Bölüm A 1. RÖPORTAJ. Okuru alın, sizinle omzunuzun üstünden bakmasını sağlayın. Hans Joachim Schlüter. Ocak 1965.
|
|
- Süleiman Ergin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 V ÖNSÖZ Son dönemlerde gördüm ki; bir grup üstat gazeteci ve yazarın, 32 yıl önce başlattığı, röportaj ile söyleşiyi ayrı değerlendirme girişimleri, unutulmuş gitmiş... Günümüzde birçok gazeteci, röportajı: Muhatabına ya da haber kaynağına soru yöneltme ve alınan cevapları derleme. olarak anlıyor ve kullanıyor İşte; bu kitabı yazmaya, röportaj ile söyleşi arasındaki farkları, bir kez daha belirlemek amacıyla kalkıştım. Dileğim, günümüzde bu alandaki kavram kargaşasına son vermek için, yeni bir adım atmaktı. Yazma aşamasında, bazı belirlemelerim nedeniyle canım sıkılmadı değil; ama bezmedim, pes etmeyi kendime yediremedim Zorlanarak da olsa kitabı yazmayı bitirdim. Kitaptaki bilgileri nasıl değerlendirirsiniz, bilemem; ama ben hala, röportaj diye adlandırılan, gazetecilik temelli, yazı hatta edebiyat türünde: İlginç konular, seçkin ya da özel kişiler, değişik mekanlar, çarpıcı ortamlar, köklü araştırmalar, derinlemesine soruşturmalar, kılı kırk yaran incelemeler, ayrıntılı gözlemler, çarpıtılmayan gerçekler, emek ürünü betimlemeler, görsel değerlendirmeler, ölçülü duygusallık, dengeli yorumlar, amaçlı iletiler, onurlu öznellik, içsel sesler, ruhsal renkler, edebi üslup, akıcı anlatım, abartısız biçim, yalın ama zengin Türkçe ve gerekiyorsa soru cevaplı söyleşiler de aramayı sürdüreceğim Bu alanda düşünmüş; öneriler derlemiş; yazılar kaleme almış; örnekler vermiş; kitaplar yazmış gazeteci üstatlarımın ve edebiyat ustalarının çabalarına ve anılarına saygılarımla İstanbul, Ocak 2007 Doç. Dr. Atilla Girgin Unutmadan: Kitabın, Ne Diyorlar? bölümüne, emeklerinin yanı sıra gönül katkılarından dolayı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Öğretim Yılı, Genel Gazetecilik Bölümü Doktora Sınıfı öğrencilerim Seçil Özay, Feryade Tokan ve Taner Horoz a teşekkürlerimi iletiyorum
2 1 Bölüm A 1. RÖPORTAJ Okuru alın, sizinle omzunuzun üstünden bakmasını sağlayın. Hans Joachim Schlüter Gazetecilikte, röportaj ın kaynaklandığı yazı türü, eski deyişle mülakat diye anılan karşılıklı görüşme dir Bölüm 2 entretien Fr., interview İng.. Günümüzde daha çok söyleşi diye adlandırılan karşılıklı görüşme yani mülakat, üçüncü kişilere aktarılmak amacıyla, belirli konu ya da konularda, herhangi bir kaynağa sorular yönelterek bilgi, görüş, düşünce derlemeye dayalı bir yazı türüdür. Söyleşi, günümüz gazeteciliğinde de geniş ölçüde kullanılmaktadır. Ancak röportaj, mülakatın Türkçesi olarak bilinen karşılıklı görüşme yani söyleşi demek değildir. Röportaj, görüşüp konuşma anlamındaki sohbet, derdine yanma, içindekileri söyleme olarak tanımlanan hasbihal, karşılıklı dostça konuşma diye açıklanan muhabbet, bir iş için önceden konuşma, söyleşme tanımı verilen müzakere, hikaye etme tahkiye anlamına gelen anlatı hiç değildir. 1 Türkiye de Röportajın Tarihçesi ne ilişkin bir makale yazmış olan Adnan Binyazar, röportajın, başlarda mülakat kavramının dar sınırları içinde düşünüldüğünü hatırlatarak, bugün de bu yöntemin geçerliliğini yitirmediğini, röportajın bu mülakat özelliğinden yararlanıldığını bildirmiştir. Binyazar, asıl röportajın daha çok araştırmaya, incelemeye, soruşturmaya dayalı, birtakım gerçeklerin belirmesine çalışılan çok yönlü bir gazetecilik olduğunu kaydetmiştir. 1 Mustafa Nihat Özön, Osmanlıca Türkçe Sözlük, İnkılap ve Aka Kitabevleri, İstanbul: Ocak 1965.
3 2 Adnan Binyazar, Kişilerle yapılan mülakatlara röportaj dediğimiz gibi, kimi durumlarda gezi izlenimlerini yazılarını Bölüm 3 de bu tür içinde düşündüğümüz oluyor. değerlendirmesini yaptıktan sonra, gezide amacın araştırma, inceleme, soruşturma olduğunu; çıkan sonuca göre de bir rapor hazırlandığını, aslında röportajın kökeninin bu report, reporting e dayandığını ileri sürmüştür. 2 Unutulmayan Söyleşiler Unutulmayan Söyleşiler kitabı, Emin Çölaşan ı sadece köşe yazarı olarak değil, röportajcı olarak tanıyabilmek için iyi bir fırsat. Çölaşan ın arasında Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde hafta sonları yaptığı röportajlarda Vesamet Kutlu dan Eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu nun sevgilisi Zeki Müren e, Aziz Nesin den Kürt İdris e kadar kimler yok ki yılında ilk baskısı yapılan kitap, Doğan Kitap tan geçtiğimiz hafta ikinci kez çıktı. Niçin aradan bunca yıl geçtikten sonra diye sorarsanız, Çölaşan kitabın önsözünde cevap veriyor: İnsanın gönlü, gazetede yayımlanan yazı, araştırma ve söyleşilerinin daha sonra kitap olmasını arzu ediyor. Çünkü gazete yazılarının ömrü 24 saattir. Her şey, 24 saat sonra unutulur ve gazete çöpe gider. Oysa, kitap öyle değil. Kitaplığın rafına girdi mi, sonsuza kadar orada kalır. Köşe yazarı olmadan önce röportajlar yapıyordunuz. Röportaj yapmaya nasıl başlamıştınız? Milliyet Gazetesi nde çalışırken yönetimde değişiklikler olmuştu ve beni devre dışı bırakmışlardı yılında Milliyet in başına Çetin Emeç gelince, kendisiyle hiç tanışmamama rağmen bana teleks çekti ve her pazar söyleşi yapmamı istedi. İlk röportajımı siyasette devre dışı bırakılan Süleyman Demirel le yaptım. İkinci röportajım da Halit Narin leydi. İkisi de güzel röportaj olmuştu. İki hafta üst üste güzel röportaj çıkınca ben de havaya girdim; gazete de memnun kaldı ve röportajlara devam ettik yılında Erol Simavi arayıp Hürriyet e geçmemi isteyince Hürriyet te röportajlar yapmaya başladım. Sonra röportajcılığı bırakıp köşe yazarı oldunuz. Köşe yazarı olduktan sonra röportaj yapmayı hiç özlemediniz mi? 2 Adnan Binyazar, Türkiye de Röportajın Tarihçesi, Milliyet Sanat Dergisi, Sayı 147, İstanbul: Ağustos 1975, s. 14.
4 3 Dört yıldan sonra artık tıkanmaya başlamıştım; açıkçası gözüm köşe yazarı olmaktaydı yılında Turgut Nereye Koşuyor? kitabım 270 bin satmıştı. O sırada Çetin Emeç de Hürriyet e geçmişti. Çetin Emeç e Kitapları çok okunan bir yazarım; bana köşe verirseniz, o köşe de çok okunur. dedim. Hayır, git işine gibi bir yanıt beklerken, Erol Bey le bir konuşayım. dedi. Sonra köşe yazarı oldum. Röportajcı olmak mı zordu, köşe yazarı olmak mı? Hangisinden daha çok keyif alıyordunuz? Benim yaptığım ölçülerde köşe yazısı yazmak daha zor. Çünkü ben iki tık tık, bir şık şık yazı yazmıyorum. İkisinin de keyifleri farklıydı. Röportajcının sormaması gereken sorular var mıdır? Aklına gelen her soruyu sormalı mıdır? Bazı özel konular hariç, her şey dobra dobra sorulmalıdır. Bir röportajcının olmazsa olmazları sizce ne olmalı? Soru sormaktan korkmamalı; soruları kafasında çok iyi kurmalı. Röportajın nereye gideceğini tahmin etmeli ya da oyun planını ona göre kurmalı. Gerekirse zorlamayı bilmeli. Çünkü röportaj yapılırken çekiniyorlar. Benim yaptığım röportajlarda en güzel bölümler, teybin kapalı olduğu anlarda söylenenlerdi. Yazma diyorlarsa, yazmamak gerekir. Yaptığınız röportajlarda sizi en etkileyen kim oldu? Hürriyet in 40. yılında, Erol Simavi arayıp Benimle bir röportaj yap. dedi. Ürktüm, benden şike yapmamı isteyecek, soruları bana kendisi verecek, Bunları sor., diyecek diye korktum. Böyle bir şey olmadı; karşımda olduğu gibi olan bir Erol Simavi vardı. En ses getiren röportajınız neydi? Kocatepe Muhribimizi Nasıl Batırdık diye üç kişiyle yaptığım röportajlar vardı. Çok ses getirmişti. ANAP Milletvekili Türkan Arıkan, yaptığım röportajda söyledikleri yüzünden ANAP tan istifa ettirilmişti. O da epey ses getirmişti. Röportajları yaparken size en sıkıntı veren şey neydi? Karşındaki kabızdır, röportaj istediğinde seve seve kabul eder; ama cevaplara gelince, karşında vazo gibi durur. Röportaj yapanlar kaset çözmekten bitap düşerler. Röportaj kasetlerinizi kendiniz mi çözerdiniz?
5 4 Milliyet te çalışırken kendim çözüyordum. Hürriyet e geçince bir muhabir arkadaşımız çözüyordu. Kaset çözmek hakikaten büyük bir yüktür. Röportajlarınız kısaltılır mıydı? Bunun için kavga eder miydiniz? Çetin Emeç bazı röportajlarımı iki üç kez makaslamıştı. Mesela Barış Manço ile bir röportaj yapmıştım; gazetede çıktığında yarısı gitmişti. Bugün röportajlar yapsanız, karşınızdakileri kesip biçeceğinizden korkulduğu için sizinle röportaj yaparlar mı? Herhalde olur; ama o zaman da vardı zaten. Peki illaki kesip biçmek mi lazım, karşınızdakini anlamaya çalışarak yapılan röportajlar daha mı az kıymetli? Niye kesip biçeyim? Tabii kesip biçmek için yaptıklarım da vardı. O zamanın ANAP lılarıyla saldırarak yaptığım röportajlar oldu. Ama genelde insanların ağzından espriler aldığım, kahkahalarla süren ve biten çok sayıda röportajım oldu. Röportaj yapacağınız kişi konusunda hiç sıkıntıya düşer miydiniz? Bazen düşerdim. Arada bir magazin röportajları yapardım. Mesela Seda Sayan, Zeki Müren, İbrahim Tatlıses ile röportajlar yapmıştım. Şu an röportajlar yapsaydınız, magazin dünyasından kiminle konuşmak isterdiniz? Magazini çok fazla izleyemediğim için aklıma kimse gelmiyor. Ama siyaset derseniz, karşıma oturabilseler Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül vs. ile uzun uzun, teyp açık konuşmayı çok isterdim. Ama karşıma gelemeyecekleri için bu sadece bir hayal. Şermin Terzi. Hürriyet Pazar, 28 Mayıs Röportajın Geçmişi Tarihçiler ve Gezginler Historiai tarih sözcüğü, İyon lehçesinde bildirme, haber alma yoluyla bilgi edinme anlamlarında kullanılmıştır. Attika lehçesinde ise sözcüğün görerek, tanık olarak bilme anlamlarının yanı sıra fizik, coğrafya, astronomi, bitki, hayvan ve doğa bilgisi ni kapsayacak biçimde kullanıldığı görülür. Sözcüğü, yalnızca doğal olaylara ilişkin birikim bilgisi olarak sınırlamadan, insanların ve insan topluluklarının başından geçenleri kaydetme yoluyla edinilen bilgi anlamında ilk kez kullanan Herodot tur.
