Transkript

1 BATIAKDENİ Z SAĞLIK TURİZMİ ÇALIŞTAYI MAYI S20 13 T. C. BATIAKDENİ ZKALKI NMAAJ ANSI ANTAL YA,I SPARTA,BURDUR

2

3 T.C. BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI ANTALYA, ISPARTA, BURDUR 1

4 SUNUŞ T ürk Kamu Yönetiminde yeni bir kurumsal yapılanma olan Kalkınma Ajansları kalkınmanın yerel dinamiklerle yerelden, sürdürülebilir bir şekilde gerçekleşmesi için çalışan önemli kurumlardır. Bölgelerarası ve bölge içi gelişmişlik farklılıkları, yerel ve küresel rekabette yaşanan değişimler, AB ye uyum sürecindeki yükümlülükler, yerel kalkınma ve örgütlenme taleplerinin artışı ve bu taleplerin etkin yönlendirilmesi ihtiyacı gibi çeşitli nedenler katılımcılığı özümsemiş, teknik kapasitesi güçlü ve esnek bir yapıya sahip olan Kalkınma Ajanslarının kurulmasını ihtiyaç haline getirmiştir. Ajanslar; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amaçlarına ulaşmak için çeşitli çalışmalar yürütmektedir. 2 Bu çalışmaların en önemlileri arasında Kalkınma Bakanlığınca Kalkınma Ajanslarına hazırlanması konusunda yetki verilen Bölge Planı çalışması gelmektedir. Bölge Planları bölgenin sahip olduğu kaynakların etkin kullanımını teşvik eden, bölgenin sosyoekonomik olarak sürdürülebilir kalkınmasını hedefleyen, ulusal düzeyde yürütülen plan politika ve strateji belgeleri ile yerel düzeyde yürütülecek faaliyetler arasında bütünselliği sağlayan, bölge halkını ve bölgede faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarını yönlendiren, bağlayıcı özelliklere sahip stratejik bir dokümandır. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından Bölge Planının hazırlanması sürecinde yürütülen faaliyetlerden biri de belirli tematik konular etrafında ve bölgenin her üç ilinde düzenlenen çalıştaylardır. Bölge Planı hazırlıkları kapsamında Antalya da Tarım ve Sağlık Turizmi, Isparta da Kentsel Gelişim Senaryoları, Burdur da ise Alternatif Turizm ve Doğaltaş çalıştayları düzenlenmiştir. Çalıştayların hazırlanmasında ve organizasyonunda katılımcılığa azami düzeyde önem gösterilmiştir. Katılımcıların görüş ve önerilerini rahatlıkla sunmasına imkan tanınarak sektörün sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler ele alınmıştır. Bu çalıştayın hazırlanmasında emeği geçen Antalya İl Sağlık Müdürü Dr. Adem BİLGİN e, Sağlık Bakanlığı Sağlık Turizmi Daire Başkanı Dr. Dursun AYDIN a, Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanlığına, Akdeniz Üniversitesi Rektör Danışmanı Dr. Zafer KAYNAR a, Öğretim Görevlisi Şevket YİRİK e, Araştırma Görevlisi Remziye EKİCİ ye, toplantıya katılım sağlayan tüm sağlık turizmi paydaşlarına ve Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı personeline teşekkür ediyoruz. Tuncay ENGİN BAKA Genel Sekreteri Sebahattin ÖZTÜRK Antalya Valisi BAKA Yönetim Kurulu Başkanı

5 ÇALIŞTAYIN KAPSAMI dönemi için TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) Bölgesinin kalkınmasındaki yol haritası niteliğinde olan Bölge Planına ilişkin hazırlıklar ve Sağlık Turizmi Kümelenme çalışmaları Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı koordinasyonunda yürütülmektedir. Gerek yürütülen Bölge Planı hazırlıklarına gerekse de Kümelenme faaliyetlerine önemli derecede katkı sağlaması düşünülen Batı Akdeniz Sağlık Turizmi Çalıştayı, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Akdeniz Üniversitesi işbirliği ile 22 Mayıs 2013 Çarşamba günü Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi Nuri Özaltın Konferans Salonunda gerçekleştirilmiştir. Çalıştayda sektörün paydaşları ile, 1- Sağlık turizmi kümelenme çalışmalarının geldiği aşama ve sonraki dönemde izlenecek adımlar, 2- Sağlık Bakanlığınca yürütülmekte olan mevzuat çalışmaları, 3- Sağlık turizmi müşterileri için hastane dışındaki hizmetlerin sağlanması, 4- Tanıtım ve pazarlama, 5- İnsan kaynaklarının oluşturulması ve yetiştirilmesi, 6- Bölgede sağlanan sağlık hizmetleri ve etik sorunlar, 7- Sağlık turizminin daha başarılı yürütülmesi için uygulanacak tedavi ücretleri, uluslararası akreditasyon ve sosyal güvenlik konuları, 8- Otel ve hastanelerin tedavi ve konaklama konusunda işbirliği içerisinde çalışılması, 3 konularında ve diğer konularda görüş alışverişinde bulunulmuştur.

