BİRİMLER LINEER BİRİMLER. SH = 20 log10 H1 (B.1) a H2 SH = 20 log10 V1 (B.2) V2 SE = 20 log10 E1 (B.3) E2 SP = 10 log10 P1 (B.4) P2.

Transkript

1 ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK VE KABLOLAR EMC: Bir sistem veya cihazın içinde ulunduğu elektromanyetik ortamdan etkilenmeden fonksiyonlarını (giderilemeyecek ir elektromanyetik ozulma olmaksızın) yerine getireilme yeteneğidir. Bir cihazın çevresindeki diğer cihazları etkileyecek istenmeyen elektromanyetik dalgalar yaymaması ve aynı zamanda diğer cihazların yaydığı istenmeyen dalgalardan da etkilenmemesi gerekmektedir. EMC kalitesini elirleyen ana etkenlerden irisi cihazları iririne ağlayan kalolardır. Çünkü, istenmeyen elektromanyetik dalgaları ir noktadan diğerine ilettikleri gii (iletkenlik yoluyla girişim), üzerlerinde dolaşan sinyalleri ir anten gii ulundukları ortama da yayarlar (ışıma yoluyla girişim). Kalo performansını elirleyen iki temel unsur ekranlama malzemesi kalitesi ve kalo ekran topraklamasıdır. EKRANLAMA Ekranlama etkinliği ekran olmadan alınan sinyalin ekran varken alınan sinyale oranı kullanılarak hesaplanır. Ölçüm prosedürlerinden elde edilen veri aşağıdaki taloda verilen matematiksel formulasyonlarla kullanılarak farklı frekans aralıklarında ekranlama etkinliği hesaplanır. FREKANS ARALIĞI ÖLÇÜM BÜYKÜKLÜKLERI BİRİMLER EKRANLAMA ETKİNLİĞİ 9 khz0 MHz 0 Hz e kadar aşağı esnetileilir 000 MHz. GHz 00 GHz e kadar yukarı esnetileilir Tüm frekanslar (Yukarıda listelendiği gii) H, H V, V E,E P, P Tümü, db ile ilgili değerler LINEER BİRİMLER µa/m, µt µv µv/m watt LOGARİTMİK BİRİMLER db SH = 0 log0 H (B.) a H SH = 0 log0 V (B.) V SE = 0 log0 E (B.) E SP = 0 log0 P (B.) P SE = E (db) E (db) (B.a) SE = H (db) H (db) (B.) SE = V (db) V (db) (B.c) SE = P (db) P (db) (B.d) H ekranlama yokken manyetik alan (referans okuma) H ekranlama varken manyetik alan V ekranlama yokken okunan voltaj (referans okuma) V ekranlama varken okunan voltaj E ekranlama yokken elektrik alan (referans okuma) E ekranlama varken elektrik alan P ekranlama yokken güç (referans okuma) P ekranlama varken güç Ekranlama amacıyla seçilecek malzemeler üç grupta toplanailir: )Yüksek Performanslı Malzemeler Çelik, akır, paslanmaz çelik gii malzemelerden yapılmış %00 kapama (00 db ekranlama etkinliği) )Standart Performanslı Malzemeler İletken metal taakalar (00 db ekranlama etkinliği) )Zayıf Performanslı Malzemeler Metalleştirilmiş kumaş yapılar iletken kağıt malzemeler (iletken polimerler) (0 db ekranlama etkinliği) Pratikte irçok sorunu 0 db ekranlama etkinliği çözeilir. Askeri sistemlerde 000 db ekranlama etkinliği isteneilmektedir. TOPRAKLAMA Bir elektrik devresi ya da cihazın, iletken ir ara ağlantı ile istemli ya da istem dışı olarak, yeryüzü (toprak potansiyeline) ya da toprak yerine geçeilecek üyüklükte refarans olan ir yüzeye ağlanmasıdır. Yeryüzü mutlak referans sıfır volt olarak kaul edilir. Gerçek anlamda ir topraklama için tüm cihazların u mutfak sıfır noktasına getirilmesi zorunludur. Pratikte toprak yerine geçeilecek yapılardan azıları: Çelik kafes inalar Araç gövdesi (otomoil, uçak, gemi) Su oruları Toprak elektrotlu sistemler Topraklama plakası ve kafesi v. Kalolar kaynak ile yük arasında sinyal iletiminde kullanıldığından dolayı ekranlamanın hangi tarafta yapılacağı ve topraklama kalitesi üyük önem taşımaktadır. Sadece yük tarafından ekranlanmış ir kaloda istenmeyen elektrik alanlar iyi ekranlanır. Ancak u manyetik alanların ekranlanmasına yetmez. Hem yük hem de kaynak tarafında topraklama uygulandığında elektrik alan ekranlanması daha iyi olur ve manyetik ekranlama da sağlanmış olur. (00 db ekranlama etkinliği artar) Bükülü çift iletken kullanılarak (iletkenler arasındaki alanı küçülterek ve üküm sayesinde zıt yönlü akımlar akması sağlanarak) manyetik sızıntı azaltılır. Her iki taraftan da topraklama uygulandığında elektrik ve manyetik ekranlama etkin içimde sağlanmış olur.

