Tüm bilişim emekçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi savaşımını sürdüreceğiz

Transkript

1 TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası Kurucu Yönetim Kurulu: Tüm bilişim emekçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi savaşımını sürdüreceğiz Türkiye de 30 yıllık bir geçmişi olan, uzun yıllar Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ne (TMMOB) bağlı Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) çatısı altında çalışmalar yapan bilgisayar mühendisleri, nihayet bağımsız bir oda olarak örgütlendi. Bilgisayar Mühendisleri Odası- BMO kurulması yönündeki son önerge, 24 Mart 2012 de EMO Genel Kurulu na sunuldu. EMO nun 43. Olağan Genel Kurulu na sunulan önergenin oy çokluğu ile kabul edilmesi ile tarihi bir adım atıldı. 31 Mayıs-3 Haziran 2012 de gerçekleştirilen TMMOB un 42. Olağan Genel Kurulu nda da oy çokluğu ile nihai karar alındı. Ve, 2 Haziran da TMMOB Genel Kurulu nda kabul edilen önerge ile 24. Oda olarak BMO nun kurulması onaylandı. TMMOB Yönetim Kurulu, 30 Haziran 2012 de, BMO nun ilk Genel Kurul hazırlık çalışmalarını yürütmek üzere Funda Başaran Özdemir, Gölay Şakiroğulları, Hülya Küçükaras, Taylan Özgür Yıldırım, Mehmet Birkan Sarıfakıoğlu, İbrahim İzlem Gözükeleş, Memet Harun Özer den oluşan 7 kişilik Kurucu Yönetim Kurulu nu atadı. BMO Kurucu Yönetim Kurulu, 10 Temmuz 2012 de en yaşlı üye Gölay Şakiroğulları başkanlığında toplandı. Yürütme Kurulu, Yönetim Kurulu Başkanlığı na Funda Başaran Özdemir, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı na İbrahim İzlem Gözükeleş, Yönetim Kurulu Yazman Üyeliği ne Mehmet Birkan Sarıfakıoğlu ve Yönetim Kurulu Sayman Üyeliği ne Taylan Özgür Yıldırım ın oybirliği ile seçilmesine karar verdi. Ayrıca Oda adresi; Necatibey Cad. No:88/7 Kızılay-Çankaya/Ankara olarak belirlendi. 4 Ağustos 2012 de BMO Genel Merkezi nin resmi açılışı yapıldı. 1.Olağan Genel Kurulu nu, 8 Eylül 2012 de yapacak olan BMO ya, bilgisayar mühendislerinin katılması yasal bir zorunluluk. BMO, sektörün ihtiyacı olan standart ve normların oluşturulması, bilişim hizmetlerinin kamu yararını gözeten yönetmelikler gereğince denetlenmesi, bilirkişilik kurumunun sağlıklı işletilmesi için çalışacak. Koray Özer-Aslıhan Bozkurt 2012 yazını, hızlı bir geçiş evresi yaşayarak geçiren BMO Kurucu Yönetim Kurulu, yoğun bir çalışmayla hukuki düzenlemeler ve tüzel kişilik için resmi süreçleri tamamladı. BMO 1. Olağan Genel Kurulu, 8 Eylül 2012 de toplanacak. Ertesi gün, 9 Eylül 2012 de yapılacak seçimde, BMO üyesi bilgisayar mühendislerinin oylarıyla yönetim kurulunda ve diğer kurullarda yer alacak adlar belirlenecek. Bilgisayar Mühendisleri Odası kurulması, amaç ve hedeflerini TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO) Kurucu Yönetim Kurulu üyeleri ile konuştuk. BMO Kurucu Yönetim Kurulu üyeleri adına sorularımızı yanıtlayan yetkililer, öncelikle BMO yu sihirli bir değnek olarak görmediklerini vurguladılar. BMO kuruldu diye hemen yarın bilişim emekçilerinin çalışma koşulları düzelmeyecek, Türkiye nin dört başı mamur bir bilişim politikası olmayacak, meslek alanlarındaki belirsizlik ortadan kalkmayacak, bilişim sektöründeki mühendislik faaliyetlerinin kamu adına denetimi gerçekleşmeyecek. BMO olarak tüm bu sorunların aşılması için çabalayacağız diyen Kurucu Yönetim Kurulu üyeleri, BMO yu zor bir dönemin beklediğinin altını çizdiler EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 23

