: Canlılar organik ve inorganik besinleri yapısına katarak büyür. 5. Çoğalma: Canlılar eşeyli ve eşeysiz olmak üzere iki şekilde çoğalır. 6. Boşaltım: Tüm canlılar metabolizma atıklarını dışarı atar. 7. İrkilme ve Hareket: Tüm canlılar çevrelerindeki değişimlere tepki verir. 8. Enerji kullanımı: Tüm canlılar ATP nin kimyasal bağlarındaki enerjiyi kullanır. 9. Çevreye uyum (Adaptasyon) : Canlılar çevrelerine uyum sağlayabildikleri oranda hayatta kalır. 10. Metabolizma: Canlı organizmanın hüc releri içinde oluşan ve enzimlerle kontrol edilen kimyasal reaksiyonların tümüdür. Anabolizma (özümleme) Katabolizma (yadımlama) = Metabolizmadır. a) Anabolizma (Asimilasyon=Özüm leme): Enerji ve maddeyi organizmanın kullanması için hazır hale getirmek ama cıyla yapılan dö nüşüm olayıdır. Bu sa yede hücreler büyür, çoğalır ve onarılır. Protein sentezi, nişasta sentezi, enzim sentezi gibi sentez olayları anabolizmaya örnektir. Anabolizma reaksiyonları endergoniktir. b) Katabolizma (Disimilasyon = Yadım lama): Özüm lenmiş besinlerin yapıtaş larına ayrıldık - tan sonra solunum olayı ile yıkılarak bağla - rındaki enerjinin açığa çı karılması dır. Bu sı rada çıkan yan ürün lerde bo şaltım maddeleri olarak adlandırılır. Katabolizma reaksiyonları ekzergoniktir. Bazal Metabolizma: Tam dinlenme du ru munda canlının yaşamını sürdürebil mesi için yaptığı zorunlu metabolizma dır. Bazal metabolizma hızı, yemek yedikten 12 saat sonra tam dinlenme halinde saptanır. Bazal metabolizma hızı, cinsiyete, yaşa, ağırlığa ve boya göre değişir. Sıcaklık, ateşli hastalıklar, kullanılan kimyasallar bazal metabolizma hızını etkiler. Bazal metabolizma hızı kişinin vücut dı şına verdiği sıcaklıktan ve belirli bir za manda tükettiği oksijen miktarından öl çü lebilir.

10 10 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE BİYOLOJİNİN KONUSU TEST Şekilde görüldüğü gibi bir deney düzeneği hazırlanıp bir süre bekleniyor. İnsanın gelişimi sırasında farklı organ sis - temlerinin göreceli olarak büyüme sini gösteren grafik yukarıda verilmiştir. Bu grafiğe göre, aşağıdaki yorum lardan hangisi yanlış olur? A) Doğumdan sonraki dönemde, bü yüme süreci, organlara ve sistemlere göre fark lılık gösterir. B) 20 yaşında boy uzunluğu erişkin ölçülere ulaşır. C) Boy uzunluğu yaş ile doğru orantılı olarak artar. D) Lenf sistemi ve sinir sistemi büyüme eğri leri farklılık gösterir. E) Üreme sistemi ile lenf sistemi en hızlı ge - lişimini 0 10 yaş arasında gösterir. I Maltoz çöz. Maltaz enzimi ph = 7,5 0 C II Maltoz çöz. Maltaz enzimi ph = 7,5 35 C I Maltoz çöz. Maltaz enzimi ph = 7,5 80 C Bu süre sonunda tüplerden alınan örnekler benedikt çözeltisi ile test edildiğinde hangi numaralı kaplarda renk değişimi gözlenir? (Benedikt çözeltisiglukoz s Kiremit kır - mızısı renk) D) I ve II E) I ve III Türler Kirlenmemiş göldeki % miktarı Kirlenmiş göldeki % miktar I Şekildeki gibi bir deney düzeneği hazırlanıyor. İçinde eşit miktarda fenol kırmızısı bulunan tüplerin ağzı kapatıldıktan sonra aynı ortamda tutuluyor. Bir süre sonra hangi deney kaplarında renk değişimi gözlenir? (Fenol kırmızısı asit ortamda sarıya dö nü şür.) A) l, ll ve lll B) ll, lv ve Vl C) ll, V ve Vl D) lll, V ve Vll E) lv, V ve