TÜRK HUKUKUNDA TELÂLLIK VE TELÂLLIĞIN UYGULAMADA FARKLI GÖRÜNÜMLERİ

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÖZEL HUKUK (TİCARET HUKUKU) ANABİLİM DALI TÜRK HUKUKUNDA TELÂLLIK VE TELÂLLIĞIN UYGULAMADA FARKLI GÖRÜNÜMLERİ Yüksek Lisans Tezi Tamer BOZKURT ANKARA

2 ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÖZEL HUKUK (TİCARET HUKUKU) ANABİLİM DALI TÜRK HUKUKUNDA TELÂLLIK VE TELÂLLIĞIN UYGULAMADA FARKLI GÖRÜNÜMLERİ Yüksek Lisans Tezi Tamer BOZKURT TEZ DANIŞMANI Doç. Dr. Aynur YONGALIK ANKARA

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... I KAYNAKÇA... XI KISALTMALAR...XXXIII GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK TELLÂLLIK, TELLÂLLIĞIN BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI VE TELLÂLLIK SÖZLEŞMESİ 1 GENEL OLARAK TELLÂLLIK...3 I. ANLAMI, TANIMI VE TERMİNOLOJİ SORUNU...3 A - Anlamı ve Tanımı...3 B - Terminoloji Sorunu Mevzuatta...4 a) Türk Hukuku nda...4 b) İngiliz, Alman ve İsviçre Hukuku nda...6 aa- İngiliz Hukuku...6 bb- İsviçre ve Alman Hukuku Uygulamada Değerlendirme...10 II. MEVZUATTAKİ YERİ ve TÜRLERİ...10 A - Genel Olarak...10 B - Borçlar Kanunu...11 C - Türk Ticaret Kanunu...11 D - Türk Medenî Kanunu...11 E - Türkiye İş Kurumu Kanunu...12 F - Sigorta Murakabe Kanunu...12 G - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu..12 H 90 Sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname...13 III. TARİHÎ GELİŞİM...13 A - Türkiye de...13 B - Diğer Ülkelerde TELLÂLLIĞIN BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI...16 I. GENEL OLARAK...16

4 II. TİCARÎ MÜMESSİLLİK...16 III. TİCARÎ VEKİLLİK...22 A - Genel Ticarî Vekillik...22 B - Seyyar Tüccar Memurluğu...23 IV. ACENTELİK...27 V. KOMİSYONCULUK...39 VI. TAŞIMA İŞLERİ KOMİSYONCULUĞU...46 VII. ADİ VEKÂLET TELLÂLLIK SÖZLEŞMESİ...56 I. KURULUŞU ve ŞEKLİ...56 A - Kuruluşu...56 B - Şekli...56 II. TARAFLARI...58 A - Genel Olarak...58 B - Birkaç Kişinin Birlikte Tellâl Olması...59 C - Tellâllık Yapamayacak Olanlar...60 III. KONUSU...61 IV. HUKUKÎ NİTELİĞİ...62 A - Genel Olarak...62 B - Öğretideki Görüşler...62 C - Hukukî Nitelikle İlgili Bir Sorun: Aktif Çaba Gösterilmesi Gerekip Gerekmediği...65 D - Görüşümüz...67 V. SONA ERMESİ...71 A - Genel Olarak...71 B - Son Bulma Halleri Aracılık Edilen Sözleşmenin Yapılması veya Yapılamayacağının Anlaşılması Sürenin Dolması Azil ve İstifa Ölüm Ehliyetsizlik İflâs...7 II

5 İKİNCİ BÖLÜM KARŞILAŞTIRMALI OLARAK TİCARET İŞLERİ VE ADİ İŞLER TELLÂLLIĞI 4 TİCARET İŞLERİ İLE ADİ İŞLER TELLÂLLIĞININ TANIMI, KOŞULLARI ve UYGULAMA ALANI...77 I. TANIM ve TERMİNOLOJİ SORUNU...77 A - Ticaret İşleri Tellâllığı...77 B - Adi İşler Tellâllığı...77 II. KOŞULLAR...78 A - Ticaret İşleri Tellâllığı Olumlu Koşullar...78 a) Ticarî İşe Aracılık Edilmesi...78 b) Ücret...80 c) Meslek Edinme Olumsuz Koşullar...81 a) Müvekkiline Bağımlı Olmaması...81 b) Müvekkiliyle Olan İlişkisinin Devamlı Olmaması...82 c) Aracılığın Esnaf Arasında Olmaması...82 B - Adi İşler Tellâllığı Olumlu Koşullar...83 a) Adi İşe Aracılık Edilmesi...83 b) Bir Sözleşmenin Yapılması Olanağını Hazırlaması veya Sözleşmenin İcrasına Aracılık Etmesi...84 c) Ücret Olumsuz Koşullar...85 a) Müvekkiline Bağımlı Olmaması...85 b) Müvekkiliyle Olan İlişkisinin Devamlı Olmaması...86 c) Tellâllığı Meslek Edinmenin Zorunlu Olmaması...86 III. TİCARET İŞLERİ ve ADİ İŞLER TELLÂLLIĞININ UYGULAMA ALANI TİCARET İŞLERİ ve ADİ İŞLER TELLÂLININ TACİR SIFATI TİCARET İŞLERİ ve ADİ İŞLER TELLÂLININ TACİR YARDIMCILARI İÇİNDEKİ YERİ TİCARET İŞLERİ ve ADİ İŞLER TELLÂLLIĞININ TEMSİL İLE İLİŞKİSİ III