6 ÇALIŞTAY DÜZENLEME KURULU Tuncay ENGİN - BAKA Genel Sekreteri Alaattin ÖZYÜREK - Antalya YDO Koordinatörü Sadettin DİKMEN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı İsmail KILINÇ - Destek Hizmetleri Birim Başkanı Lokman PEHLİVAN - Stratejik Yönetim ve Koordinasyon Birim Başkanı Esra ALAGÖZ KAYA - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Osman AĞRALI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı ÇALIŞTAY MODERATÖRÜ Sadettin DİKMEN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı 4 ÇALIŞTAY GRUP MODERATÖRLERİ VE RAPORTÖRLERİ 1. SAĞLIK TURİZMİNDE TANITIM VE PAZARLAMA Moderatör Ali KAYA - Agne Tours Raportör Osman AĞRALI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Metin TATLI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı 2. BATI AKDENİZ BÖLGESİNDE SAĞLANAN SAĞLIK HİZMETLERİ VE ETİK SORUNLAR Moderatör Şevket YİRİK - Akdeniz Üniversitesi Raportör Abdullah MADENCİ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı

7 3. SAĞLIK TURİZMİNDE HUKUKİ DÜZENLEMELER VE İNSAN KAYNAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ Moderatör Prof. Dr. Sebahat GÖZÜM - Akdeniz Üniversitesi Raportör Esra ALAGÖZ KAYA - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı 4. TEDAVİ ÖNCESİ VE SONRASI HİZMETLER (REHABİLİTASYON, KONAKLAMA, ULAŞIM) Moderatör Metin ÖLÇER - KOTEB 5 Raportör Sadettin DİKMEN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı

8 6 AÇILIŞ KONUŞMALARI Mayıs 2013

9 Tuncay ENGİN BAKA Genel Sekreteri Batı Akdeniz Bölgesinde Sağlık Turizmi potansiyelini dünyada bu alanda önemli başarı sağlamış Hindistan ve ABD seviyesine çıkarmak için kurumlar arası çalışmalar yürütmekteyiz. Çalıştayda ortaya çıkacak olan fikirler, görüş ve öneriler hem Kalkınma Ajansımız koordinasyonunda Bölge paydaşlarının katkıları ile yürütülen Batı Akdeniz Bölge Planı nda kullanılacak hem de yürütülen sağlik turizmi kümelenme çalışmaları için bir yol haritası niteliğinde olacaktır. Düzenlenen bu çalıştay Batı Akdeniz de sağlık turizminin gelişmesi açısından oldukça önemlidir. Antalya, turizmde dünyada en fazla ziyaret edilen şehirlerden olan Londra ve Paris in ardından dünyada üçüncü sırada yer almaktadır. Antalya nın hedef pazarı Avrupa ve Rusya dır. Ancak dünya nüfusunun yarısına ev sahipliği yapan Hindistan, Çin, Japonya ve Kore gibi uzak doğu ülkelerinde yeterince tanınmamaktadır. Bu ülkelerde Bölgemizin yeterince tanınmaması Bölgemiz adına üzücü bir durumdur. Hindistan, Çin, Japonya ve Kore gibi uzak doğu ülkelerine pazarlama ve tanıtım alanında yeterince ulaşamadığımız görülmektedir. Gerek turizm gerekse sağlık turizminde hedef pazarlarımızı çeşitlendirmek ve turizm pastasından daha fazla pay almak için dünyanın diğer alanlarına da ulaşmak zorundayız. Sağlık turizmi kümelenme çalışmaları kapsamında Ekonomi Bakanlığı na 1,5 milyon dolarlık kaynak için başvuru yapılacak. Bu kaynak Batı Akdeniz Bölgesi sağlık turizmi potansiyelinin dünyaya tanıtımı ve pazarlanması amacıyla kullanılacaktır. Çalıştayda Tanıtım ve Pazarlama, İnsan Kaynakları, Etik Sorunlar ve Ortak Rekabet, Aracı Kurumlar ve Hukuki Düzenlemeler konuları ele alınacaktır. Çalıştayın hazırlanmasında emeği geçenlere ve çalıştay amacıyla burada bulunan değerli katılımcılara teşekkürlerimi sunuyorum. 7

