Abdominal travma. Giriş. Giriş. Künt travma. Penetran travmada sıklıkla zedelenen organlar. Penetran travma
|
|
- Belgin Köprülü
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Giriş Abdominal travma Dr. Savaş Arslan AÜTF Acil Tıp A.D Abdominal travma, kafa ve ekstremite travmasından sonra 3. sıklıkla görülür Multitravmalı hastaların %25 inde vardır ve travma kaynaklı ölümlerin %10 undan sorumlu %75 i künt travma şeklindedir Dalak, %60 oranında en çok etkilenen organ, bunu karaciğer ve bağırsaklar izler Giriş Temelde iki mekanizma ile olmakta : Künt Motorlu taşıt kazası (araç içi, araç dışı, motosiklet) %50-75 Darp %15 Yüksekten düşme %6-9 Penetran Kesici alet veya ateşli silah yaralanması Künt penetran Patlamalar (bomba, şarapnel vb) Künt travma Yaralanma mekanizması : Basınç etkisi Ezilme etkisi Yırtıcı etki Fikse organlarda ani deselerasyon etkisi En sık : Dalak, karaciğer, ince bağırsaklar Penetran travma Bıçaklanma : Düşük enerjili, yırtılma kesilme Ateşli silah : Yüksek enerjili Hareket enerjisinin transferi Kavitasyon (boşluk oluşturma etkisi) Dönme Parçalara ayırma Penetran travmada sıklıkla zedelenen organlar Düşük enerji : Karaciğer, ince bağırsak, diyafragma, kolon Yüksek enerji : İnce barsak, kolon, karaciğer, damarsal yapılar 1
2 Mekanizma Künt travmalar, penetran olanlardan daha yaygın Sırta, göğüs alt kesimine, pelvise olan penetran yaralanmalar aksi kanıtlanana kadar intraabdominal i yaralanma kabul kbledilmeli li Ateşli silah yaralanma mekanizması Retroperitoneal yaralanmalar Diyafragma yaralanması Pelvis yaralanmaları Yaklaşımda önemli noktalar ABC Hastanın sırtının çevrilmesi Pelvik stabilite testi Kot kırıkları Rektal tuşe İdrar sondası sonrası makroskobik inceleme Solid organ yaralanmaları Kanamaya bağlı semptomlar Vital bulgu değişiklikleri ve hızlı hipotansyon gelişimi Progresif kan kaybı sonucu taşikardi, cilt değişiklikleri, mental konfüzyon Bu belirtiler nonspesefiktir Genç hastalarda kan volümünün %60 70 ini kaybetmesine rağmen asemptomatik olabilir Abdominal hassasiyet, distansiyon ve/veya timpanizm karın içi ciddi hasarla birliktedir çok sonra ortaya çıkabilir GİS yaralanmaları İçi boş organ yaralanmaları kan kaybı ve peritoneal kontaminasyonla kendini gösterir Gastrik yaralanmalarda asidik sıvının abdominal boşluğa yayılması ile kimyasal irritasyon bulguları meydana gelebilir İnce barsak ve kolon yaralanmalarında bakteriyel içerikten dolayı supüratif peritoniti gösteren semptomlar yaralanmadan 6 8 saat sonra görülebilir Retroperitoneal yaralanmalar Prezentasyonları ve semptomların yokluğu teşhisi zorlaştırır Duodenal yaralanmalarda bulantı, kusma, karın ağrısı ve ateş olabilir Duodenal rüptür genellikle retroperitoneum içinde sınırlıdır Pankreatik yaralanma teşhisi zordur amilaz artışı nonspesifik, BT başlangıçta normal olabilir Aktive olmuş pankreatik enzimlerin sızması retroperitoneal otosindirim meydana getirir Diyafragma yaralanmaları Direk toraks grafisinde batın organlarının toraksta görülmesi DPL sonrası filmde yeni oluşmuş plevral effüzyon olarak fark edilebilir veya verilen mayiinin toraks tüpünden gelmesi tanısaldır (diagnostiktir) Helikal BT ve MRI, ayrıca torakoskopi ve laparoskopi diğer tanı metotları 2
3 Kimleri ileri değerlendirmeye alalım? Karın ağrısı, hassasiyet ve distansiyon varlığı Travma mekanizması Alt göğüs ğ ve pelvik travma Yüksek hızda kazalar ve araçlarda ciddi hasar olması Ölümlü kaza / ciddi yaralılarla aynı kazayı geçirmesi Kimleri ileri değerlendirmeye alalım? Korunmasız kazalar (motosiklet kazaları) Tanı gecikmesini tolere edemeyecek hastalar (yaşlı, önemli komorbit hastalığı olanlar) Eşlik eden ciddi yaralanması olanlar Bilinç düzeyinde azalma / değişmiş bilinç düzeyi Ağrıyı baskılayabilecek ilaç alımı (alkol / opiat) Hangi laboratuar tetkiklerini isteyelim? Hemogram, kan grubu ve cross match Karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri Gebelik testi Amilaz düzeyi Kan alkol ve madde düzeyi İlaç ve toksin düzeyi (digoksin vs) Tam idrar tetkiki (yalnız çocuklarda) Laboratuar tetkikleri Tam kan sayımı : Normal olması hiçbir şeyi ekarte ettirmez Lökositoz : strese yanıt, kemik fraktürü, karaciğer dalak yaralanması Hematokrit, travmada kanama takibinde Hb. daha anlamlı Serum amilazı : Pankreas yaralanmalarında akut dönemde normal olabilir, tükürük bezi yaralanmalarında yüksek Fizik muayene X ray DPL FAST BT Tanısal yöntemler Fizik muayene Fizik muayene çok duyarlı değil (özellikle çoklu travmalı ve bilinçsiz hastalarda) Bir çalışmada batın içi yaralanması olanların %20 sinde FM normal Seri FM çok önemli, en az saat zaman periyoduna yayılmalı İlk 4 saatte 30 dakikada bir, sonraki 4 6 saat arası saatte bir ve 24 saatin geriye kalan kısmında 2 4 saatte bir FM yapılmalı 3
4 İnspeksiyon Abrazyon, laserasyon Altındaki dokularda yaralanma araştırmalı Distansiyon Barsak tıkanıklığı ya da aortik / venöz kanama belirtisi olabilir Eski insizyon / operasyon skarı Kitle ya da şişlikler Kütük çevirme ile sırtına bakılmalıdır Oskültasyon Dört kadranda dinlenmelidir Sessizlik : intraperitoneal kanama veya yaralanma sonucu ileus Timpanik sesler : barsak tıkanıklığı Göğüste barsak sesleri : diyafragma rüptürü Perküsyon Palpasyon Dört kadran perküte edilir Timpanik ses : ileus Matite : intraabdominal kanama ya da sıvı Duyarlılık, defans, kitle, krepitasyon araştır kot duyarlılığını ğ batın hassasiyetinden ayırt et Pelvik kanatlarda duyarlılık? Krepitasyon? Genital bakı Travmalı tüm hastalarda mutlaka yapılmalıdır (inspeksiyon) Üretra mea sında kan Perineal ya da skrotal hematom (palpasyon) Kitle, fıtık, duyarlılık olup olmadığına bak (vajinal [dijital] muayene yapılmalı) Kanama / mukozal hasar şüphesinde spekulum bakısı Vajinal kanamaların acil tampone edilmesi gerekebilir Rektal muayene tuşe Tüm hastalara mutlaka uygulanmalı Foley kateter takılmadan önce yapılmalı Bakılması gerekenler : Sfinkter kas tonusu Hassasiyet Yüksekte palpe edilen prostat : üretra yaralanması Yer değiştiren prostat : üretra yaralanması Gaitada gizli kan (+) veya eldivene bulaşık kan : rektum barsak yaralanması 4
