Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman KARACADAĞ KALKINMA AJANSI DEVELOPMENT AGENCY

Transkript

1 Hazırlayan: Hamit BĠRTANE Uzman KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

2 Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır. KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

3 TÜRKİYE DEKİ EKONOMİK GELİŞMELER

4 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 TÜFE de aylık değişim % -0,41olarak gerçekleşti yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre % -0,41 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 3,00, bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,31 ve on iki aylık ortalamalara göre % 6,37 artış gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE de en yüksek artış % 12,98 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Ulaştırma (% 9,81), lokanta ve oteller (% 7,79), gıda ve alkolsüz içecekler (% 7,65), ev eşyası (% 7,22), giyim ve ayakkabı (% 6,93) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır. Kaynak: TÜİK, 2011a.

5 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Tüketici Fiyatları Endeksi Yıllık DeğiĢim Oranları (%) 11,00 9,00 7,00 8,19 10,13 9,56 10,19 9,10 7,17 8,37 7,58 6,24 6,31 8,33 9,24 8,62 7,29 6,40 5,00 3,00 4,90 4,16 4,26 3, Aylar Kaynak: TÜİK, 2011a.

6 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış % 1,47 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Temmuz ayında endekste yer alan gruplardan; eğlence ve kültürde % 0,94, ulaştırmada % 0,78, eğitimde % 0,73, lokanta ve otellerde % 0,61, ev eşyasında % 0,28, haberleşmede % 0,19 artış, sağlıkta % -0,72, gıda ve alkolsüz içeceklerde % -1,18, giyim ve ayakkabıda % -4,84 düşüş gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011a.

7 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 ÜFE de aylık değişim % -0,03 olarak gerçekleşti yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre % -0,03 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 6,18, bir önceki yılın aynı ayına göre % 10,34 ve on iki aylık ortalamalara göre % 9,59 artış gerçekleşmiştir. Aylık değişim tarım sektöründe % -6,06, sanayi sektöründe % 1,22 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde önceki yılın aynı ayına göre % 1,83 ve on iki aylık ortalamalara göre % 12,86 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde bir önceki yılın aynı ayına göre % 12,13 ve on iki aylık ortalamalara göre % 8,86 artış gerçekleşmiştir. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış % 4,37 ile metal cevheri alt sektöründe gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründen, imalat sanayi sektöründe % 1,34, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe % 1,20, elektrik, gaz ve su sektöründe % 0,16 artış gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011b.

8 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Üretici Fiyatları Endeksi Yıllık DeğiĢim Oranları (%) 15,00 13,00 11,00 9,00 7,00 5,00 10,87 10,42 10,19 10,34 10,80 10,08 9,63 9,92 9,21 9,03 8,91 8,87 8,58 8,21 8,24 7,64 8,17 6,30 6, Aylar Kaynak: TÜİK, 2011b.

9 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, ana metal sanayi (% 4,95), iletişim teçhizatı imalatı (% 3,22), tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (% 2,22), elektrikli makine ve cihazları imalatı (% 1,86), büro makineleri imalatı (% 1,50) ve suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (%1,36) alt sektörleridir. Buna karşılık ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (% -5,63), gıda ürünleri ve içecek imalatı (% -0,62), makine ve teçhizat imalatı (% -0,24) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur. Kaynak: TÜİK, 2011b.

10 HANEHALKI YURTİÇİ TURİZM ARAŞTIRMASI, 2011 YILI 1. DÖNEM Yurtiçinde ikamet edenler, bir ve daha fazla gecelemeli 11 milyon 549 bin seyahat gerçekleştirmiştir yılı I. Döneminde yurtiçinde ikamet edenlerin bir ve daha fazla geceleme kaydı ile yaptıkları toplam seyahat sayısı 11 milyon 549 bin dir. Seyahate çıkış amacı olarak birinci sırada % 73 ile Yakınları ziyaret, ikinci sırada % 9,1 ile Gezi, eğlence, tatil, üçüncü sırada ise % 8,1 ile Sağlık amacıyla yapılan seyahatler gelmektedir. Seyahate çıkanlar, 2 milyar 207 milyon 907 bin TL harcamışlardır. Seyahat edenler, seyahat harcamalarını kişisel veya paket tur harcamaları şeklinde yapmaktadır. Anket sonuçlarına göre, 2011 I. Döneminde yurtiçi turizm harcamasının % 96,5 ini (2 milyar 130 milyon 370 bin TL) kişisel, % 3,5 ini (77 milyon 537 bin TL) ise paket tur harcamaları oluşturmaktadır. Bir ve daha fazla geceleyenlerin, seyahat ve geceleme sayısı ile harcamaları, Yıl / Dönem Seyahat sayısı (Bin) Geceleme sayısı (Bin) Ortalama geceleme sayısı (Bin) Toplam harcama (Bin TL) Seyahat baģına ortalama harcama (TL) 2010 I. Dönem , Toplam , I. Dönem , Kaynak: TÜİK, 2011c.