2 COAXIAL KABLO ELEKTRİKSEL ÖZELLİKLER ELEKTRİKSEL ÖZELLİKLER )KARAKTERİSTİK EMPEDANS Coaxial kaloların en genel elektriksel özelliği karakteristik empedanstır.uzunluğa ağlı değildir.kalo oyutları ve yalıtkan malzemeye ağlıdır.ohm olarak ifade edilir.coaxial kalolar genelde 0 ohm, ohm,9 ohm olarak yapılandırılır. Coaxial ir kalonun empedansını elirlemenin asit formülü; Z0: x Vp x log (D/d) ohm Z0: Karakteristik Empedans Vp: Yayılma Hızı D: Dielektirik (Yalıtım)Çapı d: İç iletken Çapı ) KAPASİTE (pf/m) Yalıtım malzemesinin iriktirdiği elektrik enerjisi olup, iletken, yalıtım ve yalıtım malzemesinin dielektrik saitine ağlıdır. Yüksek değerli kapasite genelde kötü niteliklidir. C: x x,x r pf/m ln (D/d) r: Dielektrik Saiti MALZEME HAVA PE SOLİD PE HÜCRELİ PTFE FEP r Dielektrik Saiti,,,9, ) YAYILMA HIZI Kalonun yayılma hızı; kalo içindeki sinyal hızının ışık hızına oranıdır. Örneğin Yekpare(solid) PE yalıtımlı kaloda yayılma hızı % iken Köpük PE de % ye kadar yükselir. Bu özellik gecikme olarakta gösterileilir. Vp: gecikme:,0x r r ) ZAYIFLAMA (db/00mt) Tüm iletim hatları veya koaksiyel kalolar sinyal kayıplarına seep olurlar. Başka ir deyişle, sinyal şiddetinde kalo içinde, devre içinde veya hava ortamında ilerlemesi esnasında azalma meydana gelir. Zayıflama olarak adlandırılan u kayıplar iletim hattının verimliliğini azaltacak ve güç kapasite limitlerini düşürecektir. Desiel cinsinden ir oran olarak veya logaritmik ir oran cinsinden ifade edilirler. Kaloların zayıflama yönünden performansının değerlendirilmesi konusunda zayıflama saiti değerlendirilir. Zayıflama saiti ir kalo veya diğer iletim ortamı için sinyalin gittiği yol doğrultusunda azalan voltaj veya akım oranıdır. Birimi desiel/irim kalo uzunluğudur. ) GERİ DÖNÜŞ KAYBI (YANSIMA KAYBI)(RLRETURN LOSS) Kalo oyutları,yalıtkan malzemenin kalitesi ve kalonun döşenmesi sırasındaki hatalar karakteristik empedansı etkiler. Her düzensizlik ve hata yansımalara seep olur. Geri dönüş kayı çıkış sinyali ile yansıyan sinyalin arasındaki orandır.

3 HARMONİZE KABLO SEMBOLLERİ HARMONİZE KABLOLAR Yapım düzeni H: Harmonize düzen A: Onaylanan ulusal yapı Anma gerilimi 0 00/00 V 0 00/00 V 0 00/00 V 0 0/0 V 00/000 V Yalıtım malzemeleri V Polivinil klorür (PVC) V PVC +90 o C' ye kadar V PVC düşük sıcaklık için B EPR E Polietilen X XLPE PE (çapraz ağlı) R Kauçuk S Silikon kauçuk Kılıf yada örgü malzemeleri V Polivinil klorür (PVC) V PVC, +90 o C ye kadar V PVC, düşük sıcaklık için V PVC, yağa dayanıklı R Kauçuk N Cloroprene kauçuk Q Poliüretan C Bakır örgü tel ekran J Cam elyaf örgü T Tekstil örgü Özel yapım özellikleri H Yassı ayrılailir kalolar H Yassı ayrılamayan kalolar H Yassı ayrılamayan kalolar, asansörler için H Spiral kalolar İletken tipi U Tek telli yuvarlak iletken R Çok telli yuvarlak iletken K İnce çok telli (sait tesisatlarda kullanılan kalolar için) F İnce çok telli (esnek kalolar için) H Ekstra ince çok telli D Ark kaynak kaloları için ükülgen iletken E Ark kaynak kaloları için ekstra ükülgen iletken Topraklama iletken korumalı X Toprak koruma damarsız G Toprak koruma damarlı

4 VDE STANDARTLARINA GÖRE KABLO SEMBOLLERİ TELEKOMÜNİKASYON KABLO VE İLETKENLERİ A G J L S JE Li Dış ortam kaloları Maden kalosu Tesisat kalo ve iletkenleri Çok damarlı kalolar Santral kaloları Sinyal kaloları Endüstriyel elektronik tesisat kalo ve iletkenleri Bükülü iletken tel Yalıtım malzemeleri: P Kağıt yalıtım Y PVC Y Polietilen (PE) Y PS, polistiren Y PTFE Y FEP Y ETFE 0Y Köpük PE, hücresel polietilen OYS Foamskin PE Yapısal Özellikler : F Dolgulu kalo Yv Güçlendirilmiş PVC kılıf Yv Güçlendirilmiş PE kılıf (C) Bakır tel örgü ekran (L) Plastik kaplamalı alüminyum ant ekran (St) Metal Folyo ekran D Konsantrik akır teller (Z) Çelik tel örgü M Kurşun kılıf Mz Sertleştirici madde etkili kurşun kılıf L Alüminyum kılıf, düzgün LD Kıvrımlı (oluklu) alüminyum kılıf W Kıvrımlı çelik kılıf (L)Y Lamineli kılıf Zırh c Jüt kaplamalı koruma E PVC ant (T) Havai kalo için askı telli STIII Lokal kalo içinde yıldız dörtlü STI Geniş mesafe için yıldız dörtlü ST Fantom devre için yıldız dörtlü F Demiryolu kullanımı için yıldız dörtlü PİMF Bireysel ekranlı çiftler TİMF Bireysel ekranlı üçler VİMF Bireysel ekranlı dörtler Bd Gruplar halinde üküm Lg Katlar halinde üküm