Vl Bir gölün kirlenmemiş ve kirlenmiş du rumlarındaki tür sayısını ve çeşitini gös te ren tabloya göre, I. Doğa kirlenmesi canlı türlerinin sayısı nın azalmasına veya yok ol masına ne den olabilir. ve tür çeşitleri kirlenmeye karşı dayanıklı değildirler. Kirlenmiş gölde tür çeşiti ve tür sa yısı fazlalaşır. IV. I. tür kirlenmeye karşı ve türlere göre daha dayanıklıdır. açıklamalarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız III B) I ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV

11 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu Siyanobakteri Bakteri Çam Sölenter Yukarıda verilen canlılar için, I. Metabolizmaya sahip olma Üreme Enerji üretimi özelliklerinden hangileri ortaktır? D) I ve II E) I, II ve III 6. Aşağıdaki grafik bir canlı türünün vücut sı caklığı ile çevre sıcaklığı arasındaki iliş kiyi göstermektedir. 8. Günde: 150gr su Yeterli mik tarda ma densel tuz 15 C Günde: 150gr su Yeterli mik tarda ma densel tuz 20 C Bir bilim insanı 3 ayrı saksı bitkisine yu karı daki şartları hazırlayıp inceleme yapı yor. Bu bilim insanı yapmış olduğu çalışmalarla aşağıdakilerden hangisini araştırmaktadır? A) Işığın bitki büyümesindeki rolünü B) Topraktaki minerallerin emilme dere cesini C) Suyun bitki için önemini D) Bitkinin solunum hızını Günde: 150gr su Yeterli mik tarda ma densel tuz 35 C E) Sıcaklığın bitki büyümesine olan etki sini Bu grafikteki verilere göre aşağıdaki lerden hangisi söylenemez? A) Canlı türü değişken ısılıdır. B) Çevre sıcaklığı azaldıkça canlı türü nün vücut sıcaklığı da azalmaktadır. C) Çevre sıcaklığı arttıkça canlı türü nün vücut sıcaklığı da artmaktadır. D) Vücut sıcaklığı artan canlı türünün sayısı azalmaktadır. E) Canlı türü doğal çevreden etkilen mek te dir. 7. I. Çocuklarda anabolizma > katabolizma olduğu için büyüme görülür. Yaşlılık döneminde katabolizma ana bo - liz madan yüksektir. 40 yaşından sonra canlılarda anabolik faaliyetler meydana gelmez. Yukarıda verilen metabolizma ile ilgili ifadelerden hangileri yapılmaz? D) I ve II E) II ve III 9. KOH I II III IV kristalleri Ba(OH) Çimlenmekte Ba(OH) 2 olan bezelyeler 2 Şekildeki gibi deney düzeneği hazırlanıp hava akımı ok yönünde sağlanıyor. Bir süre sonra kapta Ba(OH) 2 çözeltisi bulanmadığı halde IV. kaptaki Ba(OH) 2 çözeltisi bulanıyor. Bu sonuç aşağıdakilerden hangisini kanıt lar? A) Solunumda O 2 tüketildiğini B) Solunumda enerji açığa çıktığını C) Fotosentezde CO 2 in hammadde ola rak harcandığını D) Solunumda CO 2 üretildiğini E) Fotosentezde O 2 açığa çıktığını

12 I. Anabolizma > Katabolizma Anabolizma = Katabolizma Anabolizma < Katabolizma Yukarıda verilenlerle ilgili olarak aşağı daki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Canlılarda büyüme I no lu olayın olduğu zaman aralığında gerçekleşir. B) III no lu durumda madde miktarı azalmak - tadır. C) II no lu olay insanlarda genellikle yaş arasında gerçekleşir. D) I no lu olayın olduğu zaman aralığında katabolik reaksiyonlar durur. E) III no lu olay insanlarda genellikle 50 yaş sonrası gözlenir. Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu 12. Bütün canlılar; I. solunum boşaltım aktif hareket olaylarından hangilerini ortak olarak gerçekleştirir? D) I ve II E) I, II ve III 13. Bir hayvan hücresinde aşağıda verilen metabolizma olaylarından hangisi bir ya dımlama (katabolizma) olayıdır? 