10 8 Dr. Dursun AYDIN Sağlık Bakanlığı Sağlık Turizmi Daire Başkanı Sağlık turizminin çeşitlendirilmesi, markalaştırılması ve sürdürülebilmesi amacıyla her bölge sağlık turizmi potansiyelini belirlemeli ve bu alanlarda çalışmalar yapmalıdır. Antalya ya sağlık turları düzenlenmesi turizme katkı sağlayacaktır. Antalyada turizm yaz aylarında zirveye ulaşmakta kış aylarında ise tesisler genellikle boş kalmaktadır. Bu açıdan ileri yaştaki ve engelli kişilerin Antalya ya getirilerek bu kişilere yönelik gerek tur gerekse sağlık organizasyonları düzenlenmesi ölü sezon olarak adlandırılan son bahar ve kış sezonun değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Bu konu üzerine çalışmalar yapılmalıdır. ABD sağlık turizminde önemli paya sahip bir ülkedir. Özellikle son yıllarda Antalya turizmde marka haline gelme yönünde önemli çaba göstermektedir yılında Türkiye de 262 bin yabancıya sağlık alanında hizmet verilmiştir. Bu hizmetlerden yararlananlardan 2 bini Amerikan vatandaşıdır. Artık Türkiye, sağlık turizminde bölgesinde cazip bir merkez haline gelmiştir. Turizmde yapılan hatalara sağlık turizminde düşülmemesi gerekmektedir. Özellikle turizmde ucuz fiyat politikasının sürdürülebilir bir yöntem olmadığı görülmektedir. Bugün gelen bir turist, bir hafta boyunca yiyor, içiyor, konaklıyor, harcadığı para bin doları geçmiyor. Çok ciddi maliyetlerle yatırımlar yapılıyor ama karlılık oranımız düşük. Sağlık turizmi faaliyetlerinin yürütülmesinde bu hataya düşülmemelidir. Sağlık turizminde ucuz fiyat politikası yerine kaliteli hizmet sunumu, marka olma vurgusu ön plana çıkarılmalıdır. Sağlık turizminin bu şekilde sürdürülebilir olacağına ve turizm türleri içinde ön plana çıkacağına inanıyorum. Sonuç olarak Batı Akdeniz Bölgesi ve Antalya mevcut turizm altyapısını kullanarak, yaşlı turizmi, sağlık turları düzenlemeli, Üniversiteler, özel sektör ve kamu kurumları belirli alanlarda odaklanarak marka olma yolunda birlikte çalışmalıdır.

11 Mehmet KURDOĞLU Antalya Vali Yardımcısı Antalya havalimanı her yıl 12 milyon turiste hizmet vermektedir. Antalya, Isparta ve Burdur coğrafi ve ulaşım açısından sağlık turizmine elverişli bir bölgede yer almaktadır. Sağlık turizmi konusunda Bölgede akredite olmuş kuruluş sayısı yeterli düzeyde değildir. Akredite olmuş kurum sayısı artırılmalı ve yaşanan etik sorunlar çözülmelidir. Sağlık problemi yaşayan kişinin içinde bulunduğu zorlu durumdan faydalanmaya kalkılırsa kaybedilir. Sağlık turizminde ana öge sağlık olmalı ama bu turizm ile birlikte yürümeli. Bize yol gösterecek anahtar sözcüğü ve bu yolda ulaşılacak hedefi seçmek gerekiyor. Antalya da 500 bin yatak kapasitesi var de ihracat gelirimiz 36 milyar dolar, turizm gelirimiz ise 12 milyar dolardı yılında ise ihracat gelirimiz 152 milyar, turizm gelirimiz 29 milyar dolara ulaştı. İhracatta 4 kattan fazla büyürken, turizmde yaklaşık 2.5 kat büyümüşüz. Yatak kapasitemiz mi, kültürel varlıklarımız mı, otel sayımız mı azaldı? Hayır, hatta daha kaliteli hizmet sunuyoruz ama fiyat rekabeti nedeniyle birbirimizin bacağına kurşun sıkıyoruz. Bunun öz eleştirisini sağlık turizminde yapamazsak vardığımız noktalarda yanlışlar yaparız. 9

12 10 PANEL KONUŞMALARI Mayıs 2013 ÇALIŞTAYIN KAPSAMI

13 11 Antalya, Isparta ve Burdur da 19 u hastane olmak üzere toplamda 40 kamu kurumu, özel firma ve STK ile yüz yüze mülakat gerçekleştirilerek Batı Akdeniz de sağlık turizmine ait sorun ve çözüm önerileri birebir görüşmelerle ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Sağlık Turizmi kapsamında Birleşmiş Milletler ile birlikte ihtiyaç analizi çalışmaları yürütüldü ve sonuçlandırıldı. Özellikle sektörün faktör-girdi şartları, ilgili destekleyici kuruluşlar, rekabet koşulları, talep koşulları hakkında analizler yapıldı. Bu çalışmalar sonrasında yapılacak olan faaliyetlere ilişkin iş planı ve başvurulabilecek kamu destekleri de katılımcılarla paylaşıldı. Saadettin DİKMEN Moderatör