5 X ray X ray Tanıda yararı çok sınırlıdır Hemoperitoneum teşhisinde yetersiz Pelvik grafiler çoklu travmalı hastalarda rutin Diyafragma rüptürü (PA akciğer grafisi) Organ perforasyonunda serbest hava görülebilir Ayakta direk batın grafisinde sağ böbrek etrafını saran retroperitoneal hava (sabun köpüğü görüntüsü). Doudenum perforasyonu bu patolojik görünümden sorumlu. X ray Diagnostik peritoneal lavaj 1965 ten beri kullanılmakta Major komplikasyon oranı %1 USG, BT gibi noninvazif ve kolay yöntemler varsa DPL den DPLden önce tercih edilmeli Hastanın stabilizsyonu BT ya da USG gibi tetkiklere izin vermiyorsa DPL tercih edilmeli Hızlı, güvenli, ucuz bir yöntem Hemoperitoneum açısından % 100 sensitif ve % 83 spesifik DPL endikasyonları DPL kontrendikasyonları İkincil bakının parçası olarak yapılmalı. Önce NG sonda ve foley takılmalı. Künt travma Unstabil hasta olası intraabdominal kanama Diyafragma rüptürü şüphesi Fizik bakı bulguları ile uyumlu olmayan stabil hasta Penetran travma Stabil hasta Herhangi bir peritoneal irritasyon bulgusu vermeyen kesici alet yaralanmaları Meme başı hizasının altında olan ateşli silah veya kesici alet yaralanmaları Böğürden ya da sırttan kesici alet yaralanmaları Acil laparotomi uygulanacak hastalar Geçirilmiş operasyona ait skar dokusu Açık teknik kullanılabilir İlerlemiş hamilelik Supraumblikal yaklaşım 5
6 Perkütan (kapalı) DPL uygulaması Kapalı Diagnostik peritoneal lavaj 1. İyotla karın cildini sil 2. Umblikusun 1 4 cm altından orta hatta, lokal anestezi uygula no lu bisturi ile cildi kes 4. 18no lu iğneyi dar açı ile pelvisedoğruilerlet ilerlet 5. Posterior rektus kılıfını delerek geçiş sesini hissedinceye kadar iğneyi ilerlet 6. İğnenin içinden kılavuz teli geçir ve iğneyi geri çek 7. Kılavuz teli üzerinden kateteri ilerlet 8. Kılavuz telini çıkart 9. Kateteri bir enjektörle aspire et 10. Geriye kan gelmez ise serum setini takarak sıvı vermeye başla Açık DPL uygulaması Açık Diagnostik Peritoneal Lavaj İyotla temizlik yap, lokal anestezi uygula Cildi, yağ dokusu ve fasyayı 3 5 cm uzunluğunda kes Yara ağızlarını ekartör / kanca ile birbirinden uzaklaştırş Peritonu gör, yukarı çek ve kes Diyaliz kateterini pelvise doğru ilerlet Enjektörle aspire et Kan gelmiyorsa serum seti takarak periton içine serum ver Açık veya kapalı DPL nin sonuçları Eğer enjektöre aspirasyon yapıldığında bol kan geliyorsa işlemi durdur, kateteri çek, hastayı laparotomi için ameliyathaneye gönder Avantajlar Sensitiv Kolay ulaşılabilir Karın Travmasında Tanısal Peritoneal Lavajın Avantaj ve Dezavantajları Dezavantajlar İnvaziv İyatrojenik yaralanma potansiyeli vardır Aspirasyondan kan gelmiyorsa ; 1 lt SF ya da ringer laktat ver (çocuk 20 cc/kg) İnfüzyondan sonra verilen mayii şişesini hastanın alt seviyesine indirerek mayiinin geri gelmesini sağla Lavaj sıvısında eritrosit ve lökosit ve belki de amilaz, bakteri olup olmadığını veya bulanıp bulanmadığını kontrol et Kateteri geri çek ve cildi sütüre et Yapan kişiye bağlı olmakla beraber hızlı sonuç verir Düşük komplikasyon oranı Barsak perforasyonu varlığında erken tanı Nefrotoksik kontrast maddeye gerek yoktur Spesivitesi düşüktür Cerrahi gerektirmeyecek yaralanmalar tespit edilemez Retroperitoneal yaralanmaların değerlendirilmesi için uygun değildir Radyasyon maruziyeti yoktur 6
7 Pozitif DPL? > 10 ml kan aspirasyonu RBC > / mm 3 (künt travma) RBC > / mm 3 (penetran travma) WBC > 500 / mm 3 Gaita, yiyecek parçaları ya da safra gelmesi Lavaj sıvısının toraks tüpü, NG, foleyden gelmesi Lavaj sıvısında amilaz değerinin yüksekliği Not : sıvı geri gelmiyorsa + klinik şüphe durumunda DPL pozitif kabul edilmeli USG Travma hastalarının başlangıç değerlendirmesinde mümkünse tüm hastalara FAST yapılmalı İntraabdominal kanamalarda çok kullanışlı ve hızlı İntraabdominal sıvı ya da kanamaları tanımlayabilmek için perisplenik, perihepatik, subxifoid ve suprapubik odaklar dan oluşan 4 pozisyonda prob yardımı ile FAST (Focused Abdominal Sonography for Travma) kullanılmalı DPL gereksinimini ortadan kaldırabilir ve tekrarlanabilir. USG USG sıvının tipini ayırt edemez : İdrar, kan, safra, bağırsak içeriği vb. Serbest sıvı yaralanmanın göstergesidir ancak kaynağı işaret etmez Travma hastalarında batın içi kanama tanısında en iyi tekniktir ve noninvazif USG nin faydalı kullanım alanı Acil servisten transfer edilemeyecek hemodinamik bozukluğu olanlar Açıklanamayan hipotansiyon Muayenenin güvenilirliğini etkileyecek durum varlığında (intoksikasyon, SSS patolojisi vb) Acil cerrahi girişimi net olmayan penetran karın yaralanmaları USG nin faydalı kullanım alanı Prekordiyum, göğüs alt bölgesi veya epigastriyumdan giriş olan penetran yaralanmalarda yaşam kurtaran girişimlerin (perikardiyosentez, perikardiyotomi, i torakostomi, torakoskopi, laparotomi, sternotomi) önceliğini belirler Gebelerde fetusun değerlendirilmesini sağlar USG endikasyonları Birincil : Travmada perikardiyal, peritoneal, plevral boşluklarda serbest sıvının varlığını hızla değerlendirmek Genişletilmiş : Pnömotoraks Solid organ yaralanması Çoklu travma ve kitle yıkım olaylarında triyaj 7
8 USG kontrendikasyonları USG kullanım kısıtlılıkları USG travma bakımının önemli bir parçasıdır fakat; Kesin kontrendikasyonu YOK Aşırı gaz, obezite, ciltaltı hava Çocuk hastalarda güvenilirliği tartışmalı Daha önce periton lavajı yapılmış olması Asit Ovarian kist rüptürü Pelvik inflamatuar hastalık doğru değerlendirmeyi engeller Kullanıcı bağımlı Pozitif olması için 100 ml kanama olması gerekir bu nedenle ilk bakıda negatif sonuç alınabilir Açık yaralanması olan ve retroperitoneal kanamada yetersiz Travma Muayenesinde FAST uygulamasının Avantaj ve Dezavantajları Avantajlar Dezavantajar FAST uygulaması Serbest intraperitoneal sıvı için doğru, sensitiv ve spesifik Serbest intraperitoneal sıvı etiyolojisinin tespit edilememesi Hız (<4 dk) Yapan klinisyene bağlı olabilir Noninvaziv Obez ya da ciltaltı hava veya aşırı barsak gazı olan hastada görüntüleri yorumlamak zor olabilir Tekrarlanabilir Asit ya da intrapertoneal kanama ayırt edilemeyebilinir Portabl Retroperiton BT kadar iyi görüntülenemez Kontrast madde kullanımı gerekmez Radyasyon maruziyeti yok Perikardiyal ve plevral sıvı tanısında da yardımcı Pnömotoraks tanısın da yardımcı Hamile, koagülopatisi ve daha önceden geçirilmiş cerrahisi olan hasta için risk oluşturmaz USG de Morison da serbest sıvı Algoritma 8
