Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç"

Transkript

1 Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması Research on Chronic Obstructive Pulmonary Diseases Awareness Level ın The City of Kırıkale Arzu DAŞKAPAN1, Kumru Didem ATALAY2, Handan TÜZÜN3 Saniye AYDOĞAN ARSLAN4 ÖZET SUMMARY Amaç:Bu araştırmanın amacı Kırıkkale ilinde yaşayan sağlıklı erişkin bireylerin KOAH ile ilgili bilinç düzeyini belirlemekti. Yöntemler: 25 yaş ve üzeri gönüllü bireyler çalışmaya dâhil edilmiştir. Öncelikle sosyo-demografik özellikler sorgulanmıştır. Katılımcıların KOAH hakkındaki bilinç düzeyini değerlendirmek için, TÜSAD (Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği) KOAH Çalışma Grubu tarafından hazırlanan broşürdeki bilgilere dayanarak hazırlanan iki anket uygulanmıştır. Bulgular: Araştırma 412 kişi ile tamamlanmıştır. Katılımcılar yaş ortalaması 40 ± 12 yıldır. Katılımcıların %28' i üniversite, % 35' i ise lise mezunudur. Olguların % 30' unda kronik hastalık tanısı vardır. 154 kişi (% 37) sigara kullanmaktadır. Katılımcıların % 66 sı KOAH, %73 ü ilerleyici bir hastalık olduğu, % 87 si en önemli nedenin sigara olduğu ve % 47 si KOAH ta egzersizin önemi konusunda bilinçlidir. Sonuç: Kırıkkale İli Merkezde yaşayan erişkin halkın KOAH hakkındaki bilinç düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Objective: Aim of this study is to determine the COPD awareness level of the healthy mature individuals in Kırıkkale. Methods: Volunteers for this study were included among individuals over 25 years of age. Firstly, socio-demographic data was questioned. Two questionnaires prepared by the TRS (Turkish Respiratory Society) Working Group were used to evaluate the COPD awareness of the participants. Results: Research was completed with the participation 412 people. The mean age was 40 ± 12 years. 28 % of them were university graduates and 35 % were high school graduates. 30 % of the cases were diagnosed with a chronic disease. 154 of them (37 %) smoke. 66% of the participants were aware of COPD, 73% were aware of the fact that it is a progressive disease, 87% were aware of smoking as the leading cause, and 47% were aware of the importance of exercise on COPD. Conclusion: In conclusion, Adults living in Kırıkkale city centre have a high awareness level on COPD. Anahtar Kelimeler:Bilinç Düzeyi, KOAH Key Words: Awareness Level, COPD GİRİŞ belirtilen majör bir sağlık problemidir KOAH, iş gücü kaybı yönünden ülke ekonomisine zarar veren hastalıklarını beraberinde getirmektedir (3,4). Tedavi edilebilen ve önlenebilen bir hastalık olan Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH), zararlı partiküller ve gazlara karşı akciğerler ve hava yollarında artan kronik inflamatuar cevabın eşlik ettiği, kalıcı ve genellikle ilerleyici hava akımı kısıtlanması ile karakterize bir hastalık durumudur (1,2) Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'ne göre KOAH, dünyada en yaygın görülen 4. ölüm nedenidir ve her yıl 2.9 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır (5). KOAH' nın en sık görüldüğü ülkelerden biri de Türkiye'dir yılında yapılan Ulusal Hastalık Yükü Çalışması, KOAH' nın ülkemizde üçüncü ölüm nedeni olduğunu ve her yıl 26 bin kişinin KOAH nedeniyle kaybedildiğini göstermektedir. Ulusal hastalık yükü açısından bakıldığında; KOAH, ilk on hastalık yükü sıralamasında % 2,8 ile sekizinci sıradadır. KOAH tüm dünya ülkelerinde giderek artan önemli bir morbidite ve mortalite nedeni olarak 1.Prof. Dr., Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Bölümü 2.Yrd. Doç. Dr., Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Ana Bilim Dalı 3.Prof. Dr., Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Bölümü 4.Arş. Grv. Uzm. Fzt., Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Bölümü 54

2 Sağlık ve Toplum Yıl:25, Sayı: 1 Ocak-Nisan 2015 Tablo 1:Anket soruları içinde doğru cevap sayısı %60'ın üzerinde olanlara ilişkin frekans ve yüzde değerleri (KOAH çalışması, Kırıkkale 2013, n=412) SORULAR KOAH bronşlarda uzun süreli tıkanmaya neden olan bir hastalıktır. KOAH hastalığının en önemli nedeni sigara bağımlılığıdır. KOAH ilerleyici bir hastalıktır. Sigaranın bırakılması KOAH ın ilerlemesini yavaşlatır. Öksürük, balgam ve nefes darlığı KOAH ın belirtileridir. Şiddetli olmayan öksü rük ile birlikte az miktarda balgam çıkartmak KOAH ın erken habercilerindendir. KOAH ın ileri evrelerinde istirahatte dahi nefes darlığı oluşur. KOAH ın ileri dönemlerinde nefes darlığı çok şiddetlenir, hastalar evden çıkamaz hale gelir ve hastalar oksijen makinesine bağımlı olur. DOĞRU n (%) YANLIŞ n (%) FİKRİM YOK n (%) 280 (68) 12 (3) 120 (29) 358 (87) 301 (73) 375 (91) 363 (88) 17 (4) 37 (9) 12 (3) 4 (1) 37 (9) 74 (18) 25 (6) 45 (11) 297 (72) 25 (6) 91 (22) 305 (74) 25 (6) 82 (20) 297 (72) 8 (2) 107 (26) *Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Gerek kamuoyunda gerekse sağlık personeli arasında KOAH konusunda yeterli bilincin bulunmaması bu hastalığın tanısını güçleştirmektedir. KOAH ile ilgili farkındalığın değerlendirilmesine dayanarak planlanan toplum temelli eğitim programlarının birincil sağlık hizmetleri kapsamında etkin olduğu bildirilmektedir (6,7). mıştır. Katılımcıların KOAH hakkındaki bilinç düzeyini değerlendirmek için, Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği' (TÜSAD) nden gerekli izinler alındıktan sonra, TÜSAD KOAH Çalışma Grubu tarafından hazırlanan KOAH broşüründeki bilgilere dayanarak (8) hazırlanan 15 er soruluk iki anket kullanılmıştır. Anketlerdeki sorular doğru, yanlış ve fikrim yok şeklinde cevaplandırılmıştır. Bu araştırmanın amacı Kırıkkale ilinde yaşayan sağlıklı erişkin bireylerin KOAH ile ilgili bilinç düzeyini belirlemekti. İstatistiksel Analiz: Tüm istatistiksel analizler SPSS 15.0 (Chicago, IL) programı kullanılarak yapılmıştır. Sorulara verilen yanıtlar yüzdeler şeklinde değerlendirilmiştir. Yöntemler Kırıkkale İl Merkezi'nde yaşayan 25 yaş ve üzeri gönüllü bireyler rastgele seçilerek çalışmaya dâhil edilmiştir. Değerlendirme kapsamında, kişilerle yüz yüze görüşme yapılmıştır. 25 yaş olası en yüksek öğrenim yaşı olarak değerlendirilerek, gönüllülerin araştırmaya dahil edilmesinde alt sınır olarak alınmıştır. Bulgular Araştırma 159 kadın, 253 erkek olmak üzere 412 kişi ile tamamlanmıştır. Katılımcılar yaş arasında olup, yaş ortalaması 40 ± 12 yıldır. Katılımcıların %28' i üniversite, % 35' i ise lise m e z u n u d u r k i ş i ( % 3 7 ) s i g a r a kullanmaktadır. Olguların % 30' unda kronik hastalık tanısı (diyabet, kalp hastalığı, hipertansiyon vb.) Vardır. KOAH, Kronik Bronşit, Amfizem ve Astım tanısı almış kişiler çalışma dışı bırakılmıştır. Araştırmanın yürütülmesi konusunda Kırıkkale Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu' ndan gerekli izin alınmıştır. Tüm katılımcılardan aydınlatılmış onam belgesi alınmıştır. KOAH bilinç düzeyini değerlendirmek için oluşturulan anket sorularına verilen cevaplar Tablo 1.1' de gösterilmektedir. KOAH bilinç düzeyi açısından önemli olduğu düşünülen Öncelikle sosyo-demografik özellikler sorgulan- 55