11 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN 2011 Sanayi üretimi yüzde 6.7 arttı yılı Haziran ayında 2005=100 temel yıllı sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,7 artmıştır. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi % 2,2 azalmış, imalat sanayi sektörü endeksi % 7,5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi % 4,0 artmıştır. Takvim etkisinden arındırılmış endeks 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,9 artış, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre % 0,9 azalış göstermiştir. Kaynak: TÜİK, 2011d.

12 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN 2011 SEKTÖR Haziran 2011 (2005=100) Endeks Arındırılmamış Değişim (Yıllık) Değişim (Aylık) Takvim Etkisinden Arındırılmış Değişim Endeks (Yıllık) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Değişim Endeks (Aylık) Toplam Sanayi 128,4 6,7 1,1 126,1 6,9 123,1-0,9 Madencilik ve Taşocakçılığı 133,7-2,2 5,7 132,5-2,2 126,1-2,6 İmalat Sanayi 127,6 7,5 0,7 125,1 7,7 121,5-1,0 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve Dağıtımı 133,1 4,0 2,5 133,1 4,0 139,2 0,4 Kaynak: TÜİK, 2011d.

13 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ - HAZİRAN ARINDIRILMAMIġ ĠLE MEVSĠM VE TAKVĠM ETKĠLERĠNDEN ARINDIRILMIġ SANAYĠ ÜRETĠM ENDEKSĠ TOPLAM SANAYİ ENDEKSİ (ARINDIRILMAMIŞ) MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ ENDEKS Kaynak: TÜİK, 2011d.

14 KIRMIZI ET ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ - HAZİRAN 2011 Toplam kırmızı et üretimi ton Toplam kırmızı et üretimi, bir önceki aya göre % 0,7 oranında artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 15,7 oranında azaldı. Sığır eti üretimi ton Sığır eti üretimi, bir önceki aya göre % 5,2 oranında azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 19,2 oranında azaldı. Koyun eti üretimi ton Koyun eti üretimi, bir önceki aya göre % 47,2 oranında artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre % 11,5 oranında arttı. Ton KIRMIZI ET ÜRETĠM MĠKTARI Ay Kaynak: TÜİK, 2011e

15 HAYVANSAL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ, 2010 Büyükbaş hayvan sayısı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 6,5, küçükbaş hayvan sayısı % 9,3 oranında artış göstermiştir yılı sonu itibariyle toplam büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre % 6,5 artış göstererek baş olarak gerçekleşmiştir. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan sığır sayısı % 6,6 artarak baş olmuştur. Koyun sayısı 2010 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre % 6,2 artarak baş, keçi sayısı ise % 22,7 artarak baş olmuştur HAYVAN SAYILARI Kaynak: TÜİK, 2011f. Sığır Koyun Keçi

16 HAYVANSAL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ, 2010 Toplam kümes hayvanları sayısı 2010 yılında bir önceki yıla göre %2,1 oranında artış göstermiştir. Kümes hayvanları sayısı 2010 yılsonu itibariyle bir önceki yıla göre % 2,1 oranında artarak adet olmuştur. Yumurta tavuğu sayısı ise 2010 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre % 6,7 oranında artarak adet olmuştur. Süt üretimi 2010 yılında bir önceki yıla göre %8,5 oranında artış göstermiştir. Süt üretimi, 2010 yılında bir önceki yıla göre %8,5 artmış ve ton olarak gerçekleşmiştir. Bu miktarın %91,73 ünü inek sütü, %6 sını koyun sütü, %2,01 ini keçi sütü ve %0,26 sını manda sütü oluşturmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011f.