11. Aşağıdaki düzenekte eşit büyüklükteki aynı tür iki saksı bitkisi kefelere konulup eşitlendik ten sonra, birincisinin yaprak la rının her iki yüzü de balmumu ile ka patı lıyor. A) Glukozun, glikojene dehidrasyonu B) Amino asitlerden protein sentezi C) ADP den ATP nin oluşması D) Amonyaktan, üre sentezi E) Yağların, yağ asidi ve gliserole hidro lizi 14. I II III IV Bir süre sonra bu sistemde gözlem yapan bir kişi, I. I nolu bitkide terleme miktarı azalır. ll. nolu bitkide terleme sonucunda küt - lesel azalma olur. I nolu bitkinin toprak suyunu emme kuvveti, II nolu bitkiden daha fazla dır. sonuçlarından hangilerine ulaşamaz? Yukarıdaki deney tüplerinden hangilerinde fermantasyon ger çekleşir? D) I ve II E) II ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

13 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu Hayvanlar ve bitkiler alemindeki canlıların birçok ortak özellikleri olmasına rağmen bir o kadar da farklı özellikleri vardır. 19. Harcanan O 2 miktarı Harcanan ATP Glikojen yapımı Aşağıdakilerden hangisi hayvanları bitki lerden ayıran bir özelliktir? A) Solunum yapmaları B) Fosforilasyon yapmaları C) Serbest hareket etmeleri D) Hidroliz yapmaları E) Sentez yapmaları 16. Bütün canlılar hayat larını devam ettirebilmek için aşağıdaki biyolojik olaylardan hangisini yapmak zorunda değildirler? 17. A) Solunum B) Boşaltım C) Üreme D) Hareket E) Fosforilasyon I Bir insanda gerçekleşen olaylarla ilgili ve rilen I, II ve III nolu grafiklere göre, I. II nolu olay yoğun egzersiz durumunda görülebilir. t I nolu olay canlı hücrelerin sitoplaz masında gerçekleşebilir. III nolu olay yoğun beslenme sonucu karaciğerde görülebilir. açıklamalarından hangileri doğrudur? II D) I ve III E) I, II ve III t III t 20. Aşağıda verilenlerden hangisi canlıların ortak özellikleri arasında yer almaz? Yukarıdaki deney tüplerinin hangilerinde bir süre sonra fenol kırmızısı ile deney yapıldığında sarı renk gözlenir? (Fenol kırmızısı, asit ortamda sarıya dönüşür. ) D) I ve III E) II ve III 18. Aşağıdakilerden hangisi sabit ısılı bir canlının bazal metabolizma hızını etkile mez? A) Vücut sıcaklığının sabit olması B) Ortam sıcaklığının artması C) Ateşli hastalık geçirmesi D) Büyüme hormonunun ilaç olarak alınması E) Yaşın ilerlemesi A) Üremeyle soyun sürekliliğini sağlamak B) Etkilere karşı hareket, irkilme gibi olaylar gerçekleştirmek C) Enerjiyi O 2 li solunumdan sağlamak D) Belli bir şekle sahip olmak ve onu koru mak E) Beslenme, boşaltım, enerji sağlama gibi ihtiyaçlarını karşılayacak yapılara sahip olmak 21. I. Enerjiye ihtiyaç duymaları IV. Hücresel yapıya sahip olmaları Nükleik asit bulundurmaları Protein sentezi yapmaları Yukarıdaki özelliklerden hangileri bütün canlılarda ortaktır? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV 1.E 2.C 3.B 4.A 5.E 6.D 7.C 8.E 9.D 10.D 11.C 12.D 13.E 14.C 15.C 16.C 17.B 18.A 19.D 20.C 21.E

