CERRAHİDE ETİK İLKELER. Dr. Sadullah GİRGİN Genel Cerrahi A.D.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "CERRAHİDE ETİK İLKELER. Dr. Sadullah GİRGİN Genel Cerrahi A.D."

Transkript

1 CERRAHİDE ETİK İLKELER Dr. Sadullah GİRGİN Genel Cerrahi A.D.

2 Tıp Etiği Nedir? Ethos=Etik: Bir şeye alışmak, alışmış olmak Ethios: Güvenli, onurlu Felsefi anlamda etik: İyiyi ve doğruyu bulmaya yönelik etkinlikler ve gayretler anlamındadır. Günümüzde tıp etiği ; tıbbi uygulama alanında ortaya çıkan sorunların irdelenmesi ve çözümünde iyi ve doğru olana ulaşmayı amaçlayan ahlak kuramı dır.

3 Günümüzde Tıp Etiği Tıp Etiğinin İlkeleri Önce Zarar Verme = Primum Non Nocere Mümkünse Yararlı Olmaya Çalış

4 Tıbbi Etikten Beklentiler Yapılması gereken tıbbi davranış modeli nedir? Yapılmaması gereken davranış nedir? Karşılaşılan sorunların çözümünde izlenecek yolun tıp ahlakı açısından kurallarının belirlenmesi

5 Etik Nasıl Algılanmalı Tıp ahlakı ile ilgili davranışların felesefi açıdan yorumlanması Tıp uygulamalarında doğru ve yanlışı veya ne yapılmalı ile ne yapılmamalıyı tanımlamaya çalışır Tıbbi uygulamaların moral gereklerini belirler

6 AMAÇ Cerrahi etiğin amacı hasta tedavisi, bakımı ve yaşam kalitesinin yükseltilmesine katkıda bulunmaktır. Cerrahın etik kurallara uyması; en iyi klinik hizmeti vererek, öğrenci ve asistanlarına uygun cerrahi eğitimi vererek ve cerrahi biliminin gelişimine katkıda bulunarak olur.

7 Tıp Etiği Tarihçesi Hamurabi Kanunları: Babil kralı Hamurabi (MÖ: ) Tıp ile ilgili kanunlarda yapmıştır. Hamurabi kanunlarına göre soylu bir yaralıyı iyileştiren cerraha 10 gümüş, orta sınıftan hasta ise 5 gümüş, köle ise 2 gümüş verilirdi. Aynı kanunlara göre bir cerrah hastanın ölümüne neden olur veya kör ederse o cerrahın eli kesilirdi.

8 Tıp Etiği ve Hipokrat MÖ V. Yüzyılda Ege de Kos adasında yaşayan Hippocrates in yazdığı Corpus Hippocraticum da tıbbi etik ve HEKİMLİK YEMİNİ bulunmaktadır. Hipokrata göre hekimler; Her zaman şık giyimli temiz ve zinde görünümde kişiler olmalı. Düşüncelerini ve bilgilerini topluma iyi aktarabilen, sıcak kanlı, oturmasını, kalkmasını bilen, düzgün konuşan ve toplumun görgü kurallarına tam olarak uyan kişiler olmalı.

9 Hippocrates Hayatımı insanlık hizmetine adamak. Eğitenlere karşı saygı ve minnettarlık. Sanatını vicdanına uyarak uygulamak. Hastanın sırrını saklamak. Meslek onurunu ihlal etmemek. Meslektaşlarını kardeşi olarak görmek. Din, milliyet, ırk, parti ya da sosyal sınıf ayrılığı gözetmemek. Baskı altında bile olsa tıp bilgisini insanlık yararı dışında kullanmamak.

10 Tıbbi Etiği Tarihi Gelişim Tıbbi Etik konusunda ilk kitap: Ethics: Thomas Percival, İngiltere(1803). 1847: Dr. Isaac Hays ve Dr. John Bell Amerikanın 22 eyaletinden 269 hekimle birlikte American Medical Association s Code of Medical Ethics i yayınladılar.

11 WMA - Helsinki Bildirgesi (İnsan denekler konusunda ilkeler) Bu deklarasyonun temel özelliği insanlar üzerinde yapılacak deneysel araştırmalarda uyulması gereken kuralları belirlemiş olması ve hasta haklarını somutlaştırmasıdır. World Medical Associations-WMA 1947 de Cenevre deklarasyonu 1964 Helsinki deklarasyonu 1975 Tokyo deklarasyonu 1981 Lisbon Bildirgesi (Hasta hakları) 1983 Venedik deklarasyonu 1989 HongKongeklarasyonu 2000 Edinburgh deklarasyonu 2002 Washington ve 2004 Tokyo da açıklamalar eklendi.

12 WMA Hasta Hakları Bildirgesi (Lisbon 1981) Hastanın hekim seçme özgürlüğü vardır. Hasta, klinik ve etik kararlar verebilen ve dış etkilerin altında kalmayan bir hekime tedavi olma hakkına sahiptir. Hasta yeterince bilgilendirilmeli ve tedaviyi kabul ederse yapılmalı, reddederse yapılmamalıdır. Her hastanın onurlu bir şekilde ölme hakkı vardır. Hasta, dinsel, ruhani veya manevi teselli ve yardımı kabul ya da reddetme hakkına sahiptir.

13 Cerrahi Etik Cerrah Toplum ilişkileri Cerrah Hasta ilişkileri Cerrah Diğer hekimler ile ilişkiler

14 Tıbbi Etik Alanları Tıp etiğinin uğraş alanı sadece hekimlerle sınırlı olmayıp hastaları ve tüm toplumu kapsamaktadır Hasta hakları (Helsinki Bildirgesi) Kürtaj sorunu Dinsel faktörler Yardımcı üreme teknikleri ve IVF Klonlama uygulamaları Genetik tanı-tedavi uygulamaları Organ nakilleri, rekonstruktif ameliyatlar Bilimsel araştırma, deney ve yayın etiği.

15 Cerrahın Etik Sorumluluğu Uygulamaya giren yeni teknikler ve aletler Maliyeti arttıran güncel tedavi teknikleri Bilgi gereksiniminin artması ve eğitim ihtiyaçları Tıbbi malzeme ve ilaç firmalarıyla ilişkiler Yasal değişiklikler ve tıp uygulamalarına etkileri Sosyo-ekonomik sorunlar CERRAH ÜZERİNDE ETİK BASKILAR OLUŞTURMAKTADIR.

16 Cerrahın Etik Sorunları Aydınlatılmış onam alınması Gizlilik ve mahremiyete saygı Kötü haberleri de verme gerekliliği Terminal dönem hastalarda alınacak kararlar Klinik ve deneysel araştırmalar Yeni tedavi seçeneklerinin uygulanması Malpractice ve Adli sorumluluklar

17 Cerrah Hasta İlişkileri Otoriter Koruyucu Cerrah Modeli: Hastanın katılımı yok yada sınırlıdır. Cerrah kararı verir ve uygular. Hastaya hiçbir şey sormaya gerek duymaz. Bilgilendirici Cerrah Modeli (Yetkin Teknik Uzman): Karar verir, bilgilendirir, yönlendirir, ikna eder, uygular. Yorumlayıcı Cerrah Modeli (Danışman), Tartışmacı Cerrah Modeli (Arkadaş): Hastanın hastalığı ve tedavi seçeneklerini öğrenip yorumlamasına ve karar vermesine yardım eder, danışmanlık yapar, yönlendirmez.