17 CANLI HAYVAN ve HAYVANSAL ÜRÜN FİYATLARI ve ÜRETİM DEĞERİ, 2010 Canlı hayvanlardan kültür sığır fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 53,6 artarak 3.891,2 TL olurken, yerli sığır fiyatı % 62,2 artışla 2.256,7 TL oldu 2010 yılı kültür dana fiyatı bir önceki yıla göre % 51,6 oranında artışla 1940,2 TL ve yerli dana fiyatı % 58,0 artarak 1145,8 TL olarak gerçekleşmiştir. Koyun ve keçi fiyatları 2010 yılında bir önceki yıla göre merinos koyununda % 49,9, yerli koyun fiyatında % 63,6, tiftik keçisi fiyatında % 37,0 ve kıl keçisi fiyatında % 64,9 artış görülmüştür. Kümes hayvanlarından et tavuğu fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre % 35,6 oranında artarak 11,0 TL ve yumurta tavuğu fiyatı % 9,2 oranında artarak 10,0 TL olmuştur. Kaynak: TÜİK, 2011g.

18 CANLI HAYVAN ve HAYVANSAL ÜRÜN FİYATLARI ve ÜRETİM DEĞERİ, 2010 Hayvansal ürünlerden inek sütü fiyatı 2010 yılında bir önceki yıla göre %15,2 oranında arttı yılında inek sütü fiyatı bir önceki yıla göre % 15,2 oranında artış göstererek 0,91 TL, koyun sütü fiyatı ise % 10,7 oranında artarak 1,29 TL olmuştur. Kırmızı et fiyatlarına bakıldığında, sığır eti % 37,3 artarak 18,41 TL, koyun eti ise % 42,6 artarak 18,93 TL olarak işlem görmüştür. Beyaz et fiyatlarında ise, tavuk eti fiyatı % 2,8 artarak 4,92 TL ve hindi eti fiyatı % 4,7 artarak 7,09 TL olmuştur yılı tavuk yumurta fiyatı % 2,3 azalışla 0,20 TL, bal fiyatı ise % 4,4 artışla 17,60 TL olarak gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011g.

19 SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ, HAZİRAN 2011 Sanayi Ciro Endeksi, 2011 yılı Haziran ayında yüzde 26,4 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2011 yılı Haziran ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre; Madencilik ve Taşocakçılığı endeksi % 28,6; İmalat Sanayi endeksi ise % 26,3 artmıştır. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Haziran ayında en yüksek artış Enerji de görülmüştür. İmalat sanayi alt sektörlerinin 2011 yılı Haziran ayında 2010 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının % 64,1 ile Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu % 40,7 ile Ana Metal Sanayi takip etmektedir. 220 Sanayi Ciro Endeksi, 2005= Kaynak: TÜİK, 2011h

20 SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ, HAZİRAN 2011 Sanayi Sipariş Endeksi Haziran ayında 2010 yılı Haziran ayına göre yüzde 31,6 artmıştır. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2011 yılı Haziran ayında en yüksek artış Sermaye Malı İmalatı nda görülmüştür. İmalat sanayi alt gruplarında en yüksek artış % 92,4 ile Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatında gerçekleştiği görülmektedir. Bunu, % 77,9 ile Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı takip etmektedir. 220 Sanayi SipariĢ Endeksi, 2005= Kaynak: TÜİK, 2011h.

21 FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI - TEMMUZ Temmuz ayında bir önceki aya göre en yüksek reel getiri TÜFE ile indirgendiğinde külçe altında gerçekleşti Temmuz ayında en yüksek reel getiri, ÜFE ile indirgendiğinde % 6,46, TÜFE ile indirgendiğinde ise % 6,87 oranlarıyla külçe altında gerçekleşmiştir. Yatırım araçlarının Temmuz ayında yatırımcısına reel getirileri aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir TEMMUZ FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ ÜFE'YE GÖRE AYLIK REEL GETİRİLERİ ( % ) 2011 TEMMUZ FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ TÜFE'YE GÖRE AYLIK REEL GETİRİLERİ ( % ) ,55 3,42 2,61 6, ,93 0,17 3,82 3,00 6,87 0-0, MEVDUAT BORSA AMERĠKAN FAĠZĠ (BRÜT) IMKB 100 DOLARI EURO KÜLÇE ALTIN -10 MEVDUAT BORSA AMERĠKAN FAĠZĠ IMKB 100 DOLARI (BRÜT) EURO KÜLÇE ALTIN Kaynak: TÜİK, 2011ı.