14 14 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE BİYOLOJİNİN KONUSU TEST 2 1. Kireç suyu CO 2 ile reaksiyona girdiğinde bu - lanır. 4. Aşağıdaki düzenekte terazi kefelerine eşit ağırlıktaki meyveler konulduktan sonra, A ke fesindekiler şeffaf naylon torba içine alınıyor ve bir süre bekleniyor. Buna göre, yukarıdaki düzeneklerden han gile - rinde kireç suyunda bulanma gözle nir? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV E) I, III ve IV Bu deneyin amacı, I. Besinlerin dayanıklılığına hava te ması nın etkisi Besinin kütlesine hava temasının etkisi Besinlerin su kaybına hava tema sının etkisi 2. özelliklerinden hangilerini araştırmaya yöneliktir? D) I ve II E) II ve III 10 g toprak 0,10 ml su Nemli ortam 0 C 10 g toprak 0,10 ml su Nemli ortam 10 C 10 g toprak 0,10 ml su Nemli ortam 15 C 10 g toprak 0,10 ml su Nemli ortam 35 C 5. Özdeş ifadeler kullanarak yukarıdaki deneyi hazırlayan bir uzman, bitkilerin gelişimine etki eden faktörlerden hangisini araştırmak tadır? A) Sıcaklık B) Işık C) Nem D) Toprak tipi E) Su 3. Bazal metabolizma hızını, I. yaş cinsiyet ölçümden 12 saat önce alınan besinin kalori değeri özelliklerinden hangileri etkilemez? D) I ve II E) I, II ve III Bir tür balığın tuz yoğunlu ğuna bağlı ola rak üre - me sini göste ren grafiğe göre, I. Tuz yoğunluğu 0,02 ve 0,4 olan or tam - ların dışında hiçbir balık türü üreyemez. Tuz yoğunluğu 0, 2 olan ortamda bu türe ait balık sayısı maksimumdur. Tuz yoğunluğu 0,2 ve 0,4 olan or tamlar arasında balık sayısı gittikçe artar. yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II E) I, II ve III

15 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu Kireç suyu konan bir deney kabında aşa ğıdaki işlemlerden hangisinin so nunda bu lanma meydana gelmez? A) Çimlenmekte olan tohumların bı rakıl ması B) CO 2 li su ilave edilmesi C) Bir pipet ile üflenmesi D) HCl (hidroklorik asit) ilave edilmesi E) Canlı böcek bırakılması 7. Paramecium cinsinin iki ayrı türü farklı ve aynı kültür ortamlarında üretildiklerinde, birey sayı - larının zamana göre değişimi aşağıdaki gra - fiklerde verilmiştir. 9. l. Hücresel yapı ll. lll. lv. Enerji kullanımı Eşeyli üreme Oksijenli solunum V. Beslenme Yukarıdakilerden hangileri tüm canlı larda ortak olarak görülen özellikler dir? A) Yalnız l B) ll ve lll C) lii ve lv D) l, ll ve V E) l, ll, lll, lv ve V Buna göre; I. Farklı kültür ortamlarında üretildikle rinde her ikisi de kendine özgü normal bü yüme eğrisi gösterir. Paramecium caudatum aynı kültür or - tamında besin sağlamak için yap tığı mücadelede daha başarılıdır. Paramecium caudatum un aynı kültür or - tamında büyüme hızı daha faz ladır. yargılarından hangileri doğrudur? 10. Canlıların ortak özelliklerinden olan ana bolizma (özümleme) olayına, l. Karbondioksit ve suyun glukoza çev rimi ll. Amino asitlerin protein yapımında kul la - nılması lll. lv. Yağ asitleri ve gliserolden yağların meydana gelmesi Proteinlerin amino asitlere dönüşmesi şeklindeki biyolojik olaylardan hangi leri örnek olarak verilebilir? A) Yalnız l B) l ve ll C) l, II ve III D) ll, III ve IV E) l, ll, lll ve lv D) I ve III E) II ve III 8. Bitkisel bir hücrede gerçekleşen; tepkimelerinden hangileri yıkım (katabolizma) tepkimesidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve IV E) III ve IV 11. l. Vücut ısısının artması ll. lll. lv. Heyecanlanma Dinlenme halinde olma Tiroksin hormonu miktarının artması Yukarıda verilenlerden hangileri me tabo lizma hızının artmasına neden olur? A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll D) l, ll ve lv E) l, ll, lll ve lv