5 VDE STANDARTLARINA GÖRE KABLO SEMBOLLERİ GÜÇ KABLOLARI İletken tipi: N (N) VDE standardı VDE standardı esaslı İletken malzemeleri: Cu A Bakır Alüminyum Yalıtım malzemeleri: H Y Y X Halojensiz (HFFR) Polivinil klorid (PVC) Polietilen (PE) PE çapraz ağlı (XLPE) Konsantrik iletken, ekran: C CW CE S SE Konsantrik akır iletken Konsantrik akır iletken, oluklu (kıvrımlı) Her damar konsantrik akır iletkenli Bakır ekran Her damarı akır ekranlı Zırhlar: F R B Yassı tel zırh Yuvarlak tel zırh Çelik ant zırh Dış kılıf malzemeleri: Y Y PVC PE Topraklama iletkeni: J O Toprak koruma damarlı Toprak koruma damarsız İletken tipi: r... s... o... re Rm V Yuvarlak iletken Daire dilimi içimli iletken Oval şekilli iletken Tek tel iletken Çok telli iletken Sıkıştırılmış iletken

6 YANMA TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI EN, IEC, DIN, VDE ve BS ALEV YAYIMI TESTİ EN BÖLÜM MADDE AÇIKLAMA IEC BS DIN VDE 0 Yalıtılmış tek ir tel veya kalo için düşey alev yayılımı deney teçhizatı kw ön karışımlı deney prosedürü Difüzyon karışımlı deney prosedürü 0 EN 0 0 EN BÖLÜM MADDE AÇIKLAMA IEC BS DIN VDE 0 0 Düşey olarak monte edilmiş demetlenmiş teller veya kalolarda düşey alev yayılım deney teçhizatı Kategori A F/R Kategori A Kategori B Kategori C Kategori D 00 EN HALOJENSİZ / KOROZİF OLMAYAN YANICI GAZLAR EN BÖLÜM MADDE AÇIKLAMA IEC BS DIN VDE 0 Kalolardan alınan malzemelerin yanması sırasında açığa çıkan gazlara uygulanan deney teçhizatı Halojen asit gazı miktarının tayini PH ve iletkenliğin ölçülmesiyle malzemelerin asitlik derecesinin tayini PH ve iletkenliğin ağırlıklı ortalamasının elirlenmesi ile kalolardan açığa çıkan gazların asitlik derecesinin tayini 0 EN 0 0 DUMAN YOĞUNLUĞU EN BÖLÜM MADDE AÇIKLAMA IEC BS DIN VDE 0 Belirtilen şartlarda yanan kaloların duman yoğunluğu tayini için deney teçhizatı Belirtilen şartlarda yanan kaloların duman yoğunluğu tayini 0 EN

7 ERVITAL KABLOLARA UYGULANAN YANGIN PERFORMANS TESTLERİ ) IEC 0, VDE 0, EN 0, BS EN 0 YALITILMIŞ TEK İLETKEN VEYA KABLO İÇİN DİKEY ALEV YAYILMASINA KARŞI DAYANIKLILIK DENEYİ. KW ÖN KARIŞIMLI ALEV 00 mm uzunluğundaki talo numunesi ön tarafı açık metal ir hücrede dikey olarak saitlenir. Propan eki numune kalo ekseniyle lik açı yapacak şekilde yerleştirilir. Test süresi kalo çapına ağlıdır. Eğer örnek parça, test süresi sonunda askıdan 0mm ye kadar yanmaz ve alev kendiliğinden sönerse deney aşarılıdır. KABLO DIŞ ÇAPI mm D< <D< 0<D< <D ALEV UYGULAMA SÜRESİ mm 0 ± 0 ± 0 ± 0 ± )IEC 0, VDE 00, EN 0, BS EN 0 (CAT A) DİKEY OLARAK MONTE EDİLMİŞ, DEMETLENMİŞ TELLER VEYA KABLOLARDA DİKEY ALEV YAYILIMI DENEYİ Test numuneleri çelik ir merdivene ağlanır. Numune sayısı deney numunesinin her ir metresi aşına litrelik metalik olmayan malzemenin toplam anma hacmini sağlamak için gerekli sayı olmalıdır. Çelik merdiven metre genişliğinde, metre derinliğinde ve metre yüksekliğindeki test odasının arka kısmına yerleştirilir. Havalandırma deliği yolu ile test odası havalandırılır. Deney alevi 0 dakika süreyle kalo numuneleri üzerine uygulanır. Eğer numunelerin hiçiryeri, metrenin üzerinde zarar görmedi ve alevler kendiliğinden söndüyse test aşarılıdır. )IEC 0, VDE 00, EN 0, BS EN 0 BELİRLİ ŞARTLAR ALTINDA YANAN KABLOLARIN DUMAN YOĞUNLUĞUNUN ÖLÇÜLMESİ m³ lük ir test odası, ölçme sistemi: ir ışık kaynağı (00W standart halojen lama) ve ir selenyum ya da silikon fotoselden oluşur. İkisi de, metrelik yüksekliğe yerleştirilir. Dikdörtgen ir tepsi alkolle doldurulur. Dumanın yayılması ir vantilatör ile sağlanır. Numunenin uzunluğu metredir. Numune sayısı ise kalo çapına göre seçilir. Numuneler alkol dolu tepsi üzerine yatay olarak saitlenir. Vantilatör çalıştırılır ve alkol yakılır, ışık şiddeti,fotosele ağlı ir plotter tarafından kaydedilir. Test oyunca ışık iletimi aşağıdaki taloda verilen değerleri aşmadı ise test aşarılıdır. KABLO DIŞ ÇAPI mm NUMUNE SAYISI N N IŞIK İLETİMİ >0% >0% >0% >0% >0% N = D N = D