6 5 Herodot, kaleme aldığı gezi yazılarıyla, döneminin insanlarını, günümüze taşıyan ilk kişi olmuştur. Bu nedenle Tarih Bilimi nin Babası sayılan Herodot, kimi gazeteciler tarafından ilk röportaj yazarı olarak da kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra gezginlerin kaleme aldıkları metin ve kitaplar, bugünkü tanımına ve niteliğine tam uymasa da, röportaj türünün ilk örnekleri olarak değerlendirilmiştir. Fransızca histoire : 1.Tarih. 2. Hikaye. 3. Masal. 4. Çıkarılan güçlükler, Yapılan gösterişler. 5. Varlıklar bilimi. 3 İngilizce history : 1. Tarih. 2. Tarihsel öykü. 3. Tarihsel olay. 4. Geçmiş. 4 İtalyanca storia 1. Tarih. 2. Hikaye. 3. Öykü. 4. Geçmiş. 5 Herodot İ.Ö Herodot, varlıklı bir ailenin çocuğu olarak Halikarnassos da Bodrum doğdu. Amcası destan şairi Panyassis in ön ayak olmasıyla toplum yönetimi, şiir, dilbilgisi, söylev öğrenimi gördü. Halikarnassos u, o yıllarda Persler e bağlı Lygdamis yönetmekteydi. Halkı baskı altında tutan Lygdamis e karşı olan Herodot un ailesi Samos Sisam adasına göç etmek zorunda kaldı. Yaşamını bir süre Samos da sürdüren Herodot un gençliği, dünyanın birçok yerine yaptığı gezilerle geçti. Mısır da Assuan a kadar indiği, Mezopotamya yı, Filistin i, Güney Rusya yı dolaştığı, Afrika nın kuzey kıyılarını gördüğü sanılmaktadır. Bir süre Atina da kalan Herodot, burada çağının bilgeleriyle çalışma olanağını buldu; Sofokles ile sıcak bir dostluk kurdu. Yaşlılığında çekildiği İtalya daki Thuria Turii adasında ünlü yapıtını kaleme aldı. Herodot un düşünsel gelişmesini, içinde yetiştiği İyon Uygarlığı ile Atina ya ve batıya yaptığı geziler biçimlendirmiştir. Herodot Tarihi nde Historiai, yazar olayları ortaya çıktıkları biçimde ele alır ve onları, gerektiği yerlerde ince ayrıntılara girerek anlatır. Herodot Tarihi, Helenistik Dönem de İskenderiyeli bir yayıncı tarafından dokuz kitaba bölünmüştür. İlk üç kitap Asya da, ikinci üç kitap Avrupa da, üçüncü üç kitap da Yunanistan da geçen olayları kapsar. İlk üç kitapta Persler ağır basar. 3 Fransızca Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları No: 189, Ankara: İngilizce Türkçe Sözlük, Sabah Yayınları, İstanbul: İtalyanca Türkçe Sözlük, İnkılap Yayınları, İstanbul: 1993.
7 6 İkinci üç kitapta, Pers Yunan Savaşları nda tarafların karşılıklı kayıplarından söz edilir. Persler in İskitler ve İyonlar karşısında aldıkları yenilgiler, Yunanlılar ın Maraton yenilgisi bu bölümde anlatılır. Son üç kitaptaysa Yunanlılar ın Thermopilai yenilgisinden sonra kazandıkları Salamis, Plataya ve Mikale zaferlerine yer verilir. Herodot un yapıtında kullandığı dil, seçtiği konuya göre farklılık gösterir. Bazen alaycı, bazen de coşkulu ve övücü olur. Ayrıca çeşitli dillerden örnekler verir. Herodot Tarihi, yalnızca bir tarih kitabı değildir. Kitapta, çeşitli ulusların inançları, gelenekleri, yaşam biçimleri ve uygarlıkları karşılaştırılarak anlatılır. Herodot amacının, insanların yaptıklarının unutulmaması, insanın anlaşılması ve başarılarının daha geniş bir alana yayılması olduğunu açıklar. Bu nedenle yapıtında insanı, içinde yaşadığı olaylarla ele alır. 6 Thukydides İ.Ö Herodot tan sonra Yunanlılar ın ikinci büyük tarihçisi Thukydides, Atina ile Isparta arasında 30 yıl süren ve Atina nın mağlubiyetiyle sonuçlanan ünlü Pelopponnes savaşlarını İ. Ö anlattığı Pelopponnes Savaşları nın Tarihi adlı yapıtında, özellikle bu savaşların nedenlerini ve sonuçlarını ele almıştır. Thukydides, tarihi, Heredot tan farklı anlatır. Heredot tarihi aktarırken efsanevi unsurları, tanrıları da anlatımına katar; oysa Thukydides tarihi, siyasi açıdan ele alır. O bu yapıtını, vatandaşlarına siyasî bir eğitim kazandırmak, onları siyasî açıdan bilgilendirmek için yazmıştır. Aralarındaki farklılığa rağmen, her ikisi de tarihçidir; ancak tarih filozofu değildir. Bir başka deyişle, her ikisi de tarihi olaylarla ilgilenmişler, tarihin anlamı ve amacını, insanın tarih içindeki rolünü dikkate almışlardır. Antik dönemin en derin tarihçisi sayılan Thukydides, insan doğası hakkında hayale kapılmaz; gerçeğe saygı gösterir ve rastlantıların gerisinde, olayların derin nedenlerini bulmaya çalışır. Anlatıyla konuşmaları uyum içinde kullanan Thukydides in anlatımının yalınlığı, yapıtının çarpıcılığını azaltmaz. 7 6 Temel Britannica, Hürriyet Yayını, İstanbul: 1992, Cilt: 8. 7 Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, Milliyet Yayını, İstanbul: 1992, Cilt: 22.
8 7 İbn i Battuta Gezgin İbn i Battuta nın tam adı: Şemseddin Ebu Abdullah Muhammed Bin İbrahim dir te Tanca da doğan İbn i Battuta, fıkıh ve edebiyat öğrenimi gördü. 22 yaşında Mekke yolculuğuna çıkan İbn i Battuta nın, Mısır, Suriye ve Hicaz ı kapsayan gezi izlenimleri, Tuhfetû n Nûzzâr Fi Garâibi l Emsar ve l Acâibi l Efsa Araştırmacılara, Şehirlerin İlginçlikleri ve Yolculuklarda Karşılaşılan Tuhaflıklar Hakkında Bir Armağan adlı eserinde toplanmıştır. Battuta nın gezilerinde en fazla kaldığı yerlerden biri Hindistan, öteki de Çin dir. İlk kez Hint fakirlerinden söz eden İbn i Battuta, Sudan daki zenci Manding devleti hakkındaki notlarıyla da, bu devleti unutulmaktan kurtardı. Coğrafya açısından, İbn i Battuta, Sudan ile Nijerya bölgesinin gerçek kâşifi sayılmaktadır. Battuta nın, Zengibar, Hint Kuş, Maldiv adaları ve Sumatra ya dair verdiği bilgiler, sonradan kaptan Gudlain ile J.Wood Soltorgraje gibi batılı gezgin ve uzmanlarca doğrulanmıştır. Gezi notlarında, 14. Yüzyıl ın ilk yarısındaki Anadolu nun siyasal ve toplumsal durumuna da değinen İbn i Battuta, Kıpçaklar a, Luristan Atabeyleri ne, İlhanlılar a, Çobanoğulları na, Artuklılar ın İlgazi koluna da geniş yer verdi. İbn i Battuta, Osmanlı Devleti nin kuruluş çağında Anadolu daki Türk beylikleri hakkında da bilgiler derledi; bu arada Osman Bey in oğlu Orhan Gazi ye çok önemli bir yer ayırdı. 8 Seydi Ali Reis Seydi Ali Reis, ünlü bir Osmanlı denizcisidir. Birçok deniz savaşına katılmış, denizcilik alanında ilginç yapıtlar kaleme almıştır. İstanbullu olan Seydi Ali Reis babası gibi tersanede yetişti deki Rodos seferine katıldı. Preveze Deniz Savaşı nda 1538 Osmanlı Donanması nın sol kanadına komuta etti de Trablusgarp ın alınmasında bulundu te Murad Reis in yerine Mısır daki Osmanlı Donanması nın komutanlığına atandı te donanmanın Basra daki gemilerini Süveyş e götürmek üzere Umman Denizi ne açılan Seydi Ali Reis fırtınaya tutularak doğuya 8 Sadık Göksu, Sokrat ve Eflatun dan Günümüze Ahilik, Polat Kitapçılık, İstanbul: 2000, s. 221.
9 8 doğru sürüklendi ve Hindistan ın batısında Gucerat kıyılarındaki Damao bugün Daman Limanı na sığınmak zorunda kaldı. Gemilerin geri dönemeyecek ölçüde yıpranması, adamlarının çoğunun da Gucerat Sultanı nın emrine girmesi yüzünden karadan yola çıkıp Hindistan, Afganistan ve İran ı geçerek İstanbul a vardı. Dört yıla yakın süren bu yolculuğu sırasında gördüklerini Mirat ül Memalik Ülkelerin Aynası adlı yapıtında anlattı de Diyarbakır tımar defterdarlığına atanan Seydi Ali Reis bu görevdeyken öldü. Katibi mahlasıyla şiirler de yazmış olan Seydi Ali Reis, ünlü astronomi bilgini Ali Kuşçu nun Risalet ül Fethiyye adlı yapıtını, birçok ek yaparak Türkçe ye çevirdi. Ayrıca denizciler için ayrıntılı bir kılavuz niteliğinde olan Muhit adlı bir kitap kaleme aldı. 9 Evliya Çelebi Evliya Çelebi, 17. Yüzyıl da yaşamış büyük Türk gezginidir. Aralıksız 50 yıl, Orta Avrupa ve Balkanlar dan Kırım ve Kafkasya ya, Anadolu dan Mısır ve Arabistan a kadar uzanan toprakları dolaştı. Gezdiği yerlerde gördüklerini, işittiklerini, değişik toplumların yaşam biçimlerini, özelliklerini yansıtan gözlem ve izlenimlerini kaleme alarak Seyahatname adlı 10 ciltlik bir yapıt ortaya koydu. Kapsamlı bir gezi kitabı olan Seyahatname, ayrıca dilinin güzelliği, anlatım gücü, konu zenginliği ve rahat okunuşuyla da Türkçe nin en önemli klasikleri arasındadır. Evliya Çelebi, sarayda kuyumcubaşı olan babası Mehmed Zilli Efendi den tezhip yazma kitaplarda sayfaların boya ve yaldızla bezenmesi, hat güzel yazı ve nakış duvar ve tavan süslemesi sanatlarını öğrendi. Kuran ı ezberleyerek hafız oldu. Bu arada, babasının atölyesinde çalışırken Rum çıraklardan öğrendiği Rumca ya daha sonra Farsça ve Arapça yı da kattı. Evliya Çelebi, Seyahatname nin girişinde, bir gece rüyasında Hz. Muhammed i gördüğünü ve Şefaat ya Resulallah diyeceğine, dili sürçüp Seyahat ya Resulallah dediğini ve duası kabul edildiği için gezgin olduğunu anlatmıştır. Önce İstanbul u dolaşmaya, gördüklerini, duyduklarını yazmaya başlayan Evliya Çelebi, ilk kez 1640 ta İstanbul dışına çıktı. Gezileri çok geniş bir alanı kapsayan Evliya Çelebi kaleme aldığı izlenimlerinde, Os 9 Temel Britannica, Cilt: 15.