16 Canlıların ortak özelliklerinden olan, I. hücresel solunum üreme beslenme olaylarından hangileri canlı türlerinde fark lılıklar gösterebilir? A) Yalnız l B) Yalnız II C) Yalnız lll D) I ve II E) l, ll ve III 13. Özümleme ve yadımlama olaylarının de vamlılığı için aşağıdakiler den hangisi ge reklidir? A) Çok hücrelilik B) Güneş ışığı C) Besin alımı D) Canlılığın sürmesi E) Hareket yeteneği Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu 15. Bir deney tüpüne haşlanmış patates püresi ve üzerine de bir miktar su ile amilaz ve maltaz enzimi konulmuş tur. 2 lam üze rine alınan örnek lerden birine İyot, diğerine Benedikt çözeltisi eklenmiştir. Her 30 saniyede bir bu işleme devam edilmiştir. İyot damlatılan örneklerde önceleri görülen mavi-mor rengin sonradan görülmediği, Benedikt çözeltisi damlatılan örneklerde ise önceleri görülmeyen kiremit kırmızısının son zaman larda görüldüğü sap tanmıştır. Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? (Nişasta, iyot ile mavi-mor renk verir, Glukoz, Benedikt çözeltisi ile kiremit kırmızısı renk verir.) A) Amilaz enzimi glikozit bağlarını parçalar. B) İyot damlatılan örneklerde mor rengin görülmesi nişastanın sindiriminin tamam - lanmadığını gösterir. C) Benedikt çözeltisi damlatılan örneklerde kiremit kırmızısı rengin görülmesi nişastanın monomerlerine sindirildiğini gös te rir. D) Nişasta önce maltoza ardından glukoza kadar sindirilir. E) Bu deney sırasında amilaz ve maltaz enzimi yok olmuştur. 14. Aşağıdaki grafikte dört farklı canlının ortam sıcaklığına bağlı olarak birey sayısındaki değişimler görülmektedir. Birey sayısı Buna göre tüm canlılar için en uygun or tam hangi sıcaklık aralığıdır? A) 0 10 B) C) D) E) I II III IV V Sıcaklık ( C) 16. l. Ototrof beslenme ll. lll. lv. Üreme Aktif yer değiştirme hareketleri Oksijenli solunum V. Adaptasyon Yukarıdakilerden hangileri canlıların ortak özelliklerindendir? A) l ve ll B) ll ve V C) l, ll ve lll D) l, ll, lll ve lv E) l, ll, lll, lv ve V

17 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu l 5 ml saf su 10 g kıyma 2ml pepsin ll 5ml HCl 10 g kıyma 2ml pepsin lll 5 ml NaCl 10 g kıyma 2ml pepsin Pepsin enzimi proteinlerin sindiriminde rol almaktadır. Yukarıdaki deney tüplerine eşit miktarda fibrin 2 şer ml pepsin enzimi ve herbirine sırayla 5ml saf su, 5mL HCl ve 5mL NaCl eklenmiştir. Bu kontrollü deneyde aşağıda kilerden hangisi incelenmektedir? (Diğer faktörler sabit tutulmaktadır.) 19. I. O 2 li solunum yapma Büyüme Işık enerjisini kullanma Yukarıda verilen özelliklerden hangileri bitkileri, hayvanlardan ayıran özelliklerden olamaz? D) I ve II E) II ve III A) Sıcaklık değişiminin enzim etkinliğine et kisi B) Enzim konsantrasyonunun tepkime hızına etkisi C) ph değişimlerinin enzim etkinliğine etkisi D) Substrat miktarının enzim etkinliğine et kisi E) Substrat yüzeyindeki artışların enzimatik tepkimelerin hızına etkisi 20. Aşağıdakilerden hangisi tüm canlılar için ortak bir özelliktir? A) İnorganik maddelerden organik madde sentezleme B) Selüloz yapılı hücre çeperi bulundurma C) Sitoplazmada kalıtım maddesi bulundurma D) Sitoplazmaya sahip olma E) İnorganik bileşikleri oksitleme 18. l. Masa başında oturarak çalışan bir insan ll. lll. Ağır kas hareketleri yapan bir insan 24 saat yatakta kalıp besin alan bir in san Yukarıda verilen insanların metabo lizma hızı en yüksek olandan en düşüğe doğru sıralanışı nasıl olmalıdır? (Üç insanda aynı ki loda, yaşta ve aynı cinsiyettedir.) 