BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ

Transkript

1

2 BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ Ekim Görüş ve Önerileriniz İçin E-posta : beklentianketi@bddk.org.tr Tel: (312)

3 Bu rapor kamuoyunu bilgilendirme amaçlı olup, içinde yer alan bilgilere dayanarak verilecek yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından BDDK sorumlu tutulamaz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Bilgi Yönetimi Dairesi Atatürk Bulvarı No. 191/B Ankara TÜRKİYE Tel. (312) Faks. (312) e-posta: Bu yayın tüm içeriği ile BDDK internet sayfasında ( yer almaktadır. BDDK XEROX Doküman Merkezinde 425 adet basılmıştır. Ekim 2007 / ANKARA

4 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Soru No İÇİNDEKİLER Sayfa No Sunuş A-Genel Değerlendirme 6 B-Makroekonomik Gelişmelere İlişkin Beklentiler 9 1 GSMH. 9 2 Cari Açık Bütçe Açığı TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı ABD Dolar Kuru Reel Sektör Finansman Gereksinimi C-Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler YTL Mevduat Faiz Oranları.14 9 DTH Faiz Oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları Kredi Kartı Faiz Oranları. 16 D-Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı Konut Kredileri Hacmi Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler. 24 E-Bankacılık Sektörüne İlişkin Beklentiler Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Bankacılık Sektörü Karlılığı Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Bankacılık sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler. 34 F-Beklentilerin Değişimi.. 35 G-Ekim 2006-Eylül 2007 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması...50 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 1

5 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi GRAFİKLER: Sayfa No A- Makroekonomik Beklentilere İlişkin Grafikler Grafik-1 GSMH Cari Açık Bütçe Açığı 10 Grafik-2 TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-3 ABD Dolar Kuru Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi B-Faiz Oranları Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-5 YTL Mevduat Faiz Oranları...15 DTH Faiz oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread). 15 Grafik-6 Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları...17 Kredi Kartı Faiz Oranları...17 C-Kredi Hacimlerine Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-7 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 19 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 19 Grafik-8 Konut Kredileri Hacmi.. 21 Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi. 21 Grafik-9 Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Grafik-10 Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-11 Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler.. 25 D-Bankacılık Sektörüne Yönelik Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 26 Grafik-14 Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-15 Bankacılık Sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları. 28 Grafik-16 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Grafik-17 Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Grafik-18 Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler. 31 Grafik-19 Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları 32 Grafik-20 Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları. 33 Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler F-Beklentilerin Değişimine İlişkin Grafikler.. 35 Grafik-22 GSMH.. 35 Grafik-23 Cari Açık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

6 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Sayfa No Grafik-24 Bütçe Açığı Grafik-25 TÜFE Grafik-26 İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-27 ABD Dolar Kuru Grafik-28 Reel Sektör Finansman Gereksinimi. 38 Grafik-29 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Grafik-30 YTL Mevduat Faiz Oranları Grafik-31 DTH Faiz Oranları Grafik-32 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-33 Konut Kredisi Faiz Oranları.. 40 Grafik-34 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-35 Ticari Kredilerin Faiz Oranları.. 41 Grafik-36 Kredi Kartı Faiz Oranları.. 42 Grafik-37 Toplam Nakdi Kredi Hacmi.. 42 Grafik-38 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi 43 Grafik-39 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 43 Grafik-40 Konut Kredileri Hacmi.. 44 Grafik-41 Taşıt Kredileri Hacmi. 44 Grafik-42 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-43 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 45 Grafik-44 Ticari Kredi Hacmi.46 Grafik-45 KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi.46 Grafik-46 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 47 Grafik-47 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü. 47 Grafik-48 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 48 Grafik-49 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı.. 48 Grafik-50 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler.49 G-Ekim 2006-Eylül 2007 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması.. 50 Grafik-51 ABD Dolar Kuru Grafik-52 TÜFE Grafik-53 YTL Mevduat Faiz Oranları...51 Grafik-54 DTH Faiz Oranları Grafik-55 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-56 Konut Kredisi Faiz Oranları Grafik-57 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-58 Kredi Kartı Faiz Oranları Grafik-59 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Grafik-60 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 54 Grafik-61 Konut Kredileri Hacmi Grafik-62 Taşıt Kredileri Hacmi. 55 Grafik-63 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-64 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 56 Grafik-65 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 57 Grafik-66 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 57 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 3