3 Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması sorular irdelenecek olursa; ''KOAH nedir?'' sorusuna, katılımcıların % 66' sı doğru cevap vermiştir. Bireylerin % 87' si ''KOAH' ın en önemli nedeni sigara bağımlılığıdır.'' konusunda bilgi sahibi olduklarını göstermişlerdir. Katılımcıların % 88' i ''Öksürük, balgam ve nefes darlığı KOAH'ın belirtileridir'' sorusunu uygun şekilde cevaplamıştır. KOAH'ın akciğerlerle ilgili bir hastalık olduğu konusunda bilgili oldukları belirtilmektedir (12). Bizim çalışmamızda katılımcıların %66' sının KOAH'ın akciğerlerle ilgili bir hastalık olduğu konusunda bilgili oldukları görülmüştür. Yapılan diğer çalışmalarla karşılaştırıldığında Kırıkkale il genelinde, KOAH'nın ne tür bir hastalık olduğuna dair bilinç düzeyi daha yüksek bulunmuştur. Bilinç düzeyinin daha yüksek bulunması katılımcıların eğitim düzeyinin yüksek olmasıyla ilişkili olabilir. Çalışmamızda katılımcıların %88' i KOAH' ın belirtileri sorusuna verdikleri doğru cevap da KOAH konusundaki yüksek bilinç düzeyini destekler niteliktedir. KOAH, gelişimi multifaktöriel olup, hastalık gelişimi ile ilgili risk faktörleri çevresel ve genetik olabilmektedir. Çevresel faktörlerden sigara kullanımı, KOAH gelişiminden ve hastalık seyrinin kötüleşmesinden sorumlu en anlamlı önlenebilir faktördür (1,13). Sigaranın bırakılmasının, gerek KOAH' nın önlenmesi, gerekse hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılması konusundaki önemi yapılan çalışmalarda desteklenmektedir (1,14-16). KOAH tanısı alan kişilerde sigara bırakma ile ilgili eğitim seansları ve desteğe rağmen, sigara kullanımının bırakılamadığı belirtilmektedir (17). Çin'de yapılan bir çalışmada sigaranın KOAH için en önemli risk faktörü olduğu ve kadınlar için daha fazla önem taşıdığı belirtilmiştir (18). Türkiye'de, sigara içme alışkanlığı ve iç ortam hava kirliliği gibi risk faktörleri oldukça yaygındır (19). ''KOAH' lılar sürekli oturmalıdırlar ve egzersizden kaçınmalıdırlar.'' ifadesine verilen cevaplar değerlendirildiğinde, araştırma kapsamındaki kişilerin sadece % 47' ü doğru yanıtını vererek KOAH ta egzersizin önemi konusunda bilinçli olduğu görülmüştür. Çalışmamızda katılımcıların %73' ü KOAH' ın ilerleyici bir hastalık olduğu sorusuna doğru cevap vermiştir. Bireylerin önemli bir çoğunluğunun (% 91) Sigaranın bırakılması KOAH'ın ilerlemesini yavaşlatır konusunda bilinçli olduğu dikkati çekmiştir. Tartışma: KOAH, dünyada yaygın görülen, morbidite ve mortalitesi giderek artan beraberinde sosyal ve ekonomik yük getiren ciddi küresel bir sağlık problemidir (1). KOAH' nda erken tanı, kişilerin hastalıkla ilgili bilinç düzeyini belirlemek ve artırmanın başarılı hastalık yönetimi ve iyi prognoz için önemli olduğu belirtilmektedir. KOAH hakkında artan bilinç düzeyinin, hastalığın ekonomik yükü ve iş gücü kayıplarını da azaltabileceği vurgulanmaktadır (1,9). Salepçi ve ark. (20) KOAH ve küçük havayolu hastalığı sıklığı ile sigara içme alışkanlıkları ve solunum fonksiyon testleri arasındaki ilişkiyi araştırmışlardır. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastalarda özellikle erkek cinsiyette, 40 yaş üstü ve 30 paket / yıl üstünde sigara içenlerde yüksek oranda erken dönem KOAH ve küçük havayolu hastalığı tespit edildiği rapor edilmiştir. Miravitlles ve ark. (9) KOAH bilgi düzeyini belirlemek için yaptıkları bir çalışmada katılımcıların sadece % 8.6' sının KOAH tanımını bildiklerini belirtmişlerdir. Yine İngilterede KOAH bilincine yönelik yapılan bir çalışmada KAMU bilincinin düşük olduğu katılımcıların sadece %14'ünün KOAH tanımını duydukları belirtilmiştir (10). İspanyada yapılan bir başka çalışmada ise katılımcıların % 17 sinin KOAH tanımını bildikleri ve KOAH bilinç düzeyinin önceki yıllarda yapıla çalışmalara rağmen hala yetersiz olduğu rapor edilmiştir (11). Türkiye'de astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi için yapılan bir araştırmanın sonucunda ise; katılımcıların %49.6' sının Yıldız ve ark. (12) ülkemizde tamamladıkları araştırmanın sonuçlarına göre, KOAH gelişiminde en önemli etken sigaradır. Bu araştırmaya katılan kişilerin % 48' i tedavide ilk adımın sigaranın bırakılması olduğunu, ifade etmişlerdir. 56

