KALKER AGREGADAK KR STALL KALS T N ÖNGERMEL PREKAST K R KAL TES NE ETK S

Transkript

1

2

3

4

5 KALKER AGREGADAK KR STALL KALS T N ÖNGERMEL PREKAST K R KAL TES NE ETK S EFFECT OF CRYSTALLINE CALCITE IN LIMESTONE AGGREGATE ON PRE-STRESSED PRECAST BEAM QUALITY Selahattin Düzbasan Ilgaz n aat Tic. Ltd. ti Ankara Erol Yak t Ilgaz n aat Tic. Ltd. ti Yenice/ Mersin Süleyman Uluöz Ilgaz n aat Tic. Ltd. ti Adana Mustafa Camc o lu Ilgaz n aat Tic. Ltd. ti Polatl /Ankara ÖZET Beton kalitesini olumsuz yönde etkileyen parametrelerden birisi de, kalker agrega içerisinde bulunan kristalli kalsitin cins, ekil ve miktar d r. Kalker kayaçlar n konkasör tesislerinde haz rlanmas s ras nda granüle kalker agrega içerisine de i ik oranlarda giren kristalli kalsit tanecikleri k r lgan olup, d yüzeyi parlak, pürüzsüz ve bir bölümü dikdörtgen prizma ve küp eklindedir. Fiziksel özelliklerine bak ld nda ise, özgül a rl klar ile MgSO4 donma çözülme etkisine kar dayan mlar daha az, % su emme oran yla Los angeles a nma deneyindeki malzeme kayb daha fazlad r. Ankara stanbul H zl Tren Projesi bünyesinde bulunan 2400 metre uzunlu undaki V4 viyadü ünün yap m nda, de i ik s n fta m³ beton üretilmi tir. Proje kapsam nda ihtiyaç duyulan öngermeli kiri lerin üretiminde kalker agrega kullan lmas planlanm t r. antiyeye ekonomik mesafede olan konkasör tesislerinin agrega stok sahas nda yap lan incelemede, granüle kalker agrega içerisinde de i ik oranlarda kristalli kalsitin mevcut oldu u tespit edilmesi üzerine, kalker içerisindeki kristalli kalsitin beton kalitesine olumsuz yönde etki yap p yapmayaca n belirlemek amac yla Ar-Ge çal mas yap lm t r. Yap lan çal ma sonunda elde edilen sonuçlar de erlendirildi inde; Kalker içerisindeki kristalli kalsitin beton kalitesini olumsuz yönde etkiledi i tespit edildi inden dolay, Ankara- stanbul H zl Tren Projesi V4 viyadü ündeki 792 adet I 195 tipindeki öngermeli kiri in üretiminde kullan lan C 40/50 s n f ndaki betonda, kalker agrega yerine bazalt agrega kullan lmas na karar verilmi tir. ABSTRACT One of the parameters that negatively affect the quality of concrete is the type, shape and quantity of crystalline calcite in limestone aggregate used in concrete production. Particles of crystalline calcite, which enter into granulated limestone aggregate at different rates during the preparation of calcareous rocks in crusher plants, are fragile, and their outer

