IŞIL TEKSTİL SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. ÇORLU ŞUBESİ TEKSTİL FABRİKASI; KUMAŞ BOYAMA, TERBİYE VE BASKI İŞLEMLERİ PROJESİ

Transkript

1

2 PROJE SAHİBİNİN ADI IŞIL TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ÇORLU ŞUBESİ ADRESİ Çamlık Mahallesi, Asfalt Boyu, Küme Evler, No:16, Ulaş, Çorlu/TEKİRDAĞ TEL NO VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI Tekstil Fabrikası (Kumaş Boyama, Terbiye ve Baskı) için Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası PROJE BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE TL Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Ulaş Beldesi, Çamlık Mahallesi, Asfalt Boyu, Küme Evler, No:16, F19A24C Pafta, 206 Ada- 1 parsel ve 510 parsel Datum ED50 WGS84 Türü UTM COĞRAFİ Projeksiyon 6 Derece Derece- Kesir DOM ZONE Nokta No Y X Enlem Boylam 1/ o o / o o / o o / o o / o o o o o o o o o o o o PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) Tekstil Fabrikası, Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe Giren (R.G. Değişik tarih ve sayı) ÇED Yönetmeliği, Ek-I Listesi, Madde 27- Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri.) veya boyama birimlerini içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları, (3.000 ton/yıl ve üzeri) kapsamında değerlendirilmiştir. PTD RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI BİOFORUM ÇED VE ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. PTD RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI ÇED BAŞVURU DOSYASI SUNUM TARİHİ Muhittin Mah. Omurtak Cad. Peksoy Apt. No:89 Kat:5 D:20 Çorlu/Tekirdağ T: , F:

3 İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ 5 I.1. Proje konusu, yatırımın tanımı, ömrü, hizmet maksatları, önem ve gerekliliği 6 I.2. Projenin fiziksel özelliklerinin, inşaat ve işletme safhalarında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması. 37 I.3. Önerilen projeden kaynaklanabilecek önemli çevresel etkilerin genel olarak açıklanması (su, hava, toprak kirliliği, gürültü, titreşim, ışık, ısı, radyasyon ve benzeri.) 40 I.4. Yatırımcı tarafından araştırılan ana alternatiflerin bir özeti ve seçilen yerin seçiliş nedenlerinin belirtilmesi 42 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU 43 II.1. Proje yeri ve alternatif alanların mevkii, koordinatları, yeri tanıtıcı bilgiler. 44 BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ 46 III.1. Önerilen proje nedeniyle kirlenmesi muhtemel olan çevrenin; nüfus, fauna, flora, jeolojik ve hidrojeolojik özellikler, doğal afet durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koşullar) iklimsel faktörler, mülkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj özellikleri, arazi kullanım durumu, hassasiyet derecesi (EK-V deki Duyarlı Yöreler listesi de dikkate alınarak) ve yukarıdaki faktörlerin birbiri arasındaki ilişkileri de içerek şekilde açıklanması 47 BÖLÜM IV: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 64 IV.1. Önerilen projenin aşağıda belirtilen hususlardan kaynaklanması olası etkilerinin tanıtımı. (Bu tanım kısa, orta, uzun vadeli, sürekli, geçici ve olumlu olumsuz etkileri içermelidir.) 65 IV.1.a. Proje için kullanılacak alan, 65 IV.1.b. Doğal kaynakların kullanımı, 65 IV.1.c. Kirleticilerin miktarı, (atmosferik koşullar ile kirleticilerin etkileşimi) çevreye rahatsızlık verebilecek olası sorunların açıklanması ve atıkların minimizasyonu. 69 IV.2. Yatırımın çevreye olan etkilerinin değerlendirilmesinde kullanılacak tahmin yöntemlerinin genel tanıtımı 76 IV.3. Çevreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltılması için alınması düşünülen önlemlerin tanıtımı. 76 BÖLÜM V: HALKIN KATILIMI 81 BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ 83 EKLER Proje için belirlenen yer ve alternatiflerinin varsa; çevre düzeni, nazım, uygulama imar planı, vaziyet planı veya plan değişikliği teklifleri, Yatırımcı için projesi ile ilgili olarak daha önceden alınmış izin, onay, ruhsat veya ilgili kurumlardan alınmış belgeler vb., Proje için seçilen alana ilişkin arazi kullanım durumu. 91 NOTLAR VE KAYNAKLAR 92 YETERLİK BELGESİ TEBLİĞİ KAPSAMINDA ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ BAŞVURU DOSYASI HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN TANITIMI 92 2