6 ve BU KONUDA KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR...91 I. TEMSİL YETKİSİ...91 II. ÇİFTE TEMSİL...92 III. TELLÂLIN KENDİ KENDİSİYLE İŞLEM YAPMASI ADİ İŞLER ve TİCARET İŞLERİ TELLÂLININ SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ ve HAKLARI...94 I. BORÇLAR...94 A - Her İki Tellâllık İçin de Ortak Olan Borçlar Genel Olarak Özen ve Sadakat Borcu...95 a) Genel Olarak...95 b) Özen Borcu...96 c) Sadakat Borcu Sır Saklama Borcu Talimatlara Uyma Borcu İşi Bizzat Yapma Borcu a) Kural b) İstisna aa - Alt Tellâllık bb - Alt Tellâl Atanmasının Koşulları aaa- Tellâlın Buna Yetkili Kılınması bbb- Alt Tellâl Atanmasının Koşullar Gereğince Zorunlu Olması ccc- Bu Konuda Bir Örf ve Âdetin Bulunması c) Borca Aykırılıktan Doğan Sorumluluk aa - Tellâl Bu Konuda Yetkili Değilse bb - Tellâl Bu Konuda Yetkili İse cc - Her İki Olasılıkta Müvekkilin Durumu Hesap Verme Borcu B - Ticaret İşleri Tellâlına Özgü Borçlar Genel Olarak Bordro Verme a) Bordro Verilmesini Gerektiren Haller aa- Karşı Taraf Biliniyorsa IV

7 aaa - Derhal Yerine Getirilmesi Gereken İşlemler bbb - Derhal Yerine Getirilmesi Gerekmeyen İşlemler bb - Karşı Taraf Bilinmiyorsa b) Bordro Verilmesini Gerektirmeyen Haller c) Bordro Verilmesi ve Bunun Sonuçları d) Değerlendirme Yevmiye Defteri Tutma a) Genel Olarak b) Yevmiye Defterini İbraz c) Yevmiye Defterini Tevdi d) Yevmiye Defteri ile İlgili Sorumluluk e) Değerlendirme Örneklerin Saklanması II. HAKLAR A - Ticaret İşleri Tellâlı Genel Olarak Ücret ve Masrafları İsteme a) Ücret aa) Koşulları aaa- Taraflar Arasında Sözleşmenin Kurulması bbb- Koşula Bağlanmış İşlemlerde Koşulun Gerçekleşmesi ccc- Bordro Verilmesi ddd- Tellâlın Faaliyeti İle Esas Sözleşmenin Kurulması Arasında Nedensellik Bağının Olması eee- İfa Aşamasında Ortaya Çıkan Sorunların (Kural Olarak) Ücret Alacağına Etkisinin Olmaması bb) Ücretin Borçlusu cc) Ücretin Miktarı b) Masraflar B - Adi İşler Tellâlı Genel Olarak Ücret ve Masrafları İsteme140 a) Ücret aa) Ücret Hakkının Kazanılması V

8 bb) Ücretin Miktarı cc) Ücretin Borçlusu b) Masraflar III. ÜCRET İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER A - Ücret ve Masraf İsteme Hakkının Düşmesi Tarafsızlığın İhlâli Dürüstlük Kurallarına Aykırılık B - Zamanaşımı Ticaret İşleri Tellâllığı Adi İşler Tellâllığı C - Aşırı Tellâllık Ücretinin İndirilmesi ARA DEĞERLENDİRME ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TELLÂLLIĞIN UYGULAMADAKİ FARKLI GÖRÜNÜMLERİ 10 GENEL OLARAK TAŞINMAZ TELLÂLLARI (EMLÂKÇILAR) I. GENEL OLARAK II. KAVRAM ve TANIM III. TAŞINMAZ TELLÂLLIĞI SÖZLEŞMESİ A - Şekli B - Konusu ve Kapsamı IV. TAŞINMAZ TELLÂLLIĞI MESLEĞİ ve BU KONUDAKİ DÜZENLEMELER A - Emlâkçılar Odasının Kuruluşu B - Emlâkçılar İçin Getirilen Mecburî Standartlar Tebliği C - İstanbul Emlâkçılar Odasının Genelgesi D - Emlâkçılara İlişkin Meslekî Teamüller V. DEĞERLENDİRME ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI (İŞ ve İŞÇİ TELLÂLLIĞI) I. GENEL OLARAK İŞ ve İŞÇİ TELLÂLLIĞI ve GELİŞİMİ II. İŞ ve İŞÇİ TELLÂLLIĞI KAVRAMI ve HUKUKÎ NİTELİĞİ A - Kavram ve Tanım VI