6 surface is shiny, and some are smooth and rectangular prism and cube shaped. In terms of their physical characteristics, their pressure strength against the effects of freezing and thawing of MgSO4 with their specific gravity is lower, and material loss in los angeles abrasion test and % water absorption rate is higher. 175,000 m³ concrete in different classes have been produced in the construction of the viaduct V4 in length of 2400 meters within Ankara-Istanbul High Speed Train Project. The use of limestone aggregate has been planned in the production of pre-stressed beams needed within the scope of the project. In examination made in aggregate stock field of the crusher plants, which economically close to the construction site, an R & D study has been carried out upon detection of various amounts of crystalline calcite in granular limestone aggregate in order to determine whether crystalline calcite has a negative effect on the quality of concrete. According to the evaluation of the results obtained from the R & D; it has been decided that basalt aggregate will be used instead of limestone aggregate in class C 40/50 concrete for production of 792 units of 195 I - type pre-stressed beams in the viaduct V4 of Ankara- Istanbul High Speed Train Project as crystalline calcite in limestone will negatively affect the quality of concrete. 1. G R Türkiye de, TS 706 EN Standard kriterlerine uygun agrega üreten TSE Belgeli 199 tesisin yakla k % 50 si, kalker ve kireç kayac ndan k rma ta agrega üretmektedir. Kalker sedimanter kalsiyum karbonat n bir sedimantasyon havzas nda çökelmesiyle meydana gelmektedir. Kalker agregalar n beton üretiminde kullan lmas nda kar la lan problemlerden en önemlisi kayaçlar aras nda bulunan kil bantlar ndaki kilin özellikle k rma kum içerisine girmesi [1], di eri ise kalker kayaçlarda tektonik hareketlerden dolay meydana gelen k r k ve bo luklar n içerisine giren kristalli kalsitlerin konkasör tesislerinde haz rlanan kalker agrega içerisine kar mas d r. Ankara- stanbul H zl Tren Projesi V4 Viyadü ünde kullan lan 792 adet öngermeli kiri üretiminde kalker içerisinde bulunan kristalli kalsitin betona yapt olumsuz etki tespit edildi inden dolay, üretimlerde kalker agrega yerine bazalt agrega kullan lm t r. 2. KALKER VE KR STALL KALS T N OLU UMU Kalker, sedimanter kalsiyum karbonat n bir sedimantasyon havzas nda çökelmesi sonucunda milyonlarca y lda olu maktad r. Kalker kayaç içerisindeki kristalli kalsit damarlar ise, tektonik hareketler sonunda kalker kayaçlarda meydana gelen k r k ve bo luklar n içerisine kalsiyum karbonat kristallerinin yo unla mas yla meydana gelir. kizlemeye çok s k rastlan lan kalsit kristalleri yakla k 300 de i ik ekil ve renkte olup ekil 1-3 te Polatl Mehmetli mevkiindeki kaya ocaklar nda, kalker içerisindeki kristalli kalsit damarlar görülmektedir.

7 ekil 1,2,3. Polatl Mehmetli Kaya Ocaklar nda Kristalli Kalsit Damarlar. 3. ÖNGERMEL K R TE KALKER AGREGA KULLANILMASI Ankara stanbul Demiryolu H zl Tren Projesi kapsam nda bulunan V4 viyadü ü; Polatl ç k ndan yakla k 14. kilometrede ba lamakta ve Sakarya nehrinin üzerinden geçerek demiryolu ana güzergâh na ba lanmaktad r. Projede de i ik beton s n f nda m³ beton kullan lm t r. [2] Projede kullan lacak beton kalitesinin proje kriterlerine uygun olmas n sa lamak amac yla, beton üretiminde kullan lacak agrega, çimento, kar m suyu ve beton kimyasallar n belirlemek amac yla antiye tesisleri henüz kurulu a amas nda iken Ar-Ge çal mas yap lm t r. Beton üretiminde yakla k % oran nda agrega kullan lmakta olup, agregan n mineralojik yap s, fiziksel özellikleri ve geometrik ekli beton kalitesini etkileyen en önemli parametredir. Bu husus dikkate al nd ndan dolay, antiyeye ekonomik mesafede bulunan TSE Kurumundan belgeli konkasör tesislerinin stok sahas ndan al nan numunelerin TS 706 EN Standard kriterlerine uygunlu u kontrol edilmi tir. Konkasör tesislerinin agrega stok sahas n n baz bölümlerinde yakla k %25 mertebesinde ekil 4 ve 5 de görülen beyaz renkli, üzeri parlak ve pürüzsüz, cams görünümlü, yaprakl,düzgün geometrik ekilli taneciklerin oldu u tespit edilmi tir. ekil 4, 5. Agrega Stok Sahas ndaki Kristalize Kalsitler. Proje kapsam nda C 40/50 s n f nda beton kullan larak 792 adet öngermeli kiri kullan lm t r. Beton üretiminde kalker agrega içerisindeki kristalli kalsitin, beton kalitesi ve öngermeli kiri in üretim h z na yapaca etkiyi tespit amac yla; Kalker agrega kullan larak, Kalker agrega içerisinde de i ik oranlarda kristalli kalsit konularak beton deneme kar mlar yap lm ve bu kapsamda al nan numunelerde beton bas nç dayan m, su emme oranlar ve bas nçl su geçirimlilik testleri yap lm t r Kalker ve Kristalli Kalsit Agregalar n Fiziksel Özellikleri Konkasör tesislerinden al nan kalker agrega numune içerisinde bulunan kristalli kalsitin fiziksel özellikleri, mineralojik yap lar, granüle kalker içerisindeki miktar, kristalli kalsit