18 Biyomedikal Değerler Klasik hekim-hasta ilişkisinde hastalar hekimin önerilerini alır ve uygular. Bazen bu biyomedikal değerler hastanın kendince daha önemli değerleri ile çelişebilir. (Kolostomi, mastektomi veya histerektomiyi kabullenmemek gibi). Memesinin alınmasını istemeyen Meme_Ca li bir hastada yaşamak istemektedir. Ama güzelliği ve kadınlığı açısından çok önemli gördüğü memesini kaybetmek istemediği için tedaviyi reddedebilir.

19 Paternalizm Başka birinin iyiliği ve mutluluğu için onun adına karar verme hakkını kendinde görmek (Dworkin 1972). Paternalist tutum hastanın özerkliği ilkesi ile çelişir.

20 Hastanın Özerkliği Geleneksel hekim-hasta ilişkisinde hekim hastasının adına kendi karar verir ve bunun hastanın çıkarına en iyi yol olduğunu düşünür. Günümüzde bu durum değişmiş ve hastanın kişilik hakları ve özgün düşüncelerine uygunluk ön plana çıkmıştır. Verilecek karara hastanın ve/veya yakınlarının katılımı şarttır.

21 Türkiyede Yasal Durum Tıbbi Deontoloji Tüzüğü (1960) Hekimlik Meslek Etiği Kuralları (TTB 1998) Hasta Hakları Yönetmeliği (1998) İlaç Araştırmaları Yönetmeliği (1993)

22 Hastanın kendi kaderini tayin hakkı Her hastanın kendi kaderini tayin etme hakkı vardır. Hastanın bilgilendirilmiş onayını almadan yapılacak cerrahi girişimler yaralama olarak nitelenebilir.

23 Aydınlatılmış Onam (Informed Consent) Hekimin hastayı bilgilendirmek zorunda olduğu durumlar Hastanın mevcut durumu ve konulan tanı Hastaya önerilen tedavi yöntemi Uygulanacak tedavinin başarı şansı ve süresi Uygulanacak tedavinin riskleri Verilecek ilaçların olası etki ve yan etkileri Hasta eğer uygulanacak tedaviyi kabul etmez ise hastalığın olası sonuçları

24 Aydınlatılmış Onam Neden Gereklidir? İnsan bedeninin bütünlüğü ve dokunulmazlığı Anayasa tarafından güvence altına alınmıştır İnsan bedeni üzerinde tedavi amaçlı dahi olsa kişinin onayı alınmadan yapılacak her girişim bu hakkın ihlali anlamına gelir Hekim hastasından yazılı olarak bilgilendirilmiş onam aldıktan sonra tanı ve tedavi girişimlerini gerçekleştirebilir.

25 Aydınlatılmış Onam Erişkin yaşta ve akli dengesi yerinde bir hastanın inceleme ve tedavi için onam vermek ya da vermemek hakkı vardır. Aydınlatılmış onam hastanın kendisiyle ilgili karar verme aşamasında karara ortak olmayı, risk ve yararları değerlendirmeyi sağlar.

26 Aydınlatılmış Onam Hastanın onamı alınmadan hiçbir inceleme ya da tedavi yapılamaz. Hastanın onamını almadan önce onu hastalığı ve uygulanması planlanan cerrahi girişim hakkında bilgi vermek cerrahın görevidir.

27 Aydınlatılmış Onam Acil durumlar ile hastanın reşit olmaması veya bilincinin kapalı olduğu ya da karar veremeyeceği durumlarda yasal temsilcisinin izni alınır. Hekim temsilcinin izin vermemesinin kötü niyete dayandığını düşünüyor ve bu durum hastanın yaşamını tehdit ediyorsa durum adli mercilere bildirilerek izin alınmalıdır.

28 Aydınlatılmış Onam Olabilecek tercihlerin kısa ve uzun dönemli sonuçlarını da göz önüne alarak hastanın durumu kavramasına yardımcı olur. Öngörülen ve kontrol edilebilen sonuçların yanı sıra bilinemeyen özel durumlarla ilgili sınırlar konusunda da hastaya açıklamalarda bulunur. Hastanın sunulan alternatifleri değerlendirmesine rehberlik ve yardım eder. Alternatif girişimlerde kullanılacak teknikler, hastanın kişisel değerleri doğrultusunda kendisine getireceği yararlar anlatır.

29 Aydınlatılmış Onam Ve cerrah Bir öneride bulunur. Ancak bu öneriye rağmen hastanın kararına uymalıdır. Bununla birlikte, öneri bilinen en iyi yöntem ise cerrah tekrar açıklama yaparak önerisini sürdürmelidir. Öneri, ancak, daha önceki basamakların tamamlanmasından sonra yapılmalı, böylelikle hastanın özerkliğine saygı gösterilmiş ve cerrahın isteyerek ya da istemeyerek işlem üzerindeki zorlayıcı etkisi en aza indirgenmiş olur. Son aşamada ise hasta cerrahi müdahaleyi kabul ya da ret etme şeklinde bir karara ulaşır.

30 Aydınlatılmış Onam Onam İmzalatılmalıdır. Belge hastanın dosyasına konmalıdır. Etik yönden asıl önemli olan hasta ile yapılan karşılıklı görüşmedir. Eğer hasta veya vekil cerrahi müdahaleyi reddederse cerrah bu kararı ne kolayca kabullenmeli ne de şiddetle karşı çıkmalıdır. Hasta veya vekili tekrar düşünmeye davet etmelidir. Cerrah çözümlerin tartışılmasına açık olmalıdır.

31 Gerçeği Söyleme Hastalar kendi haklarında gerçekleri bilmek isterler. Hastalar daha sonraki hastalıklarının ağırlaştığı dönemde de yardım göreceklerine ikna edilmelidir. Yapılan çalışmalarda kötü de olsa gerçeği bilmenin hastada bir zarara yol açmadığı gösterilmiştir. Hekimin olasılıkları gerçekçi biçimde sıralaması en iyi yaklaşımdır.

32 Bilgilendirilme Kriterleri Hastanın bilinci yerinde ve karar verebilecek yetkinliktemidir Hasta kendi hastalığı ve önerilen tedavi konusunda yeterli bilgiyle donatılmışmıdır Hastalara düşünme ve karar verme için yeterli zaman ve ortam sağlanmışmıdır Karar verilmesinde zorlayıcı dış ve iç etkenler olmuşmudur Verilen karar kişinin dünya görüşü ve yaşam değerleri ile uyumlumudur

33 Gizlilik ve Bilginin Kullanılması Hasta kendisine ait kayıtlara ulaşma hakkına sahiptir Hasta hakkındaki bilgilere ulaşmak hekimin de hakkıdır Hastanın hastalığı hakkındaki bilgilere diğer üçüncü kişilerin ulaşması izne tabidir Bazı özel durumlarda hastanın hastalığı ile ilgili bilgileri saklama hakkı kısıtlanmalıdır (AIDS, HCV vb)

34 Etik İhlal Türleri Yalancı/Yanıltıcı tanı veya tedavi Gerçek dışı adli rapor düzenleyerek mağduriyete neden olma Malpraktis Haksız çıkar elde etmek amacıyla simsar tutma veya kurumdan muayenehaneye hasta akışı sağlama Deontolojiye aykırı olarak diğer hekimlere kötü muamelede bulunma

[Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.]

[Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.] [Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.] Giriş Hekimler, hastaları ve geniş toplum kesimleri arasındaki ilişkilerde son yıllarda önemli değişikler

Detaylı

Bilgilendirilmiş Onam Alımı ve Hukuki Anlamı

Bilgilendirilmiş Onam Alımı ve Hukuki Anlamı Bilgilendirilmiş Onam Alımı ve Hukuki Anlamı Dr. Osman Celbiş Adli Tıp Profesörü, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Şekil Değiştiren Hekimlik Sanatı İnsanlık tarihi ile başlayan süreç içerisinde belli kurallar

Detaylı

Dünya Hekimler Birliği, Hasta Hakları Bildirgesi 1

Dünya Hekimler Birliği, Hasta Hakları Bildirgesi 1 Dünya Hekimler Birliği, Hasta Hakları Bildirgesi 1 34. Dünya Hekimler Toplantısı nda kabul edilmiş (Lizbon, Portekiz, Eylül/Ekim 1981), 47. Dünya Hekimler Birliği Kurultayı nda değişikliğe uğramış (Bali,

Detaylı

Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Kavramlar Hak, hukuk düzeninin kişilere tanıdığı yetki olarak tanımlanabilir. Pozitif

Detaylı

HEKİMLİKTE MESLEK ETİĞİ KURALLARI. Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD.

HEKİMLİKTE MESLEK ETİĞİ KURALLARI. Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. HEKİMLİKTE MESLEK ETİĞİ KURALLARI Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. 1 Etik İnsanın toplumsal ölçekte gerçekleştirdiği ve başkalarını etkileyen davranış

Detaylı

ANKARA NUMUNE HASTANESİ DR.BARI ÖZTÜRK

ANKARA NUMUNE HASTANESİ DR.BARI ÖZTÜRK ANKARA NUMUNE HASTANESİ DR.BARI ÖZTÜRK Amaç Biyomedikal etiğin dört temel ilkesi Araştırma etiğinin gelişimi Ülkemizde klinik ilaç araştırmalarında yasal düzenlemeler Hasta hakları yönetmeliği Hekimin

Detaylı

Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Hekimlerin Etik Sorumlukları ve Hekim Hakları Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Kavramlar Hak, hukuk düzeninin kişilere tanıdığı yetki olarak tanımlanabilir. Pozitif

Detaylı

HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI

HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI Çarşamba, 12 Ocak 2005 Yayın Tarihi : 01.02.1999 Kendilerini her zaman dünya hekimliğinin bir parçası olarak gören; Türkiye Cumhuriyeti toprakları

Detaylı

Disiplin Soruşturması ve Kovuşturmasının. Hukuki Dayanakları. Av. Mithat KARA İzmir Tabip Odası Hukuk Bürosu

Disiplin Soruşturması ve Kovuşturmasının. Hukuki Dayanakları. Av. Mithat KARA İzmir Tabip Odası Hukuk Bürosu Disiplin Soruşturması ve Kovuşturmasının Hukuki Dayanakları Av. Mithat KARA İzmir Tabip Odası Hukuk Bürosu Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşu TC Anayasası 135. madde : Kamu kurumu niteliğindeki meslek

Detaylı

HASTANIN KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKI

HASTANIN KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKI Yard. Doç. Dr. Hamide TACİR Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi HASTANIN KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER...xi GİRİŞ...1 Birinci Bölüm HASTANIN KENDİ

Detaylı

Salih AKYÜZ Hasta ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Derneği Başkanı

Salih AKYÜZ Hasta ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Derneği Başkanı Salih AKYÜZ Hasta ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Derneği Başkanı Hak Kavramı Herhangi bir varlığın, kanuni veya ahlaki gerekçelerle, sahip olması veya yapabilmesi olağan şeyler.. Hak Kavramı Kazanımlara

Detaylı

DİŞ HEKİMLİĞİNDE ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ

DİŞ HEKİMLİĞİNDE ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Asistan Etik Eğitimi 20-21 Şubat 2015 DİŞ HEKİMLİĞİNDE ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ Yrd Doç Dr FUNDA GÜLAY KADIOĞLU ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Tıp Tarihi

Detaylı

Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu (BGOF) Prof. Dr. Tuncay Göksel Ege Üniversitesi

Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu (BGOF) Prof. Dr. Tuncay Göksel Ege Üniversitesi Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu (BGOF) Prof. Dr. Tuncay Göksel Ege Üniversitesi İçerik Önem ve tarihçe Mevzuat BGOF tanımı- içeriği BGOF süreci Prensipler Özel Durumlarda BGOF Alma Önem ve Tarihçe

Detaylı

UÜ-SK HASTA VE YAKINLARININ TEDAVİ KARARINA VE BAKIMA KATILIM PROSEDÜRÜ

UÜ-SK HASTA VE YAKINLARININ TEDAVİ KARARINA VE BAKIMA KATILIM PROSEDÜRÜ Rev. No : 04 Rev.Tarihi : 13 Haziran 2012 1/5 1. Amaç: Bu prosedürün amacı UÜ-SK da sağlık hizmetlerinin hasta ve yakınlarının tedavi kararlarına ve bakım sürecine katılımına imkân verecek şekilde sunulmasını

Detaylı

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ İnsan Denekleri Üzerindeki Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Dünya Tıp Birliği nin 18. genel kurulunda (Helsinki, Finlandiya, Haziran 1964) benimsenmiş, 29. (Tokyo,

Detaylı

Prenatal Tanının Etik ve Hukuk Yönleri

Prenatal Tanının Etik ve Hukuk Yönleri Prenatal Tanının Etik ve Hukuk Yönleri Dr. İsmail Dölen Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği IX. Ulusal Kongresi 24-27 Eylül 2014, İstanbul Prenatal Test Çeşitli metotlarla embrio/fetusun

Detaylı

TTB 47. Genel Kurulunda kabul edilmiştir. (10-11 Ekim 1998)

TTB 47. Genel Kurulunda kabul edilmiştir. (10-11 Ekim 1998) TTB 47. Genel Kurulunda kabul edilmiştir. (10-11 Ekim 1998) Kendilerini her zaman dünya hekimliğinin bir parçası olarak gören; Türkiye Cumhuriyeti toprakları üzerinde ulusal, evrensel ve çağdaş bir sorumluluk

Detaylı

HEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR. Prof. Dr. Lale Büyükgönenç

HEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR. Prof. Dr. Lale Büyükgönenç HEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR Prof. Dr. Lale Büyükgönenç Nasıl Bir Süreç İzledik? 2003: HEMAR-G Etik Komisyonu 2004-Ocak: Hemşirelik Deontoloji Tüzüğü Yazılmasına Karar Verilmesi 4-5 Haziran

Detaylı

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde. Lisans Düzeyinde Etik Eğitimi

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde. Lisans Düzeyinde Etik Eğitimi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Lisans Düzeyinde Etik Eğitimi Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar; Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Prof. Dr. Nüket Örnek Büken Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi

Detaylı

ETİK.