9 B - Hukukî Niteliği C - Mevzuattaki Yeri III. İŞ ve İŞÇİ TELLÂLLIĞI SÖZLEŞMESİ A - Şekli B İş ve İşçi Tellâllığı Sözleşmesinde İstisnaî Bir Durum: Ücret V. İŞ ve İŞÇİ TELLÂLLIĞI TÜRLERİ A - Özel İstihdam Büroları Özel İstihdam Bürosu Açabilme Koşulları a) Genel Olarak b) Başvuruda Bulunan Kişide Aranan Özellikler c) Türkiye İş Kurumu nun İncelemesi ve Faaliyet İzni d) Faaliyet İzninin Sona Ermesi/Erdirilmesi ve Yenilenmesi Özel İstihdam Bürolarının Yükümlülükleri Türkiye deki Uygulama ve Büroların İş Bulmadaki İşlevselliği Değerlendirme B - Tarım Sektöründe İş ve İşçi Tellâlları TİCARET BORSASI ARACILARI I. GENEL OLARAK II. BORSA ARACILIĞI TÜRLERİ A - Borsa Komisyoncusu B - Borsa Ajanı C - Borsa Simsarı Tanımı Hukukî Niteliği Koşulları Ücreti Yükümlülük ve Sorumlulukları a) Yükümlülükler b) Sorumluluklar SİGORTA PRODÜKTÖR ve BROKERLERİ I. GENEL OLARAK II. KAVRAM, TANIM ve UNSURLAR A - Kavram ve Tanım Sigorta Prodüktörü VII

10 2. Sigorta Brokeri B - Unsurlar Sigorta Prodüktörü a) Bağımsızlık b) Meslek Edinme c) Taraflara Göre Geçici Olma d) Temsil Yetkisine Sahip Olmama e) Aracılık Yapma f) Ücret Sigorta Brokeri a) Sigorta Ettireni Temsil Yetkisine Sahip Olma b) Bağımsızlık.211 c) Aracılık Yapma d) Ücret III. HUKUKÎ NİTELİK A - Genel Olarak B - Sigorta Prodüktörü Öğretideki Görüşler Görüşümüz C - Sigorta Brokeri IV. SİGORTA PRODÜKTÖRÜ VE BROKERİ OLABİLMENİN KOŞULLARI..221 A - Sigorta Prodüktörü Gerçek Kişiler Tüzel Kişiler B - Sigorta Brokeri Genel Olarak a) Gerçek Kişiler aa) Türk Vatandaşı Olanlar bb) Yabancılar b) Tüzel Kişiler aa) Türk Tâbiiyetinde Olanlar bb) Yabancılar Brokerlik Faaliyeti ile İlgili Esaslar VIII

11 V. SİGORTA PRODÜKTÖRÜ VE BROKERİNİN YÜKÜMLÜLÜK ve SORUMLULUKLARI A - Genel Olarak B - Sigorta Prodüktörü Yükümlülükler a) Acentelik Yapamama ve Belirli Görevlerde Yer Alamama b) Doğru Bilgi Verme c) Temsil Yetkisine Sahip Olmama d) Sır Saklama e) Denetime Tâbi Olma f) Defter Tutma Sorumluluk C - Sigorta Brokeri Yükümlülükler a) Acentelik Yapamama ve Brokerlik Dışında Bir Ticarî Faaliyette Bulunamama b) Dürüst Hareket Etme c) Aracılık Görevini En İyi Şekilde Yerine Getirme d) Talimatlara Uyma e) Ödeme Yapamama f) Menfaat Temin Edememe g) Belli Kişileri Ortak Olarak Kabul Edememe ve Çalıştıramama h) Değişiklikleri Bildirme ı) Malî Tabloları Bildirme i) Portföy Sınırı j) Defter Tutma k) Meslekî Sorumluluk Sigortası Yaptırma l) Ticaret Unvanı ile İlgili Yükümlülük Sorumluluk VI. TÜRKİYE UYGULAMASI VII. DEĞERLENDİRME EVLENME TELLÂLLIĞI (EVLİLİK AJANSLARI) I. GENEL OLARAK II. TANIM IX

12 III. EVLİLİK AJANSLARININ TİCARET ŞİRKETİ OLARAK ÖRGÜTLENMESİ IV. EVLENME TELLÂLLIĞINDA ÜCRET ve ÜCRET ile İLGİLİ SORUNLAR A - Ücret Alacağı B - Tellâl Tacirin Ücret Alacağı (TTK m. 22) ile Borçlar Kanunu ndaki Eksik Borç Hükmü (BK m. 408) Arasındaki İlişki C - Evlenme Tellâlının Ücret Alacağını Kıymetli Evraka Bağlaması Durumu TAŞIMA İŞLERİ TELLÂLLIĞI I. GENEL OLARAK II. KARA TAŞIMACILIĞI A - Yolcu Taşıma İşlerinde Aracılık: Telefon Taksiciliği Genel Olarak Taksi Duraklarının Hukukî Niteliği Yargıtay 11. Hukuk Dairesi nin tarihli Kararı nın Değerlendirmesi B - Yük Taşıma İşlerinde Aracılar ve 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu III. DENİZ TAŞIMACILIĞI A - Genel Olarak B - Gemi Tellâlı (Shipbroker) Genel Olarak Kavram ve Tanım a) Kavram b) Tanım Faaliyet Gösterdiği Alanlar a) Navlun Sözleşmeleri b) Gemi Satış ve Kirası ile Diğer Alanlar C - Navlun Komisyoncusu (Freight Forwarder) SONUÇ ÖZET..265 SUMMARY EK X