7 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ SUNUŞ Bankacılık sektörü yöneticilerinin bankacılık ve ülke ekonomisi ile ilgili çeşitli konulardaki algılayış ve beklentilerinin izlenmesi ve şeffaflık ilkesi çerçevesinde diğer ekonomik birimler ve kamuoyu ile paylaşılmasını amaçlayan ve ilk sayısı Ekim 2005 de yayınlanan Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketinin sekizinci sayısı Ekim-Aralık 2007 dönemine ait beklentileri içermektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çeşitli makroekonomik göstergeler, ikinci bölümde faiz oranları, üçüncü bölümde çeşitli kredilerin hacimleri, dördüncü bölümde ise bankacılık sektöründe karlılık, risklilik, gelişim, güven ve diğer önemli konularla ilgili beklentilere ilişkin sorular yer almaktadır. Beşinci bölümde anket katılımcılarının beklentilerindeki değişimlerin izlenebilmesi amacıyla bir önceki anket ile yeni anket cevapları grafik olarak birlikte sunulmaktadır. Altıncı bölümde bir önceki anket döneminde çeşitli gösterge, oran ve tutarlara ilişkin beklentilerle gerçekleşmeleri karşılaştıran grafikler bulunmaktadır. Ankette iki farklı soru tipi yer almaktadır. Birinci tip sorularda belirli bir konuya ilişkin beklentiler sorulmuş, ikinci tip sorularda ise belirli bir konuya etkide bulunabilecek faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenmiştir. Birinci tip sorularda artacak/azalacak şıkları trend sınırları içinde kalan artış ve azalışları, önemli ölçüde artacak/önemli ölçüde azalacak şıkları trend üzeri artış ve azalışları ifade etmektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi için katılımcı olarak, sektörde faaliyet gösteren bankalardan (katılım bankaları dahil), banka aktif büyüklüğü de dikkate alınarak 1 ila 4 arasında değişen belirli sayıda üst düzey yönetici seçilmiştir. Katılımcılar banka genel müdürü, riskten sorumlu yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yardımcılarından oluşmaktadır. Anket doldurulurken yöneticilerden kendi bankalarını değil bankacılık sektörünün tamamını göz önünde bulundurarak kişisel görüşlerini yansıtmaları istenmiştir. 4 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

8 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Katılımcılardan anket soruları haricinde önemli gördükleri ve bankacılık sektörü üzerinde etkisi olabilecek üç konuyu yazmaları istenmiştir. Anket sonuçları değerlendirilirken, katılımcıların belirttiği hususlar dikkate alınmış ve yapılan yorumlarda bu hususlara değinilmiştir. Anketin önümüzdeki dönemlerde geliştirilerek sunulması amacıyla görüş ve önerilerin elektronik posta adresine gönderilmesi beklenmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 5

9 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi ANKET SONUÇLARI A - GENEL DEĞERLENDİRME Doksan iki üst düzey banka yöneticisi tarafından doldurulan Ekim-Aralık 2007 dönemi Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketinin sonuçları değerlendirildiğinde, genel olarak faiz oranlarında güçlü bir düşüş beklentisinin olduğu ve diğer beklentilerin bundan önemli ölçüde etkilendiği gözlenmektedir. Beklentileri etkileyen diğer önemli unsurun ise ABD ipotekli konut finansmanı sistemindeki sorunlar nedeniyle başlayan uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmalar sonucunda döviz kurlarında, uluslararası faiz oranlarında yaşanan değişimlerden kaynaklanan makroekonomik etkiler olduğu görülmektedir. Genel seçim sürecinin sonuçlanması nedeniyle siyasi gelişmelerin etkilerinin önemine ilişkin beklentilerin önemli ölçüde azalmış olması dikkat çekmektedir. Makroekonomik göstergelere ilişkin beklentilere bakıldığında, GSMH artışına ilişkin beklentinin aynı oranda devam ettiği, bütçe açığına ilişkin artış beklentinin ise bir önceki anket dönemine göre düştüğü görülmektedir. Cari açığa ilişkin artış beklentisine sahip katılımcı oranı bir önceki anket döneminde % 25 seviyesinde iken bu anket döneminde % 54 seviyesine çıkmıştır. Bu artışta, uluslararası piyasalarda yaşanan gelişmeler sonucu başta ABD Doları olmak üzere döviz kurlarındaki düşüş sonucu Türk Lirasının değerlenmesinin ihracat ithalat arasındaki farkı olumsuz yönde etkileyeceğine dair görüşlerin etkili olduğu düşünülmektedir. ABD dolar kuruna ilişkin beklentilere bakıldığında, cari açığa ilişkin beklentileri destekler şekilde, katılımcıların çoğunlukla aynı kalacak yönde beklentiye sahip olduğu, artış beklentisinin azaldığı, düşüş beklentisinin ise yükseldiği görülmektedir. TÜFE ye ilişkin azalış beklentisi ve reel sektör finansman gereksiniminin artışına ilişkin beklentiler son bir yılın en yüksek seviyesinde gerçekleşmiştir. Anket sonuçlarından makroekonomik gelişmelere ilişkin beklentilerin cari açık haricinde oldukça olumlu olduğu, uluslararası piyasalarda yaşanan gelişmelerin cari açığı olumsuz etkilemesi beklenmekle birlikte diğer makroekonomik göstergelere olumsuz bir etkisinin olmasının beklenmediği değerlendirilmektedir. Bankaların gerek fon kaynaklarının gerek verdikleri kredilerin faiz oranlarına ilişkin beklentiler değerlendirildiğinde azalacak beklentisine sahip katılımcı oranının önemli ölçüde yükseldiği görülmektedir. TCMB kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin soruda katılımcıların 6 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