8 ) IEC 0 VE, VDE 0, ve, EN 0, ve, BS EN 0, ve HALOJEN ASİT GAZI TAYİNİ, ph VE İLETKENLİĞİN ÖLÇÜLMESİ Bu test dolaylı olarak yalıtım ya da dış kılıf ileşiminin korozif gaz yayımının ölçülmesine olanak verir, PH değeri ve iletkenlik ölçümü sırasında düşük miktarda halojen ölçüleilir mm oyunda ir fırında en az gr, yalıtım ya da dış kılıf ileşiği 9 C ye kadar ısıtılır. Hava akımı, çıkan gazların arıtılmış su ile dolu şişe içinden geçerek filtreleme yapılmasını sağlar. Filtre suyu üzerinden yapılan ölçüm sonucunda ph değeri, ten daha az ve elektrik iletkenliği 00 S/cm i aşmadı ise test aşarılıdır. ) IEC 0/ YALITIM DAYANIKLILIĞI TESTİ Bu test yalıtımın alev şartları altındaki dayanıklılığını elirtir., m. uzunluğunda dış kılıflı ve iki ucundaki diğer kaplamalar soyulmuş şekilde, elektronik ağlantı için uygun halde hazırlanan numune yakıcı maddenin yaklaşık mm yukarısına yatay olarak yerleştirilir. Numunem(her iletken için ir A sigorta) ir voltaj kaynağına ağlanır ve anma gerilimi test edilir. Bütün ekranlar ve diğer metal kılıflar irlikte ağlanır ve topraklanır, iletkenin voltaj kaynağından uzak olan ucu, elektrik kontağı yapmasını engellemek için ir miktar kıvrılır. Alev kaynağı ateşlenerek sıcaklık kalo seviyesinde en az 0 C ye kadar yükseltilir. Numune 0 dakikalık zaman periyodu içinde test edilir. Eğer test süresi oyunca A sigortalarından hiçiri patlamaz ise test aşarı gerçekleşmiştir. ) EN 000, VDE 000, BS EN 000, BS, BS, IEC 0 ve MEKANİK ŞOKLU AKIM SÜREKLİLİĞİ Bu test; alarm, aydınlatma ve haerleşme amaçları için emniyet devrelerinde kullanılması amaçlanan ve yangına karşı kendinden dayanıklılığı olan kalolar için uygulanır. Tek ir kalo minumum ükme yarıçapıyla özel ir fier glas duvara monte edilir, 0 C deki propan ekiyle yakılır, Test sırasında kalonun eyan gerilimi iletgenlerden geçirilir, her dakikada ir kg ir kuvvetle kalonun ağlı olduğu duvara mekanik şok uygulanır. Test sırasında gerilim değerleri korunmalıdır. Kalonun dayanım süresi dakika olarak PH, PH 0, PH 0, PH 90, PH 0 arasındadır.

9 BEYAN GERİLİMLERİ 0/0 V OLAN TERMOPLASTİK YALITIMLI VE KILIFLI KABLOLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ TS EN 0, VDE 0/ YALITIM : Yalıtım kalonun her ir tipi için elirtilen tipteki termoplastik malzemeden olmalıdır. En üyük sürekli iletken sıcaklığı 0 ºC için ve PVC ileşiği ile yalıtılmış kalolar için, TI, TI, TI, ve TI tipleri uygundur. En üyük sürekli iletken sıcaklığı 90 ºC için ve PVC ileşiği ile yalıtılmış kalolar için TI tipi uygundur. YALITIM ÖZELLİKLERİ DENEY BİRİM BİLEŞİĞİN TİPİ TI TI TI TI TI En üyük sürekli iletken sıcaklığı Kısa devre şartları için en üyük sıcaklık 00 C de en küçük ısıl kararlılık C C dakika KILIF : Kılıf her ir kalo tipi için elirtilen tipteki termoplastik malzemeden olmalıdır. Sait tesislerdeki PVC kılıflı kalolar için TM tipi PVC Kılıflı ükülgen kalolar için TM tipi Isıya dayanıklı eyan edilen iletken sıcaklığı 90 ºC yi aşmayan PVC kılıflı ükülgen kalolar için TM tipi Yağa dayanıklı PVC kılıflı kalolar için TM tipi (H0VVF,H0VVCVK) Düşük sıcaklığa dayanıklı PVC örtülü kalolar için TM tipi olmalıdır. UYGULAMA : Kılıf homojen ir taaka olarak atek damarlı kalolarda damar üzerine Çok damarlı kalolarda damar topluluğu ve dolgular veya varsa iç örtü üzerine ekstrüde edilir. DENEY BİRİM BİLEŞİĞİN TİPİ TM TM TM TM TM TM Mineral yağa daldırma Yağın sıcaklığı Yağa daldırma süresi 00 C de en küçük ısıl kararlılık C saat dakika 0 90± 0x DENEY BİRİM KABLOLARIN BEYAN GERİLİMLERİ 00/00V 0/0V İmalatı tamamlanmış kalolara uygulanan gerilim (aa) Damarlara uygulanan gerilim (aa) Et kalınlığı 0,0mm ye kadar (0,0mm dahil) Et kalınlığı 0,0mm nin üzeri Yalıtımın doğru akıma uzun süreli dayanımı Suyun sıcaklığı Uygulanan gerilim V V V V C V ± ± 0 9

