YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ. Prof. Dr.Berin Ergin

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ. Prof. Dr.Berin Ergin"

Transkript

1 YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ Prof. Dr.Berin Ergin 20.Yüzyıl dünyada değişikliklerin en fazla oluşmaya başladığı, teknolojinin en üst düzeyde ve en hızlı bir biçimde gelişme kaydettiği ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin de,engin bilgi ve dirayeti ile Atatürk ün dünya çapında bir lider, bir komutan ve bir devlet adamının azimli ve tutarlı görüşleri ile şekillenerek kurulduğu bir yüzyıl olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kurulmasında gerekli olan bağımsızlığın kazanılması için dört bir yanda verilen mücadelede ülke çapında erkeği ile birlikte kurtuluş savaşını onunla yan yana, her türlü olumsuz şartlarda, şevkat, yardım, destek ve en önemlisi bağımsızlık azmini hiç kaybetmeden savaşmış Türk Kadını, doğal olarak,diğer batılı ülkelerden çok önce demokratik düzenin vazgeçilmez ve insan onurunun gerektirdiği haklara yasalar ile sahip olmuştur. Yasalarda düzenlenmiş ve gerçekte insan hakkı olan bir çok hak, maalesef egemen erkek zihniyeti nedeniyle bugün dahi bir çok ülkede sorun olarak hala toplumun gündemini işgal etmektedir. Oysa İstiklal savaşını erkeği ile birlikte kazanmış Türk Kadını siyasi ve sosyal haklara genç Türk Devleti kurulması ile veya çok kısa bir süre içinde Anayasal hak olarak diğer ülkelerden çok önce kavuşmuştu. Kanunlarda düzenlemiş bu hakların bugün geldiği düzey, hakların nitelikleri ve çeşitli boyutları ile ve özellikle çalışan kadınlar ile ilgili hakların neler olduğu uluslararası metinlere de değinilerek açıklanmaya çalışılacaktır. Belirtmek gerekir ki;teknolojinin ilerleme hızı yanı sıra üçüncü bin yıla girerken sosyal kurumlarda, hürriyetlerde, eşitlikte ve özellikle cinsiyete dayalı ayrıcalıksız uygulamada hızlı bir gelişme süreci yaşanması da zorunludur. Bunu başaramayan ülkelerin yaşama şansı giderek azalacaktır. 20. Yüzyıl, kadınların korunması için uluslararası planda bir çok önlemlerin alındığı ve devletlerin halklarına eşit hak ve imkanlar sağlama yükümlülüğünü duyduğu bir dönem olmuştur. Bunun anlamı 20 yüzyıla gelininceye kadar kadın cinsinin erkek cins karşısında ezilmiş ve eşit hak ve imkanlara sahip olamamış ve hakları olsa bile koruyamamış ve kullanamamış bulunduğunun ifadesidir.

2 Gelişmiş ülkelerde kadın ve erkek farkı gözetilmeksizin sosyal hak ve hürriyetler kuramsal olarak çözümlenmiştir. Gelişmemiş ve ekonomik bakımdan güçsüz toplumlarda ise, sosyolojik yapıdaki tutuculuk, örf ve adet kuralları, eşitliğin kadınlar aleyhine bozulmasına neden olmaktadır. Kanunlar karşısında fertler farklı işleme tabi tutulmakta ve bu fark cinsiyet farkı olduğu kadar aile, sınıf, inanç,farklarından da kaynaklanmaktadır. Türkiye ekonomik bakımdan gelişmiş ülke safına oturtulmamakta ise de kanunlar karşısında, sınıf farkının gözetilmediği ve özellikle cinsiyet ayırımının yapılmadığı bir ülke olarak, kadınlara özgü hak ve imkanların da tanınması açısından, gelişmiş ve ileri sanayi toplumları ile aynı sırada olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Türk kadını cumhuriyet dönemi ile tüm haklarına yasalar ile kavuşmuştur. İnsanın insanca yaşaması ilkesi ışığında devlet gerekli önlemleri almaya yönelik olarak düzen getirmiştir. Türk toplumunun gelişmiş olduğunu varsaydığımız batılı toplumlardan farklı olarak hak ve hürriyetleri için kurtuluş savaşından sona büyük ve önemli bir sosyal iç mücadele vermemiş olması da dikkat çekicidir. Örneğin Türk toplumu büyük ve önemli işçi hareketine sahne olmamıştır. Çalışanların hakları Devlet tarafından dirayetli yöneticiler ile çeşitli dönemlerde kabul edilmiştir. Türk toplumu Anayasa ve Kanunlar