14 2012 yılında yayınlanan bir tebliğ ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kümelenme çalışmalarını destekleme kararı aldı. İşbirliği ve ortak hareket etme kültürü her hangi bir kümenin desteğe hak kazanabilmesi için önemli. Kümelerde en az 20 firma olması gerekmekte ve üniversitelerle ticaret odalarının paydaş olarak yer alması kümeleri daha güçlü kılmaktadır. Uygun bulunan küme oluşumları ve faaliyetleri Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından geri ödemesiz olarak %50 oranında desteklenecektir. Bakanlıkça desteklenebilecek faaliyetlerden bazıları şunlardır : Gülşah TARHAN Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Uzmanı - Küme koordinasyonunu, farkındalığını ve etkinliğini geliştirme faaliyetleri - Faktör koşullarını ve piyasalarını geliştirme faaliyetleri - Verimlilik arttırıcı uygulamalar faaliyetleri - Yenilikçilik faaliyetleri 12 Sağlık turizminde başat aktör hastaneler olmakla birlikte oteller ve seyahat acentelerinin yadsınamaz katkıları vardır. Oteller ve seyahat acenteleri sağlık turizminin gelişmesinde önemli rol oynayacaktır. Antalya nın turizmde gösterdiği başarının altında otellerin kaliteli hizmet sunumunun yanı sıra turistlere sağlanan sağlıklı ve güvenli taşımacılık ve rehberlik hizmetleri de yatmaktadır. Sağlık turizminde de başarı sağlanması için tüm sektörün ortak hareket etmesi faydalı olacaktır. Oteller ve ulaşım hizmeti veren şirketler turizm konusunda 30 yılda oldukça tecrübeli hale geldiler. Sağlık sektörü bu tecrübeden faydalanmalıdır. Gidemediğin Yer Senin Değildir sözü ulaşımın önemine vurgu yapmaktadır. Bu nedenle Sağlık turizmini destekleyebilecek sektörlerin başında ulaşım hizmetleri gelmektedir. Metin ÖLÇER Konyaaltı Otelciler ve Turistik Tesisler Birliği Derneği Başkanı

15 13 Antalya nın sağlık turizmi alanlarından özellikle medikal turizm ve cerrahi-estetik tedavilere yönelmesi daha faydalı olacaktır. Bunun yanında Antalya wellness-spa, ileri yaş-engelli turizmi konusunda da önemli bir potansiyele sahiptir. Sağlık turizmi mevzuatının geliştirilmesi için Bakanlık olarak çabalarımız devam etmekte. Bu konuda belli bir mesafe kat edildi ancak bunu yeterli olarak görmüyoruz. Yeni çalışmalarla konuya daha çok ivme kazandıracağız. Sağlık Turizmi ile ilgi devam eden mevzuat çalışmaları şunlardır : - Konaklama Tesislerinde Açılacak Sağlık Kuruluşları Genelgesi - Aracı Kurumlar Ve Sağlık Turizmi Süreçleri Yönetmeliği - Kür - Rehabilitasyon Ve Medikal SPA Merkezleri Yönetmeliği - Sağlık Serbest Bölge Yönetmeliği - Hastaların Avrupa Birliği nde Serbest Dolaşımı İlgili Mevzuat - Sağlık Turizmi Hizmeti Sunacak Sağlık Kuruluşlarında Uluslararası Kriterleri Taşıması İle İlgili Mevzuat Çalışması Adnan SEMERCİ Antalya Sigortacılar Derneği Başkanı

16 14 SAĞLIK TURİZMİNDE TANITIM VE PAZARLAMA GRUBU Grup Moderatörü Ali KAYA - Agne Tours Raportör Osman AĞRALI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Metin TATLI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sorun 1 : Sağlık turizminde, ortak tanıtım ve pazarlama yapma noktasında eksikliklerin mevcut olması Öneri : Hastanelerin acenteler ile işbirliği yapması ve birlikte hareket ederek uygun pazarlama teknikleriyle pazarlama ve tanıtımı gerçekleştirmelerinin uygulamaya konulması Öneri : Tedavi yöntemlerinin pahalı ve bekleme sürelerinin uzun olduğu, yetersizliklerin yaşandığı ülkeler hedef seçilerek bu ülkelerde, Batı Akdeniz Bölgesi hastanelerinin ortak çalışmasıyla yurtdışı temsilcilik sistemi ve irtibat ofislerinin kurulması