10 VDE 09, TS HD 0 S ye GÖRE KABLO DAMAR RENKLERi Yeşil ve Sarı Damarı Olan Kalo ve Kordonlar DAMARLARIN RENKLERİ Damarların sayısı Koruyucu Enerji a Yeşil ve Sarı Yeşil ve Sarı Yeşil ve Sarı Yeşil ve Sarı Mavi Mavi Mavi Kahverengi Kahverengi Kahverengi Kahverengi Siyah Siyah Siyah Gri Gri a: Sadece elirli ugulamalar için : Metalik kılıf, zırh veya ekran telleri gii yalıtılmamış eşmerkezli iletken, u çizelgede ir damar olarak dikkate alınmıştır. Bir eşmerkezli iletken kendi konumuyla tanımlanır ve u nedenle renkle tanıtılmasına gerek yoktur. Yeşil ve Sarı Damarı Olmayan Kalo Ve Kordanlar DAMARLARIN RENKLERİ Damarların sayısı Koruyucu Enerji a Mavi Mavi Mavi Mavi Kahverengi Kahverengi Kahverengi Kahverengi Kahverengi Siyah Siyah Siyah Siyah Gri Gri Gri Siyah a: Sadece elirli ugulamalar için : Metalik kılıf, zırh veya ekran telleri gii yalıtılmamış eşmerkezli iletken, u çizelgede ir damar olarak dikkate alınmıştır. Bir eşmerkezli iletken kendi konumuyla tanımlanır ve u nedenle renkle tanıtılmasına gerek yoktur. Tek Damarlı Kalolar : Kılıfı tek damarlı kalolar ve yalıtılmış iletkenler için aşağıdaki renkler yalıtım için kullanılmalırdır: Koruyucu iletken için yeşil ve sarı irleşimden iki renk, Nötr iletken için mavi renk Faz iletkenleri için kahverengi, siyah veya gri renklerin kullanılması tavsiye edilir. Diğer renkler elirli uygulamalar için kullanılailir. 0

11 PAS 0 BÖLÜM ÇOK ÇİFTLİ RENK KODLARI Ekransız Çiftlerin Tanımlanması İki çift ireysel ekransız ve genel ekranlı kalolara saat yönünde siyahmaviyeşilkahve sırasına göre renk kodlaması yapılır Tek üçlü kalo damar renkleri mavi, siyah, yeşil sırasına göre renk kodlaması yapılır. 0 çifte kadar diğer ütün kalolar aşağıdaki taloya göre kodlanır ÇİFT NO A TELİ B TELİ ÇİFT NO A TELİ B TELİ KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE KAHVE MOR MOR MOR MOR MOR MOR MOR MOR MOR TURKUAZ TURKUAZ TURKUAZ TURKUAZ TURKUAZ Bireysel Ekranlı Çiftlerin Tanımlanması Ekranlı çiftler, ayırıcı andın altındaki numaralı ant tarafından tanımlanır. Her çift ir siyah ve ir mavi damara sahiptir.

12 PAS 0 BÖLÜM ÇOK ÇİFTLİ RENK KODLARI Ekransız Çiftlerin Tanımlanması İki çift ireysel ekransız ve genel ekranlı kalolar dörtlü formatında kodlanmalı ve saat yönünde siyahmaviyeşilkahve olarak kodlanmalıdır. 0 çifte kadar diğer ütün kalolar aşağıdaki taloya göre kodlanır. ÇİFT NO A TELİ B TELİ ÇİFT NO A TELİ B TELİ / / / / / KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ Bireysel Ekranlı Çiftlerin Tanımlanması Ekranlı çiftler, çiftleri ayırıcı andın altındaki numaralı ant tarafından tanımlanır. Her çift ir siyah ve ir mavi damara sahiptir. Damarın Tanımı den 0 a kadar: Sarı üzerine siyah numara damgalı. den 0 e kadar: Siyah üzerine eyaz numara damgalı.

13 DAMAR NO KAHVE YEŞiL GRi PEMBE MAVi SiYAH MOR GRiPEMBE MAVi YEŞiL KAHVEYEŞiL KAHVE GRi GRiKAHVE PEMBE PEMBEKAHVE MAVi KAHVEMAVi KAHVE SiYAH KAHVESiYAH GRiYEŞiL PEMBEYEŞiL PEMBE YEŞiLMAVi DAMAR RENGi DAMAR NO MAVi YEŞiL SiYAH GRiMAVi PEMBEMAVi GRi PEMBE GRiSiYAH PEMBESiYAH MAViSiYAH SiYAH KAHVESiYAH YEŞiLSiYAH GRiPEMBESiYAH SiYAH KAHVE SiYAH KAHVESiYAH GRiSiYAH GRiKAHVESiYAH PEMBESiYAH PEMBEKAHVESiYAH MAViSiYAH KAHVEMAViSiYAH SiYAH KAHVESiYAH SiYAH DAMAR RENGi DIN 00 RENK KODLARI (Renkler tekrarlamasız)

14 DIN 00 RENK KODLARI (. Damardan itiaren renk tekrarlamalı) DAMAR NO DAMAR RENGi DAMAR NO DAMAR RENGi KAHVE PEMBE MOR PEMBE KAHVE KAHVE KAHVE PEMBE PEMBEKAHVE KAHVE KAHVE KAHVE PEMBE PEMBE PEMBE PEMBE PEMBE KAHVE PEMBE MOR PEMBE KAHVE KAHVE

15 ÇİFT NO PEMBE PEMBE PEMBE ÇİFTLERİN RENKLERİ adamarı KAHVE PEMBE MOR KAHVE KAHVE KAHVE PEMBEKAHVE KAHVE KAHVE KAHVE PEMBE PEMBE PEMBE PEMBE Damarı DIN 00 RENK KODLARI (BÜKÜLÜ ÇİFTLER)

16 JY(St)Y Lg YANGIN ALARM VE HABERLEŞME KABLOLARI DIN VDE 0 e Göre Renk Kodları perli tesisat kaloları yıldız dörtlü şeklinde ükülür.. Çift: adamarı Kırmızı damarı Siyah. Çift: adamarı Beyaz damarı Sarı veya daha fazla telli tesisat kaloları: Her katta. çiftin adamarı Kırmızı, diger çiftlerde Beyaz teli Sarı, Yesil, Kahve, Siyah renkler devamlı sıra ile takip eder. Sıralanısı: Dıs kattan içe dogrudur. teli ÇİFT NO Mavi Sarı Yeşil Kahve Siyah JH(St)H Bd ÖZELLİKLER PERLERİN TEMEL RENKLERİ Çift No adamarı damarı Mavi Kırmızı Gri Sarı Yeşil Kahve Beyaz Siyah Çift Sayısı Alt Birim. Kat. Kat 0 0 Yıldız dörtlü Çift Çiftli grup Çiftli grup Çiftli grup Çiftli grup Çiftli grup Çiftli grup Çiftli grup 0