4 TABLOLAR Tablo tarih ve 4171 sayı numaralı Kapasite Raporuna Göre Üretim Miktarları Tablo tarih ve 4171 sayı numaralı kapasite raporuna göre kullanılan hammadde miktarları Tablo tarih ve 4171 sayı numaralı kapasite raporuna göre kullanılan makine listesi Tablo 4. Bölgenin Depremsellik Durumu Tablo 5. Deprem Dağılımları Tablo 6. Türkiye de ve Tekirdağ İlinde Sulanan Arazi Varlığı ve Sulama Yapısı Tablo 7. Tekirdağ İli Sulama Gölleri Tablo 8. Su Tüketimi Olan Makine Listesi Tablo 9. Su Kullanım Yerleri ve Miktarları Tablo 10. İşletme Aşamasında Oluşan Tıbbi Atıklar Tablo 11. Tesiste oluşacak tehlikeli atıklar ve tahmini miktarları Tablo 12. İşletme Aşamasında Oluşan Tehlikeli Atıklar Tablo 13. Tesiste Mevcut Durumda Oluşan Atık Yağ Miktarları Tablo 14. Tesiste oluşan toplam atıksu miktarı Tablo 15. Tesiste meydana gelen tehlikesiz atıklar Tablo 16. Emisyon Kaynakları ve Kirleticiler ŞEKİLLER Şekil 1. Ham Kumaş Depo Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 2. Merserizasyon Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 3. Kontinü Kasar Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 4. Boyahane Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 5. Baskı Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 6. Kuru Bölüm Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 7. Sevkiyat Ünitesi İş Akım Şeması Şekil 8. Boyahane Ünitesine Ait Fotoğraf Şekil 9. Laboratuvar Bölümüne Ait Fotoğraf Şekil 10. Baskı Ünitesine Ait Fotoğraf-1 Şekil 11. Baskı Ünitesine Ait Fotoğraf-2 Şekil 12. Baskı Ünitesine Ait Fotoğraf-3 Şekil 13. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-1 Şekil 14. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-2 Şekil 15. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-3 Şekil 16. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-4 Şekil 17. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-5 Şekil 18. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-6 Şekil 19. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-7 Şekil 20. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-8 Şekil 21. Kuru Bölüm Ünitesine Ait Fotoğraf-9 Şekil 22. Faaliyet Alanı Fotoğrafı-1 Şekil 23. Faaliyet Alanı Fotoğrafı-2 Şekil 24. Faaliyet Alanı Fotoğrafı-3 Şekil 25. Yer Bulduru Haritası Şekil 26. Faaliyet Alanı Uydu Fotoğrafı-1 3

5 Şekil 27. Faaliyet Alanı Uydu Fotoğrafı-2 Şekil 28. Deprem Haritası EKLER EK-1 Tapu Senedi ve Adres Değişikliği Yazısı EK-2 Tesisin Koordinatları EK-3 Buhar Alım Sözleşmesi, Buhar Alım Faturası, Doğalgaz Faturası, Elektrik Faturası EK-4 Kapasite Raporları EK-5 Malzeme Güvenlik Formları ve SEVESO Bildirimi EK-6 Vaziyet Planı EK-7 Makine Yerleşim Planı EK-8 Kurum Görüşleri EK-9 1/ ve 1/ Ölçekli Çevre Düzen Planı EK-10 1/5.000 Ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı, Plan Notları ve Lejant Paftası EK-11 1/1.000 Ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı, Plan Notları ve Lejant Paftası EK-12 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita EK-13 Tesise ait Yeraltı Suyu Kullanma Belgesi, Komşuluk Hakkı Su Sözleşmesi ve Dystar Firmasının Yeraltı Suyu Kullanma Belgesi EK-14 Ulaş Belediyesi Katı Atık Toplama Yazısı EK-15 Tıbbi Atık Çıkışına Ait Belge EK-16 Tesisin Eren Kağıt San. Ve Tic. A.Ş. ve Ulaş Geri Dönüşüm Teks. İnş. Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile Yaptığı Ambalaj Atığı Alım Sözleşmesi, Teslim Makbuzu ve Piyasaya Süren Bildirimi EK-17 Tehlikeli Atık Alım/Satım Sözleşmeleri, U.A.T.F. Örnekleri, Tehlikeli Atık Beyanı ve Atık Yönetim Planı EK-18 Taşeron Firma ile Yemek Sözleşmesi, Bitkisel Atıkyağ Alım Sözleşmesi ve U.A.T.F. Örnekleri EK-19 Atıkyağ Beyan Formu, Atıkyağ Kategori Analiz Raporu, Ataberk Firması ile Yapılan Sözleşme ve U.A.T.F. Örnekleri EK-20 Atıksu Arıtma Tesisine Ait İş Akım Şeması ve Açıklaması, Atıksu Analiz Raporu, Tesise Ait Atıksu Arıtma Tesisin 2005/5 Atıksu Arıtma Tesisi Proje Onay Genelgesine göre 27/04/2004 tarihinden önce yapıldığını gösterir belge EK-21 Tehlikesiz Atık Beyanı, Tehlikesiz Atık Alım/Satım Sözleşmesi ve Tehlikesiz Atık Çıkış Faturaları EK-22 Emisyon Ölçüm Raporu ve İl Müdürlüğü Uygunluk Yazısı EK-23 Temiz Üretim Planı EK-24 Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası Hazırlayanların Tanıtımı 4

