TARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ"

Transkript

1 TARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ Hüseyin UYSAL (Yrd. Doç. Dr.) 12. DERS -TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİDE ETİK VE MEVZUATLAR

2 TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİDE ETİK VE MEVZUATLAR Hiç kuşkusuz son yıllarda tarımsal alandaki en büyük gelişme 20. yüzyılın son yarısında ortaya çıkan ve klasik bitki ıslahının görevlerini üstlenmeye başlayan biyoteknoloji bilimidir. Klasik bitki ıslahı bundan sonra da doğal olarak kullanılacak olmakla birlikte dünya nüfusunun giderek artması ve tarım alanlarının giderek azalması daha etkin ıslah programlarının yapılabilmesi için bilim insanlarını biyoteknolojik yöntemlere yönelmişlerdir. Biyoteknoloji, bitki ıslahında arzu edilen gen kombinasyonları için yepyeni bir çığır açmış; tür cins takım ve sınıfların yanında başka alemlerden veya canlılardan da gen transferlerini mümkün kılmıştır. 2

3 20. ve 21. Yüzyıl Biyoloji ile ilgili tüm bilim dalları Tarımsal ürün gereksiniminin karşılanması İnsanoğlu Tarımsal alanlar azalıyor Klasik bitki ıslahı yöntemleri Yeterli mi? Bitki Biyoteknolojisi Gen Transferi 3

4 Özel şirketler biyoteknoloji alanındaki Ar-Ge çalışmalarına 80 li yıllardan itibaren çok ciddi yatırımlar yapmış ve bu yatırımlarını her yıl ciddi oranda arttırmıştır. Buna karşılık kamu sektörü daha düşük yatırımlar yapmış ve bu yatırımlarını yıllar itibari ile fazla arttırmamıştır. Geçen bu süreç zarfında bu alanda firmalar güç birleştirmeleri yapmışlar ve ticari bulguların kopyalanması sorun oluşturmaya başlamış bundan dolayı da yeni fikri gelişmelerin yasal olarak korunması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. 4

5 Bu amaçla; - Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization: WTO), - Uluslararası Yeni Çeşitleri Koruma Birliği (International Union for the Protection of New Varieties: UPOV), - Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Organizasyonu (The World Intellectual Property Organization: WIPO), - Ticari Mülkiyet Hakları (Trade Related Intellectual Property Right: TRIPS) Gibi uluslararası örgütler oluşturulmuştur. Bu alandaki mülkiyet haklarının korunması bu örgütlerin ana uğraş alanı olmuştur. 5

6 Biyoetik: Transgenik ürünlerin farklı ülkelerde farklı kanunlara tabi olması ve patentleme işlemlerinin her ülke veya toplumda farklı şekilde uygulanması bu kavramın ortaya çıkmasına sebebiyet vermiştir. Biyoteknolojide ahlakın en çarpıcı biçimde öne çıkacağı başka bir kavram da biyokorsanlıktır. Sahibi olan şahıs, şirket veya ülkenin bilgisi dışında yasal boşluklardan yararlanarak biyolojik materyalin herhangi bir şekilde tescil veya patenti yoluyla ticari avantaj sağlamak biyokorsanlıktır ve bilim dünyasında bu durum çok ciddi bir sorun olarak önemini korumaktadır. 6

7 Başka sorunlarda mevcuttur: Biyoteknolojideki gelişmelerin tarlaya aktarılması: Organik tarım uygulamalarının olması veya bir türün yabani formlarının varlığı durumlarında, özellikle yabancı döllenen transgenik çeşitlerde gen kirliliği kavramı öne çıkmıştır yılında Kanada dan ihraç edilen kolza tohumlarında düşük oranda da olsa transgenik bitkilerin ekili olduğu tarlalardan gelen genlerle bulaşmış olması; olayın ticari, hukuki, biyolojik ve ahlaki sorunlar yumağının ilk örneklerini oluşturmakta ve Biyogüvenlik Antlaşmasının önemini vurgulamaktadır BİYOGÜVENLİK ANTLAŞMASI: Kanada nın Montreal kentinde son şekli verilmiş ve Nairobi (Kenya) de Mayıs 2000 de 64 ülke tarafından imzalanmıştır 7

8 Ülkemizde ise 11 Ağustos 2003 tarihli resmi gazetede yayınlanan 17 Haziran 2003 tarih ve 4896 no lu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Biyogüvenlik Cartegena Protokolü biyoteknolojik çalışmalar ve geliştirilen ürünlerle ilgili mevzuatların ülkemizde yönlendirilmesi amacıyla geliştirilerek yasalaşmıştır. Bu kanunun amacı, insan sağlığı üzerindeki riskler göz önünde bulundurularak ve özellikle sınır ötesi hareketler üzerinde odaklanarak, biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kullanımı üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilecek ve modern biyoteknoloji kullanılarak elde edilmiş olan değiştirilmiş canlı organizmaların güvenli nakli, muamelesi ve kullanımı alanında yeterli bir koruma düzeyinin sağlanmasına katkıda bulunmaktır. 8

9 FİKRİ MÜLKiYET HAKLARI: Fikri eserlerin korunmasına yönelik haklar; buluş sahiplerinin veya yeni bir bilgi üretenlerin, haklarının korunması veya ödüllendirilmesine yönelik olarak çıkarılan kanunlar dizisi olarak tanımlanabilir. Bilgi; tüketilen maddelerden farklı olarak çok sayıda kişi tarafından her hangi bir kısıtlama olmaksızın rahatlıkla paylaşıldığından, fikri eserlerin korunması için girişimler zaman içinde giderek artmış ve büyük ilgi görmüştür. Fikri mülkiyet, yaratıcı çalışmaların ekonomik olarak korunmasını sağlayan geniş kapsamlı bir terimdir. Fikri mülkiyet hakları genellikle her ülkede ulusal yasalarla düzenlenmektedir. Bu yasaların amacı, buluşu yapan kişinin belirli bir sürede kişisel olarak istismar edilmesini önlemek, yaratıcılığı teşvik etmektir. 9

10 Genetiği Değiştirilmiş Organizmalarla İlgili Avrupa Birliğinde Yapılan Temel Yasal Düzenlemelerin Tarihsel Sıralaması 10