ile sağlanmış hak ve hürriyetleri sosyal imkanları, cinsiyet farkı gözetmeksizin tüm vatandaşlara tanımıştır. Çalışan kadına özgü, koruyucu nitelikte hükümlere uluslararası sözleşmeleri kabulden önce de ve hatta bir çok sözleşmeye imza koymamış bulunulmasına rağmen bu sözleşmelerdeki hükümlere, yasalarda yer verecek kadar çağdaş bir nitelik sergilemektedir. ANAYASA VE YASALARDA DÜZENLENMİŞ KADINLARA YÖNELİK HAKLAR: A ) T.C. Anayasasında düzenlemiş Anayasal Hakları Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kurulduğu günden beri geçirdiği evrim içinde değerlendirmek gerekirse, ATATÜRK ün MUASIR MEDENİYET sözcüğünü açıklamak ve o dönemin parlamenterlerini, hükümet bireylerini anmak gerekmektedir. Türklerin kanun karşısında eşit ve istisnasız kanunlara tabi olacakları ve hür doğup hür yaşama hakları bağlamında cinsiyet farkı gözetilmemiştir. Çağdaş düşünce sistemi içinde 1923 te cinsiyet ayırımı güdülmeden kabul edilmiş Teşkilat ı Esasiye Kanunu, muasır medeniyet sözcüğüne uygun hakları ihtiva etmiştir. Siyasal hakkına Türk Kadını tarih ve 2599 sayılı yasa ile kavuşmuştur. 22 yaşını bitiren kadın erkek her Türk vatandaşının mebus seçme hakkı bulunduğu Teşkilatı Esasiye nin 10 maddesinde yer almış ve 11 maddesinde de otuz yaşını bitiren kadın erkek her Türkün mebus seçilebileceği belirtilmiştir. Böylece

3 toplumdaki tüm değişikliklerde etken olan aydın Türk kadını siyasi hayatta da yerini almak üzere anayasal hakka sahip olmuştur. Hak olarak sahip olduğu siyasal hakkını Türk kadını bugüne kadar gerektiği şekilde kullanamadığı bir gerçektir. Kadının politika serüveni içinde yer alma imkanı halen demokratik bir düzeye oturmuş değildir. Seçilme hakkının kullanılmasında doğrudan ve dolaylı etkenler varlığını bütün hızıyla sürdürmektedir. Gerek seçim sistemi ve gerekse ve erkek milletvekili sayısının nüfusa orantılı olarak kanunla düzenlenmemiş bulunması bu konudaki eşitsizliğin sürmesinde başlıca nedenlerdir. Seçim sistemi ve kadınların seçme hakkının yanında seçilme hakkını kullanmasının engellenmesinin nedenleri ve önlemlerinin neler olacağı konusuna çözümler her zaman aranmış ve halen de aranmaktadır. Üniversitelerce, kadın sosyal örgütlerince partilerin kadın kollarının faaliyetleri ile devamlı olarak konu incelenmiş çeşitli vesilelerle paneller konferanslar düzenlenmiş, milletini seven duyarlı kişilerce halkın sağ duyusuna hitap edilmeye çalışılmıştır. Ancak belirtelim ki bu faaliyetler belirli bir yörede ve zümre içinde ve çoğu kez ulaşılması gereken yere ulaşamadan veya üst düzeyde yapılan toplantılar için kalarak Türk kadın seçmenine ulaşamamış tüm çabalar eriyip gitmiştir. Toplumda giderek artan kültür farkı,inanç biçimindeki farklılaşma kadın toplumunu birbirinden uzaklaştırmaktadır. Erkek cinsin sosyal yapısından kaynaklanan egoizm ve bazı yöresel örf ve adet toplumun yapısını bozmakta, ve sonu hazin olan bir uçuruma doğru koşulmaktadır. Her gün çığ gibi büyüyüp ejderha haline gelmekte olan sözde islamcı kadın hareketi, Türk Kadının Osmanlının son dönemlerinden beri verdiği uğraşın sonuçlarını toplumun her kesiminde alamadığının bir göstergesidir. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yıkılışına kadar varacak bir acz içinde gelişen vatandaşlar arasındaki ayırımcılık kadın erkek ayırımcılığını da birlikte getirmektedir. Toplumda meydana gelen bozuk düzenin yarattığı kopukluk kadının siyasi hayatta erkek cinsle eşit kuluvarda koşmasını da engellemektedir. İslamcı kadın hareketi sözde kadınlara seçme ve seçilme özgürlüğünün verilmesini savunur görünmekte ise de kadınlara tam anlamı ile baskı rejimine davetiye olup ne yazık ki gerek ekonomik özgürlüğü olmayan ve gerekse eğitimsiz kadın kitlelerinin üzerinde etkin hale gelmiş bu cereyan kadının siyasi platformdan