KÜNYE. DEĞİŞKEN YIL BİRİM BAYINDIR: VERİ/AÇIKLAMA Yüzölçümü 2006 km (Projeksiyon) 2006 (Projeksiyon) kişi YTL

Transkript

1

2 100

3 KÜNYE DEĞİŞKEN YIL BİRİM BAYINDIR: VERİ/AÇIKLAMA Yüzölçümü 2006 km Nüfusu Nüfus yoğunluğu 2006 (Projeksiyon) 2006 (Projeksiyon) kişi kişi/ km 2 76 Kentleşme oranı 2006 Yüzde 37 Rakımı 2006 M 86 İl merkezine uzaklığı 2006 km 79 İzmir'e göre konumu Güneydoğusunda Komşu il ve ilçeler Doğusunda Ödemiş, batısında Torbalı, kuzeyinde Kemalpaşa ve Turgutlu Metropol ilçe mi? - - Hayır Temel geçim kaynakları Zeytincilik Kişi başına düşen gelir 1996 Dolar Gayri safi yurtiçi hasıla 1996 YTL Gayri safi tarımsal üretim gelir 2006 YTL İhracatı 2006 Dolar Önemli ihraç ürünleri Zeytinyağı, kiraz ve pamuk Ticaret sanayi merkezleri Yoktur Toplam firma sayısı 2006 Adet Tahsil edilen vergi toplamı 2006 YTL Banka, şube sayısı 2006 Adet 3 banka, 3 şube Yer altı zenginlikleri Sıcak su kaplıcaları, kuvarsmermer ocakları ve kurşun-çinko madenleri Toplam konut sayısı 2006 Adet Toplam otel yatak kapasitesi 2006 Adet --- Okur-yazar nüfus oranı 2006 Yüzde 97 Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 2006 Kişi 10 Doktor başına düşen kişi sayısı 2006 Kişi İlçe ile özdeşleşmiş unsurlar Zeytin, kiraz, kestane, üzüm, mısır ve süs bitkileri 101

4 102

5 1. GİRİŞ İzmir ilinin güneydoğusunda Küçük Menderes Havzası nda yer alan Bayındır ilçesi, İzmir e 79 km. uzaklıktadır. Kuzey-güney doğrultusunda 16 km, doğu-batı doğrultusunda 25 km. boyunca 588 km 2 lik yüzölçümüyle uzanan ilçe, İzmir yüzölçümünün % 4.91 ini kaplar. Doğusunda Ödemiş, batısında Torbalı, kuzeyinde Kemalpaşa ve Turgutlu ile komşudur. Bayındır ilçe merkezi, Ege Denizi ne dik uzanan Bozdağlar dizini üzerindeki (582m.) ve Basra (663 m.) güney yamaçlarına kurulmuştur. Doğusundan gelen Küçük Menderes Nehri ilçenin Tire ile sınırını oluşturmaktadır. Önceleri bir nahiye merkezi olan Bayındır ilçesi, 1871 de belediye, 1875 te ilçe merkezi haline gelmiştir da Yunan işgaline uğramış, 4 Eylül 1922 de 2.5 yıl süren işgal yıllarının ardından kurtarılmıştır yılındaki nüfus sayımına göre; ilçe merkezindeki nüfus , ilçeye bağlı köylerin nüfusu olup ilçenin toplam nüfusu kişidir. TUİK 2006 projeksiyonunda ilçe merkez nüfusu ve köy nüfusu sayılmıştır. Toplam nüfusun olduğu görülmektedir. Bayındır da 18 i belediyeli, 18 i belediyesiz, toplam 36 köy ile merkeze bağlı 14, bağlı beldelere bağlı 11 adet olmak üzere toplam 25 de mahalle bulunmaktadır. İlçe merkezi ile birlikte Canlı, Çırpı ve Zeytinova da belediye teşkilatı bulunmaktadır. 2. İlçenin Tarihi, Coğrafi ve Demografik Yapısı 2.1. Tarihi Bayındır ın bir yerleşim yeri olarak ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Kral Yolu üzerindeki Efes-Sard arasındaki önemli bir noktada bulunan Bayındır ın ilk yerleşim yerinin şimdiki Ergenli Köyü nün kuzeyinde Bayındır Kalesi olarak bilinen yıkık kale kalıntılarının çevresini olduğu saptanmıştır. Yöre, sırasıyla M.Ö lerde Hititler in, M.Ö. 700 lerde Frigya ve Lidyalıların, M.S. 300 lerde Roma nın, M.S. 395 te Doğu Roma nın ve 1084 ten sonra Selçuk luların, arasında Aydınoğulları nın ve 1425 ten itibaren de Osmanlılar ın egemenliği altında kalmıştır. İlçe, adını, ilçe merkezinde bugün Potomoz olarak adlandırılan Bizans lıların zamanında yerleşimin kurulu olduğu yere, 14. yüzyılın başlarında Orhan Gazi tarafından yerleştirilen Bayındır Türkmen Boyu ndan almıştır. 103