2 -Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO) kurulma sürecinden kısaca söz edebilir misiniz? -Bilgisayar Mühendisliği bölümleri ilk mezunlarını 1981 yılında verdi. TMMOB yönetimi, ilk bilgisayar mühendislerinin hangi odaya kaydolacağı konusunda kararsız kaldı. Yazılımla uğraşanlar Fizik Mühendisleri Odası na (FMO), donanımla uğraşanlar ise Elektrik Mühendisleri Odası na (EMO) yönlendirildi. Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO) için ilk adım 1987 de atıldı. Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanları, BMO nun kurulması için TMMOB ye dilekçe verdi. TMMOB yönetimi, TMMOB yönetmelikleri çerçevesinde yaptığı değerlendirme sonucunda üye sayısının yetersizliğinden ötürü BMO nun kurulması koşullarının oluşmadığı sonucuna vardı de FMO nun 4, EMO nun ise 5 bilgisayar mühendisi üyesi vardı de BMO nun kurulması yeniden gündeme geldi. Bu dönemde, yoğun bir örgütlenme çalışması yürütüldü. Ankara, İstanbul ve İzmir de toplantılar yapıldı; yüzlerce bilgisayar mühendisi, BMO nun kurulmasını desteklemek için EMO ya üye oldu deki TMMOB Genel Kurulu nda, bilgisayar mühendislerinin EMO da örgütlenmeleri, FMO nun bilgisayar mühendislerinin kayıtlarını EMO ya devretmesi kararı alındı te yapılacak genel kurullarda BMO nun kurulması kararı nın alınabilmesi için EMO da Bilgisayar Mühendisleri Örgütlenme Komisyonu kuruldu, bu amaçla çalışmalar yapıldı. Ancak bilgisayar mühendisleri, 1994 teki genel kurullar öncesinde yaptıkları yoğun tartışmalarda, ulaşılan örgütlenme düzeyinin yetersiz olduğu sonucuna vararak BMO kurulması önergesinin EMO Genel Kurulu na sunulmasından vazgeçti sonrasında bilgisayar mühendisleri, EMO içinde çeşitli komisyonlarda çalışmayı sürdürdü. EMO nun yönetim kurullarında yer aldılar li yıllarda bilgisayar mühendislerinin sorunları katlanarak büyümekteydi. EMO içerisinde yürütülen özverili çalışmalar bilgisayar mühendislerinin örgütlenmesi için önemli bir aşamaydı; ancak ne yazık ki yeterli olamadı. Bilgisayar mühendislerinin sayısı her geçen yıl artmaktaydı. Bunun yanında, mesleğin kapsamının belirsizliği ve meslek alanlarının tanımsız oluşu, bilişim sektöründe pek çok disiplinin var oluşu ve buna bağlı olarak sektörde yaşanan karmaşa, sektörde üretim sürecinin yanlış yönetimi ve denetimden yoksun oluşu, her kente üniversite, her üniversiteye bir bilgisayar mühendisliği bölümü anlayışıyla açılan, akademik ve teknik altyapıdan yoksun bilgisayar mühendisliği bölümleri; buna ek olarak ucuz işgücü ordusuna katılmak üzere bekleyen teknoloji fakülteleri ve uzaktan eğitim mezunları, diplomaların değil sertifikaların egemenliği ve meslektaşlarımızın sertifikalara mahkûmiyeti, kamusal yararı temel alan bilişim politikalarının eksikliği, işsizliğin ve işsiz kalma korkusunun gerçeklik haline gelmesi, çalışma koşullarının günden güne ağırlaşması, bilgisayar mühendislerinin mesleklerini gerektiği gibi yerine getirmesini engelliyordu. Bilişim sektöründe, bu duruma çalışandan ve halktan yana tutum alarak müdahale edecek bir örgütün boşluğu ivedi bir gereksinim olarak kendini göstermekteydi e gelindiğinde, bilgisayar mühendislerinin EMO çalışmalarında daha etkin yer almasının ve BMO kuruluş çalışmalarının yolunu açan Meslek Dalı Komisyonları (MD) kuruldu da önce Ankara da başlayan, sonra başta İstanbul ve İzmir olmak üzere EMO nun diğer şubelerine yayılan bilgisayar mühendislerinin odalaşma süreci, geçen altı yılda ilmek ilmek örüldü. Bu süre boyunca bilgisayar mühendisleri, EMO yönetim kurullarında, sempozyumlarda, yayın çalışmalarına etkin rol alarak BMO için gereken altyapı çalışmalarını yapmanın yanında BMO kadrolarını da oluşturdu EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 25