17 Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri Öneri : Yurtdışı pazarların araştırılması ve hedef pazarın seçilmesi sonucunda yürütülecek tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde hastaneler arasında işbirliğinin sağlanması : Sağlık turizminde ürünlerin belirlenerek paket haline getirilmesi, uygun pazarların ve tanıtım metotlarının seçilmesi ve bunlara uygun pazarlamanın yapılması : Sunulabilecek sağlık hizmetlerinin belirlenmesi ve bu hizmetler için talep edilecek ücretlerin hizmet sunumu öncesinde çeşitli araçlar vasıtasıyla duyurulması : Belirlenen paketler için hedef ülkelerin seçilmesi, katılım sağlanacak yurtdışı fuarların belirlenmesi ve Bölgenin sağlık turizmi potansiyelinin anlatılması : Tanıtım ve pazarlama organizasyonlarında ucuzluk vurgusundan çok hizmetin kalitesine yönelik vurgunun ön plana çıkarılarak, hizmette sunulan kalite ile rekabetçiliğin sağlanması : Bölgeye deniz-kum-güneş turizmi kapsamında gelen turistlere, bölgenin sağlık turizminde sunduğu hizmetlere yönelik bilgilendirme yapılması ve söz konusu kitlenin sağlık turizmi kapsamında bölgeye yeniden gelmesinin sağlanması : Yerel yönetimler, Valilikler gibi önemli yerel aktörlerin internet siteleri ve yurt dış turizm ataşelikleri vasıtasıyla bütünsel tanıtımların yapılması : Başta Ekonomi Bakanlığı olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşların tanıtım ve pazarlama konusunda sağlamış olduğu teşviklerin kullanılması : Sağlık bakanlığının mevzuatından kaynaklanan sağlık kuruluşlarının kendi isimleri ile yurtiçinde reklam yapamaması sorununun giderilerek, kuruluşların reklam yapabilmelerinin sağlanması : Ülkeye ve Bölgeye gelen turistlerin pasaportlarına pasaport kontrolleri sırasında içinde çağrı merkezi numaraları, sağlık turizmi ve sağlık ile ilgili bilgilerin yer aldığı tanıtıcı flyer (el ilanı) konulması 15 Sorun 2 : Sağlık turizminin pazarlanmasındaki en büyük problemlerden biri olan güven sorunun aşılması ve yabancı hastaların güveninin kazanılması Öneri : Sağlık alanında güvenin sağlanmasının akreditasyon ile yakından ilgili olması nedeni ile akredite olmuş sağlık kuruluşu sayısının artırılması Öneri : Sağlık turizminde hastaların hekimlere olan güveninin tedavi merkezinin seçiminde çok önemli olması nedeni ile hekim güvenilirliği üzerine çeşitli çalışmaların yürütülmesi ve hasta doktor iletişiminin internet ortamında tedavi öncesinde gerçekleştirilmesi Sorun 3 : Antalya nın Sağlık Turizmi alanında tanınmayarak ucuz tatil imkanları sunan bir destinasyon olarak bilinmesi Öneri : Antalya nın ucuz destinasyon imajından sıyrılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi Öneri : Sağlık Turizmi için gelen turistlerin Bölgeye kolay ulaşımını sağlamak için tarifeli uçuşların sayısının artırılması ve tarifeli uçuş olmayan ülkeler ile tarifeli uçuşların gerçekleştirilmesi

18 16 GRUP KATILIMCILARI ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ Dr. Mehmet ABAY Talya Tıp Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Yurtşen ADIYAMAN Holiday for Health Yönetici Osman AĞRALI Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Uzman Nezihi Temel ALBAYRAK Niobel Travel Acente Iyad AZZARU Nexa Travel Acente Zafer CENGİZ TUYED Üye Erdem ÇETİN Klinik Antalya Diş Hekimi Kadir ÇEŞİTLİ ANSAT Yönetim Kurulu Mert DEMİRSÖZ Anadolu Hastanesi Sağlık Turizmi Koordinatör Yrd. Abdullah DOĞANAY TWC Travel Genel Müdür Yardımcısı Gürsel ENÇ Meyer Belgelendirme Bölge Temsilcisi Dr. Aytaç ERTUNA Memorial Hastanesi Sağlık Turizmi Müdürü Lyudmila GÜNAYDIN Enda Tour Müdür Derya KARADAĞ Akademik Diş Polikliniği Uluslararası İlişkiler Ali KAYA Agne Tours Acente İbrahim KILIÇ Meyer Belgelendirme Baş Denetçi İlknur SELÇUK KÖKER İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İl Müdür Yardımcısı Zehra Uğur NALBANTÇI Akademik Diş Polikliniği Başhekim Gülşah TARHAN Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. Uzman Yardımcısı Metin TATLI Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Uzman Çağatay TEKGÜZEL Talya Tıp Mekezi Yönetim Temsilcisi Bilal YALÇIN Akdeniz Üniversitesi Araştırma Görevlisi Elvan ZAİM Dünya Göz Hastanesi Hastane Müdür