17 DAHİLİ TESİSAT KABLOLARI (VBV & VBVK / HBH & HBHK / VBAPV & VBAPVK / HBAPH & HBAPHK / PDV & PDVK) ON ÇİFTLİ GRUP YALITIM RENKLERİ YALITKAN RENKLERİ GRUP NO ATELİ BTELİ GRUP NO BAĞ ŞERİDİ RENGİ 9 0 KAHVERENGİ KAHVERENGİ 9 0 KAHVERENGİ KAHVERENGİ KABLO ÇEKİRDEK DÜZENİ GRUP NO ÇEKİRDEK DÜZENİ. Kat. Kat. Kat İKİLİ İKİLİ İKİLİ İKİLİ İKİLİ İKİLİ 0 ÇİFT GRUP 0 ÇİFT GRUP 0 ÇİFT GRUP 0 ÇİFT GRUP 0 ÇİFT GRUP

18 PDPAP TELEFON KABLOLARININ GENEL YAPISI (YILDIZ DÖRTLÜ) DÖRTLÜ () DÖRTLÜ () DÖRTLÜ () KAHVERENGİ KAHVERENGİ DÖRTLÜ () DÖRTLÜ ()

19 GRUP VE PAKETLERİN BAĞ ŞERİDİ RENKLERİ GRUP NO 9 0 BAĞ ŞERİDİ RENGİ KAHVERENGİ KAHVERENGİ 0 Çiftli Çekirdek ( gruptan oluşur) 0 Çiftli Çekirdek ( gruptan oluşur) 0 Çiftli Çekirdek ( gruptan oluşur) 00 Çiftli Çekirdek (0 gruptan oluşur) 0 ÇİFTLİ GRUP VE PAKETLERİN BAĞ ŞERİDİ RENKLERİ GRUP NO BAĞ ŞERİDİ RENGİ KAHVERENGİ 00 Çiftli Çekirdek ( adet 0 çiftli paketten oluşur) 9

20 STANDART ESNEK İLETKENLERİN METRİK ÖLÇÜLERİ VDE 09; IEC 0; EN 0 TEKNİK BİLGİLER 0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,,0,,,,0,,0,0, , 0, 0,9 0,9 0,9 0,9,,,,,,,,,09,,,,,,,,, 0,,,,0,0 0,0,0,0 0,0, X0.0 X0.0 X0.0 X0.0 X0. X0.0 X0. X0.0 X0. X0.0 0X0.0 9X0.0 0X0. X0.0 0X0. X0.0 X0.0 X0.0 X0.0 0X0.0 0X0.0 X0.0 00X0.0 0X0.0 00X0.0 X0.0 X0.0 0X0.0 X0.0 9X00 X0.0 0X00 0X0.0 X00 0,,0,,,,,,,,9,,0,,, İLETKENİN SINIFI KESİT ALANI mm TELİN BÜKÜM SAYISI VE ÖLÇÜSÜ mm İLETKENİN NOMİNAL ÇAPI mm NOMİNAL AĞIRLIK kg/km 0 C 0

21 BAKIR İLETKENİN YAPISI VDE 09; IEC 0; EN 0 0,0 0,0 0,0 0,09 0, 0, 0, 0, 0, 0,,0,, x0,0 x0, x0, x0, x0, x0, x,0 x, x,0 x, x, 9x, 9x, 9x, x,0 x, x, x, x,0 x,9 x, 9x,9 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 00x0,0 x0,0 9x0,0 0x0,0 9x0,0 x0,0 00x0,0 0x0,0 00x0,0 x0,0 0x0,0 900x0,0 x0, x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 9x0,0 x0,0 9x0,0 0x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 0x0,0 00x0,0 0x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0, x0, x0, x0, x0, 0x0, x0, 9x0,0 0x0,0 x0,0 00x0,0 0x0,0 0x0,0 990x0,0 0x0,0 90x0,0 x0,0 0x0,0 90x0,0 x0,0 x0,0 x0, x0, x0,0 x0, x0, x0, 9x0, 9x0, 9x0, 9x0, 9x0, x0, x0, x0,9 9x0,9 9x0,9 x0, 9x0,9 9x0,9 x0,0 90x0,0 x0,0 x0,0 x0, 9x0, x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 0x0, 0x0, x0,0 x0,0 0x0,0 x0,0 00x0,0 0x0,0 00x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 9x0,0 x0,0 0x0,0 0x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 9x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 x0,0 Kesit Çok Telli Yuvarlak İletken Sınıf Sütun Çok Telli Bükülü Tellerin Standart Yapısı Sütun İnce Bükülü Teller Sınıf Sütun Extra ince ükülü teller Standart yapı Sütun Sütun Sütun Sınıf Sütun

22 TEK VE ÇOK DAMARLI KABLOLAR İÇİN SINIF ÖRGÜLÜ İLETKENLER İletkendeki tellerin sayısı Anma kesit alanı Dairesel Dairesel sıkıştırılmış Biçimlendirilmiş mm Cu Al Cu Al Cu Al Çıplak Bakır Ω / km 0 C de iletken direnci Kalaylı Bakır Ω / km Alüminyum ve alüminyum alaşımlı iletkenler Ω / km 9 0 0, 0,,, a a ,,,,,,0,, 0, 0, 0, 0, 0,9 0, 0, 0,099 0,0 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,09 0,0 0,00 0,009 0,00,,,,,,,,, 0, 0,9 0,9 0, 0,9 0, 0, 0, 0,0 0,00 0,0 0,09 0,0 0,0 0,0 0,09 0,0 0,00 0,009 0,00,0,9, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0, 0, 0, 0,0 0,00 0,09 0,0 0,09 0,0 0,0 0,0 0, ,0 a Bu oyutlar tercih edilmez. Tercih edilmeyen diğer oyutlar azı özel uygulamalar için ilinir, ancak unlar TS EN 0 standardının kapsamında değildir. Bu oyutlar için tellerin en az sayısı elirtilmez. Bu oyutlar, veya çeşit parçadan (milliken) yapılailir. c Alüminyum iletken gii aynı anma kesit alanına sahip örgülü alüminyum alaşımlı iletkenler için direnç değeri imalâtçı ile alıcı arasındaki anlaşmaya ağlı olmalıdır.