6 BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ 5

7 I.1. Proje konusu, yatırımın tanımı, ömrü, hizmet maksatları, önem ve gerekliliği I.1.1 Proje Konusu Proje konusu faaliyet; Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Ulaş Beldesi, Çamlık Mahallesi, Asfalt Boyu, Küme Evler, No:16, F19A24C Pafta, 206 Ada- 1 parsel ve 510 parsel de m 2 yüzölçümlü alanın, m 2 yüzölçümlü kapalı alanda bulunan, Işıl Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. Çorlu Şubesi tarafından işletilmekte olan Tekstil Fabrikasıdır. Tesiste, Kumaş Boyama, Terbiye ve Baskı işlemleri yapılmaktadır. I.1.2 Yatırımın Tanımı Proje konusu faaliyet; Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Ulaş Beldesi, Çamlık Mahallesi, Asfalt Boyu, Küme Evler, No:16, F19A24C Pafta, 206 Ada- 1 parsel ve 510 parsel de m 2 yüzölçümlü alanın, m 2 yüzölçümlü kapalı alanda bulunan, Işıl Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. Çorlu Şubesi tarafından işletilmekte olan Tekstil Fabrikasıdır. Tesiste, Kumaş Boyama, Terbiye ve Baskı işlemleri yapılmaktadır. Işıl Tekstil, 1997 yılında faaliyete başlamıştır. Bugün ise firma, son teknoloji ile donatılmış tesislerinde, profesyonel kadrosuyla her çeşit örme kumaş üretimi ve ihracatı yapan Türkiye'nin önde gelen üreticilerinden biridir. Özellikle örme kumaş konusunda uzmanlaşan Işıl Tekstil, Kumaş Boyama, Terbiye ve Baskı alanlarındaki yatırımlarını tamamlayarak entegre bir kumaş üreticisi ve tüm Dünya da tanınıp takip edilen lider bir marka haline gelmiştir. Merkez ofisi İstanbul da bulunan firma, iplik fabrikasını Niğde de, Kumaş Boyama, Baskı ve Terbiye tesislerini ise Çorlu da konumlandırmıştır. Tesis, ISO , OEKO TEX Class I ve II, GOTS (Global Organic Textile Standard), Purewear ve Nanosphere Kalite Belgelerine sahiptir. Tesisin Tapu Senedi EK-1 de, Koordinatları da EK-2 de verilmiştir. Proje, Tarih ve Sayılı (R.G. Değişik tarih ve sayı) Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe Giren ÇED Yönetmeliği nin, Ek-1 Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesinin 27. Maddesine Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri.) veya boyama birimlerini içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları, (3.000 ton/yıl ve üzeri) girmekte olup, aynı yönetmeliğin Ek-3 formatına göre bu rapor hazırlanmıştır. Tesiste kumaş boyama, Terbiye ve Baskı işlemleri yapılmakta olup, tesis prosesine ait detaylı bilgiler I de verilmiştir. 6

8 I Projenin İş Akım Şeması ve Açıklaması Tesiste kumaş boyama, terbiye ve baskı işlemlerine ait detaylı anlatım 7 üniteye bölünerek aşağıda verilmiştir. I Ham Kumaş Depo Ünitesi Bu ünitede müşteriden gelen ham kumaşların depolanması ve açılması işlemleri gerçekleştirilmektedir. Ham Kumaş Depo Ünitesi İş Akım Şeması ve Açıklaması: TESİSE GELEN HAM KUMAŞ ÇIKTILAR AMBALAJ ATIKLARI (NAYLON VE ROLİK) HAM KUMAŞ DEPOLAMA ÜNİTESİNDE DEPOLAMA GİRDİLER ELEKTRİK AÇILIMIŞ HAM KUMAŞ HAM MAL AÇMA VE PARTİLEME PAKETLİ HAM KUMAŞ MERSERİZE ÜNİTESİ BOYAHANE ÜNİTESİ BASKI ÜNİTESİ Şekil 1: Ham Kumaş Depo Ünitesi İş Akım Şeması Ham Kumaş Depo Ünitesi İş Akım Şeması Açıklaması: Tesise gelen ham kumaşlar ham kumaş depo ünitesine sevk edilir. Müşterinin talep ettiği siparişe göre kalite kontrol ünitesi ham kumaş mal açma makinelerinde açılır ve ters çevirme makinesinde çevrilir. Ham kumaş mal açma işlemleri sırasında hem kumaşın yüzeyi kontrol edilir hem kumaş müşteri sipariş etmiş olduğu kilolara göre partilere ayrılır..ham Kumaş Depo Ünitesindeki Girdiler: 1- Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: Bu ünitede herhangi bir ürün üretim işlemi gerçekleştirilmemektedir. Tesise gelen ham kumaşların depolama işlemi ve kumaş açma ve partileme işlemi yapılmaktadır. 1- Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: Bu ünitede herhangi bir ikincil ve/veya yardımcı maddeler kullanılmamaktadır. 2- Diğer Girdiler: Elektrik 7