10 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 % 85 i azalma beklediklerini ifade etmişlerdir. Bu oran bir önceki anket döneminde % 15 seviyesinde bulunmakta idi. Özellikle ABD Merkez Bankası tarafından yapılan faiz indirimlerinin devam edeceğine dair beklentilerin de etkisiyle TCMB ninde faiz oranında yapmış olduğu 0,25 puanlık indirime devam edeceğine yönelik güçlü beklentilerin neden olduğu düşünülmektedir. Merkez Bankası kısa vadeli faiz oranlarındaki düşüş beklentisine paralel olarak, faiz oranlarındaki düşüş beklentileri bir önceki anket dönemine göre 3 ay vadeli TL mevduatta % 27 den % 75 e, 3 ay vadeli DTH ta % 8 den % 48 e, konut kredilerinde % 48 den % 65 e, kredi kartlarında % 19 dan % 37 ye, diğer tüketici kredilerinde % 30 dan % 64 e, ticari kredi faiz oranlarında ise % 22 den % 52 ye çıkmıştır. Faiz oranlarında düşüş beklentisine rağmen bankaların yurtdışı borçlanma spreadinde artış beklentisinin bir önceki anket döneminde % 12 iken, bu ankette % 46 ya çıktığı görülmektedir. Merkez bankalarının faiz indirimine gittiği bir dönemde, bankaların uluslararası piyasalardan borçlanma maliyetinin artacağı anlamına gelen bu beklentinin yine yurtdışı piyasalarda yaşanan sorunlardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Kredi hacimlerine ilişkin soruların cevapları değerlendirildiğinde, kredi hacimlerine ilişkin artış beklentilerinin az da olsa artarak devam ettiği görülmektedir. Yine önceki dönemlerde olduğu gibi bireysel kredilerin toplam krediler içerisindeki oranının artacağına dair beklenti devam etmektedir. Kredi hacimlerindeki artış beklentisine paralel olarak takipteki kredi oranlarında da artış beklenmektedir. Ticari kredi hacimlerini etkileyebilecek faktörlerin sorulduğu sorularda en önemli faktör olarak görülen ticari iç talepteki artma ve azalma bir önceki anket döneminde % 53 iken % 38 seviyesine gerilemiştir. Buna karşılık uluslararası piyasalardaki gelişmeler % 16 dan % 33 e yükselmiştir. Beklentilerdeki bu değişimin uluslararası piyasalardaki gelişmelerin bankaların başlıca ticari kredi müşterileri konumunda bulunan reel sektör firmalarını da etkileyebileceği yönündeki düşüncelerden kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğü ve karlılığına ilişkin sorularda, katılımcıların % 92 si aktif büyüklüğünün artacağı, % 63 ü ise karlılığın artacağı yönünde görüş bildirmişlerdir. Karlılığın artacağı beklentisine ilişkin oran son bir yılın en yüksek seviyesinde gerçekleşmiştir. Faiz oranlarında yaşanacak bir düşüşün genel olarak kısa vadeli fon kaynaklarına sahip olan bankaların bunları yenilerken daha düşük maliyetle yenilemesi ve daha önce verilmiş genel olarak uzun vadeli olan kredi ve alacakların faiz oranlarının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 7