13 I GENEL ESERLER K A Y N A K Ç A Akşit, Mustafa Cevat : İşletme Hukuku, İstanbul Akyazan, Sıtkı Akyol, Şener Akyol, Şener : Son İçtihatlarla-Gerekçeli-Notlu, Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat, Ankara : Medenî Hukukla İlgili İsviçre Federal Mahkemesi Kararları (BGE 38 II- BGE 47 II), C. I, İstanbul 1980 (Anılış: Akyol, Federal Mahkeme). : Borçlar Hukuku Genel Hükümler I, İstanbul 1995 (Anılış: Akyol, Borçlar). Alver, Cemil : Ticaret Kanunu Genel Esaslar, Ankara Aral, Fahrettin : Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, B. 5, Ankara Arslanlı, Halil : Kara Ticareti Hukuku Dersleri, Umumî Hükümler, B. 3, İstanbul Arseven, Haydar : Sigorta Hukuku, B. 2, İstanbul Aslan, Yılmaz/ Şenyüz, Doğan/ Ergün, Mevci : İşletme Hukuku, B. 2, Ankara Arkan, Sabih : Ticarî İşletme Hukuku, B. 8, Ankara Atabek, Reşat : Sigorta İstihsal Organları Hukuku, İstanbul 1968 (Anılış: Atabek, İstihsal). Atabek, Reşat : Sigorta Hukuku, İstanbul 1950 (Anılış: Atabek, Sigorta). Ayhan, Rıza : Ticaret Hukukunun Genel Esasları, Ticarî İşletme Hukuku, Ankara Baktır, Selma : Ticarî İşletme Hukuku, B. 4, İzmir Birden çok eserinden yararlanılan yazarlara yapılan yollamalarda kullanılan kısaltmalar parantez içinde gösterilmiştir. XI

14 (Palandt), Bassenge, Peter/ Diederichsen, Uwe/ Edenhofer, Wolfgang/ Heinrichs, Helmut/ Heldrich, Andreas/ Putzo, Hans/ Thomas, Heinz : Kurz Kommentar, Bd. 7, Bürgerliches Gesetzbuch, 47. Aufl., München Başbuğoğlu, Tarık : Uygulamalı Türk Ticaret Kanunu, Açıklamalar-İçtihatlar, C. I, (m ) Ankara Başterzi, Süleyman/ Şuğle, Mehmet Ali : İstihdam ve Danışmanlık Hizmetlerinin Hukuksal ve Toplumsal Yönleri, Ankara Baştuğ, İrfan/ Erdem, Ercüment : Ticarî İşletme Hukuku, Ders Notları, Ankara Battal, Ahmet : Bankacılık Kanunu Şerhi, Ankara Baumbach, Adolf/ Duden, Konrad :Kurz Kommentar, Bd. 9, Handelsgesetzbuch mit Nebengesetzen ohne Seerecht, 17. Aufl., München und Berlin Berzek, Ayşe Nur : Ticaret Hukukunun Genel İlkeleri, B. 7, İstanbul Berki, Şakir : Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara Becker, Herman (Çev. Dura, Suat) : İsviçre Medenî Kanun Şerhi, Borçlar Hukuku, II. Bölüm, Çeşitli Sözleşme İlişkileri, m , (Bern 1934), Ankara Bilge, Necip : Borçlar Hukuku, Özel Borç Münasebetleri, B. 3, Ankara Bilgişin, Şevket Memedali : Ticaret Hukuku Prensipleri, C. I, Ticaret ve Tüccar, B. 3, İstanbul Bilici, Nurettin : Vergi Hukuku, Genel Hükümler/Türk Vergi Sistemi, B. 11, Ankara Bozer, Ali : Sigorta Hukuku, Ankara XII

15 Bucher, Eugen : Obligationenrecht, Besondere Teil, 3. Aufl., Zürich Capelle, K, H. : Handelsrecht, Ein Studienbuch, (Ohne Gesellschafts und Seehandelsrecht), 5. Aufl., München Çağa, Tahir : Deniz Ticareti Hukuku, C. II, İstanbul Çağa, Tahir/ Kender, Rayegân : Deniz Ticareti Hukuku II, Navlun Sözleşmesi, B. 8, İstanbul Çeker, Mustafa : Yargıtay Kararları Işığında Sigorta Hukuku, B. 2, Adana Çevik, Orhan Nuri : Gerekçeli-İçtihatlı-Notlu Türk Ticaret Kanunu ve Uygulanmasına İlişkin Mevzuat, B. 2, Ankara Dalamanlı, Lütfü/ Kazancı, Faruk/ Kazancı, Muharrem : İlmî ve Kazaî İçtihatlarla, Açıklamalı Borçlar Kanunu, C. IV, (m ), İstanbul Deryal, Yahya : Ticaret Hukuku, B. 6, Trabzon Dinçer, Selami/ Ayhan, Şefik/ Doğruer, Tarık/ Arıkan, Mehmet Emin : Esbabı Mucibeli, İzahlı ve İçtihatlı Türk Ticaret Kanunu, Ankara Doğanay, İsmail : Türk Ticaret Kanunu Şerhi, B. 4, Ankara Domaniç, Hayri : Ticaret Hukukunun Genel Esasları, B. 4, İstanbul Edgü, Ekrem : Ticaret Hukuku I, Umumî Hükümler, Ankara Eren, Fikret : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, B. 8, İstanbul Erem, Turgut : Türk Ticaret Kanununa Göre Ticaret Hukuku Prensipleri, C. I, Ticarî İşletme, B. 2, İstanbul XIII