22 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - HAZİRAN 2011 Birim değer endeksleri arttı. Geçici dış ticaret verilerinden hesaplanan 2003=100 temel yıllı dış ticaret endekslerine göre; 2011 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, ihracat birim değer endeksi % 19,3, ithalat birim değer endeksi %2 1,3 oranında arttı. İlgili ayda ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta % 15,4, balıkçılıkta % 33,9, madencilik ve taşocakçılığında % 16,6 ve imalat sanayinde % 19,4 arttı. İthalat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta % 43,6, madencilik ve taşocakçılığında % 37,6, imalat sanayinde % 18,3 artış gösterdi. Kaynak: TÜİK, 2011i.

23 Birim değer endeksi Miktar endeksi DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ - HAZİRAN 2011 İhracat miktar endeksi % 0,1 arttı. İhracat miktar endeksi ana sektörler itibariyle, geçen yılın aynı ayına göre, tarım ve ormancılıkta % 18,7, balıkçılıkta % 5,4, madencilik ve taşocakçılığında % 12 azaldı, imalat sanayinde % 1,2 arttı. İthalat miktar endeksi % 16,8 arttı. Aynı ayda, ithalat miktar endeksi tarım ve ormancılıkta % 19,6 azaldı, madencilik ve taşocakçılığında % 2 ve imalat sanayinde % 20,3 arttı. DıĢ Ticaret Endeksleri Aylar İhracat birim değer İthalat birim değer İhracat Miktar İthalat Miktar Kaynak: TÜİK, 2011i.

24 HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI Mayıs 2011 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 8 bin kişi artmıştır yılı Mayıs döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 979 bin kişilik bir artış ile 72 milyon 218 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 1 milyon 8 bin kişi artarak 53 milyon 439 bin kişiye ulaşmıştır. Mayıs 2011 döneminde işgücüne katılma oranı % 50,5 tir. İşgücüne katılma oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puanlık artışla % 50,5 olarak gerçekleşmiştir Tarım dışı istihdam 948 bin kişi artmıştır yılı Mayıs döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 390 bin kişi artarak 24 milyon 445 bin kişiye yükselmiştir. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 442 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 948 bin kişi artmıştır. Kaynak: TİM,2011j.

25 HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI İstihdamın yapısı Bu dönemde istihdam edilenlerin % 25,2 si tarım, % 20,2 si sanayi, % 6,7 si inşaat, % 47,9 u ise hizmetler sektöründedir. İstihdam edilenlerin; % 70,5 i erkek nüfustur. % 60 ı lise altı eğitimlidir. % 61,5 i ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, % 24,7 si kendi hesabına veya işveren, % 13,9 u ise ücretsiz aile işçisidir. % 59,4 ü 10 kişiden az çalışanı olan işyerlerinde çalışmaktadır. İşsizlik oranı % 9,4 dur. İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine 296 bin kişi azalarak 2 milyon 550 bin kişiye düşmüştür. İşsizlik oranı ise 1,6 puanlık azalış ile % 9,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 1,8 puanlık azalışla % 11,6, kırsal yerlerde ise 1 puanlık azalışla % 5,4 olmuştur. İşgücü dışında olanların % 51,6 sı daha önce bir işte çalışmıştır. Bu dönemde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların % 16,4'ü tarım", % 11,1'i "sanayi", % 2,8'i "inşaat", % 19,9'u "hizmetler" sektöründe çalışmış, % 49,9 u ise 8 yıldan önce işinden ayrılmıştır. Kaynak: TİM,2011j.

26 HANEHALKI İŞGÜCÜ ARAŞTIRMASI 2011 MAYIS DÖNEMİ SONUÇLARI istihdam ve İşsizlik Oranı % Mayıs 2011 Mayıs 0 Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı Kaynak: TİM,2011j.