11 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi aynı kalması sonucunda faiz marjındaki farkın açılmasının banka karlılıklarını arttıracak olması nedeniyle bu beklentinin faiz oranlarındaki düşüş beklentisi ile uyumlu olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, banka karlılığını etkileyecek olan faktörlerin sorulduğu soruda da en önemli faktör olarak % 71 oranında faiz marjındaki değişimlerin görüldüğü ifade edilmiştir. Faiz oranlarındaki düşüş ve yurtdışı borçlanma spreadindeki artış beklentisine paralel olarak bankaların en önemli fon kaynağı olarak % 67 oranında mevduatın ve % 34 oranında sermaye piyasalarının görüldüğü, yurtdışı kaynaklı kredilerin oranının ise bir önceki anket döneminde % 8 iken bu ankette % 3 e düştüğü gözlenmektedir. Bankacılık sektöründe yabancı payında artış bekleyenlerin oranı % 46 ile son bir yılın en düşük seviyesine gerilemiştir. Bu gerilemede yine uluslararası piyasalarda yaşanan gelişmeler sonucunda gelişmekte olan ülkelere yapılacak yatırımların yavaşlayacağı yönündeki görüşlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Bankacılık sektörünü en fazla etkilemesi beklenen faktörlerin sorulduğu soruda katılımcılar en önemli faktör olarak makroekonomik gelişmeleri gördüklerini belirtmişlerdir. Makroekonomik gelişmelerin en önemli faktör olarak görülme oranı bir önceki anket döneminde % 26 iken bu ankette % 55 olarak gerçekleşmiştir. Siyasi gelişmelerin en önemli görülme oranı ise % 48 den % 17 ye gerilemiştir. Bu cevaplardan, önümüzdeki üç aylık dönemde uygulanacak maliye ve para politikaları çerçevesinde alınacak kararların, ulusal ve uluslararası piyasalarda yaşanacak gelişmelerin banka yöneticileri nezdindeki öneminin siyasi gelişmelere göre arttığı sonucu çıkarılmaktadır. Bankacılık sektörün taşıdığı risklere ilişkin soruda katılımcıların %56 sı risklerin artacağı, % 43 ü aynı kalacağı yönünde görüş bildirmiştir. Bankacılık sektörüne ilişkin risk kaynakları arasında kredi riski % 42 ile en önemli risk kaynağı olarak görülmektedir. Bankacılık sektöründeki en fazla gelişme beklenen faaliyet alanına ilişkin tahminlerde ise önceki dönemlerde olduğu gibi ilk sırada bireysel bankacılık yer almaktadır. Anket sonuçlarından katılımcıların makroekonomik göstergeler, bankacılık sektörü büyüklüğü ve karlılığı, kredi hacimleri, konularında genel olarak olumlu beklentilere sahip olduğu, faiz oranlarında çok güçlü bir düşme beklentisinin öne çıktığı, uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmadan olumsuz bir etkilenmenin beklenmediği, siyasi gelişmelerden daha ziyade makroekonomik gelişmelerin etkili olacağına dair beklentilerin arttığı sonuçları çıkarılmaktadır. 8 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

12 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 B) MAKROEKONOMİK BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 1. Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası bir önceki yıla göre (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak 8 7 d) Azalacak 9 8 e) Önemli ölçüde azalacak 0-2. Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde cari işlemler açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-3. Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde bütçe açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 8 7 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 7 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 9

13 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-1 GSMH, Cari Açık ve Bütçe Açığına İlişkin Beklentiler (1, 2 ve 3 üncü sorular) Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası %84 %8 %9 Cari işlemler açığının GSYİH ya oranı %1 %53 %32 %14 Bütçe açığının GSYİH ya oranı %8 %53 %32 %8 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak GSMH ya yönelik cevaplarda bankacılık sektörü yönetici kesiminden katılımcıların % 84 ü yıl sonu GSMH nın bir önceki yıla göre artacağı yönünde görüş bildirmişlerdir. Cari işlemler açığı için ise katılımcıların % 86 sı artma ve aynı kalma yönünde beklentiye sahiptir. Bütçe açığının GSYİH ya oranının artacağına ilişkin beklentiler % 8 i önemli ölçüde artış olmak üzere % 61 düzeyinde olup, aynı kalma ve azalma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı % 40 seviyesindedir. 10 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

14 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Önümüzdeki üç aylık dönemde yıllık TÜFE (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-5. Önümüzdeki üç aylık dönemde 1 yıl vadeli (veya 1 yıla en yakın vadeli) iç borçlanma basit faiz oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 4 4 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-2 TÜFE ve İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Beklentiler (4 ve 5 inci sorular) TÜFE %14 %26 İç borçlanma faiz oranı %4 %18 %77 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak TÜFE ve iç borçlanma faiz oranı ile ilgili olarak anket katılımcılarının büyük kısmının (% 86 TÜFE, % 95 iç borçlanma faiz oranı) aynı kalacak veya azalacak yönünde beklentiye sahip olduğu, artma yönünde beklentiye sahip olanların oranının ise önceki anket dönemine göre TÜFE için % 11 den % 14 e yükseldiği, iç borçlanma faiz oranında ise % 7 den % 4 e düştüğü gözlenmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 11

15 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 6. Mevcut duruma göre önümüzdeki üç aylık dönemde ABD dolar kuru (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 1 1 Grafik-3 ABD Doları Kuru Değişim Beklentileri (6 ncı soru) %1 %53 %14 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 31 i ABD dolar kuruna ilişkin artış beklentisine sahiptir. Katılımcıların % 53 ü herhangi bir değişiklik olmaması yönünde beklentiye sahipken, düşme yönünde beklentiye sahip olanların oranı % 15 dir. 12 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