uzaklaştırmaktadır. Böylece 1934 ten bu yana kadınların seçilme haklarının gereği gibi kullanılamamasının sebeplerini ; eğitimsiz çevredeki maksatlı yanlış dini bilgiler ; çarpık eğitim; kadının korku dolu bir hayata itilmesi ve ekonomik özgürlükten yoksun bırakma usullerinin muhafaza ve yerleştirilmesi; seçim yasasının hangi politik formasyonda olursa olsun siyasi partilerce, sadece kendilerinin seçilmesini amaçlayan bir alet olarak nasıl formüle edileceği hesabının yapılması ve toplumun, ileriki kuşakların, devletin geleceğinin hiç düşünülmemesi, bağnaz bir zihniyetin seçim yasasını değiştirmeye cesaret edememesi ve korkması, olarak özetlemek, yanlış olmayacaktır. Oysa açıklamak gerekir ki, 1961 Anayasası her bakımdan yeni modern ve dinamik bir anlayış ürünü olarak toplumun gereksinimlerine göre hazırlanmış bir Anayasa olup, cumhuriyetin kuruluşundan sonra bir çok kurumun oluşmasını mümkün

4 kılmış,ve 1961 yılına kadar mevcut olmayan kurumlar bu Anayasa ile kurumsallaşmıştır. Topluma önemli sosyal değişiklikleri getirmiş ve özellikle çalışan kadınlar açısından istihdam ve sosyal güvenlik hakları bakımından daha yeni ve modern ve dinamik anlayış ürünü haklar sağlamıştır. Bu hakların sağlanmasında bir sınıf mücadelesinin olmaması da Türk toplumunun yeniliklere açık demokrasiyi isteyen ve ne denli gelişme potansiyeli olan bir ülke olduğunun göstergesidir. Gelişmiş ülkelerin kurumları örnek alınmak suretiyle kurumların temelleri atılmıştır. Daha sonra 1982 Anayasası da hürriyet ve demokratik hukuk düzeni içinde her Türk vatandaşının temel hak ve hürriyetlerini eşitlik ve sosyal adalet içinde ve çağdaş bir anlayışla benimseyerek, bu ilkeler doğrultusunda daha detaylı kurallar içeren bir Anayasa olarak temel hakları düzenlemiştir. Anayasa ve yasalarda kadınların siyasi hakları açısından özellikle seçilme hakları açısından hiç bir engelleyici hüküm olmadığı halde,siyasi istikrarsızlık ve erkek cinsin yönetimdeki beceriksizliği, kötü politikalar, politikaların bireysel yarar sağlama aracı haline getirilmesi, kadını giderek politika sahnesinden uzaklaştırmış uzaklaştıkça da, nüfusun yarısını kadınların teşkil etmesine rağmen, geride kalmasına ve politika da erkek cinsin egemen olmasını mümkün kılmıştır. Ancak belirtmek gerekir ki siyasal hakların kullanılmasında ki eşitsizlik dışında diğer hak ve imkanlar ve koruyucu hükümler açısından özellikle çalışan kadınların uluslararası anlaşmalar hükümlerine de paralel olarak, dil, ırk, renk cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit oldukları Anayasanın 10. maddesinde yer almıştır. Özellikle kadınlar açısından konuya değinildiğinde,uluslararası sözleşmeler hükümlerine paralel olarak, kimsenin zorla çalıştırılamıyacağı, kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağı, herkesin dil, ırk, renk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olunduğu,herkesin dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahip bulunduğu, kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamayacağı, küçükler ve kadınların çalışma şartları bakımından özel olarak korunacakları, devletin çalışanlara adaletli bir ücret elde etmeleri için gerekli önlemleri alacağı, herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip bulunduğuna dair haklar Anayasal haklar olarak düzenlenmiştir( Madde 5,10,18,42,48,49,50,55,56,60,) Yukarıda özetle verilmiş Anayasa hükümlerinden anlaşılacağı üzere Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında cinsiyet ayırımına dayalı olarak kadınlar aleyhine düzenlemiş hiç bir hak mevcut değildir. Birleşmiş Milletlerin Kadınlara Karşı Ayırımın Kaldırılması Beyannamesinde, kadın erkek eşitliği ilkesinin devletlerin Anayasalarında yer alması hakkındaki önerisi, esasen Türkiye tarafından çok önceden gerçekleştirilmiştir.