11 11

12 Biyoteknoloji ve Fikri Mülkiyet Hakları Patent Sistemi: Mevcut patent ve benzeri sistemler değişik şekillerde uygulanmaktadır. Bunlar: 1. Patent Sistemi: Buluşlara, araştırma ve ticari tipte patent verilmesidir. Böylece genetik materyal de artık lisans almış ve koruma altına alınmaya başlanmıştır. 2. Materyal Transfer Anlaşmaları: Bu tip anlaşmalar genelde CGIAR (Uluslararası Tarımsal Araştırmalar Danışma Grubu) ın ilgi alanına giren araştırma kuruluşları veya gen merkezleri ile tohum ıslah firmaları arasında güvene dayalı depolama, araştırma ve ticaret yönelik birçok maddeyi içeren sözleşmeler olarak tanımlanır. 3. Çuval-etiket sistemi: tanımı yapılmış bir genetik materyalin bulunduğu çuval-paket ve bunların etiketlerinde belirtilen içeriğin, korunma altına alınmış bir genetik materyal olduğunun belirtilmesi şeklinde olması, dolaylı bir yasal koruma biçimidir. 12

13 4. Teknoloji kullanma anlaşması: Bir firmanın ürettiği bir teknolojinin, bölgede hakim olan başka bir firma tarafından kullanılabilmesi için yapılan anlaşma şeklidir. Örneğin, A firmasının tuza dayanıklı bir çeşidinin, B firmasının hakim olduğu bölgede, yine B firmasınca üretiminin yapılması için böyle bir anlaşmanın varlığı gerekir. Bu tip korumalarda genelde, yeni bir çeşit geliştirilemeyeceği doğrultusundaki maddeler sözleşmeye konmaktadır. 5. Ticari gizlilik: Firmalar arası özellikle yasal olmayan eleman değişimi sırasında genetik materyal transferleri de olabilmektedir. Parmak izi gibi biyoteknolojik yöntemlerle, yasal olmayan bu tür teknoloji kaçırmaları ispatlanabilmektedir. Böylece ticari gizliliğin kontrolü mümkün olabilmektedir 13

14 Fikri mülkiyet haklarının en önemlisi patent hakkı olup, bu korunmanın sağlanabilmesi için aşağıdaki koşullar gereklidir: 1. Patentlenebilirlik: Buluşların uluslararası korunmasını sağlayan antlaşma çerçevesinde, patentlerin bütün teknoloji alanındaki buluşlara uygulanabileceği; buluşların çevre, hayvan, insan ve bitki sağlığını olumsuz yönde etkilememesi ve ahlaki olması gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca, mikroorganizmalar dışındaki bitki ve hayvanların, biyolojik olmayan veya mikrobiyolojik süreçler dışındaki bitki ve hayvanların elde edilmesinde kullanılacak biyolojik işlemlerin patent dışında tutulması ise antlaşmayı onaylayan devletlerin inisiyatifine bırakılmıştır. Yani antlaşmayı imzalayan devletler isterlerse, bitki çeşitlerinin korunmasını, ya patent, ya da çeşit tescili veya kombine bir sistemle yapabileceklerdir. 14

15 2. Buluş olması: Bir biyoteknolojik yeniliğin patentlenebilmesi, bu yeniliğin bir buluş olmasına bağlıdır 3. Yenilik olması: Yenilik, bir buluşun pazara sunulması durumunda onun daha önceden icat edilmemiş olması demektir. Bir biyoteknolojik yeniliğin patentlenebilmesi, bu yeniliğin bir buluş olmasına bağlıdır 4. Endüstriyel Uygulanabilirlik: Patentlenebilmenin önemli bir koşulu da bir buluşun endüstriyel uygulanabilirliğinin olması, ürünlerin veya sonuçların bir işlemle elde edilebilmesidir. Tarımsal patentlerde de bunların dikkate alınması gerekir. 15

16 Biyoteknoloji ve Fikri Mülkiyet Hakları: Islahçı Hakları Araştırma sonucu elde edilen buluşların patentleme yoluyla koruma altına alınması önceleri her ülkenin kendi iç hukuki düzenlemesi iken bugün tüm ülkelerin katıldığı uluslar arası anlaşmalara konu olmaktadır. Bu gün ıslahçı haklarının korunması amacıyla oluşturulan patent sistemi sayesinde ıslahçı geliştirmiş olduğu çeşidi patentletebilmekte ve bu sayede ıslahçı hakları korunabilmektedir. Islahçı doğal olarak gelişmiş bir çeşit dışında yapmış olduğu ıslah çalışmaları sonucu elde ettiği bir çeşidi patentletebilmektedir. 16

17 Bunun için patentletilecek ürünün bazı özellikleri taşıması gerekmektedir. Çeşit olarak tescil edilecek genotipin; - Yaygın olarak bilinen diğer bir çeşitten açıkca farklılık göstermesi - Yeterince homojeniteye sahip olması - Üretimin herhangi bir aşamasında ilgili özellikleri yönünden değişmenin olmaması Gerekmektedir. 17

18 Çeşidi ıslah eden kişi yada kurumlara tanınan haklar ise; - Çeşidini satmayı, - Bu çeşidi başkasına satabilme yetkisi vermeyi - Çeşidin üretim materyalini satmayı - Bunları başkalarının satabilmeleri için yetki vermeyi - Çeşidini satabilmek için üretmeye ve başkalarının üretmesine yetki vermeyi Kapsar. Bitki ıslahçı haklarının geçerlilik süresi türe göre değişmektedir. Ülkemizde transgenik ürünler için henüz daha ticari üretim amaçlı tescil ve üretim izni verilmemektedir. Ancak bu çeşitlerin alan denemeleri için izin verilebilmektedir. 18

19 Terminatör Teknolojisi Bu teknoloji Genetiği Değiştirilmiş (GD) ürünleri pazarlayan şirketlerin çiftçilerin yetiştirmiş olduğu üründen elde etmiş olduğu tohumu bir sonraki sezonda tohumluk olarak kullanmalarını engellemek amacıyla geliştirmiş oldukları bir sistemdir. 19

20 Bu teknoloji ribozomu inaktive eden protein genin üzerine odaklanır. Ribozom inaktive edici RIP, ribozomal RNA moleküllerinden birini iki parçaya keserek protein sentezini bloke eder. Böylece bu proteini barındıran hücre kolayca ölmektedir. RIP geni sadece embriyo gelişim sürecinde aktif olan bir promotorün kontrolü altındadır. Bu nedenle bitkilerin gelişimi normaldir ancak embriyo tohum gelişmeden önce öleceğinden tohumlar yeni bir bitki meydana getiremezler. 20