4 Sağlık ve Toplum Yıl:25, Sayı: 1 Ocak-Nisan 2015 Çalışmamızda katılımcıların % 87' si KOAH gelişiminde rol oynayan en önemli nedenin sigara olduğunu ve % 87' si hastalığın tedavisine yönelik atılması gereken ilk adımın sigarayı bırakmak olduğu konusunda bilinçlidirler. Benzer olarak, katılımcıların % 91' i sigaranın bırakılmasının KOAH' nın ilerlemesini yavaşlatacağı konusunda fikir sahibidirler. KOAH ve sigara arasındaki ilişki düşünüldüğünde, Kırıkkale halkının bu konudaki bilgisi sevindiricidir. KOAH'ın nonfarmokolojik tedavsinde pulmoner rehabilitasyon önemli bir yere sahiptir. Pulmoner rehabilitasyon semptomların azalmasını, egzersiz kapasitesinin ve yaşam kalitesin artmasını sağlar. Egzersiz de KOAH tedavisinde pulmoner rehabilitasyonun en önemli bir komponentidir (1,26). Egzersizin dispneyi azalttığı, yaşam kalitesi ile egzersiz kapasitesine olumlu etkisinin olduğunu destekleyen çalışmalar bulunmaktadır (27-32). KOAH'ın en önemli semptomları; efor dispnesi, kronik öksürük, balgam ve genellikle alevlenmelerde ortaya çıkan hışıltılı solunumdur. Çalışmamızda katılımcıların %88' inin KOAH' nın belirtileri konusunda bilinçli olduğu görülmüştür, KOAH hastalarında hastalığın şiddeti arttıkça dispne, yorgunluk, iskelet kas disfonksiyonu, yaşam kalitesinde önemli azalmalar görülür. KOAH' lı hastalarda görülen dispne ve yorgunluk nedeniyle hastalar aktiviteden kaçınmaktadır ve inaktivite sonucu egzersiz kapasitesinde de azalma görülmektedir. Marijn ve ark. (33) KOAH' ta tedavi programında egzersiz eğitiminin önemli olduğunu belirtmişlerdir. Çalışmamızda katılımcıların sadece %47' si KOAH' ta egzersizin önemi konusunda bilinçlidir. KOAH tedavisindeki önemli rolü düşünüldüğünde, KOAH ile ilgili toplantılar ve eğitimlerde egzersiz konusuna daha fazla yer verilmesinin yararlı olacağı düşünülmüştür. Sonuç: İnce ve ark. (21), orta ve ağır obstrüksiyonu olan 35 KOAH'lı hasta üzerinde egzersiz kapasitesini değerlendirmek için yaptıkları bir çalışmada, ağır obstrüksiyonu olan olgularda 6 Dakika Yürüme Testi' ndeki yürüme mesafesinin, orta derecede obstrüksiyonu olanlara göre anlamlı olarak daha düşük olduğunu göstermişlerdir. Araştırmamız Kırıkkale İli genelinde 25 yaş ve üzeri nüfusun yaklaşık % 24 ünü içerdiğinden, sonuçlarımızın genellenerek yorumlanması mümkün değildir. Ancak genel olarak, araştırmadan elde edilen bulgular, Kırıkkale İli Merkezde yaşayan erişkin halkın KOAH hakkındaki bilinç düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna işaret etmektedir. Rodriguez ve ark. yaptıkları bir çalışmada, egzersiz kapasitesindeki azalmanın KOAH'ın temel bulguları arasında olduğu, yaşam kalitesi ve hastalığın prognozu ile ilişkili olduğu belirtilmiştir (22). KOAH konusunda bilgi düzeyini değerlendiren çalışmaların yaygınlaşması önemlidir. KOAH konusunda düzenlenen eğitim programları multidispliner olmalı ve programın içeriği halkın ihtiyacına göre belirlenmelidir. Son yıllarda, araştırmacılar iskelet kas disfonksiyonunun ileri dönem KOAH için bir gösterge olduğunu kabul etmişlerdir. İskelet kas disfonksiyonu kas kuvvetinde, kassal enduransta azalma, kasın oksitatif kapasitesinde azalma ile karakterizedir. İskelet kas disfonksiyonu direkt olarak egzersiz kapasitesini etkilemektedir (2326). KAYNAKLAR 1-The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD). Global strategy for diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. Update Vestbo J, Hurd SS, Agusti AG, Jones PW, Vogelmeier C, Anzueto A, et. Al. Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: GOLD executive summary Am. J. Respir. Crit. Care Med 2013; 187: Vestbo J, Hurd SS and Rodriguez-Roisin R. The 2011 revision of the global strategy for the diagnosis, management and prevention of COPD (GOLD) why and what? Clin Respir J 2012; 6: Anto JM, Vermeire P, Vestbo J, Sunyer J. Epidemiology of chronic obstructive pulmonary disease. Eur Respir J 2001; KOAH olan kişilerde, quadriceps kas kuvvetinde sağlıklı kişilere göre azalma olduğu gösterilmiştir (23-25). 57

5 Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması 17: Kocabaş A, Atış S, Çöplü L, Erdinç E, Ergan B, Gürgün A, ve ark. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Tanı Ve Tedavi Uzlaşı Raporu. Turk Toraks Derg 2014; 15 ( 2): Hoogendoorn M, van Wetering CR, Schols AM, Ruttenvan Mölken MP. Is INTERdisciplinary COMmunity-based COPD management (INTERCOM) cost-effective? Eur Respir J 2010; 35: Wetering CR, Hoogendoorn M, Mol SM, Rutten-van Mölken MP, Schols AM. Short- and long-term efficacy of a community-based COPD management programme in less advanced COPD: a randomised controlled trial. Thorax 2010; 65: Miravitlles M, Roza C, Morera J, Montemayor T, Gobartt E, Martín A, et al. Chronic respiratory symptoms, spirometry and knowledge of COPD among general population. Respir Med 2006; 100: Jarrold I, Morrell J, Eiser N. Public awareness of COPD. Eur. Respir. J (Suppl.): 602s. 11-Soriano JB, Calle M, Montemayor T, Álvarez-Sala JL, Ruiz-Manzano J, Miravitlles M. The General Public's Knowledge of Chronic Obstructive Pulmonary Disease and Its Determinants: Current Situation and Recent Changes. Arch Bronconeumol 2012 Sep 48 (9): Yıldız F, Karakoç G.B, Hamutçu R.E, Yardım N, Ekinci B, Yorgancıoğlu A, Türkiye'de Astım ve KOAH Farkındalığının Değerlendirilmesi (Gard Türkiye Projesi- Kronik Hava Yolları Hastalıkları Ulusal Kontrol Programı). Tuberk Toraks 2013; 61(3): Rabe KF, Hurd S, Anzueto A, Barnes PJ, Buist SA, Calverley P, et al. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: Gold Executive Summary. Am J Respir Crit Care Med 2007; 176: Wagena EJ, Meer RM, Ostelo RJ, Jacobs JE, Schayck CP. The efficacy of smoking cessation strategies in people with chronic obstructive pulmonary disease: Results from a systematic review. Respir Med 2004; 98: Willemse BW, Postma DS, Timens W, Hacken NHT. The impact of smoking cessation on respiratory symptoms, lung function, airway hyperresponsiveness and inflammation. Eur Respir J 2004; 23: Lee PN, Fry JS. Systematic review of the evidence relating FEV1 decline to giving up smoking. BMC Med 2010; 8: Wilson JS, Fitzsimons D, Bradbury I, Stuart Elborn J. Does additional support by nurses enhance the effect of a brief smoking cessation intervention in people with moderate to severe chronic obstructive pulmonary disease? A randomised controlled trial. Int J Nurs Stud 2008, 45: Wang B, Xiao D, Wang C. Smoking and Chronic Obstructive Pulmonary Disease in Chinese Population: A Meta-Analysis. Clin Respir J 2014 Feb 12. doi: /crj [Epub ahead of print] 19-Kocabaş A. Kronik obstruktif akciğer hastalığı: Epidemiyoloji ve doğal gelişim. İn: Umut S, Ertürk E, (edt). Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı. Toraks Kitapları, Sayı 2 istanbul: 2000: Salepci BM, Havan A, Fidan A, Kıral N, Saraç G. Sigara Bırakma Polikliniğinin KOAH ve Küçük Hava Yolu Hastalığının Erken Tespitine Katkısı. Solunum 2013; 15 (2): İnce Dİ, Savcı S, Çöplü L, Arıkan H. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Günlük Yaşam Aktivitelerinin Değerlendirilmesi. Toraks Dergisi Nisan 2005; 6(1): Rodrıguez DA, Garcia-Aymerichc J, Valerad LJ, Sauledad J, Togoresd B, Galdize BJ, et al. Determinants of exercise capacity in obese and non-obese COPD patients, Respiratory Medicine 2014; 20: Donaldson AV, Maddocks M, Martolini D, Polkey MI, Man WD: Muscle function in COPD: a complex interplay. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2012; 7: Walker PP, A Burnett A, Flavahan PW, Calverley PMA. Lower Limb Activity And İts Determinants İn Copd. Torax 2008; 63: Hamilton AL, Killian KJ, Summers E, Jones NL. Muscle strength, symptom intensity, and exercise capacity in patients with cardiorespiratory disorders. AmJ Respir Crit Care Med 1995; 152: Savcı S. Periferik Kas Eğitimi. In: Bilgiç H, Karadağ M, editör. Pulmoner Rehabilitasyon. 1. Baskı. İstanbul: Toraks Kitapları; 2009: Mador MJ, Krauza M, Shaffer M. Effect of Exercise Training in Patients With Chronic Obstructive Pulmonary Disease Compared With Healthy Elderly Subjects. J Cardiopulm Rehabil 2012; 32(3): Elmorsy AS, Mansour AE, Okasha AE. Effect of upper limb, lower limb and combined training on exercise performance, quality of life and survival in COPD. Egypt. J. Chest Dis. Tuberc 2012; 61: Pan L, Guo YZ, Yan JH, Zhang WX, Sun J, Li BW. Does upper extremity exercise improve dyspnea in patients with COPD? A meta-analysis. Respiratory Medicine November 2012; 106(11): Goldstein RS, Gort EH, Stubbing D, Avendano MA, Guyatt GH. Randomised controlled trial of respiratory rehabilitation. Lancet 1994; 344: Casaburi R, Porszasz J, Burns MR, Carithers ER, Chang RS, Cooper CB. Physiologic benefits of exercise training in rehabilitation of patients with severe chronic obstructive pulmonary disease. Am. J. Respir. Crit. Care Med 1997; 15: O'Donnell DE, McGuire M, Samis L, Webb KA. The impact of exercise reconditioning on breathlessness in severe chronic airflow limitation. Am. J. Respir. Crit. Care Med 1995; 152: Martijn A, Spruit MA, Troosters T, Trappenburg JCA, Decramer M, Gosselink R. Exercise training during rehabilitation of patients with COPD: A current perspective. Patient Educ Couns, March 2004; 52:

6 YAYIN İLKELERİ 1. GENEL 1.1. Sağlık ve Toplum dergisi, Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı'nın yayın organıdır. Dergi dört ayda bir (yılda üç sayı) ve gerektiğinde 'özel sayı' olarak yayımlanır. Dergi elektronik ortamda ve basılı olarak yayınlanacaktır Dergide sağlık ve sosyal hizmetle ilgili özgün araştırma makaleleri, derlemeler, vaka sunumları, çeviri yazılar, eğitim amaçlı bilimsel yazılar (kitap özetleri ve değerlendirmeleri, Sağlık alanındaki uluslararası kuruluşların (WHO, UNFPA, UNICEF, vb) açıklamaları, literatürden özetler, vb) ve Vakıf çalışmaları hakkındaki haberler yayımlanır Derginin yayın dili Türkçe olmakla birlikte Türkçe özet içermek kaydıyla yazarların İngilizce yazılmış makalelerine de dergide yer verilebilir Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen makalelerin daha önce yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere başka bir dergide halen değerlendirmede olmamaları gereklidir. Daha önce bir kongrede tebliğ edilmiş çalışmalar bu durum belirtilmek koşuluyla kabul edilir Yayınlanan bütün yazıların içerikleri yazarların görüşlerini yansıtır, hiçbir şekilde editör ve yayıncı sorumlu değildir Yazarlar dergide yayınlanan yazıların yayın haklarını dergiye devredeceklerini yazılı olarak beyan ederler. Bu durumlar tüm yazarlarca imzalanan ve yayın için editöre başvuru mektubunda belirtilir. Dergiye gönderilen yazılara telif hakkı ödenmez Çevirilerde yazının yabancı dildeki orijinal metni de gönderilmeli, metnin kaynağı ve yazarı açık şekilde belirtilmelidir Yayınlanması amacıyla gönderilen yazılar Uluslararası Tıp Dergi Editörleri Komitesi (ICMJE) tarafından oluşturulan ve Aralık 2014'de güncellenen, Bilimsel Çalışmaların Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi ve Tıbbi Dergilerde Yayımlanması için Öneriler e (Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals -updated in December 2014) uygun olarak hazırlanmış olmalıdır. ( 2. YAZININ İNCELENME VE KABUL SÜRECİ 2.1. Sağlık ve Toplum hakemli bir dergidir Yayınlanmak üzere gönderilen bütün makalelerin dergimiz yazım kurallarına titizlikle uyularak hazırlanmış olması gerekir Yayınlanmak üzere gönderilen yazılar ilk olarak editör(ler) tarafından dergi okuyucu kitlesine hitap etmesi ve derginin yayın ilkelerine uyum açısından incelenir. Yazı uygun bulunursa, en az iki danışman (hakem) tarafından değerlendirmeye gönderilir. Editör(ler) konunun özelliğine göre gerekli gördüğünde, yazıyı yayın kurulunda veya danışma kurulunda yer alan hakemler dışında hakemlere gönderebilir. Yazılar konu ile ilgili iki danışmanın olumlu görüşü, Yayın Kurulu'nun kararıyla yayımlanır. Düzeltilmesi istenilen yazı yazarına iade edilir, gerekli düzeltme yapıldıktan sonra yayın kurulu tarafından uygun görülürse yayımlanır Editörler yayın koşullarına uymayan yazıları yayınlamamak, düzeltmek veya kısaltmak üzere yazarlara geri göndermek, ayrıca yazıları biçim olarak düzenlemek yetkilerine sahiptir. Editörlerin yazının mesajını değiştirmeyen düzeltmeleri ve kısaltmaları yapma yetkisi vardır Yayımlanan ve yayına kabul edilmeyen yazılar, ekleri dahil, geri gönderilmez, yazarlar bu konuda bir hak iddia edemez Yazıların değerlendirilme sürecinde yazarların başvurularına ilk yanıt için 14 gün, hakemlerin ilk değerlendirmesi için 21 gün, düzeltme gereken yazılarda yazara 20 gün ve kabul sonrası kesin basım tarihinin yazara bildirilmesi için 30 gün sürelerine uyum amaçlanır. 3. ETİK İLKELER 3.1. Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda yazar yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve desenine, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ve / veya revize etmektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan bireyler yaptıkları katkı belirtilerek teşekkür kısmında sıralanmalıdır Sağlık ve Toplum dergisi Helsinki Bildirgesi etik standartlarına ( uymayı kabul eder. 59