16 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Önümüzdeki üç aylık dönemde reel sektör finansman gereksinimi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 3 3 e) Önemli ölçüde azalacak 1 1 Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi Beklentileri (7 nci soru) %1 %64 %3 %1 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Reel sektör finansman gereksinimine ilişkin toplam artış beklenti oranı bir önceki anket döneminde % 52 iken bu dönemde % 65 e yükselmiştir. Bununla birlikte reel sektör finansman gereksiniminin aynı kalacağı yönündeki beklenti % 30 a gerilemiştir. Azalma beklentisi ise önceki anket dönemlerinde olduğu gibi çok düşük bir oranda kalmıştır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 13

17 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi C) FAİZ ORANLARI Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır ay vadeli YTL mevduat faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 2 2 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak ay vadeli DTH faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 7 6 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 0 - c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankaların yurtdışı borçlanma faiz farkı (spread) (Katılımcı sayısı :92 kişi) % Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 7 e) Önemli ölçüde azalacak 0-14 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

18 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-5 Fon Kaynaklarının Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (8, 9, 10 ve 11 inci sorular) 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranları %2 %23 %75 3 ay vadeli DTH faiz oranları %7 %46 %48 TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranları %15 %85 Bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadi %1 %46 %46 %8 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bilançonun pasifinde yer alan ve bankalara fon sağlayan çeşitli kaynakların faiz oranlarına ilişkin beklentilerin sorulduğu 8, 9, 10 ve 11 inci sorularda, katılımcıların 3 ay vadeli YTL mevduat faiz oranları ve TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranları için azalma beklediği görülmektedir. Azalma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı 3 ay vadeli YTL mevduat faiz oranlarında % 75, TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranlarında % 85 dir. DTH faiz oranlarına ilişkin, azalma yönündeki beklentide Temmuz anket döneminde % 9 iken, bu anket döneminde % 48 e yükselmiş, artma yönündeki beklenti ise azalmıştır. Bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadinde ise artma yönündeki beklenti bir önceki anket döneminde % 12 iken, Ekim-2007 anket döneminde önemli ölçüde artış göstererek % 47 seviyesine yükseldiği görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 15

19 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 12. Konut kredisi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 2 2 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Konut kredisi haricindeki diğer tüketici kredileri faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 5 5 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Ticari kredi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 4 4 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartı faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 0 - c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-16 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

20 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-6 Kredilerin Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (12, 13, 14 ve 15 inci sorular) Konut kredisi faiz oranları %2 %33 %65 Diğer tüketici kredileri faiz oranları %5 %64 Ticari kredi faiz oranları %4 %43 %52 Kredi kartı faiz oranları %63 %37 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredilerin faiz oranları beklentilerine ilişkin sorularda, önceki anket döneminde aynı kalma yönündeki beklenti ağırlıkta iken bu anket döneminde kredi kartı faiz oranları dışında azalma yönündeki beklenti ağırlık kazanmıştır. Faiz oranlarının azalacağı yönünde beklentiye sahip katılımcıların oranı konut kredilerinde % 65, kredi kartı faiz oranlarında % 37, diğer tüketici kredilerinde % 64 ve ticari kredilerde % 52 dir. Faiz oranlarının aynı kalmasını bekleyenlerin oranı ise konut kredilerinde % 33, diğer tüketici kredilerinde % 30, ticari kredilerde % 43, kredi kartı faiz oranlarında % 63 düzeyindedir. Faiz oranlarının artacağı yönündeki görüşler ise oldukça düşük düzeylerde kalmıştır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 17

21 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi D) BANKACILIK SEKTÖRÜ KREDİ HACİMLERİ Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 16.Toplam nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0-17.Toplam gayri nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-18.Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 2 2 e) Önemli ölçüde azalacak 0-18 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

22 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-7 Toplam Kredilere İlişkin Beklentiler (16, 17 ve 18 inci sorular) Toplam nakdi kredi hacmi %1 %82 %16 %1 Toplam gayri nakdi kredi hacmi %83 %17 Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı %1 %64 %33 %2 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Toplam kredi hacimlerine ilişkin soruların cevaplarına bakıldığında; beklentilerin, kredi hacimlerinin artacağı yönünde olduğu görülmektedir. Katılımcıların % 83 ü toplam nakdi kredilerde, yine % 83 ü gayri nakdi kredilerde artış beklentisine sahipken, % 65 inin toplam krediler içerisindeki bireysel kredilerin oranının artacağını beklediği görülmektedir. Toplam kredi hacimlerine ilişkin artma yönündeki beklentilerin, Temmuz-2007 dönemi anketinde % 76 iken bu ankette % 83 e, toplam gayri nakdi kredi hacimlerine ilişkin artış beklentilerinin ise % 69 dan % 83 e yükselmesi dikkat çekmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 19

23 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 19. Konut kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak Taşıt kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 9 8 e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartları kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-22.Takipteki tüketici kredilerinin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-20 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