21 Eklenen bu gen sayesinde tohum ilk yıl ürün veriyor ancak ikinci yıl tohumluk olarak kullanılamıyor. Bu durum bitkinin intiharı olarak nitelendiriliyor. Netice itibari ile üretici her yıl tohum almak zorunda kalıyor ve bir nevi tohumluk üreten şirkete bağımlı konuma geliyor. Bu durumu hem çeşidi geliştiren şirket veya ıslahçı açısından hem de çiftçiler açısından değerlendirmek gerekmektedir. 21

22 SONUÇ: Patent hakkı ile bitki çeşitlerinin korunmasına bir alternatif olarak, bitki çeşitlerinin korunmasına ait uluslar arası sözleşmeye göre oluşturulan bitki ıslahçı hakları yasalarıyla koruma sağlanabilir. Hızlı bir başlangıçla topluma mal olan bitkisel biyoteknolojinin teknik ve biyolojik sorunlarının tümüyle bir anda çözüm bulması mümkün değildir. Gıda üretiminde bir araç olan biyoteknolojinin; başından sonuna, araştırıcısından üreticisine kadar, yeniliğin neden olduğu bir seri oturmamışlığın kötüye kullanım olasılığı vardır. İşte biyoteknoloji ahlakı, bu gibi boşlukların kötüye kullanımının engellenmesi şeklinde özetlenebilir. 22

23 Kaynaklar: 1. Bitki Biyoteknolojisi (Genetik Mühendisliği ve Uygulamaları) Sebahattin Özcan, Ekrem Gürel, Mehmet Babaoğlu. Selçuk Üniversitesi Vakfı Yayınları. 2. Biyogüvenlik ve Biyoteknoloji. Şeminur Topal, 2006, İstanbul. 23

Meyve ve Sebze ile ilgili kavramlar ve GDO

Meyve ve Sebze ile ilgili kavramlar ve GDO Meyve ve Sebze ile ilgili kavramlar ve GDO Doğal Ürünler! Bu ürünler tamamen doğal koşullarda üretilen ürünlerdir. Kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanmadan, doğal tohumlarla üretilirler. Organik Ürünler!

Detaylı

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO), Fikri Mülkiyet ve Genetik Kaynaklar, Geleneksel Bilgi ve Kültürel Anlatımlar Hükümetler arası Komitesi nin 26. Oturumu

Detaylı

TOHUMCULUK VE TOHUMCULUK TERİMLERİ. Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü

TOHUMCULUK VE TOHUMCULUK TERİMLERİ. Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü TOHUMCULUK VE TOHUMCULUK TERİMLERİ Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Tohumculuk Nedir? Tohumlukların ıslahı, tescili, üretimi, sertifikasyonu, hazırlanması, dağıtımı,

Detaylı

Modern Biyoteknolojinin Tarımda Kullanımının Politik ve Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi

Modern Biyoteknolojinin Tarımda Kullanımının Politik ve Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi Modern Biyoteknolojinin Tarımda Kullanımının Politik ve Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi Emine OLHAN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü GDO GMO Transgenik Biyoteknolojik yöntemlerle

Detaylı

Biyoetik ve Genetik Kaynakların Kullanılması

Biyoetik ve Genetik Kaynakların Kullanılması Biyoetik ve Genetik Kaynakların Kullanılması E. Turhan 1 *, H. Gülen 2, A. Cansev 3, A. Eriş 2 1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü, Eskişehir 2 İstanbul

Detaylı

Bitkisel Üretimde Genetiği Değiştirilmiş Ürünler: Efsaneler ve Gerçekler

Bitkisel Üretimde Genetiği Değiştirilmiş Ürünler: Efsaneler ve Gerçekler VI. ULUSAL MOLEKÜLER BİYOLOJ VE BİYOTEKOLOJİ KONGRESİ Bitkisel Üretimde Genetiği Değiştirilmiş Ürünler: Efsaneler ve Gerçekler Yrd. Doç. Dr. Yılmaz Kaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji

Detaylı

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ Ümit Yerli Patent Vekili Program Süre: 120 DK Fikri haklar Patent, kriterler, sağladığı haklar. Telif Tarifname, örnek başvurular Başvuru süreci, yurt dışında patent tescili

Detaylı

ZİRAAT MÜHENDİSİ (TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ)

ZİRAAT MÜHENDİSİ (TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ) TANIM Tarımsal Biyoteknoloji, bitki, hayvan ve mikrobiyal organizmaların genleri, hücreleri, proteinleri, kültürleri ve dokuları üzerinde çalışarak, tarımsal üretimi, kaliteyi, verimi arttırmayı amaçlayan

Detaylı

Modern Bitki Biyoteknolojisi

Modern Bitki Biyoteknolojisi Modern Bitki Biyoteknolojisi Ali TETİK Eylül, 2001 AJANDA: Biyoteknoloji Nedir? Biyoteknolojinin Genel Kullanım Alanları Bitki Islahında Biyoteknoloji ve Gen Tekniği Biyoteknoloji ile Yeni Bitkilerin elde

Detaylı

PATENT SİSTEMİ VE PATENT ÖN ARAŞTIRMASI

PATENT SİSTEMİ VE PATENT ÖN ARAŞTIRMASI PATENT SİSTEMİ VE PATENT ÖN ARAŞTIRMASI «LİTERATÜR TARAMASI SIRASINDA PATENT TARAMASI» Esra YARDIMOĞLU, MSc. Patent Ofisi Koordinatörü, Patent Vekili esra.yardimoglu@hacettepe.edu.tr İçerik 1. Bölüm: Fikri

Detaylı

PATENT FARKINDALIK SEMİNERLERİ-2

PATENT FARKINDALIK SEMİNERLERİ-2 PATENT FARKINDALIK SEMİNERLERİ-2 «Temel Bilimler ve Mühendislik Alanındaki Buluşların Patentlenebilirliği» Esra YARDIMOĞLU, MSc. Patent Ofisi Koordinatörü, Patent Vekili esra.yardimoglu@hacettepe.edu.tr

Detaylı

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 Yrd. Doç. Dr. Selin ÖZDEN MERHACI Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (FİKRİ VE SINAİ

Detaylı

Modern Bitki Biyoteknolojisi

Modern Bitki Biyoteknolojisi AJANDA: Biyoteknoloji Nedir? Biyoteknolojinin Genel Kullanım Alanları Modern Bitki Biyoteknolojisi Bitki Islahında Biyoteknoloji ve Gen Tekniği Biyoteknoloji ile Yeni Bitkilerin elde edilmesi Mevcut Transgenik

Detaylı

FEN ve TEKNOLOJİ / GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ. GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ

FEN ve TEKNOLOJİ / GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ. GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ 1 Genetik mühendisliği canlıların kalıtsal özelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasına yönelik araştırmalar yapan bilim dalıdır. Genetik mühendisleri

Detaylı

Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş

Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TAB 101 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 12. Hafta (03.12.2013) 1 Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) 2 Genetik: Biyolojinin

Detaylı

MSİ 2050 FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI PATENT BAŞVURU SİSTEMLERİ

MSİ 2050 FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI PATENT BAŞVURU SİSTEMLERİ MSİ 2050 FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI PATENT BAŞVURU SİSTEMLERİ Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr PATENT BAŞVURU SİSTEMLERİ ULUSAL BAŞVURU /TR VEYA BİR BAŞKA ÜLKE ULUSLARARASI BAŞVURU (PCT

Detaylı

Madrid Protokolüne göre başvuru sistemi, 6769 sayılı Kanunun içinde düzenlenmiştir.