21. Kendi besinini üretebilen canlılarda görülen; I. Işık enerjisi yardımı ile ATP sentezleme IV. Klorofil üretme Besin üretiminde CO 2 kullanma İnorganik madde kullanma özelliklerinden hangileri tüm canlılarda görülür? A) l > ll > lll B) ll > l > lll C) l > lll > ll D) ll > lll > l E) lll > ll > l A) Yalnız lv B) I ve II C) II ve lll D) I, II ve III E) li, lii ve IV 1.C 2.A 3.C 4.E 5.B 6.D 7.A 8.C 9.D 10.C 11.D 12.E 13.D 14.C 15.E 16.B 17.C 18.B 19.D 20.D 21.A

18 18 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE BİYOLOJİNİN KONUSU TEST 3 1. Bakteriler hızlı çoğalmaları, basit DNA yapıları ve çok farklı koşullarda yaşayabilme özellikleriyle birçok farklı sektörde kul lanılmaktadır. Buna göre; I. ilaç gıda kimya sektörlerinden hangilerinde bakteriler kul - lanılabilir? D) I ve II E) I, II ve III 3. Ayıraçlar, bir ortam içerisinde aranmakta olan belirli bir maddenin ortamda bulunup bulun - madığını saptamak amacı ile kul lanılır. Buna göre; I. Baryum hidroksit (Ba(OH)) 2 Sodyum hidroksit (NaOH) Potasyum hidroksit (KOH) maddelerinden hangileri ortamda karbon dioksit varlığını belirlemek ama cıyla kullanılabilecek ayıraçlardandır? D) I ve III E) I, II ve III 2. Aşağıdaki grafik, 3 farklı canlı türünün çevre sıcaklığına olan toleransını göstermektedir. Canlı sayısı 4. l. Vücut yüzeyi ll. lll. lv. Kullanılan oksijen miktarı Yaş Oda ısısı Yukarıdakilerden hangileri bazal meta bo - lizmanın ölçülmesinde dikkate alınır? A) Yalnız lll B) l ve lll C) ll ve lv D) III ve IV E) l, ll, lll ve lv X Y Z Sıcaklık Grafiğe göre; I. Y canlısının farklı ekosistemlerde yaşama şansı diğer canlılardan faz ladır. Yüksek sıcaklıklara en dayanıklı olan, Y türüdür. X, Y ve Z türleri daima aynı ekosistem içerisinde yaşarlar. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I ve II E) I, II ve III Protein Proteini yapı bi - rim lerine par ça - layan en zim Fe nol kırmızısı çö zeltisi Nişasta Nişastayı yapı birim lerine par - çalayan en zim Fe nol kırmızısı çö zeltisi Yukarıdaki üç deney ortamından hangile rinde bir süre sonra fenol kır mızısının rengi sarıya dönüşür? (Fenol kırmızısı asit ortamda sarıya dö nüşür.) D) I ve III E) II ve III Yağ Yağı yapı bi rim - lerine par ça la - yan en zim Fe nol kır mızısı çö zel tisi

19 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu Aynı cinse ait iki türden I. si ye göre daha hızlı üremektedir. Bu iki tür aynı or tamda, sınırlı miktarda besin bulun duran bir kül tür kabında bir süre bir likte tutulduğunda, sayısal değişimleri için en açıklayıcı grafik aşağıda verilenlerden hangisi olur? I. tür tür A) Sayı B) Sayı C) Sayı 9. l. Organik bileşiklerin oksijenli solunum ile inorganik bileşenlere ayrılması ll. lll. lv. Glukozun glikojene çevrimi Glukozdan etil alkol meydana gel