6 Bayındır Boyu, 1071 Malazgirt Zaferi nden sonra Anadolu ya gelen Türk Boyları ndan olup Bayındır; Kütahya, Isparta, Keçiborlu, Uluborlu çevresine yerleşmişler, boyun bir kısmı da iki koldan Bayındır a gelmiştir. Bu kollardan biri Kütahya dan gelmiş ve Cami Mahallesi ne yerleşmiş, diğeri ise Çepni Bey önderliğinde Isparta ve çevresinden gelerek, Kurdoğlu Eşref Bey komutasında Bizans Generali Potomoz ile harb ederek şimdinin Güney Tımarı, eskinin Şerbetçi Kırı ndaki Ergenli Çayı nın kıyısına yerleşmiştir. Bayındır lar çadırlarda yaşamış; hayvancılık, çiftçilik, demircilik ve kalaycılıkla uğraşmışlardır. İmparatorluktaki kargaşa ortamını fırsat bilerek Bizans a karşı ayaklanmak isteyen General Potomoz, Bayındır Türklerinden yardım istemiş ve karşılığında küçükbaş hayvancılıkla uğraşan aşiretleri Kızılkeçili, Karakeçili ve Kızılboğa bölgesine yerleştirmiştir. Ergenli Deresi ndeki su taşkınları nedeni ile, halk bugünkü Bayındır ın olduğu yerde Demircilik ve Kurt Mahallesi ni kurmuştur. Evliya Çelebi Seyahatnamesi nde Paşa Hası olduğu ifade edilen Bayındır da tutulan tapu kayıtlarına göre burası şehzadeliği döneminde II. Selim e verilmiş, şehzade Selim in tahta geçmesinden sonra damatlarından Sadık Paşa ya 80 akçelik bir has olarak bağlanmıştır. Şemseddin Sami, Kamüs ül-alam ında Bayındır da 28 cami ve medrese ile 2 Hristiyan Okulu nun varlığından söz eder. Durumun böyle olduğu, Katip Çelebi ve Alman tarihçi Philippson un eserlerinde de yer bulmaktadır Coğrafi Yapısı İzmir in güneydoğusunda Küçük Menderes Havzası nda yer alan Bayındır ilçesi, İzmir e 79 km. uzaklıktadır. Kuzey-güney doğrultusunda 16 km, doğu-batı doğrultusunda 25 km boyunca 588 km 2 lik yüzölçümüyle uzanan ilçe, İzmir yüzölçümünün % 4.91 ini kaplar. Doğusunda Ödemiş, batısında Torbalı, kuzeyinde Kemalpaşa ve Turgutlu ile komşudur. İlçenin kuzeyinde doğu-batı yönünde uzanan Bozdağlar, ilçedeki en önemli yükseltiyi oluşturur. Bozdağlar dan kuzeydeki Çatma ve Çal Dağı ile kuzeybatıdaki Mahmut Dağı güneyde Küçük Menderes ile çevrilidir. Doğal göl, baraj ve gölet rezervleri bulunmayan Bayındır ın en önemli akarsuyu, Küçük Menderes Nehri dir. İlçenin kuzeyinden güneyine doğru inen Uladı Çayı, Ergenli Deresi ve Falaka Çayı kışın yağmur sularının toplandığı dere yatakları olup, yağış mevsiminde sularını Menderes e ulaştırırlar. Yazın ise kururlar. İlçenin güneyinde Küçük Menderes in vadi tabanındaki alüvyonlu topraklarla kaplanmış olan Küçük Menderes çöküntü ovası, bölgenin tarım arazisini oluşturur. 104

7 İlçe ve çevresinde tipik Akdeniz iklimi görülmekte olup yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır. Bozdağlar ın denize dik uzanıyor olmasıyla denizin ılıman etkisi, iç kesimlerde dahi hissedilmektedir. İlçede en soğuk geçen ay Ocak iken, en yüksek sıcaklıklar Ağustos ayında yaşanır. Kış ayları sıcaklık ortalaması 11 º C olup yükseklerde nadiren kar yağışına da rastlanır. İlçede iklim kuzey rüzgârlarınca biçimlendirilir. Yaz ayları sıcaklık ortalaması ise 32,3 º C civarında seyretmektedir. Ortalama yıllık sıcaklık 17 º C dir. En fazla yağışın düştüğü Aralık ayını, en soğuk olan Ocak ayı izler. Temmuz ve Ağustos ta yağış nadiren görülür. İlçede rakımı m ye kadar olan kesimlerin bitki örtüsü maki florasıdır. Bunlardan sıklıkla rastlanan zeytin, meşe, kocayemiş, zakkum ve karaçalı türlerinin yanında kurak ve taşlı kesimlerde kuşkonmaz, abdestbozan, erguvan, yabani yasemin, katırtırnağı gibi bodur çalılar ile kekik, lavanta, sütleğen, sığırkuyruğu gibi otsu bitkiler yaygındır. İlçedeki kuytu ve sulak dere yataklarında çınar, kestane, söğüt, kızılağaç gibi geniş yapraklı ağaçlar ile 1.000m ye kadar olan yükseltilerde kızılçam, fıstıkçamı; daha yükseklerde ise karaçam ormanları yer alır. İlçedeki alanın sanayi, konut, tarım alanları ile yeşil alan ve arkeolojik sit alanı arasındaki dağılımı şu şekildedir; Tablo 1: Alan Dağılımı (2002) Yüzölçümü (da) Pay (%) Kişi başına düşen birim alan (m 2 ) Sanayi alanı ,10 Konut alanı ,45 Tarım alanı , ,42 Yeşil alan ,69 Diğer alanlar ,2 6,20 Toplam İlçe ,86 Kaynak: Bayındır Kaymakamlığı, İzmir Tarım İl Müdürlüğü, Demografik Yapısı İlçe merkez nüfusu 2000 yılı itibariyle kişi olup 2006 TÜİK projeksiyonunda merkez ilçe nüfusu kişi olarak hesaplanmıştır. Buna göre 2006 yılında Bayındır da kilometrekare başına 76 kişi düşmektedir. 105