23 IEC 0; EN 0 VE VDE 09 E GÖRE İLETKEN DİRENÇ DEĞERİ Normal Kesit mm Bakır İletkenler Güç kaloları ve telleri İletken Ölçüleri Kaynak Talosu Bakır İletkenler 0,0 0,0 0,09 0, 0,0 0, 0, 0,0 0,,0, Ω/km Ω/km Kalaylı Teller Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf,0,0,0,0,,0,,, 0, 0,9 0,9 0,0 0,9 0, 0, 0,0 0,0 0,00 0,0 0,09 0,0 Ω/km Ω/km ~0 ~0 ~0 ~0 ~9, ~9, ~, 0,0,0 0,00,0,,09,9,0, 0,9 0, 0,9 0, 0,0 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,09 0,09 0,09 Ω/km Ω/km Çıplak Teller Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf,00,0,0,0,,,0,, 0, 0, 0, 0, 0,9 0, 0, 0,099 0,0 0,00 0,00 0,0 0,0 ~0 ~0 ~ ~ ~9 ~ ~ 9,00,00 9,0,0,9,9,,9, 0,0 0, 0, 0, 0,0 0, 0,9 0,0 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 Ω/km Ω/km Alüminyum İletkenler Çıplak Teller Sınıf Sınıf,00 0, 0, 0, 0,0 0, 0,0 0, 0, 0,00,90,00 0, 0, 0, 0,0 0, 0,0 0, 0, 0,00 0,0 0,00 0,09 Çıplak Teller Kalaylı Teller,0 0, 0, 0,9 0, 0,9 0, 0, 0,0,90 0,0 0, 0,9 0, 0,0 0,9 0,9 0,0

24 AWG AMERİKAN TEL ÖLÇÜ SİSTEMİ (MONO BAKIR TELLER) ,009 0,00 0,00 0,00 0,0 0,09 0,00 0,0 0,0 0,00 0,00 0,09 0,00 0,0 0, 0, 0,0 0,9 0, 0, 0,9 0, 0, 0,9,0,,,0,0,,,0, 0,09 0,09 0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,9,0,,,9,,,,0,0,99,9 0,0 0,0 0,00 0,09 0, 0, 0,9 0, 0,9 0, 0, 0, 0, 0,90,,,,,9,,,,, 9,,,,,9 9, 0,,9, ,,,,9,,,,,,,,,,,9, İLETKENİN SINIFI (AWG) KESİT ALANI mm İLETKENİN NOMİNAL ÇAPI mm NOMİNAL AĞIRLIK kg / km İLETKENİN DİRENCİ (Ω/km) 0 C

25 AWG AMERİKAN TEL ÖLÇÜ SİSTEMİ (BÜKÜLÜ BAKIR TELLER) ÖLÇÜ (AWG) BÜKÜM DÜZENİ (NOM. AWG) YAKLAŞIK ÇAP INCHES mm KESİT mm AĞIRLIK kg/km İLETKEN DİRENCİ (Ω/km) 0 C x x x 0 9 x x 9 x x 9 x 0 x x 0 x 9 x x 0 x 9 x x 0 x 0 9 x x x 0 x 0 9 x x x x x 0 9 x 0 x x x 9 x 9 x 0 x 0 x x 9 x x 0 0 x x 0 9 x x 0 x x x 0 x 0 0,00 0,0 0,009 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,09 0,0 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,09 0,0 0,0 0,00 0,0 0,09 0,09 0,09 0,0 0,0 0,0 0,0 0,09 0,09 0,09 0,09 0, 0,0 0, 0, 0,9 0, 0, 0,0 0,0 0, 0,0 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0, 0, 0, 0, 0,9 0,90 0,90 0,9,9,0,90,0,90,90,0,0,00,00,00,90,00,90,90,0,0,0,0,90,00,000 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,09 0,09 0,090 0,0 0, 0, 0, 0, 0,00 0,0 0,0 0, 0, 0,0 0, 0,0 0, 0, 0, 0,9 0,0 0,9 0, 0,,0,,,0,9,,,,0,0,0,9,,0,, 0,9 0,9 0,9 0,9 0,99 0,99,,,0,,,,0,0,0,0,,, 0,9 0, 0, 0, 0,,,,,,,,,,,,0,0,0,0,0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,,0,,,,,0,0,,,, 90, 90, 90, 90,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,9,9,9,9,,,,,,,

26 ESNEK KABLOLARIN AKIM TAŞIMA KAPASİTESİ Nominal Kesit GURUP Boru içine yerleştirilen ir ya da irden fazla tek damarlı kalolar GURUP Çok damarlı kalolar Plastik kılıflı kalolar, moil kalolar, ina içi ağ kaloları gii GURUP Açıkta ve cihazların irtiatlarında kulanılan tek damarlı kalolar ÖLÇÜ mm AKIM TAŞIMA KAPASİTESİ A SİGORTA A AKIM TAŞIMA KAPASİTESİ A SİGORTA A AKIM TAŞIMA KAPASİTESİ A SİGORTA A 0,0 0, 0, 0, 0, 0,,, ,, ,,,, ,