ETİK. ETİK Etik nedir? Doğruyla yanlışı, haklı ile haksızı, iyi ile kötüyü, adil ile adil olmayanı ayırt etmek, doğru, haklı, iyi ve adil olduğuna inandığımız şeyleri yapmaktır. sokrates(ks).pps Etik, neyin

Detaylı

Bildirgenin bir bütün olarak okunması amaçlanmaktadır ve içerdiği maddeler ilgili bütün diğer maddeler göz önünde bulundurulmadan uygulanmamalıdır.

Bildirgenin bir bütün olarak okunması amaçlanmaktadır ve içerdiği maddeler ilgili bütün diğer maddeler göz önünde bulundurulmadan uygulanmamalıdır. DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ İnsan Gönüllüleri Üzerindeki Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Dünya Tıp Birliği'nin 18. Genel Kurulunda (Helsinki, Finlandiya, Haziran1964 ) benimsenmiş, 29. Genel

Detaylı

Hekimin Etik Sorumluluğu Bağlamında Hasta Hakları. Dr. Öğr. Üyesi Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Hekimin Etik Sorumluluğu Bağlamında Hasta Hakları. Dr. Öğr. Üyesi Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Hekimin Etik Sorumluluğu Bağlamında Hasta Hakları Dr. Öğr. Üyesi Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Ne konuşacağız? 2 İnsan Hakları Birinci kuşak İkinci kuşak Üçüncü kuşak 3

Detaylı

ETİK, BİYOETİK VE TIP ETİĞİ

ETİK, BİYOETİK VE TIP ETİĞİ ETİK, BİYOETİK VE TIP ETİĞİ ETİK Etik kavramı, Yunanca ethos sözcüğünden türetilen davranış biçimini ifade eden karakter anlamına gelir ve ahlaki değerler statüsü olarak tanımlanır. Etik Etik, ahlaki tutumların

Detaylı

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ. İnsan Denekleri Üzerindeki Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ. İnsan Denekleri Üzerindeki Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ İnsan Denekleri Üzerindeki Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Dünya Tıp Birliği'nin 18. genel kurulunda (Helsinki, Finlandiya, Haziran 1964) benimsenmiş, 29. (Tokyo,

Detaylı

Klinik ve Araştırmada Etik. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN

Klinik ve Araştırmada Etik. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Klinik ve Araştırmada Etik Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Klinik Etik Klinik etik tıbbi uygulamaların içsel bir yönüdür. Her klinik vakada etik boyut vardır. Etik Karar Verme Karar alırken bilimsel ve teknik

Detaylı

HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI

HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI - 1 - Hekimlik Meslek Etiği Kuralları Mayıs 2012 Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi GMK Bulvarı Şehit Daniş Tunalıgil Sok. No:2 Kat:4, 06570 Maltepe / ANKARA Tel: (0

Detaylı

CERRAHİ UZMANLIK DALLARINDA İŞBİRLİĞİ VE UZLAŞI

CERRAHİ UZMANLIK DALLARINDA İŞBİRLİĞİ VE UZLAŞI CERRAHİ UZMANLIK DALLARINDA İŞBİRLİĞİ VE UZLAŞI Doç. Dr. Ethem Beşkonaklı Türk Nöroşirürji Derneği Başkanı 30.11.2008 UDEK Kurultayı Hepimiz dar bir alanda çok şey, geniş bir alanda bir şeyler bilmek durumundayız

Detaylı

Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri Sır saklama, Mahremiyet, Gerçeğin Söylenmesi

Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri Sır saklama, Mahremiyet, Gerçeğin Söylenmesi Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri Sır saklama, Mahremiyet, Gerçeğin Söylenmesi Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Hekim Hasta İlişkisi Uzmanlık dalı Benimsenen

Detaylı

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ. Gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler

DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ. Gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler DÜNYA TIP BİRLİĞİ HELSİNKİ BİLDİRGESİ Gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Dünya Tıp Birliği'nin 18. Genel Kurulunda (Helsinki, Finlandiya, Haziran1964 ) benimsenmiş, 29. Genel

Detaylı

Tıp Etiği Açısından Yaşamın Sonuna İlişkin Kararlar

Tıp Etiği Açısından Yaşamın Sonuna İlişkin Kararlar Tıp Etiği Açısından Yaşamın Sonuna İlişkin Kararlar Öğr. Gör. Dr. Aslıhan AKPINAR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Hacettepe Biyoetik Merkezi Genel anlamda tıbbın yapması

Detaylı

DR.DİLEK ÜNAL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ

DR.DİLEK ÜNAL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ DR.DİLEK ÜNAL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ Aydınlatma: Bir sorunun ya da kavramın tüm içerikleriyle açıklanması. Tıbbi Onam: Hastanın kendisi ile ilgili bir konuda tıbbi olanakları

Detaylı

Hasta Haklarının Tanımı ve Gelişme Süreci

Hasta Haklarının Tanımı ve Gelişme Süreci Hasta Haklarının Tanımı ve Gelişme Süreci Temel insan haklarının bir alt başlığı olan hasta hakları, insan haklarının sağlık hizmetine uyarlanması olarak değerlendirilebilir. Hasta hakları, kaynağını uluslararası

Detaylı

Hekim Hakları U Z M. D R. M. R A Ş I T Ö Z E R

Hekim Hakları U Z M. D R. M. R A Ş I T Ö Z E R Hekim Hakları U Z M. D R. M. R A Ş I T Ö Z E R M E R A M E Ğ I T I M V E A R A Ş T ı R M A H A S T A N E S I A C I L T ı P K L I N I Ğ I 2 İçerik 3 1. Bireysel haklar 2. Hastaya ilişkin haklar 3. Topluma

Detaylı

Dünya Tıp. n an a n apı an Tı a ı a a a

Dünya Tıp. n an a n apı an Tı a ı a a a Dünya Tıp n n an a n apı an Tı a ı a a a Dünya Tıp Birliği'nin 18. Genel Kurulunda (Helsinki, Finlandiya, Haziran1964 ) benimsenmiş, 29. Genel Kurulunda (Tokyo, Japonya, Ekim 1975), 35. Genel Kurulunda

Detaylı

genel bilgilendirme Hasta Hakları ve Sorumlulukları

genel bilgilendirme Hasta Hakları ve Sorumlulukları genel bilgilendirme Hasta Hakları ve Sorumlulukları Haklarınız Temel insan haklarının sağlık hizmetleri sahasındaki yansıması olan ve başta Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, diğer mevzuatta ve milletlerarası

Detaylı

Aydınlatılmış Onam. Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Aydınlatılmış Onam. Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Aydınlatılmış Onam Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD aslyakcay@yahoo.com Paternalizm Hekimin hastasına karşı babacıl bir tutum takınması ve baba gibi davranmasını ifade eder. Baba

Detaylı

Aydınlatılmış Onam Asistan Etik Eğitimi Ekim Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Aydınlatılmış Onam Asistan Etik Eğitimi Ekim Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Aydınlatılmış Onam Asistan Etik Eğitimi 30-31 Ekim 2014 Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD aslyakcay@yahoo.com Paternalizm Vaka 1. Paternalist cerrah Acil servise karın ağrısıyla