8 taneciklerinin geometrik ekilleri dikkate al narak, agregan n temin edilece i konkasör tesisi belirlenmi tir. Konkasör tesislerinin stok sahas ndaki k rma kalker agregadan al nan numune içerisindeki kalker ve kristalli kalsit taneciklerinin fiziksel özellikleri tespit edilmi tir. Tablo 1 de mm lik elek aral nda bulunan k rma agregan n test sonuçlar verilmi tir. Tablo 1. Kalker ve Kristalli Kalsitin Fiziksel Özellikleri. TSE Numune içerisinde Test Parametreleri Los Angeles Belgeli Agrega a rl kça Özgül Su a nma kayb Konkasör Tesisi No Cinsi oran % a rl k g/cm³ emme % 100 Devir % 500 Devir % 1 2 MgSO4 Donma çözülme kayb % Kalker 89,5 2,680 0,8 4,3 17,8 5,6 Kristalli kalsit 10,5 2,675 0,9 12,8 35,4 12,8 Kalker 81,2 2,670 0,9 4,7 18,2 6,8 Kristalli kalsit 18,8 2,650 0,9 18,9 42,8 13,3 TS 3526 a göre özgül a rl k tayini deneyinde, etüv kurusu durumundaki kristalli kalsit taneciklerinden baz lar n n çatlay p ufaland tespit edilmi tir. Kristalli kalsit taneciklerinde s dan kaynaklanan çatlamalar n agrega-çimento hamuru ara yüzeyini zay flataca ihtimali dikkate al nd ndan dolay ; ayn gradasyondaki kalker ve kristalli kalsit tanecikleri, 200 C lik homojen ortamda 1 saat bekletildikten sonra tekrar elek analizleri yap larak, yüksek s n n kalker ve kristalli kalsit taneciklerine yapt etki incelenmi tir. Tablo 2 den görülece i üzere; yüksek s etkisinde kalan kalker agrega gradasyonunda de i me olmamas na ra men, kristalli kalsit tanecikleri s n n etkisiyle k r l p ufalanarak daha küçük ebatlara geldi inden dolay gradasyonu de i mi tir. Tablo 2. Kristalli Kalsitin Yüksek Is Etkisinde Gradasyonundaki De i im. Kare delikli elek ebad ( mm) % Kalan Elek analizinin yap ld Agrega cinsi artlar Normal hava Kalker ko ullar 200 C de 1 saat 19,1 16 8,0 4,0 Kristalli kalsit Kalker Kristalli kalsit ,0 1,0 0,500 0,250 0,125 0, Beton Tasar m Çal malar Beton üretimlerinde kullan lacak kalker agregan n temin edilece i konkasör tesisi belirlendikten sonra beton tasar m çal malar na ba lan lm t r. Beton tasar m çal malar nda TS EN e uygun özellikte CEM I 42,5 çimento, TS EN 1008 e uygun beton kar m