9 Ham Kumaş Depo Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: Bu ünitede herhangi bir ürün üretim işlemi gerçekleştirilmemektedir. Tesise gelen ham kumaşların depolama kumaş açma ve partileme işlemi yapılmaktadır. 2- Atıklar: Ambalaj Atığı (Naylon ve Rolik) 3- Deşarjlar: Bu ünitede atıksu kaynağı bulunmamaktadır. 4- Enerji: Bu ünitede makineler elektrik enerjisi ile çalışmaktadır. I Merserizasyon Ünitesi Bu ünitede müşteriden gelen ham kumaşların merzerize işlemi gerçekleştirilmektedir. ÇIKTILAR MERSERZE İŞLEMİ GÖRMÜŞ KUMAŞ KUMAŞ AÇMA İŞLEMİ GİRDİLER HAM KUMAŞ ATIKSU KONTAMİNE AMBALAJLAR (TEHLİKELİ ATIK) AÇIK EN MERSERİZE MAKİNASI KURUTMA İŞLEMİ SU KİMYASAL MADDELER (SUDKOSTİK, ISLATICI, ASETİK ASİT) BOYAHANE ÜNİTESİ SANFOR MAKİNASI ELEKTRİK BASINÇLI HAVA BUHAR Şekil 2: Merserizasyon Ünitesi İş Akım Şeması Merserize Ünitesi İş Akım Şeması Açıklaması: Tesise gelen ham kumaş mal açma makinasında açıldıktan sonra açık en merserize makinasında merserizasyon işlemi görmektedir. Merserizasyon her zaman uygulanmayan, ön terbiye işlemlerine, daha çok yüksek kaliteli mamullerde ( bluzluk ve üst giyim poplinlerde ) veya boyalı ve baskılı malların boya verimini arttırmak üzere ilave edilen bir prosestir. Merserize prosesi, pamuğun makinede bir yandan gerilim altında tutulurken bir yandan da yüksek konsantrasyonda kostik çözeltisiyle muamele edilerek, pamuğun parlaklaştırılması ve dayanıklılaştırılması için yapılan işlemlerdir. Buradan çıkan kumaşlar müşteri siparişine göre boyahane, baskı ya da sevkiyat ünitesine gönderilir. Merserizasyon Ünitesindeki Girdiler: 1. Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Pamuklu Kumaş 8

10 - Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: - Sudkostik (48 o Be) - Islatıcı - Asetik Asit (%80) 3- Diğer Girdiler: - Elektrik - Basınçlı Hava - Buhar - Su Merserize Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: - Merserize İşlemi Görmüş Pamuklu Kumaş - Merserize İşlemi Görmüş Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Atıklar: - Kontamine Ambalaj (tehlikeli atık) 3- Deşarjlar: Bu ünitede merserize makinalarında kumaşa kumaşa verilen su ve kimyasal maddeler sonucu atıksu oluşmaktadır. Oluşan atıksular tesise ait biyolojik atıksu arıtma tesisinde arıtılmaktadır. 4- Enerji: Bu ünitede makineler basınçlı hava, elektrik enerjisi ve buhar ile çalışmaktadır. 9

11 I Kontinü Kasar Ünitesi Bu ünitede ham kumaşa kasar ( beyazlatma ) işlemi gerçekleştirilmektedir. HAM KUMAŞ DEPO KONTİNÜ KASAR MAKİNASI MAL AÇMA KISMI ÇIKTILAR BOYALI KUMAŞ ATIKSU KONTAMİNE AMBALAJLAR (TEHLİKELİ ATIK) KONTİNÜ KASAR (BEYAZLATMA) SIKMA KURUTMA ÜTÜ HAM KUMAŞ SU GİRDİLER KİMYASALLAR (SUDKOSTİK, ISLATICI, STABİLİZATÖR, YAĞ SÖKÜCÜ, HİDROJEN PEROKSİT) ELEKTRİK PAKET BASINÇLI HAVA BUHAR SEVKİYAT ÜNİTESİNE SEVK Şekil 3: Kontinü Kasar Ünitesi İş Akım Şeması Kontinü Kasar Ünitesi İş Akım Şeması Açıklanması: Müşterinin talep ettiği kumaşın ağartılması yani beyazlatılması işlemi için ham kumaşlar direkt kontinü kasar ünitesine sevk edilir. Kontinü kasar makinesine verilen kumaşlar makineye ait mal açma makinelerinde açılırken aynı anda kontinü kasar makinesinin içine hatlar vasıtasıyla makineye halat şeklinde girer. Kasar makinesine gelen kumaş kuru jbox a alınır. Buradan saturatöre gelen kumaş kimyasal alır. Kimyasal (Mahlul) verilen kumaş yaş jbox a geçer. Yaş jbox ta kumaş buharlanır ve belli bir süre bekletilerek kostik, peroksit ve diğer kimyasallarla reaksiyona tabi tutulur. Daha sonra yıkanır. Yıkanan kumaş banyolara gelir, ilk üç banyoda yıkama işlemleri yapılır. Dördüncü banyoda ph oranını ayarlamak için asit verilir. Beş ve altıncı banyolardan sonra kumaşa hava verilerek açılır ve sıkılarak sallamaya gelir buradan boş kasar arabasının içine alınır. Kasar makinesinde her 30 dakikada bir titrasyon yapılır. Titrasyon ile ana kimyasal tankı ve her kimyasal tankının içindeki kimyasalın dozaj miktarı ölçülür. Kasar makinesinden çıkan kumaş öncelik olarak balon sıkmadan geçirilerek yüzeyleri açılır. Daha sonra kurutma makinesinden geçirilerek kumaşın yüzeyi buhar vasıtasıyla kurutulur. 10