9 BT Stabil travma hastaları için uygun bir yöntem 55 hasta ile yapılan bir çalışmada batın içi yaralanma için sensitivite %95 spesifisite %97 Retroperitoneal organ yaralanmalarında iyi Barsak ve mezenterik yaralanmalarda sensitivite %94 spesifisite %96 Organ spesifik tarama yapabilir BT Karaciğer ve dalak yaralanmalarında operasyona gidecek hastaları belirleyebilir BT karın içi kan varlığını saptamada güvenilir Üreterden idrar kaçağını gösterebilir Tek başına barsak, diyafram ve pankreas yaralanmalarını tanımayabilir BT Aşikar batın içi yaralanması olan, stabil olmayan, acil laparotomi ihtiyacı olan hastalar için kullanılmamalıdır Pahalı zaman gerektiren bir yöntemdir 3 boyutlu bilgi vermemesi yanılgıya yol açabilir Helikal BT daha avantajlı BT ile DPL karşılaştırması DPL nin intraabdominal kanamanın kaynağını teşhis açısından sensitivitesi yüksek, spesifisitesi düşüktür DPL bazen diğer tetkiklerin tespit edemediği barsak perforasyonlarını yakalayabilir BT dalak ve karaciğer gibi solid organların yaralanmasının tanısında yüksek doğruluk oranına sahiptir BT, DPL ile gözden kaçabilecek retroperitoneal yaralanmaları yakalayabilir Oral (NG ile) ve İV verilen kontrast madde ile GİS ya da GÜS ait kaçaklar BT ile kolayca tespit edilebilir 9
10 Avantajlar Karın Travmasında BT nin Avantaj ve Dezavantajları Dezavantajlar Karın içi lezyonların yerlerini tam olarak belirtir Retroperitonu tam olarak değerlendirir Maliyeti yüksek Hastayı radyoloji odasına taşımak gerekir Cerrahi gerektirmeyecek yaralanmalar tespit edilebilir Nefrotoksik kontrast maddeye ihtiyaç vardır Noninvaziv Radyasyon maruziyeti vardır Tanı yolları USG, BT ve DPL nin birbirlerine üstünlüğü nedir? USG DPL BT Sensitivite % 92 % 100 % 97 Spesifisite % 95 % 84 % 95 Liu M et al, J Trauma, 1993:35: Künt Karın Yaralanmasında Fizik Muayene ve Tanısal Testler Teknik Kolay Hızlı Sensitif Spesifik Retroperitonyum Pahalı Fizik Muayene Tanısal Periton Lavajı Tekralanabilir İnvaziv Acil Servisten Transfer Evet Evet Hayır Hayır Hayır Hayır Evet Hayır Hayır Evet Evet Evet Hayır Hayır Hayır Hayır Evet Hayır FAST Evet Evet Serbest sıvı için Evet Serbest sıvı için Evet Hayır Hayır Evet Hayır Hayır BT Evet Evet Evet Evet Evet Evet Evet Hayır ama IV kontrast madde kullanılır Evet 10
11 Sorular? Künt abdominal travmayla gelen hastada emniyet kemeri izi var. Bu hasta diğer hasta gruplarından daha fazla izlemi hak eder, abdomen BT negatif çıksa bile. (Chandler CF et al. Am Surg 1997, 63: ) BT çektiğimiz künt abdominal travmayı güvenle taburcu edebilir miyim, hasta hala karnının ağrıdığını söylüyor? Evet, %99.63 negatif prediktif değere sahip. (Livingstone DH et al, J Trauma 1998, 44: ) Diğer tanısal yöntemler Kontraslı BT imkanı yoksa ; Üst gastrointestinal yoldan gastrografin uygulanabilir Şüpheli barsak perforasyonu Şüpheli diyafragma rüptürlerini Muhtemel duodenal hematomları IVP ; Şüpheli GÜS yaralanmalarını Renal travma için BT kadar belirleyici değildir Anjiografi ; Pelvik fraktürlerden gelen ya da arteryel yaralanmalardan kaynaklanan kanamaları saptayabilir Üst gastrointestinal yoldan gastrografin uygulaması Duodenum ikinci kısım perforasyonunu gösteren öt orogastrik tik tüpten verilen gastrofinin ekstravaze olası Ateşli silah yaralanmaları Ateşli yaralanmalarda en büyük sorun merminin peritoneal kaviteye nereden geçtiğini belirlemektir Peritoneal kaviteyi transvers geçişler önemlidir ve laparatomi gerektirir i Sırt ve yan yaralanmalarda üçlü kontrast verilerek BT önerilir Tekli girişlerde direk grafi (PA AC, pelvik, abdominal) trase belirlemede yardımcı olabilir Çoklu girişlerde trase belirlenmesi zordur Delici kesici alet yaralanması Araştırılması gerekir Batına direkt yaralanmalarda fizik muayene, DPL ve lokal eksplorasyon DPL yapılan hastalarda en az saat gözlenmeli Diğer yöntemlerle tanı doğrulanamıyorsa laparotomi gerekebilir Delici kesici alet yaralanması Lokal yara incelemesi kullanılabilir Bu yöntem lokal anestezi, ışıklı prob ve değişik aletler gerektiren bir yöntemdir Lokal yara incelenmesinde anterior fasyanın bozulmadığı görülürse hasta taburcu edilebilir Yaranın parmakla muayenesi veya yara içerisine kontrast madde verilerek radyografi çekilmesi kesinlikle önerilmez Bunlar güvenilir değildir ve nonterapötik laparotomilere ve yaralanmaların gözden kaçırılmasına sebep olabilir 11
12 Laparatomi Laparotomi, abdominal travmada altın standart Kesin sonuç verir nadiren yaralanma kaçırır Abdomen ve retroperitoneum tamamen değerlendirilir Acil laparotomi endikasyonları Hipotansiyon / şok ile birlikte : Penetran yaralanmalar ve eksternal kanama Abdominal distansiyon DPL (+) bulunması Bilinç bozukluğu Penetran batın travmasında acil laparotomi endikasyonları Ateşli silah yaralanması Penetran yabancı cisimler Eviserasyon (Karındaki bir ameliyat yarasının kazayla açılması sonucu, barsakların karın duvarından çıkması) Periton irritasyon bulguları (peritonit) Rektumda kan Midede kan (NG de) Hipotansiyon Peritoneal / retroperitoneal zedelenme Laparotomi Endikasyonları Künt Penetran Mutlak Hipotansiyonla seyreden karın ön duvarı hasarı Hipotansiyonla seyreden karın, sırt ve karın yan duvarında yaralanma Karın duvarında parçalanma Karında hassasiyet Peritonit GI evisserasyon Akciğer grafisinde diyafragma altı serbest hava Ateşli silah yaralanmasında merminin takip ettiği hatta şüpheli yaralanma Hemodinamik olarak anstabil hastalarda pozitif FAST veya TPL BT de cerrahi gerektirecek yaralanma varlığı (örn üreter veya pankreas) BT de cerrahi gerektirecek yaralanma varlığı (örn transekte pankreas, duodenal perforasyon, diyafragma yaralanması) Göreceli Hemodinamik olarak stabil hastalarda pozitif FAST veya TPL Bıçaklanma sonrası pozitif yara değerlendirmesi Stabil hastalarda solid organ hasarı Açık yara olmadan BT de hemoperitonyum Eviserasyon Laparatomi 12