3 Özelikle 2006 sonrasında EMO üyesi bilgisayar mühendislerinin örgütlenme/odalaşma çalışmaları daha kurumsal bir kimliğe kavuştu ve bu çalışmalar EMO şubelerinde oluşturulan Bilgisayar Mühendisliği MDK ve EMO merkezi düzlemindeki Meslek Dalı Ana Komisyonu (MEDAK) tarafından yürütülmeye başlandı le birlikte MEDAK çalışması, artık EMO içerisinde ayrı bir oda -daha doğru bir deyişle oda içerisinde oda- yapısına evrilmeye başladı. Bir tür oda simülasyonu olarak değerlendirilebilecek bu dönemde, MEDAK ve MDK ler, oda/şube birimlerini simüle edecek alt çalışma komisyonları oluşturdu ve örgütsel olarak kendi kendisine yetebilecek bir yapıya, bir odaya dönüşme çabasına girdi. Böylece, 80 lerden bugüne taşınan birikim, yapılan tartışmalar ve örgütlenme pratikleri, Bilgisayar Mühendisleri Odası (için gerekli koşulların ve kadroların oluştuğunu, BMO nun artık kendisini bir zorunluluk olarak ortaya koyduğunu gösterdi. Temmuz 2011 e gelindiğinde odanın kurulması, MEDAK düzleminde resmi olarak karara bağlandı ve bu karar kamuoyuyla paylaşıldı. MEDAK, bu kararın EMO örgütlülüğü içerisinde tartışılması amacıyla EMO koordinasyon toplantılarında sunumlar yaptı; merkez ve şube yönetim kurulları bilgilendirildi. Odalaşma çalışmalarının, EMO nun desteğiyle ülke geneline yayılması sağlandı. Çalıştaylar düzenlendi; imza kampanyası başlatıldı ve teknokentlerde, üniversitelerde, kurumlarda, EMO şubelerinde açılan stantlarla, yapılan toplantılarla ve toplanan imzalarla bilgisayar mühendislerinin sürecin bir parçası/öznesi olması için çalışıldı. Neden ve nasıl bir oda istiyoruz? sorusuna yanıt niteliğindeki BMO Kuruluş Raporu hazırlandı; girişimimizin ilkesel ve kuramsal temeli oluşturuldu. Bir yandan oda içerisinde ve dışarısında örgütlenme çalışmaları yürütülürken diğer yandan mevzuat/yönetmelik hazırlıkları başlatıldı. Odalaşma sürecinin akademik ayağını oluşturmak için bilgisayar mühendisliği bölüm başkanlarıyla buluşuldu, bölüm başkanlarına BMO için çağrı yapıldı. Bu noktada, akademik dünyanın desteğinin BMO çalışmalarında önemli bir sıçrama yarattığını da dile getirmeliyiz. MEDAK, 2012 Ocak-Şubat döneminde düzenlenecek EMO şubelerinin genel kurullarında, BMO nun kuruluşunun Martta düzenlenecek EMO Genel Kuruluna taşınması nın oylanması için önerge vermeyi kararlaştırdı. 14 EMO şubesinin 12 sinin genel kuruluna katılındı, önergeler verildi. Bu önerge, 10 şubenin desteğini aldı. Şube genel kurullarının ardından, 24 Mart 2012 de gerçekleştirilen ve bilgisayar mühendislerinin 24 Mart ta 24. Oda söylemiyle katıldığı EMO Genel Kurulunda, BMO kurulması kararının TMMOB Genel Kurulu na taşınması için MEDAK tarafından verilen önerge, EMO delegelerinin büyük desteğiyle kabul edildi. Artık son aşamaya gelinmişti 2 Haziran 2012 de, TMMOB Genel Kurulu nda saat da BMO nun kurulması görüşülmeye açıldı. Saat 16:00 da yapılan oylamada, 23 odanın yoğun desteğiyle 24. oda BMO kuruldu. Ve, 2 Haziran 2012 tarihi, BMO nun kuruluş günü olarak tarihteki yerini aldı. Tüm bu süre boyunca EMO nun tüm olanaklarını seferber ettiğini; şubeleri, kurulları, yönetimleri ve