16 Eriş, Gönen : Açıklamalı-İçtihatlı En Son Değişikliklerle Birlikte Türk Ticaret Kanunu, Ticarî İşletme ve Şirketler, C. I, B. 3, Ankara Feyzioğlu, Feyzi Necmeddin : Borçlar Hukuku, İkinci Kısım, Akdin Muhtelif Nevileri, C. I, B. 4, İstanbul Gautschi, Georg : Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Das Obligationenrecht, 2. Abteilung, 5. Teilband (Kreditbrief und Kreditauftrag, Mäklervertrag, Agenturvertrag, Geschäftsführung ohne Auftrag), Art , Bern Guhl, Theo : Das schweizerische Obligationenrecht, mit Einschluss des Handels und Wertpapierrechts, 9. Aufl., Zürich Günday, Metin : İdare Hukuku, B. 9, Ankara Gürsoy, Kemal Tahir : Borçlar Hukuku, Akdin Muhtelif Nevileri, Ankara Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir : Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul Hatemi, Hüseyin : Medenî Hukuka Giriş, B. 3, İstanbul Hirş, Ernst : Ticaret Hukuku Dersleri, B. 3, İstanbul Honsell, Heinrich : Schweizerisches Obligationenrecht Besonderer Teil, 6. Überarbeitete Aufl., Bern İlhan, Cengiz/ Güven, Onur : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu Şerhi, İzmir İnal, Tamer : Ticarî İşletme Hukuku, İstanbul İmregün, Oğuz İmregün, Oğuz : Kara Ticareti Hukuku Dersleri (Genel Hükümler- Ortaklıklar- Kıymetli Evrak), B. 12, İstanbul 2001 (Anılış: İmregün, Kara Ticareti). : Ticaret Hukukunun Genel İlkeleri, B. 3, İstanbul 1995 (Anılış: İmregün, Genel İlkeler). XIV

17 İnan, Ali Naim : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, B. 3, Ankara İpekçi, Nizam : Açıklamalı-İçtihatlı TTK Şerhi, Ticaret Şirketleri Tatbikatı (m ), C. I, B. 3, Ankara İzveren, Adil/ Franko, Nisim/ Çalık, Ahmet : Deniz Ticareti Hukuku, Ankara Jamieson, Andrew : Shipbrokers and The Law, London Jauering, Othmar : Bürgerliches Gesetzbuch Kommentar, 11. Aufl., München Kalpsüz, Turgut : Sigorta Prodüktörlerinin Hukukî Durumu, Ankara Kaneti, Selim : İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Kararları ( ), C. II, Özel Borç İlişkileri, Borç İlişkilerinde Yasaların Çatışması, Ankara Karahasan, Mustafa Reşit : Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. II, B. 2, İstanbul Karahan, Sami : Ticarî İşletme Hukuku, B. 12, Konya Karayalçın, Yaşar Karayalçın, Yaşar Kender, Rayegân : Ticaret Hukuku I. Giriş- Ticarî İşletme, B.3, Ankara 1968 (Anılış: Karayalçın, Ticaret). : Muhasebe Hukuku, B. 2, Ankara 1988 (Anılış: Karayalçın, Muhasebe). : Türkiye de Hususî Sigorta Hukuku I (Sigorta Müessesesi-Sigorta Sözleşmesi), B. 7, İstanbul Kender, Rayegân/ Çetingil, Erol : Deniz Ticareti Hukuku, Temel Bilgiler, B. 7, İstanbul Kılıçoğlu, Ahmet : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, B. 4, Ankara XV

18 Kocayusufpaşaoğlu, Necip/ Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir : Borçlar Hukuku Genel Bölüm, (İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme), C. III, B. 3, İstanbul Kubilay, Huriye : Uygulamalı Özel Sigorta Hukuku, B. 2, İzmir Kubilay, Huriye/ Göksoy, Yaşar Can/ Ayan, Özge/ Yıldırım, Ali Haydar : Türk Ticaret Kanunu, Ticarî İşletme (m ), İçtihatlar ve İsviçre Federal Mahkemesi Kararları, C. I, İstanbul Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder : Medenî Usul Hukuku, B. 15, Ankara Kuntalp, Erden/ Barlas, Nami/ Moralı, Ahu Ayanoğlu/ Işıntan Pelin Çavuşoğlu/ İpek, Mehtap/ Yaşar, Mert/ Koç, Sedef : Türk Borçlar Kanunu Tasarısı na İlişkin Değerlendirmeler, İstanbul Mimaroğlu, Sait Kemal : Ticaret Hukuku, C. I, İşletme Hukuku, B. 3, Ankara Moroğlu, Erdoğan : Notlu-İçtihatlı Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat, B. 7, İstanbul Oğuzman, M. Kemal/ Öz, M. Turgut : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, B. 2, İstanbul Oğuzman, M. Kemal/ Barlas, Nami : Medenî Hukuk (Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar), B. 12, İstanbul Okay, Sami : Deniz Ticareti Hukuku, B. 2, İstanbul XVI