9 suyu, TS EN ve ASTM C 494 Tip F yüksek oranda su azalt c ve süper ak kanla t r c beton katk s kullan lm t r. C 40/50 s n f beton dizayn n n hedeflendi i beton tasar m çal mas nda; çerisinde kristalli kalsit bulunmayan kalker agrega ile beton kar m yap lm, bunun yan s ra kalker agrega içerisine belli oranlarda kristalli kalsit konularak beton deneme kar mlar yap lm ve al nan 15 cm lik küp numuneler 28 gün normal kür ko ullar nda muhafaza edilmi tir. Betondan ince kesit numuneleri al narak kalker ve kristalli kalsit agregalar n n çimento hamuru ara yüzeyleri incelenmi tir. Beton numunelerde yap lan testlerle 3, 7 ve 28 günlük bas nç dayan mlar, su emme oranlar ve DIN 1048 e göre bas nçl su geçirimlilik testleri yap lm t r. Tablo 3 de yap lan deneme üretimlerinde kullan lan beton dizaynlar yla al nan beton numunelerde yap lan test sonuçlar verilmi tir. Tablo 3. Beton Deneme Kar mlar Sonuçlar. 1 m³ Beton için kullan lan beton bile enleri Beton bile enleri Kalker Kristalli kalsit kullan lan ( ahit ) 1. Kar m 2. Kar m Kalker ( 0 4 mm ) 880 kg 880 kg 880 kg Kalker ( 4 12 mm) 464 kg 348 kg 325 kg Kristalli kalsit ( 4 12 mm) kg 139 kg Kalker ( mm) 464 kg 348 kg 325 kg Kristalli kalsit ( mm) kg 139 kg Çimento ( CEM I 42,5 ) 450 kg 450 kg 450 kg Su 168 l 168 l 168 l Beton kimyasal 4,5 kg 4,5 kg 4,5 kg Prizini Alm Betonda Yap lan Testler Su emme (%) 1,9 2,8 3,2 Bas nçl su geçirimlilik mm Bas nç 3 gün 34,9 34,0 33,9 dayan m 7 gün 44,9 43,6 43,3 N/mm² 28 gün 59,0 51,0 49, Test Sonuçlar n n De erlendirilmesi Kristalli kalsitin beton kalitesine yapm oldu u etkiyi tespit amac yla yap lan deneme kar mlar ndan al nan numunelerdeki test sonuçlar de erlendirildi inde a a da belirtilen sonuçlar elde edilmi tir. a. Bas nç dayan m test sonuçlar n n de erlendirilmesi; 3 Günlük numunelerde; Bas nç dayan m testine tabi tutulan numunelerdeki k r lmalar çimento hamurundan olmu tur. 7 Günlük numunelerde; Bas nç dayan m testine tabi tutulan numunelerdeki k r lmalar çimento hamurunun yan s ra kristalli kalsit taneciklerinden de olmaya ba lam t r. 28 Günlük numunelerde; Bas nç dayan m testine tabi tutulan numunelerde kalker tanecikleri sa lam olmas na ra men k r lmalar kristalli kalsit taneciklerinden olmu ve k r lan kristalli kalsit tanecikleri elle ufalanacak duruma gelmi tir. Bunun yan s ra; kristalli kalsit d