12 Kurutma işlemi tamamlandıktan sonra tüp sanfor makinesine alınarak, kumaşın buhar ve sıcaklık vasıtasıyla eni, gramajı, çekmezliği ve ütüsü yapılır. Tüp sanfordan çıkan ürünlere aynı anda o bölümde çalışan personel tarafından hem yüzey kontrolü hem de paketleme işlemi yapılır. Paketlenen kumaşlar sevkiyat ünitesine sevk edilir. Kontinü Kasar Ünitesindeki Girdiler: 1. Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Pamuklu Kumaş - Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2. Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: - Sudkostik - Islatıcı - Stabilizatör - Yağ Sökücü - Hidrojen Peroksit 3. Diğer Girdiler: - Elektrik - Basınçlı Hava - Buhar - Su Kontinü Kasar Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: - Kasarlanmış Pamuklu Kumaş - Kasarlanmış Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Atıklar: - Kontamine Ambalaj (tehlikeli atık) 3- Deşarjlar: Baskı Ünitesinde kumaşa uygulanan baskı ve yıkama işlemlerinden kaynaklı açığa çıkan atıksu kanal ve ızgaralar vasıtasıyla biyolojik atıksu arıtma tesisine gönderilerek arıtılmaktadır. 4- Enerji: Bu ünitede makineler elektrik enerjisi ve buhar ile çalışmaktadır. 11

13 I Boyahane Ünitesi: Bu ünitede ham kumaşa boyama işlemi gerçekleştirilmektedir. 12

14 GİRDİLER BOYA KAZANINA GİRİŞ HAM KUMAŞ SU ÇIKTILAR BOYALI KUMAŞ SU ATIKSU ÇIKIŞI SU HT BOYAMA (ÖN AĞARTMA- REAKTİF BOYAMA-POLYESTER BOYAMA) REAKTİF YIKAMA (YIKAMA VE ATIKSU ÇIKIŞI BALON SIKMA MAKİNESİNE SEVK KİMYASAL İLAVE MÜŞTERİ TALEBİNE GÖRE POLYESTER YIKAMA VE REDÜKLEME SU TÜP KESME ATIKSU ÇIKIŞI BOYA VE KİMYASAL İLAVE BOYA VE KİMYASALLAR (REAKTİF BOYA, SUDKOSTİK, ISLATICI, İYON TUTUCU,SODYUM SİLİKAT, HİDROJEN PEROKSİT, YAĞ SÖKÜCÜ, KIRIK ÖNLEYİCİ, ASETİK ASİT, PEROKSİT ENZİMİ, SODYUM KARBONAT, TUZ, SABUN, KATYONİK YUMUŞATICI, SİLİKON YUMUŞATICI,DİSPERS BOYA, PH TAMPONLAYICI, DİSPERGATÖR, HİDROSÜLFİT ) ELEKTRİK BASINÇLI HAVA ATIKSU KONTAMİNE AMBALAJLAR (TEHLİKELİ ATIK) KURU BÖLÜM ÜNİTESİNDE RAM MAKİNESİNE SEVK MÜŞTERİ TALEBİNE GÖRE KURUTULDUKTAN SONRA BASKI ÜNİTESİNE SEVK BUHAR Şekil 4: Boyahane Ünitesi İş Akım Şeması 13