19 Olgaç, Senai : Kazaî ve İlmî İçtihatlarla Türk Borçlar Kanunu ve İlgili Özel Kanunlar, C. III, Akdin Muhtelif Nevileri, (m ), Ankara Özdemir, Necdet/ Kınacıoğlu, Naci : Türk Ticaret Hukuku, Başlangıç Hükümleri, Ankara Özkaya, Eraslan : Vekâlet Sözleşmesi ve Kötüye Kullanılması, B. 2, Ankara Öztan, Fırat : Kıymetli Evrak Hukuku, B. 9, Ankara Poroy, Reha/ Yasaman, Hamdi : Ticarî İşletme Hukuku, B. 10, İstanbul Poroy, Reha/ Tekinalp, Ünal : Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, B. 16, İstanbul Saka, Zafer : Ticaret Hukuku, Ticarî İşletme, İstanbul (Schmitthof), D Arcy, Leo/ Murray, Carole/ Cleave, Barbara : Schmitthof s Export Trade, The Law and Practice of International Law, London Serozan, Rona : Medenî Hukuk Genel Bölüm, İstanbul Süzek, Sarper : İş Hukuku, B. 2, İstanbul Tandoğan, Haluk : Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. II, B. 3, Ankara Tekil, Fahiman Tekil, Fahiman : Ticarî İşletme Hukuku, B. 2, İstanbul 1990 (Anılış: Tekil, Ticarî İşletme). : Deniz Hukuku, İstanbul 1993 (Anılış: Tekil, Deniz Hukuku). Tekil, Fahiman : Deniz Ticareti Hukuku, İstanbul 1973 (Anılış: Tekil, Deniz Ticareti). Tekinay, Selâhattin Sulhi : Borçlar Hukuku, İstanbul XVII

20 Tesal, Reşat : Ticaret Hukuku, İstanbul Tunçomağ, Kenan : Borçlar Hukuku, C. I, Genel Hükümler, B. 5, İstanbul Ulaş, Işıl : Uygulamalı Sigorta Hukuku, Mal ve Sorumluluk Sigortaları, B. 3, Ankara Ulusoy, Erol : Ticarî Örf ve Adet Hukuku, İstanbul Uygur, Turgut : Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu, Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, (m ), C. VII, B. 2, Ankara 2003 (Anılış: Uygur, C.VII). Uygur, Turgut : Açıklamalı- İçtihatlı Borçlar Kanunu, Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, (m ), C. VIII, B. 2, Ankara 2003 (Anılış: Uygur, C. VIII). Ülgen, Hüseyin/ Helvacı, Mehmet/ Kendigelen, Abuzer/ Kaya, Arslan : Kıymetli Evrak Hukuku, B. 3, İstanbul Yavuz, Cevdet : Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, B. 6, İstanbul 2002 (Anılış: Yavuz, Borçlar Hukuku). Yavuz, Cevdet : Borçlar Hukuku Dersleri, Özel Hükümler, B. 2, İstanbul 2001 (Anılış: Yavuz, Borçlar Hukuku Dersleri). Yelekçi, Memduh/ Yelekçi, İlhami : Notlu, İzahlı-İçtihatlı Sayılı İş Kanunu Şerhi ve Tüzük ve Yönetmelikler, Ankara Yetkin, Mustafa : Şerhli Türk Ticaret Kanunu, İstanbul Zevkliler, Aydın : Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, B. 8, Ankara Zeyneloğlu, Ahmet : Taşıma Hukuku, Ankara II MONOGRAFİLER/TEZLER Aday, Nejat : Özel Hukukta Yüklenti Kavramı ve Sonuçları, İstanbul XVIII

21 Akev, Sahir Talat : Türk Hususî Hukukunda Kumar ve Bahis, İstanbul Akıncı, Şahin : Vekâlet Sözleşmesinin Sona Ermesi, Konya Akipek, Şebnem : Alt Vekâlet, Ankara Aydın, Günay : Türkiye ve İngiltere Uygulamalarında Sigorta Aracıları Üzerindeki Denetim ve Düzenlemeler, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Başpınar, Veysel : Vekilin (Avukatın, Hekimin, Mimarın, Bankanın) Özen Borcundan Doğan Sorumluluğu, B. 2, Ankara Başterzi, Süleyman : İşsizlik Sigortası, Ankara Baydemir, Mehmet : Her Yönüyle Emlâk, İstanbul Efendiyev, Mehraç Erkol, Nedim Esener, Turhan Gümüş, Mustafa Alper : Ticarî İşler Tellâlı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya : Ticarî Vekillik ve Özellikle Ticarî Vekilliğin Hukukî Mahiyeti, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara : Mukayeseli Hukuk ve Hususiyle Türk-İsviçre Borçlar Hukuku Bakımından Salâhiyete Müstenit Temsil, Ankara : Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda Vekilin Özen Borcu, İstanbul Güneş, Dilek İnci, Özge : Ticaret İşleri Tellâlının Ücret Alacağı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir : Navlun Sözleşmelerinde Tellâllık, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir Kayıhan, Şaban : Türk Hukuku nda Acentelik Sözleşmesi, B. 2, Ankara Kırca, İsmail : Ticarî Mümessillik, Ankara XIX

22 Kınacıoğlu, Naci : Acente ve Acentelik Sözleşmesi, Ankara Sarı, Suat Şahiniz, Salih Şenocak, Zarife : Vekâlet Sözleşmesinin Tek Taraflı Olarak Sona Erdirilmesi, İstanbul : Türk Borçlar Hukukunda Gayrimenkul Tellâllığı (Emlâk Komisyonculuğu - Emlâk Danışmanlığı) Sözleşmesi, İstanbul : Borçlunun İfa Yardımcılarından Dolayı Sorumluluğu, Ankara Şenocak, Kemal : Meslekî Sorumluluk Sigortası, Ankara Tangün, Kürşat Taşdelen, Nihat Taş, Ayşe Yavuz, Cevdet : Navlun Komisyoncusu, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul : Ticarî İşler Tellâllığı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul : Gemi Acente ve Brokerlik İşletmeciliği; Türkiye Uygulamaları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir : Türk-İsviçre ve Fransız Medenî Hukuklarında Dolaylı Temsil, İstanbul Yalçınduran, Türker : Vekâlet Sözleşmesinde Ücret, Ankara Yeşiolva, Ecehan : Taşıyıcının CMR Hükümlerine Göre Yardımcı Şahısların ve Müteakip Taşıyıcıların Eylemlerinden Sorumluluğu (CMR madde 3, 34 vd), Ankara III MAKALELER/BİLDİRİLER Acar, Faruk : Sınırlı Ehliyetsizlerin Ticarî Mümessil Olarak Tayini Sorunu, Selahattin Sulhi Tekinay ın Anısına Armağan, İstanbul 1999, s Akbıyık, Cem : Temsil Yetkisi ve Temel İlişki, İÜHFM 1997, C. LV, S. 4, s Akev, Sahir Talât : Evlenme Tellâllığı, AD 1963, Y. 54, S. 3-4, s XX