5 Herkesin kanun önünde cinsiyet ayırımı gözetilmeksizin eşit bulunduğu, kadınların seçme seçilme, çalışma, kamu görevlisi olması hakları eşit olarak düzenlenmiştir. Anayasaya dayanılarak çıkarılmış kanunlarda da hiç bir ayırımcılık gözetilmediği bir yana, kaynağını Anayasadan alan hükümlerle kadınlar özel olarak korunmuşlardır. Açıklamak gerekir ki, Türkiye nin onayladığı uluslararası anlaşmalar ve belgelerden; tarihli ve insanın insan olarak haiz olması gereken asgari normları her vesile ile açıklayan bir belge olarak İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi; tarihli İnsan Hakları ve Temel özgürlüklerinin Korunmasına İlişkin Sözleşme; tarihli Çalışma ve Meslek Bakımından Ayırımcılığa İlişkin 111 Sayılı ILO Sözleşmesi; tarihli Erkek ve Kadın İşçilerin Eşit Değerde İş İçin Eşit Ücretlendirilmesine ilişkin 100 sayılı ILO sözleşmesi; tarihli, Kadınlara Karşı Her Türlü ayırımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi; tarihli Avrupa Sosyal Şartı ; tarihli Hizmet İlişkisine İşveren Tarafından Son Verilmesi Hakkında 158 sayılı ILO Sözleşmesi ve daha bir çoklarını imzalayan Türkiye Cumhuriyeti Devleti, gerek imzaladığı ve gerekse tarafı olmadığı sözleşmeler hükümlerine, kanunlarda eşitlikçi zihniyetle esasen Anayasal haklar bağlamında yer vermiş bulunmaktadır. Örneğin Ekonomik,Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesinde, Medeni ve Sosyal Haklar Uluslararası Sözleşmesi, Yeni Bir Avrupa İçin Paris Belgesi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Helsinki Sonuç Belgesinde hepsinde genel olarak belirtilen husus ; İnsan hakları bağlamında cinsiyet ayırımına dayalı her türlü ayırımcılığın önlenmesi ve insana insan olmasından dolayı, yasalar karşısında, sözleşmelerde bulunan hakların kullanılmasında cinsiyet ayırımı yapılmaması ve katılan devletlerin ırk, dil din, yanında cinsiyet ayırımı gözetmeksizin ve herkesin düşünce, vicdan,din,inanç özgürlüğü temel hak ve özgürlüklerinin demokratik düzen içinde hukuka bağlı olarak, ve kimse hukukun üzerinde tutulmaksızın,ülke huzurunu bozmayan bir özgürlük içinde yaşamasını mümkün kılmaktır. Bunun için üye ülkelere çeşitli yükümlülükleri bulunduğu açıklanmaktadır.