15 Boyahane Ünitesi İş Akım Şeması Açıklaması: Depo ünitesinden gelen ham kumaşlar, müşterinin talep ettiği siparişe göre kumaş hazırlama ünitesinde kumaş açma makinelerinde açılır. Ham kumaş mal açma işlemleri sırasında hem kumaşın yüzeyi kontrol edilir hem de kumaş müşteri sipariş etmiş olduğu kilolara göre partilere ayrılır. Kumaşın mal açma işlemi tamamlandıktan sonra kumaş, partilenen kiloya göre ilgili boya kazanına alınır. Boyahane ünitesindeki boyama kazanlarında %80 civarında pamuklu kumaş boyama yani reaktif boyama işlemi, %20 pamuk-polyester karışımı kumaş boyama işlemi yapılmaktadır. Pamuklu kumaşın tamamına ön kasar işlemi yapılırken, polyester kumaşa ön kasar işlemi yapılmaz direk boyama işlemi uygulanır. Müşterinin talep etmiş olduğu kumaş cinsi pamuklu ise kumaşa boyama kazanında öncelik olarak yüzeyindeki yağ, mum, pektin ve bazı safsızlıkların giderilmesi için ön kasar işlemi yapılır. Ön ağartma işlemi sırasında işletmede hazırlanan reçetelere göre kazanlara kimyasal verilir. Ön ağartma işlemi tamamlandıktan müşteri siparişi doğrultusunda hazırlanan reçetelere göre kazanlara boya ve kimyasal ilave edilir. Ve kumaşa reaktif boyama işlemi yapılır. Boyaması tamamlanan kumaşlara üzerindeki bağlanmamış boyayı alabilmek ve kumaşı yumuşatabilmek için reaktif yıkama ve yumuşatma işlemi yapılır. Bu işlem sırasında da işletmede hazırlanan reçetelere göre kazanlara kimyasal verilir. Müşterinin talep etmiş olduğu kumaş cinsi pamuk-polyester karışımı ise kumaşa öncelikle pamuk kısmı için ön ağartma işlemi yapılır. Ön ağartma işlemi tamamlandıktan sonra müşteri siparişine göre hazırlanan boya ve kimtasal ilave edilerek kumaşa reaktif boyama işlemi uygulanır. Boyaması tamamlanan kumaşlara üzerindeki bağlanmamış boyayı alabilmek ve kumaşı yumuşatabilmek için reaktif yıkama ve yumuşatma işlemi yapılır. Daha sonra kumaşın polyester kısmı için hazırlanan boya ve kimyasallar ilave edilerek kumaşa dispers boyama işlemi uygulanır. Boyaması tamamlanan kumaşlara üzerindeki bağlanmamış boyayı alabilmek için hazırlanan kimyasallar da eklenerek polyester yıkama ve redükleme işlemi yapılır. Boya kazanlarında işlemleri tamamlanan kumaşlar; müşteri siparişine göre açık en kumaş ise tüp kesme makinesinden geçirilerek kumaş may çizgilerinden kesilerek eni açılır. Oradan da kuru bölüm ünitesinde bulunan ram makinesine sevk edilir. Müşteri siparişinde kumaşın enini tüp olarak istemişse kumaş direk kuru bölüm ünitesindeki balon sıkma makinesine gönderilerek kumaşın kurutmaya girmeden önce balon sıkmadan geçirilerek tüp kumaşların kurutma makinesinden rahat geçirilmesi sağlanır. Buradan da kumaş tüp ise direk kuru bölüm ünitesindeki kurutma makinesine açıken ise önce tüp kesmeye giderek eni açılır oradan da kuru bölüm ünitesindeki ram makinesine sevk edilir. Daha sonra müşteri siparişine göre baskı ünitesine sevk edilir. Boyahane Ünitesindeki Girdiler: 1. Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Pamuklu Kumaş - Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2. Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: - Sudkostik (48 o Be) 14

16 - Islatıcı - Stabilizatör - Yağ Sökücü - Hidrojen Peroksit - Reaktif Boya - Iyon Tutucu - Sodyumsilikat - Kırık Önleyici - Asetik Asit (%80) - Sabun - Katyonik yumuşatıcı - Silikon Yumuşatıcı - Dispers Boya - ph Tamponlayıcı - Dispergatör - Hidrosülfit 3. Diğer Girdiler: - Elektrik - Basınçlı Hava - Buhar - Su Boyahane Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: - Boyalı Pamuklu Kumaş - Boyalı Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Atıklar: - Kontamine Ambalaj (tehlikeli atık) 3- Deşarjlar: Bu ünitede boyama kazanlarında kumaşa boyama ve yıkama işlemleri sonucu atıksu oluşmaktadır. Oluşan atıksular tesise ait biyolojik atıksu arıtma tesisinde arıtılmaktadır. 15

17 4- Enerji: Bu ünitede makineler basınçlı hava, elektrik enerjisi ve buhar ile çalışmaktadır. I Baskı Ünitesi Bu ünitede kumaşa baskı işlemi gerçekleştirilmektedir. ÇIKTILAR BASKILI KUMAŞ ATIKSU KONTAMİNE AMBALAJLAR (TEHLİKELİ ATIK) EMİSYON (CO 2, NOX, SO2, TOZ VE VOC) RAM KENARI KUMAŞ KIRPINTISI (TEHLİKESİZ ATIK) SU ATIK SU ÇIKIŞI SU ATIK SU ÇIKIŞI BASKI ALTI İŞLEMİ GÖRMÜŞ KUMAŞ BASKI MAKİNESİ BUHARLAMA YIKAMA RAMDA KURUTMA RAMDA APRELEME KİMYAS AL VE BOYA İLAVE KİMYAS AL İLAVE GİRDİLER BASKI ALTI İŞLEMİ GÖRMÜŞ KUMAŞ SU BOYA VE KİMYASALLAR (Reaktif Boya, Üre, Alginat(%3), Sentetik Kıvamlaştırıcı, Sodyum Karbonat, Ludigol, White Sprite) ELEKTRİK BASINÇLI HAVA BUHAR DOĞALGAZ KALİTE KONTROL ÜNİTESİNE SEVK Şekil 5: Baskı Ünitesi İş Akım Şeması Baskı Ünitesi İş Akış Şeması Açıklaması: Baskı bölümüne gelecek kumaşlar için, öncelikle müşteriden isteğine göre renk ve desen çalışması yapılıp, onaylanır. Baskı işlemi için şablonlar hazırlanır ve kumaşa baskı işlemi gerçekleştirilir. Tesiste reaktif, rotasyon ve varak baskı çeşitleri yapılmaktadır. Yapılacak baskının çeşidi kumaş türüne ve müşteri talebine göre seçilmektedir. Reaktif-Dispers Baskı, hassas kumaşlar üzerine yapılmaktadır. Kumaşa baskı altı işlemlerinin yapılması için kumaş Boyahane Ünitesine oradan da Ram olması için Kuru Bölüme aktarılır. Baskıya hazır olan kumaşa Baskı Makinelerinde Baskı işlemi yapıldıktan sonra boyanın fikse olması için Buharlama makinesine, yıkama ve kurutma işlemleri için Yıkama ve Kurutma Makinesine aktarılır. Kurutma Makinesinden çıkan kumaşın, gramaj ve çekmezlik işlemlerinin tamamlanması için Kuru Bölüm ünitesine sevk edilir. 16

