Farklı Düzeylerde L-carnitine nin Kafes Koşullarında Yetiştirilen Alabalıkların. (Oncorhynchus mykiss) Karkas Kompozisyonuna, Viserosomatik ve

Transkript

1 Farklı Düzeylerde L-carnitine nin Kafes Koşullarında Yetiştirilen Alabalıkların (Oncorhynchus mykiss) Karkas Kompozisyonuna, Viserosomatik ve Hepatosomatik İndeksleri Üzerine Etkileri* Suat DİKEL N.Burak ÜNALAN M.Vedat ALEV Gül A.KİRİŞ Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Balcalı Adana Özet Çalışmada Seyhan Baraj Gölünde yüzer ağ kafeslerde iki farklı dozda (300 ve 600 mg/kg) L- carnitine destekli ve kontrol yemiyle beslenen yaklaşık 70 g lık alabalıkların 63 günlük besi dönemi sonunda karkas randımanı ve bazı organosomatik indeksleri belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda yüksek düzeyde L-carnitine destekli yemle beslenen grupdaki bireylerin (% 54,33 ± 2,29) istatistiksel yönden önemli düzeyde olmamakla beraber diğer iki gruptan %1,22 ve 2,25 oranlarında daha iyi bir karkas randımanına ulaştğı saptanmıştır (P>0.05).Viserosomatik indeks bakımından 600 mg/kg L- carnitine destekli yemle beslenen grubun (%10.74±1,35) diğer gruplardan farklı olduğu bulunmuştur (P<0.05). Gruplar arasında yapılan analizlerle Hepatosomatik indekslerin birbirine oldukça yakın değerlerde olduğu saptanmıştır (P>0.05). Anahtar Kelimeler: L-carnitine, alabalık Karkas kompozisyonu, hepatosomatik indeks. The Effect of L-carnitine on Carcass Composition and Vicerosomatic and Hepatosomatic index of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) cultured in cage conditions Abstract The present study is concerned with the effect of dietary L-carnitine supplementation on vicerosomatic and hepatosomatic indexes and carcass composition of rainbow trout. Varying dietary levels of L-carnitine (0, 300 and 600 mg/kg) were administered to three groups of fish during a 63-day period. According to the results, high-level carnitine supplemented groups had larger filleting rate (% 54,33 ± 2,29) but there were no significant differences (P>0.05) among the groups. The results indicate that Vicerosomatic index of fish has been affected by L-carnitine supplementation (P<0.05). However there were no significant differences in Hepatosomatic index (P>0.05) of fish among the groups. Keywords: L-carnitine, trout, carcass composition, hepatosomatic index. *XII. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu Eylül 2003 Elazığ

2 1.Giriş Doğada özellikle koyun, kuzu, sığır ve domuz etinde bulunurken bitkisel kaynaklarda iz miktarda bulunan L-carnitine (γ-trimethilamino β-hydroxybutyricacid), et ve et ekstraktından elde edilen bir çeşit vitamin olarak kabul edilmektedir [1]. Su ürünleri üretiminin bir çok safhasında farklı amaçlara yönelik kullanımı söz konusudur. L-carnitine'nin; anaç bakımında spermatogenezisi teşvik etmek amacıyla, sıcak iklim balıklarında soğuğa karşı direnci arttırmak için, kuluçka teknolojisinde larval mortaliteyi azaltmak [2], yoğun yetiştiricilikte amonyağın toksisitesinden korunmak için [3], genel olarak balık yetiştiriciliğinde de yemden daha iyi yararlanma, yüksek protein içeriği ve proteinden yararlanma oranında artış ve çevresel etkenlere gösterilen dirençte artış sağlaması amacıyla kullanılması söz konusudur [4]. Ancak alabalıklarda karkas kompozisyonuna ve besin içeriği üzerine yaptığı etkiler hakkında belli düzeyde bir bilgi edinilmesine rağmen, daha detaylı bir biçimde hangi dozda ne kadar etki ettiğinin belirlenmesine gereksinim duyulmaktadır. 2.Materyal ve Yöntem Çalışma Ç.Ü.Su Ürünleri Fakültesi ile Koordineli bir biçimde üretim yapan Ünalan Balıkçılık Ltd Şti.nde yetiştirilen Alabalıklar (Oncorhynchus mykiss) üzerinde gerçekleştirilmiştir.denemede Abalıoğlu Yem Soya ve tekstil Sanayi A.Ş. nin alabalık büyütme yemi kullanılmıştır. Çalışmada üç farklı düzeyde L-carnitine içeren yemle beslenmiş balıklar Karkas kompozisyonlarının belirlenmesi amacıyla aynı anda hasat edilerek öldürülmüştür. Öncelikle yenilemeyen bölümün analizi için her gruptan rastgele alınan 10 adet balığın canlı ağırlıkları tartılmış ve hemen ardından baş kısmı (Operkülün hemen üst kısmından) kesilerek Baş Ağırlığı tesbit edilmiştir. Ardından karın bölgesi yarılarak içorganlar çıkartılmış ve tartılarak, İçorgan ağırlıkları bulumuştur. Ayrıca içorgan içinden karaciğer çıkartılarak ayrıca tartılarak Hepatosomatik indeksler oluşturulmuştur. Balıkların kılçık ve yüzgeçleri çıkartılarak kemik ağırlığı belirlenmiştir. Son olarak balıkların pul ve deri bölümleri sıyırılarak karkastan ayrılmış ve yenmeyen bölümlerin tüm unsurları ortaya çıkartılmıştır.

3 4.Bulgular Denemede elde edilen sonuçlar tablo da belirtildiği gibidir. Tablo 1 63 günük Deneysel Besi Peryodu Sonunda Alabalıkların Karkas Performansları Deneysel Gruplar Ölçütler 300 mg L-carnitne/kg 600 mg L-carnitne/kg Kontrol Canlı Ağırlık(g) ± ± ±24.84 Fileto Ağırlığı (g) ± ± ±18.64 Oransal (%) 53.13±2.7 a 54.33±2.29 a 53.67±2.85 a Baş Ağırlığı (g) 32.99± ± ±2.43 Oransal (%) 13.73±1.78 a 13.71±1.16 a 13.99±1.30 a İçorganlar Ağırlığı (g) 30.61± ± ±3.33 Viserosomatik İn ±1.01 a 10.74±1,35 b 12.10±2.39 a Geri kalan bölümler (kemik, deri, pul vs) Ağırlığı (g) 49.50± ± ±6.11 Oransal (%) 20.60±0.99 a 21.22±1.47 a 20.24±2.75 a Karaciğer 2.60± ± ±0.63 Ağırlığı Hepatosomatik İndeks 1.085±0.17 a 1.07±0.10 a 1.04±0.15 a Küçük Harfler Ortalamalar arasındaki istatistiksel Farklılığı Temsil etmektedir (P<0.05) L-carnitine nin alabalıkta karkas kompozisyonuna önemli düzeyde etki etmediği görülürken sadece içorganların oranında yüksek dozda L-carnitine eklenen grubun diğer gruplardan farklı olarak, onlardan daha küçük bir orana sahip olduğu saptanmıştır (P<0.05). Hepatosomatik indeksler bakımından L- carnitine eklenen grupların kontrol grubundan farklı olmadığı bulunmuştur (P>0.05).

4 300 mg/kg 20,6% 12,74% 53,13% 13,73% Fileto Baş İçorgan Kemik-deri Şekil mg/kg L-carnitine Destekli Yemle Beslenen Grubun Karkas Kompozisyonu 21,22% 10,74% 54,33% 13,71% Fileto Baş İçorgan Kemik-deri Şekil mg/kg L-carnitine Destekli Yemle Beslenen Grubun Karkas Kompozisyonu

5 20,24% 12,10% 53,67% 13,99% Fileto Baş İçorgan Kemik-deri Şekil 3 Kontrol Grubunun Karkas Kompozisyonu (%) 5.Tartışma Bu çalışmada L-carnitine nin alabalık karkas kompozisyonuna viserosomatik indeks dışında her hangi bir etki yapmadığı saptanmıştır. Bu sonuçlar Rodehutscord [5]. (1995) ve [6]. Becker ve ark. (1999) ile paralellik içindedir. Bunun yanı sıra bir çok yazar ise L-carnitine nin bir çok balıkta karkas kompozisyonuna önemli düzeyde etki ettiğini bildirmişlerdir [7], [8], [9]. Bir çok çalışma L-carnitinenin balık yetiştiriciliğinde genellikle Doğrusal olmayan bir dozaj etkileşimine (Non-Linear Dose Response) sahip olduğunu gösterirken [6],[8],[10],[11],[12], bazı araştırmalar da bunun tam aksini iddia etmektedir [13],[14],[15]. Denemede elde edilen sonuçlar doğrusal olmayan dozaj etkileşimini destekler biçimde ortaya çıkmıştır. Çalışmada hepatosomatik indekslere bakıldığında L-carnitine nin alabalıklarda karaciğer ağırlığına ve gelişmesine beklenenin aksine her hangi bir katkı yapmadığı saptanmıştır. Zira yetiştiricilikte, özellikle de yem katkı maddeleri hepatosomatik indeksleri etkileyebilmektedir [16],[17],[18], [19]. 6.Sonuç Alabalık yetiştiriciliğinde yeme 600 mg/kg L-carnitine eklenmesi diğer gruplara oranla fileto miktarını %1,22 ve 2,25 oranlarında yükseltmiş, Viserosomatik indekste %15 civarında bir düşüşe neden olurken, Hepatosomatik indekste önemli bir değişime neden olmamıştır.

6 7.Kaynaklar 1.Anonymous, L-carnitine in Animal Nutrition. Carniking and Carnifeed. L-carnitine Folder. Lonza LTD.p C. Martinez-Tapia, Fernandez-Pato, Use of Fat, Carnitine and Vitamin E in the ongrowing of Turbot (Scophtalmus maximus L.). "World aquaculture 93" Int. Conf. Torremolinos( Esp). Marine Fish Sec. Posters, May. p G. C. Tremblay, T.M.,Bradley, L-carnitine Protects Fish Against Acute Ammonia Toxicity. Comp. Biochem. Physiol. C101: ; K. Becker, U. Focken, Effect of Feed Supplementation with L-carnitine on Growth, Metabolism and Body Composition of Carp (Cyprinus capio L.). Aquaculture 129: M. Rodehutscord, Effects of Supplemental Dietary L-carnitine on Growth and Body Composition of Rainbow Trout Oncorhynchus mykiss Fed High-Fat Diets. J. Anim. Physiol. Anim. Nutr. 73, K. Becker, S. Schreiber, C. Angoni, R. Blum, Growth Performance and Feed Utilization Response of Oreochromis niloticus X Oreochromis aureus Hybrids to L-carnitine Measured Over a Full Fattening Cycle Under Commercial Conditions. Aquaculture; 174, G. J. Burtle, Q. Liu, Dietary L-carnitine and Lysine Affect Channel Catfish Lipid and Protein Composition.J. World Aquacult. Soc.; 25, S. Chatzifotis, T. Takeuchi, T. Seikai, The Effect of Dietary L-carnitine on Growth Performance and Lipid Composition in Red Sea Bream Fingerlings. Fish. Sci.;61, H. Ji, T. M. Bradley, G. C. Tremblay, Atlantic Salmon Salmo salar fed L-carnitine Exhibit Altered Intermediary Metabolism and Reduced Tissue Lipid, but no Change in Growth Rate. J. Nutr.; 126, S. Schreiber, K. Becker, V. Bressler, L. Fishelson, Dietary L-carnitine protects the gills and skin of guppies Poecilia reticulata against anionic xenobiotics. Comp. Biochem. Physiol.,117 C, P. Keshavanath, P. Renuka, Effect of dietary L-carnitine supplements on growth and body composition of fingerling rohu, Labeo rohita Hamilton. Aquacult. Nutr.,4, S. Harpaz, K. Becker, R. Blum, The Effect of dietary L-carnitine supplementations on cold tolerance and growth of ornamental cichlid fish Pelvicachromis pulcher preliminary results. J. of Thermal Biology,24, E. Torreele, A. Van Der Sluizen, J. Verreth, The Effect of Dietary L-carnitine on the Growth Performance in Fingerlings of the African Catfish Clarias gariepinus in Relation to Dietary lipid. Br. J.Nutr.; 69,

7 14.V. Jayaprakas, C. Sambhu, S.S. Kumar, Effect of Dietary L-carnitine on Growth and Reprocutive Performance of Male Oreochromis mossambicus Peters. Fish. Technol.; 32, U. Focken, K. Becker, P. Lawrence, A note on the effects of L-carnitine on the energy metabolism of individually reared carp, Cyprinus carpio L. Aquacult. Nutr., 3, J. Bandeen, F. Leatherland, Changes in proximate composition of juvenile white suckers following re-feeding alter a prolonged fast. Aquaculture Int., 5, B. J. Bjerkeng, K. Johnsen, I. Mayer, M. Storebakken, K. J.,Nilssen, Influence of 11-keto testosterone, 17β-estradiol, and 3,5,3 -triiodo- L -thryronine on distrubution and metabolism of carotenoids in Arctic charr, Salvelinus alpinus L. Fish Phis. And Biochemistry. 21; R. S. Rasmussen, T. H. Ostenfeld, E McLean, Growth and feed utilisation of rainbow trout subjected to changes in feed lipid concentrations. Aquaculture International. 8; M. Yıldız, E. Şener, Levrek (Dicentrarchus Labrax L.1758) başlangıç yemlerinde balık yağı yerine kullanılan farklı bitkisel yağların karaciğer yağı kompozisyonuna etkisi. Turk. J. of Vet.Anim Sci..27;