8 Tablo 2: Nüfus Durumu Erkek Kadın Toplam Toplam* Bayındır ilçe merkez Köy Toplam Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, TUİK *TÜİK, projeksiyon 3. Ekonomi Bayındır ın başlıca gelir ve geçim kaynağı tarım olup. yetiştirilen zeytin, kiraz, kestane, üzüm, mısır ve süs bitkileri ilçe ile özdeşleşmiş ürünlerdir. İlçede yetiştirilen birçok tarım ürünü, aracı firmalar vasıtası ile ihraç edilmektedir. En önemli ihraç ürünleri arasında zeytinyağı, kiraz ve pamuk sayılabilir. Ziraat Bankası, İş Bankası ve Deniz Bank olmak üzere ilçede 3 banka şubesi faaliyet göstermektedir. Tablo 3: Faaliyet Gösteren Firmalar Kayıtlı Olduğu Oda Firma Sayısı İzmir Ticaret Odası 421 Ege Bölgesi Sanayi Odası 4 İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Toplam firma sayısı Kaynak: İZTO, EBSO, İESOB İlçede; İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ne kayıtlı 14 firma faaliyet göstermektedir. İzmir Ticaret Odası na kayıtlı 421 firmadan 418 tanesi yerli ve 3 tanesi yabancı sermayelidir. Ege Bölgesi Sanayi Odası na kayıtlı 4 firma ile beraber ilçede faaliyet gösteren toplam firma sayısı dir. İlçenin esnaf ve sanatkârlar odasında kayıtlı esnaf sayısı tür. İlçe Ziraat Odası nda kayıtlı üye vardır. Bayındır ın Köylere Hizmet Götürme Birliği 36 ve Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 21 üyesi ile Bayındır lılara hizmet vermektedir. İlçede ayrıca Tariş in kurduğu Tarım Kredi Kooperatifi, kayıtlı 7 üyesi ile faaliyet göstermektedir. İlçede Emekli Sandığı na bağlı 528 emekli ve 223 dul-yetim bulunmaktadır. 106

9 İlçeye ithal edilen ürünlerin en başında tarım makinaları gelmektedir. Ayrıca, sebze tohumları, süs bitkisi tohumları, yağlı ve yem bitkisi tohumları ve tarım aletleri de ithal edilmektedir. İlçede bulunan kaplıcalar, kuvars-mermer ocakları ve kurşun-çinko madenleri, ilçenin yer altı zenginliğini oluşturur. İlçede faaliyet gösteren firmalarda en çok vergi veren 20 tanesi aşağıdaki gibidir. En çok vergi veren ilk 20 firmadan tahsil edilen toplam vergi tutarı ise YTL olarak hesaplanmıştır. Tablo 4: En çok vergi veren ilk 20 firma, 2006 Sıra Tutar Ünvan No (YTL) 1. Didima Tar. Ür.Sn. Tic. Ltd. Şti ,41 2. Efes Yem Gıd.Sn. Tic. Ltd. Şti ,62 3. Restore İnş. Tur. Teks. Ltd. Şti ,80 4. Ege Başak Gd.Tr. Ltd. Şti ,87 5. Genceroğllu Pet. Ür. Ltd. Şt ,22 6. İsmet Cevher Tr. Pt. Ltd. Şti , Eylül Pet. Tic. Ltd. Şti ,24 8. Aymur Pet. Tr. Ürn. Ltd. Şti ,99 9. Uludağ Kardeşler Tr. Pt. Ltd. Şti , Erkut Tar. Ür. Hz. Ltd. Şti , Müezzinoğlu Tesk. Pet. Tr. Ltd. Şti , Adnan Kabal Gd. Tr. Sn. Ltd. Şti , Şarlan İnş.Mlz. Taah. Ltd. Şti , Taşağıl Hay. İnş. Gd. Ltd. Şti , Egesin inş. Taah.öz.güv.ltd.şti , Yeşil kardeşler inş.tr.ltd.şt , Salucu İnş. Mal. Orm. Ür. Ltd. Şti , Serdar Tar. Ür. Mlz. Güb. T. Ltd. Şti , Pınarlı Ky. Muhtarlığı 1.907, Adil Aka Tar. Ür. Hay. Ltd. Şti ,86 Kaynak: İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, 2007 İlçede en büyük meblağda vergi veren ilk 20 mükellefe tahakkuk eden toplam vergi ise ,44 YTL dir. 107

10 Tablo 5: En çok vergi veren ilk 20 mükellef, 2006 Sıra Tutar İsim No (YTL) 1. Hasan Hüseyin Türkan ,63 2. Hasan Çapuk ,98 3. Sadık Susamcıoğlu ,88 4. Melike Deniz ,23 5. Nuray Sesli ,04 6. Şevkit Büyükyavaş ,01 7. Mansur Çelik ,91 8. Ayhan Oğuş ,79 9. Mehmet Celal Hepdurgun , Nihat Taner , Macit Şaşmaz , Salih Karayel , Yusuf Otar , Naciye Aydın , Emin Ergeneoğlu , Orhan Demirağ , Ruhi Akşan , M. Şevket Okur , Mehmet Kozakcı , İbrahim Aykur 9.874,05 Kaynak: İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, Tarım İlçenin başlıca geçim kaynağı tarım olup, ilçe yüzölçümünün %52 lik bölümü tarımsal arazi olarak kullanılmaktadır. İlçede şu anda bağcılıkla ilgili organik tarım faaliyetleri yürütülmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır Bitkisel Üretim İlçedeki tarımsal alan dağılımına bakıldığında %60 ile ilk sırada zeytin alanı yer almaktadır. Bunu %25 ile tarla alanı,% 9 ile sebze alanı izlemektedir. Tarım arazilerinin %37 sinde sulama yapılmaktadır. 108