24 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-8 Bireysel Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (19, 20, 21 ve 22 nci sorular) Konut kredileri hacmi %71 %29 Taşıt kredileri hacmi %48 %43 %9 Kredi kartları kredi hacmi %1 %76 %23 Takipteki bireysel kredilerin (brüt) hacmi %84 %16 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bireysel kredi hacmine ilişkin sorularda artış beklentisi oranı konut kredilerinde % 71, taşıt kredilerinde % 48, kredi kartlarında ise % 77 seviyesindedir. Bireysel kredi hacimlerindeki artış beklentilerinin bir önceki anket dönemine göre arttığı görülmektedir. Takipteki bireysel kredi hacmine ilişkin artış beklentileri ise % 77 den %84 e yükselmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 21

25 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 23. Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi 8 (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 2 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak KOBİ lere verilen kredilerin hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 4 4 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-22 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

26 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-9 Ticari Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (23, 24 ve 25 inci sorular) Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi %2 %74 %24 KOBİ lere verilen kredilerin hacmi %4 %82 %13 %1 Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi %77 %23 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Ticari kredi hacmine ilişkin sorularda, KOBİ dışındaki ticari kredilerde artış beklentisine sahip toplam katılımcı oranı % 76 seviyesinde iken, KOBİ lere verilen kredilerde artış beklentisine sahip katılımcı oranı % 86 seviyesindedir. Katılımcıların % 77 si kredi hacimlerindeki büyümeye paralel olarak takipteki ticari kredi hacminde artış beklemektedir. Ticari kredi hacimlerine ilişkin azalma ve aynı kalma yönündeki beklentilerde Temmuz-2007 dönemi anketine göre önemli bir değişiklik olmadığı görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 23

27 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 26.Toplam ticari kredi hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 16, 21 ve 22 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız. (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e kadar) Katılımcı Sayısı (%) a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler b) Ticari iç talepteki artma/azalma c) Ticari kredi faiz oranları d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Grafik-10 Ticari Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli" Görülme Dağılımı (26 ncı soru) %35 %33 %38 a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler %25 %17 b) Ticari iç talepteki artma/azalma c) Ticari kredi faiz oranları %15 %5 %1 %11 d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Ticari kredi hacmini etkileyebilecek faktörlerle ilgili soruda sırasıyla katılımcıların % 38 i ticari iç talepteki artma ve azalmayı, % 33 ü uluslararası piyasalardaki gelişmeleri, % 17 si ticari kredilerin faiz oranlarını ve % 11 i risk beklentilerindeki değişimi, ticari kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmişlerdir. Bir önceki anket döneminde % 53 olan ticari iç talepteki artma ve azalmanın en önemli faktör olarak görülme oranı bu anket döneminde % 38 e gerilemiştir. 24 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

28 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Toplam tüketici kredileri hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 18, 19 ve 20 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e). Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler b) Tüketim talebindeki artma/azalma c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları e) Ödeme alışkanlıklarının değişmesi Grafik-11 Tüketici Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (27 nci soru) %45 %35 %37 a) Yasal düzenlemeler b) Tüketim talebindeki artma/azalma %25 %15 %17 c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları %5 %4 %1 e) Ödeme alışkanlıklarının değişmesi Tüketici kredileri hacmini etkileyecek faktörlere ilişkin soruda katılımcıların % 40 ı tüketim talebindeki artma/azalmayı, % 37 si bireysel kredi faiz oranlarını, % 17 si ödeme alışkanlıklarının değişmesini tüketici kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmiştir. Faktörlerin en önemli görülme sıralamasında bir önceki anket dönemine göre önemli bir değişiklik görülmemektedir. Yasal düzenlemeleri en önemli görenlerin oranı % 2 den % 4 e yükselmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 25

29 1 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi E) BANKACILIK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 28. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğü (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak 8 7 d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Gelişimine İlişkin Beklentiler (28 inci soru) %1 %91 %8 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü konusunda, katılımcıların % 92 si artış yönünde beklentiye sahipken, % 8 i aktif büyüklüğünün aynı kalacağı yönünde görüş bildirmiştir. 29. Bankacılık sektörü karlılığı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 4 4 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığına İlişkin Beklentiler (29 uncu soru) %63 %33 %4 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 63 ü bankacılık sektörü karlılığında artış beklerken, % 4 ü azalma, % 33 ü ise aynı kalması yönünde beklentiye sahiptir. 26 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