23 Akgün, Zerrin : Vekâlet Akdi ve Bazı Akitlerden Farkı, AD 1953, Y. 44, S. 12, s Akyazan, Sıtkı : Tellâllık, Batider 1972, C. VI, S. 3, s (Anılış: Akyazan, Batider 1972). Akyazan, Sıtkı Akyiğit, Ercan Akyiğit, Ercan : Ticarî Temsilcilik, Ticarî Vekillik, Banka Şube Müdürlerinin Hukukî Durumları ve Yetkilerini Aşarak Limit Dışı Kredi Tahsisleri, Batider 1971, C. VI, S. 2, s. 264 (Anılış: Akyazan, Batider 1971). : Temsil Yetkisinin Verilmesi ve Temsil Yetkisi ile Temel İlişki Arasındaki Bağlantı, İstBD 1990, S , s (Anılış: Akyiğit, Temsil Yetkisi). : İş Aracılığında Son Gelişmeler (Almanya Örneği), Çimento İşveren 1996, C. 10, S. 3, s (Anılış: Akyiğit, İş Aracılığı). Alışkan, Murat/ Gençtürk, Muharrem : Acentenin Komisyon Hakkı, Özellikle TTK nın 129. Maddesine Göre Komisyona Hak Kazanma Anı Bakımından Aracı Acente İle Sözleşme Yapan Acente Arasında Fark Olup Olmadığı Sorunu, Ünal Tekinalp e Armağan, C. I, İstanbul 2003, s Anderson, Edwin Arık, Fikret Arık, Fikret : Shipbrokers Authority and Ability to Bind Principals: At the Juncture of Chartering and Agency, JMLC 2000, Vol. 31, No. 1, s : Seyyar Tüccar Memurları Hakkında Yeni Bir İsviçre Kanunu, AC 1943, S. 12, s : Türk Ticaret Kanunu Karşısında Medenî Hukuk Bakımından Bazı Mülâhazalar, I. Banka ve Ticaret Hukuku Haftası, Ankara 1959, s Arkan, Sabih : Yolcu ve Eşya Taşımalarında Aracılık Faaliyetlerine İlişkin Yargıtay Kararları Üzerine Bir İnceleme, AÜHFD 1988, C. XL, S. 1-4, s (Anılış: Arkan, Yolcu ve Eşya). Arkan, Sabih : Taşıma İşleri Komisyoncusunun Borçları ve Sorumluluğunu Düzenleyen Hükümler, AÜHFD 1980, C. XXXVII, S. 1-4, s (Anılış: Arkan, Taşıma İşleri). Atabek, Reşat : İstihsal Organlarının Murakabesi, Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Semineri (15-18 Mayıs 1967), Ankara 1968, s XXI

24 Başer, Hayri : Özel Hukuk Sigortacılığı Murakabe Kanunu, Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Semineri (15-18 Mayıs 1967), Ankara 1968, s Başer, Hayri : Komisyon Hadleri, Prim Tahsil ve Ödeme Mehilleri, SDD 1963, S. 50, s. 2, Battal, Ahmet Battal, Ahmet Belgesay, Mustafa Reşit : Yeni Karayolu Taşıma Kanunu ve TTK Kapsamında, Taşıma İşleri Tellâllığı Mümkün Müdür?, XX. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, , Ankara 2005, s ; Tartışmalar, s (Anılış: Battal, Tellâl). : Tacirin İş Kanunu na Tâbi Bir Sözleşmeden Doğan Cezaî Şart Borcuna TK. 24 (İndirim Yasağı) Uygulanabilir Mi?, Batider 1999, C. XX, S. 2, s (Anılış: Battal, Cezaî Şart). : Azledilen Mümessilin Tazminat Hakkı ve Kanun Hilesi, AD 1962, Y. 53, S , s Becker, Herman (Çev. Dura, Suat) : Ticarî Temsil Yetkisi (Prokura) ve Ticarî Vekillerin Temsil Yetkileri (andere Handlungsvollmachten) ( I ), YD 1982, C. 8, S. 1 2, s (Anılış: Becker, Prokura I ). Becker, Herman (Çev. Dura, Suat) : Ticarî Temsil Yetkisi (Prokura) ve Ticarî Vekillerin Temsil Yetkileri (andere Handlungsvollmachten), (II), YD 1982, C. 8, S. 3, s (Anılış: Becker, Prokura II). Becker, Herman (Çev. Dura, Suat) Benus, Jacop : Tellâllık Sözleşmesi, YD 1983, C. 9, S. 1 2, s , (Anılış: Becker, Tellâllık). : Avrupa daki Özel İstihdam Büroları Yönetsel Sistemlerinin Önemli Özellikleriyle İlgili Tanımlamalar, Çalışma Yaşamında Özel İstihdam Bürolarının Kuruluşu ve İşleyişi Semineri, 3-4 Kasım 1994, s ; Tartışmalar, Berki, Şakir : Türk Borçlar Kanununda Temsil, Batider 1975, C. VIII, S. 1, s Bilge, Necip : Salâhiyetsiz Temsil ve Hukukî Neticeleri, AC 1944, S. 5, s XXII