7 3.5. İnsanlar üzerinde yapılan tüm çalışmalarda, yazının Gereç ve Yöntem kısmında etik kurul onayı alındığı belirtilmelidir. Çalışmanın yapıldığı hasta veya gönüllüler bilgilendirilerek yazılı onayları alınmalı ve makalenin Gereç ve Yöntem kısmında yazılmalıdır Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, yazının Gereç ve Yöntem kısmında çalışmanın Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı Kılavuzu ( prensipleri doğrultusunda yapıldığı ve ilgili kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmelidir Gerek görülürse editör tarafından etik kurul onayının bir örneği yazarlardan istenebilir Eğer makalede doğrudan veya dolaylı ticarî bağlantı veya çalışma için maddî destek veren kurum mevcut ise yazarlar; kaynak sayfasında, kullanılan ticarî ürün, ilaç, ilaç firması v.b. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını veya varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu (konsültan, diğer anlaşmalar) bildirmek zorundadır. 4. BAŞVURU 4.1. Yazılar, yazar/yazarların ad, adres, telefon ve faks numaraları, adresleri ve imzalarını içeren bir özgeçmişle birlikte teslim edilmelidir. İki ya da daha çok yazar olması durumunda, iletişim kurulacak yazar belirtilmelidir Yazı elden vakıf merkezine CD ortamında teslim edilebileceği gibi adresine elektronik ortamda da gönderilebilir Tüm yazarlar bilimsel katkı ve sorumluluklarını ve çıkar çatışması olmadığını bildiren toplu imza ile yayına katılmalıdır. Araştırmalara yapılan kısmi de olsa nakdi ya da ayni yardımların hangi kurum, kuruluş, ilaç-gereç firmalarınca yapıldığı makalenin tam metin dosyasının sonunda kaynaklardan önce dip not olarak bildirilmelidir. 5. YAYIN DÜZENİ 5.1. Yazılar standart A4 kağıdın bir yüzüne, 11 punto, Times News Roman karakterinde iki aralıklı ve kenarlarında yeterli boşluklar bırakılarak bilgisayarda yazılmalıdır. Sayfalar numaralandırılmalıdır Dergiye sunulacak makaleler aşağıdaki bölümleri içermelidir. Başlık: Yazının içeriğini yansıtan, özlü bir başlık seçilmelidir. Başlığın İngilizce'si de yazılmalıdır. Yazar İsmi: Her yazarın ilk ismi, varsa orta isminin baş harfi ve soyadı yazılmalı, dip notta akademik unvanları ile bağlı oldukları kuruluşları verilmelidir. Özet: Giriş bölümünden önce birbirine eş değer Türkçe ve İngilizce olarak verilmelidir. Özet çalışmanın amaç ve sonuçlarını özlü biçimde ifade etmeli ve 150 kelimeyi geçmemelidir. Özetlerin altında en fazla beş kelimelik anahtar kelimeler bulunmalıdır. Metin Bölümleri: Yazılar olağan bir bilimsel yazının izlemesi gereken düzende olmalıdır. Özgün araştırma yazıları Giriş, Gereç ve Yöntem, Sonuçlar (Bulgular) ve Tartışma bölümlerini; olgu sunumları ise Giriş, Olgu(lar) ve Tartışma bölümlerini içermelidir. Makale ve kitap özetleri, çeviri yazıları ve haberler yazının gerektirdiği düzen ve yazım kurallarına uymalıdır. Tablo, grafik, şekil ve diğer gösterimler doğrudan çoğaltılabilecek durumda olmalı ve özenle numaralandırılmalıdır. Kaynaklar: Kaynaklar metinde geçiş sırasına göre listelenmeli ve şu biçimde verilmelidir: Yazar(ların) soyad(lar)ı, ad(lar)ının ilk harfleri, makalenin adı, dergi/kitap adı, derginin sayısı, makalenin ilk ve son sayfa numaraları. Dergi ile haberleşme adresi aşağıda verilmiştir. Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı Süleyman Sırrı Cad. No:12/ Sıhhiye ANKARA Tel: Faks: adresi: 60

Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması

Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması MAKALELER / Articles Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması Research on Chronic Obstructive Pulmonary Diseases Awareness Level ın The City of Kırıkale Arzu DAŞKAPAN1,

Detaylı

YAYIM İLKELERİ VE MAKALE YAZIM KURALLARI. Yayım İlkeleri

YAYIM İLKELERİ VE MAKALE YAZIM KURALLARI. Yayım İlkeleri YAYIM İLKELERİ VE MAKALE YAZIM KURALLARI Yayım İlkeleri 1. Türkiyat Mecmuası, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından Bahar ve Güz olmak üzere yılda iki sayı çıkarılan hakemli

Detaylı

KOAH ta Hastane Dışı Pulmoner Rehabilitasyon

KOAH ta Hastane Dışı Pulmoner Rehabilitasyon K O N U I I I G E N E L Y A K L A Ş I M L A R B Ö L Ü M 12 Dicle Kaymaz KOAH ta Hastane Dışı Pulmoner Rehabilitasyon Pulmoner rehabilitasyon; kronik solunum hastalığı olan semptomatik ve günlük yaşam aktivitesi

Detaylı

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTE DERGİSİ GENEL YAYIN İLKELERİ YÖNERGESİ

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTE DERGİSİ GENEL YAYIN İLKELERİ YÖNERGESİ ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTE DERGİSİ GENEL YAYIN İLKELERİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1-(1)Bu yönergenin amacı, Ardahan Üniversitesi

Detaylı

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Deniz İNAL İNCE, Nur TUNALI, Sema SAVCI, Hülya ARIKAN Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu, ANKARA

Detaylı

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ 17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık

Detaylı

KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı

KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. ...(Pejman Golabi)...Göğüs Hastalıkları Uzmanı. : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul

ÖZGEÇMİŞ. ...(Pejman Golabi)...Göğüs Hastalıkları Uzmanı. : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul ÖZGEÇMİŞ...(Pejman Golabi)......Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doğum Tarihi : 05.05.1974 Doğum Yeri İş Adresi : Tahran-İran : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul Telefon:

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ UZMANLIK EĞİTİMİ TEZ YAZIM KURALLARI

EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ UZMANLIK EĞİTİMİ TEZ YAZIM KURALLARI EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ UZMANLIK EĞİTİMİ TEZ YAZIM KURALLARI BİÇİMSEL ÖZELLİKLER 1. Kullanılacak Dil Tez yazımında Türkçe kullanılmalıdır. Yabancı kökenli olan sözcükler Türkçe karşılıkları ile

Detaylı

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin

Detaylı

Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dokuz Eylül Üniversitesi 1998

Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dokuz Eylül Üniversitesi 1998 1. Adı Soyadı : Feyzan CANKURTARAN 2. Doğum Tarihi : 26.07.1977 3. Unvanı : Yardımcı Doçent 4.Öğrenim Durumu : Doktora 5.Çalıştığı Kurum : Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI Tezin yazımında kullanılacak kağıt A4 standardında olmalıdır. Metin yazılırken her sayfanın sol kenarından, sağ kenarından

Detaylı

Alevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır

Alevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin

Detaylı

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi nin resmi yayın organıdır.

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi nin resmi yayın organıdır. YAYIN KURALLARI GENEL BİLGİLER Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi nin resmi yayın organıdır. Dergide klinik veya deneysel araştırmalar, derlemeler,

Detaylı

Orta ve Şiddetli Obstrüksiyonu Olan KOAH lı Hastalarda Altı Dakikalık Yürüme Testini Belirleyen Faktörler

Orta ve Şiddetli Obstrüksiyonu Olan KOAH lı Hastalarda Altı Dakikalık Yürüme Testini Belirleyen Faktörler Orta ve Şiddetli Obstrüksiyonu Olan KOAH lı Hastalarda Altı Dakikalık Yürüme Testini Belirleyen Faktörler Sema SAVCI, Deniz İNAL İNCE, Hülya ARIKAN Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Detaylı

PULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ. Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu

PULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ. Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu PULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu Ventilatuar Limitasyon Dispne Aktivitenin azalması Fonksiyon

Detaylı

olarak bilinmektedir ve bu etkileri ortadan kaldırmaya yönelik rehabilitasyon programları uygulanmalıdır. Egzersiz stratejileri, dayanıklılık (enduran

olarak bilinmektedir ve bu etkileri ortadan kaldırmaya yönelik rehabilitasyon programları uygulanmalıdır. Egzersiz stratejileri, dayanıklılık (enduran PULMONER REHABİLİTASYONDA EGZERSİZ Dr. Alev Atasever Ege Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), ilerleyici hava akımı obstrüksiyonu ile karakterize sistemik bir

Detaylı

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU

Detaylı

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine

Detaylı

DERGİ HAKKINDA BİLGİ

DERGİ HAKKINDA BİLGİ DERGİ HAKKINDA BİLGİ 1- Dergi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nin süreli bilimsel yayınıdır ve yılda 2 sayı yayınlanır. 2- Derginin amacı, tıp fakültesi öğrencilerinin özellikle tıp alanında olmak üzere hemen

Detaylı

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık

Detaylı

Uluslararası Spor Bilimleri Araştırma Dergisi (USBAD)

Uluslararası Spor Bilimleri Araştırma Dergisi (USBAD) Uluslararası Spor Bilimleri Araştırma Dergisi (USBAD) Yazım Kuralları: Çalışmanın metni 12 punto, 1,5 satır aralığında, Times New Roman yazı karakterinde, iki yana yaslı şekilde, MS Word programında yazılmalıdır.