Madrid Protokolüne göre başvuru sistemi, 6769 sayılı Kanunun içinde düzenlenmiştir. 1.MARKA Uluslararası Marka Tescil İşlemleri Markalar, Paris Sözleşmesinin temel ilkelerinden olan ülkesellik prensibi gereği, yalnızca tescil edildikleri ülkelerde geçerlidir. Farklı bir ifadeyle, Türkiye

Detaylı

ULUSAL BİYOGB. Protokolü. Cartagena Biyogüvenlik. ü ne dayanır

ULUSAL BİYOGB. Protokolü. Cartagena Biyogüvenlik. ü ne dayanır ULUSAL BİYOGB YOGÜVENLİK ÇERÇEVESİ (UBÇ) Cartagena Biyogüvenlik Protokolü ü ne dayanır PROTOKOL İHTİYATLILIK PRENSİBİNİ TEMEL ALIR Protokolün n amacı Çevre ve Kalkınma Hakkındaki Rio Deklarasyonunun 15

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 7 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI

12. SINIF KONU ANLATIMI 7 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI 12. SINIF KONU ANLATIMI 7 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Belirli bir amaca yönelik olarak genetik madde üzerinde yapılan çalışmaları içerir. Canlıların genlerine

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI 37 KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI

10. SINIF KONU ANLATIMI 37 KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI 10. SINIF KONU ANLATIMI 37 KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Belirli bir amaca yönelik olarak genetik madde üzerinde yapılan çalışmaları içerir. Canlıların

Detaylı

TOHUMLUK İHRACATI UYGULAMA GENELGESİ (2013/4)

TOHUMLUK İHRACATI UYGULAMA GENELGESİ (2013/4) TOHUMLUK İHRACATI UYGULAMA GENELGESİ (2013/4) Amaç MADDE 1 (1) Ülkemizden yapılacak tohumluk ihracatı ile ilgili usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Genelge, ülkemizde üretilen tohumlukların

Detaylı

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE BİYOTEKNOLOJİ AR-GE UYGULAMALARI. Doç. Dr. Arzu ÜNAL

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE BİYOTEKNOLOJİ AR-GE UYGULAMALARI. Doç. Dr. Arzu ÜNAL DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE BİYOTEKNOLOJİ AR-GE UYGULAMALARI Doç. Dr. Arzu ÜNAL Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü BİYOTEKNOLOJİ ARAŞTIRMA MERKEZİ SUNU TEMATİK İÇERİĞİ : Biyoteknoloji Tanımı

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi

Detaylı

BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ

BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ Bölüm Hakkında Biyoteknoloji Bölümü, Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi bünyesinde Yüksek Öğretim Kurumu tarafından 2016 yılı itibari ile açılmış olup, Lisans Programına ilk öğrencilerini

Detaylı

YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ÇALIŞTAYI ( MERSİN) ÖZEL SEKTÖR AÇISINDAN SORUNLAR ÖNERİLER

YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ÇALIŞTAYI ( MERSİN) ÖZEL SEKTÖR AÇISINDAN SORUNLAR ÖNERİLER YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ÇALIŞTAYI (10-12.05.2017-MERSİN) ÖZEL SEKTÖR AÇISINDAN SORUNLAR ÖNERİLER Dr. Nilgün SEZER AKMAN Türkiye Tohumculuk Sektöründe Önemli Gelişmeler 1923-1960 Geleneksel tedarik 1961

Detaylı

TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI Nihan Ertüzün Gökcan Patent ve Marka Vekili Ankara Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi FİKRİ HAKLARIN TANIMI Fikir ürünlerini oluşturan

Detaylı

E-BÜLTEN.

E-BÜLTEN. İCAT TAM ÇIKARMANIN ZAMANI E-BÜLTEN Ülkelerin ekonomik gelişmelerini değerlendirmek için kullanılan ölçütlerden biri de kişi başına düşen millî gelir dir. Kişi başına düşen millî gelirin 10.000 Amerikan

Detaylı

Prof. Dr. Artemis Karaali İTÜ YENİ GIDALAR. Gıda Mühendisliği Bölümü

Prof. Dr. Artemis Karaali İTÜ YENİ GIDALAR. Gıda Mühendisliği Bölümü YENİ GIDALAR Prof. Dr. Artemis Karaali İTÜ Gıda Mühendisliği Bölümü TANIM* Yeni gıdalar : 15 Mayıs 1997 den önce AB ülkelerinin hiç birinde önemli ölçekte üretimi ve tüketimi olmayan ürünler * Regulation

Detaylı

BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ

BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ Bölüm Hakkında Biyoteknoloji Bölümü, Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi bünyesinde Yüksek Öğretim Kurumu tarafından 2016 yılı itibari ile açılmış olup, Lisans Programına ilk öğrencilerini

Detaylı

BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL

BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ İlk defa, 1919 yılında, Karl Ereky tarafından kullanılan Biyoteknoloji teriminin o zamanki tanımı, anlamı ve kapsamı, günümüze kadar

Detaylı

DOĞU AKDENİZ, DOĞU ANADOLU, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TOHUMCULUK İHTİYAÇ ANALİZİ

DOĞU AKDENİZ, DOĞU ANADOLU, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TOHUMCULUK İHTİYAÇ ANALİZİ DOĞU AKDENİZ, DOĞU ANADOLU, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TOHUMCULUK İHTİYAÇ ANALİZİ KISALTMALAR KISALTMALAR AB ADNKS AR-GE BÜGEM EB FAO GSMH GSKD ISTA ISF İLO İŞKUR KB KOBİ KOSGEB GKGM TB TÜBİTAK TÜİK TTSM

Detaylı

Haşhaşın Kullanım Alanları

Haşhaşın Kullanım Alanları GİRİŞ Anavatanı ve kültür kaynağı Anadolu olan haşhaş, ülkemiz için büyük bir öneme sahiptir. Geleneksel olarak haşhaş tarımının Anadolu da M.Ö 3000 yılından bu yana yapıldığı birçok kaynakta belirtilmektedir.