Detaylı

HASTA HAKLARI / HEKİM HAKLARI HASTA HEKİM İLİŞKİSİ. Dr. Nurcan Çakır

HASTA HAKLARI / HEKİM HAKLARI HASTA HEKİM İLİŞKİSİ. Dr. Nurcan Çakır HASTA HAKLARI / HEKİM HAKLARI HASTA HEKİM İLİŞKİSİ Dr. Nurcan Çakır Hak Hukukun, adaletin gerektirdiği ve birine ayırdığı şey, kazanım, kazanç Pay Geçmiş ve harcanmış emek Gerçek, doğru, yerinde Ali Püsküllüoğlu,

Detaylı

DİŞ HEKİMLİĞİ KARAR VERME SÜREÇLERİNDE ETİK

DİŞ HEKİMLİĞİ KARAR VERME SÜREÇLERİNDE ETİK Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Asistan Etik Eğitimi 20-21 Şubat 2015 DİŞ HEKİMLİĞİ KARAR VERME SÜREÇLERİNDE ETİK Yrd Doç Dr FUNDA GÜLAY KADIOĞLU ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Tıp

Detaylı

Amerikan Tıp Birliği (1847) 1900 lü yıllar

Amerikan Tıp Birliği (1847) 1900 lü yıllar Geleneksel tıp ahlakı Aydınlatalım mı? Korkutalım mı? Dr.İlhan KORKMAZ Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 1-Hastanın fikri ne olursa olsun onun yararına davranmak, asla zarar vermemek 2-Hastaya bilgi

Detaylı

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1 YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1 STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... DANIŞMAN ÖĞRETİM ÜYESİNİN ADI ve SOYADI:. 1 GELİŞİM İZLEM DOSYASI YAŞAM

Detaylı

RUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER

RUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER RUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER Sağlık Dünya Sağlık Örgütü tanımlaması Biyolojik, ruhsal ve sosyal iyilik hali. Tıp Özgül bir kurama ve bu kuramdan biçimlenen yöntemle belirlenen uygulamalarla biyolojik,

Detaylı

Hekim ve Hasta Hakları

Hekim ve Hasta Hakları Hekim ve Hasta Hakları Yeterli aydınlatılmış onamın alınması, istenilmeyen bir durum ortaya çıkması halinde hekime olan kızgınlığı %55 oranında azaltacağı ortaya konmuştur. Tıbbi bakım hakkı, Bilgilendirme,

Detaylı

E T İ K HASTA HAKLARI

E T İ K HASTA HAKLARI E T İ K ve HASTA HAKLARI ETİK NEDİR? KURAMSAL AHLAK NEDİR? Etik değerler evrenseldir ve her ülkede geçerliliği olan kurallardır. T I P E T İ Ğ İ ( DEONTOLOJİ ) Deonto : Görev, Yükümlülük Logia : Bilgi

Detaylı

SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ

SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ Rahime ERBAŞ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi TÜRK HUKUKUNDA VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME

Detaylı

Dr. Şükrü Keleş, PhD Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı 3 Mayıs 2017 Çarşamba

Dr. Şükrü Keleş, PhD Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı 3 Mayıs 2017 Çarşamba Sağlık Hizmeti Sunumunda Savunmasız / Örselenebilir Gruplara Yaklaşım Dr. Şükrü Keleş, PhD Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Sunum akışı Sağlık hizmet sunumunun amacı nedir? Savunmasız/Örselenebilir gruplar

Detaylı

DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU

DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU Hastanın Adı, Soyadı: TC Kimlik No: Baba adı: Ana adı: Doğum tarihi: Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi,

Detaylı

T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PLASTİK VE REKONSTRÜKTİF CERRAHİ STAJ PROGRAMI 2011-2012 AKADEMİK YILI

T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PLASTİK VE REKONSTRÜKTİF CERRAHİ STAJ PROGRAMI 2011-2012 AKADEMİK YILI T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PLASTİK VE REKONSTRÜKTİF CERRAHİ STAJ PROGRAMI 2011-2012 AKADEMİK YILI Dersin Adı: Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dersin Kodu: MED 512 AKTS Kredisi: 3

Detaylı

BİR İNSAN HAKKI OLARAK HASTA HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ. Öğr. Gör. Hüseyin ARI

BİR İNSAN HAKKI OLARAK HASTA HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ. Öğr. Gör. Hüseyin ARI BİR İNSAN HAKKI OLARAK HASTA HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ Hasta Haklarının Gelişim Gerekçeleri Sanayi devriminin insan sağlığını tehdit eden çalışma biçimleri Yaşlı nüfustaki artış Kronik hastalığı bulunan

Detaylı

13 KOLOREKTAL KANSERLERDE HASTA BİLGİLENDİRİLMESİ VE ONAM

13 KOLOREKTAL KANSERLERDE HASTA BİLGİLENDİRİLMESİ VE ONAM 13 KOLOREKTAL KANSERLERDE HASTA BİLGİLENDİRİLMESİ VE ONAM Dr. Ali Rıza Tümer Aydınlatılmış Onam, Rıza, Bilgilendirerek izin alma veya Sağlık Bakanlığının 2009 yılında taslak halinde hazırladığı yönetmeliğe

Detaylı

Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri

Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri Çevremizde bulunan sağlık kuruluşları, herhangi bir sağlık probleminde müdahalede bulunan ve tedavi amacı güden kuruluşlardır. Yaşadığınız çevrede bulunan

Detaylı

HASTANEYE YATAN HASTALARA KARŞI SORUMLULUKLARIMIZ. Uz. Dr. Kemal M. HİSAR SAĞLIK BAK. T.S.H.GN.MD. AR-GE BİRİMİ

HASTANEYE YATAN HASTALARA KARŞI SORUMLULUKLARIMIZ. Uz. Dr. Kemal M. HİSAR SAĞLIK BAK. T.S.H.GN.MD. AR-GE BİRİMİ HASTANEYE YATAN HASTALARA KARŞI SORUMLULUKLARIMIZ Uz. Dr. Kemal M. HİSAR SAĞLIK BAK. T.S.H.GN.MD. AR-GE BİRİMİ İnsan, sadece insan olmasından dolayı doğuştan bazı hakları kazanarak dünyaya adım atmaktadır.

Detaylı

Akut Resusitasyon Araştırmalarında Bilgilendirilmiş Onam Alma - Uluslararası Durum Belirleme Anketi -

Akut Resusitasyon Araştırmalarında Bilgilendirilmiş Onam Alma - Uluslararası Durum Belirleme Anketi - Bu anket çalışması, bir uluslararası araştırma ekibi tarafından bilgilendirilmiş onam alınamayacak kişilerde akut resusitasyon çalışmalarındaki uluslararası kabul edilebilirlik ve düzenleyici durumu tespit

Detaylı

YENİ TIBBİ YÖNTEMLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU

YENİ TIBBİ YÖNTEMLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU Dr. MEHMET EMİN ÖZGÜL Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Hukuk Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Elemanı YENİ TIBBİ YÖNTEMLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU

Detaylı

Dünya Tıp Birliği (WMA) Helsinki Bildirgesi İnsan gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler

Dünya Tıp Birliği (WMA) Helsinki Bildirgesi İnsan gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Dünya Tıp Birliği Dünya Tıp Birliği (WMA) Helsinki Bildirgesi İnsan gönüllüler Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarda Etik İlkeler Giriş 1964 Haziran ayında Finlandiya nın Helsinki kentinde WMA 18. Genel