19 17 BATI AKDENİZ BÖLGESİNDE SAĞLANAN SAĞLIK HİZMETLERİ VE ETİK SORUNLAR GRUBU Grup Moderatörü Şevket YİRİK - Akdeniz Üniversitesi Raportör Abdullah MADENCİ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sorun 1 : Sağlık turizmi kapsamında Bölgeye gelen turistlerden gereksiz muayeneler ve tetkiklerin yapılması yoluyla daha fazla gelir elde edilmeye çalışılması gibi ciddi etik problemlerin mevcudiyeti Öneri : Sağlık sektöründe faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar başta olmak üzere sektörde faaliyet gösterenlere turistlere yönelik etik davranış kurallarının öğretilmesi Öneri : Etik problemlerin çözümünün sağlanması için Valilik bünyesinde aralarında SGK, üniversite, ilgili kamu kuruluşları ve özel kesimden üyelerin yer alacağı Denetleyici Etik Kurulu oluşturulması ve bu kurulun bağımsız olarak karar almasının sağlanması

20 Öneri Öneri : Özel hastane, klinik ve diğer sağlık kuruluşlarının tüm faturalarının şeffaf bir şekilde düzenleyerek, bu kuruluşların yapılan tedavi ve tetkikler hakkında ayrıntılı bilgi vermesinin sağlanması : Otel revir odalarının özel hastanelerce kiralanmasının neden olduğu yüksek fiyat politikalarını incelemek amacıyla İl Sağlık Müdürlüğünün otel revir odalarını düzenli olarak denetlemesi Sorun 2 : Sağlık turizmi kapsamında sunulan hizmetlerin fiyatlandırılmasında çeşitli problemlerin yaşanması Öneri : Sağlık turizminde ve turist sağlığında, sunulan hizmet karşılığında ödenecek ücretlerin önceden belirlenmesi ve böylece Turistlerin verilen hizmete karşı ödeyeceği ücreti önceden bilerek kendini güvende hissetmelerinin sağlanması Sorun 3 : Sağlık turizminde kayıt sorunlarının yaşanması Öneri : Hizmet almak amacıyla sağlık kuruluşuna başvuran turiste ait tüm gerçekleştirilen tedavilerin elektronik sistemle kayıt altına alınmasının ve söz konusu bu kayıtlara diğer hastanelerin ulaşmasının sağlanması 18 Sorun 4 : Sağlık turizmi yapan seyahat acentelerinde sağlık turizmi konusunda yeterli kapasiteye sahip olmaması Öneri : Sağlık turizmi yapacak acentelerin JCI gibi uluslararası standartların uygulandığı özel bir akreditasyona tabi tutularak çalışmasının sağlanması Öneri : Acentelerin turistlerin anadilinde hizmet verecek çağrı merkezleri kurması ve bu merkezler aracılığıyla turistlere bilgilendirmede bulunması Öneri : Turistlerin seyahat sırasında başlarına gelebilecek her türlü sağlık probleminin giderilmesine yönelik olarak acentelerce turistlere danışmanlık yapabilecek doktorların istihdam edilmesi Öneri : Turistlere Bölgede bulundukları dönem boyunca içinde tedavi olabilecekleri yerlerin belirtildiği broşürler verilerek bilgilendirilme faaliyetlerinin yürütülmesi GRUP KATILIMCILARI ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ Halil ALKIŞ Isparta İl Sağlık Müdürlüğü Tıbbi İstatistik Görevlisi Şenay BAŞIBÜYÜK Burdur İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Turizmi Dr. Mehmet ÇAM Antalya SGK İl Müdürlüğü Sağlık SGM Müdürü Ece DAŞKAYA ATSO Ar-Ge Merkezi Tülay GÜN Burdur İl Sağlık Müdürlüğü Koordinatör Yasemin KAYA Agne Tours Acente Sahibi Abdullah MADENCİ Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Uzman Hülya TEBERDAR Antalya Tanıtım A.Ş. Tanıtım Bölümü Ayşe TEKİN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğretim Görevlisi Salih TONAY Isparta İl Sağlık Müdürlüğü Şube Müdürü Mustafa YILDIZ TWC Turizm Seyahat Acentesi Acente Sahibi İsmail Hakkı YILMAZ Isparta İl Halk Sağlığı Müdürlüğü Tıp Doktoru Şevket YİRİK Akdeniz Üniversitesi Öğretim Görevlisi

21 19 SAĞLIK TURİZMİNDE HUKUKİ DÜZENLEMELER VE İNSAN KAYNAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ GRUBU Grup Moderatörü Prof. Dr. Sebahat GÖZÜM - Akdeniz Üniversitesi Raportör Esra ALAGÖZ KAYA - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sorun 1 : Sağlık turizminde yaşanan hukuki sorunların giderilmesi için çeşitli düzenlemelerin yapılması gerekliliği Öneri : Hekimlerin mesleki sigorta poliçesinin devlet tarafından ödenerek pirim miktarının arttırılması

22 Öneri Öneri Öneri : Sağlık sektöründeki seyahat acentelerinin ve aracı kurumların çalışmasıyla ilgili mevzuatın hazırlanması : Sağlığın ve turizmin temel kurallarından yola çıkılarak Sağlık turizminin tanıtımıyla ilgili mevzuat çalışmasının yapılması : Avrupa da mevcut olan hastaların serbest dolaşımına Türkiye nin de dahil edilmesi Sorun 2 : Sağlık turizminde Bölge sağlık kuruluşlarının uluslararası standartların altında faaliyet göstermesi ve akreditasyonun bulunmaması Öneri : Sağlık turizmi yapacak hastanelerin ulusal kalite standartlarını sağlaması ve tanınır hale gelmesi için çaba sarf etmesi Öneri : Ekonomi Bakanlığının hastanelerin akreditasyonu için sağladığı destek hakkında tarafların bilgilendirilmesi Öneri : Belgesi olmasa bile kalite standartlarını sağlayan hastanelerin listesinin Sağlık Bakanlığı tarafından duyurulması Öneri : Sağlık turizmi yapan kurumların tanıtımının yapılabilmesi için yasal düzenleme yapılması, İngilizce web sayfalarının oluşturulması, hastanelerde İngilizce yönlendirmelerin yapılması, tedavi ve diğer uygulamalarda şeffaf politikaların izlenmesi Sorun 3 : Türkiye de bakım sigortasının yeterince bilinmemesi Öneri : Ülke mevzuatında bakım sigortasına ilişkin düzenlemelerin bulunmamasının neden olduğu yaşlı ve bakıma muhtaç turistlerin Bölgeye çekilememesi sorununu aşmak amacıyla bakım sigortası ile ilgili mevzuat düzenlemesinin yapılması 20 Sorun 4 : Sağlık turizminde sigorta konusunun yeniden gözden geçirilmesinin gerekliliği Öneri : Geri ödeme ile ilgili hukuksal düzenlemelerin yapılması Sorun 5 : Sağlık turizmi ve turist sağlığı kapsamında tedavi olan turistlerin haklarının korumasına yönelik mekanizmalarının yeterli düzeyde olmaması Öneri : Özel hastanelerin sundukları hizmet karşılığında talep edeceği fiyatların Sağlık Bakanlığınca belirlenmesi ile ödenecek ücretlerin açığa kavuşturularak turistlerden fazla ücret alınmasının önüne geçilmesi Öneri : Sağlık turizmi kapsamında hizmet sunan hastanelerin tüm tedavilerin, fiyatların, açıkça anlatıldığı İngilizce web sitesine sahip olmasının sağlanması Öneri : Yedi gün yirmi dört saat İngilizce hizmet verecek telefon hatlarının kurulması, Sorun 6 : Sağlık turizmini yapabilmek için kalifiye insan kaynağına olan ihtiyaç, özel hastanelerdeki nitelikli personelin kamu hastanelerine geçişi ve yabancı dil bilen ara eleman sıkıntısı Öneri : Özellikle özel sektörde çalışan nitelikli sağlık personelinin çalışma şartlarının ve ücretlerinin gözden geçirilerek düzenlenmesi ve personelde mem nuniyetinin sağlanması Öneri : Sağlık çalışanlarının İngilizcesinin ve çalışanlarının kültürel yeterliliği ile duyarlılığının hizmet içi eğitimlerle geliştirilmesi Öneri : Yabancı doktor ve hemşirelerin sağlık sektöründe çalışmalarının önünün açılması ve söz konusu kişilerde aranan Türkçe bilme şartının kaldırılması

23 21 GRUP KATILIMCILARI ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ Dr. Dursun AYDIN Sağlık Turizmi Daire Başkanı Başkan Haluk BİLGİÇ Antalya SGK İl Müdürlüğü Murat paşa SGM Müdürü Dr. Ebru BÜYÜKKARAMAN Antalya İl Sağlık Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Sebahat GÖZÜM Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dekanı Dr. Pınar KAPAN Murat paşa Belediyesi Doktor Esra ALAGÖZ KAYA Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Uzman Doç. Dr. Selma ÖNCEL Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Alaattin ÖZYÜREK Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Koordinatör Adnan SEMERCİ ANSAD Mali Müşavir Züleyha TOKSOY Antalya Kamu Hastaneleri Genel Sekreterliği Hemşire Dr. Cüneyt YILDIRICI Burdur Kamu Hastaneleri Genel Sekreterliği Doktor A. Cengiz YILMAZ ANSAT/Medishifa Y. Kurulu Başkanı

24 22 TEDAVİ ÖNCESİ VE SONRASI HİZMETLER (REHABİLİSTASYON, KONAKLAMA, ULAŞIM) GRUBU Grup Moderatörü Metin ÖLÇER - Konyaaltı Otelciler ve Turistik Tesisler Birliği Derneği (KOTEB) Raportör Sadettin DİKMEN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sorun 1 : Türkiye de tedavi öncesi ve sonrası hizmetlerde zincirlerin halkaları arasında kopuklukların yaşanması Öneri : Sağlık Turizminde izlenen politikanın temelde sürdürülebilirlik üzerine kurularak sürdürülebilir sağlık turizminin hayata geçirilmesi yönünde çalışmaların yürütülmesi Sorun 2 : Seyahat acenteleri ya da aracı kuruluşların sağlık turizmiyle ve hastalarla uğraşma konusunda isteksiz olmaları Öneri : Seyahat acentelerinin, sağlık turizmi, koruyucu tedavi yöntemleri, spa, wellnes ve alternatif terapiler konusunda bilgilendirilmesi.

25 Öneri Öneri Öneri : Seyahat acenteleri ve paydaşlara, sağlık turizminin yeme-içme, gezme gibi birçok aktiviteyi içinde barındırdığının aktarılması : Sektördeki tüm aktörlerin bilgilendirilmesi, farkındalık yaratılması ve kendi aralarında koordinasyonun sağlanması : Seyahat acentelerine, hasta ile ilk etapta muhatap olacak personele ve rehberlere terminolojik bilgilendirme yapılması ve rehberlerin eğitilmesi Sorun 3 : Direk uçuş sayılarının yetersiz kalması ve aktarmalı uçuşların sağlık turizmi kapsamında hizmet almak isteyen turistlerce tercih edilmemesi Öneri : Havayolu şirketlerinin alternatif turizm konusunda ikna edilmesi ve direk uçuş sayılarının artırılması Öneri : Kamu kesimi ve özel sektörün bir araya gelerek sağlık turizmi konusunda kamu politikalarının oluşturmasında birlikte hareket etmesi Sorun 4 : İşitme ve konuşma engelli hastaların telefon ile sağlık hizmetlerine erişememesi ve bu durumun tedavi öncesi hizmetlerin aksamasına neden olması Öneri : Tedavi öncesi ve tedavi sonrası hizmetler ile hasta takibinde, teknolojinin kullanımının artırılması Öneri : Tedavi öncesi ve tedavi sonrasında hasta ile doktorun sağlıklı iletişim kurmasına katkı sağlamak üzere görüntülü konuşma sisteminin yaygınlaştırılması Sorun 5 : Rehabilitasyona ihtiyacı olan hastaların tedavilerinin gerçekleştirilebilmesi için rehabilitasyon merkezi ve hastanelere ihtiyaç duyulması Öneri : Rehabilitasyona ihtiyaç duyan kişilere hizmet sunulması için rehabilitasyon merkezlerinin kurulması ve kurulacak merkezler için arazi bulma konusunda yardımcı olunması 23

26 Sorun 6 : Dil bilen ara eleman sıkıntısı Öneri : Tedavi öncesi ve sonrasında ara personelin davranışları, hastaya yaklaşımı gibi hususların önemli olması nedeni ile ara elemanların dil probleminin çözülmesi için çeşitli çalışmaların düzenlenmesi Sorun 7 : Yerel yönetimlerin üzerine düşen görevlerin varlığı Öneri : Sağlık turizminin gelişimi konusunda yerel yönetimlerin şehir, ulaşım, kentleşme gibi hususları çözmesi ve gürültü ve görüntü kirliliği gibi turizm imajına olumsuz yönde etki edecek etkenlerin giderilmesi GRUP KATILIMCILARI ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ Yeliz KOÇ AY Antalya 112 Acil Çağrı Merkezi Müdürlüğü Ar-Ge Proje Koordinatörü Nihat AYÇEMAN Sağlık ve Doğal Terapiler Derneği Başkan Sadettin DİKMEN Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Uzman Yücel ECER ICF Airports Operasyon Metin ÖLÇER KOTEB Turizm Başkanı Dündar ULUĞKAY İGA A.Ş. Y. Kurulu Başkanı 24

27

28 T.C. BATIAKDENİZKALKINMAAJANSI WESTMEDITERANEANDEVELOPMENTAGENCY BAKAYayınNo:2014/90