Detaylı

GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE GÜVENLİK GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE UYGULAMALARI. Neslihan ATLIHAN

GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE GÜVENLİK GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE UYGULAMALARI. Neslihan ATLIHAN GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE GÜVENLİK GIDA BİYOTEKNOLOJİSİNDE VE GDO UYGULAMALARI GÜVENLİK VE GDO UYGULAMALARI Neslihan ATLIHAN Neslihan ATLIHAN Gıda Yüksek Mühendisi Gıda Yüksek Mühendisi Gıda ve Yem Kontrol

Detaylı

ADIM ADIM YGS- LYS 92. ADIM KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI

ADIM ADIM YGS- LYS 92. ADIM KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI ADIM ADIM YGS- LYS 92. ADIM KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Belirli bir amaca yönelik olarak genetik madde üzerinde yapılan çalışmaları içerir. Canlıların

Detaylı

Patent Ön Araştırmaları ve Yenilik Araştırmaları

Patent Ön Araştırmaları ve Yenilik Araştırmaları NEDEN PATENT? Özgün fikirlerin korunması Zihni yaratının ödüllendirilmesi Rekabet gücü Ticari kazanç (Lisans&Devir) Teknolojiye katkı Ekonomiye Katkı PATENT NEDEN ÖNEMLİDİR? Patent önemli bir istihbarat

Detaylı

Organik Tarım ve Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar

Organik Tarım ve Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar Organik Tarım ve Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ICEA (Etik ve çevresel Sertifikasyon Enstitüsü) Zir.. Yük. Müh. Ramazan AYAN email: info@icea-tr.comicea-tr Organik (=Ekolojik, biyolojik) Tarım

Detaylı

TOHUMLUKLARDA GDO ANALĠZĠ ĠÇĠN NUMUNE ALMA TALĠMATI

TOHUMLUKLARDA GDO ANALĠZĠ ĠÇĠN NUMUNE ALMA TALĠMATI TOHUMLUKLARDA GDO ANALĠZĠ ĠÇĠN NUMUNE ALMA TALĠMATI Amaç Madde 1 Bu Talimatın amacı, tohumluklarda GDO (Genetik yapısı değiştirilmiş organizma) tespiti amacıyla yapılacak analizler için numune alınmasının

Detaylı

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur: BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını

Detaylı

Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları:

Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları: Dijital Kültürel Miras Ürünlerinde Entelektüel Mülkiyet Hakları: Europeana Çerçevesinde Türkiye deki Durumun Değerlendirilmesi Arş. Gör. Şahika Eroğlu Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Detaylı

SEBZE FİDESİ ÜRETİM VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

SEBZE FİDESİ ÜRETİM VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Resmi Gazete Tarihi: 17.01.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26759 SEBZE FİDESİ ÜRETİM VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik, ticari amaçla üretilen,

Detaylı

HAYVAN BESLEMEDE BİYOTEKNOLOJİ PROF.DR. SAKİNE YALÇIN

HAYVAN BESLEMEDE BİYOTEKNOLOJİ PROF.DR. SAKİNE YALÇIN HAYVAN BESLEMEDE BİYOTEKNOLOJİ PROF.DR. SAKİNE YALÇIN BİYOTEKNOLOJİ Biyolojik organizmaların, sistemlerin veya olayların üretim ve hizmet safhalarında kullanılması İnsanların yararı için, genetik bilginin

Detaylı

B E K L E N T İ L E R İ

B E K L E N T İ L E R İ SEKTÖRDEN S E K T Ö R Ü N BEKLENTİLERİ B E K L E N E N L E R Bu sunumda yer alan beklentiler; Muhtelif toplantılar, karşılıklı görüşmeler, anket çalışmaları, basın-yayın organlarında yer alan haberler,

Detaylı

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmi Gazete nin 13/5/2008 26875

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmi Gazete nin 13/5/2008 26875 TOHUMLUKLARIN YETİŞTİRİLECEĞİ ÖZEL ÜRETİM ALANLARININ ÖZELLİKLERİ VE BU ALANLARDA UYULMASI GEREKEN KURALLARIN BELİRLENMESİNE DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 13/5/2008 tarihli

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ARAKLI ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 11. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ARAKLI ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 11. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI 014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ARAKLI ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 11. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI ÜNİTE1: BİTKİ BİYOLOJİSİ (6 saat) GÜN SAAT KONULAR ÖĞRENCİLERİN KAZANACAĞI HEDEF VE DAVRANIŞLAR

Detaylı

TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ

TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİYE GİRİŞ Bitki Doku Kültürü Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TB101 Çiğdem Yamaner (Yrd. Doç. Dr.) 4. Hafta (08.10.2013) ADÜ Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü

Detaylı

Hayvancılıkta Biyoteknoloji. Prof. Dr. Fatin CEDDEN

Hayvancılıkta Biyoteknoloji. Prof. Dr. Fatin CEDDEN Kaynaklar Kitap adı: 1) Biyoteknoloji. Yazar: Prof Dr Mustafa Arda Kükem Derneği Yay:1994 2) Introduction to Biotechnology. Yazarlar: C. M. Brown, I. Campbell, F. G. Priest Blackwell Sci. Publ. 3) Reproduction

Detaylı

6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU

6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU 6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU ENİS KAYSERİLİOĞLU İLERİ ARAŞTIRMALAR KOORDİNATÖRLÜĞÜ MEVZUAT ANALİZ BİRİMİ 11 OCAK 2017 6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA Bilgi Notu 11 Ocak

Detaylı

GENETİK KAYNAKLAR VE PATENT UZMANLIK TEZİ KEMAL DEMİR ERALP TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ PATENT DAİRESİ BAŞKANLIĞI EKİM 2003 ANKARA

GENETİK KAYNAKLAR VE PATENT UZMANLIK TEZİ KEMAL DEMİR ERALP TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ PATENT DAİRESİ BAŞKANLIĞI EKİM 2003 ANKARA GENETİK KAYNAKLAR VE PATENT UZMANLIK TEZİ KEMAL DEMİR ERALP TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ PATENT DAİRESİ BAŞKANLIĞI EKİM 2003 ANKARA ÖZET Sözcük olarak yeni bir kavram olan Biyoteknoloji "Uygulamalı Yaşam Bilimi"

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. PATENT BAŞVURU SÜRECİ ESD873 FİKRİ