25 Birsel, Mahmut Tevfik : Ticarî Mümessil Tarifinde Şahsî Unsur, Batider 1963, C.II, S. 1, s Blanpain, Roger Bozer, Ali : İşgücü Piyasalarının Değerlendirilmesi ve Özel İstihdam Bürolarının Rolü, Çalışma Yaşamında Özel İstihdam Bürolarının Kuruluşu ve İşleyişi Semineri, 3-4 Kasım 1994, s ; Tartışmalar, : Ticarî İşletme Üzerinde Türk ve İsviçre Hukuku Bakımından Mukayeseli Bir İnceleme, Batider 1962, C. I, S. 1, s (Anılış: Bozer, Ticarî İşletme). Bozer, Ali : Sosyal Sigorta Kurumlarının Tacir Sıfatı, Batider 1962, C. I, S. 1, s (Anılış: Bozer, Sosyal Sigorta). Bozer, Ali : Açılış Bildirisi, Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Semineri (15-18 Mayıs 1967), Ankara 1968, s Brand, Ernst (Çev. Tolun, Osman) Brown, Ian Can, Mertol Canyürek, Murat Çağa, Tahir : İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Sahasındaki İçtihatları, AD 1956, S. 9, s : The Significance of General and Special Authority in The Development of The Agent s External Authority in English Law, JBL July 2004, s : 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu na Göre Karayoluyla Yapılan Taşımaların Tâbi Olduğu Hukukî Esaslar, GÜHFD 2005, C. IX, S. 1-2, s : Özellikle Maddî Fiillere İlişkin Vekâlet Yönünden Vekâlet Sözleşmesinin Bazı Özellikleri, Argumentum 1991, C. 1, S. 10, s : Acenteler Aleyhine Müvekkillerine İzafeten Açılan Davalarda Sadır Olan İlâmların İcrası, I. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Ankara 1984, s. 3-21; Tartışmalar, s Çelebiler, Ahmet : Sektör Öbür Yönetmelikleri de Bekliyor, SDD 1995, S. 415, s Çernis, Volf : Ticaret Kanununda Şekilcilik, I. Banka ve Ticaret Hukuku Haftası, Ankara 1959, s Dağ, Üner : Ticaret Borsaları, Ömer Teoman a 55. Yaş Günü Armağanı, C. I, İstanbul 2002, s XXIII

26 Damcı, Adnan : Sigorta Şirketlerinin İstihsal Organlarına Verebilecekleri Azami Komisyon ve Ödeme Mehilleri, Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Semineri (15-18 Mayıs 1967), Ankara 1968, s Damcı, Adnan : Âzamî Komisyon ve Ödeme Mehilleri, SDD 1967, S. 99, s. 14, 28. Dayı, Fahri : Ticarî İşletme ve Tacir, İzmBD 1956, S. 4, s Demir, Mehmet Dereli, Toker : 4822 Sayılı Kanun ile Tüketici Sözleşmeleri Alanında Getirilen Yenilikler, Batider 2003, C. XXII, S. 1, s : Türkiye de Çalışma Yaşamında Özel İstihdam Hizmetlerinin Yeri ve İşlevi Ne Olmalıdır?, Çalışma Yaşamında Özel İstihdam Bürolarının Kuruluşu ve İşleyişi Semineri, 3-4 Kasım 1994, s Destanoğlu, İbrahim : Vekâlet Akdi, TNBD 1975, S. 7, s Donay, Süheyl : Vekilin Talimata Uyma ve Dürüstlükle Hareket Etme Borcu, Batider , C. V, S. 1, s Doğanay, İsmail : Yazılı Şekilde Yapılması Gereken Gayrimenkul Tellâllığı Sözleşmesinde, Her İki Tarafın İmzalarının Birlikte Bulunması Şart Mıdır?, Batider 1971, C. VI, S. 2, s Dunnett, James (Çev. Esmer, Ülfet) : İş ve İşçi Bulma Kurumlarının İşlevleri, İşgücü 1979, C.1, S. 3, s Ekener, Haşim Emiroğlu, Halûk : Mer i Murakabe Kanununun Tatbikatında Görülen ve Telâfisi Gereken Noksanlar, Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Semineri (15-18 Mayıs 1967), Ankara 1968, s ; Tartışmalar, s : Roma Hukuku nda Vekâlet Sözleşmesi (Mandatum) ve Hukukî İşlemlerde Temsil, AÜHFD 2003, C. 52, S. 1, s Engel, Pierre (Çev. Zengingül, Hazal) Erkul, İhsan : Traité Des Obligation Droit Suisse - Sözleşmenin Yorumu, YD 1993, C. 19, S. 1 2, s : Türkiye de Ziraî Sektörde İş ve İşçi Bulma Hizmeti, EİTİAD 1966, C. II, S. 1, s Erlüle, Fulya : Alt Vekâlet, Selahattin Sulhi Tekinay a Armağan, İstanbul 1999, s XXIV