13 Tanı ve tedavide öncelikler 1. Bütün hastalarda olduğu gibi önce A B C 2. Batın içi kanamayı ara 3. Şok ve kanama nedeni ile değişen vital bulguları düzelt 4. Şok kaynağının karın içinde olup olmadığını belirle 5. Acil laparotomi gerekliliğine karar ver 6. Gizli bir karın içi yaralanması olup olmadığını belirlemek için bakı, lab. ve radyolojik testleri tamamlayın 7. Hastayı sık tekrarlayan bakılarla izleyin Tedavi Kan istemi ve temini Açık yaralanma varsa SF ile yıkanmalı Ardından ıslak spançla üstü kapatılmalı Çoklu travma önceliklerine dikkat Antibiyotik tetanos analjezi Penetran travmada antibiyotik her zaman düşünülmeli Ampicillin ve anti anaerobik antibiyotik (metronidazol, klindamycin) ya da 3. kuşak sefalosporin Şüpheli bağırsak yaralanması varsa endikedir Mümkün olduğunca erken verilmeli Son aşısı üzerinden 5 yıl geçmişse tetanos aşısı (ve belki beraberinde antitetanos IG) yapılmalıdır Hasta stabilize edildikten sonra ağrı varsa IV opiatlar öncelikli olmak üzere analjezik kullanılmalıdır 13
14 Atlanabilecek yaralanmalar Karın travmasında non operatif tedavi Retroperitoneal Pankreas Mezenter İçi boş organ Üriner Hilusu tutmayan dalak ya da karaciğer yaralanmaları non operatif tedavi edilebilir Hemodinamik olarak stabil olmalı Yaş < 50 YB ve cerrahlar her an ulaşılabilir ve uygun olmalı Kan tx ve operasyon gereksinimleri anında karşılanabilecek düzeyde olmalı Hematokrit izlemi ve sık fiziki bakı Özet Özet Batın travmalı hastanın çoklu travması olabileceğini unutma Önce A, B, C. ve erken cerrahi konsültasyon Hastanın sık aralıklarla vital bulgularını, batın muayenesini ve hematokrit kontrolü yap Kanama ve şokun asıl kaynağının karın olabileceğini unutma Ek tanısal testlere gereksinim olup olmadığına karar ver Görüntüleme seçerken hastanın stabilizasyonu her zaman önceliklidir FAST başlangıç değerlendirmesi için en uygun yöntemdir BT stabil hastalar için saklanmalıdır. Erken tanı / hızlı laparotomi Travma Merkezine sevk kararı Amerikan Cerrahi Derneğinin Travmatik KARACİĞER Yaralanmaları Evrelemesi Amerikan Cerrahi Derneğinin Travmatik DALAK Yaralanmaları Evrelemesi Evre Yaralanma Şekli ve Miktarı I. Hematom Subkapsüler, genişlemeyen, yüzey alanı <10cm Laserasyon Kapsüler rüptür, kanama yok, parankimal derinlik <1cm II. Hematom Subkapsüler, genişlemeyen, yüzey alanı %10 50; intrapankimal, genişlemeyen, < 10cm çaplı Laserasyon Kapsüler rüptür, aktif kanama; 1 3 cm parankimal derinlik, <10cm uzunluk III. Hematom Subkapsüler, >%50 yüzey alanı veya genişleme; aktif kanamayla olan subkapsüler hemotom rüptürü, >10 cm intraparankimal hematom ya da genişleme Evre I.Hematom Laserasyon II.Hematom III.Hematom Yaralanma Şekli ve Miktarı Subkapsüler, genişlemeyen, >%10 yüzey alanı Kapsüler rüptür, kanama yok, parankimal derinlik <1 cm Subkapsüler, genişlemeyen, %10 50 yüzey alanı; intraparankimal,genişlemeyen, <5 cm çaplı Subkapsüler, >%50 yüzey alanı veya genişleme; aktif kanamalı rüptüre subkapsüler hematom; intraparankimal hemetom >5 cm veya genişleme Laserasyon >3 cm parankimal derinlik Laserasyon >3 cm parankimal derinlik veya trabeküler damarlarda yaralanma IV. Hematom Aktif kanamayla olan intraparankimal rüptüre hematom IV.Hematom Aktif kanamlı rüptüre intraparankimal hematom Laserasyon Hepatik lobda %25 75 oranında parankimal hasar veya tek lob içerisinde 1 3 Couinaud segmentleri içeren parankimal hasar Laserasyon Segmental veya hiler damarları içeren yaralanma majör devaskülarizasyon (>%25 fazla dalakta) V. Laserasyon Tek bir lob içerisinde > %75 veya 1 3 Couinaud segmentleri içeren parankimal hasar Vasküler Jukstahepatik venöz yaralanmalar (örn retrohepatik vena cava/santral majör hepatik venler) VI. Vasküler Karaciğer avülsyonu V.Laserasyon Vasküler Tamamen parçalanmış dalak Hiler vasküler yaralanma devaskülarize dalak 14
15 Kaynaklar Tintinalli 7 ATLS 2008 KADAT 2012 Sabrınız için teşekkürler 15
Karın yaralanmaları ister penetran ister künt mekanizmaya bağlı olsun ciddi morbidite ve mortalite ile seyrederler.
KARIN TRAVMALARI Karın yaralanmaları ister penetran ister künt mekanizmaya bağlı olsun ciddi morbidite ve mortalite ile seyrederler. Amaçlar Karnın anatomik sınırlarını, Penetran ve künt travmalar arasındaki
DetaylıPlan. Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları. Giriş. Tanım. Klinik. Giriş. Klinik Laboratuvar Görüntüleme Tedavi
Plan Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları Dr. Ali Vefa SAYRAÇ Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı /06/00 Giriş Tanım Klinik Laboratuvar Giriş Çok sık görülmez. Hasta yönetimi zordur. Retroperitoneal,
DetaylıKÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI
KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI Dr. Ömer USLUKAYA DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI Karın travması Karın travmaları, baş, boyun ve toraks travmalarından sonra üçüncü en
DetaylıTürkiye Acil Tıp Derneği. Asistan Oryantasyon Eğitimi KARIN TRAVMASI. SB İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi İzmir, 24-27 Mart 2011
Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi KARIN TRAVMASI SB İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi İzmir, 24-27 Mart 2011 Sunumu Hazırlayan Yrd. Doç. Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp
DetaylıDiagnostic peritoneal lavage abdominal hasarın göstergesi olan kırmızı kan hücresi, WBC, safra, bakteri, amilaz veya gastrointestinal içeriği
Dr. Mustafa ÇALIK Diagnostik peritoneal lavaj (DPL), künt veya penetran abdominal travma yaşamış hastalarda hemoperitoneum veya barsak hasarını teşhis etmek için kullanılan, ağırlıklı olarak tarihsel önemi
DetaylıKARIN TRAVMASI. Sunumu Hazırlayan
Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi Sunumu Hazırlayan Yrd.Doç.Dr.MuratORAK KARIN TRAVMASI Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Son Güncellenme Tarihi: Mart 2011 Olgu
DetaylıBATIN TRAVMALARI. Yrd. Doç. Dr. Murat YÜCEL Sakarya Ünv. Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.