Detaylı

Biyoetik İhtisas Komitesi Prof. Dr. Meral Özgüç

Biyoetik İhtisas Komitesi Prof. Dr. Meral Özgüç Biyoetik İhtisas Komitesi Prof. Dr. Meral Özgüç UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yönetim Kurulu Üyesi, Temel Bilimler ve Biyoetik Komiteleri Başkanı Komite Başkanı: Prof. Dr. Meral ÖZGÜÇ Temel Bilimler ve

Detaylı

İLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ HAFTA

İLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ HAFTA İLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ 961 1. HAFTA İLAÇ Hastalıkların teşhisi, tedavisi, profilaksisi (hastalıktan korunma) cerrahi girişimlerin kolaylaştırılması ve

Detaylı

FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNETİMİ

FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNETİMİ AR-GE MERKEZLERİ İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ PAYLAŞIM TOPLANTISI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNETİMİ ARÇELİK A.Ş. SUNUM PLANI 1. UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI 2. UYGULAMANIN

Detaylı

Tohumculuk Sektöründe Üniversite-Kamu-Özel Sektör İşbirliği

Tohumculuk Sektöründe Üniversite-Kamu-Özel Sektör İşbirliği Tohumculuk Sektöründe Üniversite-Kamu-Özel Sektör İşbirliği Prof.Dr. Mehmet Emin Çalışkan Niğde Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Tarımsal Genetik Mühendisliği Bölümü caliskanme@nigde.edu.tr

Detaylı

---------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------------------- PATENT NEDİR? BULUŞLARIN PATENT İLE KORUNMASININ AMAÇLARI PATENT TESCİLİ İÇİN GEREKLİ KRİTERLER İNCELEMELİ/İNCELEMESİZ PATENT PATENT

Detaylı

FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR

FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR Doç. Dr. Serkan BOYAR Tarım Bilimlerinde Proje Hazırlama ve Yürütme Eğitimi 07-09 Nisan 2014 - Eğirdir-Isparta Patent, Marka ve Tasarım Nedir? FĠKRÎ VE SINAĠ MÜLKĠYET HAKLARI Telif

Detaylı

Bir yandan bu katkı maddelerinin bulunmadığı yiyecekleri. Sağlıklı Olmanın Yolu, Doğal Beslenmeden Geçiyor. Derleyen: Mustafa Koç

Bir yandan bu katkı maddelerinin bulunmadığı yiyecekleri. Sağlıklı Olmanın Yolu, Doğal Beslenmeden Geçiyor. Derleyen: Mustafa Koç Sağlıklı Olmanın Yolu, Doğal Beslenmeden Geçiyor Derleyen: Mustafa Koç Son zamanlarda daha çok gündeme gelen konuların başında doğal gıdalarla beslenme alışkanlıkları geliyor. Bilim adamlarını dinlersek

Detaylı

TOHUMCULUKTAKİ GELİŞMELER

TOHUMCULUKTAKİ GELİŞMELER TOHUMCULUKTAKİ GELİŞMELER Dilaver ARSLAN Koordinatör TAGEM 23-24 Mart 2016 Kahramanmaraş sunu içeriği Dünyada Tohumculuk Sektörü Uluslararası Ticaret Ülkemizde Tohumculuk Sektörü Önemli Tarihler, Mevzuatlar,

Detaylı

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE DUYURU

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE DUYURU BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE - Bahçe Bitkileri Bölümü öğrencileri 251311001 kodlu Zooloji dersinin yerine Tarla Bitkileri Bölümünde açılan 251211010 kodlu Zooloji dersini. - Bahçe Bitkileri Bölümü

Detaylı

tepav Biyoteknolojide son yıllarda artan birleşme ve satın alma işlemleri ne anlama geliyor? Haziran2014 N201419 POLİTİKANOTU

tepav Biyoteknolojide son yıllarda artan birleşme ve satın alma işlemleri ne anlama geliyor? Haziran2014 N201419 POLİTİKANOTU POLİTİKANOTU Haziran2014 N201419 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Selin ARSLANHAN MEMİŞ 1 Yaşam Bilimleri ve Sağlık Politikaları Analisti Biyoteknolojide son yıllarda artan birleşme ve

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI BÖLÜM SEÇMELİ DERSLERİ

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI BÖLÜM SEÇMELİ DERSLERİ 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BÖLÜM SEÇMELİ DERSLERİ AÇILAN BAHÇE BİTKİLERİ I KAYITLANAN ÖĞRENCİ SAYISI Meyve Sebze Kurutma Tekniği 19 AÇILDI Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazara Hazırlanması 12 AÇILDI

Detaylı

26 Mart 2010 CUMA. Resmî Gazete. Sayı : KANUNU BİYOGÜVENLİK KANUNU BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Tanımlar MADDE 1 - BİYOGÜVENLİK

26 Mart 2010 CUMA. Resmî Gazete. Sayı : KANUNU BİYOGÜVENLİK KANUNU BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Tanımlar MADDE 1 - BİYOGÜVENLİK 26 Mart 2010 CUMA Resmî Gazete Sayı : 27533 KANUN BİYOGÜVENLİK KANUNU Kanun No. 5977 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1-1 / 17 (2) Bu Kanun; genetik (3) Veteriner tıbbî ürün

Detaylı

PATENT VE FAYDALI MODEL

PATENT VE FAYDALI MODEL PATENT VE FAYDALI MODEL Alper AKSU 1 Sınai Mülkiyet M Hakları nelerdir? Sınaî mülkiyet hakkı, buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların, özgün çalışmaların, yani yeni şeylerin ilk uygulayıcılarının adına

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 12. Sınıf 1 GENDEN PROTEİNE

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 12. Sınıf 1 GENDEN PROTEİNE YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 12. Sınıf 1 GENDEN PROTEİNE Protein sentezini tüm canlılar gerçekleştirir. Bir mrna molekülünde en fazla 64 çeşit kodon bulunur. DOĞRU YANLIŞ SORULARI Canlıların heterotrof beslenenleri

Detaylı

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) TARIMSAL AR-GE PROJE DESTEKLERİ

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) TARIMSAL AR-GE PROJE DESTEKLERİ BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) TARIMSAL AR-GE PROJE DESTEKLERİ Selin ŞEN Şubat 2015 SUNUM PLANI I. TARIMSAL AR-GE PROJE DESTEKLERİ II. TARIMSAL AR-GE PROJELERİ DESTEK SÜRESİ VE TUTARI III. DESTEKLENEN