10 yüzeyinin düzgün geometrik ekli, cams ve cilal yap s ndan dolay kristalli kalsit ile çimento hamuru aras nda yeterince aderans olmad ndan, teste tabi tutulan numunelerdeki kristalli kalsit tanecikleri bulunduklar yerden, ekil 6 ve 7 de görüldü ü üzere s yr larak ç kt tespit edilmi tir. Resim 6,7. Betondaki Kristalize Kalsitin Düzgün Geometrik Yap s. Tablo 4 de Kristalli kalsitle üretilen betondaki bas nç dayan mlar n n, kalker agregayla yap lan ahit betondaki bas nç dayan mlar na göre mukayesesi verilmi tir.. Tablo 4. ahit Numuneye Nazaran Bas nç Dayan mlardaki Azalma. ahit numuneye nazaran bas nç dayan m ndaki azalma ( %) Kar m No Kristalli kalsit kullan m oran 3 Gün 7 Gün 28 gün 1 % 12,8 2,6 3,2 13,6 2 % 15,4 2,9 3,6 15,6 b. % su emme ve bas nçl su i leme derinli i test sonuçlar n n de erlendirilmesi; Beton içerisindeki kristalli kalsit miktar artt kça su emme % si ve bas nçl su i leme derinli inin artt tespit edilmi tir. Laboratuar test sonuçlar dikkate al nd nda; C 40/50 s n f betonu kalker agregayla üretmek mümkün olmas na ra men, kalker agrega içerisindeki kristalli kalsit miktar n n art na paralel olarak beton kalitesinin olumsuz yönde de i ece i tespit edilmi tir. Ankara- stanbul H zl Tren Projesi V4 viyadü ünde; Kalker agrega içerisinde farkl oranlarda kristalli kalsitin gelme riskinin olmas, Öngermeli kiri üretiminde buhar kürü uygulanmas, H zl tren güzergâh ndan km/h h z nda geçecek olan trenlerdeki katar yüklerinin öngermeli kiri lere olumsuz yönde etki yapaca, Projenin bulundu u sahadaki olumsuz hava ko ullar n n beton kalitesiyle beton performans na olumsuz yönde etki yapaca gibi hususlar dikkate al nd ndan dolay öngermeli kiri üretimlerinde kalker yerine bazalt agrega kullan lmas na karar verilmi tir. 4. ÖNGERMEL K R ÜRET M NDE KALKER KULLANILMASI Öngermeli kiri lerin üretime ba lan laca tarihte, ekonomik mesafede bazalt agrega üreten konkasör tesisi olmad ndan öngermeli kiri lerin planlanan sürede üretilmesi amac yla bazalt

11 agrega temin edilene kadar geçen sürede, kontrollü ekilde kalker agrega kullan lm t r. Öngermeli kiri üretimine ba lan lmadan önce mü avir ve müteahhit firma teknik elemanlar yla birlikte beton deneme kar mlar yap ld ktan sonra Tablo 5 te verilen beton kar m üretimde kullan lmaya ba lanm t r. Bazalt agrega temin edilene kadar geçen sürede, kalker agrega kullan larak 50 adet öngermeli kiri üretilmi tir. Tablo 5. Öngermeli Kiri Üretiminde Kullan lan Beton Kar m. 1 m³ beton Beton bile enleri üretimi için Taze beton özelli i a rl klar ( kg ) Kalker ( 0 4 mm ) 880 Slump (0 dk ) 17 cm Kalker ( 4 12 mm) 464 Slump (15 dk) 16 cm Kalker ( mm) 464 Slump (30 dk ) 14 cm Çimento ( CEM I 42,5 ) 450 Hava % 1,1 Su 168 Beton s cakl 19 C Beton kimyasal 4,5 Kesafet kg/m³ 4.1. Öngermeli Kiri Üretiminde Kalker Agrega Kullan l rken Al nan Tedbirler Agrega Temini S ras nda Al nan Tedbirler Kalker agrega içerisinde olmas muhtemel kristalli kalsitin beton kalitesine yapaca olumsuz etkiyi önlemek amac yla, agrega temininde a a daki tedbirler al nm t r. Kalker agregan n temin edildi i konkasör tesisinde projede kullan lacak kalker agrega için de i ik yerde agrega stok sahas olu turulmu tur. Kalker agrega içerisine kristalli kalsit kar mas n önlemek amac yla, kalite kontrol personeli görevlendirilmi tir. Al nan tedbirler sayesinde ekil 8 ve 9 da görülen kristal kalsit kaya parçalar n n konkasör k r c lar na gönderilmesi önlenmi tir. Ayr ca kalker kayaçlar n aras ndaki kil bantlar ndaki ince malzemeler, ön eleme yapt r larak ortamdan uzakla t r lmas sa lanm t r. antiyeye getirilen kalker agrega kamyon üzerinde iken kontrol edilmi içerisinde kristalli kalsit olan kamyonlar bo alt lmadan geri gönderilmi tir. Kamyonlar geçici stok sahas na bo alt ld ktan sonra tekrar kontrol edilmi uygun oldu u tespit edilen kalker agrega ana stok sahas na ta nm t r. ekil 8, 9. Patlatma Sonunda Kalker çerisindeki Kristalli Kalsit Kayaçlar Üretim S ras nda Al nan Tedbirler Öngermeli kiri üretiminde; Kal p içerisine yerle tirilen beton 2 saat dinlendirildikten sonra, TS 3480 de öngörüldü ü üzere ortam s cakl 3 saatte 65 C a yükseltilmekte ve 5 saat doygun su buhar kürüne tabi tutulduktan sonra, kal p içerisindeki öngermeli kiri ler 3 saat