üyeleriyle, bilgisayar mühendislerinin odalaşma çalışmalarını bütünlüklü olarak destekleyip sahiplendiğini vurgulamalıyız. EMO örgütlülüğüne gönül borcumuz sonsuz Katkıları, destekleri için EMO örgütünün tüm üyelerine içtenlikle teşekkür ediyoruz. -Bundan sonraki süreçte neler olacak? Hangi aşamalardan geçilecek? Oda ne zaman faaliyete geçecek? -TMMOB Yönetim Kurulu, 30 Haziran 2012 de BMO için 7 kişiden oluşan geçici Kurucu Yönetim Kurulunu atadı. Kurucu yönetim kurulu, BMO yu ilk genel kuruluna hazırlamakla yükümlü. BMO 1. Olağan Genel Kurulu, 8 Eylül 2012 de toplanacak. Ertesi gün, 9 Eylül 2012 de yapılacak seçimde, BMO üyesi bilgisayar mühendislerinin oylarıyla yönetim kurulunda ve diğer kurullarda yer alacak adlar belirlenecek. Böylece kurucu yönetim kurulu işlevini tamamlamış olacak ve BMO, bilgisayar mühendislerinin oylarıyla seçilmiş yönetim kurulu ve oda organlarıyla çalışmalarını sürdürecek. -BMO nun vizyonu, misyonu, amacı ve hedefi konusunda bilgi verebilir misiniz? -Bilişim çalışanlarının meslek haklarında ve bilgisayar mühendislerinin meslek alanlarında yaşanan yıkıma karşı mücadele edeceğiz. Bilindiği üzere son yıllarda, yalnız bilgisayar mühendislerinin değil tüm bilişim emekçilerinin çalışma koşulları ağırlaşmış, ücretler düşmüştür. İş yaşamındaki sorunlar yalnızca bilgisayar mühendislerini değil, tüm bilişim çalışanlarını ilgilendiriyor. Bilişim sektöründe bir düzensizlik ve kargaşa var. Bilişim kesimi ülkemizde, serbest piyasa gereklerince ve yabancı tekellere bağımlı olarak biçimlendi. Mühendislik hizmetinin denetlenmesi bir yana, meslek etiğinden ve mühendislik uygulamalarından uzak kalındı. BMO, bilişim sektöründe gerekli standart ve normların oluşturulması, bilişim hizmetlerinin kamu yararını gözeten yönetmelikler gereğince denetlenmesi, bilirkişilik kurumunun sağlıklı işletilmesi için çalışacak. Kuşkusuz, tüm bunları yaparken bilgisayar mühendisliği eğitiminin iyileştirilmesi ve meslektaşlarımızın meslek içi eğitimi için de uğraş vereceğiz. Kısacası, BMO, yalnızca bilgisayar mühendislerinin değil tüm bilişim emekçilerinin hakları için savaşım veren, çalışmalarında kamu yararını temel alan bir meslek örgütü olma hedefiyle yola çıktı EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 27

4 -Öncelik vereceğiniz konular nelerdir? -Temel önceliğimiz, bilişim kesimindeki bilgisayar mühendisliği çalışmalarının kamu yararı gözetilerek denetlenmesi için gerekli yasal düzenlemelerin ve standartların oluşturulması; bu denetimlerin yasalar ve standartlar doğrultusunda uygulanması olacak. Ayrıca, önceki soruya verdiğimiz yanıtta, özgörevimiz (misyonumuz) kapsamında belirttiğimiz üzere tüm bilişim emekçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi savaşımını sürdüreceğiz. - Tüm bilgisayar mühendislerinin katılması yasal bir zorunluluk mu? Neden? -Evet sayılı TMMOB Kanunu nun 33. maddesine göre Türkiye de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları, mesleklerinin icrasını iktiza ettiren işlerle meşgul olabilmeleri ve mesleki tedrisat yapabilmeleri için ihtisasına uygun bir odaya kaydolmak ve azalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler yılında kanunda şu değişiklik yapıldı: Kamu Kurumu ve Kuruluşları ile İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Kamu iktisadi Kuruluşlarında asli ve sürekli olarak çalışan mühendislik ve mimarlık meslekleri mensuplarının meslek ve ihtisaslarıyla ilgili odaya girmeleri isteklerine bağlıdır. Ancak bunlar, görevlerinin gereği olan işleri yaparken mesleki bakımdan, Odaya kayıtlı meslektaşlarının yetkileriyle haklarına sahip ve onların ödevleriyle yükümlüdürler. Bu konuda Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ile ilgili hükümler saklıdır. 