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIM PROSEDÜRÜ

AKILCI İLAÇ KULLANIM PROSEDÜRÜ 1. AMAÇ : Hastanedeki akılcı ilaç kullanımına yönelik uygulamaların belirlenmesi. 2. KAPSAM : Hastalara verilecek ilaç tedavilerinin uygunluğunu, bunun kontrolü için kurulan Akılcı ilaç kullanımı sorumlu

Detaylı

Meslek Örgütü ve Etik. Dr.İskender Sayek Emekli Öğretim Üyesi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Meslek Örgütü ve Etik. Dr.İskender Sayek Emekli Öğretim Üyesi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Meslek Örgütü ve Etik Dr.İskender Sayek Emekli Öğretim Üyesi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ KANUNU Kanun No.: 6023 (Resmi Gazete: 31.01.1953 / 8323) Madde 1-(Değişik: 07.06.1985-3224

Detaylı

Hizmetten Genel Olarak Faydalanma Hakkı

Hizmetten Genel Olarak Faydalanma Hakkı Hizmetten Genel Olarak Faydalanma Hakkı Hastalarımız kendilerine uygulanacak hastane kural ve uygulamaları, sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabileceği konularında bilgi edinme hakkına sahiptir. Sağlık

Detaylı

HASTA HAKLARI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

HASTA HAKLARI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ HASTA HAKLARI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ Hak sözcüğü, hukuka uygunluk, adalet; hukukun, adaletin gerektirdiği ve birine ayırdığı şey diye tanımlanmaktadır. Hasta hakları, esasta insan haklarının sağlık

Detaylı

ETİK KURALLARI REHBERİ

ETİK KURALLARI REHBERİ ETİK KURALLARI REHBERİ Anıl Etiği Kuralları MÜKEMMELLİK Söz verdiğimiz şekilde müşterilerimize olan görevlerimizi yerine getirmek ve beklenenin ötesinde değer katmak. Yeni fikirler üretme, sürekli öğrenme

Detaylı

Cinsel istismarlı hastaya yaklaşım. Doç. Dr. Mücahit KAPÇI ADÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD.

Cinsel istismarlı hastaya yaklaşım. Doç. Dr. Mücahit KAPÇI ADÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. Cinsel istismarlı hastaya yaklaşım Doç. Dr. Mücahit KAPÇI ADÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. Tanım Cinsel eylem nedir? Cinsel doyum sağlayan her türlü eylem cinsel içerikli eylem olarak tanımlanmaktadır.

Detaylı

Madde 8- Herkes, özel ve aile yaşamına, konutuna, ve haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.

Madde 8- Herkes, özel ve aile yaşamına, konutuna, ve haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Özel hayatın ve buna bağlı olarak kişinin kendisine ait sağlık verilerinin korunması ulusal ve uluslar arası mevzuatta açık ve ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerin tamamında hastaya ait kişisel

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp

Detaylı

Prenatal Tanının Etik Yönleri

Prenatal Tanının Etik Yönleri Prenatal Tanının Etik Yönleri Dr. İsmail Dölen Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği Fetal Tıp ve Prenatal Sempozyumu 13-15 Haziran 2014 İstanbul Prenatal Tanı Çeşitli metotlarla embrio/fetusun

Detaylı

HASTA HAKLARI VE SORUMLULUKLARI. Bir Sağlık Kuruluşuna, Sağlık Hizmeti Almak İçin Başvurduğunuzda;

HASTA HAKLARI VE SORUMLULUKLARI. Bir Sağlık Kuruluşuna, Sağlık Hizmeti Almak İçin Başvurduğunuzda; HASTA HAKLARI VE SORUMLULUKLARI Bir Sağlık Kuruluşuna, Sağlık Hizmeti Almak İçin Başvurduğunuzda; HAKLARINIZ İnsan, sadece insan olmasından dolayı doğuştan bazı hakları kazanarak dünyaya adımını atmaktadır.

Detaylı

TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI

TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI (9-10-11 Kasım 2012 tarihli TDB 14. Olağan Genel Kurulunda kabul edilen TDB Dişhekimliği Meslek Etiği Kuralları, 4-5-6 Kasım 2016 tarihli TDB

Detaylı

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi. TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi. TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI Tıp Tarihi ve E,k AD Öğretim üyeleri Prof.Dr. M. Murat CİVANER Doç.Dr. Elif ATICI Yrd.Doç.Dr. Sezer KAFA Öğrenciler 9 Yüksek Lisans ve

Detaylı

Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD

Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri. Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD Hekim-Hasta İlişkisinin Belirleyenleri Öğr. Gör. Dr. Müge DEMİR HÜTF Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Ne konuşacağız? 2 Hekim Hasta İlişkisi Uzmanlık dalı Benimsenen hastalık kavramı Tıbbın

Detaylı

AYDINLATILMIŞ HASTA ONAM FORMU

AYDINLATILMIŞ HASTA ONAM FORMU AYDINLATILMIŞ HASTA ONAM FORMU Anabilim Dalı / Klinik Adı: Hastanın Adı, Soyadı: Baba adı: Doğum tarihi: Ana adı: TC Kimlik No: Planlanan girişimin adı: MİRİNGOTOMİ (Kulak zarının çizilmesi) veya VENTİLASYON

Detaylı

KLİNİK ARAŞTIRMALAR ve HUKUKİ TEMELLERİ

KLİNİK ARAŞTIRMALAR ve HUKUKİ TEMELLERİ KLİNİK ARAŞTIRMALAR ve HUKUKİ TEMELLERİ Av. Bilge Aydın KLİNİK ARAŞTIRMALAR Tanımı Önemi Temel İlkeler Uygunluk Şartları Yasal Düzenlemeler Nedir? Tanımı Temel İlkeler Bireye Saygı Zarar Vermeme Yararlılık

Detaylı

2.1)Hekim mümkünse hastanın ayrıntılı tıbbi öyküsünü alır. 2.2)Hekim, açlık grevinin başında kişinin tam fizik muayenesini yapar. 2.

2.1)Hekim mümkünse hastanın ayrıntılı tıbbi öyküsünü alır. 2.2)Hekim, açlık grevinin başında kişinin tam fizik muayenesini yapar. 2. Malta Bildirgesi Hastanın kendi aldığı karara saygı göstermek hekimin görevidir. Hekim, müdahale etmeden önce hastayı durumdan bilgilendirerek iznini alır, ancak acil durum ortaya çıktığında, hekim hasta

Detaylı

Bir Eği'm ve Araş.rma Hastanesi nde Çalışılan an' HIV Testlerinin İstemlerinin Kalita'f & Kan'ta'f Olarak Değerlendirilmesi ve Sonuçlandırma Prosedürü

Bir Eği'm ve Araş.rma Hastanesi nde Çalışılan an' HIV Testlerinin İstemlerinin Kalita'f & Kan'ta'f Olarak Değerlendirilmesi ve Sonuçlandırma Prosedürü Bir Eği'm ve Araş.rma Hastanesi nde Çalışılan an' HIV Testlerinin İstemlerinin Kalita'f & Kan'ta'f Olarak Değerlendirilmesi ve Sonuçlandırma Prosedürü Gönül ÇİÇEK ŞENTÜRK1, Gül ERDEM2, Mustafa ÇAĞATAY2,

Detaylı

HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ KALICI KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ

HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ KALICI KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ KALICI KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ HASTANIN Adı Soyadı:..... Protokol Numarası:..... Doğum Tarihi:..... Telefon Numarası:.... Adresi:.....