12 dinlendirilmektedir. Öngermeli kiri lerle ayn ortamda buhar kürüne tabi tutulan 15 cm lik küp numunelerdeki bas nç dayan m 37,5 N/mm² e geldi i tespit edildikten sonra, öngerme halatlar kesilmekte ve kal ptan ç kar lan kiri ler, su kürü uyguland ktan sonra elefantilerle ana stok sahas na ta nmaktad r. Öngermeli kiri üretiminde; 37,5 N/mm² lik transfer dayan m n mümkün oldu unca daha öne çekebilmek amac yla; 450 kg/m³ olarak tespit edilen çimento dozaj 475 kg/m³ e yükseltilmi, 5 saat uygulanan 65 C lik doygun su buhar kürü, 7 saate yükseltilmi tir. Kalker agrega kullan larak bu ekilde üretilen öngermeli kiri lerde Tablo 6 da belirtilen bas nç dayan mlar elde edilmi tir. Tablo 6. Kalker Agregayla Yap lan Üretimde Beton Bas nç Dayan mlar. Bas nç Bas nç Bas nç dayan m dayan m dayan m N/mm² N/mm² N/mm² Üretim tarihi (2006) Üretim tarihi 2006 Üretim tarihi Gün 28 Gün 7 Gün 28 Gün 7 Gün 28 Gün 03/06 43,1 53,2 08/06 39,5 51,9 17/06 40,9 53,0 03/06 42,5 52,6 08/06 39,3 53,4 17/06 39,9 53,2 03/06 40,5 52,3 08/06 39,6 54,1 17/06 40,3 53,3 5. ÖNGERMEL K R ÜRET M NDE BAZALT KULLANILMASI Ankara- stanbul H zl Tren Projesinin ana yüklenicilerinden olan, spanyol Obrascon Huarte Lain S.A.(OHL) taraf ndan balast üretmek amac yla Polatl da kurulmu olan konkasör tesisindeki elek sistemi de i tirilerek, beton imalatlarda kullan lmak amac yla Tablo 7 de fiziksel özellikleri verilen 3 farkl gradasyonda bazalt agrega haz rlanm t r. Tablo 7. Bazalt Agrega Fiziksel Özellikleri. Bazalt agrega Test Parametreleri (0/5) (5/12) (12/22) Özgül a rl k g/cm³ 2,850 2,852 2,850 Su emme % 2,37 0,9 0,8 MgSO4 Don deneyi kayb % 1,9 1,8 1,7 Los Angeles A nma kayb % 100 Devir 2,9 500 Devir Bazalt Agrega Kullan lmas n n Üretime Etkisi a- Kalker agrega kullan larak yap lan üretimlerde 475 kg/m³ çimento kullan lmakta iken, beton kar mlar nda mü avir firma taraf ndan onayl olan 450 kg/m³ çimento kullan lmaya ba lanm t r. b- 65 C deki doygun buhar kürü 7 saat uygulanmakta iken, bazalt agrega kullan lmaya ba lamas yla birlikte bu süre 5 saate dü ürülmü tür. Bu sayede buhar küründen