6- BMO, hangi ihtiyacı karşılamak üzere kuruldu? Bilgisayar mühendislerinin hangi sıkıntıları Meslek odası olduğu için çözülecek? Meslek odası olması ne gibi hak ve düzenlemeleri getirecek? -TMMOB ye bağlı bir oda olarak BMO, üyelerinin mesleki etkinlikleri kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak, ülke kaynaklarının yerinde kullanımını sağlamak, ülkenin sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak ile yükümlü. Yasal düzenlemeler, BMO nun bir diğer görevini de Meslek ve menfaatleriyle ilgili işlerde resmi makamlarla işbirliği yaparak gerekli yardımlarda ve tekliflerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuatı, normları, fenni şartnameleri incelemek ve bunlar hakkında görüş ve düşünceleri ilgililere bildirmek olarak belirledi. Tabii ki BMO yu sihirli bir değnek olarak görmüyoruz!.. BMO kuruldu diye hemen yarın bilişim emekçilerinin çalışma koşulları düzelmeyecek, Türkiye nin dört başı mamur bir bilişim politikası olmayacak, meslek alanlarındaki belirsizlik ortadan kalkmayacak, bilişim sektöründeki mühendislik faaliyetlerinin kamu adına denetimi gerçekleşmeyecek... BMO olarak tüm bu sorunların aşılması için çabalayacağız. Bu çalışmalardan sonuç alınması, bizim uğraşlarımızın yanında BMO nun Türkiye nin eğitim, ekonomi, teknoloji vb. politikalarında ne denli belirleyici olabileceği ile de ilişkili. TMMOB nin kamu adına kullandığı yetkilerinin yavaş yavaş elinden alınmaya çalışıldığı düşünüldüğünde BMO yu zor bir dönemin beklediğini de vurgulamak gerekiyor. - Diğer ülkelerde bilgisayar mühendislerinin mesleki temsilcilik olarak konumları hakkındaki bilgileri bizimle paylaşabilir misiniz? Meslek örgütleri içindeki konumları, uygulamalara, devlet politika ve stratejilerine etkileri nedir? -Diğer ülkelerde, mühendislik disiplinlerini kapsayan Association, Union ya da Oda başlığı altında örgütlenmeler ve bu örgütlenmeler içinde yer alan bilgisayar mühendisliği grupları var. Bu grupların yanı sıra ABD de her eyaletin bir mühendislik odası bulunurken Avrupa da ulusal birlikler var. Yapıları gereği bu örgütlerin kimisi ticari işlevleri kontrol eden ve düzenleyen oda, kimisi ise dernektir. Bazı gruplar ise (örneğin Amerikan Association of Computing Machinery-ACM ya da IEEE gibi büyük mühendislik toplulukları) standart, uygulama ve süreçler geliştiriyorlar. Ulusal çapta faaliyet gösteren örgütler, ülkede mühendislik disiplini uygulamaları için standartların geliştirilmesini, bilgilerin paylaşılmasını, mühendislik disiplininde yer alan tüm kişilerin meslek kurallarını uygulayabilmeleri için en elverişli ortamın oluşturulmasını sağlıyorlar. Bu ulusal örgütlenmelerin, Avrupa daki Feani gibi üst örgütlenmeleri de olabiliyor. Bilgisayar mühendislerinin içinde yer aldığı örgütlenmelere aşağıdaki örnekler verilebilir: Malta-Chamber of Engineers, Association of Computer Engineers and Technicians, Verein Deutche Ingeniuere, European Federation of National Engineering Associations. Ancak TMMOB yi, dolayısıyla BMO yu yabancı meslek örgütleriyle karşılaştırırken Türkiye nin nesnel koşullarını da göz önünde bulundurmak gerekir lerden bu yana TMMOB kendini yalnızca üyelerinin mesleki çıkarlarıyla sınırlamadı; ülkemizin tam bağımsızlığı için teknoloji politikaları geliştirdi. Gerek demokrasi mücadelesinde gerekse de sendikal mücadelede hep en ön saflarda yer aldı EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 29