11 Tablo 6: Tarımsal Alan Dağılımı Yüzölçümü (da) Pay (%) 2006 Değişim (%) Toplam tarım alanı ,8 Tarla alanı ,3-36 Sebze alanı ,4-12,9 Süs bitkileri alanı ,2 10 Bağ alanı ,3-90 Meyve alanı ,7 5 Narenciye alanı ,2 0,6 Zeytin alanı ,5 12 Nadas alanı ,6 --- Kavaklık alanı ,4-20 Tarıma elverişli boş arazi ,1-40,6 Sulanan tarım alanı ,7-12 Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007 Grafik 1: Tarım Arazileri Dağılımı (2006) Kaynak: Tablo 6 İlçede yetiştirilen tarla ürünleri buğday, arpa, mısır, tütün, pamuk, susam, patates, yonca, yem şalgamı, susam ve fiğ da dekar ile en büyük alanda silaj II. ürün mısır ekimi yapılmıştır tonluk üretim gerçekleşmiş ve dekar başına 4.5 tonluk verim alınmıştır. Bunu dekar ile kütlü pamuk ve ekmeklik buğday izlemektedir. Bunlarda toplam üretim miktarları sırasıyla ve tondur. 109

12 Tablo 7: Tarla Ürünleri Üretimi Ekiliş Alanı Üretim Verim (da) (ton) (kg/da) Ürün (%) (%) (%) Mısır (silaj II. ürün) , , ,0 Mısır (silaj I. ürün) , , ,7 Yem Şalganı Mısır (dane I. ürün) , ,3 Pamuk (kütlü) , , ,3 Yonca (kuru ot) , , ,0 Buğday (ekmek) Patates (I. Ürün) , ,2 Patates (II. Ürün) , , ,1 Arpa (diğer) , Fiğ (kuru ot) , , Yulaf , , ,0 Tritikale Buğday (diğer) Tütün Susam (I. Ürün) Toplam , Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, da ilçedeki toplam tarımsal üretim %85,6 artmış ve ton olarak gerçekleşmiştir. En fazla artış %733,3 ile mısır(dane) de gerçekleşmiştir. Üretim miktarları açısından değerlendirme yapıldığında; ton ile karpuz üretiminin ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Bunu ton ile domates, ton ile patlıcan ve ton ile hıyar üretimi izlemektedir. 110

13 Tablo 8: Sebze Üretimi Ürün Ekiliş Alanı Üretim Verim (da) (ton) (kg/da) (%) (%) (%) Karpuz , , ,7 Domates , , ,9 Patlıcan , , ,1 Hıyar , , ,8 Biber , , (Sivri, Çarliston) Karnabahar , , ,7 Marul (Kıvırcık) Lahana (Beyaz) , , Pırasa , , Biber (Dolmalık) Kavun ,1 Biber (Salçalık) , ,3 Fasulye (Taze) , , ,7 Ispanak , , Kabak (Sakız) , , Kereviz (kök) , ,2 Kabak (Bal) Bezelye (Taze) Soğan (Taze) Lahana (Kırmızı) , , Barbunya (Taze) , , Bakla (Taze) , Börülce (Taze) , Bamya Marul (Göbekli) Turp (Kırmızı) Pancar (Kırmızı) Toplam , ,1 Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007 Tarımsal faaliyetin başlıca geçim kaynağı olduğu ilçede, meyvecilik de yapılmaktadır. İlçede 2006 yılında ağaçtan ton ürün alınmıştır. İlçede ağaçta yağlık zeytin üretimi vardır. Bunlarda toplam tonluk üretim gerçekleşmiştir. Ağaç başına verim 20 kg.dır. Yağlık zeytindeki meyve veren ağaç sayısının %1 azalmış olmasıyla rekolte, 4 senede % 34 azalmıştır. 111

14 Toplam sofralık zeytin ağacından ton ürün alınmıştır. Ağaç başına verim %42 artarak 30 kg olmuştur. İlçede ağaçta gerçekleştirilen kiraz üretiminde, ağaç başına 25 kg verim elde edilmiş toplam tonluk üretim gerçekleşmiştir. Tablo 9.1: Meyve Üretimi Meyve Veren Yaşta Ağaç Üretim Verim Ürün Sayısı (ton) (kg/ağaç) (%) (%) (%) Zeytin (yağlık) , , ,3 Zeytin (sofra.) , , ,9 Kiraz , , ,7 Mandalina (satsuma) , ,1 Şeftali (diğer) , , ,5 İncir , ,4 Kestane , , ,9 Armut , , ,4 Ceviz , , ,1-39,9 Elma (golden) , ,6 50, ,7 Erik , ,6 29,9 30,1 0,8 Nar , ,1 19,9 14,9-25,1 Portakal (Washington) , ,3 35,2 40,2 14,4 Ayva , , ,6 27,8 Badem , ,2 10,2-32,7 Kayısı , ,3-6,4 Vişne , ,2 21,1-5,2 Limon ,4 37,4 --- Trabzon Hurması ,7 16,7 0,2 Antep fıstığı , Toplam , Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007 Tablo 9.2: Meyve Üretimi Meyve Veren Yaşta Üretim Ağaç Sayısı (ton) Ürün (%) Verim (kg/ağaç) (%) (%) Çilek (da) Toplam Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü,