Detaylı

Bilgilendirme ve Onay Hakkı

Bilgilendirme ve Onay Hakkı Hizmetlerden Yararlanma Hakkı * Hastanemize başvuran her birey, dil, din, ırk veya mezhep ayrımı yapılmaksızın tüm hizmetlerden yararlanma hakkına sahiptir. * Hastalarımız, hastanemizin sunduğu tanı ve

Detaylı

Hasta ve Hasta Yakını Yönetimi: Şiddet ve Şikayetten Korunma

Hasta ve Hasta Yakını Yönetimi: Şiddet ve Şikayetten Korunma Hasta ve Hasta Yakını Yönetimi: Şiddet ve Şikayetten Korunma Yrd. Doç. Dr. Nezih VAROL Halk Sağlığı ve Adli Tıp Uzmanı SAHUMER Sağlık Hukuku Merkezi- Genel Müdür Pediatri de HASTA...? HASTA YAKINI...?

Detaylı

Genetik ve Etik. Dr. Savaş Kaya Tıp Tarihi ve Etik

Genetik ve Etik. Dr. Savaş Kaya Tıp Tarihi ve Etik Genetik ve Etik Dr. Savaş Kaya Tıp Tarihi ve Etik 1 Bu dersde Tıbbi Genetiğin Başlıca Etik Sorunlarını Tıbbi Etik İlkelerini Etik İlkelerin Genetik Hizmetlere Uygulanmasını Tıbbi Genetik Ögenik mi Etik

Detaylı

Tıp etiği açısından insan hakları, tıp ve sağlıkla ilgili uluslararası bildirgeler

Tıp etiği açısından insan hakları, tıp ve sağlıkla ilgili uluslararası bildirgeler Tıp etiği açısından insan hakları, tıp ve sağlıkla ilgili uluslararası bildirgeler İnsan Hakları nedir? İnsan Hakları ile ilgili çok farklı tanımlar yapılabilir. Ancak genel kabul gören tanımı Bütün insanların,

Detaylı

UYGUN AĞRI KESİCİ-ROMATİZMA İLACI SEÇENEĞİ İLE İLAÇ YÜKLEME TESTİ İÇİN AYDINLANMIŞ ONAM (RIZA) BELGESİ

UYGUN AĞRI KESİCİ-ROMATİZMA İLACI SEÇENEĞİ İLE İLAÇ YÜKLEME TESTİ İÇİN AYDINLANMIŞ ONAM (RIZA) BELGESİ UYGUN AĞRI KESİCİ-ROMATİZMA İLACI SEÇENEĞİ İLE İLAÇ YÜKLEME TESTİ İÇİN AYDINLANMIŞ ONAM (RIZA) BELGESİ HASTANIN... Kayıt (protokol) numarası :... Doğum tarihi (gün/ay/yıl) :... Adresi :...... Telefon numarası

Detaylı

UÜ-SK KLİNİKTE HASTA BAKIMI PROSEDÜRÜ

UÜ-SK KLİNİKTE HASTA BAKIMI PROSEDÜRÜ 1 / 6 1. Amaç: Bu prosedür, UÜ-SK da yatan tüm hastaların aynı kalitede bakım hizmeti almasını tanı-tedavi hizmetlerinin planlı bir şekilde yürütülmesini ve kayıt altına alınmasını amaçlamaktadır. 2. Kapsam:

Detaylı

MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR

MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR MESLEKİ HAK VE SORUMLULUKLAR Mesleki Hak ve Sorumluluklar Dersi sunusu Bu Sunu ya ait tüm Haklar Atlas Yayınevine aittir. Hiçbir şekilde üçüncü şahıslara verilemez Ünite 1: Meslek Etiği ve İlkeleri Bu

Detaylı

Yönetmelik. Yeditepe Üniversitesinden. Yeditepe Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Yönergesi

Yönetmelik. Yeditepe Üniversitesinden. Yeditepe Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Yönergesi Yönetmelik Yeditepe Üniversitesinden Yeditepe Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Yönergesi AMAÇ Madde 1- Bu yönergenin amacı, Yeditepe Üniversitesi ne bağlı tüm akademik birimlerde insanı temel

Detaylı

Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis)

Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis) Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis) İSTANBUL TABIP ODASı İYI HEKIMLIK EĞITIM GRUBU Hekimlik mesleği Hekimlik, insanla en yakın ilişkili olan meslektir. Tıbbi yardımın özenle yürütülmesi zorunluluğu vardır.

Detaylı

Dünya Tabipleri Birliği Helsinki Bildirgesi. İnsanlar Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarla İlgili Etik İlkeleri 1

Dünya Tabipleri Birliği Helsinki Bildirgesi. İnsanlar Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarla İlgili Etik İlkeleri 1 Dünya Tabipleri Birliği Helsinki Bildirgesi İnsanlar Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarla İlgili Etik İlkeleri 1 Haziran 1964 te Helsinki de yapılan 18. DTB Genel Kurulunda kabul edilmiş ve daha sonra

Detaylı

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1 (1) Bu yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

KİŞİLİK HAKKI İHLALİ KAPSAMINDA İNSAN ÜZERİNDE YAPILAN DENEYLER VE HUKUKİ SONUÇLARI

KİŞİLİK HAKKI İHLALİ KAPSAMINDA İNSAN ÜZERİNDE YAPILAN DENEYLER VE HUKUKİ SONUÇLARI Hilal YÜKSEL İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Medeni Hukuk Araştırma Görevlisi KİŞİLİK HAKKI İHLALİ KAPSAMINDA İNSAN ÜZERİNDE YAPILAN DENEYLER VE HUKUKİ SONUÇLARI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...

Detaylı

EK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ PLASTĠK REKONSTRÜKTĠF VE ESTETĠK CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI DERS BĠLGĠLERĠ FORMU

EK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ PLASTĠK REKONSTRÜKTĠF VE ESTETĠK CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI DERS BĠLGĠLERĠ FORMU EK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ PLASTĠK REKONSTRÜKTĠF VE ESTETĠK CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI DERS BĠLGĠLERĠ FORMU Bölüm Yıl/yarıyıl 2010-2011 Dersin adı Ders düzeyi (önlisans, lisans,vb) Dersin türü

Detaylı

HASTA MAHREMİYETİNİN VE TIBBİ KAYITLARA ERİŞİMDE BİLGİ MAHREMİYETİNİN SAĞLANMASI TALİMATI

HASTA MAHREMİYETİNİN VE TIBBİ KAYITLARA ERİŞİMDE BİLGİ MAHREMİYETİNİN SAĞLANMASI TALİMATI Sayfa No Sayfa 1 / 6 1. AMAÇ: Hastanemize muayene, tetkik, girişimsel işlem için başvuran veya yatan hastalarımızın tüm sağlık hizmeti süreçlerinde mahremiyetinin korunmasını sağlamaktır. 2. KAPSAM: Hastanemize