6 Türkiye deki mevzuata bakıldığında uluslararası normlar kapsamında amme hukukunu ilgilendiren ve egemenlik hakkından kaynaklanan farklılıklar ile,ceza Kanununda mevcut cezaların Avrupa standartlarından ayrı düşen hükümleri ki bir çok gelişmiş ve dünya hakimi ülkeler mevzuatında benzer hükümler halen mevcuttur ve Medeni Kanundaki evlilik birliği içinde ve evlilik birliğinin sona erdirilmesinde kadının hakları, mal rejimleri, miras hakları ile ilgili hükümler hariç olmak üzere, insan hakları bağlamında, özellikle kadın hakları açısından fazlaca değiştirilmesi gereken hükümlerin bulunmadığını söylemek yanlış olmayacaktır. Belirtmek gerekir ki, yukarıda açıklananlar dışında,olumsuz ayrıcalık bir yana,çalışan kadınlara özgü olarak,gerek biyolojik farklılıktan kaynaklanan ve gerekse analık durumu, iş yaşamları dışında kadının aile içindeki rolü ve çalışması, genel açıdan cinsler arasındaki fiziksel farklılık,bedensel niteliği ağır basan ve tehlikeli işlerde kadınların çalıştırılmalarıda koruyucu nitelikte hükümleri gerektirmiştir. Anayasadaki genel prensiplere göre düzenlenmiş yasal haklar, Medeni Kanun, Devlet Memurları Kanunu, T.C. Emekli Sandığı Kanunu, Vergi Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri sosyal sigortalar Kanunu, Bağ-Kur Kanunu gibi kanunların hükümlerine göz atarak, uluslararası anlaşmalar açısından konuyu değerlendirmeye çalışacağız. B ) KADINLARA ÖZGÜ HAKLAR a ) MEDENİ KANUN AÇISINDAN 1926 da kabul edilen Türk Medeni Kanunu, İsviçre Medeni Kanunundan alınmıştır. Dönemi itibariyle en çağdaş olan bir yasa olduğu muhakkaktır. Ancak bugün bir çok hükmünün uygulanamadığı ve bir kısmının da topluma uymadığı muhakkaktır. Kadın hakları ile ilgili olarak ele alınması ve öncelikle değiştirilmesi gereken hükümleri bulunmaktadır. Ancak değiştirilmesi gereken hükümler erkek cinsin hakim olduğu bir parlamentoda kolayca kabul edilemeyeceğinden ve kişisel menfaatler nedeniyle meclisten geçemeyeceğinden teklif edilmiş bir çok tasarı hükmü rafa kaldırılmıştır.halen görüşülmekte olan metin de kadılara yönelik olması gereken hükümlerden son derece uzaktır. Açıklamak gerekir ki; kadın cinsini ilgilendiren en önemli hükümler evlilik birliğinin sona ermesi, mal rejimi ve miras konusundaki kadın aleyhine olan ve kadına mağduriyet getiren hükümlerdir. Kadının evlilik birliğinden önceki aile adını kullanma hakkının olması,veya kadının ikametgahının kocanın ikametgahı olarak belirtilmesi ve boşanma davasında kocanın ikametgahında dava açması gerektiğine dair hükümlerden ziyade kadının M.K. 152, 153, maddelerdeki hükümler bağlamında ev reisi olan kocanın evin iaşesini temin edeceği, ve 153. maddede ise eve kadının bakacağı hükümleri çerçevesinde kadının boşanma ve miras hükümlerinin uygulanmasında karşı karşıya kaldığı olumsuzlukların giderilmesi önemlidir

7 Başka deyişle kadın dışarıda bir işte çalışsa da çalışmasa da eve bakmak görevi bulunmaktadır. Eve bakma görevi olan kadın eş, gerek maddi geliri ile veya emeğini sarf etmek sureti ile evlilik birliği içinde eve bakmak görevini ömrü boyunca ifa etmektedir. Böyle bir evlilik birliği içinde taraflar arasında mal rejimi ile ilgili bir anlaşmanın yapılmış olması halinde taraflar kendi serbest iradeleri ile şahsi malları üzerindeki ve birlikte edindikleri veya edinecekleri mallar üzerindeki tasarrufu düzenleyebileceklerdir. Ancak mallar ile ilgili bir anlaşma Türk örf ve adetleri açısından evlilik birliği kurulmadan veya devam ederken yapılması son derece alışılmamış bir uygulamadır. Türk toplumu eşler arasında böyle bir sözleşmenin yapılması konusunda yaygın bir anlayışa sahip olmadığı gibi geleneksel olarak da evlilik birliğindeki saadetin mal rejimi ile bozulmaması için suskun kalma tercih edilmektedir. Bu nedenle ortaya gerek boşanma sebebiyle ve gerekse miras sebebiyle sorunlar çıkmakta ve kadın her zaman mağdur hale gelmektedir. Boşanma sırasında kanunda hüküm