15 İlçede traktör bulunmaktadır kulaklı traktör pulluğu, dişli tırmık, dişli tırmık, elektropomp, motopomp, derin kuyu pompası, 110 yağmurlama tesisi, 74 sabit süt sağım tesisi, 542 adet seyyar süt sağım makinası, 828 kimyevi gübre dağıtım makinası, 830 üniversal dikim makinası, 584 mısır silaj makinası, 820 adetse hayvan ya da traktörle çekilmek üzere araçapa makinası vardır. Tablo 10: Tarımsal Alet ve Ekipman Varlığı, (2006) Alet-Ekipman Adet Alet-Ekipman Adet Toplam traktörler Patates sökme makinası 32 Hayvan Pulluğu Traktörle çekilen çekilen çayır 750 biçme makinası 68 Kulaklıklı traktör pulluğu Ot silaj makinası 352 Ark pulluğu 825 Mısır daneleme makinası 6 Dip kazan (subsoiler) 67 Meyve hasat makinası 10 Toprak frenzesi(rotovatör) Ürün sınıflandırma 72 makinaları(selektör hariç) 4 Rototiller 14 Selektör(sabit veya seyyar) 16 Kültüvatör 902 Yem hazırlama makinaları 72 Merdane 61 Yem dağıtıcı römork 22 Dişli tırmık(gobi disk) Sap parçalama makinası 30 Dişli tırmık Sırt pülverizatörü Kombikürüm Kuyruk milinden hareketli 133 pülverizatör 694 Toprak tesviye makinaları 46 Tozlayıcı 8 Set yapma makinası 136 Atomizör 552 Toprak burgusu 108 Santrifüj pompa 184 Hayvanla-traktörle çekilen araçapa makinaları 820 Elektropomp Pnömatik ekim makinası 60 Motopomp(termik) Üniversal ekim makinası 830 Derin kuyu pompa Patates dikim makinası 28 Yağmurlama tesisi 110 Fide dikim makinası 18 Süt sağım tesisi(sabit) 74 Kimyevi gübre dağıtma makinası 828 Seyyar süt sağım makinası 542 Orak makinası 30 Tarım arabası (römork) Ot tırmığı 38 Su tankeri(tarımda kullanılan) 76 Biçer bağlar makinası 4 Damla sulama tesisi 5 Balya makinası 47 Yayık 18 Sap döver harman makinası(batöz) 45 Kepçe (tarımda kullanılan) 230 Sap toplamalı saman yapma makinası 5 Mısır silaj makinası 584 Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü,

16 Hayvancılık adet sığır, koyun, adetse keçi yetiştirilmiştir. Hayvan varlığının ırklara göre dağılımı ise aşağıdaki çizelgedeki gibidir. Tablo 11: Hayvan Varlığı Tür (%) Sığır At ,5 Katır Eşek Koyun Keçi Hindi sayısı Köy tavuğu Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü, 2007 İlçenin hayvan varlığı incelendiğinde; büyükbaş hayvan olarak adet sığır, keçi ve koyun olmak üzere toplam adet küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapıldığı görülmektedir. Kümes hayvanı olarak da, hindi ve köy tavuğu bulunmaktadır Tarımsal Üretim Gelirleri Tablo 12: Gayri Safi Tarımsal Gelir Üretim Gayri Safi Gelir Üretim Kolları (Ton) (YTL) (%) (%) Tarla Ürünleri , ,1 Meyve , ,7 Sebze , ,4 Et Beyaz , ,6 Kırmızı ,6 25, ,5 Süt , ,3 Bal , ,1 Balmumu 2,7 2,5-7, ,8 Yapağı 10,5 14,9 41, ,8 Keçi Kılı 2,5 2, ,7 Toplam , ,5-28, ,80 Yumurta ,0 (1000 Toplam adet) ,80 Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü,

17 İlçenin tarımsal üretim geliri incelendiğinde; 2006 yılında ilk sırayı %35 lik pay ile meyve gelirlerinin aldığı görülmektedir. Bunu %24,5 ile süt üretimi, %18,7 ile sebze üretimi izlemektedir. İlçede ayrıca; 2006 yılında 202,4 da lık alanda süs bitkileri yetiştiriciliği yapılmıştır Sanayi Tablo 13: Sanayi Alanları, (2006) Küçük Sanayi Sitesi İsim S.S. Bayındır Küçük Sanayi Yapı Koop. Kuruluş yılı Toplam alan (m 2 ) İşletme Sayısı Yabancı Yerli Kaynak: Sanayi Ticaret İl Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı, 2007 Başlıca geçim kaynağı tarım olan, organize sanayi bölgesi ya da serbest bölgesi olmayan Bayındır da 1995 yılından beri faaliyette olan S.S. Bayındır Küçük Sanayi Yapı Kooperatifi, m 2 alan üzerinde kurulu olup, 127 yerli işletmeye istihdam sağlamaktadır. Ayrıca Bayındır İlçe Merkezi nde küçük sanayi sitesinin inşaatı halen devam etmektedir Ticaret Tablo 14: Ticaret Merkezleri İsim Toplam alan (m 2 ) İşletme sayısı Doluluk oranı (%) Alışveriş merkezi Birma Alışveriş Merkezi Pazaryeri Bayındır Merkez Pazar yeri * * Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 *: Bilinmiyor Bayındır ın tek alışveriş merkezi olan Birma Alışveriş Merkezi, 500 m 2 alan üzerinde kuruludur. Burası; ilçenin, merkezinde m 2 alan üzerine kurulan pazar yeri haricindeki tek ticaret merkezidir Turizm Başlıca geçim kaynağı tarım olan İlçenin kaplıcaları ile Yakapınar, Alankıyı, Çınardibi, Hisarlık Yaylası ve Canlı Balık Tesisleri turistik potansiyele sahip olan yerlerdir. İlçede yayla turizmi ön plandadır. 115