13 sonraki bekleme süresi yakla k % 40 azalt ld ndan, öngermeli kiri lerin üretimi, planland tarihten daha erken tamamlanm t r. c- Transfer bas nç dayan m yla, 7 ve 28 günlük bas nç dayan mlar aras nda homojenlik sa lanm t r. d- Projede kullan lan 792 adet öngermeli kiri in üretimi s ras nda, kontrollük te kilat teknik elemanlar nca 9700 adet 15 cm lik beton küp numune al narak transfer bas nç dayan m yla 7 ve 28 günlük bas nç dayan mlar tespit edilmi tir. 65 C deki doygun buhar kürü 2 saat daha az uygulanmas na ra men; transfer dayan mlar nda yakla k % 3,0 28 günlük bas nç dayan mlar n n ise, % 12 mertebesinde art meydana gelmi tir. [3] Kalker agrega kullan larak yap lan üretimle, tarihleri aras nda bazalt agrega kullan larak üretilen 50 adet öngermeli kiri teki bas nç dayan mlar n mukayesesi Tablo 8, ekil 1 ve 2 de, kalker ve bazalt agregalarla üretilen betonlardan al nan ince kesitlerin beneküler mikroskop alt nda görünümü ekil 10 ve 11 de verilmi tir. Tablo 8. Bas nç Dayan m Test Sonuçlar n n Mukayesesi. Bas nç dayan m (N/mm²) Beton ya Numune adedi Kalker agrega Bazalt agrega Bas nç dayan m n art % Transfer ,7 39,7 2,6 7 gün ,0 50,2 19,5 28 gün ,7 61,6 14,7 N/mm² 40, , , , , ,5 N/mm² Üretim s ra no Üretim s ra no Bazalt Kalker Bazalt ekil 1,2. Transfer ve 28 Günlük Bas nç Dayan mlar n n Mukayesesi. Kalker ekil 10,11. Kalker ve Bazalt Agregayla Üretilen Betonlar n nce Kesitleri.

14 7. SONUÇ Kalker agrega içerisinde bulunan kristalli kalsitin, C40/50 s n f beton ile üretilen öngermeli kiri üretimine etkisini tespit etmek için yap lan Ar-Ge çal mas sonunda; Kristalli kalsit agrega taneciklerinin k r lgan ve yapraks yap s, D yüzeyinin pürüzsüz, parlak ve cilal yap da olmas, Agrega taneciklerinin bir bölümünün düzgün geometrik yap da olmas nedeniyle beton içerisindeki kristalli kalsit agrega ile çimento hamuru ara yüzeyi, kalkerle çimento hamuru aras ndaki ara yüzeye nazaran daha zay ft r. Bu nedenlerden dolay beton içerisindeki kristalli kalsit kaliteyi olumsuz yönde etkilemektedir. Yukar da belirtilen hususlar dikkate al nd ndan dolay, Ankara- stanbul H zl Tren Projesi V4 Viyadü ünün yap m nda kullan lan 792 adet öngermeli kiri in üretiminde kalker agrega yerine bazalt agrega kullan lm t r. 8. TE EKKÜR Yazarlar, sunumun haz rlanmas ndaki katk lardan dolay ; Ç.Ü. Jeoloji Mühendisli i Bölümünden Prof Dr. Fikret ler e ASM Yap Malzeme Laboratuar ndan Ahmet Belice, Tolga Uluöz, Murat Ersoy a Mersin DO A Haz r Beton dan Nevzat Uluöz ve Veysi Uyan k a Adana OYAK Haz r Beton dan Hakan Özbebek ve Hasan Aç k a te ekkür eder. 9. KAYNAKLAR 1.Uluöz,S., Düzbasan,S., Yak t,e., K rma Agregadaki Ta Unu ve Kil Miktar n n Beton Kalitesine Etkisi, BETON 2004 Kongresi, Uluöz,S., Düzbasan,S., Yak t,e., Camc o lu,m., Çotur,N., Ankara- stanbul Demiryolu H zl Tren Projesi Kapsam nda Sakarya Nehri Üzerine Yap lan 2400 m. Uzunlu undaki V4 Viyadü ü n aat, 1. Köprü ve Viyadükler Sempozyumu, Uluöz,S., Düzbasan,S., Yak t,e., Camc o lu,m., Ankara- stanbul H zl Tren Projesi Kapsam nda Sakarya Nehri Üzerine Yap lan V4 Viyadü ünde Kullan lan Öngermeli Kiri lerin Üretimi ve Kalitesi, Beton 2008 Uluslararas Haz r Beton Kongresi, 2008.

15 BETON 2011 KONGRES NDE SUNUM YAPAN TEKN K ELEMANLARIMIZDAN GÖRÜNTÜLER