Detaylı

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya

Detaylı

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM MEVLANA ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar, Kuruluş ve Temel Etik İlkeler Amaç MADDE 1 (1) Bu yönerge, Mevlana Üniversitesi İnsan Araştırmaları

Detaylı

Dergiye makale gönderen yazar, bu ilkeleri kabul etmiş sayılır.

Dergiye makale gönderen yazar, bu ilkeleri kabul etmiş sayılır. YAYIN ŞARTLARI 1. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, uluslararası hakemli bir dergi olup, Bahar ve Güz olmak üzere yılda iki kez yayınlanmaktadır. Gerektiğinde özel sayılar

Detaylı

TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri

TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa

Detaylı

TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY

TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY İbrahim Taha Dağlı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahpaşa

Detaylı

GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ. Birinci Bölüm Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kuruluş

GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ. Birinci Bölüm Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kuruluş GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNSAN ARAŞTIRMALARI ETİK KURUL YÖNERGESİ Amaç Birinci Bölüm Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kuruluş Madde 1. Bu yönerge, Gebze Teknik Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik

Detaylı

Türkiye de astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi (GARD Türkiye Projesi- Kronik Hava Yolları Hastalıkları Ulusal Kontrol Programı)

Türkiye de astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi (GARD Türkiye Projesi- Kronik Hava Yolları Hastalıkları Ulusal Kontrol Programı) KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2013; 61(3): 175-182 Geliş Tarihi/Received: 27/08/2013 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 07/10/2013 Türkiye de astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi

Detaylı

KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları

KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları Nuray KÖMÜS 1, Kemal Can TERTEMİZ 2, Can SEVİNÇ 2 1 Nizip Devlet Hastanesi, Gaziantep, 2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ BİLİMSEL ÇALIŞMALARA DESTEK ve ÖDÜL YÖNERGESİ

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ BİLİMSEL ÇALIŞMALARA DESTEK ve ÖDÜL YÖNERGESİ KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ BİLİMSEL ÇALIŞMALARA DESTEK ve ÖDÜL YÖNERGESİ Amaç MADDE 1 Bu yönerge; Klinik Biyokimya Uzmanları Derneği (KBUD) tarafından desteklenecek bilimsel araştırma ve aktiviteler

Detaylı

Yayıncı Editör Yazar

Yayıncı Editör Yazar Yayıncı Editör Yazar Araştırmanın Amacı Impact Factor Hayata Dokunmak KRİTERLER BRYAN PETERSON Yazmak, geleceğe mektup atmaktır. Ayak izlerimiz... Kendimizi inşa etmek Bir Fikriniz Olmalı! FİKİR ÜRETMEK

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum

Detaylı

A. MAKALE YAZIM KURALLARI

A. MAKALE YAZIM KURALLARI Yazım Kuralları Değerli Yazar ve Okurlarımız, Yayıncılıkta 36 yılı geride bırakarak yeni yayın yılına girmiş bulunan Dergimizin, şu ana kadar ulaşmış olduğu yüksek kalitesini daha da ileri düzeylere çıkarabilmek

Detaylı

SAYIŞTAY DERGİSİ YAYIN İLKELERİ VE YAZIM KURALLARI. Sayıştay Dergisi Yayın İlkeleri Sayıştay Dergisi Yazım Kuralları

SAYIŞTAY DERGİSİ YAYIN İLKELERİ VE YAZIM KURALLARI. Sayıştay Dergisi Yayın İlkeleri Sayıştay Dergisi Yazım Kuralları SAYIŞTAY DERGİSİ YAYIN İLKELERİ VE YAZIM KURALLARI Sayıştay Dergisi Yayın İlkeleri Sayıştay Dergisi Yazım Kuralları SAYIŞTAY DERGİSİ YAYIN İLKELERİ Sayıştay Dergisi üçer aylık dönemler halinde yayımlanan

Detaylı

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi Ayşe GÜNER*, Nazlı ATAK* * Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Yüksek Okulu, ANKARA ÖZET Bu çalışma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)

Detaylı

T.C. CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAZIM KURALLARI VE YAYIN İLKELERİ

T.C. CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAZIM KURALLARI VE YAYIN İLKELERİ T.C. CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAZIM KURALLARI VE YAYIN İLKELERİ Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından yılda

Detaylı

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI TEZİN BAŞLIĞI ADI SOYADI DANIŞMAN ADI SOYADI

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI TEZİN BAŞLIĞI ADI SOYADI DANIŞMAN ADI SOYADI T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI TEZİN BAŞLIĞI ADI SOYADI DANIŞMAN ADI SOYADI İZMİR 2018 T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI TEZİN BAŞLIĞI ADI SOYADI DANIŞMAN ADI SOYADI

Detaylı

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Solunum Fonksiyon Testi ile İlişkisi #

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Solunum Fonksiyon Testi ile İlişkisi # Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Solunum Fonksiyon Testi ile İlişkisi # Serkan AKBAY*, Bahar KURT*, Arzu ERTÜRK*, Meral GÜLHAN*, Nermin ÇAPAN* * Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs

Detaylı

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER Doç. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD 8 Nisan 2009 Hastasının sigarayı bırakmasını sağlamak her hekimin görevi

Detaylı

SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ TEZ YAZIM KLAVUZU

SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ TEZ YAZIM KLAVUZU GENEL KURALLAR Tezin dili Türkçe olmalıdır. SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ TEZ YAZIM KLAVUZU Tez bilgisayar ortamında A4 kağıdın tek yüzüne yazılmalıdır. Tez bilimsel alana fayda sağlayacak herhangi bir alandan

Detaylı

ARAŞTIRMA (Research Report)

ARAŞTIRMA (Research Report) ARAŞTIRMA (Research Report) Kılıç N, Ek NH ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU VE SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SİGARAYA YÖNELİK, BİLGİ, TUTUM VE DAVRANIŞLARI* Knowledge,

Detaylı

Bu sayının Hakemleri

Bu sayının Hakemleri Bu sayının Hakemleri Doç. Dr. Osman Aydınlı (Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) Doç. Dr. Metin Bozkuş (Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) Doç. Dr. İbrahim Görener (Erciyes Üniversitesi İlahiyat

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Adı Soyadı: Rüstem MUSTAFAOĞLU 25.09.2015. Doğum Tarihi: 25 Mart 1985. Yabancı Dil: İngilizce, Rusça. e-mail: ahiska_1944@hotmail.

ÖZGEÇMİŞ. Adı Soyadı: Rüstem MUSTAFAOĞLU 25.09.2015. Doğum Tarihi: 25 Mart 1985. Yabancı Dil: İngilizce, Rusça. e-mail: ahiska_1944@hotmail. ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Rüstem MUSTAFAOĞLU 25.09.2015 Doğum Tarihi: 25 Mart 1985 Yabancı Dil: İngilizce, Rusça e-mail: ahiska_1944@hotmail.com Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Okul Yıl Doktora Sağlık

Detaylı

GARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri

GARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri GARD Türkiye Projesi Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri KBYM Triaj Bilgilendirme Eğitim İleri teknoloji hastaneleri 2. Basamak hastane Evde bakım I. basamak Acil Servisler Özel bakım kuruluşları

Detaylı

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı Zeynep AYTEMUR SOLAK, Özen KAÇMAZ BAŞOĞLU, Ertürk ERDİNÇ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.