mesi Glukozdan su ve karbondioksit mey dana gelmesi Yukarıda verilen biyolojik olaylardan han gileri katabolizma (yadımlama) ola yına ör nek olarak verilemez? D) Zaman Sayı E) Zaman Sayı Zaman A) Yalnız li B) l ve lll C) II ve III D) ll ve lv E) l, ll ve lv Zaman Zaman 7. I. Glikojenden glukoz oluşumu IV. Glukozlardan glikojen oluşumu Dipeptitlerden polipeptit oluşumu Amino asitten CO 2 ve H 2 O oluşumu Yukarıdakilerden hangileri hayvanlarda yadımlama reaksiyonlarına örnektir? A) l ve ll B) l ve lv C) ll ve lll D) l, lli ve IV E) ll, lll ve lv 10. Aşağıdakilerden hangisi tüm canlılarda or tak olarak görülen bir özelliktir? A) Eşeysiz üreme B) Oksijenli solunum yapma C) Kompleks besinleri hücre dışında sindirme D) Besinlerini dış ortamdan hazır alma E) Protein sentezleme 8. Üfleniyor Üfleniyor I Fenol kırmızısı çözeltisi II KOH Kireç suyu III HCl Fenol kırmızısı çözeltisi Yukarıdaki deney tüplerinin hangi sinde ni tel bir değişiklik gözlenemez? A) I B) II C) III D) IV E) V IV Kireç suyu V kapak Pirinç vida Çimlenmekte olan tohumlar Fenol kırmızısı çözeltisi 11. Aşağıdakilerden hangisi bitki ve hayvan larda görülen ortak bir özelliktir? A) Serbest hareket edebilme B) Besinlerini dış ortamdan hazır olarak alma C) Sınırsız büyüme D) Selüloz hücre duvarına sahip olma E) Enerji üretme

20 Bölüm 1 / Canlıların Ortak Özellikleri ve Biyolojinin Konusu 15. Tüm canlılarda dış ortamdaki değişkenlere karşılık, organizmanın iç ortamını belirli sınırlar içinde değişmez tutan düzenleyici mekanizmalar vardır. Bu düzenleme aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanır? Yukarıdaki deney düzeneklerinin han gile rinde fenol kırmızısı çözeltisinin rengi sarıya döner? (Fenol kırmızısı asit ortamda sarı, renge dönüşür.) A) I ve II B) lll ve lv C) l, ll ve III D) I, III ve V E) II, III, IV ve V A) Enzim B) Homeostazi C) Sinir sistemi D) Endokrin sistem E) Duyu organları 16. Canlılarda görülen iki temel hücre tipi yapısal organizasyon bakımından birbirinden farklıdır. Aşağıdaki canlılardan hangisi ökaryotik hücre tipine sahip değildir? 13. I. Glukoz O 2 CO 2 H 2 O Glukoz Etil alkol Glukoz Laktik asit Yukarıdaki yıkım tepkimelerinden hangileri bir bitki tohumunun çimlenmesi sırasında görülebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D I ve III E) I, II ve III 14. Bir organizmanın ait olduğu türe özgü özellikleri oluşturarak, onun büyüme ve gelişme şeklini yöneten molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) DNA B) RNA C) Protein D) Yağ E) Vitamin A) Amip B) Termofilik arke C) Paramesyum D) Şapkalı mantar E) Maya mantarı 17. Canlıların biyolojik yapısı ve bu yapıların işlevleri arasında sıkı bir ilişki vardır. Buna en güzel örneklerden biri kuşun kanadındaki yapıların uçmaya yardımcı olmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi kuşun yapısal özellikleri ve uçma arasındaki bağlantıyı anlatmaz? A) Kemiklerin güçlü ama hafif olması B) Kasların uçmayı kolaylaştırıcı dizilimde olması C) Uçma kaslarının mitokondri açısından zengin olması D) Kanat biçiminin vücudu uçarken taşımaya uygun olması E) Pençelerin uçarken bile avını taşıyabilir olması 1.E 2.A 3.E 4.E 5.D 6.C 7.B 8.B 9.A 10.E 11.E 12.D 13.C 14.A 15.B 16.B 17.E