Detaylı

Değişen Dünya ve GDOlar

Değişen Dünya ve GDOlar Değişen Dünya ve GDOlar Prof. Dr. Selim ÇETİNER Sabancı Üniversitesi cetiner@sabanciuniv.edu 13 Kasım 2014 Biyoteknolojinin Gelişimi Modern Biyoteknoloji Monoklonal antikor üretimi Hayvanlarda embriyo

Detaylı

Gıda Mühendisliğine Giriş. Ders-2

Gıda Mühendisliğine Giriş. Ders-2 Gıda Mühendisliğine Giriş Ders-2 Gıda mühendisi nedir? Gıda mühendisliği eğitimi Gıda mühendislerinin çalışma alanları Gıda mühendisliği nedir? Fiziksel, kimyasal ve biyolojik bilimlerin, gıdaların işlenmesinde,

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

İYİ TARIM UYGULAMALARI ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK BİOÇEŞİTLİLİK - GELECEĞİMİZDİR İYİ TARIM UYGULAMALARI ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK Prof. Dr. Hüseyin ÖNEN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü - TOKAT BİOÇEŞİTLİLİK - GELECEĞİMİZDİR

Detaylı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN Döl almaşı Angiospermlerde; Baskın döl sporofit, Gametofit indirgenmiş, Sporofit üreme yapısı olan çiçeği oluşturur. Ovaryum

Detaylı

Ülkemizde Patent Koruması ve Patent Teşvik Sistemleri

Ülkemizde Patent Koruması ve Patent Teşvik Sistemleri Ülkemizde Patent Koruması ve Patent Teşvik Sistemleri Pınar ELMAS Globalleşmeyle gelen rekabet ortamıyla, yaratıcılığın yükselen bir değer haline gelmesi ve teknolojide kaydedilen hızlı ilerlemelerle sınai

Detaylı

Biyoteknolojinin Bitkisel Üretimde Kullanımı

Biyoteknolojinin Bitkisel Üretimde Kullanımı Biyoteknolojinin Bitkisel Üretimde Kullanımı Prof. Dr. Sebahattin Özcan Doç.Dr. Cengiz Sancak Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Biyoteknolojinin Bitkisel Üretimde Kullanımı Canlılarda

Detaylı

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU İçindekiler DÜNYA ÜRETİMİ... 3 DÜNYA TİCARETİ... 4 TÜRKİYE DE İLAÇ ve ECZACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ... 5 Türkiye de Sağlık Harcamaları... 5 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET... 6 İhracat... 7 İthalat...

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV 1 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukuna Giriş I. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARINA DAİR GENEL BİLGİLER... 1 II. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ TARİHÇESİ... 5 III.

Detaylı

Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları

Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları Telif Hakları ve Lisans Anlaşmaları BBY 166 - Bilimsel İletişim Dr. Gülten ALIR Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü galir@ybu.edu.tr Plan Telif Hakları Yasal Düzenlemeler Bilimsel

Detaylı

İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER...XI KISALTMALAR...XXI

İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER...XI KISALTMALAR...XXI İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER...XI KISALTMALAR...XXI BİRİNCİ BÖLÜM ÇEVRENİN KORUNMASI, ÇEVRE HAKKI 1. ÇEVRENİN KORUNMASI...1 I. Çevre Kavramı...1 Çevresel

Detaylı

YEREL ÇEŞİTLERİNKAYIT ALTINA ALINMASI VE PAZARLAMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YEREL ÇEŞİTLERİNKAYIT ALTINA ALINMASI VE PAZARLAMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YEREL ÇEŞİTLERİNKAYIT ALTINA ALINMASI VE PAZARLAMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik ülkemizdeki tarla bitkileri, bağ-bahçe

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar HAYVAN IRKLARININ TESCİLİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 17/06/2003 Resmi Gazete Sayısı: 25141 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç

Detaylı

TÜBİTAK MAM GEN MÜHENDM HENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJB YOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ (GMBE) TANITIMI IKEV Türkiye için Biyoteknoloji Toplantısı 8 Kasım m 2007 1 GMBE Personeli Araştırmacı 50 Toplam Personel 65 Teknisyen

Detaylı

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU Avukat Barkın Gültekin

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU Avukat Barkın Gültekin FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU Avukat Barkın n GültekinG Fikri MülkiyetM Hakkı Nedir? Kişinin inin her türlt rlü fikri emeği i sonucu meydana gelen ve fikrin vücut v bulduğu u unsurlar üzerinde hukuken korunan

Detaylı

BİTKİSEL ÜRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOHUMCULUK DAİRE BAŞKANLIĞI

BİTKİSEL ÜRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOHUMCULUK DAİRE BAŞKANLIĞI BİTKİSEL ÜRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOHUMCULUK DAİRE BAŞKANLIĞI TÜR BAZINDA SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİMİ (ton) Dünya Tohum Kullanım Miktarı-2014* (Milyon Ton) Türler 2002 2014 2015 2016 2002-2016 DEĞİŞİM(%) 35

Detaylı

Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü. Sebze Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması

Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü. Sebze Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Sebze Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması STK Kaydı Nedir? Yurt içinde veya yurt dışında ıslah edilen veya bulunan ve geliştirilen bitki çeşitlerinin farklı, yeknesak ve durulmuş olduğunun tespit edilerek

Detaylı

Gıda Güvenliği, GDO lar ve Sağlıklı Beslenme. Yrd.Doç.Dr.Memduh Sami TANER (Ph.D.)

Gıda Güvenliği, GDO lar ve Sağlıklı Beslenme. Yrd.Doç.Dr.Memduh Sami TANER (Ph.D.) Gıda Güvenliği, GDO lar ve Sağlıklı Beslenme Yrd.Doç.Dr.Memduh Sami TANER (Ph.D.) SAĞLIKLI BESLENME Vücudumuzda dakikada 10 milyon hücre ölür ve bir o kadarı da yenilenir. Ortalama 100 günde (beyin ve

Detaylı

AÇLIĞIN ÖNLENMESĠ ve GIDA GÜVENCESĠNĠN SAĞLANMASI

AÇLIĞIN ÖNLENMESĠ ve GIDA GÜVENCESĠNĠN SAĞLANMASI AÇLIĞIN ÖNLENMESĠ ve GIDA GÜVENCESĠNĠN SAĞLANMASI Yrd. Doç. Dr. Mustafa ERBAġ Sultan ARSLAN A. Nur DURAK Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü erbas@akdeniz.edu.tr Sunum Planı