Detaylı

HEKİMİN MEDİKOLEGAL SORUMLULUĞU. Uz.Dr.Oğuzhan Ekizoğlu

HEKİMİN MEDİKOLEGAL SORUMLULUĞU. Uz.Dr.Oğuzhan Ekizoğlu HEKİMİN MEDİKOLEGAL SORUMLULUĞU Uz.Dr.Oğuzhan Ekizoğlu Temel uğraşı insan sağlığı olan bir meslek grubu olarak hekimlerin, tarih boyunca kabul görmüş yazılı olmayan temel hekimlik prensipleri yanında uluslar

Detaylı

DÖNEM 4 BÜTÜNLEġĠK DAHĠLĠYE STAJ KURULU AMAÇ VE HEDEFLERĠ AMAÇ

DÖNEM 4 BÜTÜNLEġĠK DAHĠLĠYE STAJ KURULU AMAÇ VE HEDEFLERĠ AMAÇ DÖNEM 4 BÜTÜNLEġĠK DAHĠLĠYE STAJ KURULU VE HEDEFLERĠ İç hastalıklarının tanı ve tedavisinde kanıta dayalı tıp uygulamalarını yaygınlaştırmak; bilim dünyasındaki gelişmeleri takip eden ve yaşama geçiren,

Detaylı

Hekimlik Sanatı ve Deontolojide Neredeyiz? Doktor varken düşmana ne gerek! Hekim hekim ilişkileri etik mi?

Hekimlik Sanatı ve Deontolojide Neredeyiz? Doktor varken düşmana ne gerek! Hekim hekim ilişkileri etik mi? Hekimlik Sanatı ve Deontolojide Neredeyiz? Doktor varken düşmana ne gerek! Hekim hekim ilişkileri etik mi? Doç. Dr. Dede ŞİT Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastahanesi İç Hastalıkları Kliniği 3. İstanbul

Detaylı

Hastaların Hakları ve Yükümlülükleri

Hastaların Hakları ve Yükümlülükleri Hastaların Hakları ve Yükümlülükleri Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezinde (The University of Texas MD Anderson Cancer Center), hasta olarak haklarınıza saygı duyuyoruz ve bireysel sağlık bakım

Detaylı

ÇEVİRMEN İHTİYACI Çevirmen gerekli miydi? Evet Hayır Gerekli ise onam sırasında nitelikli bir çevirmen yanınızda var mıydı?

ÇEVİRMEN İHTİYACI Çevirmen gerekli miydi? Evet Hayır Gerekli ise onam sırasında nitelikli bir çevirmen yanınızda var mıydı? Sayfa Sayısı 1 / 5 HASTANIN ADI VE SOYADI: PROTOKOL NO: DOĞUM TARİHİ: YATIŞ TARİHİ: ÇEVİRMEN İHTİYACI Çevirmen gerekli miydi? Evet Hayır Gerekli ise onam sırasında nitelikli bir çevirmen yanınızda var

Detaylı

Yaşam Sonu Kararlarında Hastane Etik Kurulları / Etik Konsültasyon. Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.

Yaşam Sonu Kararlarında Hastane Etik Kurulları / Etik Konsültasyon. Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu. Yaşam Sonu Kararlarında Hastane Etik Kurulları / Etik Konsültasyon Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Tıp Tarihi ve Etik AD mdemir@hacettepe.edu.tr Tanım Etik danışmanlık (konsültasyon) tıbbi konsültasyonun bir

Detaylı

0,02 0,0199 0,018 0,016 0,014 0,012 0,01 0,0078 0,008 0,006 0,004 0,002

0,02 0,0199 0,018 0,016 0,014 0,012 0,01 0,0078 0,008 0,006 0,004 0,002 0,02 0,018 0,0199 0,016 0,014 0,012 0,01 0,0078 0,008 0,006 0,004 0,002 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 7,00% 6,28% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,12% 2,00% 1,00% 0,00% 1993 1994 1995 1996

Detaylı

TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI. (4-5-6 Kasım 2016 tarihli TDB 16.Olağan Genel Kurulunda kabul edilmiştir)

TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI. (4-5-6 Kasım 2016 tarihli TDB 16.Olağan Genel Kurulunda kabul edilmiştir) TÜRK DİŞHEKİMLERİ BİRLİĞİ DİŞHEKİMLİĞİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI (4-5-6 Kasım 2016 tarihli TDB 16.Olağan Genel Kurulunda kabul edilmiştir) ÖNSÖZ Dişhekimliği Meslek Etiği Kuralları dişhekiminin hastasına,

Detaylı

Akılcılık Zihnin dogustan itibaren bazı temel ilkeler ya da fikirlerle donatılmıs oldugu anlayısı

Akılcılık Zihnin dogustan itibaren bazı temel ilkeler ya da fikirlerle donatılmıs oldugu anlayısı Felsefi olarak akılcılık akımı Platon la baslamıstır Akılcılık Zihnin dogustan itibaren bazı temel ilkeler ya da fikirlerle donatılmıs oldugu anlayısı İlaç kullanımında akılcılık Deney ve gözleme dayalı

Detaylı

BÖLÜM GÖĞÜS HASTALIKLARINDA HEKİMİN YASAL SORUMLULUKLARI

BÖLÜM GÖĞÜS HASTALIKLARINDA HEKİMİN YASAL SORUMLULUKLARI BÖLÜM 17 GÖĞÜS HASTALIKLARINDA HEKİMİN YASAL SORUMLULUKLARI Göğüs Hastalıklarında Hekimin Yasal Sorumlulukları Avukat Ziynet Özçelik 50 Göğüs Hastalıklarında Hekimin Yasal Sorumlulukları Giriş Günümüzde

Detaylı

DENEY HAYVANLARI LABORATUVARLARINDA VETERİNER HEKİMİN ROLÜ. *Gülhane Askeri Tıp Akademisi Araştırma ve Geliştirme Merkezi Deney Hayvanları Kısmı

DENEY HAYVANLARI LABORATUVARLARINDA VETERİNER HEKİMİN ROLÜ. *Gülhane Askeri Tıp Akademisi Araştırma ve Geliştirme Merkezi Deney Hayvanları Kısmı DENEY HAYVANLARI LABORATUVARLARINDA VETERİNER HEKİMİN ROLÜ Uzm. Vet. Hekim Tayfun İDE* Uzm. Vet. Hekim A.Sarper BOZKURT* *Gülhane Askeri Tıp Akademisi Araştırma ve Geliştirme Merkezi Deney Hayvanları Kısmı

Detaylı

AYDINLATILMIŞ ONAM ORTAK KARAR VERME. Doç. Dr. Ümit ÜNÜVAR Maltepe Ü. T. F. Adli Tıp AD

AYDINLATILMIŞ ONAM ORTAK KARAR VERME. Doç. Dr. Ümit ÜNÜVAR Maltepe Ü. T. F. Adli Tıp AD AYDINLATILMIŞ ONAM ORTAK KARAR VERME Doç. Dr. Ümit ÜNÜVAR Maltepe Ü. T. F. Adli Tıp AD AMAÇ ve HEDEFLER İletişim becerileri Kendini doğru ifade edebilme Söylenenleri anlaşılır kılma Etkin dinleme yapabilme

Detaylı