10 9 manlı Devleti nin komşularıyla ilişkilerini yansıtarak yabancı uygarlıkları da tanıtır. Evliya Çelebi, dolaştığı yerlerin gelenek ve göreneklerini, yaşam biçimlerini, önemli yapılarını, dahası bu yapılara ne kadar para harcandığını, yörenin ünlü kişilerinin yaşam öykülerini, yörenin tarihini ve yörede konuşulan dilin özelliklerini, dönemin inanışlarını, söylencelerini oldukça abartılı bir biçimde anlatır. Bu tavrı, anlatımına renk ve canlılık kazandırdığı gibi okuyanda ilgi de uyandırır. Örneğin manda derisine bal karıştırıp reçel yapıldığını, kışın damdan dama atlayan kedilerin havada donduğunu, olağanüstü gösteriler yapan cambazların serüvenlerini, fil doğuran kadının yaşamını anlatırken, inandırıcı olmaktan çok sevimli ve ilginçtir. Birçok yazmaları bulunan Seyahatname nin ilk sekiz cildi yılları arasında Arap harfleriyle, son iki cildi ise arasında Latin kökenli yeni harflerle basılmıştır. Evliya Çelebi, Şakaname adıyla bir yapıtı daha olduğunu bildiriyorsa da, bugüne kadar bu yapıt ortaya çıkarılamamıştır Yakın Tarihte Röportaj Yazılı malzemenin çoğaltılıp yaygın olarak sunulması, Johann Gutenberg in, 1438 de tipo basım yöntemini bulmasından; 1455 te de, Gutenberg Kutsal Kitabı, Kırk İki Satırlı Kutsal Kitap ya da Mazarin Kutsal Kitabı diye üç değişik adla anılan İncil in ilk matbaa basımının gerçekleştirilmesinden sonra olmuştur. 11 Bu yıllarda basılanlar, genelde halka duyurulması gereken ilanlar biçimindedir. Bu yüzden anılan dönemde, haber, hele hele röportaj gibi yazılardan söz etmek pek olası değildir. Süreç içinde baskı tekniklerinde gerçekleştirilen yenilikler sonucu, özellikle 19. Yüzyıl ın başlarından itibaren gazetelerin, daha geniş kitlelere ulaşmaya başlaması, içeriklerin de değişmesine neden olmuştur. Başlangıçta, yalnızca basit haberler verme işlevini yerine getiren gazeteler, daha sonraları oluş biçimi, yer ve ortam ile ilgili bilgiler de aktarmaya başlamışlardır. Bu dönemde, artık kuru anlatımların ye 10 Temel Britannica, Cilt: Atilla Girgin, Türk Basın Tarihi nde Yerel Gazetecilik, İnkılap Kitabevi, İstanbul: 2001, s. 1.
11 10 terli olmadığı, kişilerin merak uyandıran betimlemeli metinlere ilgi göstermeye başladıkları görülmüştür İngiltere ve ABD deki Gelişmeler Özde soru yanıta dayalı mülakat, tür olarak ilk kez, İngiltere ve ABD de uygulama alanı bulmuştur yılında, James Watt ın buhar makinesini icadıyla başlayan sanayi devrimi, süreç içinde, Avrupa da da birçok ülkenin toplumsal yapısını etkilemiştir. Söz konusu ülkelerde başlayan üretim biçimi değişikliği ve bağlı toplumsal gelişmeler de, gazetecilikteki değişimin bir ölçüde öncüsü olmuştur Bu çerçevede ABD de, 1830 lardan sonra bazı yazar, düşünür ve gazete yöneticilerinin haberlere yeni bir ruh kattıkları gözlenmektedir. Böylece sokaktaki sıradan insanın yaşadığı karmaşık, değişken, gerçeklik duygusu, yavaş yavaş gazete sütunlarına yerleşmeye başlamıştır. Özellikle iç savaş olayları, ülkenin önde gelen büyük gazete muhabirleri için, bu yeni ve çok boyutlu anlatım türünün en önemli kaynağını oluşturmuştur de İngiltere de yayımlanmaya başlanan magazin gazetelerinde insanı ilgilendiren haberler human interest news öne çıkmıştır. Popüler penny press te bu tür haberler verilirken, 1. tekil şahıs kullanılarak insanlar daha ilginç bir biçimde yansıtılmak istenmiştir. Mülakat, ilk kez politik gazetecilikte değil, polis muhabirlerinin rahatlıkla ilgi çekecek haberlerinde kullanılmıştır. Bu çerçevede, Newyork taki Herald gazetesi muhabiri James Gordon Bennett, 1835 te yazdığı adliye haberlerini, okuyucuya yakınlık sağlamak ve konuya canlılık katmak için soru yanıt biçiminde kaleme almıştır. Batı gazeteciliğinde, mülakat karşılığı interview sözcüğü, ilk kez 1867 yılında, Joseph Burbridge Mc Cullagh Associated Press tarafından ABD de kullanılmıştır. 13 William Howard Russell William Howard Russell, Dublin de doğdu. Trinity College de eğitim aldıktan sonra Cambridge Üniversitesi ne devam etti. Russell, 12 Yasemin İnceoğlu, Uluslararası Medya, DER Yayınları, İstanbul: 2004, s Kayıhan Güven, Röportaj Nedir?, Marmara İletişim Haber Ajansı MİHA Başvuru Notları No: 1, İstanbul: 1995, ss
12 ten itibaren İrlanda'da The Times için parlamento muhabiri olarak çalıştı te Kırım Savaşı patlak verince cepheye giden Russel, savaşla ilgili bilgileri, yazdığı mektuplarla gönderdi. Russell ın, savaşın görünmeyen yönlerini yansıtan röportajları kamuoyunu sarstı ve İngiliz Hükümeti ni, askerlerin durumlarını yeniden değerlendirmeye itti. Russel, 1855 in sonunda Kırım dan ayrılarak İstanbul a geldi; burada The Times için muhabirliğe devam etti da, Çar II. Alexander ın taç giyme törenini izlemek üzere Moskova'ya gönderildi. Ardından Hindistan a giderek Lucknow Kuşatması na tanıklık etti William Howard Russell, 1861 de Washington'a gitti. Daha sonra, Hindistan Günlükleri ni, Amerikan Sivil Savaşı nı ve Prusya Generali Leonhard Graf von Blumenthal ın tanıklığına dayanarak yazdığı Fransa Almanya Savaşı nı yayımladı. Russell, 1863'te İngiltere'ye döndü Genel Seçimleri ne muhafazakar aday olarak Chelsea den katıldı ve başarısız oldu de savaş alanlarından ayrılan Russel, politikada yaşadığı başarısız deneyimden sonra Deniz Kuvvetleri Resmi Gazetesi ni kurdu. Mayıs 1895 te şövalye unvanına layık görüldü. Kırım Savaşı 1856, Dr. Brady'nin Maceraları 1968, Hesperothen 1882 ve Şili ye Bir Gezi 1890 adlı kitapları bulunan William Howard Russell, 1907'de öldü. John Silas Reed Amerikalı şair ve yazar John Silas Reed, ABD nin Oregon Eyaleti nde dünyaya geldi. Harvard Üniversitesi nde eğitim gördü. Bu dönemde Harvard Monthly ve Lampoon ın yazı kurullarında yer aldı. İyi bir hatip ve şairdi. Harvard daki eğitiminin ardından John Reed, 1910 da İngiltere ve İspanya gezilerine çıktı. ABD ye döndüğünde, gazeteci olarak kariyerine, sosyalist eğilimli politik dergilerde başladı; New Review ve The Masses gazetelerinde çalıştı. Reed, 1910'da Metropolitan dergisi ve New York World için Meksika Devrimi ni izlemek üzere Meksika'ya gitti. Asi Meksika'da Devrimci Kavga yı, 1914 te yayımlanan Insurgent Mexico Başkaldıran Meksika kitabında anlattı.
13 12 New Jersey de ipek işçilerinin sorunlarına dikkat çekmek için, Medison Meydanı nda yapılan yasal bir gösteride konuşurken tutuklandı; dört gün hapiste kaldı. Ardından, New Jersey Paterson Grevi nin öyküsünü yazdı te Reed, şiirlerinin yer aldığı ilk kitabını yayımladı. I. Dünya Savaşı sırasında, Metropolitan dergisi için savaş alanından yazdığı mektuplarla savaşı anlattı. Almanya, Sırbistan, Romanya, Bulgaristan, Rusya ve Doğu Avrupa'daki savaşla ilgili röportajları War In Eastern Europe Doğu Avrupa da Savaş 1916 adıyla yayımlandı Sonbaharı nda, eşi gazeteci Louise Bryant ile The Masses için Rus Devrimi ne tanıklık etmek ve gelişmeleri aktarmak üzere Rusya ya gitti Ekim Devrimi ni anlattığı yazıları, 1922 de Ten Days That Shook The World Dünyayı Sarsan 10 Gün, adlı kitap ta toplandı. Bu kitap, Rusya daki Ekim Devrimi ni ilk elden anlatması dolayısıyla benzersiz bir kaynak oluşturur. Ayrıca röportaj dalının en güzel örneklerinden biri olarak değerlendirilir. 1919'da Chicago'da, Sosyalist Parti nin toplantısına katılan Reed, bu toplantıdan sonra kurulan Amerika Komünist İşçi Partisi'nin lideri oldu; parti tarafından yeniden Rusya'ya gönderildi. Moskova'da Reed, Comintern'in yürütmeyle ilgili komitesine seçildi. John Silas Reed, kariyerinin zirvesindeyken Bakû de yakalandığı tifüsten, 19 Ekim 1920'de Moskova'da öldü Almanya daki Gelişmeler Almanya da klasik anlamda ilk gazete, 1609 yılında Bremen yakınlarında Ausburg da yayımlanmıştır. Ausburg da iki haftalık olarak yayımlanan ilk gazete Avis Relation Oder Zeitung dur. Bu ülkede basılan ilk günlük gazete ise Leipzig Blatt dır Yüzyıl da Almanya, siyasal birlikten yoksun, krallıkların birleşmesinden meydana gelmiş bir ülke görünümündedir. Bu nedenle 17. Yüzyıl da Alman kamuoyu oluşamamış, gerçek basının doğması da gecikmiştir Fransız Devrimi ile yayılan basın özgürlüğü, dolayısıyla insan ve vatandaşlık hakları, düşünce ve iletişim özgürlüğü, Alman basınında da yeni basın anlayışının temellerini oluşturmuştur. Bu düşünceler ışığında, 1814 yılında yayımlanmaya başlanan Reinischen Merkur düşünce gazetelerinin ilk örneğidir. Ancak 1870 lerde Bismarc Hükümeti, basının gücünün farkına vararak, basını susturma 14 The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition, 2003.