30 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Banka karlılığı üzerinde etkili olabilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi d) Aktif kalitesi e) Kur hareketleri Grafik-14 Banka Karlılığını Etkileyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (30 uncu Soru) %71 a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi %18 d) Aktif kalitesi %1 %3 %7 e) Kur hareketleri Bankacılık sektörünün karlılığı üzerinde etkili olabilecek faktörlerin sorulduğu soruda katılımcıların % 71 i faiz marjlarındaki değişimlerin, % 18 i aktif kalitesini, % 7 si kur hareketlerini, % 3 ü sektördeki rekabetin karlılığı etkileyebilecek en önemli faktörler olarak gördüğünü belirtmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 27

31 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 31. Bankaların artış göstermesini beklediğiniz fon kaynaklarını artış oranına göre (beklediğiniz en yüksek artış 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı a) Mevduatlar b) Özkaynaklar c) Sermaye piyasaları d) Para piyasaları e) Yurtdışı kaynaklı krediler Grafik-15 En Fazla Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynaklarının Dağılımı (31 inci soru) %67 a) Mevduatlar b) Özkaynaklar c) Sermaye piyasaları %16 d) Para piyasaları %5 %8 %3 e) Yurtdışı kaynaklı krediler Fon kaynaklarına ilişkin soruda katılımcıların % 67 si mevduatları, % 16 sı sermaye piyasası kaynaklı fonları, % 8 i para piyasalarını, % 5 i özkaynakları ve % 3 ü yurtdışı kaynaklı kredileri önümüzdeki 3 aylık dönemde en fazla artış göstermesi beklenen fon kaynağı olarak belirtmiştir. Bir önceki anket döneminde en fazla artış göstermesi beklenen fon kaynaklarında mevduat yüzdesi % 48 iken bu anket döneminde % 67 ye yükselmesi dikkat çekmektedir. 28 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

32 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-16 Bankacılık Sektöründeki Yabancı Sermaye Payına İlişkin Beklentiler (32 nci soru) %46 %54 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Ankete katılanların % 46 sı bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payının artmasını, % 54 ü aynı kalmasını beklemektedir. Azalma yönünde beklentisi olan katılımcı bulunmamaktadır. Yabancı sermaye payının artmasını bekleyenlerin oranı bir önceki anket döneminde % 68 iken bu dönem % 46 ya düşmüştür. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 29

33 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 33. Bankacılık sektörünü etkileyebilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi d) Makroekonomik gelişmeler e) Yabancı sermaye girişi Grafik-17 Bankacılık Sektörünü "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (33 üncü soru) %55 a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler %18 %17 c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi d) Makroekonomik gelişmeler %8 %1 e) Yabancı sermaye girişi Bankacılık sektörünü etkilemesi beklenen faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenen soruda sırasıyla katılımcıların % 55 i makroekonomik gelişmeleri, % 17 si siyasi gelişmeleri, % 18 i yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükleri, % 8 i kamu bankalarının özelleştirilmesini en önemli faktör olarak görmektedir. Bir önceki anket döneminde siyasi gelişmeler % 48 ile en önemli faktör olarak görülürken, bu anket döneminde makroekonomik gelişmelerin en önemli faktör olarak görülme oranındaki artış dikkat çekicidir. 30 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

34 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Kamuoyunun bankacılık sektörüne olan güvenini etkileyecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yabancı sermaye girişi b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler c) Siyasi gelişmeler d) Makroekonomik gelişmeler e) Yasal düzenlemeler Grafik-18 Bankacılık Sektörüne Güveni "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (34 üncü soru) %45 a) Yabancı sermaye girişi %35 %33 b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler %25 %22 c) Siyasi gelişmeler %15 d) Makroekonomik gelişmeler %5 %1 %4 e) Yasal düzenlemeler Bankacılık sektörüne olan güven ile ilgili soruda sırasıyla katılımcıların ı makroekonomik gelişmeleri, %33 ü yabancı sermaye girişini, %22 si siyasi gelişmeleri, %4 ü yasal düzenlemeleri ve %1 i uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeleri sektöre olan güveni etkileyecek en önemli faktör olarak gördüğünü belirtmiştir. Temmuz 2007 anket döneminde makroekonomik gelişmelerle birlikte siyasi gelişmelerde en önemli faktör olarak görülürken bu anket döneminde sadece makroekonomik gelişmeler en önemli faktör olarak görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 31

35 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 35. Önümüzdeki 1 yıl içerisinde bankacılık sektöründe gelişme göstermesini beklediğiniz faaliyet alanlarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Grafik-19 Bankacılık Sektöründe "En Fazla" Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanlarının Dağılımı (35 inci soru) %77 a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler %2 %5 %13 %2 e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Bankacılık sektöründe gelişme göstermesi beklenen faaliyet alanları ile ilgili soruda katılımcıların % 77 si bireysel bankacılığı, % 13 ü türev işlemleri, % 5 i kurumsal bankacılığı, % 2 si alternatif dağıtım kanallarını ve yine % 2 si menkul kıymet işlemlerini en fazla gelişecek faaliyet alanları olarak gördüklerini belirtmiştir. 32 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