18 Baskı Ünitesindeki Girdiler: 1- Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Baskı Altı İşlemi Görmüş Polyester Kumaş: Sentetik Kumaş - Baskı Altı İşlemi Görmüş Pamuklu Kumaş - Baskı Altı İşlemi Görmüş Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: - Reaktif Boya - Üre - Alginat (%3) - Sentetik Kıvamlaştırıcı - Sodyum Karbonat - Ludigol - White Sprite 3- Diğer Girdiler: - Elektrik - Basınçlı Hava - Buhar - Su - Doğalgaz Baskı Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: - Baskılı Pamuklu Kumaş - Baskılı Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Atıklar: - Kontamine Ambalaj (tehlikeli atık) - Ram Kenarı Kumaş Kırpıntısı (Tehlikesiz Atık) 3- Deşarjlar: Baskı Ünitesinde kumaşa uygulanan baskı ve yıkama işlemlerinden kaynaklı açığa çıkan atıksu kanal ve ızgaralar vasıtasıyla biyolojik atıksu arıtma tesisine gönderilerek arıtılmaktadır. 4- Enerji: Bu ünitede makineler doğalgaz, elektrik enerjisi ve buhar ile çalışmaktadır. 17

19 I en, gramaj) işlemleri gerçekleştirilmektedir. Kuru Bölüm Ünitesi: Bu ünitede kumaşa terbiye ( kurutma, apreleme, 18

20 BOYAHANEDE BASKI ALTI İŞLEMİ TAMAMLANMIŞ KUMAŞLAR BOYAHANEDE BOYANMIŞ VE BASKI İŞLEMİ TAMAMLANMIŞ AÇIKEN KUMAŞLAR MÜŞTERİ TALEBİNE GÖRE BALON SIKMA KURUTMA TÜP SANFOR BASKI ÜNİTESİNE SEVK ŞARDON TERS RAM TRAŞ ŞARDON FIRÇA RAM APRE KİMYASA APRE KİMYASALLARI MÜŞTERİ TALEBİNE GÖRE GİRDİLER BOYALI/BASKILI/KASARLI KUMAŞ KİMYASALLAR (Katyonik Apre, Nonionik Apre, Silikon Apre, Katyonik Yumuşatıcı, Nonionik Apre Maddesi, Silikon Yumuşatıcısı) ELEKTRİK ÇIKTILAR PAKETLEMEYE HAZIR BOYALI VE/VEYA BASKILI KUMAŞ KONTAMİNE AMBALAJLAR (TEHLİKELİ ATIK) EMİSYON (CO 2, NOX, SO2, TOZ VE VOC) RAM KENARI KUMAŞ KIRPINTISI (TEHLİKESİZ ATIK) AÇIKEN SANFOR KALİTE KONTROL SEVKİYAT ÜNİTESİNE SEVK Şekil 6: Kuru Bölüm Ünitesi İş Akım Şeması BASINÇLI HAVA BUHAR DOĞALGAZ 19