27 D.C VOLTAJ İÇİN GERİLİM DÜŞÜMÜ V drop = x l x L x R l = Yüz akımı (A) L = Uzunluk (km) R = Maksimum eklenilen iletken sıcaklığında direnç değeri (Ω/km) X = Reaktans (Ω/km) Cos Ø = Güç Faktörü f = Frekans (Hz) Z = Empedans (Ω/km) A.C VOLTAJ TEK FAZ İÇİN V drop = x l x L (RCos Ø + X Sin Ø) A.C VOLTAJ ÜÇ FAZ İÇİN d = İletken çapı (mm) l = İletken uzunluğu (m) V drop = x l x L x (RCos Ø + X Sin Ø) REAKTANS: İNDÜKTANS: EMPEDANS: x = x x f x L x l L=0, x [In(a) + 0, ] 0 d Z= R+X GÜÇ FAKTÖRÜ DÖNÜŞÜMÜ Sin Ø= Cos Ø NOT: Hesaplamalarda Güç Faktörü (Cos Ø) 0, Yüz Akımı (I) A ve Uzunluk (L) km olarak alınmıştır. ELEKTRİKSEL HESAPLAMALAR VE FORMÜLLER KISA DEVRE AKIMI 0, / kv + 90 ºC gemi tipi kalolar kısa devre akım formülü. GENEL FORMÜL: FORMÜL : IK= S In +Tk lk = Kısa devre akımı (ka) t +T S = Kesit (mm) T = Kısa devre süresi (sec) Tk= Maksimum eklenen iletken sıcaklığı (kısa devre anında)(ºc) T= Maksimum eklenen iletken sıcaklığı (normal şartlarda) (ºC) XLPE ve HF90 malzemeleri için standartlarda verilen sıcaklık değerleri Tk = 0 ºC & T = 90 ºC dir. Bu değerler formülde yerine konulduğunda genel formül XLPE ve HF90 malzemeleri için; lk = S t FORMÜL : PVC malzemeleri için standartlarda verilen sıcaklık değerleri Tk = 0 ºC & T = 0 ºC dir. Bu değerler formülde yerine konulduğunda genel formül PVC malzemeleri için; lk =, S t

28 KABLO KESİTLERİNE GÖRE MUHTELİF GÜÇLERİN BELİRLİ GERİLİM DÜŞÜMÜNDE TAŞINABİLECEĞİ EN UZUN MESAFELER (0V Trifaze) Güç kw Akım Şiddeti A Cos Ø KESİT mm,, ,,,

29 KABLO KESİTLERİNE GÖRE MUHTELİF GÜÇLERİN BELİRLİ GERİLİM DÜŞÜMÜNDE TAŞINABİLECEĞİ EN UZUN MESAFELER (U0V MONOFAZE) Güç kw Akım Şiddeti A,, KESİT mm GERİLİM DÜŞÜMÜ: %AU = 9

30 ÖLÇÜ DEĞİŞİM TABLOSU UZUNLUK cm. m. Km. Parmak (In) Ayak (ft) Yarda (yd) Kara Mili Deniz Mili santimetre (cm) metre (m) kilometre (km) inç (in) ayak yarda kara mili deniz mili 00 0,0 0, 9, 0, , 0,0 0,9 09 0,00,09, 0,9 9, ,0, 0, 0 00, ,0 0, 0 0 0, 0,9 0, ALAN cm m a (Ar) ha km in ft Yarda mil Acre santimetre kare (cm²) metre kar (m²) Ar (a) hektar (ha) kilometre kare (km²) inç kare ayak kare(ft²) yarda kare mil kare acre 000, 99 0, ,099 0, 00 0, , 0, , , 0 9 0, 0 9 0,9 9, 0,009 0, 0. 0, 0,00 0,0, 0 AĞIRLIK gr. kg. Metrik ton ounce Lire pound stone Küçük ton Büyük ton gram (gr) kilogram (kg) ton (metrik) ounce (oz) lire (l.) stone küçük ton üyük ton 000,, 0 90, ,0 0,, 90, 0 0,00 0,00 0,90,0 0,0, 000,0,0 0, 0, ,, 0,00 0,0,9 0 0,00,0 0,00,0 0,0009 0,9 0,00 0,99 HACİM santimetre küp (cm³) desimetre küp (dm³) inç küp (in³) ayak küp ft³ yarda küp ounce (USA) ounce (UK) galon (USA) galon (UK) pint (UK) cm 000,9 9,,, dm litre 0,00 0,0,, 0,09 0,0,, 0, in 0,0,0,0,,, ft 0,0 0, 0,0 0,0 Yard 0,00 UK ounce 0,0, 0, 9, 0.90, 9, USA ounce 0,, 0, 9,,909,0, 0 0 USA gallon 0,, 0,0 0,0 UK gallon 0,,, 0, 0, UK pint, 0,0 9, 0,00 0,0, 0

31 LOJİSTİK Erse, lojistik faaliyetlerini daha efektif hale getireilmek için, farikasından ayrı ir lokasyonda yer alan 00 m lik deposunda, son teknoloji paketleme, sarım ve kesim makineleriyle hizmet vermektedir. Erse iş ortaklarının lojistik faaliyetlerini kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı, satın almış oldukları kaloları koruyucu amalajlama yapmayı amaç edinmiştir. Üretimi yapılan kalolar uluslararası standartlara ve taşıma koşullarına uygun olarak, müşteri ihtiyaçları çerçevesinde paketlenerek sevkiyata uygun hale getirilir. Talep edilmesi durumunda, müşterileri ihtiyaçlarına en uygun paket tipleri ve kalo uzunlukları hakkında teknik ilgi ve destek sağlanmaktadır. Erse, lojistik prosedürleri çerçevesindeki standart paketlemeler için müşterilerinden ek ücret talep etmez. PAKETLEME ÇEŞİTLERİMİZ Tahta Makara Kontrplak Makara Plastik Makara Shrinkli Kangal Karton Kutu Palet Euro Palet