27 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - TEMMUZ Temmuz ayında Tüketici güveni azaldı Temmuz ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre % 1,64 oranında azaldı; Haziran ayında 96,42 olan endeks Temmuz ayında 94,83 değerine düştü. Tüketici Güven endeksindeki düşüş, tüketicilerin gelecek dönem satın alma gücü, gelecek dönem genel ekonomik durum, gelecek dönem iş bulma olanakları ile mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu durumlarına ait değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011k.

28 07/10 08/10 09/10 10/10 11/10 12/10 01/11 02/11 03/11 04/11 05/11 06/11 07/11 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 Tüketici Güven Endeksi 98 96, ,56 93,46 94, ,41 91,34 90,99 91,29 93,43 92,85 89, ,48 87,35 Kaynak: TÜİK, 2011k.

29 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - AĞUSTOS Ağustos ayında hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endeksleri azaldı. 125 Sektörel Güven Endeksleri 115 Hizmet 105 P.Ticaret 95 İnşaat Hizmet Sektörü Güven Endeksindeki düşüş, son üç ayda iş durumu, son üç ayda ve gelecek üç ayda hizmetlere olan talep; Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksindeki düşüş, son üç ayda ve gelecek üç ayda iş hacmi (satışlar); İnşaat Sektörü Güven Endeksindeki düşüş ise, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve gelecek üç ayda toplam çalışan sayısı değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. Kaynak: TÜİK, 2011n.

30 DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ - TEMMUZ Temmuz ayında ithalat % 29,9 arttı 2011 yılı Temmuz ayında, 2010 yılının aynı ayına göre ihracat % 24,2 artarak milyon dolar, ithalat % 29,9 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı milyon dolardan, milyon dolara ulaştı Temmuz ayında % 59,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2011 Temmuz ayında % 56,8 e geriledi. En çok ihracat Almanya ya Bu ülkeye yapılan ihracat 2010 Temmuz ayına göre % 23,7 artarak milyon dolar olurken, Almanya yı sırasıyla İngiltere (785 milyon dolar), İtalya (739 milyon dolar), Irak (656 milyon dolar) ve Fransa (604 milyon dolar) takip etti Temmuz ayında % 47,1 olan Avrupa Birliği nin (AB) ihracattaki payı, 2011 Temmuz ayında % 47,7 ye çıktı. AB ye yapılan ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre % 25,8 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2011o.

31 Milyon Dolar Milyon Dolar DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ - TEMMUZ 2011 Rusya Federasyonu ithalatta ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat % 19,1 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya Federasyonu nu sırasıyla Çin (2 041 milyon dolar), Almanya (1 894 milyon dolar) ve İtalya (1 249 milyon dolar) izledi Temmuz ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları (1 526 milyon dolar) olurken; bu fasılı demir ve çelik (1 022 milyon dolar), kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları (981 milyon dolar), örme giyim eşyası ve aksesuarları (862 milyon dolar) ve elektrikli makina ve cihazlar, bunların aksam-parçaları (691 milyon dolar) izledi Tem m uz Ayı Dış Ticareti Ocak-Tem m uz Dış Ticareti Ġhracat Ġthalat Ġhracat Ġthalat Kaynak: TÜİK, 2011o.

32 İHRACAT TEMMUZ 2011 AYLAR BAZINDA TOPLAM ĠHRACAT, ,000,000 12,000,000 10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 0 AYLAR BAZINDA TOPLAM İHRACAT, Kaynak: TİM,2011a.

33 İHRACAT - HAZİRAN 2011 Kaynak: TİM,2011a. ĠHRACATIMIZDA ĠLK 20 ÜLKE, (Bin $) ÜLKE İHRACAT PAY, % 1 ALMANYA 1,269, BĠRLEġĠK KRALLIK 739, ĠTALYA 722, IRAK 653, FRANSA 609, RUSYA FEDERASYONU 452, ABD 385, ĠSPANYA 340, MISIR 328, ĠRAN 310, HOLLANDA 298, B.A.E 255, ÇĠN HALK CUMHURĠYETĠ 236, ROMANYA 226, SUUDI ARABISTAN 217, BELÇĠKA 211, ISRAIL 195, SURĠYE 191, AZERBEYCAN-NAHCIVAN 181, BULGARĠSTAN 152, İlk 20 Toplam 7,979, Genel Toplam 11,506,