18 Ancak turizme yönelik yatırım eksikliği vardır. Otel, motel, pansiyon, kamp, tatil köyü vb. bir işletme bulunmamaktadır. Turistik tesis yetersizliğinin giderilmesi yanında başta yol olmak üzere altyapı sorunlarının giderilmesi, tanıtım ve promosyon faaliyetlerinin yapılması, ve kurulacak işletmelerde çalışacak kalifiye işgücünün karşılanmasına yönelik projelerin devletin desteğinde geliştirilmesi, sektörün gelişimi açısından önemlidir Kamu Maliyesi Bayındır da ayrı bir Vergi Dairesinin bulunmaması nedeniyle ilçenin mükellefleri Karşıyaka Vergi Dairesi ile İhtisas Vergi Dairesi ne bağlıdır. Bayındır Belediyesi için 2006 yılı kesin hesabına göre YTL bütçe tahsis edilmiştir. Tablo 15: Vergi, (2006) Maliye Bakanlığı Mükellef sayısı Tahakkuk edilen vergi tutarı (YTL) Tahsil edilen vergi tutarı (YTL) Gelir , ,70 Kurumlar , ,11 Katma değer , ,49 Diğer , ,26 TOPLAM , ,26 Belediye Emlak , ,21 Çevre temizlik , ,68 TOPLAM , ,89 Toplam vergi gelirleri (YTL) , ,36 Kaynak: İl Vergi Dairesi Başkanlığı, İlçe Kaymakamlığı, 2007 İlçede gelir, kurumlar, katma değer vergileri ile toplam vergi mükellefi sayısı dir. Maliye Bakanlığı nca tahakkuk edilen toplam vergi tutarı YTL olup, bunun YTL si gelir vergisi, YTL si kurumlar vergisi, ,38 YTL si katma değer vergisi ve YTL si ise muhtelif vergilerden oluşmaktadır. Bunlardan, gelir vergisinin YTL si, kurumlar vergisinin YTL si, katma değer vergisinin YTL si ve muhtelif kalemlerdeki vergilerin YTL si tahsil edilmiştir. Tahsil edilen meblağların tahakkuk eden vergiye oranları sırası ile %77.67, %74.88, %66.60, olup, Maliye Bakanlığı nca, mükelleflerine tahakkuk eden toplam verginin %76 sı tahsil edilmiştir. İlçede emlak vergisine kayıtlı mükelleflere toplam YTL vergi tahakkuk etmiş olup, bunun %49.72 sinden YTL lik tahsilât yapılmıştır. Tahakkuk eden YTL lik çevre vergisinin %42.60 ı olan YTL lik kısmı tahsil edilmiştir. 116

19 Buna göre, belediyenin vergi mükelleflerine tahakkuk eden YTL lik vergiden YTL si olan, toplamdaki %48.55 i tahsil edilmiştir. 4. Sosyal Yapı 4.1. Eğitim İlçe de okuma yazma oranı %97 dir. İlçedeki 34 ilköğretim kurumunda 2688 erkek ve 2318 kız öğrenci öğrenim görmektedir. İlköğretimde görevli toplam öğretmen sayısı 244 olup İlçede 4 ü meslek lisesi ve 2 si genel olmak üzere 6 lisede toplam 984 öğrenci eğitim görmektedir. Tablo 16: Eğitim Durumu, (2006) Türü Adet Erkek öğrenci Kız öğrenci Öğretmen sayısı Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı Okul Öncesi Eğitim İlköğretim Meslek lisesi Ortaöğretim Diğer liseler Toplam Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007 Toplamda 624 öğretmenin hizmet verdiği anaokulu, ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretim birimlerinde toplamda öğrenciye hizmet verilmektedir. Tablo 17: Eğitim Durumu, (2006) Türü Adet Erkek öğrenci Kız öğrenci Eğitmen sayısı Dershane Sürücü kursu Halk eğitim merkezi Diğer eğitim ve kurs merkezi Toplam Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007 İlçede 2 adet dershane, 2 adet sürücü kursu, 52 adet halk eğitim merkezi ve 1 adet kurs merkezi faaliyet göstermektedir. 117

