EKONOMİK GELİŞMELER Kasım

Transkript

1 EKONOMİK GELİŞMELER Kasım AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU

2 EKONOMİK RAPOR KASIM 2011 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT İHRACAT VE DIŞ TİCARET AÇIĞI 3 TURİZM GELİRİ ve GİDERİ. 4 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 4 ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (ÜFE) 5 GRAFİKLER Grafik 1 : Dış Ticaret Grafiği.. 3 TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU 1

3 EKONOMİK RAPOR KASIM 2011 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2011 yılı ikinci döneme ilişkin hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla değeri bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla % 8,8 artış göstermiştir. Üretim yöntemi ile hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla tahmininde, 2011 yılı ikinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla %19,2 lik artışla Milyon TL olmuştur yılının ikinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla % 8,8 lik artışla Milyon TL olmuştur yılı gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla %15,9 luk artışla Milyon TL, sabit fiyatlarla % 9,0 lık artışla Milyon TL olmuştur yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla TL, ABD doları cinsinden Dolar olarak hesaplanmıştır. Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH 2011 yılı ikinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,3 lük artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki döneme göre %1,3 artmıştır. İstihdam İşsizlik ve İşgücü Hareketleri Ağustos 2011 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 89 bin kişi artmıştır yılı Ağustos döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 83 bin kişilik bir artış ile 72 milyon 523 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 1 milyon 89 bin kişi artarak 53 milyon 734 bin kişiye ulaşmıştır. Ağustos 2011 döneminde işgücüne katılma oranı % 51 dir yılı Ağustos döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık artışla % 51 olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 1,1 puanlık artışla % 72,8, kadınlarda ise 1,5 puanlık artışla % 30 dur. Tarım dışı istihdam 1 milyon 163 bin kişi artmıştır. İşsizlik oranı % 9,2 dir. TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU 2

4 İthalat İhracat ve Dış Ticaret Açığı 2011 Ekim ayında ithalat %15,1 arttı. EKONOMİK RAPOR KASIM 2011 Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; 2011 yılı Ekim ayında, 2010 yılının aynı ayına göre ihracat %8,9 artarak milyon dolar, ithalat %15,1 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı milyon dolardan, milyon dolara ulaştı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2011 yılı Ekim ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat değişim oranı %8,9 ithalatın değişim oranı ise %10,6 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2011 Ekim ayında bir önceki aya göre ihracat %2,2 artarken, ithalat %5,4 azalmıştır Ekim ayında %63,4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2011 Ekim ayında %59,9 a geriledi Ekim ayında %47,6 olan Avrupa Birliği nin (AB) ihracattaki payı, 2011 Ekim ayında %44,2 ye geriledi. AB ye yapılan ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre %1,2 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti Ekim ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat 2010 Ekim ayına göre %0,7 artarak milyon dolar olurken, Almanya yı sırasıyla Irak (812 milyon dolar), İngiltere (745 milyon dolar), İtalya (627 milyon dolar) ve Rusya (600 milyon dolar) takip etti. Rusya Federasyonu ithalatta ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat %21,5 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya Federasyonu nu sırasıyla Almanya (1 856 milyon dolar) ve Çin (1 736 milyon dolar) izledi Ekim ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları (1 348 milyon dolar) olurken; bu fasılı kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları (1 011 milyon dolar), demir ve çelik (937 milyon dolar), elektrikli makina ve cihazlar, bunların aksam-parçaları (843 milyon dolar) ve örme giyim eşyası ve aksesuarları (673 milyon dolar) izledi. Grafik 1. Dış Ticaret Grafiği Milyon Dolar Ek im Ayı Dış Ticar eti Milyon Dolar Ocak -Ek im Dış Ticareti İhracat İthalat İhracat İthalat TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU 3

5 Turizm Geliri ve Gideri Turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre % 8,9 arttı. EKONOMİK RAPOR KASIM 2011 Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarından oluşan III. Dönemde turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre % 8,9 artarak $ oldu. Turizm gelirinin % 78 i yabancı ziyaretçilerden, % 22 si ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edilmiştir. Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile gerçekleştirmektedir. Bu dönemde yapılan harcamaların $ ını kişisel, $ ını ise paket tur oluşturmaktadır III. Dönemde kişi başına ortalama harcama 623 $ dır. Bu dönemde yabancıların ortalama harcaması 568 $, yurtdışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerin ortalama harcaması ise 947 $ dır. Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre % 8,1 arttı yılı III. Dönemde ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı kişidir. Bunun kişisini yabancı, kişisini ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturmaktadır. Turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre % 20 azaldı. Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı dönemine göre % 20 azalarak $ olmuştur. Bunun $ ı kişisel, $ ı ise paket tur harcamalarıdır. Yurt dışını ziyaret eden vatandaşın kişi başı ortalama harcaması 713 $ dır. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) TÜFE de aylık değişim % 1,73 olarak gerçekleşmiştir yılı Kasım ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre %1,73, bir önceki yılın Aralık ayına göre %9,82, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,48 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,13 artış gerçekleşmiştir. Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış %5,59 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşmiştir. Kasım ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde %3,69, gıda ve alkolsüz içeceklerde %3,27, çeşitli mal ve hizmetlerde %1,69, ev eşyasında %1,15, haberleşmede %0,90, lokanta ve otellerde %0,62, konutta %0,61, sağlıkta %0,23, eğitimde %0,07, eğlence ve kültürde %0,01 artış, ulaştırmada %-0,55 düşüş gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE de en yüksek artış %19,14 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Alkollü içecekler ve tütün (%18,56), ulaştırma (%13,22), ev eşyası (%11,09) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır. TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU 4

6 Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ÜFE de aylık değişim % 0,65 olarak gerçekleşmiştir. EKONOMİK RAPOR KASIM yılı Kasım ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre %0,65, bir önceki yılın Aralık ayına göre %12,20, bir önceki yılın aynı ayına göre %13,67 ve on iki aylık ortalamalara göre %10,72 artış gerçekleşmiştir. Aylık değişim tarım sektöründe %5,40, sanayi sektöründe %-0,25 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %7,14, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,25 ve on iki aylık ortalamalara göre %5,61 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre %13,27, bir önceki yılın aynı ayına göre %15,54 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,82 artış gerçekleşmiştir. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış %4,18 ile tütün ürünleri imalatı alt sektöründe gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe %1,86, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,18 artış, imalat sanayi sektöründe %-0,50 düşüş gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, tütün ürünleri imalatı (%4,18), büro makineleri imalatı (%3,33), deri ürünleri imalatı (%2,79), maden kömürü ve linyit (%2,16), ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (%1,98), elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı (%1,86) alt sektörleridir. Buna karşılık metal cevheri (%-6,63), ana metal sanayi (%-5,99), iletişim teçhizatı imalatı (%-2,95), tekstil ürünleri imalatı (%-1,63) bir ay önceye göre endekslerin en az arttığı veya en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur. TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU 5