14 13 yoluna giden bir politika izlemiştir. Bu politika sonucu birçok gazete kapatılmıştır. 15 Alman Basını nın, gerçek anlamda geç gelişmesine ve siyasi iktidarların tüm sansürleme çabalarına rağmen, daha sonraki dönemlerde hem gazetecilik konusunda hem de röportaj dalında önemli işler yapan gazeteciler de yetişmiştir. Bunun en belirgin örneği, eserlerini Almanca yazan Çek asıllı Egon Erwin Kisch tir. Egon Erwin Kisch Egon Erwin Kisch, o dönem Avusturya Macaristan İmparatorluğu sınırları içinde bulunan Prag da doğdu yılında, Prag da yerel bir gazetede, röportaj yaparak mesleğe başladı. İlk dönemlerde fakir ve suçlu insanlarla ilgili röportajlar yaptı. Birinci Dünya Savaşı çıkınca Avusturya Ordusu na çağrıldı. Sırbistan ve Karpatlar sınırlarında savaştıktan sonra, izlenimlerini Schreib das Auf, Kisch! Not Al Kisch! 1929 adlı eserinde anlattı. Kisch, Çekoslovak vatandaşı olduğu halde, yılları arasında, çalışmalarını destekleyen taraftarlar bulduğu Berlin de yaşadı. Gazetecilik deneyimlerini Der Rasende Reporter 1924 kitabında topladı. Kisch, 1930 ların başında Sovyet Rusya, ABD ve Çin e yaptığı gezilerdeki notlarına yer verdiği bir kitap serisi de yazdı. İlk dönemlerinde, röportajcının kesinlikle tarafsızlığını koruması gerektiğini savunsa da; sonraları röportajda, bir yazar için politik mücadelenin önemli olduğunu vurguladı te Nazi muhalifliği gerekçesiyle tutuklandı. Bir süre hapis yattıktan sonra Çekoslovak vatandaşı olduğu için Almanya dan sınır dışı edildi; bu ülkede çalışması yasaklandı ve eserleri yakıldı yılları arasında, İspanyol İç Savaşı nı izledi. Ülkeyi baştan başa dolaşarak gerçekleştirdiği röportajlar basıldı. Kisch ve eşi 1939 da New York a gittiler; 1940 da da Meksika ya geçtiler. Meksika da kaldığı dönemde, bu ülkeyle ilgili bir kitap ve Sensation Fair 1941 adlı bir otobiyografi yazdı. Mart 1946 da Çek vizesi alarak doğduğu topraklara geri dönebildi. Ülkesinde gazeteci olarak çalışmaya başladı ve gezilerine devam etti. Prag a döndükten iki yıl sonra öldü. 15 İnceoğlu, a. g. y., ss
15 14 Stern dergisi tarafından, 1977 yılında Alman gazeteciliği için Egon Erwin Kisch adına ödüller verilmeye başlandı Fransa daki Gelişmeler Fransa nın yarı resmi nitelikli ilk haftalık gazetesi, matbaacı Louis Vedosmen tarafından, Ocak 1631 de yayımlanmıştır. Théophraste Renaudot nun, Mayıs 1631 de devraldığı La Gazette, yalnızca haberlere, özellikle de dış haberlere önem vererek krallığın sözcülüğünü yapmış; 1762 de, adı La Gazette de France olarak değiştirilerek, hükümetin resmi organı haline gelmiştir. Fransa da ilk günlük gazete ise, 1 Ocak 1777 de yayımlanmaya başlanan Journal de Paris tir Devrimi sonrası, Fransa da modern basının öncüsü sayılan Emile de Girardin in La Presse gazetesi de ilk kez tefrika ve reklam uygulamasını başlatmıştır. Fransa da basın, yılları arasında Devrim in sınırsız özgürlüğünden yararlanırken, döneminde, terörün ilk kurbanları idam edilen gazeteciler olmuştur. Daha sonra, Napoléon Bonaparte ın Konsüllük ve İmparatorluk dönemlerinde uygulanan baskılar sonucu, basın iktidara boyun eğmiş hale getirilmiştir Yüzyıl ın başından 1871 e kadar, Fransa da basının geçirdiği gelişme: endüstrileşme ve demokratikleşme olarak adlandırılmaktadır. Bu süreçte yazılarıyla iktidara karşı koyan yazarlar, kaleme aldıkları tanıklıklarıyla yaşanan olayları aktarmayı başarmışlardır. Bu aktarım türü de, röportajın değişik biçimlerini oluşturmuştur. Bu türün en güzel örneklerini de Honoré de Balzac ve Emile Zola gibi Fransız yazarlar vermişlerdir. Honoré de Balzac Honoré de Balzac, 1799 da Tours da dünyaya geldi. Balzac ın, İmparatorluk yönetiminde memur olarak çalışan ve Fransız Devrimi nin evladı olan babası Bernard François Balss 51 yaşındayken, 19 yaşındaki bir genç kızla evlenmişti. Bu evlilik, Balzac ın, tüm yaşamı boyunca derin izler bıraktı. Zira Balzac ın romanlarında, kötü evlilik yapmış kadınlar, özel yaşamın dramları ve çiftlerin yozlaşması vardı. 16 İnceoğlu, a. g. y., s. 193.
16 15 İlk eseri Cromwell bir tiyatro eseriydi. O dönemde edebiyatta başarılı olmak için tiyatro eserleri yazmak, hikaye ile uğraşmak gerekiyordu. Cromwell de, bu koşullarda ortaya çıktı. Fakat eser tam bir başarısızlık örneğiydi. Başarısız birkaç iş denemesinden sonra Balzac, Şu Anlar adlı eserini kaleme aldı. Tarihi bir roman olan bu eserin ardından, evlilik müessesesini sorgulayan Evliliğin Fizyolojisi ve Özel Yaşamdan Sahneler i yayımladı. Yine bu dönemde Le Voleur de Paris Mektupları adlı politik fıkralar yazmaya başladı. Fransa da modern gazeteciliğin gelişmeye başladığı bu dönemde, Balzac bir hayli ünlendi. Günde 18 saat çalışmaya başlayan Balzac, Haziran 1832 de, geçirmekte olduğu bunalımın izlerini taşıyan otobiyografik romanı Louis Lambert i kaleme aldı. Balzac, yaşadığı dönemle ilgili izlenimlerini, bu konudaki analizlerini ve Fransız Devrimi nin adaletsizlikleri ile eşitsizliklerini romanlarına yansıtmıştır de La Chronique de Paris adlı bir gazeteyi satın alan Balzac, bu dönemde Vadideki Zambak ı yazdı. Ancak La Chronique de Paris iflas etti sonunda, Yaşlı Kız ı, La Presse e 12 fasikül halinde yayımlatarak yeni bir gazeteciliğin başlangıcını oluşturdu. Bir hayli yıpranan Balzac, 1845 te İnsanlık Komedyası için bir taslak hazırladı. Bu taslakta 137 roman ve 2000 kişilik karakter söz konusudur. Ancak Balzac, bu projeyi hayata geçiremeden 18 Ağustos 1850 yılında öldü. En sevilen yapıtlarından, bir cimrinin iyi yürekli kızını konu alan Eugénie Grandet ile bencil çocuklarına kendini adayan bir adamın öyküsü olan Goriot Baba 1834, romanlarındaki olağanüstü başarılı kadın ve erkek betimlemeleri, yalnız 19. Yüzyıl Fransa sı için değil, farklı ülkeler ve farklı dönemler için de geçerlidir. Balzac yapıtlarıyla sayısal olarak da kolay kolay aşılamayacak bir rekora sahiptir. Geride 85 i tamamlanmış, 50 si taslak halinde, toplam 135 eser bırakmıştır. 17 Emile Zola İtalyan kökenli bir mühendis olan babasının ölümünden sonra, annesi tarafından yetiştirilen Emile Zola, çocukluğunu Paul Cézanne ile 17 Temel Britannica, Cilt: 3.
17 16 dostluk kurduğu Aix en Provence da geçirdi; 1857 de Paris e döndü. Lise bitirme sınavlarını veremeyince, orta öğrenimi yarıda kaldı. Dok işçisi olarak çalıştı. Paris te işçi sınıfının arasında geçirdiği bu dönemde, sefaleti gözlemlediği gibi bizzat da yaşadı. Yiyecek elde edecek parası olmadığından, kimi zaman kuş yakalamaya çalıştığını kendisi anlatmıştır de Hachette Yayınevi ne girerek edebiyat yaşamıyla tanıştı. Zola, L Evénement gazetesinde Cézanne, Pissaro, Monet gibi izlenimci ressamlar üzerine yazdığı sanat eleştirilerinden sonra, Les Contes à Ninon Ninon Öyküleri 1864 ile La Confession de Claude Claude un İtirafları 1855 adlı ilk yapıtlarını yayımladı. Bu geç romantik hümanist yapıtlardan sonra, 1867 de yayımlanan Thérèse Raquin, Zola nın izleyeceği natüralist sanat yönteminin izlerini taşır. Emile Zola, ilk başarısını L Assomoir Meyhane 1877 adlı yapıtıyla kazandı. Bu eserde, işçilerin kullandığı argo dili, küfürlere varana dek olduğu gibi yansıtması ve bu kesimin kaba saba davranışlarını tasvir etmesi, dönemin edebiyat çevreleri tarafından ağır dille eleştirildi. Romanlarının yanı sıra deneme ve inceleme türlerinde de eserler veren Zola, romancının, kendi kahramanlarına klinik ve laboratuar testleri gibi testler uygulayarak, onların kişiliklerini çözümleyebileceği kanısındaydı. Bu kurama bağlı olarak geliştirdiği ve çeşitli gazetelerde yayımlanan yazılarını sonradan Le Roman Expérimental Deneysel Roman 1880 da topladı. Kararlı ve düzenli çalışan bir yazar olarak Zola, kendi ifadesine göre düzenli olarak günde üç saat çalışmakla edebiyat adına başarılmayacak iş yoktur çok az hareketli bir yaşam sürdü. Emile Zola, edebiyat alanının bir kez dışına çıktı; Dreyfus Olayı sırasında, devlet başkanına yazdığı J accuse İtham Ediyorum başlıklı açık mektubunda, suçsuz yere yargılanmaları eleştirerek, devletin adalet ve doğruluk ilkesine bağlılığını sorguladı. Fransız subayı Dreyfus, Yahudi olduğu için haksız yere hapse atılmış, ajanlıkla suçlanmıştı. Bu olayı arkadaşından duyduğunda ilgilenmeyen Zola, bunun ırk ayrımcılığının ve yobazlığın önemli örneği olduğunu sonradan fark ederek, birçok insanı hayrete düşüren bir inatçılık ve cesaretle Dreyfus un yanında yer aldı. Fransa da muhafazakar ve milliyetçi kesim ile liberal ve sol kesim arasında büyük bir kutuplaşmaya neden olan bu olayda, Zola, arkasına
18 17 liberallerin desteğini alsa da, linç tehlikesiyle somut olarak karşılaştığı, hayatının tehlikeye girdiği dönemler oldu. Vérité Gerçek isimli eserinde Zola bu olaydan yola çıktı. Bu yüzden çarptırıldığı 1 yıllık hapis cezasından, ancak bir süre İngiltere de kalarak kurtuldu. Edebiyatta doğalcılık akımının kurucusu sayılan Emile Zola, 1889 yılında çıkarılan genel af üzerine ülkesine döndü. Paris teki evinde, bacadaki tıkanıklık yüzünden zehirlenerek ölen Zola nın cenazesi, 1908 de devlet töreniyle Panthéon a gömülmüştür Osmanlı daki Gelişmeler Osmanlı ülkesinde Türkçe gazete yayımlanması için, ilk basımevinin kuruluşundan sonra bir yüzyıl beklenmiştir. Oysa İstanbul da söz konusu basımevinin ürünlerini vermeye başladığı 1730 lu ve 1740 lı yıllara gelinceye kadar geçen 300 yıl içinde, Batı da 1.5 milyon kitaptan 1.4 milyar nüsha baskı yapılmıştır. 19 Londra da 1711 de, günde ortalama olan gazete tirajı ise 1753 yılında 20 bine ulaşmıştır yılında ise bir katilin itiraflarını konu alan kitapçık, İngiltere de 1.1 milyon adet basılarak rekor kırmıştır. O dönemde, iyi satacağı düşünülen bir kitabın ilk baskısı 10 bin adet yapılmaktadır yılında Paris te çıkan 59 gazetenin, yıllık toplam tirajı 42 milyon, Londra daki 42 gazetenin 39 milyon, Prusya dakilerin ise 15 milyondur. Günlük siyaset ve yüzeysel kültür haberlerini yansıtan bu yayınlar çoğalırken, kitap yayınlarının da artması, Batı nın özelliğini oluşturmuştur. Avrupa daki bu gelişmelere rağmen, Osmanlı ülkesinde egemen olan aşırı taassup bağnazlık nedeniyle, Türkçe gazetelerin ortaya çıkması gecikince, ilk gazeteler, ilk kitaplar gibi, yabancı dilde ve genellikle Fransızca olarak yayımlanmıştır. 20 İslam dışı gruplarla Balkanlar daki Slav gruplarının açtıkları basımevlerinden, ancak uzun yıllar sonra İstanbul da ilk Türk basımevinin kurulması 14 Aralık 1727), ülkede Türk gazete yayıncılığının başlatılmasına yeterli olmamıştır. Bu nedenle Osmanlı, önce Fransızca, daha 18 Temel Britannica, Cilt: Girgin, Türk Basın Tarihi nde Yerel Gazetecilik, s Orhan Koloğlu, Osmanlı'dan Günümüze Türkiye'de Basın, İletişim Yayınları, İstanbul: 1994, s. 7.