20 4.2. Sağlık İlçede sağlık hizmetleri; bir devlet hastanesi ve 4 sağlık ocağında verilmektedir. 66 yatak kapasiteli hastanede 28 doktor ve 33 hemşire, ile 12 sağlık görevlisi çalışmaktadır yılında hastaya hizmet verilmiştir. İlçedeki 4 sağlık ocağı faaliyetlerini toplam 10 doktor, 20 hemşire, ve 6 sağlık görevlisi ile sürdürmekte olup 2006 da toplam kişiye hizmet verilmiştir. İlçede özel hastane, poliklinik, dispanser, ya da tıp merkezi bulunmamaktadır. Tablo 18: Sağlık Hizmetleri, (2006) KAMU Adet Yatak kapasitesi Doktor sayısı Hemşire sayısı Diğer sağlık görevlisi M İ M İ M İ M İ M İ Hizmet verilen hasta sayısı Hastane Sağlık Ocağı Toplam Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 M: Mevcut, İ: İhtiyaç Mevcut sağlık hizmetlerinin daha iyi yürütülmesi için devlet hastanesinin 2 doktor, 4 hemşire ve 2 sağlık personeli olmak üzere, 8 kişilik personel açığı vardır. Tablo 19: Diğer Sağlık Hizmetleri ÖZEL Tür Özel muayenehane 9 Adet Eczane 14 Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 İlçede kamu ya da özel tahlil laboratuvarı yoktur. İlçede aile hekimliğine geçiş yapılmamıştır. İlçede 9 özel muayenehane ile 14 özel eczane vardır Kültür ve Spor Tablo 20: Kültürel Tesisler, 2006 Tür Mevcut Kapasite Kütüphane 1 * Düzenlenen şenlik ve festival 1 5(gün) Oyun alanı/parkı (m 2 ) Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, Turizm İl Müdürlüğü, 2007, *: Bilinmiyor 118

21 İlçede mevcut herhangi bir kütüphane, sinema, tiyatro ya da opera salonu, kongre merkezi bulunmamaktadır. Çiçekçiliğin başlıca gelir kaynaklarından birisi olduğu Bayındır İlçesi nde her yıl düzenlenen çiçek festivali ilçenin başlıca kültürel etkinliğidir. İlçede koltuk kapasiteli bir kapalı spor salonu, 1 açık yüzme havuzu, 1 adet çim futbol sahası, 1 adet basketbol salonu vardır. İlçenin Bayındır Belediye Spor isminde futbol takımı vardır. Bu takımda kayıtlı 18 lisanslı sporcu bulunmaktadır. Ayrıca Çırpı Belediyesi nin Çırpı Belediye Spor isminde futbol takımı vardır. Tablo 21: Sportif Tesisler 2006 Tür Mevcut İhtiyaç Kapasite Stadyum (koltuk) Spor salonu Yüzme havuzu Futbol sahası Kapalı (koltuk) Toplam 1 * Açık 1 * Toplam 1 Çim (koltuk) Toplam 1 Kapalı 1 * Basketbol sahası Toplam 1 Kaynak: İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı, 2007 *: Bilinmiyor Merkezde 14 köylerde 55 adet olmak üzere toplam 69 adet Camii bulunan ilçede 81 din görevlisi ve 1 tane Müftü görev yapmaktadır. 5. Altyapı İlçede kiralar 200 ila 350 YTL civarındadır. Emsal konut satış değeri ile YTL arasında değişmektedir. Metrekare başına arsa fiyatları ortalama 60 YTL dir. İlçenin tamamında elektrik bulunmakta olup, toplam abone sayısı dir mwh lik toplam yıllık elektrik tüketiminin mwh lik kısmı konutlarda, mwh lik kısmı ise işyerlerinde tüketilmektedir. İlçede, hane su, hane ise telefon abonesidir. Yıllık m 3 lük toplam su tüketiminin m 3 ü konutlarda tüketilmektedir. 119

22 Tablo 22: Hanehalkı Temel Altyapı Gereksinimleri Elektrik Su Telefon Abone sayıları Toplam tüketim miktarı Konut İşyeri Toplam Konut ,7 * İşyeri * Toplam * Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007 *: Bilinmiyor **: Elektrik tüketim birimi mwh, su tüketim birimi miktarı m 3 tür. İzmir il merkezine 79 km. uzaklıkta olan Bayındır ilçesinde 86 km.lik otoyol ve 86 km.lik demiryolu bulunmaktadır. İlçedeki otobüs terminalinden başta İzmir e olmak üzere civar ilçelere ulaşım karayolu ile sağlanmaktadır. İlçeden 4 ayrı noktaya demiryolu bağlantısı vardır. İlçe belediyesi içindeki 3 hat üzerinde 5 otobüsü ile toplu taşıma seferleri düzenlenmektedir. İlçe içinde 3 hat üzerinde 42 minibüs ve 36 midibüs ile toplu taşımacılık yapılmaktadır. İlçenin toplu taşıma ihtiyacı, bu şekilde büyük ölçüde giderilmektedir. İlçenin en büyük ulaşım sorunu, Bayındır-İzmir Karayolu nun Bayındır-Torbalı arasındaki 32 km.lik kısmının aşırı virajlı olmasının ulaşımı güçleştirmesidir. İlçede yerel yayın yapan gazete, dergi, radyo, televizyon gibi bir medya organı bulunmamaktadır. 6. Sorunlar ve Çözüm Önerileri İlçede biran önce arazi toplulaştırılması yapılması gerekmektedir. Sulama baraj göletleri olmayışı, sulama enerji giderlerinin artmasına yol açmaktadır. Enerji giderlerini azaltmak için, basınçlı sulama sistemine uygun sulama şebekeleri ağı düzenlenmesi gerekmektedir. Ulaşımda sıkıntılar yaşanmaktadır. Torbalı Bayındır-Ödemiş karayolunun tamamlanması bu sıkıntıları azaltacaktır. İlçe halkı için; tarımla ilgili eğitimler düzenlenebilir. Bu eğitimlerde veteriner hekim ve ziraat mühendisleri önemli bir rol oynayabilir. Bu eğitim projesine devlet de hazine arazisi tahsis ederek destek çıkabilir. İlçede, sağlık hizmetleri yetersizdir. İlçeye daha fazla sağlık desteği sağlanması gerekmektedir. 120