5 -BMO nun 21. yüzyıl mesleğine 19. yüzyıl kısıtlamaları getirdiği iddiasına yanıtınız ne olacak? -Bilişim çalışanları; yanlış analiz edilen, kaynak ve süre planlaması yanlış yapılan bilişim projelerinin ve sektöre egemen olan taşeronlaştırmanın sonucunda 19. yüzyıldakini aratmayacak ölçüde, çok ağır koşullar altında çalıştırılıyor. Bedeli ödenmeyen, bir türlü bitmeyen fazla mesailer ve güvencesizlik, daha ötesi işsizlik, artık bilişim çalışanları için yadsınamaz bir gerçek olmuştur Dolayısıyla tersten bir kısıtlama söz konusu. Sektöre 19. yüzyıl kısıtlamalarını getirmiyor, tam tersine bu kısıtlamaların kalkması için mücadele ediyoruz. Ayrıca, iddia, 21. yüzyıl mesleğine 20. yüzyıl kısıtlamaları getiriliyor diye olsaydı daha yerinde olurdu. O zaman biz de şöyle diyebilirdik: 2. Dünya Savaşı sonrası tarihsel koşullarda, sosyal devlet anlayışı öne çıktı, toplum için mühendislik anlayışı önem kazandı. Bu tarihsel bağlamda kurulan meslek odaları, geçmişteki meslek loncalarından farklıydı. Çünkü sorun, üyelerinin çıkarlarından çok meslek faaliyetlerinin toplum adına denetlenmesiydi den sonra neo-liberal politikaların uygulamaya konmasıyla birlikte, kamucu meslek odalarının da zayıflatıldığını görüyoruz. Bugün gelinen noktada, hazırlanan Kanun Hükmünde Kararnameler ve yönetmeliklerle TMMOB nin, kamu adına mesleki denetim yetkisi elinden alınmaya çalışılıyor. BMO ya dönersek... Türkiye nin, halkın, halktan yana bilişim politikalarına gereksinimi var. Halkın parasının nasıl harcandığı, bizim sorunumuz. Kısacası biz, çalışmalarımızın merkezine para yı değil insan ı koyuyoruz. Özetle, iddia sahiplerinin asıl sormak istediği 21. yüzyılın neo-liberal politikalarına ve insanlık dışı koşullarda çalıştırılmaya karşı olup olmadığımız ise, buna yanıtımız evet!.. - Mühendislik diploması olmayanlar, mühendislerin işini çalıyorlar. Bu durumu kurtaralım, Bilgisayar mühendisi çalıştırmak isteyen firmalar, odaya katılmak zorunda. Aksi takdirde yasal suç işlemiş olacaklar. Programlamacı olarak çalışmak isteyenler, odaya katılmak zorunda. Bunun için ise bilgisayar mühendisi diploması edinmeleri gerekecek mı diyorsunuz? -Diğer sorulara verdiğimiz yanıtlardan da anlaşılabileceği üzere bu soruya yanıtımız HAYIR! -Ülkemizde bilişim projelerinin yüzde 75 inin başarısız olduğu iddiaları var. Bunun nedeni projelerde Bilgisayar mühendisi çalıştırılmaması mı? Bu konudaki görüşleriniz nedir? -Yanıtı yarım asır önce verilmiş bir soru ların sonuna, yazılım mühendisliğinin ilk kez tanımlandığı NATO konferansına gidelim. Konferansta, yazılım geliştirmede yaşanan zorluklardan söz ediliyor, krizin aşılması için de klasik mühendisliklerdeki yaklaşımın yazılım geliştirmeye uyarlanması çözüm olarak belirtiliyordu; böylece yazılım mühendisliğinin temelleri atılıyordu. Dolayısıyla yazılım mühendisliğinin kendisi sorudaki başarısızlıkları aşmak amacıyla gündeme geldi. Yazılım mühendisliği, o günden bugüne, çok yol aldı. Mühendislik metotlarımız pratikte sınandı ve başarısız olunan durumlarda yeni metotlar geliştirildi. Bugünse yanlış/eksik tanımlanan, kaynak ve süre planlaması doğru yapılmayan