BATIN TRAVMALARI Yrd. Doç. Dr. Murat YÜCEL Sakarya Ünv. Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Giriş Patofizyoloji Klinik Tanı Acil servis yönetimi Algoritmalar Giriş Travma nedeni ile ölümlerin %15-20 nedenidir.
DetaylıKÜNT BATIN TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM DR.ERHAN ALTUNBAŞ DR. FURKAN KILIÇ
KÜNT BATIN TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM DR.ERHAN ALTUNBAŞ DR. FURKAN KILIÇ GİRİŞ Acil servislerde sık karşılaşılan bir durum Öyküdeki eksiklikler,dikkat dağıtıcı başka yaralanmalar veya bilinçte bozulma,kafa
DetaylıUzm. Dr. Yunsur ÇEVİK Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği, Ankara. Sonraki aşama ne olmalıdır?
Uzm. Dr. Yunsur ÇEVİK Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği, Ankara Kırk yaşında erkek hasta, kendi kullandığı aracının devrilmesi sonucu acil servise getirildi? Gelişte kan basıncı
DetaylıBATIN TRAVMASINDA ACİLYAKLA LYAKLAŞIM. Dr. M. Nuri Bozdemir FÜTF Acil Tıp T p AD
BATIN TRAVMASINDA ACİLYAKLA LYAKLAŞIM Dr. M. Nuri Bozdemir FÜTF Acil Tıp T p AD 1 Vaka 1 36 yaşı şında, bayan, araç içi i trafik kazası TA: 130/80 mmhg, Nb: : 88/dk dk,, SS:20 Puls O2: %97, Ateş: : 36,7
DetaylıPELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER
MULTİPL TRAVMALI HASTALARDA PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER Uz. Dr. Hüseyin UZUNOSMANOĞLU KEÇİÖREN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GİRİŞ Multipl travma, birden çok büyük organ sistemini yada
DetaylıTRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM
Dr. Hakan Canbaz Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD. TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM TRAVMAYA YAKLAŞIM Travma bakımı: arazide başlar multidisipliner ekip çalışması hızlı ve isabetli müdahalede
DetaylıTemel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma
ABDOMİNAL TRAVMALAR Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma AKUT BATIN Nedenleri > Kanama > Perforasyon > İnflamasyon > Obstrüksiyon > Diğer (karın dışı) Belirtiler Ağrı Bulantı / Kusma İştah durumu Kabızlık
DetaylıToraks Travmalarında Hasar Kontrol Cerrahisi Teknikleri
Doç. Dr. Onur POLAT Toraks Travmalarında Temel kuralın tanı ve tedavinin aynı anda başlaması olduğu gerçeği hiçbir zaman unutulmamalıdır. Havayolu erken entübasyon ile sağlanmalı, eğer entübasyonda zorluk
DetaylıABDOMİNAL ATEŞLİ SİLAH YARALANMALARI
ABDOMİNAL ATEŞLİ SİLAH YARALANMALARI DR. SERHAD ÖMERCİKOĞLU DR. TUĞBA MAMAK OCAK 2013 GİRİŞ Geçmişte batın bölgesindeki ateşli silah yaralanmaları (ASY) için genellikle tanısal laparotomi uygulanırken,
DetaylıDR. GÜLNUR GÖLLÜ BAHADIR ÇOCUK CERRAHİSİ AD
DR. GÜLNUR GÖLLÜ BAHADIR ÇOCUK CERRAHİSİ AD Çocuk travma hastaları ile erişkinler arasındaki farklılıklar Daha küçük ve kolay tıkanan hava yolu Hipovolemiye yatkınlık Hipotansiyon geç bulgu O 2 tüketimi
DetaylıÇoklu Travma Hastasına Yaklaşım. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. I.
Çoklu Travma Hastasına Yaklaşım Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. Çoklu Travma sonrası mortalite üç dönemde Hastane öncesi Major kafa yada vasküler yaralanma Halk sağlığı önlemleri Travmadan dakikalar,saatler
DetaylıALTIN SAATLER 6
Acil Serviste Travmalı Hastaya Yaklaşım Multipl Travmalı Hastaya Yaklaşım Travma: Fiziksel kuvvetler nedeniyle oluşan yaralanma Multipl travma: Birden fazla büyük organ sistemini ilgilendiren belirgin
DetaylıÜROGENİTAL TRAVMALAR. Yard.Doç.Dr Haluk Söylemez
ÜROGENİTAL TRAVMALAR Yard.Doç.Dr Haluk Söylemez Böbrek Üreter Mesane Uretra Genital Travmalar Acil serviste görülen tüm travmaların yaklaşık %10 u bir ölçüde ürogenital sistemi ilgilendirir. Ciddi komplikasyonları
DetaylıKarın Travmalarına Yaklaşım
Doç. Dr. Onur POLAT Bu Ünitede; Karın travmaları ile karşılaşan sağlık personelini öncelikle ilk müdahale, hasta transferi ve hastanede ilk yapılacak hayati önem taşıyan işlemler hakkında bilgilendirmektedir.
DetaylıAbdominal Travmada Radyoloji. Dr.Gürsel SAVCI Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Abdominal Travmada Radyoloji Dr.Gürsel SAVCI Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaşımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer,
DetaylıGIS Perforasyonları. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012
GIS Perforasyonları Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Sunum Planı Özefagus perforasyonu Ülser perforasyonları Tanım Epidemiyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Özefagus Perforasyonu
DetaylıDr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı
Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı 1 Ameliyat Yapılmadan İlgilendiği Konular: Sıvı ve Elektrolit tedavisi Şok Yanık tedavisi 2 Travma Hastaları Kesici karın travmaları: Karın bölgesini içine alan kurşunlanma,
DetaylıAkut Mezenter İskemi. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012
Akut Mezenter İskemi Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Anatomi Etyoloji/Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Giriş Tüm akut mezenter iskemi
DetaylıAkut Apandisit Tanısal Yaklaşımlar
Apandisit; Akut Apandisit Tanısal Yaklaşımlar Dr. Selcan ENVER DİNÇ ACİL TIP ABD. 09.03.2010 Acil servise başvuran karın ağrılı hastalarda en sık konulan tanılardan bir tanesidir. Apandektomi dünya genelinde
DetaylıKAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD
KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme
DetaylıAbdominal Aort Anevrizması. Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK
Abdominal Aort Anevrizması Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Giriş ve tanım Epidemiyoloji Etyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı, ayırıcı tanı Tedavi Giriş ve Tanım Anevrizma,
DetaylıDoç. Dr. İbrahim İKİZCELİ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kayseri. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Hedefler TRAVMA RADYOLOJİSİ Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ, Kayseri Servikal Grafiler Teknik Lateral Servikal Grafi Lateral AP Açık-Ağız Ağız Odontoid Teknik Supin İmmobilize Yandan Kollara traksiyon Supin
DetaylıDoç.Dr.Onur POLAT. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
Doç.Dr.Onur POLAT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Pelvik travma ciddi,kontrol edilemeyen ve ölüme sebep olan kanamalara yol açılabilir Retroperitoneal hematomların önemli nedenlerinden
Detaylıİçerik AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI. Testler. Öykü ve fizik muayene. Öykü
1 2 AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI İçerik Karın ağrısı olan hastanın akut apandisit olup olmadığını değerlendirmede kullandığımız testlerin değerliliği kullanımları tartışılacaktır
DetaylıPELVİK TRAVMA Öğrenim Hedefleri ANATOMİ VE BİYOMEKANİK
PELVİK TRAVMA Doç Dr Seçgin SÖYÜNCÜ AÜTF ACİL TIP AD Öğrenim Hedefleri Pelvik travma neden önemlidir? Pelvik kırık tipleri nelerdir? Pelvik kırıkların komplikasyonları nelerdir? Pelvik kırıklı hastaların
DetaylıAbdominal ağrı ne zaman acil değildir?