36 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül Bankacılık sektörünün önümüzdeki 3 aylık dönemdeki muhtemel risk kaynaklarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 6 ya) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Kredi riski b) Kur riski c) Faiz riski d) Likidite riski e) Düzenleme riski f) Operasyonel riskler Grafik-20 Bankacılık Sektörünün "En Önemli" Görülen Risk Kaynaklarının Dağılımı (36 ncı soru) %45 %43 a) Kredi riski b) Kur riski %35 %25 %27 c) Faiz riski d) Likidite riski %15 %5 %14 %13 %1 %1 e) Düzenleme riski f) Operasyonel riskler Risk kaynaklarına ilişkin soruya verilen cevaplara bakıldığında anket katılımcılarının % 43 ünün kredi riskini, % 27 sinin faiz riskini, % 14 ünün kur riskini, % 13 ünün likidite riskini, % 1 inin operasyonel riskleri ve yine % 1 inin düzenleme riskini en önemli risk kaynağı olarak değerlendirdiği görülmektedir. Bir önceki anketin verilerinde de kredi riski en önemli risk kaynağı olarak görülmekteydi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 33

37 1 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 37. Önümüzdeki üç aylık dönemde bankacılık sektörünün taşıdığı riskler. (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 2 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Risklere İlişkin Beklentiler (37 nci soru) %2 %54 %43 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün taşıdığı risklere ilişkin soruda katılımcıların % 2 si risklerin önemli ölçüde artacağı, % 54 ü artacağı, % 43 ü aynı kalacağı yönünde beklentiye sahiptirler. Temmuz-2007 anket verilerinde artma yönündeki beklenti % 50 iken bu anket döneminde % 56 düzeyine çıkmıştır. 34 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

38 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 F) BEKLENTİLERİN DEĞİŞİMİ Grafik-22 0 %5 %81 GSMH Değişim Beklentileri %79 %1 %83 %81 84% %2 %9 %8 8% %12 %11 %7 %7 %1 9% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi %3 a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-23 Cari İşemler Açığının GSMH'ya oranı Değişim Beklentileri 0 6% 63% 27% 5% 1% %3 1% 51% 31% 17% %26 %22 %43 %33 %32 53% 32% 14% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 35

39 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-24 Bütçe Açığının GSYİH'ya oranı Değişim Beklentileri 0 %13 3% 7% 8% %37 %34 58% 62% 53% %47 %51 29% 23% 32% %2 %17 10% 8% 8% 1% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-25 TÜFE'ye İlişkin Değişim Beklentileri 0 33% %12 %21 %11 14% %34 26% %52 %37 43% 24% %36 %1 %55 60% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 36 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

40 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-26 İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Değişim Beklentileri 0 20% 60% 19% %6 %6 %83 %11 %76 %18 %7 4% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi %33 18% 77% a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-27 ABD Dolar Kuruna İlişkin Değişim Beklentileri 0 1% 1% %37 %34 30% 53% %56 53% %64 37% 8% %4 %3 14% %2 Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 37

41 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-28 Reel Sektör Finansman Gereksinimine İlişkin Değişim Beklentileri 0 2% 1% %1 1% 46% %52 %57 59% 64% 35% 51% %46 %41 30% 4% 2% %1 %2 3% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-29 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Spreadine İlişkin Değişim Beklentileri 0 14% %9 22% %12 46% 80% %85 %77 76% 46% 2% 6% %6 %11 8% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 38 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

42 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-30 3 Ay Vadeli TL Mevduat Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 27% 11% %4 %4 2% 23% 64% 82% %68 75% %27 10% 7% %16 Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-31 3 Ay Vadeli DTH Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 18% 76% 6% 8% %7 77% 16% %84 %9 %13 %79 %8 7% 46% 48% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 39

43 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-32 TCMB Bankalararası Kısa Vadeli Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 17% 6% %2 %2 15% 70% 91% %88 %82 85% 13% %15 3% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-33 Konut Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 10% 7% %1 2% 77% 80% %65 %51 33% 65% %48 %35 12% 13% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 40 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

44 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Eylül 2007 Grafik-34 Diğer Tüketici Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 12% 80% 88% 8% 7% 6% %2 %1 5% %79 %19 %68 %31 30% 64% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-35 Ticari Kredi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 13% 8% %4 4% %4 43% 78% 88% %84 %74 52% %22 8% 4% %12 Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 41

45 Eylül 2007 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-36 Kredi Kartı Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri 0 1% 1% %1 86% 89% 13% 10% %75 %25 %19 63% 37% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-37 0 Toplam Nakdi Kredi Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 69% 69% %76 82% 28% 30% %22 %9 3% 16% Eylül 06 Aralık 06 Mart 07 Haziran 07 Eylül 07 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 42 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu