MAKINA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİ RAPORU

Transkript

1 MAKINA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİ RAPORU

2

3 MAKİNA MÜHENDİSUĞİ EĞİTİM! RAPORU SUNUŞ Ülkemizde genelde üniversite eğitimi, özelde ise mühendislik eğitimi sınai gelişimden üniversite idaresine, genel devlet politikalarından eğitim politikalarına pek çok sorunla birlikte gelişmiş, şekillenmiştir Bu yıl üçüncüsü düzenlenen bu sempozyumla geleceğe yönelik bir takım sonuç ve hedefler çıkarmadan önce, bugünün bîr fotoğrafını çekmek istedik. Bu raporla, eğitim sürecinin önemli bir kesitini, lise son sınıftan mezuniyet sonrasına uzanan bölümünü ele aldık. Eğitim sürecinin tüm tarafları, öğrenciler, öğretim üyeleri ve "eğitilmiş" mühendislerimizden bu kesite yönelik bilgileri toparlamaya çalıştık, Üniversitelerin Makina Mühendisliği eğitimi veren bölümlerinin öğretim elemanları ve öğrencileri, lise son sınıf öğrencileri ve makina mühendislerine yönelik olmak üzere dört farklı anket üzerinden bu çalışma yürütüldü. Use anketleri sadece İstanbul'daki liselerde uygulandı ve büyük ölçüde hedeflenilene ulaşıldı. Üniversite anketleri için -hem öğrenciler, hem de öğretim görevlilerinde- tüm Türkiye çapında gerçekleştirildi. Bu konuda hem üniversite idaresinin, hem de şubelerimizin Önemli katkıları oldu. Makina Mühendisi anketleri ise benzer bir yaygınlıkta dağıtılmasına rağmen geri dönüş çok düşük oldu ve istatistik! sonuçlar çıkarmak için yeterli bir sayıya ulaşılamadığı için sonuçlarının bu sempozyumda değerlenlendirilmeye alınmasından vazgeçildi. Bu değerlendirmelerde, sadece bugüne bakmak değil, geçen sempozyumdan bu yana geçen dört sene içinde tabloda ne gibi değişiklikler olduğunu da saptamaya çalıştık. Bu nedenle çalışmanın kapsamını 93 yılında yapılan anketlerle benzer tutmaya çalıştık. Örnekleme konusunda ciddi bir çalışmanın yapıldığı II. sempozyumda kullanılan modelin aynen alınması, gelişmenin takibi açısından bize önemli bir olanak sunmakla birlikte, ülkemizin eğitim sisteminde önemli sonuçlara yol açtığını düşündüğümüz özelleştirmelerin sonuçlarını yansıtmakta yetersiz kalmıştır. 3

4 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VE EĞİTİM! İLE İLGİLİ TERCİHLER 1993'de yapılan araştırmayla büyük benzerlikler taşıyan bu yılın sonuçlarında da makina mühendisliği tercihlerinin özellikle 6, ve 7. tercih sıralarında yeraldığı görülmekle birlikte bulunduğu bölümü ilk tercih olarak seçenlerin oranı değişmezken, İlk üç tercihi makina mühendisliği olanların oranı %84'ten %75'lere düşmüştür. Tercihteki bu azalmaya rağmen, makina mühendisliği bölümünde okuyan öğrencilerin büyük çoğunluğu İstediği üniversite olmasa bile istediği bölümde okumaktadır.

5 Use son sınıf öğrencilerinin tercihlerinde, geçen sempozyumdan bu yana, sosyal bilimlerden mühendislik bilimlerine, özellikle de bilgisayar ve endüstri bölümlerine bir kayma göze çarpmaktadır. Bu tercihlerde, mühendislik meslek grubu jlk sırada yeralırken, bu oran sınavsız girilebilmesi durumunda yapılan tercihlerde daha da artmaktadır.

6

7

8

9

10

11 Makina mühendisliği öğrencilerinin tam yarısı kredi veya burstan en az birini kullanıyor olup 93 anketine göre %10'luk bir artış sözkonusudur. Bu artış, pek çok öğrencinin ödeyemeyeceği boyutlara varan harçlara karşı devletin arttırmak zorunda kaldığı kredilerden kaynaklanmaktadır. Devlet, verdiği bu kredilerin de önemli bir kısmına doğrudan el koymakta, geri kalan öğrenim kredisi olarak verilen kısmını ise her hizmeti paralı hale getirilen vakıf ve işletmelerle kısa sürede geri almaktadır. Grafik 14 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN BURS VE KREDİ KULLANİMİ Barınma: öğrencilerin önemli bir kısmı tek başına ya da arkadaşlarıyla birlikte tuttuğu ya da satın aldığı evde kalmakta. Geçen sempozyumdan bu yana hem yurtta kalanların, hem de ailesiyle birlikte kalanların oranının düştüğü gözlemlenmektedir. Bu durum hem üniversitelere gelen öğrenci profilinde (ailelerinin maddi gelirleri anlamında) bir değişmeye işaret edebileceği gibi, devletin barınma olanaklarının daraldığına da bir gösterge olabilir. Grafik 15. MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN BARINMA YERLERİ 11

12 Yardımcı Donanım: Öğrencilerin yabancı dil bilgisi incelendiğinde, dörtte üçe yakın bir kısmının en az bir yabancı dil bildiği ortaya çıkmaktadır. Bilgisayar bilgisi daha zayıf olmakla birlikte dört sene öncesine göre artarak %46'lardan %59 seviyelerine kadar çıkmıştır, Grafik 18 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN BİLDİKLERİ BİLGİSAYAR DİLLERİ Grafik 19 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN PAKET PROGRAM KULLANIMI 12

13 Kütüphane Kullanımı! Makina mühendisliği öğrencilerinin %16'sı kütüphaneden hiç yararlanmıyor. Geri kalan %84'lük kesimin önemli bir kısmı (yaklaşık %751) kütüphaneden Vanlızca ödev ve sınav dönemlerinde kullanması, kütüphane kullanımının oldukça sınırlı olduğunun önemli bir göstergesi. Ayrı bir çalışmanın konusu olmakla birlikte, tümüyle kendi yağında kavrulmaya bırakılan devlet üniversitelerinin kütüphanelerin ve kütüphane alışkanlığının geliştirilmesinde fazla adım atılmadığını da tahmin etmek mümkün. 13

14 Grafik 22 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN SÜREKLİ İZLEDİKLERİ DERGİ Tablo 1 Makina mühendisliği bölümü öğrencilerinin okudukları günlük gazete ve okunma oranları Tablo 2 Makina mühendisliği bölümü öğrencilerinin sürekli İzledikleri dergiler ve okunma oranlan Hürriyet Milliyet Sabah YeniYüzyf Radikal Cumhuriyet Zaman Fanatik F otoma ç Farketmez Posta Akit Spor Ülkede Gündem Örtadoou Yeni afak Diöer HHMİB 29% 25% 17% 11% 5% 4% 4% 3% 2% 1% 1% 4% BilimTeknik Leman Aktüel ' PC World S^yıty Auto show Aksiyon Mühendis ve Makina Focus PC Magazine Auto show Chip Makina Tek Byte Tempo i Para ; Tesisat las " ; Otomasyon Öküz ; Makina Tek Nokta ; Ötohaber Outdoor Ekonomist Diôer """ 5% 4% 3% 3% " "2% 2% 2% 2% 2% 1% 1% 1% " ' 1% r% -TW 1% 1% 1% 1% 1% 1% 5% 14

15 MÂKÏNÂ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ELEMANLARI PROFİLİ Akademik Kariyer: Makİna mühendisliği bölümlerinde anketimizi cevaplandıran öğretim elemanlarının akademik kariyer dağılımı aşağıda verilmiş olup 1993'te yapılan anketteki bileşimden çok az sapma göstermektedir. Grafik 23 ÖĞRETİM ELEMANLARININ AKADEMİK KARİYERLERİNE GÖRE DAĞILIMI Öğretim Elemanlarının Eğitimlerinin Analizi: Öğretim elemanları içinde yurtdışında eğitimini tamamlama oranında, lisans ve yüksek lisansta azalma, doktora da artma görülmüştür, Grafik 24 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ELEMANLARININ EĞİTİMLERİNİ TAMAMLADIKLARI ÜLKE 15

16 Makina mühendisliği bölümü öğretim elemanlarının eğitimlerinin herhangi bir aşamasını makina mühendisliği dışı disiplinlerde yapmış olanların dağılımı aşağıda verilmiştir, Grafik 25 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ EĞİTİMLERİNİ GÖRDÜKLERİ BÖLÜMLER Öğretim elemanlarının yurt dışında öğretim elemanı olarak bulunma oranı %81ere düşmüştür. Yurtdışında eğitim olanakları gittikçe artmasına rağmen bu oranın düşmesinde, yurtdışında görev yapmış öğretim elemanlarının sayıları hızla artan özel üniversitelere kaymasının etkin olduğu da bir gerçektir. Grafik 28 ÖĞRETIM ELEMANLARININ YURT DıŞıNDA ÖĞRETIM ELEMANı OLARAK BULUNMA ORANı Grafik 27 YURT DIŞI ÖĞRETİM GÖREVLİSİ OLARAK BULUNMA ORANI 16

17 Metropol-taşra üniversitesi ayrımında İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa üniversiteleri metropol, diğer illerdeki üniversiteler taşra üniversitesi olarak adlandırılmıştır. Bu ayrıma göre öğretim elemanlarının dağılımı aşağıda verilmiştir. Grafik 28 ANKETE CEVAP VEREN ÖĞRETİM ELEMANLARININ MENSUP OLDUKLARI ÜNİVERSİTE Araştırmacılık: Öğretim elemanlarının yurt içi ve dışı araştırma projelerine katılımı; akademik kariyer, metropol üniversitesine mensup olma veya olmama ve eğitimin herhangi bir aşamasını yurtdışında tamamlamış olmasına bağlı olarak değişimler, aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir. 17

18 Genel olarak araştırma projelerine katılımda bir azalma görülmekle birlikte, sonuçlar 93 anketleriyle benzerlik taşımaktadır. Meslek İçi Eğitim: Meslek İçi eğitimlerde genelde bir artış görülmekle birlikte Öğretim görevlilerinin dörtte birinden fazlasının iki yıldır hiçbir eğitim etkinliğine katılmamış olması yine dikkatleri çekmektedir, Grafik 30 ÖĞRETİM ELEMANLARININ MESLEK İÇİ EĞİTİM ETKİNLİKLERİNE KATILIMI 18

19 Öğretim elemanlarının meslek içi eğitim çalışmalarına katılma biçimi de ayrıca İncelenmiştir. Grafik 31 ÖĞRETİM ELEMANLARININ MESLEK İÇİ EĞİTİM ETKİNLİKLERİNE KATİLİM BİÇİMİ Yayınlar: Aşağıdaki tabloda, öğretim üyeleri ve araştırma görevlilerinin Türkçe ve yabancı dilde kitap ve makale yayınlama oranlarını görebilmek mümkündür, Türkçe ve yabancı dilde makale üretimi %10 artarken, kitap üretimi %10 azalmıştır. Grafik 32 ELEMANLARIN YAYIN ÜRETİM YÜZDELERİ 19

20 Grafik 33 YURTİÇİ VE YURTDIŞI EĞİTİMLİ YAYIN SAHİBİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ YAYIN ÜRETİM YÜZDELERİ Son dört yılda yurtiçi ve yurdışı eğitim almış öğretim elemanları arasındaki yayın üretimindeki sayısal fark önemli ölçüde kapanmıştır. Yabancı Dil: Öğretim elemanlarının tamamına yakını en az bir yabancı dil bilmektedir, Başlıca dilleri bilme oranlan aşağıda verilmiştir, İNGİLİZCE bilmiyor 3% biliyor 98% çok iyi 24% iyi 50% orta 20% kötü 3% çok kotu 0% ALMANCA FRANSIZCA 74% 91% 26% 9% 2% 2% 8% 1% 8% 4% 9% 3% 0% 1% İTALYANCA 100% 0% 0% 0% 0% 0% 1% Tablo 3 ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLDİKLERİ YABANCİ DİLLER VE DÜZEYLERİ 20

21 Bilgisayar Kullanımı: Öğretim elemanlarının %96'sı herhangi bir bilgisayar dili bilmektedir. Bildikleri bilgisayar dillerinin dağılımı aşağıda gösterilmiştir, Grafik 34 ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLDİKLERİ BİLGİSAYAR DİLLERİ Öğretim elemanlarının %77'si bilgisayar paket programı kullanıyor olup bilinen paket programların dökümü aşağıda verilmiştir. Tablo 4 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ELEMANURININ KULLANDIKLARI PAKET PROGRAMLAR 21

22 Genel: Makina mühendisliği bölümünde eğitim gören öğrencilerin öğretim elemanlarının bilim adamı, eğitimci ve öğrencilerle İlişkiler açısından değerlendirmesi aşağıda gösterilmektedir. 93 sonuçlarıyla büyük ölçüde benzeşen aşağıdaki sonuçlarda, öğrencilerin Öğretim elemanlarının eğitmenliğinin bilim adamlığına göre daha iyi olduğunu, kendileriyle diyalog konusunda ise eksiklikleri bulunduğunu ifade etmektedir, Grafik 3S MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETİM ELEMANLARINI DEĞERLENDİRMESİ Öğretim elemanlarının %55'i yurt içi veya yurt dışı herhangi bir meslek kuruluşuna kayıtlı iken TMMOB'ye üyelik oranı %44'tür. TMMOB'ye üyelik oran olarak düşük olmakla birlikte, 93 anketine göre yaklaşık %6 artmıştır. Yurtdışındaki meslek örgütlerine üye olma oranı yaklaşık %16 oranında azalmıştır, MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bilgisayar Eğitimi: Bilgisayar kullanımının yaygınlaştığı bir ortamda derslerin kendilerine katkısının olmadığını söyleyen öğrencilerin sayısı artmaktadır. Bunun sebebi anketlerde ortaya çıkmamakla birlikte, hızla değişen yazılım sektörüne, üniversitelerin ders programları İçinde yetişememesinin rolü olduğu tahmin edilmektedir. Grafik 36 ÖĞRENCİLERE GÖRE BİLGİSAYAR DERSLERİNİN KENDİLERİNE KATKİSİ 22

23 Bölüm öğrencilerinin üniversitenin bilgisayarından faydalanma oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Görüldüğü gibi, lisans eğitimi sırasında üniversitede bilgisayar kullanımı oldukça düşük oranlardadır. Hiç kullanmadım 1-2 kez kullandım Yanlızca bjlg.dersinde kullandım Aratıra kullanıyorum Çoğu zaman kullanıyorum Sürekli kullanıyorum yüzde 23% 14% 33% 21% 7% 1% Tablo 5 ÖĞRENCİLERİN ÜNİVERSİTEDE BİLGİSAYAR KULLANIMI Proje Dersleri: Öğretim elemanları proje derslerini tabloda gösterildiği gibi yürütmekte olup bölüm öğrencilerinden proje dersi almış olanlarının bu dersler hakkındaki değerlendirmesi de aşağıda yeralmaktadır. Düzenli dersler biçiminde Danışmanlık biçiminde Yanlızca kontrol Proje dersi yürütmüyorum 3% 67% 7% 23% Çok faydalı Faydalı Sınırlı da olsa faydalı Faydalı değil Hiç faydalı değil 30% 45% 19% 4% 3% Tablo 6 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ELEMANLARININ PROJE DERSLERİNİ YÜRÜTME BİÇİMİ Tablo? MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE PROJE DERSLERİNİN KATKISI Laboraîuvar Olanakları : Laboratuvar olanakları ile ilgili öğrenci ve öğretim elemanlarının değerlendirmeleri aşağıdadır Grafik 37 LABORATUVAR ÇALIŞMALARININ SÜRE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 23

24

25 25

26 Ancak benim çabalarım sonucu ilgilendiler Çok ilgiliydiler Hiç ilgilenmediler İlgili oldukları söylenemez ilgiliydiler Kendi çabalarımla doldurdum 88% Eski bir çalışmayı aktardım 12% Tablo 9 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE STAJLARINDA KURUMLARIN TUTUMU Tablo 10 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ DEFTERLERİNİ DOLDURMA BİÇİMLERİ Çok faydalı Faydalı Faydalı değil Hiç faydalı değil Sınırlı da olsa faydası var 24% 42% 4% 3% 28% Tablo 11 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN STAJLARIN KENDİLERİNE KATKISINI DEĞERLENDİRMELERİ Ders İçerikleri: Öğretim elemanlarının ders ağırlıkları île ilgili görüşleri aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. Temel dersler büyük oranda yeterli görülürken, meslek dersleri ve meslek dışı dersleri yetersiz bulanların oranı %30'u geçmektedir. Grafik 44 ÖĞRETİM ELEMANLARINA GÖRE DERS AĞIRLIKLARI 26

27 Bu derslerde okutulanlar lisede okuduklarımızın hemen hemen tekrarı olduğundan üniversitede yeniden okutulması gereksiz 1 B%\ i i Bu deslerde okutulanlar lisede okuduklarımızın hemen hemen ' 16%! tekrarı olsa da bilgilerimizi tazelemek açısından faydalı, j i Bu derslerde okutulanlar lisede okuduklarımızın üzerine kurulu 58%! olup meslek derslerinin temelini oluşturması açısından faydalı i Henüz değerlendirme yapamıyorum j 3%; Yanıtsız i 4%! Tablftlİtt MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖUpMÜ ÖĞRENCİLERİNİN FEN DERSLERİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ Kitap Sorunu: Öğrenciler kaynak önerme ve öğrencilerin aradığı kaynağa ulaşabilmesi konusunda öğrenci ve öğretim elemanlarının değerlendirmeleri aşağıdaki gibidir. Grafik 4S ÖĞRENCİYE ÖNERİLECEK KAYNAK EĞİTİMLE İLGİLİ GENEL BELİRLEMELER Üniversite Özerkliği: Öğretim elemanları ve öğrencilerin üniversite özerkliğinin gerekliliği konusundaki bakışları île mevcut duruma dair değerlendirmeleri aşağıdadır. 27

28 Grafik 46 ÖĞRENCİLERİN ÜNİVERSİTELERİN ÖZERKLİĞİNİ BAKIŞI Grafik 47 ÖĞRENCİLERİN MEVCUT DURUMA BAKIŞLARI Grafikler hem özerkliğin gerektiği, hem de mevcut durumda olmadığı konusunda fikir birliği olduğunu göstermektedir. Öte yandan dört senedir bu konuda öğrencilerin bakışında önemli bir değişiklik olmaması da bir başka dikkat çekici noktadır. Öğrencilerin Karar Mekanizmasına Katılmasi; Öğrenciler geçtiğimiz senelerden bu yana» artan bir şekilde karar mekanizmalarına katılmak isterken öğretim üyelerinde bu konudaki çekingenlik devam etmekte, hatta artmaktadır. Öğretim üyelerinin %40'lık bir kısmının öğrencileri karar mekanizmalarından uzak tutmaya çalışmaları üniversite içindeki kopukluğun temel göstergelerinden biridir. 28

29 Eğitimin Dili: Eğitimin dili konusunda ağırlıklı fikrin yabancı dilin hazırlıkta okunması, akademik dilin ise Türkçe olması yönündedir Ancak anketin özellikle yabancı dil ile eğitim yapan üniversitelerde yaygın bir şekilde gerçekleştirilememiş olması, yabancı dilin etkileri konusunda aşağıdaki sonuçlardan yola çıkma konusunda önemli bir handikap oluşturacaktır. 29

30 Eğitimin Niteliği Nasıl Olmalıdır?: Makina mühendisliği eğitiminin uzmanlaşmaya mı yönelik olacağı, yoksa temel mühendislik eğitimine mi yoğunlaşacağı sorusuna öğretim üyeleri ve öğrenciler tarafından verilen cevaplar aşağıdaki gibidir. Üniversite Dışı Çalişma: Akademisyenlerin üniversite dışında gelir getirici bir işte çalışmaları konusunda akademisyenlerin görüşü aşağıda gösterilmiştir. Tamamı devlet üniversitelerinde yapılan ankette, akademisyenlerin sadece üniversite geliriyle geçinemedikleri anlaşılmaktadır, Grafik 51 AKADEMİSYENLERİN ÜNİVERSİTE DIŞI GELİR GETİRİCİ BİR İŞTE ÇALIŞMASINA OLUMLU BAKANLAR 30

31 Üniversitelerin Akreditasyonuna Bakış: Akreditasyonun gerekliliği konusunda öğretim görevlilerinin bakışı aşağıdaki grafikte görülmektedir. Dört sene önce önemli bir kısmı akreditasyon konusundaki soruları yanıtsız bırakan öğretim elemanlarımızın büyük bir kesimi bugün akreditasyon konusunda "hemen başlanmalı" ve "geç kalındı" yorumlarını yapmaktadır. Grafik 52 ÖĞRETİM ELEMANLARININ ÜNİVERSİTELERİN AKREDİTASYONUNA BAKIŞI Akreditasyonun kimler tarafından yapılması gerektiği İse aşağıdaki grafikte gösterilmiştir, Akreditasyonun devlet tarafından yapılması konusu artık bîr seçenek olmaktan çıkarken, meslek odaları tarafından yapılmasına dair görüş ağırlık kazanmaktadır. Grafik 53 ÖĞRETİM ELEMANLARINA GÖRE ÜNİVERSİTELERİN AKREDİTASYONU NASIL YAPILMALIDIR? 31

32 SONUÇ Eğitim politikaları yakın dönemin önemli tartışmalarından biri oldu, Eğitim sistemimizdeki yapısal sorunlar ve yeni düzenlemeler, politika arenasının önemli tartışma zeminlerinden birini oluşturdu. Bu tartışmalar, genelde ülke siyasetindeki yeni düzenlemelerin vitrini olurken, özde önemli bir değişikliğin yapılmadığı, yapılmasının da hedeflenmediği bir gerçek. Bu konuda eğitimin temel sorunlarına yönelik göstermelik değil, somut hedefleri üretebilecek çevrelerin de şimdilik siyasetçilerin medyatik yönelimlerine bağlı kaldığı, ve esas tıkanıklıklara ilişkin fazla bir söz söylemediği bir gerçek. Makina Mühendisleri Odası olarak, önümüzdeki süreçte, gerek eğitimdeki eşitsizlikler, gerek eğitimin niteliği (bilimsel ve toplumsal bir çizgiden tümüyle uzaklaşmış olması), gerekse sürekliliği (ilkokul öncesinden mesleki çalışma sonuna kadar) konusunda ülke siyasetine daha kapsamlı ve etkin girdiler yapmayı amaçlıyoruz, Bu çalışmaların ilk önemli adımı olarak gerçekleştirdiğimiz bu sempozyum için yukarıda sunulan raporda ulaşılan kimi sonuçların yeniden altını çizmek istiyoruz: Use öğrencilerinin meslek tercihlerinde geleceklerine ilişkin kaygıların belirleyici olduğu anlaşılıyor. Üretim sürecinden tümüyle kopuk yetişen, üretimle ilişkisi sadece stajyerlik adı altında fabrikalarda ucuz işgücü olarak olan lise öğrencileri, daha kolay iş bulabileceklerini düşündükleri popüler meslek dallarına yöneliyorlar. Bu nedenle, bilgisayar ve endüstri mühendisliğine ilgi artarken, 5 yıllık kalkınma planında belirtilen ihtiyacın şimdiden aşıldığı makina mühendisliğine olan ilginin geçtiğimiz dört yıl içinde azaldığı görülmektedir, Use öğrencilerinin, mesleklerin saygınlığının büyük ölçüde getirdiği gelire koşut olduğunu düşündükleri ortaya çıkıyor. Mühendislik her iki konuda da ilk sırayı alırken, gelir konusunda son sırada yeralan eğitimciliğin öğrenciler gözünde hala bir saygınlığa sahip olması sevindirici, Makina Mühendisliği öğrencilerinin ücret konusunda belirttikleri miktarlar da çarpıcı. Kendilerini oldukça hazırlıksız hisseden yeni mezunların, en azından başlangıçta oldukça düşük ücretlere razı olduklarını görüyoruz. Eğitim ve istihdam politikalarındaki boşluğun işverenler tarafından çok iyi bir şekilde kullanıldığı da bir gerçek. Üniversite öğrencilerinin ebeveynlerinin eğitim düzeylerinde bir iyileşme görülmekle birlikte, toplumun eğitim düzeyindeki bir iyileşmeye tekabül etmekten çok, üniversitelerde okuyabilenlerin toplumsal statüsündeki bir değişime karşılık geldiğini tahmin ediyoruz. Bu konudaki öngörülerin birer saptamaya dönüşebilmesi için eğitimle ilgili genel bir çalışmanın yapılması gerekmektedir. 32

33 Türkiye'deki sınai ve ticari faaliyetlerin önemli bir kısmını barındıran metropol şehirlerin, nüfus oranını da aşan bir şekilde, yaşayanlara eğitim olanakları sunmaktadır Kentleşme ve sanayi politikalarının eşitsiz dağıtımı, eğitim politikalarında da kendini göstermektedir, Eğitimde özelleştirmenin önemli bir boyutu, öğrencilerin burs veya krediye mahkum olmasıdır. Şubemize artan boyutta gelen burs başvuruları, anketten çıkan %50'lik kullanmama oranının gereksinim olmamasından kaynaklanmadığını göstermektedir Öte yandan burs ve kredilerin öğrencilerin tüm eğitim ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayamadığı açıktır. Benzeri bir problem barınma probleminde de kendini göstermektedir. Özellikle şehir dışından gelen öğrenciler, bu konudaki politikalar nedeniyle özel yurtlara ve evlere mahkum edilmektedir Kütüphane kullanımı ve gazete-dergi okuma sıklığı ne yazık ki önemli bir eksikliğe daha işaret etmektedir. Kütüphaneyi ödev ve sınavlardan dolayı kullanmayı alışkanlık haline getiren öğrencilerin araştırma ve okuma alışkanlığının değil ezberciliğin ve kitap korkusunun öğretildiği eğitim sistemimizin kalıcı bir deformasyon yarattığını görmek mümkün, Öğrencilerin belirttiği önemli bir sorun da öğrenci-öğretim görevlisi arasındaki diyalog eksikliğidir. Eğitmen ve bilim adamı olarak daha çok beğenilen öğretim üyelerinin öğrenciyle diyalog konusunda da etkin ve kalıcı kanallar yaratması gerektiğini düşünüyoruz. Bu eksikliğin kendisini öğrencilerin karar mekanizmasına katılımları konusunda da görmek mümkün. Öğretim üyelerinin %40'ının bu katılımı gereksiz bulması, aradaki güvensizliğe ve iletişimsizliğe işaret eden bir başka veri. Eğitimin dili konusundaki görüş ağırlığı da rapordaki ilginç sonuçlardan biri oldu, Eğitim dilinin hem öğrenciler» hem de öğretim üyeleri tarafından -önemli bir kısmı yabancı dil hazırlık sınıfı desteğini de gerekli buluyor- Türkçe olması gerektiğinin belirtilmesi bu konuda tartışmaların devam etmesi gerektiğini gösteriyor. Yukarıda belirtilen ve sempozyum sürecinde çıkacak sonuçların üzerinde Oda olarak durmayı, mühendislerimiz ve mühendis adaylarımızın sorunlarının çözümlerinde onlarla birlikte uğraş vermeyi bir görev biliyoruz. Bu sorunların aynı zamanda ülkemizin eğitim, ekonomi ve sanayi politikalarıyla içice olduğunun bilinciyle, ülke gündemine de müdahaleyi bugüne kadar olduğu gibi bugünden sonra da üyelerimiz, meslekdaşlarımızla birlikte gerçekleştirmeye çalışacağız. Sempozyumda ortaya çıkacak sonuçların toplumumuza, mühendislerimize yararlı olmasını diliyoruz. TMMOB MMO İstanbul Şubesi 33

34