Abdominal ağrı ne zaman acil değildir? Dr Ayhan ÖZHASENEKLER Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD, Diyarbakır bir avuç kömür için bir ömür verenler Kulağı tersten göstermek gibi Kime göre, hastaya
DetaylıOlgu EKTOPİK GEBELİK. Soru 1. Tanım. Soru 3. Soru 2. 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce
Olgu EKTOPİK GEBELİK Dr. Mutlu Kartal AÜTF Acil Tıp AD Nisan 2010 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce Gebelik olabilir, vajinal spotting kanama
DetaylıAORT ANEVRİZMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AORT ANEVRİZMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Ani ölümün önemli bir nedenidir Sıklığı yaşla birlikte artar 50 yaş altında nadir rastlanır E>K Aile
DetaylıPENETRAN ABDOMİNAL YARALANMALARDA YÖNETİM. Doç. Dr. Hakan OĞUZTÜRK İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD
PENETRAN ABDOMİNAL YARALANMALARDA YÖNETİM Doç. Dr. Hakan OĞUZTÜRK İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD ABDOMİNAL TRAVMALAR Travmalar arasında üçüncü en sık ölüm nedenidir Tüm travmaya bağlı ölümlerin
DetaylıTravma. Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır.
Doç. Dr. Onur POLAT Travma Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır. 2 Altın Saat Ölümlerin yaklaşık %30 u ilk birkaç saat içinde
DetaylıGöğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Künt Toraks Travmaları Ülkemizde künt toraks travmaları trafik kazalarına ve yüksekten düşmelere bağlı daha sıklıkla ortaya çıkmaktadır. Travmaya
DetaylıİSKEMİK BARSAĞIN RADYOLOJİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Ercan Kocakoç Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul
İSKEMİK BARSAĞIN RADYOLOJİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Ercan Kocakoç Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul Öğrenim hedefleri Mezenterik vasküler olay şüphesi ile gelen hastayı değerlendirmede kullanılan
DetaylıPlan. Pelvik Ağrı. Somatik Ağrı. Viseral Ağrı. Sınıflandırma. Yansıyan Ağrı. Fizyoloji. Sıklık Hikaye Fizik muayene Labaratuvar Görüntüleme Tedavi
Plan Pelvik Ağrı Dr. Ali Vefa SAYRAÇ Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı 13/04/2010 Fizyoloji Sınıflandırma Sıklık Hikaye Fizik muayene Labaratuvar Görüntüleme Tedavi Viseral Ağrı İçi boş organların
DetaylıATEŞLİ SİLAH YARALANMALI HASTANIN YÖNETİMİ. Dr. M.Nuri BOZDEMİR AEAH Acil Tıp Kliniği
ATEŞLİ SİLAH YARALANMALI HASTANIN YÖNETİMİ Dr. M.Nuri BOZDEMİR AEAH Acil Tıp Kliniği 1 Sunu Planı Genel bilgiler Baş boyun yaralanmaları Torakoabdominal yaralanmalar Ekstremite yaralanmaları 2 Genel Bilgiler
DetaylıGenelde 1 hafta içinde başlayan ağrılar akut karın ağrısı kabul ediliyor.¹
Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Öykü ve fizik muayene özellikleri Tam kan ve direkt grafinin değeri Karın ağrısının gastrointestinal nedenlerine yaklaşım 1 2 Genelde 1 hafta içinde başlayan ağrılar akut
DetaylıGenel Bilgiler. Dünyada Ölümler. 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları
Doç. Dr. Onur POLAT Genel Bilgiler Dünyada Ölümler 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları 2 Mortalite - Morbidite %50'si ilk bir kaç dakikada... ciddi damar,
DetaylıEpidemiyoloji Toraks travmaları Abdominal travma Tanı yöntemleri Tedavi
Dr Ayfer Keleş Acil Tıp Uzmanı GÜTF Acil Tıp Anabilim Dalı Epidemiyoloji Toraks travmaları Abdominal travma Tanı yöntemleri Tedavi Travma 1 yaş üzerindeki çocuklarda en fazla ölüme yol açan sebeptir. Çocuklarda
DetaylıKARACİĞER TRAVMALARI Yrd. Dr. Murat Kapan Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi. Genel Cerrahi Anabilim Dalı
KARACİĞER TRAVMALARI Yrd. Dr. Murat Kapan Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi. Genel Cerrahi Anabilim Dalı Karaciğer; karın içerisinde en geniş ve en enli organ olup, ağırlığı 1500 gr dır. Kan akım hızı:
DetaylıAkciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ
Akciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ Doç. Dr. Tuncay Göksel Ege Ü.T.F. Göğüs Hast. A.D. SONUÇ Konuşması Yöntemi Toraks Derneği Akciğer ve Plevra Maligniteleri Rehberi 2006 + Kurs Konuşmaları Prognozu
DetaylıTRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2. Sorular
TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2 Sorular Soru 1 Hangisi renal arter stenozunun Doppler bulguları arasında değildir? a) İntrarenal rezistif indeks artışı b) intrarenal sistolik akselerasyon kaybı c) ana renal
Detaylı4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI
4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI (Grup 1) Amaç: Cerrahinin genel prensipleri ile ilgili temel bilgilerin verilmesi ve çeşitli cerrahi hastalıkların özeliklerinin, uygulamalı olarak cerrahi hastaya
DetaylıÇOCUK CİNSEL İSTİSMARI MUAYENE FORMU. Tıbbi Özgeçmiş. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi.
. Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi ÇOCUK CİNSEL İSTİSMARI MUAYENE FORMU Çocuğun Adı- Soyadı: Cinsiyeti: TC Kimlik No: Muayeneyi Yapanın Adı- Soyadı: Uzmanlığı:
DetaylıSaat 25 Eylül 2017 Pazartesi 26 Eylül 2017 Salı 27 Eylül 2017 Çarşamba 28 Eylül 2017 Perşembe 29 Eylül 2017 Cuma. Seminer
4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Göktürk MARALCAN, Yrd. Doç. Dr. Hasan BAKIR, Yrd. Doç. Dr. Erdal UYSAL, Yrd. Doç. Dr. Başar AKSOY GRUP 2 Stajyer Öğrenciler için Haftalık
DetaylıPELVİS TRAVMALARINDA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİNİN ZAYIF VE GÜÇLÜ YÖNLERİ
PELVİS TRAVMALARINDA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİNİN ZAYIF VE GÜÇLÜ YÖNLERİ Doç. Dr. Neslihan Yücel İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Pelvis Travmaları Pelvik travmaların büyük bölümü bölgede
DetaylıKasık Komplikasyonları ve Yönetimi. Doç.Dr.Gültekin F. Hobikoğlu Medicana Bahçelievler
Kasık Komplikasyonları ve Yönetimi Doç.Dr.Gültekin F. Hobikoğlu Medicana Bahçelievler Femoral Komplikasyonlar External kanama ve hematom (%2-15) Psödoanevrizma (%1-5) Retroperitoneal hematom (
DetaylıDerin İnfiltratif Endometriozis. Prof.Dr.Ahmet Göçmen Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Derin İnfiltratif Endometriozis Prof.Dr.Ahmet Göçmen Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endometriozis Peritoneal Ovarian Derin infiltratif Anterior Mesane Posterior P1-Uterosakral ligament P2-Vajinal
DetaylıTravmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun
Travmada Güncel Literatür Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Bu sunumun amacı 2017 yılında travma konusu üzerinde öne çıkan ve okunması gerektiğini düşündüğüm çalışmaları sunmaktır.
DetaylıAkut Karın Ağrısı. Emin Ünüvar. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. eminu@istanbul.edu.tr
Akut Karın Ağrısı Emin Ünüvar İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı eminu@istanbul.edu.tr 28.07. Acil ve Yoğun Bakım Kongresi 1 AKUT Karın ağrısı Çocuklarda karın ağrısı
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
DetaylıÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI
ÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI Uriner enfeksiyon Üriner kanal boyunca (böbrek, üreter, mesane ve
DetaylıEktopik Gebelik. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012
Ektopik Gebelik Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Tanım Fertilize ovumun endometriyal kavite dışında
DetaylıAÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ
AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ SUNU PLANI Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik bakım amacı Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik
DetaylıGiriş. Yaşlılarda Karın Ağrısı. Genel Bilgiler. Genel Bilgiler. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü
Giriş Yaşlılarda Karın Ağrısı Dr. Mutlu Kartal Şubat 2010 ABD de 2000 yılında 600 binden fazla yaşlı karın ağrısı başvurusu var 2030 yılında toplumun %20 si yaşlı olacak!!! 25 milyondan fazla acil servis
Detaylıİnmemiş Testis ve İnguinal Herni. PANEL: Görseller Eşliğinde Vaka Tartışmaları
İnmemiş Testis ve İnguinal Herni PANEL: Görseller Eşliğinde Vaka Tartışmaları DR.CEVPER ERSÖZ ÜROLOJİ ANABİ L İ M DALI Vaka 1 18 aylık, erkek çocuk Ailesi sağ yumurtalığının yukarıda olduğunu ifade ediyor
DetaylıHasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.
Doç. Dr. Onur POLAT Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin
DetaylıPELVİK TRAVMA. Dr. Oğuz Urgan Dr. Nurseli Bayram
PELVİK TRAVMA Dr. Oğuz Urgan Dr. Nurseli Bayram tüm iskelet yaralanmalarının %3 ü mortalite % 5-16 Pelvik Halka ve Bağları ANAMNEZ Mekanizma Gebelik-SAT Ağrının yeri İlaç öyküsü Son idrar-gaita çıkış zamanı
DetaylıA.B.D de her yıl yaklaşık spontan pnömotoraks vakası geliştiği rapor edilmektedir İnsidansı henüz tam olarak bilinmemektedir
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Arş.Gör.Dr.Engin ŞENAY 02.02.2010 Pnömotoraks : Viseral ve parietal plevra yaprakları arasına hava girmesidir Künt Spontan Travmatik olabilir İyatrojenik
DetaylıKesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi
Kesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi Dr. Şükran KÖSE Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Sunum Planı Kesici-delici alet yaralanmalarında
DetaylıIa.CERRAHİ PROFİLAKSİ TALİMATI
Ia.CERRAHİ PROFİLAKSİ TALİMATI CERRAHİ BİRİMLERDE ANTİBİYOTİK PROFLAKSİSİ TALİMATI AMAÇ: Operasyon sırasında potansiyel patojen mikroorganizmaların dokularda üremesini engelleyerek cerrahi alan İnfeksiyonu
DetaylıKaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar
YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon
DetaylıTravma Hastasına Genel Yaklaşım
Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi Travma Hastasına Genel Yaklaşım Sunumu Hazırlayan Dr. Engin Deniz ARSLAN Acil Tıp Uzmanı SB Ankara Numune EAH Acil Tıp Kliniği Son Güncellenme Tarihi:
DetaylıGöğüs Cerrahisi Anabilim Dalı 5. Sınıf ders programı:
Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı 5. Sınıf ders programı: Amaç: Göğüs Cerrahisi stajı sonunda 5.sınıf öğrencileri, bir tıp fakültesi mezunu pratisyen hekimin bilmesi gereken konulara hakim olacak, gerekli
Detaylıİnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde
Sunum Planı İnvaziv Girişimler Santral Venöz Kateter Uygulamaları Kardiyak Pacemaker Arteriyel Kanülasyon SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar iv yol Uzun süreli iv yol ihtiyacı Hemodinamik monitorizasyon
DetaylıPEDİATRİK ABDOMİNAL ACİLLERDE RADYOLOJİ. Doç.Dr. Gökhan ARSLAN Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı
PEDİATRİK ABDOMİNAL ACİLLERDE RADYOLOJİ Doç.Dr. Gökhan ARSLAN Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı İçerik Abdominal acillerde istenebilecek radyolojik tetkikler nelerdir? Radyolojik
DetaylıGöğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016
Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik
DetaylıFizik Muayene : Karın
Fizik Muayene : Karın Yaklaşım Prof.Dr.Ömer Şentürk Abdominal Anatomi Abdominal Yüzey Anatomisi Karnın sınırları: Abdominal kavite Karnın üst sınırı Karnın alt sınırı Karnın altı bölgesi üst alt üst alt
DetaylıACİL SERVİS TRİYAJ TALİMATI
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 07.11.2012 Renk kodlaması yerine (Kırmızı, Sarı, Yeşil) numaratik 01 (1-2-3) triyaj kodlaması olarak belirlendi. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd.
DetaylıHasta Adı Dosya No Tarih / Saat
SAYFA NO Sayfa 1 / 5 Hasta Adı Dosya No Tarih / Saat.. Hasta olarak size uygulanacak olan işlem hakkında karar verebilmeniz için, işlem öncesinde, durumunuz ve önerilen cerrahi, tibbi ya da tanısal işlem
DetaylıAşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur.