21 Kuru Bölüm Ünitesi İş Akım Şeması Açıklaması: Boyahane ünitesinden gelen boyalı kumaşlar bu ünitede tüp ve açıken olmak üzere 2 farklı proses ile işlem görmektedir. Tüp Kumaşlar: Boyahaneden gelen tüp kumaşlar, öncelik olarak balon sıkmadan geçirilerek yüzeyleri açılır. Daha sonra kurutma makinesinden geçirilerek kumaşın yüzeyi buhar vasıtasıyla kurutulur. Kurutma işlemi tamamlandıktan sonra müşteri siparişine göre şardon talep ettiyse şardon makinesine, şardon istemediyse direk tüp sanfor makinesine gönderilir. Şardon makinesinde kumaşın arka yüzeyine yoğun tüylendirme efekti işlemi yapılır. Şardon işlemi tamamlanan kumaş ters çevirme makinesinden geçirilerek kumaşın tüylü kısmı içeride kalacak şekilde çevrilir. Ters çevrilme işlemi tamamlanan kumaşlar ya da müşteri talebine göre direk tüp sanfor olacak kumaşlar tüp sanfor makinesine alınarak, kumaşın buhar ve sıcaklık vasıtasıyla eni, gramajı, çekmezliği ve ütüsü yapılır. Tüp sanfordan çıkan ürünlere aynı anda o bölümde çalışan personel tarafından hem yüzey kontrolü hemde paketleme işlemi yapılır. Paketlenen kumaşlar sevkiyat ünitesine sevk edilir. Açıken Kumaşlar: Boyahaneden yada baskı ünitesinden gelen açıken kumaşlar, eni, gramajı çekmezliği, müşterinin kumaşın yüzeyine istemiş olduğu özellikleri sağlamak, kumaşın kenar kesmesinin yapılması ve kurutulması için ramdan geçirilir. Ramdan ürün geçirilirken müşterinin siparişte vermiş olduğu özel efektleri sağlamak için (yanmazlık, buruşmazlık, ipeksi apre, kenar kola, su iticilik apresi vb) kumaşın yüzeyine değişik oranlarda apre kimyasalları verilir. Ramdan çıkan ürün müşteri talebi doğrultusunda şardon, fırça, traş ya da açıken sanfora alınır. Fırçada kumaşa hafifi tüylendirme (ayva tüyü) işlemi yapılarak kumaş süet görüntüsünü alır. Şardon da ise; kumaşa yoğun tüylendirme efekti işlemi yapılır. Traşta ise kumaşın ön ve arka yüzeyindeki topaklanmaları ve uzun şardon tüyleri kesilir. Fırça, şardon ve traş işlemi bitmiş kumaş tekrar ramdan geçirilerek yüzeyindeki kırışıklığı düzeltme işlemi yapılır. İşlemleri tamamlanan kumaşlar açıken sanfor makinesine alınarak; kumaşın buhar ve sıcaklık vasıtasıyla çekmezliği sağlamlaştırılarak kumaşın yüzeyi ütülenir. Açıken sanfordan arabalara konulan kumaşlar kalite kontrolden geçirilerek ambalajlanır ve müşteriye sevk edilir. Boyahane ünitesinde baskı altı olarak hazırlanan kumaşlar bu ünitede kurutma makinesinden geçirilerek yüzeyleri kurutulur. Buradan kumaş üzerine baskı yapılmak üzere baskı ünitesine sevk edilir. Kuru Bölüm Ünitesindeki Girdiler: 1- Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Boya Baskı -Kasar İşlemi Görmüş Pamuklu Kumaş - Boya Baskı -Kasar İşlemi Görmüş Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: - Silikon Apre Maddesi - Islatıcı - Yanmaz Apre Maddesi - Yanmaz Apre Katalizörü 20

22 - Buruşmaz Apre Maddesi - Buruşmaz Apre Katalizörü - Nonyonik Apre Maddesi - Antibakteriyel Apre Maddesi 3- Diğer Girdiler: - Elektrik - Basınçlı Hava - Buhar - Doğalgaz Kuru Bölüm Ünitesindeki Çıktılar: 1- Ürünler: - Paketlemeye Hazır Boyalı - Baskılı Kasarlı Pamuklu Kumaş - Paketlemeye Hazır Boyalı - Baskılı Kasarlı Polyester-Pamuk Karışımı Kumaş 2- Atıklar: - Kontamine Ambalaj (tehlikeli atık) - Ram Kenarı Kumaş Kırpıntısı (Tehlikesiz Atık) 3- Deşarjlar: Bu ünitede atıksu kaynağı bulunmamaktadır. 4- Enerji: Bu ünitede makineler doğalgaz, elektrik enerjisi ve buhar ile çalışmaktadır. 21

23 I IŞIL TEKSTİL SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. ÇORLU ŞUBESİ Sevkiyat Ünitesi Bu ünitede kuru bölüm ünitesinden, boyahaneden ve baskı ünitesinden gelen açıken kumaşların sarım ve paketleme işlemleri tamamlandıktan sonra müşteriye gönderilmek üzere hazır hale getirilme ve sevkiyat işlemleri gerçekleştirilmektedir. KURU BÖLÜM ÜNİTESİ AÇIK EN SANFORDAN GELEN KUMAŞLAR BASKI ÜNİTESİNDEN GELEN KUMAŞLAR GİRDİLER ÇIKTILAR SEVKİYATA HAZIR BOYALI VE/VEYA BASKILI KUMAŞ KALİTE KONTROL AMBALAJLAMA PAKETLEMEYE HAZIR BASKILI VE/VEYA BOYALI KUMAŞ AMBALAJ NAYLONU MÜŞTERİYE SEVK AMBALAJ ROLİĞİ ELEKTRİK Şekil 7: Sevkiyat Ünitesi İş Akış Şeması Sevkiyat Ünitesi İş akış Şeması Açıklaması: Boyahane ve baskı ünitelerinde kalite kontrol ve diğer işlemlerini tamamlamış kumaşlar burada müşteriye sevk edilmek üzere hazırlanır. Sevkiyat Ünitesindeki Girdiler: 1- Ürün İçin Kullanılan Hammaddeler: - Paketlemeye hazır baskılı ve/veya boyalı kumaş - Ambalaj Naylonu - Ambalaj Roliği 2- Prosesde Kullanılan İkincil/Yardımcı Maddeler: Bu ünitede herhangi bir ikincil ve/veya yardımcı maddeler kullanılmamaktadır. 3- Diğer Girdiler: - Elektrik 22