19 18 sonra da İngilizce ve azınlık dillerinde yayımlanan gazetelerle tanışmıştır. Böylece Türkçe gazete, ilk basımevinden, yaklaşık 100 yıl gecikerek gelmiştir. İstanbul da Türkçe yayımlanan ilk gazete Takvim i Vakayi 1831 olmuştur. Takvim i Vakayi, önceleri haftalık olarak çıkartıldı. İlk sayı adet basıldı. Bütün devlet örgütüne, subaylara, taşra eşrafına ve elçiliklere gönderildi. Gazetenin yıllık abone ücreti 120 kuruştu. 21 Ancak bu gazete, içerik olarak genelde iç haberler, dış haberler, askeri işler, din adamlarının atanması ve ticari bilgilerin yayımlandığı bölümlerden oluşmaktaydı. Gazete, daha sonra devletin resmi gazetesi halini almıştır. İçeriğinden de anlaşılacağı üzere, gazetede röportaj örneklerine rastlanmamaktadır. Röportaj yazıları olarak yayımlanan ilk örnekler, Ceride i Havadis 1840 gazetesinde görülmektedir. Türkiye de Türkçe yayımlanan ikinci gazete Ceride i Havadis i William Churchill adında bir İngiliz çıkarmıştır. Gazetenin ilk üç sayısı bedava dağıtılmış, sonra da ancak 150 kadar okuyucusu olmuştur. Churchill bir yazısında, ilk üç yılda Ceride i Havadis in düşe kalka yayımlandığını ve ancak 150 kadar zevat tarafından rağbet gördüğünü belirtmiştir. 22 Ancak Churchill, hükümete baskı yapabilecek güçte bir yabancı olduğu ve kendisine devletten ayda 2500 kuruşluk bir yardım yapıldığı için, gazete yavaş yavaş durumunu düzeltmiştir. Gazetede dış haberlere her zaman önem verilmiş ve çevirilere geniş yer ayrılmıştır. Enver Behnan Şapolyo, İskenderiye den Ceride i Havadis e haber gönderen bir gazetecinin, Türk basın tarihinde ilk muhabir sayılacağını öne sürmüştür. Kırım Savaşı sırasında, 1854 te bazı İngiliz gazetelerinin muhabiri olarak Kırım a giden Churchill, Ceride i Havadis e yazılar yollamış ve bunlar gazeteye canlılık kazandırmıştır. Kırım dan sık sık önemli haberler gelmesi üzerine, gazete özel sayılar yayımlamaya başlamış ve bunlara Ruzname i Ceride i Havadis denmiştir. Ceride i Havadis, Osmanlı ülkesinde ilk kez geniş ölçüde ilan yayımlayarak gelir sağlayan ve ilk ölüm ilanlarını yayımlayan gazetedir Hıfzı Topuz, II. Mahmut tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul: 2003, s Girgin, Türk Basın Tarihi nde Yerel Gazetecilik, s Topuz, a. g. y., s. 18.
20 19 Başta, William Churchill ile yine Kırım Savaşı nda muhabirlik yapan Howard Russell olmak üzere, çeşitli dönemlerdeki savaşları izleyen muhabirler savaş muhabirleri, röportaj türünün yeni ustaları olmuşlardır. 20. ve 21. Yüzyıl savaşlarında, cephelerde çalışan envoyé spécial özel gönderilmiş muhabirler ise röportaj dalında uzmanlaşmışlardır Gezi Yazarları 16. Yüzyıl dan başlayarak 19. Yüzyıl ın sonlarına kadar, Osmanlı Ülkesi ni ve İstanbul u ziyaret eden gezgin ve yazarlar da izlenimlerini kaleme almışlardır. Bu tür gezgin ve gezi izlenimi yazarlarının arasına, Osmanlı ülkesine gelen Augier Ghislain de Busbecq 16. Yüzyıl, Wenceslew Wratislaw 16. Yüzyıl, Lady Mary Wortley Montague 18. Yüzyıl, Alphonse de Lamartine 19. Yüzyıl, Gérard de Nerval 19. Yüzyıl, Théophile Gautier 19. Yüzyıl, Edmondo de Amicis 19. Yüzyıl, Chateaubriand 19. Yüzyıl 24, Claude Farrère Yüzyıl, Knut Hamsun 19. Yüzyıl, Herman Melville 19. Yüzyıl, Dr. Philippe Anton Dethier 19. Yüzyıl, Hans Christian Andersen 19. Yüzyıl, Julia Pardoe 19. Yüzyıl katılmışlardır. İstanbul İzlenimleri Lady Mary Wortley Montague Seyyah Lady Montague, 1717 yılında Lady Bristol e yazdığı mektubunda, kendisinden önce gelen Batılılar ın İstanbul u gerektiği gibi anlatamadıklarını belirtiyor: Hıristiyanlar ın oturduğu Galata, Beyoğlu ve Tophane mahalleleri, güzel bir şehir teşkil ediyorlar. Bunları İstanbul ile bir deniz ayırıyor. Deniz, Thames in en geniş yerinin yarısı genişliğinde. Boğaziçi nden inerken, yirmi mil kadar uzaklığa bakış çok güzel, çok renkli. Dünyada bir eşi daha yoktur. Rumeli sahilinde de yedi tepe üzerinde İstanbul görülüyor. İstanbul çok büyük bir şehir. Sarayı görebileceğim kadar gördüm. Hıristiyanlık aleminde, bu sarayın yarısı büyüklüğünde sarayı olan kral yoktur. Ayasofya, saraydan sonra ikinci derecede meşhur. Bu caminin 113 ayak çapında olan kubbesi fevkalade büyüklükte; mermer direklere dayanan kemerler üzerine inşa edilmiş. 24 Jean Ebersolt, Bizans, İstanbul ve Doğu Seyyahları, çev. İlhan Arda, Pera Turizm ve Tic. A. Ş., İstanbul: 1996, ss
Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)
Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de
DetaylıİBRAHİM ŞİNASİ 1826-1871
İBRAHİM ŞİNASİ 1826-1871 Hayatı ve Edebi Kişiliği İbrahim Şinasi 5 Ağustos 1826 da İstanbulda doğdu. 13 Eylül 1871 de aynı kentte öldü. Topçu yüzbaşısı olan babası Mehmed Ağa 1829 da Osmanlı Rus savaşı
DetaylıGÜNLÜK (GÜNCE) www.dosyabak.com
GÜNLÜK (GÜNCE) 1 GÜNLÜK Öğretmeye bağlı, gerçekçi anlatım türlerinden biri olan günlükler, bir kişinin önemli ve kayda değer bulduğu olayları, gözlem, izlenim duygu düşünce ve hayallerini günü gününe tarih
DetaylıTakvim-i Vekayi Gazetesi (1831)
Takvim-i Vekayi Gazetesi (1831) Osmanlı Devleti sınırları dâhilinde 1831 de yayınlanmaya başlanan ilk Osmanlı Türk gazetesidir. Haftalık olarak yayınlanan ve Osmanlı Türkçesi dışında Arapça, Ermenice,
DetaylıYAZI TÜRLERİ ŞENDA SOLMAZ KONUSUNU YAŞAMDAN ALAN YAZI TÜRLERİ OLAY YAZILARI
YAZI TÜRLERİ ŞENDA SOLMAZ KONUSUNU YAŞAMDAN ALAN YAZI TÜRLERİ OLAY YAZILARI 1- MAKALE Herhangi bir konuda öne sürülen bilgi görüş ve düşünceleri kanıtlamaya yönelik yazı türüdür. Yazan öne sürdüğü görüş
DetaylıDivan Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları. HOCA DEHHANİ: 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. Divanı vardır.
Edebiyatı Sanatçıları Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları HOCA DEHHANİ: 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. ı vardır. MEVLANA: XIII.yüzyılda yaşamıştır. Birkaç
DetaylıMEHMET RAUF - Genç Gelişim Kişisel Gelişim ( )
(1874-1931) Servet-i Fünun akımının önemli romancılarından biri olan Mehmet Rauf, 1875 de İstanbul da doğdu. Babası Hacı Ahmet Efendi, bir sağlık kurumunda çalışan bir memurdu. Önce Balat ta ki Defterdar
DetaylıDünyayı Değiştiren İnsanlar
Dünyayı Değiştiren İnsanlar Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı, bir mutluluk parıltısısınız! Memleketi asıl aydınlığa boğacak sizsiniz. Kendinizin ne kadar mühim,
DetaylıKİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3
KİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3 Issue #: [Date] MAVİSEL YENER İLE RÖPOTAJ 1. Diş hekimliği fakültesinden mezunsunuz. Bu iş alanından sonra çocuk edebiyatına yönelmeye nasıl karar verdiniz?