bilişim sistemi geliştirme projeleri, bilişim projelerinin yanlış yönetilmesi, taşeronlaştırma ve bu projelerin çokuluslu sermaye odaklarının çıkar alanı haline gelmesi, bilişim projelerindeki başarısızlıkların başlıca nedenleri olarak karşımıza çıkıyor. Sektörün mühendislik hizmetine ve bu mühendislik hizmetlerinin kamu adına denetlenmesine gereksinimi var. Kamu ve özel sektörde, mühendislik hizmeti gereken projelerde mühendislerin çalışmaları gerektiğini savunuyoruz. Ve pek tabiidir ki bilişim projelerinin yönetim ve denetim süreçlerinde, aldıkları mühendislik eğitimi ve formasyonu gereği bilgisayar mühendislerinin çalışmasının zorunlu olduğunu dile getiriyoruz. -Bilgisayar dünyasının kurucularından dördünün (Matt Mullenweg, Mark Zuckerberg, Bill Gates ve Steve Wozniak) bilgisayar mühendisliği diploması olmadığına dikkat çekilerek BMO yerine hem programcı arayan firmalara, hem de bilgisayar mühendisliği ve programlamayla gerçekten ilgilenen insanlara yol gösterecek bir dernek kurulması öneriliyor. Bu öneriye ilişkin değerlendirmenizi alabilir miyiz? -Önce bir düzeltme yapalım: Wozniak, Apple ı kurduktan sonra kendini eksik hissetmiş olacak ki takma adla UC Berkele in Elektrik Mühendisliği nin Bilgisayar Bölümü ne kaydoldu ve 1986 yılında buradan mezun oldu. Ayrıca, Wordpress i ya da Facebook u geliştirmiş olmak, kimseyi bilgisayar dünyasının kurucusu yapmaz. En önemlisi, bilginin nasıl paraya çevrileceğini bilmekle mühendislik arasında büyük fark vardır. Anılan adları bilgisayar dünyasının kurucuları olarak nitelendirmektense bilgisayar piyasasının kurucuları ve sahipleri olarak tanımlamayı daha doğru buluyoruz EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 31

6 Pekiyi bilinmektedir ki bilişim disiplini -sorudaki nitelemeyle bilgisayar dünyası, başta matematik, fizik gibi temel bilim alanlarından çok sayıda bilimcinin, birçok değişik daldan bilimci ve mühendisin yaratıcı, özverili ve tutkulu çalışmalarının ürünüdür. Oda ve dernek, birbirinin alternatifi örgütlenmeler değildir. Örneğin, siz Bill Gates i başarılı bir bilişimci olarak görüyor olabilirsiniz; ama BMO, Gates i toplumcu mühendislik bakış açısıyla, kamu çıkarları gözüyle değerlendirecektir. Dolayısıyla biz, Gates i, standartlara uymayan kapalı sistemler geliştirerek kamu kurumlarını kendine bağımlı kılan, bilişim kesiminde tekel olmaya çalışan bir şirketin sahibi olarak görüyoruz. Her örgütlenmenin kendine özgü hedefleri vardır. Bilişim kesimindeki örgütler, zaman zaman karşı karşıya gelebilir, bakış açıları örtüşmeyebilir. Ancak bu örgütlenmeler, çoğu zaman ortak bir amaç doğrultusunda, sektörü daha ileriye götürmek için çalışacaktır. Ülkemizde, sorunuzdaki öneriniz doğrultusunda çalışan dernekler var. Biz bu derneklerin karşısında değiliz, olamayız da. Çünkü daha önce de belirtildiği üzere amaçlarımız, yapmak istediklerimiz farklı. - BMO olarak sektörün daha iyiye gitmesi için yapılması gerekenleri nasıl sıralayabilirsiniz? Uzun dönemli bir plan ile toplumun çıkarlarını gözeten ulusal bir bilişim politikasının oluşturulması. Bilişim sektöründe standartların, mühendislik alanlarının belirlenmesi. Mühendislik hizmetlerinin yasal düzenlemeler gereğince denetlenmesi. Bilişim emekçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi. Bilişim kesimi için ucuz işgücü değil, nitelikli eğitim almış çalışanların yetiştirilmesi EYLÜL SÖYLEŞİ AYLIK BİLİŞİM KÜLTÜRÜ DERGİSİ 33