Detaylı

Biyoteknolojinin Tarihçesi

Biyoteknolojinin Tarihçesi Biyoteknolojinin Tarihçesi Ekmek mayalanması M.Ö. 3000 Alkolik mayalanma M.Ö. 3000 Sirke yapımının öğrenilmesi M.Ö. 3000 Mezopotamyada şarap üretimi M.Ö. 2000 Sümerler, Babiller ve Mısırlılar M. Ö.300

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970 li yıllarda; Tüketicilerin bilinçlenmesi, 1990 lı yıllarda

Detaylı

Av. Deniz KAYATEKİN. Patentin Hükümsüzlüğü

Av. Deniz KAYATEKİN. Patentin Hükümsüzlüğü Av. Deniz KAYATEKİN Patentin Hükümsüzlüğü İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX GİRİŞ...1 I. Fikri Mülkiyet Hukukuna Genel Bakış...3 A. Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku...3 B. Fikri Mülkiyet Hukukunun

Detaylı

KTÜ FEN FAKÜLTESİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ I.YIL

KTÜ FEN FAKÜLTESİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ I.YIL KTÜ FEN FAKÜLTESİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ GÜZ DÖNEMİ (I. YARIYIL) I.YIL AITB1001 Atatürk İlk. ve İnk. Tar. -I 2+0+0 2 Zorunlu MBG1001 Genel Biyoloji-I 4+0+0 5 Zorunlu MBG1003

Detaylı

Glifosat içerikli herbisitlerin gelin böceği (afidlerin predatörü) gibi yararlı böcekleri öldürdüğü bildirilmektedir.

Glifosat içerikli herbisitlerin gelin böceği (afidlerin predatörü) gibi yararlı böcekleri öldürdüğü bildirilmektedir. TRANSGENİK BİTKİLERİN İNSAN SAĞLIĞI VE ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ Prof.Dr.SERPİL ÜNYAYAR Genetik Modifikasyon (Değişiklik) Genetik değişiklik organizmanın DNA sının değişmesidir. DNA nın bir bölgesi değiştirilerek

Detaylı

T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ YARIYIL SONU (FİNAL) SINAV PROGRAMI

T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ YARIYIL SONU (FİNAL) SINAV PROGRAMI T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ YARIYIL SONU (FİNAL) SINAV PROGRAMI KOORDİNATÖR Arş. Gör. A.Mutlu YAĞANOĞLU E-Posta: myagan@atauni.edu.tr Tel: 2583 KOORDİNATÖR

Detaylı

FİKRİ MÜLKİYET YÖNETİMİ. Doç. Dr. N. Ayşe ODMAN BOZTOSUN Akdeniz Üniversitesi İİBF, İşletme Bölümü

FİKRİ MÜLKİYET YÖNETİMİ. Doç. Dr. N. Ayşe ODMAN BOZTOSUN Akdeniz Üniversitesi İİBF, İşletme Bölümü FİKRİ MÜLKİYET YÖNETİMİ Doç. Dr. N. Ayşe ODMAN BOZTOSUN Akdeniz Üniversitesi İİBF, İşletme Bölümü Mevcut Düzen Patent Kararnamesi, m. 41: Öğretim elemanlarının buluşları için patent başvurusu yapma (veya

Detaylı

TOHUMLUK ĐHRACATI UYGULAMA GENELGESĐ (2015/4)

TOHUMLUK ĐHRACATI UYGULAMA GENELGESĐ (2015/4) TOHUMLUK ĐHRACATI UYGULAMA GENELGESĐ (2015/4) Amaç MADDE 1 (1) Ülkemizden yapılacak tohumluk ihracatı ile ilgili usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Genelge, ülkemizde üretilen tohumluklar

Detaylı

GMO GDO. Halime Nebioğu. İstanbul Üniversitesi

GMO GDO. Halime Nebioğu. İstanbul Üniversitesi GMO GDO Halime Nebioğu İstanbul Üniversitesi Canlıların genetik özellikleri, bir canlının DNA sının belli bir bölümünde değişiklik yapılarak ya da bir canlıya başka bir canlı türüne ait bir gen aktarılarak

Detaylı

ULUSAL VE ULUSLARARASI MEVZUAT. Prof. Dr. Yıldız ÖZSOY

ULUSAL VE ULUSLARARASI MEVZUAT. Prof. Dr. Yıldız ÖZSOY ULUSAL VE ULUSLARARASI MEVZUAT Prof. Dr. Yıldız ÖZSOY ULUSAL VE ULUSLARARASI MEVZUAT 1) Ulusal Mevzuat (Patent, Marka, Tasarım... mevzuatının kısa tanımı) 2) Uluslararası Anlaşmalar (Türkiye nin Taraf

Detaylı

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr Yeni buluşlar ve özgün tasarımlar ürünleri oluşturur ve biçimlendirir. Ancak bu yeni ürünleri tüketiciye sunmak ve satabilmek

Detaylı

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Dr. Osman Orkan Özer SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Sürdürülebilir tarım; Günümüz kuşağının besin gereksinimi

Detaylı

TARIMDAKİ GELİŞMELER

TARIMDAKİ GELİŞMELER TARIMDAKİ GELİŞMELER Tarımdaki Gelişmeler İlkçağ dan itibaren tarımdaki gelişmeler Avrupa da yaşanmaya başlamıştır. Romalıların Ortaçağ da uyguladığı ikili ekim sistemi. Üçlü ekim sistemi nin ortaya çıkışı

Detaylı

"GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!.

GDO Yönetmeliði tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. "GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. GDO Yönetmeliði Resmi Gazete de yayýnlandý. Üreticileri ve tüketicileri büyük tehdit altýna sokacak yönetmenliði yayýnlýyoruz. Tarým ve Köyiþleri

Detaylı

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Belgeselde Değinilen Başlıklar 1. Beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler ve nedenleri 2. Hayvanların gıda endüstrisi için seri

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 1

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 1 Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 1 En çok sorulan soru? 2 Dünyada Beslenme, 800 Milyon İnsan Kronik Yetersiz 1.2 Milyar İnsan Açlık Korkusu Yaşamakta,

Detaylı

T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI I. (GÜZ) DÖNEMİ BÜTÜNLEME SINAV PROGRAMI

T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI I. (GÜZ) DÖNEMİ BÜTÜNLEME SINAV PROGRAMI T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI I. (GÜZ) DÖNEMİ BÜTÜNLEME SINAV PROGRAMI KOORDİNATÖR Arş. Gör. A.Mutlu YAĞANOĞLU E-Posta: myagan@atauni.edu.tr Tel: 2583 KOORDİNATÖR

Detaylı