23 İlçeye en kısa zamanda kütüphane, tiyatro ve sinema salonları yapılmalıdır. İlçede yerel yayın yapan gazete, dergi, radyo, televizyon gibi bir medya organı bulunmamaktadır. Bu alanda yatırım yapılabilir. 7. Yatırım Olanakları İlçenin en önemli yatırım kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Zeytin, süs bitkileri ve yem bitkileri en önemlileridir. Organik zeytinyağı üretim ve paketleme tesisi, hayvansal ürünlerin işlendiği kombine tesisler, sertifikalı süs bitkileri yetiştiriciliği yatırımları gerçekleştirilebilir. İlçemizin kuzeyinde metre rakımlı köylerde yayla evleri (örnek zigana evleri) gibi tesisler kurulması ekonomiye önemli katlılar sağlayacaktır. Tablo 23. İlçenin Swot Analizi Güçlü Yönleri İklim şartları yıl boyunca tarım yapılmasına elverişlidir. Tarım arazileri, yapıları ve organik içerikleri ile tarımsal üretim için son derece elverişlidir. İthalat ve ihracat potansiyeli oldukça yüksektir. Zayıf Yönleri Tarım arazilerinin küçük parçalar halinde bölünmesi, üretimin seyrinin takibini güçleştirmesi ekonomik kayıplarla sonuçlanmaktadır. Tarımsal sulama için baraj göletleri olmayan ilçenin sulama enerji giderleri yüksektir. İzmir den ilçeye karayolu ulaşımında Torbalı-İzmir arasındaki sert virajlar, ilçeye ulaşımı zorlaştırmaktadır. Üreticinin tarımsal ürün çeşitliliği konusundaki eksikliği, üretimde randımanın arzu edilen derecede gerçekleşmesine engeldir. Yatırım Olanakları *İlçenin topografik yapısı, 30 metreden 900 metreye kadar ekonomik tarım üretimi yapmaya müsaittir. *Tarım alanında eğitim projeleri yapılabilir. Tehditleri Sosyal ve kültürel faaliyetler açısından yeterli ölçüde gelişmemiştir. 121

24 8. Sonuç İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olup, son yıllarda çiçekçilik sektörü de ön plana çıkmıştır. İlçede bulunan sanayi tesisleri ise gıda sanayi üzerine yoğunlaşmıştır. Yıl boyunca ekonomik tarım yapılabilecek iklime sahip tarım arazileri, bünye yapı ve organik içerik olarak bitki gelişimi için iyi kriterlere sahip m. rakımları arasında yetişen bitkilere imkân sağlayan topoğrafik yapısının olması ilçenin en büyük avantajlarından biridir. İlçenin en güçlü yanı tarımsal üretimdeki artan grafiğidir. Başta zeytincilik olmak üzere kavun ve karpuz üretimi yöre halkının başlıca geçim kaynağı olmaktadır. İlçede turizme yönelik yatırım eksikliği vardır. Öncelikle otel, motel, pansiyon, kamp, tatil köyü vb. bir işletme bulunmamaktadır. Turistik tesis yetersizliğinin giderilmesi yanında başta yol olmak üzere altyapı sorunlarının giderilmesi, tanıtım ve promosyon faaliyetlerinin yapılması ve kurulacak işletmelerde çalışacak kalifiye işgücüne ihtiyaç vardır. Sağlık konusunda da eksikleri bulunan ilçede sadece 66 yatak kapasiteli bir hastane 28 doktor ile hizmet vermektedir. Bayındır gibi tarım potansiyeli çok yüksek olan bir ilçede arazide çalışan yüzlerce insanın karşılaşabileceği olası sağlık problemleri ve yaralanmalar göz önünde bulundurulduğunda, bu eksiğinin bir an önce giderilmesi için çalışmalara başlanmalıdır. İlçede kütüphane, sinema, tiyatro ya da kongre merkezi bulunmamaktadır. Yerel bir radyo ya da televizyonu bulunmayan ilçe diğer ilçelerin sahip olduğu standartlara gelmeleri için çalışmalar hızlandırılmalıdır. İlçe de her yıl düzenlenen çiçek festivali ilçenin başlıca kültürel etkinliğidir. 122

25 9. İletişim Tablo 24. İletişim Bilgileri Adres Telefon Faks Kaymakamlık Hükümet Önü Caddesi No:1 (232) (232) mynet.com Belediye Başkanlığı Mithatpaşa Mah.Atatürk Caddesi No: 32 (232) (232) ttnet.net.tr. Ticaret Odası Atatürk Cad. No:46 (232) (232) Esnaf ve Sanatkârlar Odası CamiMah. Kestane Pazarı Sk. No:09 Bayındır (232) (232) İlçe Emniyet Mithatpaşa Mah.Hastane Cad.No:30 (232) (232) ttnet.net.tr 123