Detaylı

Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme

Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme Müge Akbulut Editör makbulut@tk.org.tr Değerlendirme Bilimsel Bölüm Diğer Bölüm Bölümler Hakemli Yazılar Okuyucu Mektupları Kütüphaneciliğimize Kanat Gerenler

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:

Detaylı

St. George solunum anketinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

St. George solunum anketinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2013; 61(2): 81-87 Geliş Tarihi/Received: 30/04/2013 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 13/05/2013 St. George solunum anketinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YAYIM YÖNERGESİ. Amaç ve Kapsam

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YAYIM YÖNERGESİ. Amaç ve Kapsam Amaç YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YAYIM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam MADDE 1 - (1) Bu Yönerge, Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu nu 48. Maddesi ile 3.2.1984

Detaylı

Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd

Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd auad.anadolu.edu.tr Başlarken AUAd Yazım Kuralları sayfasından size uygun olan şablonu seçiniz. Microsoft Word 2010 ortamı ya da üstü sürümü kullanınız.

Detaylı

YAYIN VE YAZIM KURALLARI. 1. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi yılda iki kez yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir.

YAYIN VE YAZIM KURALLARI. 1. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi yılda iki kez yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. YAYIN VE YAZIM KURALLARI 1. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi yılda iki kez yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. 2. Dergide Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce makaleler yayınlanmaktadır. 3.

Detaylı

İZMİR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK DERGİSİ (IZMIR JOURNAL OF HEALTH) YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar

İZMİR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK DERGİSİ (IZMIR JOURNAL OF HEALTH) YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar İZMİR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK DERGİSİ (IZMIR JOURNAL OF HEALTH) YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1- (a) Bu yönergenin amacı, İzmir Üniversitesi Sağlık Dergisi (Izmir

Detaylı

Astımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması

Astımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması Özgün araştırma Astımlı ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyi Astımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar

Detaylı

6 dakika yürüme testindeki performansın doğum esnasındaki ağrı skorları üzerine etkisi

6 dakika yürüme testindeki performansın doğum esnasındaki ağrı skorları üzerine etkisi 6 dakika yürüme testindeki performansın doğum esnasındaki ağrı skorları üzerine etkisi Ebru Yüce, Deniz Ulaş, Nermin Köşüş, Serap Simavlı, Aydın Köşüş Amaç 6 dakika yürüme testindeki performansın doğum

Detaylı

İSTİKLÂL MAHKEMELERİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU

İSTİKLÂL MAHKEMELERİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU İSTİKLÂL MAHKEMELERİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU (10-11 ARALIK 2015 /ADIYAMAN) Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı ve Adıyaman Üniversitesi iş birliğinde 10 11 Aralık 2015 tarihlerinde Adıyaman da İstiklâl

Detaylı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir

Detaylı

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tanımını söyleyebilmeli, KOAH risk faktörlerini sayabilmeli, KOAH patofizyolojisinin

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar

BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, İçerik ve Tanımlar Tanımlar: Dergi: Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Sanat Dergisi ni, Derginin Sahibi: Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi adına Fakülte Dekanını, Yayın

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI VE EGZERSİZ

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI VE EGZERSİZ SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI VE EGZERSİZ Hazırlayanlar Uzm. Fzt. Melda Sağlam Uzm. Fzt. Meral Boşnak-Güçlü Doç. Dr. Deniz İnal İnce Prof. Dr. Sema Savcı Prof. Dr. Hülya Arıkan Hacettepe Üniversitesi-Sağlık

Detaylı

F.Ü. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME TEZİ YAZIM KLAVUZU

F.Ü. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME TEZİ YAZIM KLAVUZU F.Ü. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME TEZİ YAZIM KLAVUZU 1. GİRİŞ Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümünde hazırlanacak bitirme

Detaylı

T.C. OKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.. ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZ/PROJE ÖNERİSİ HAZIRLAYAN TEZ DANIŞMANI

T.C. OKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.. ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZ/PROJE ÖNERİSİ HAZIRLAYAN TEZ DANIŞMANI T.C. OKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.. ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZ/PROJE ÖNERİSİ HAZIRLAYAN TEZ DANIŞMANI İSTANBUL, 2015 1 T.C. OKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ

Detaylı

Prof. Dr. Ayşen Bulut

Prof. Dr. Ayşen Bulut ETİK KURULA BAŞVURU DOSYALARI, İLGİLİ FORMLAR VE KONTROL LİSTELERİ Prof. Dr. Ayşen Bulut İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurul Üyesi Araştırma Önerilerini Değerlendirme

Detaylı

BU KISMA TEZ BAŞLIĞI YAZILACAKTIR

BU KISMA TEZ BAŞLIĞI YAZILACAKTIR T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 150nk 14 punto, Koyu ve Büyük Harf Sayfa ortalanacak BU KISMA TEZ BAŞLIĞI YAZILACAKTIR 125nk 16 punto, Koyu, En fazla 3 Satır,

Detaylı

ASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN

ASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN ASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar Yağlı 1, Ebru Çalık Kütükcü 1, Hülya Arıkan 1, Cemile Bozdemir

Detaylı

: 06.08.2012 tarih ve B.05.1.EGM.0.84.2948(64028)-1439 sayılı Bakanlık Oluru.

: 06.08.2012 tarih ve B.05.1.EGM.0.84.2948(64028)-1439 sayılı Bakanlık Oluru. ESKİ YENİ KAPALf YOL Emniyet Genel Müdürlüğü Sayı : B.05.1.EGM.0.84.2948 (64208)-WO3^ f f l-> *~ 712/2012 Konu : 4. Karayolu Trafik Güvenliği Sempozyum ve Sergisi MALİYE BAKANLIĞINA İlgi : 06.08.2012 tarih

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. I- Bireysel Bilgiler. : Pervin DEMİR Doğum yeri, tarihi : Keçiören, Uyruğu. Adı ve Soyadı

ÖZGEÇMİŞ. I- Bireysel Bilgiler. : Pervin DEMİR Doğum yeri, tarihi : Keçiören, Uyruğu. Adı ve Soyadı ÖZGEÇMİŞ I- Bireysel Bilgiler Adı ve Soyadı : Pervin DEMİR Doğum yeri, tarihi : Keçiören, 07.10.1986 Uyruğu : T.C. İletişim Adresi ve Telefonu : Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ TEZ YAZIM KURALLARI 1. GİRİŞ Bu kılavuzun amacı; Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü nde hazırlanan yüksek

Detaylı

Kronik solunum hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon; bileşenleri, organizasyon

Kronik solunum hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon; bileşenleri, organizasyon Kronik solunum hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon; bileşenleri, organizasyon Prof. Dr. Müzeyyen Erk Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD Plan Kronik solunumsal hastalıklar KSH da egzersiz

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık

Detaylı

PULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI

PULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI PULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI Doç. Dr. PINAR ERGÜN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi PULMONER REHABİLİTASYON ve EVDE BAKIM MERKEZİ Pulmoner

Detaylı

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet

Detaylı

Hipertansif ve hipertansif olmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde fonksiyonel egzersiz kapasitesinin karşılaştırılması

Hipertansif ve hipertansif olmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde fonksiyonel egzersiz kapasitesinin karşılaştırılması JOURNAL OF EXERCISE THERAPY AND REHABILITATION Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2017;4(1):26-32 ORIGINAL ARTICLE Hipertansif ve hipertansif olmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan

Detaylı

Kronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı

Kronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Kronik Öksürük Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Epidemiyoloji Polikliniklerde en sık 5. şikayet %88-100 neden saptanıyor Spesifik tedavi

Detaylı

KOAH LI HASTANIN İZLEMİ

KOAH LI HASTANIN İZLEMİ BÖLÜM 6 KOAH LI HASTANIN İZLEMİ S72 ANAHTAR NOKTALAR KOAH ta risk faktörlerine maruziyeti, hastanın mevcut hastalık durumunu, hastalığın günlük yaşama etkilerini, prognoza etkili faktörleri, hastalığın