34 TEMMUZ AYI SEKTÖREL İHRACAT Kaynak: TİM,2011a. (Bin $) SEKTÖRLER I. TARIM 1,097,997 1,365,406 A. BĠTKĠSEL ÜRÜNLER 780, ,349 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 333, ,146 Yaş Meyve ve Sebze 112, ,196 Meyve Sebze Mamulleri 90,921 86,228 Kuru Meyve ve Mamulleri 79,911 85,098 Fındık ve Mamulleri 105, ,218 Zeytin ve Zeytinyağı 12,092 15,039 Tütün 42,974 57,533 Kesme Çiçek 2,882 3,891 B. HAYVANSAL ÜRÜNLER 79, ,990 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 79, ,990 C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ 238, ,068 II. SANAYĠ 7,940,946 9,817,803 A. TARIMA DAYALI ĠġLENMĠġ ÜRÜNLER 772, ,926 Tekstil ve Hammaddeleri 538, ,058 Deri ve Deri Mamulleri 129, ,126 Halı 104, ,742 B. KĠMYEVĠ MADDELER VE MAM. 1,084,859 1,359,535 C. SANAYĠ MAMULLERĠ 6,083,905 7,543,342 Hazır giyim ve Konfeksiyon 1,370,855 1,625,258 Otomotiv Endüstrisi 1,383,601 1,909,855 Gemi ve Yat 175, ,419 Elektrik - Elektronik 732, ,591 Makine ve Aksamları 530, ,121 Demir ve Demir Dışı Metaller 498, ,317 Demir Çelik Ürünleri 1,017,603 1,244,384 Çimento ve Toprak Ürünleri 278, ,038 Değerli Maden ve Mücevherat 90, ,328 Diğer Sanayi Ürünleri 6,366 5,031 III. MADENCĠLĠK 339, ,559 T O P L A M 9,378,525 11,537,768

35 TRC2 BÖLGESİ`NDE (DİYARBAKIR-ŞANLIURFA) EKONOMİK GÖRÜNÜM

36 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ TEMMUZ 2011 NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) (% 0,48) olmuştur. TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) bölgesindeki değişim % -0,34 olmuştur. Aralık ayına göre en yüksek artış TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) (% 4,42) bölgesinde, Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) (% 8,79) bölgesinde, On iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) (% 7,89) bölgesinde gerçekleşmiştir. Kaynak: TÜİK, 2011a.

37 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ - TEMMUZ 2011 İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100) İstatistiki bölge Bir önceki aya göre değişim oranı (Temmuz 2011) Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (Temmuz 2011/Aralık 2010) Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (Temmuz 2011/Temmuz 2010) On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ( / ) TÜRKİYE TRC Kaynak: TÜİK, 2011a.

38 KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ 2011 II. DÖNEM 2011 yılı ikinci döneminde, konut satış sonucu el değiştirmiş ve Türkiye genelinde bir önceki döneme göre % 17,83 oranında artış gerçekleşmiştir yılı ikinci döneminde (Nisan-Mayıs-Haziran), konut satışlarında bir önceki döneme göre en yüksek artış % 51,06 oranı ile Erzurum, Erzincan, Bayburt (TRA1) bölgesinde gerçekleşmiştir. Diyarbakır, Şanlıurfa (TRC2) bölgesinde bu dönemde konut satışlarında % 11,7 artış gerçekleşmiştir. Aynı dönemde konut satışlarında bölge düzeyinde bir önceki döneme göre azalış gösteren tek bölge ise %-41,32 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA2) bölgesidir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre % 18,87 oranında artış gerçekleşmiştir yılı ikinci döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre konut satışlarında tüm bölgelerde artış gerçekleşmiştir. En çok artış gösteren bölgeler sırasıyla, % 100,44 oranıyla Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA2), % 85,41 oranıyla Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova (TR42), % 54,65 oranıyla Erzurum, Erzincan, Bayburt (TRA1) ve % 53,20 oranıyla Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye (TR63) bölgeleridir. Kaynak: TÜİK, 2011m.