DetaylıAGRT DEN TARİHİMİ ÖĞRENİYOR, TABİATI SEVİYORUM SOSYAL SORUMLULUK PROJESİ
AGRT DEN TARİHİMİ ÖĞRENİYOR, TABİATI SEVİYORUM SOSYAL SORUMLULUK PROJESİ İlim Kültür Tarih Araştırmaları Merkezi (İKTAV) Belgesel Yayıncılık, Devr- i Alem Belgesel Programı ve Avrasya Gazete Radyo Televizyon
DetaylıŞef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu
Şef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu Hayallere inanmam, insan çok çalışırsa başarır Pelin Tüzün, Bebek te üç ay önce hizmete giren Şef makbul Ev Yemekleri nin
DetaylıFOLKLOR (ÖRNEK: 2000: 15)
FOLKLOR Folklor, bir ülke ya da belirli bir bölge halkına ilişkin maddi ve manevi alandaki kültürel ürünleri konu edinen, bunları kendine özgü yöntemleriyle derleyen, sınıflandıran, çözümleyen, yorumlayan
DetaylıHALİDE EDİB ADIVAR VURUN KAHPEYE ROMAN
HALİDE EDİB ADIVAR VURUN KAHPEYE ROMAN 2 Halide Edib Adıvar ın Can Yayınları ndaki diğer kitapları: Sinekli Bakkal, 2007 Ateşten Gömlek, 2007 Handan, 2007 Mor Salkımlı Ev, 2007 Türk ün Ateşle İmtihanı,
DetaylıBURDURLU HOCA DAN YURT SÖYLENCELERÝ
BURDURLU HOCA DAN YURT SÖYLENCELERÝ Her yönüyle edip (edebiyatçý) ve öðretmen Ýbrahim Zeki Burdurlu nun ölümsüz bir yapýtý elinizi öpüyor. Burdurlu bu çalýþmasýnda, cennet Anadolu nun deðiþik yörelerinden
DetaylıMARSEILLES GEZİ MASSALIA MARSİLYA HAZİRAN 2011
MARSEILLES GEZİ MASSALIA MARSİLYA HAZİRAN 2011 Fransa nın PARİS ten sonra gördüğüm ikinci kenti. Akdeniz kıyısında. 4 gün kaldık. REMEE Projesinin davetlisi idik. Büyük bir kent Marsiya. Tarihi sorgulayan
Detaylı2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Kütüphane Bülteni. Sayı:1 Nisan 2015
2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Kütüphane Bülteni Sayı:1 Nisan 2015 1 KİTAP VE KÜTÜPHANENİN ÖNEMİ 3 2014-2015 KÜTÜPHANE ORYANTASYONUMUZ 5 KÜTÜPHANEMİZ 8 OKUMA ŞENLİĞİMİZ 10 BRITANNICA ONLINE 12 SEVİM AK
DetaylıBaşkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. Doç. Dr. S. EKER
TÜRK DİLİ ÜZERİNE BİRKAÇ NOT Başkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Doç. Dr. S. EKER 1 Millî his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir Dilin millî ve zengin olması millî
DetaylıDoç. Dr. Tolga BOZKURT SAN CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK MİMARİSİ BATILILAŞMA DÖNEMİ OSMANLI MİMARİSİ
BATILILAŞMA DÖNEMİ OSMANLI MİMARİSİ -1699 Karlofça Barış Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğunda gerileme döneminin başlangıcı olurken, siyasi ve sosyal anlamda Batı üstünlüğünün de kabul edildiği bir dönüm
DetaylıHABER YAZISI ALP AKIS VE ARI BARAHYA
HABER YAZISI ALP AKIS VE ARI BARAHYA GECMIŞTEN GUNÜMUZE HABER YAZILARI Halka günlük olayları haber verme geleneğinin şimdilik Atina da başladığı sanılmaktadır. Eski Atina da, halk günün belirli saatinde,
DetaylıBir yalanı kaç kere tekrarlarsak gerçek olur?
Bir yalanı kaç kere tekrarlarsak gerçek olur? Nazi Almanyası nın Propaganda Bakanı Josehp Goebbels ten beri bilinen şu ki bir yalan sürekli tekrarladığında gerçek gibi görünüyor. Nasıl mı? ABD nin yeni
DetaylıSiyasi Parti. Siyasi iktidarı ele geçirmek ya da en azından ona ortak olmak amacıyla örgütlenmiş insan topluluklarına siyasi parti denir.
SİYASAL PARTİLER Siyasi Parti Siyasi iktidarı ele geçirmek ya da en azından ona ortak olmak amacıyla örgütlenmiş insan topluluklarına siyasi parti denir. Siyasi partileri öteki toplumsal örgütlerden ayıran
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak... 5 2. Üçlü İtilaf...
İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak... 5 2. Üçlü İtilaf... 7 a. Fransız-Rus İttifakı (04 Ocak 1894)... 7 b. İngiliz-Fransız
DetaylıMATBAACILIK OYUNCAĞI
Resimleyen: Özlem Isıyel Yiğit Bener MATBAACILIK OYUNCAĞI ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI Roman 1. basım Yiğit Bener MATBAACILIK OYUNCAĞI Resimleyen: Özlem Isıyel cancocuk.com cancocuk@cancocuk.com Yayın Koordinatörü:
DetaylıMETİNLERİ SINIFLANDIRILMASI
Türk ve dünya edebiyatında ortaya konan eserler, amaçları ve içerikleri açısından farklı özellikler taşırlar. Bu eserler genel olarak üç ana başlıkta toplanır. Ancak son dönemde bu sınıflandırmaların sınırları
DetaylıKazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak
Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Hanlığı ve Kazakistan konulu bu toplantıda Kısaca Kazak
DetaylıSORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA)
SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA) Osmanlı devletinde ülke sorunlarının görüşülüp karara bağlandığı bugünkü bakanlar kuruluna benzeyen kurumu: divan-ı hümayun Bugünkü şehir olarak
DetaylıYaşam alanları ihtiyaca ve koşullara göre değişiklik. gösterir. BULUNDUĞUMUZ MEKÂN VE ZAMAN
ANA SINIFI PYP VELİ BÜLTENİ (31 Ekim - 16 Aralık 2016 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca her
DetaylıAmiral Turgut Reis 449 nci ölüm yıl dönümünde anıldı
Amiral Turgut Reis 449 nci ölüm yıl dönümünde anıldı Ünlü Türk denizcisi Turgut Reis, 449. ölüm yıl dönümünde Bodrum Belediyesi tarafından düzenlenen etkinliklerle anıldı. Atatürk Meydanı nda düzenlenen
DetaylıSüleyman Demirel Hayatını Kaybetti
Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti Türkiye Cumhuriyeti nin 9. Cumhurbaşkanı, 40 yılı aşkın siyasi hayatında kendi deyimiyle altı kez gittiği başbakanlığa yedi kez gelen parti lideri, Devlet Su İşleri nin
DetaylıSurre Alayı. Surre-i Hümâyun. Altınoluk. Surre Alayının Güzergâhları. Surre Alayının Güvenliği. Surre Alayının Yola Çıkması
Surre-i Hümâyun Altınoluk Surre Alayının Güzergâhları Surre Alayının Güvenliği Surre Alayının Yola Çıkması Surrenin Vapur ve Trenle Yollanması Surre Alayının Dönüşü Kaynakça Surre Alayı Surre-i Hümâyun
DetaylıKONURALP TEKNİK GEZİ RAPORU
KONURALP TEKNİK GEZİ RAPORU Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü lisans programında yer alan Arch 471 - Analysis of Historic Buildings dersi kapsamında Düzce nin Konuralp Belediyesi ne 8-14 Ekim 2012 tarihleri
Detaylı"Yaşayan Bahar", ilkbahar mevsiminin gelişini kutlamak üzere tüm Avrupa ülkelerinde gerçekleştirilen bir etkinlik.
Günün çevre haberi: "Yaşayan bahar" Baharın habercileri "kırlangıçlar" "leylekler" "ebabiller"... Tüm Avrupa'da doğa severler bu habercilerin yolunu gözlüyorlar... Siz de katılmak ister misiniz? "Yaşayan
DetaylıSuriye'den Mekke'ye: Suriyeli üç hacı adayının hikâyesi
Suriye'den Mekke'ye: Suriyeli üç hacı adayının hikâyesi Savaşın başından bu yana yedinci hac dönemi yaklaşırken hac ibadetini yerine getirmeyi çok isteyen, farklı şehirlerde yaşayan üç Suriyelinin hikayesi.
DetaylıAteş Ülkesi'nde Ateşgâh Ateşgâh ı anlatmak istiyorum bu hafta sizlere. Ateş Ülkesi ne yolculuk ediyorum bu yüzden. Birdenbire pilot, Sevgili yolcular
Ateş Ülkesi'nde Ateşgâh Ateşgâh ı anlatmak istiyorum bu hafta sizlere. Ateş Ülkesi ne yolculuk ediyorum bu yüzden. Birdenbire pilot, Sevgili yolcular hazır olun düşüyoruz diyor. Düşüyoruz ama ben dâhil
DetaylıCumhuriyet Halk Partisi
1 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu: Gezi Parkından dünyaya yansıyan ses daha fazla özgürlük, daha fazla demokrasi sesidir. Tarih : 15.06.2013 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu Türkiye de görev yapan yabancı
DetaylıPROF. DR. ABDULLAH UÇMAN
PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü nden mezun olduktan (1972) sonra bir süre aynı bölümde kütüphane memurluğu yaptı (1974-1978). 1976 da Türk
DetaylıKalem İşleri 60. Ağaç İşleri 61. Hünkar Kasrı 65. Medrese (Darülhadis Medresesi) 66. Sıbyan Mektebi 67. Sultan I. Ahmet Türbesi 69.
İÇİNDEKİLER TARİHÇE 5 SULTANAHMET CAMİ YAPI TOPLULUĞU 8 SULTAN I. AHMET 12 SULTAN I. AHMET İN CAMİYİ YAPTIRMAYA KARAR VERMESİ 15 SEDEFKAR MEHMET AĞA 20 SULTANAHMET CAMİİ NİN YAPILMAYA BAŞLANMASI 24 SULTANAHMET
Detaylıhanedandan bir ressam Abdülm ecid y Efendi ^ 60yı] YAPI KREDİ m N A T IO N A L P A L A C E S T B M M M İLLİ S A R A Y L A R
hanedandan bir ressam Abdülm ecid y Efendi ^ 60yı] YAPI KREDİ m N A T IO N A L P A L A C E S T B M M M İLLİ S A R A Y L A R HANEDANDAN BİR RESSAM ABDÜLMECİD EFENDİ Prof. Dr. Günsel Renda Arnavutköy Amerikan
DetaylıYapımcı Enver Arçak Ankaralı Yahudilerin belgeselini çekti ve paylaştı. Arçak, "Hermana" isimli belgeselinin hikayesini de Odatv'ye anlattı...