TYBD SEPSİS ÇALIŞMASI ENFEKSİYON TANIMLARI Derin Cerrahi Alan Enfeksiyonu(DCAE) Aşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur. 1.Cerrahi girişimden sonraki
DetaylıBirinci Basamakta Ürolojik Aciller. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı
Birinci Basamakta Ürolojik Aciller Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı En sık görülen aciller Yan ağrısı İdrar retansiyonu Testiküler ağrı Hematüri Penisle ilgili problemler Kateter
DetaylıBATIN BT (10/11/2009 ): Transvers kolon orta kesiminde kolonda düzensiz duvar kalınlaşması ile komşuluğunda yaklaşık 5 cm çapta nekrotik düzensiz
Olgu Sunumu Olgu: 60y, E 2 ayda 5 kilo zayıflama ve karın ağrısı şikayeti ile başvurmuş. (Kasım 2009) Ailede kanser öyküsü yok. BATIN USG: *Karaciğerde en büyüğü VIII. segmentte 61.2x53.1 mm boyutunda
DetaylıGiriş. Derin Ven Trombozunun Araştırılması. Niçin Önemli. Pretest olasılık skorları
Giriş Derin Ven Trombozunun Araştırılması Dr.Erkan GÖKSU Acil Tıp A.D. DVT ve PTE spektrumun uç noktalarıdır DVT için yapılan çalışma PTE araştırmasının da bir parçasıdır. Derin Ven Trombozunun Araştırılması
DetaylıTRAVMA. Doç Dr. Onur POLAT Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
TRAVMA Doç Dr. Onur POLAT Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı HEDEFLER Travmanın tarihçesi Travmanın tanımı Travma çeşitleri (Künt, Penetran, Blast,
DetaylıGerçek şilöz asit: yüksek trigliserid oranlarına sahip sıvı.
GİRİŞ Süt rengi Şilus un peritoneal kaviyete ekstravazasyonudur. Oldukça nadir görülen bir durumdur. Asit sıvısındaki trigliserid seviyesi 110 mg/dl nin üzerindedir. Lenfatik sistemin devamlılığında sorun
DetaylıAKUT BATIN da ANALJEZİ. Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi
AKUT BATIN da ANALJEZİ Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi KARIN AĞRISI Karın bölgesinde bölgesel olarak hissedilen ağrıların tamamına karın ağrısı diyoruz. Bu ağrılar; bazen karın
Detaylı30.12.2014. Kadın Hastalıklarında Uygulanan Muayene Metotları. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı. 16.Hafta ( 29.12-02.
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 16.Hafta ( 29.12-02.01 / 01 / 2015) KADIN HASTALIKLARINDA UYGULANAN MUAYENE METOTLARI Slayt No: 25 JİNEKOLOJİK MUAYENE 1.) Anamnez 2.) Genel Fizik Muayene
DetaylıOPU Komplikasyonlarına Yaklaşım. Doç. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD.
OPU Komplikasyonlarına Yaklaşım Doç. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD. IVF e bağlı mortalite 100,000 canlı doğumda 6 OPU IVF ilk 10 yılında Laparoskopi ile
DetaylıAnestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler
Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen
DetaylıKARACİĞER TRAVMALARI. Yrd.Doç.Dr.Murat Kapan Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
KARACİĞER TRAVMALARI Yrd.Doç.Dr.Murat Kapan Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Karın içerisinde en geniş ve en enli organ, Ağırlığı: 1500 gr Kan akım hızı: 1.5 lt\dk (Kardiyak
DetaylıGENEL CERRAHİ MORTALİTE-MORBİDİTE Ş. ÖZER (MODERATÖR) Şok A. TEKİN Şok A. TEKİN
GENEL CERRAHİ 1. GÜN 08.00-10.00 Pratik Uygulama Anamnez Alma 10.00-10.45 Cerrahi Anamnez Y. TATKAN 10.55-11.40 Karın travmaları Ş. ÖZER Karın travmaları Ş. ÖZER ileus Ş. TEKİN intern semineri intern semineri
DetaylıT.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV GENEL CERRAHİ STAJI PROGRAMI
T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV GENEL CERRAHİ STAJI PROGRAMI Dekan Dekan Yardımcıları Başkoordinatör Ali BORAZAN Şehmus ERTOP V.Haktan ÖZAÇMAK Banu Doğan GÜN
Detaylı(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ
ANEURYSM (ANEVRİZMA) Arteriyel sistemindeki lokalize bir bölgeye kan birikmesi sonucu şişmesine Anevrizma denir Gerçek Anevrizma : Anevrizma kesesinde Arteriyel duvarların üç katmanını kapsayan Anevrizma
DetaylıKAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ
KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi
DetaylıACİL SERVİS ÇALIŞANLARI, BİR ULTRASON SİMÜLATÖRÜ KULLANARAK FAST (TRAVMADA ODAKLANMIŞ ABDOMİNAL ULTRASONOGRAFİ) KONUSUNDA YETERLİLİK ELDE EDEBİLİR Mİ?
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL SERVİS ÇALIŞANLARI, BİR ULTRASON SİMÜLATÖRÜ KULLANARAK FAST (TRAVMADA ODAKLANMIŞ ABDOMİNAL ULTRASONOGRAFİ) KONUSUNDA YETERLİLİK ELDE EDEBİLİR Mİ? Dr. Selim DEĞİRMENCi
DetaylıAksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri. Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı
Aksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı Meme kanserli hastalarda ana prognostik faktörler: Primer tümörün büyüklüğü
DetaylıAKCİĞER APSESİNDE CERRAHİ TEDAVİ
AKCİĞER APSESİNDE CERRAHİ TEDAVİ TTD 10. Yıllık Kongresi Antalya 2007 Dr. S.Ş. Erkmen GÜLHAN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Akciğer apsesi, parankim destrüksiyonu
Detaylıwww.travma.org TORAKS TRAVMALARI Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği Travma ve Resüsitasyon Kursu (TRK)
TORAKS TRAVMALARI Amaçlar İlk muayene sırasında yaşamı kesin tehdit edici yaralanmaların saptanması ve tedavisi İkincil muayene sırasında gözlenen ve potansiyel olarak yaşamı tehdit edici yaralanmaların
DetaylıT.C. BÜLENT ECEVĠT ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ 2015-2016 ÖĞRETĠM YILI DÖNEM IV GENEL CERRAHĠ STAJ PROGRAMI. Prof. Dr. Taner Bayraktaroğlu
T.C. BÜLENT ECEVĠT ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ 2015-2016 ÖĞRETĠM YILI DÖNEM IV GENEL CERRAHĠ STAJ PROGRAMI Dekan Prof. Dr. Taner Bayraktaroğlu Dekan Yardımcıları Prof. Dr. Ferruh Niyazi Ayoğlu Prof. Dr.
DetaylıDİYAFRAM RÜPTÜRLERİ. Dr. Ş. Tuba Liman
DİYAFRAM RÜPTÜRLERİ Dr. Ş. Tuba Liman Anatomi Etiyoloji, Patofizyoloji İnsidans Tanı ve Klinik Yaklaşım Tanısal Testler Tedavi ANATOMİ İki kubbe şeklinde lifler arkadan öne, aşağıdan yukarıya Kas
DetaylıELEKTRONİK NÜSHA. BASILMIŞ HALİ KONTROLSUZ KOPYADIR.
SAYFA NO 1/4 GİRİŞİMSEL RADYOLOJİK TETKİKLER İÇİN HASTA BİLGİLENDİRME VE RIZA FORMU Ünitenin Adı : Hastanın Adı ve Soyadı : Protokol No : Girişimsel radyolojideki işlemler; görüntüleme kılavuzluğunda cerrahiye
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı Ar. Gör. Dr. Abdullah Heybeci Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Saime Tuncer Prof.
Detaylı1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır.
RADYOLOJİ STAJINDA ANLATILAN DERS KONULARI 1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır. -Hangi organ incelemesinde
DetaylıÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ
Disiplinler arası üroonkoloji toplantısı-2014 ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ Dr. Mustafa HARMAN EÜTF Radyoloji 1 SUNUM AKIŞI Görüntüleme yöntemleri Görüntülemeden beklentiler - Tespit
Detaylı