39 DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 I.TARIM 3,824 5,747 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 3,542 5,226 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 3,482 5,226 Yaş Meyve ve Sebze 0 0 Meyve Sebze Mamulleri 7 0 Kuru Meyve ve Mamulleri 0 0 Fındık ve Mamulleri 0 0 Zeytin ve Zeytinyağı 53 0 Tütün 0 0 Kesme Çiçek 0 0 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri Kaynak: TİM,2011b.

40 DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Kaynak: TİM,2011b. Bin $ Sektörler Haziran 2010 Haziran 2011 II.SANAYİ 3,248 3,557 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 0 0 Tekstil ve Hammaddeleri 0 0 Deri ve Deri Mamulleri 0 0 Halı 0 0 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 775 1,191 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 775 1,191 C.SANAYİ MAMULLERİ 2,473 2,363 Hazır giyim ve Konfeksiyon 0 23 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,364 1,663 Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Demir Çelik Ürünleri Çimento ve Toprak Ürünleri Değerli Maden ve Mücevherat 0 3 Diğer Sanayi Ürünleri 0 20 III.MADENCİLİK 7,153 5,724 Toplam 14,228 15,027

41 ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 I.TARIM 6,065 3,224 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 5,272 1,572 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 4,999 1,195 Yaş Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Fındık ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinyağı Tütün Kesme Çiçek 10 0 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 793 1,652 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 793 1,652 Kaynak: TİM,2011b.

42 ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT - TEMMUZ 2011 Bin $ Sektörler Temmuz 2010 Temmuz 2011 II.SANAYİ 13,407 12,179 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri 36 0 Halı 0 4 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri C.SANAYİ MAMULLERİ 12,722 11,016 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 9 47 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 1,731 2,618 Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Demir Çelik Ürünleri 2,107 1,221 Çimento ve Toprak Ürünleri 7,879 6,646 Değerli Maden ve Mücevherat 0 0 Diğer Sanayi Ürünleri 0 0 III.MADENCİLİK Toplam 19,889 15,537 Kaynak: TİM,2011b.

43 2011 TEMMUZ AYINA AİT KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. Bölge İllerine Göre Dağılım 2011 TEMMUZ (BİR AYLIK) 2010 TEMMUZ (BİR AYLIK) İL KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN DİYARBAKIR ŞANLIURFA TÜRKİYE 3, , ,057 3, ,886 1, ,410 Kaynak: TOBB,2011.

44 MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ HAZİRAN 2011 İllere göre motorlu kara taşıtları sayısı, Haziran 2011 Sonu (Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariç) İl Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet Özel Amaçlı Taşıt Traktör TÜRKİYE Diyarbakır Şanlıurfa Kaynak:TÜİK,2011l.

45 KAYNAKÇA TÜİK (2011a). Tüketici Fiyatları Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:154, TÜİK (2011b). Üretici Fiyatları Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:155, TÜİK (2011c). Hane Halkı Yurtiçi Turizm Araştırması, Dönem, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:156, TÜİK (2011d). Sanayi Üretim Endeksi Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:157, TÜİK (2011e). Kırmızı Et Üretim istatistikleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:159, TÜİK (2011f). Hayvansal Üretim İstatistikleri, 2010, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:160, TÜİK (2011g). Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Fiyatları ve Üretim Değeri, 2010,TÜİK Haber Bülteni,Sayı:161, TÜİK (2011h). Sanayi Ciro ve Sipariş Endeksleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı: 163, TÜİK (2011ı). Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:165, TÜİK (2011i). Dış Ticaret Endeksleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı: 167, TÜİK (2011j). Hane Halkı İşgücü İstatistikleri Mayıs/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:168, TÜİK (2011k). Tüketici Güven Endeksi Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:169, TÜİK (2011l). Motorlu Kara Taşıtları İstatistikleri Haziran/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:171, TÜİK (2011m). Konut Satış İstatistikleri, 2011 ll. Dönem, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:172, TÜİK (2011n). Sektörel Güven Endeksleri 2011 Ağustos, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:174, TÜİK (2011o). Dış Ticaret İstatistikleri Temmuz/2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:175, TİM (2011a). Yıllık İhracat Rakamları, TİM (2011b). İller Bazında Rakamlar, TOBB (2011). Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri,

46 KARACADAĞ KALKINMA AJANSI