Ankara Yahudilerinin anlatılmamış hikayesi ortaya çıktı Yapımcı Enver Arçak Ankaralı Yahudilerin belgeselini çekti ve paylaştı. Arçak, "Hermana" isimli belgeselinin hikayesini de Odatv'ye anlattı... Yapımcı
DetaylıAVRUPA VE OSMANLI (18.YÜZYIL) GERİLEME DÖNEMİ
AVRUPA VE OSMANLI (18.YÜZYIL) GERİLEME DÖNEMİ 1. Osmanlı İmparatorluğu nun Gerileme Devrindeki olaylar ve bu olayların sonuçları göz önüne alındığında, aşağıdaki ilişkilerden hangisi bu devir için geçerli
DetaylıEce Ayhan. Kardeşim Akif. Akif Kurtuluş'a Mektuplar. Hazırlayan Eren Barış. "dipnot
Ece Ayhan Kardeşim Akif Akif Kurtuluş'a Mektuplar Hazırlayan Eren Barış sı "dipnot Akif Kurtuluş: 1959, Ankara. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini 1981 yılında bitirdi. İlk şiiri, 1980 yılında Türkiye
DetaylıUğurböceği Yayınları, Zafer Yayın Grubu nun bir kuruluşudur. Mahmutbey mh. Deve Kald r mı cd. Gelincik sk. no:6 Ba c lar / stanbul, Türkiye
Zehra Aydüz, 1971 Balıkesir de doğdu. 1992 yılında İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü nü bitirdi. Özel kurumlarda Tarih öğretmenliği yaptı. Evli ve üç çocuk annesi olan yazarın çeşitli dergilerde yazıları
DetaylıĐSTANBUL KÜLLĐYELERĐ (FATĐH / SULTAN SELĐM / ŞEHZADE MEHMET) TEKNĐK GEZĐSĐ RAPORU
ĐSTANBUL KÜLLĐYELERĐ (FATĐH / SULTAN SELĐM / ŞEHZADE MEHMET) TEKNĐK GEZĐSĐ RAPORU Fakültemiz lisans programında açılan MĐM 376 Anadolu Uygarlıkları Teknik Seçmeli Dersi kapsamında yapılması planlanan Đstanbul
Detaylı13 Mart 2009 Cuma, 12:20 GÜNCEL. A.A Nursel Gürdilek. İşitme engelli çocuklar için Türk-İsrail işbirliği
13 Mart 2009 Cuma, 12:20 GÜNCEL A.A Nursel Gürdilek İşitme engelli çocuklar için Türk-İsrail işbirliği Türkiye ile İsrail arasında bir yılı aşkın süredir devam eden "işitme engelli çocuklara daha iyi bir
Detaylıhttp://www.ilkyar.org.tr/izlenimler/140717%20nasil%20destek%20olabilirsiniz.pdf
ilk yar'larımızın sevgili dostları, ilkyar desteklerinizle giderek büyüyen bir aile olarak varlığını sürdürüyor. Yeni yeni ilk yar'larımızla tanışırken bir taraftan fedakar gönüllülerimizi, ve bir zamanlar
DetaylıABDULLAH UÇMAN PROF. DR. İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü nden mezun oldu.
PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü nden mezun oldu. 1976 da Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi nin yayın kurulunda görev aldı. 1981 de doktorasını
Detaylı1824 yılında Paris Salonu'nda John Constable'ın eserleri sergilendi. Ressamın, kırsal manzaraları bazı genç meslektaşlarını etkiledi.
Çağdaş Dünya Sanatı 1824 yılında Paris Salonu'nda John Constable'ın eserleri sergilendi. Ressamın, kırsal manzaraları bazı genç meslektaşlarını etkiledi. Bu genç ressamlar, şekilciliği reddedip doğadan
DetaylıDiJiTAL TÜRKÇE ANSiKLOPEDi
DiJiTAL TÜRKÇE ANSiKLOPEDi E N Z E N G İ N D İ J İ T A L T Ü R K Ç E K A Y N A K Okulpedia, Türkiye için özel olarak hazırlanmış en zengin dijital okul ansiklopedisidir. Binlerce sayfadan oluşan Okulpedia
DetaylıÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Cihan Demirci. Şiir ŞİİR KÜÇÜĞÜN. 2. basım. Resimleyen: Cihan Demirci
Cihan Demirci ŞİİR KÜÇÜĞÜN ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI Şiir Resimleyen: Cihan Demirci 2. basım Cihan Demirci ŞİİR KÜÇÜĞÜN Resimleyen: Cihan Demirci Can Sanat Yayınları Yapım, Dağıtım, Ticaret ve Sanayi Ltd.
Detaylıikonu bir yeşilçam (ev dekorasyon)
(ev dekorasyon) bir yeşilçam ikonu Türk insanının hayatına girdiği 60 lı yıllardan bu yana zarafeti ve paylaşmaktan çekinmediği bilgi birikimiyle rol modeli olmuş Filiz Akın ın İstanbul a bir tepeden bakan
DetaylıİÇİNDEKİLER GİRİŞ BİRİNCİ KİTAP
İÇİNDEKİLER GİRİŞ Afrika ve Afrikalılar 13 BİRİNCİ KİTAP Bir Yuruba Efsanesi: Dünyanın Yaratılışı 23 Küçük Tanrı Obatala, Beş Parmaklı Beyaz Horoz ve Kara Kaplan 23 Kara Kaplan'la Beş Parmaklı Beyaz Horoz
DetaylıCezayir'den yükselen bir ses: Yalnızca İslam hükmedecek!
Cezayir'den yükselen bir ses: Yalnızca İslam hükmedecek! Cezayir'de 1990'lı yıllardaki duvar yazıları, İslamcılığın yükseldiği döneme yönelik yakın bir tanıklık niteliğinde. 10.07.2017 / 18:00 Doksanlı
DetaylıTürkiye de üniversiteye giremeyen öğrenciler Fas ta üç dil öğreniyor
Türkiye de üniversiteye giremeyen öğrenciler Fas ta üç dil öğreniyor Türkiye deki üniversite imkanlarının zorluğu ve kontenjan sıkıntısı öğrencileri değişik arayışlara itiyor. Her yıl 50 binin üzerinde
Detaylıİletişim Yayınları SERTİFİKA NO
İletişim Yayınları 265 Cemil Meriç Bütün Eserleri 15 ISBN-13: 978-975-470-356-6 1993 İletişim Yayıncılık A. Ş. 1-18. BASKI 1993-2016, İstanbul 19. BASKI 2017, İstanbul KAPAK Ümit Kıvanç UYGULAMA Hüsnü
DetaylıT.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ KLASİK TÜRK BEZEME SANATLARI ATÖLYESİ
TEZHİP I. SINIF GÜZ DÖNEMİ 12 Ekim 2015 Açılış Toplantısı ve Tezhip Sanatı Hakkında Bilgi; (motifler, hatailer, yapraklar) 19 Ekim 2015 Hatai çizimleri, kurşun kalem çalışması 26 Ekim 2015 Yaprak çizimleri,
DetaylıGüzel Bir Bahar ve İstanbul
Güzel Bir Bahar ve İstanbul Bundan iki yıl önce 2013 Mayıs ayında yolculuğum böyle başladı. Dostlarım, sınıf arkadaşlarım ve birkaç öğretmenim ile bildiğimiz İstanbul, bizim İstanbul a doğru yol aldık.
DetaylıKuzguncuk. Madam Agavni Muratyan Yalısı, 1993 Madam Agavni Muratyan Yalısı, 2007. Madam Agavni Muratyan Yalısı, 1974. Çiğdem PAKER, Mimarlık Fakültesi
Kuzguncuk Madam Agavni Muratyan Yalısı, 1993 Madam Agavni Muratyan Yalısı, 2007 Madam Agavni Muratyan Yalısı, 1974 1 Kuzguncuk Madam Agavni Muratyan Yalısı, Plan ve kesit Madam Agavni Muratyan Yalısı,
Detaylıİstanbul Boğaz Turları
İstanbul Boğaz Turları İstanbul'un ayrılmaz parçası boğazın mis gibi havasını içinize çekin, mavisiyle huzur bulun ve Boğaziçi'nin tarihine tanıklık edin. Sizi, İstanbul'u ve boğazı doyasıya yaşamaya davet
DetaylıBu türleri yakından tanımak için haritaya tıklayın.
Anadolu'da Te hlike Altındaki Tüm Türler Hazar kaplanı, Gökçe balığı ve Anadolu parsı... National Geographic Türkiye, Temmuz sayısında ülkemizde tehlike altındaki türlere dikkat çekti. Bu türleri yakından
Detaylıİslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler
İslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler Dünya üzerindeki birçok İslami kurum, kuruluş ve şahsiyetler Türkiye'de yaşanan darbe girişimi hakkında mesajlar yayımladı. 16.07.2016 / 22:09 15 Temmuz gecesi
DetaylıKAMU YÖNETİMİ PROGRAMI
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ PROGRAMI SİYASAL DÜŞÜNCELER TARİHİ YARD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÖRKEM DOĞAN 7. ERKEN MODEN DÖNEMDE SİYASAL DÜŞÜNCE 7 ERKEN MODEN DÖNEMDE
DetaylıBaşbakan Yıldırım, Keçiören Metrosu nun Açılış Töreni nde konuştu
Başbakan Yıldırım, Keçiören Metrosu nun Açılış Töreni nde konuştu Ocak 05, 2017-4:11:00 Başbakan Binali Yıldırım, Keçiören Belediyesi önünde düzenlenen metro açılış töreninde yaptığı konuşmada, nüfusu
DetaylıNECİP FAZIL KISAKÜREK
NECİP FAZIL KISAKÜREK NECİP FAZIL KISAKÜREK kimdir? Necip fazıl kısakürekin ailesi ve çocukluk yılları. 1934e kadar yaşamı 1934-1943 yılları hayatı Büyük doğu cemiyeti 1960tan sonra yaşamı Siyasi fikirleri
DetaylıOsmaniye Belediyesi Osmaniye Kent Konseyi Eğitim, Kültür ve Sağlık Meclisi Sayfa 44
9- ATATÜRK OSMANİYE DE İKEN ÇEKİLEN RESİMLERİ BULMA YARIŞMASI PROJESİ Osmaniye Belediyesi Osmaniye Kent Konseyi Eğitim, Kültür ve Sağlık Meclisi Sayfa 44 ATATÜRK ÜN OSMANİYE DE ÇEKİLEN FOTOĞRAFLARINI BULMA
DetaylıHayatı ve Çalışmaları
Hayatı ve Çalışmaları Hayatı Albert Einstein, 14 Mart 1879 da, Almanya nın Ulm şehrinde dünyaya geldi. Babası Hermann Einstein bir mühendis ve satıcıydı. Annesi Pauline Einstein müziğe oldukça ilgiliydi.
Detaylı1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?
1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır? 1. A. Şehirde yaşıyanlar bazı kurallara uymak zorunda. 2. B. Suriye, Türkiye nin güney komşusudur. 3. C. Kırlarda benbeyaz papatyalar vardı.
DetaylıAnneler Gününün Tarihçesi ve Ülkemizde Anneler Günü
Anneler Gününün Tarihçesi ve Ülkemizde Anneler Günü Anneler günü, bizleri dokuz ay karnında taşıyan ve belki de ölene kadar en küçük zor ânımızda bile bizim derdimizle dertlenen kutsal varlıklarımız, yani
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1. BÖLÜM İSLÂMCILIK VE YENİ İSLÂMCI AKIM Yeni İslamcı Akımın Entelektüel Zemini Olarak İslâmcılık...17 Yeni İslâmcı Akım...
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...5 GİRİŞ...9 1. BÖLÜM İSLÂMCILIK VE YENİ İSLÂMCI AKIM Yeni İslamcı Akımın Entelektüel Zemini Olarak İslâmcılık...17 Yeni İslâmcı Akım...38 3 2. BÖLÜM ÖNCÜLER Necip Fazıl Kısakürek ve
DetaylıMakedonya Cumhuriyeti ; 1991 yılında Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti nin iç savaşlara girdiği dönemde bağımsızlığını ilan etmiştir.
Makedonya Cumhuriyeti ; 1991 yılında Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti nin iç savaşlara girdiği dönemde bağımsızlığını ilan etmiştir. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan,
DetaylıDüşüncelerimizi, duygularımızı ve kültürümüzü oyunlar aracılığı ile ifade ederiz.