Detaylı

T.C. AVRUPA MESLEK YÜKSEKOKULU

T.C. AVRUPA MESLEK YÜKSEKOKULU T.C. AVRUPA MESLEK YÜKSEKOKULU AMELİYATHANE HİZMETLERİ PROGRAMI ÖN LİSANS BİTİRME PROJESİ ÖĞRENCİ İSİM AĞUSTOS 2019 DANIŞMAN ÖĞRETİM GÖREVLİLERİ T.C. AVRUPA MESLEK YÜKSEKOKULU AMELİYATHANE HİZMETLERİ PROGRAMI

Detaylı

KOAH değerlendirme testinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

KOAH değerlendirme testinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2012; 60(4): 314-320 Geliş Tarihi/Received: 28/09/2012 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 13/11/2012 KOAH değerlendirme testinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

Detaylı

KOAH da dinamik hiperinflasyonun egzersiz dispnesi, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesine etkisi

KOAH da dinamik hiperinflasyonun egzersiz dispnesi, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesine etkisi KOAH da dinamik hiperinflasyonun egzersiz dispnesi, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesine etkisi Eylem Sercan ÖZGÜR 1, Sibel ATIŞ 1, Arzu KANIK 2 1 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları

Detaylı

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINA EŞLİK EDEN DEPRESYON VE ANKSİYETENİN YAŞAM KALİTESİ VE EGZERSİZ PERFORMANSINA ETKİSİ

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINA EŞLİK EDEN DEPRESYON VE ANKSİYETENİN YAŞAM KALİTESİ VE EGZERSİZ PERFORMANSINA ETKİSİ İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXX Sayı 2, 2016 KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINA EŞLİK EDEN DEPRESYON VE ANKSİYETENİN YAŞAM KALİTESİ VE EGZERSİZ PERFORMANSINA ETKİSİ EFFECT OF DEPRESSION AND

Detaylı

MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ VERGİ HUKUKU TOPLANTISI ÖZEL SAYISI

MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ VERGİ HUKUKU TOPLANTISI ÖZEL SAYISI MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ VERGİ HUKUKU TOPLANTISI ÖZEL SAYISI C.17 S.3-4 Y.2011 T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ Hayatın kıyısında bir yerde vergi hukuku

Detaylı

4. KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ SEMPOZYUM VE SERGĠSĠ Konu Başlıkları

4. KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ SEMPOZYUM VE SERGĠSĠ Konu Başlıkları EK-1 4. KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ SEMPOZYUM VE SERGĠSĠ Konu Başlıkları 1. Karayolu Güvenliği Yönetimi ve Denetimi Karayolu Trafik Denetimleri Elektronik Denetleme Sistemleri ve Teknoloji Kullanımı Veri

Detaylı

TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM

TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM Doç. Dr. Alpaslan Alp Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dünya Sağlık Örgütü 2009 Yılı Raporu Aktif tüberkülozlu hasta

Detaylı

MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ C. 18 S. 3

MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ C. 18 S. 3 MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ HUKUK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ C. 18 S. 3 Y. 2012 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi ISSN - 2146-0590 C. 18 S. 3 Y. 2012 Sahibi Marmara

Detaylı

Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi

Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi DOI 10.7603/s40680-013-0001-6 Sağlam M, Savcı S, Vardar Yağlı N, Çalık E, Arıkan H, İnal İnce D, Boşnak Güçlü M, Bayrakçı Tunay V, Çöplü L. Relationship between obesity and respiratory muscle strength,

Detaylı

Ýsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE,

Ýsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE, ARAÞTIRMA MAKALESÝ Çanakkale'de 1991-21 Yýllarý Arasýnda Hava Kirliliði Sorunu Ýsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE, Cilt:11 Sayý:45 (22), 18-23

Detaylı

BÖLÜM PULMONER REHABİLİTASYON VE EVDE BAKIM

BÖLÜM PULMONER REHABİLİTASYON VE EVDE BAKIM BÖLÜM 16 PULMONER REHABİLİTASYON VE EVDE BAKIM Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım 49 Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım Prof. Dr. Pınar Ergün Pulmoner Rehabilitasyon (PR); kronik obstruktif akciğer

Detaylı

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ VE TEZ YAZIM KILAVUZU

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ VE TEZ YAZIM KILAVUZU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ VE TEZ YAZIM KILAVUZU LEFKOŞA 2014 28 İÇİNDEKİLER 1.Genel Kurallar... 1.1. Genel Yazım Kuralları... 1.2. Etik Kurallar... 2.Tez Önerisi Hazırlama

Detaylı

Tıp Bilişimi 05 Bildiri Hazırlama Kılavuzu

Tıp Bilişimi 05 Bildiri Hazırlama Kılavuzu Tıp Bilişimi 05 Bildiri Hazırlama Kılavuzu Osman SAKA a, K. Hakan GÜLKESEN a, Neşe ZAYİM a a Akdeniz Üniversitesi, Antalya Abstract Özet The abstract should be clear, descriptive and no longer than 400

Detaylı

Temel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme. Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya

Temel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme. Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya Temel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya x eksenine ölçülen volüm, y eksenine ise akım hızı (volüm/zaman) konulur l Akım

Detaylı

KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TANISI ALAN HASTALARDA UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUĞUN BELİRLENMESİ Burcu DOĞAN Hemşirelik Programı YÜKSEK LİSANS

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2):

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): 100-104 Editöre Mektup Basol ve ark. Amerika da Acil Servis Hekimlerine Palyatif Bakım Üzerine Uygulanan Bir Anket Çalışması A survey Study

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ I-Genel biçimsel özellikler Tıpta Uzmanlık Tezi Yazım Kılavuzu -Tez çalışmasının Etik Kurul (Lüzumu halinde) onay tarih ve sayısı eklenmelidir. 1-Genel şekil

Detaylı

Tablo 1: NIMV nin amaçları (3). Kısa-süreli (akut dahil) Uzun süreli. Semptomların giderilmesi. Uyku süresinin ve kalitesinin düzeltilmesi

Tablo 1: NIMV nin amaçları (3). Kısa-süreli (akut dahil) Uzun süreli. Semptomların giderilmesi. Uyku süresinin ve kalitesinin düzeltilmesi Pulmoner rehabilitasyon; semptomatik ve sıklıkla da günlük yaşam aktivitelerinde azalma olan kronik akciğer hastalarına uygulanan multidisipliner, kanıta dayalı ve kapsamlı bir programdır (1). Pulmoner

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi

Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünya Sorunu Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre kronik hastalıklar

Detaylı

Türkiye de birinci basamak hekimlerinde astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi

Türkiye de birinci basamak hekimlerinde astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi doi 10.5578/tt.26564 Tuberk Toraks 2016;64(2):152-162 Geliş Tarihi/Received: 21.05.2015 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 25.05.2016 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Türkiye de birinci basamak hekimlerinde

Detaylı

BİTİRME ÇALIŞMASI ARA RAPOR YAZIM KILAVUZU

BİTİRME ÇALIŞMASI ARA RAPOR YAZIM KILAVUZU BİTİRME ÇALIŞMASI ARA RAPOR YAZIM KILAVUZU 1. Başlık ve Kapak Sayfası Başlık sayfası formatı için bölüm web sayfasında bulunan rapor_kapak.docx başlıklı MS Office Word dokümanı kullanılacaktır. Düzenlenmesi

Detaylı

TFM YAZIM, YAYIM VE ATIF KURALLARI 1. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi (TFM) yılda iki kez yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. 2.

TFM YAZIM, YAYIM VE ATIF KURALLARI 1. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi (TFM) yılda iki kez yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. 2. TFM YAZIM, YAYIM VE ATIF KURALLARI 1. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi (TFM) yılda iki kez yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. 2. Dergide Türkçe başta olmak üzere her dilde makaleler

Detaylı