ANASINIFI PYP VELİ BÜLTENİ (8 Aralık 2014-23 Ocak 2015 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca
DetaylıT.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ KLASİK TÜRK BEZEME SANATLARI ATÖLYESİ
TEZHİP I. SINIF (A) GÜZ DÖNEMİ 13 Ekim 2014 9.30-12.30 13.30-16.00 Açılış Toplantısı ve Tezhip Sanatı Hakkında Bilgi; (motifler, hatailer, yapraklar) 20 Ekim 2014 9.30-12.30 13.30-16.00 Hatai çizimleri,
DetaylıTaliban Esaretinden İslam a
Taliban Esaretinden İslam a 1958 doğumlu İngiliz gazeteci ve savaş muhabiri Yvonne Ridley, İslam a giriş serüvenini şöyle anlatıyor: Eylül 2001 de, yani Birleşik Devletler e yapılan terörist saldırıdan
DetaylıTarih: 13 Temmuz 2012 Daha fazla bilgi için Nurgül Usta Genel Md. Yardımcısı Tel: 0212 349 48 50 E mail:nurgul.usta@dorinsight.
BASIN BÜLTENİ Tarih: 13 Temmuz 2012 Daha fazla bilgi için Nurgül Usta Genel Md. Yardımcısı Tel: 0212 349 48 50 E mail:nurgul.usta@dorinsight.com Hitay Yatırım Holding firmalarından Türkiye nin en büyük
DetaylıÖYKÜLERİ Yayın no: 170 ADALET VE CESARET ÖYKÜLERİ
ADALET ve CESARET ÖYKÜLERİ Yayın no: 170 ADALET VE CESARET ÖYKÜLERİ Genel yayın yönetmeni: Ergün Ür İç düzen: Durmuş Yalman Kapak: Zafer Yayınları İsbn: 978 605 4965 24 3 Sertifika no: 14452 Uğurböceği
DetaylıDeniz Esemenli ile Üsküdar Turu 27 Ekim 2013, Pazar
Deniz Esemenli ile Üsküdar Turu 27 Ekim 2013, Pazar Tur Danışmanımız: Doç. Dr. Deniz Esemenli, Sanat Tarihçisi Buluşma Noktası: Üsküdar Meydanı, III. Ahmet Çeşmesi önü Tur başlama saati: 09.00 Gezimizin
DetaylıTERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 8.SINIF KAVRAM HARİTASI. Mevlüt Çelik. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER YA İSTİKLÂL YA ÖLÜM TERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 19.yy.sonlarına doğru Osmanlı parçalanma sürecine girmişti. Bu dönemde
DetaylıABİDİN DİNO 1913-1993
ABİDİN DİNO 1913-1993 Abidin Dino 23 Mart 1913,İstanbul`da doğdu. Ressam, karikatürist, yazar, film yönetmeni. Çok yönlü bir kültür adamı olan Abidin Dino, çağdaş Türk resminin öncülerindendir. 1933 yılında
Detaylı"Nereden başlasam, nasıl anlatsam..."
Bu yaz Bodrum'suz geçmez! Turgutreis Lagina Bodrum Boutique Hotel'de bir gece çift kişilik konaklama, açık büfe kahvaltı ve akşam yemeği 240 TL yerine 119 TL! (15 Haziran - 27 Ağustos arasında geçerlidir.)
DetaylıÖZEL EFDAL ANAOKULU 2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM DÖNEMİ DENIZYILDIZI GRUBU KASIM AYI BÜLTENİ
ÖZEL EFDAL ANAOKULU 2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM DÖNEMİ DENIZYILDIZI GRUBU KASIM AYI BÜLTENİ BU AY ÖĞRENDİKLERİMİZ ATATÜRK Atatürk kim olduğunu hatırladık Atatürk ün hayatını inceledik. Atatürk ün kişisel
DetaylıT.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ KLASİK TÜRK BEZEME SANATLARI ATÖLYESİ
TEZHİP I. SINIF GÜZ DÖNEMİ 10.10.2016 Açılış Toplantısı ve Tezhip Sanatı Hakkında Bilgi; (motifler, hatailer, yapraklar) 17.10.2016 Hatai çizimleri, kurşun kalem çalışması 24.10.2016 Yaprak çizimleri,
DetaylıTEZHİP I. SINIF GÜZ DÖNEMİ 09.10.2017 Açılış Toplantısı ve Tezhip Sanatı Hakkında Bilgi; (motifler, hatailer, yapraklar) 16.10.2017 Hatai çizimleri, kurşun kalem çalışması 23.10.2017 Yaprak çizimleri,
DetaylıEKİM ÜNİTE II ÖĞRETİCİ METİNLER
SEYYİT MAHMUT HAYRANİ ANADOLU LİSESİ 015 016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 11. SINIF DİL VE ANLATIM İ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI EYLÜL ÜNİTE I METİNLERİN SINIFLANDIRILMASI ÜNİTE 1 İLETİŞİM, DİL VE KÜLTÜR HAFTA
DetaylıTUR 1 - ĠSTANBUL KLASĠKLERĠ
TUR 1 - ĠSTANBUL KLASĠKLERĠ Yarım Gün Yemeksiz Sabah Turu Bizans ve Osmanlı İmparatorlukları nın yönetildiği, Tarihi Yarımada nın kalbi olan Sultanahmet Meydanı. İmparator Justinian tarafından 6. yüzyılda
Detaylı''Hepimiz Atatürk'üz''
''Hepimiz Atatürk'üz'' Mustafa Kemal Atatürk tüm yurtta anıldığı gibi Beşiktaş'ta da törenlerle anıldı. Beşiktaş Belediye Başkanı İsmail Ünal Atatürk'ün 74. ölüm yıldönümünü anma gününde özel bir mesaj
DetaylıTARSUS DA BİR GÜN...BELKİ DE İKİ... Adanalılar...Mersinliler...Gaziantep, Hatay ve Osmaniyeliler...Türkiye nin gezmeyi sever insanları...
TARSUS DA BİR GÜN...BELKİ DE İKİ... Adanalılar...Mersinliler...Gaziantep, Hatay ve Osmaniyeliler...Türkiye nin gezmeyi sever insanları... Hatta Tarsuslular. Dünyanın öbür ucundan gelen Japonlar,Koreliler,Almanlar
DetaylıKİTABININ GELİRİNİ, İHTİYACI OLAN KIZ ÇOCUKLARINA VERECEK
KİTABININ GELİRİNİ, İHTİYACI OLAN KIZ ÇOCUKLARINA VERECEK Sosyal ve siyasi yaşamda Bodrum un tanınmış simalarından biri olan Nuran Yüksel yaşamını kitap haline getirdi. Nuran Yüksel kitabının sadece kendi
Detaylı11. HAFTA 2.ARAŞTIRMA İNCELEME YAZILARI
11. HAFTA 2.ARAŞTIRMA İNCELEME YAZILARI A. RAPOR: Herhangi bir konuyu, olayı veya incelenmekle görevlendirilen kişi veya kişilerin, yaptıkları araştırmanın sonuçlarını ilgili yere bildirmek üzere yazdıkları
DetaylıHaftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV.
339 GENEL LİSE Haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV. Yeniçağ 3. Yeniçağda Avrupa 6. Eğitim, kültür, bilim ve
Detaylı15 Mayıs 2009 al-dimashqiyye Salonu
Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Bashar al-assad ın Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül ve Bayan Hayrünnisa Gül onuruna verilen Akşam Yemeği nde yapacakları konuşma 15 Mayıs 2009 al-dimashqiyye
DetaylıTEZHİP I. SINIF GÜZ DÖNEMİ 15.10.2018 Açılış Toplantısı ve Tezhip Sanatı Hakkında Bilgi; (motifler, hatailer, yapraklar) 22.10.2018 Hatai çizimleri, kurşun kalem çalışması 05.11.2018 Yaprak çizimleri,
DetaylıÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Refik Durbaş. Şiir BEZ BEBEKLE KUKLASI. 2. basım. Resimleyen: Burcu Yılmaz
Refik Durbaş BEZ BEBEKLE KUKLASI ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI Şiir Resimleyen: Burcu Yılmaz 2. basım Refik Durbaş BEZ BEBEKLE KUKLASI Resimleyen: Burcu Yılmaz Yayın Koordinatörü: İpek Şoran Editör: Ebru Akkaş
DetaylıAVRUPA DA MEYDANA GELEN TEKNİK GELİŞMELER : 1)BARUTUN ATEŞLİ SİLAHLARDA KULLANILMASI: Çinliler tarafından icat edilen barut, Çinlilerden Türklere,
COĞRAFİ KEŞİFLER 1)YENİ ÇAĞ AVRUPASI AVRUPA DA MEYDANA GELEN TEKNİK GELİŞMELER : 1)BARUTUN ATEŞLİ SİLAHLARDA KULLANILMASI: Çinliler tarafından icat edilen barut, Çinlilerden Türklere, Türklerden Müslüman
DetaylıCHP İLÇE BAŞKANI RECAİ SEYMEN TEKRAR ADAY
CHP İLÇE BAŞKANI RECAİ SEYMEN TEKRAR ADAY CHP Bodrum İlçe Başkanı Recai Seymen, 29 Kasım Pazar günü yapılacak olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İlçe Kongresinde ilçe başkanlığına tekrar aday olduğunu
Detaylı2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (20 Ekim 2014 05 Aralık 2014 )
2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (20 Ekim 2014 05 Aralık 2014 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca
DetaylıOSMANLICA öğrenmek isteyenlere kaynaklar
OSMANLICA öğrenmek isteyenlere kaynaklar Eda Yeşilpınar Hemen her bölümün kuşkusuz zorlayıcı bir dersi vardır. Öğrencilerin genellikle bu derse karşı tepkileri olumlu olmaz. Bu olumsuz tepkilerin nedeni;
DetaylıFevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR
Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SOSYAL BiLiMLER LiSESi DERS KiTABI SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR Prishtine, 2012 ic;indekiler I ÜNiTE: BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 1. BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 A. COGRAFYA KESiFLERi
DetaylıÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Betül Tarıman. Öykü GÖKYÜZÜ PRENSİ PO İLE KÜÇÜK KIZ. 2. basım. Resimleyen: Uğur Altun
Resimleyen: Uğur Altun Betül Tarıman GÖKYÜZÜ PRENSİ PO İLE KÜÇÜK KIZ ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI Öykü 2. basım Betül Tarıman GÖKYÜZÜ PRENSİ PO İLE KÜÇÜK KIZ Resimleyen: Uğur Altun Yayın Koordinatörü: İpek Şoran
DetaylıAdı: REMBRANDT HARMENSZOON VAN RİNJN Doğum: 15 Temmuz 1606 Leiden Hollanda Milliyeti: Hollandalı Sanat Akımı: Lüministik sanat Alanı: Resim Baskı
REMBRANDT Adı: REMBRANDT HARMENSZOON VAN RİNJN Doğum: 15 Temmuz 1606 Leiden Hollanda Milliyeti: Hollandalı Sanat Akımı: Lüministik sanat Alanı: Resim Baskı Ölümü: 4 Ekim 1669 Ünlü Yapıtları: Dr.Nicolaes
DetaylıZirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım
Zirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım İLETİŞİM, DİL VE KÜLTÜR 1. İletişim 2. İnsan, İletişim ve Dil 3. Dil Kültür İlişkisi DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİ ARASINDAKİ YERİ 1. Dillerin Sınıflandırılması
Detaylı