bulunmadığı için şayet taraflar serbest iradeleri ile bir anlaşma yaparlarsa veya eşlerden biri diğerine malından vermek isterse bu mümkün olmaktadır. Genelde Türk toplumunda alışılagelen yöntem eşlerden erkek cinsin mülkiyet hakkına sahip olmasıdır. Bu nedenle boşanma anında kadın ister çalıştığı için ekonomik olarak da ve ister çalışmamış ancak eve bakmak görevini yerine getirmek sureti ile evlilik birliğine katkıda bulunmuş olsun erkeğin insafına kalarak geri kalan ömründe ekonomik imkana sahip olabilmektedir. Bu yanlıştır. Çağdaş hukuk düzenlerinde olduğu gibi eşlerin boşanmaları halinde evlilik birliği süresinde edinilen menkul ve gayrımenkul malların eşit olarak paylaşılması ve çocuklardan aynı şekilde eşit olarak sorumlu tutulmaları ve mali katkıda bulunmaları gerekmektedir. Taraflara kanunda böyle bir hükmün yer almasına rağmen resmi yazılı şekilde yaptıkları başka nitelikte bir sözleşmenin geçerliliği kanunda muhafaza edilebilir. Ancak genel hükmün boşanma halinde malların yarı yarıya bölünmesi ve hatta evlilik sırasında evlilik birliği için yapılmış borçlanma varsa bundan eşlerin ortak olarak sorumlu tutulmalarına dair hüküm getirilmesi de adil bir uygulama için gereklidir. İkinci olarak eşlerden birinin vefatı halinde geriye kalan eşin diğer derecelerdeki mirasçılarla mirasçı olması halinde kanuni miras hakkı M.K.444 madde gereğince, sağ kalan eş füru ile mirasçı olduğunda mirasın 1/4 ünü, murisin ana babası veya bunları füruu ile mirasçı olursa 1/2 sini, murisin büyük ana, büyük babası ile mirasçı olursa mirasın 3/4 nü miras payı olarak alacağı bunlar yoksa hepsinin eşe kalacağı şeklindedir. Bu madde de her iki eş açısından yanlış olup toplumun yapısına uygun değildir. Çünkü bir eşin vefatı ile diğer eş şayet kadın ise gerek çalışarak ve gerekse eve bakma mükellefiyeti sebebiyle evlilik birliğine yapmış bulunduğu katkıdan dolayı,bizzat kendisinin sağladığı imkanlarla meydana getirilen servetin terekedeki paylaşımından füru karşısında 1/4 hisse alması adaletsiz bir uygulamadır. Fürunun gelişen ve değişen sosyal ilişkiler nedeniyle ihtiyaç halinde ebeveyne bakacağı konusundaki nafaka verme mükellefiyetini düzgün işleyen bir müessese olarak kabul etmeyi gerektirmediği gibi, sağ kalan eşi bu yola başvurmaya mecbur etmek de adil değildir. Kaldı ki, uygulamada çok rastlanılan durum bir çok füru tarafından malların taksimi için dava açılarak sağ kalan eşin mağdur olmasına

8 sebebiyet vermesi şeklindedir. Bu nedenle özellikle sağ kalan eşin payının füru ile birlikte mirasçı olunması halinde 1/2 olması kaçınılmazdır. Türk toplumunda genelde bu konudaki yanlış ve çağdışı bu hüküm sebebiyle kadınlar mağdur olmakta ve zarara uğramaktadırlar. Çağı yakalama gayreti içinde olduğu sloganları ile devleti yönetenlerin bunca yıl bu değişikliğe önem vermemesi ve gerçekleştirmemiş bulunması gaflettir. Sağ kalan eşin murisin ana ve babası ve bunların füru ile mirasçı olması halinde şayet taraflar evlilik mukavelesi yapmamışlarsa, miras payının 1/2 olarak kabul edilmesi yine eşler açısından son derece yanlıştır. Bu payın 3/4 olması ve murisin ana ve babasının füruna da belirli dereceye kadar mirasın intikal edeceğinin kabulü kaçınılmazdır. Şayet ana baba sağ değilse onların ancak 1. derece fürunun sağ olması halinde miras hakkı tanınması aksi halde mirasın sağ kalan eşe intikal edeceğinin kabulü adil bir çözümdür. Saniyen murisin büyük ana ve babası ile sağ kalan eşin mirasçı olması halinde mirasın 1/4 ünün intifasından yararlandırılmaları ve bunlardan birinin vefat etmiş bulunması halinde bu payın da sağ kalan eşin payına ilave edilmesi adil bir uygulama olacaktır. Çünkü eşler birlikte yaşamış ve evlilik birliğinde ekonomik şartları yaratmışlardır. Mevcut hükümler ile bu şartlardan sağ kalan eşi mahrum edilmekte ve onun hakları gasp edilmektedir. Bu hükümlerin değiştirilmesi her iki cins açısından da gereklidir. Hemen açıklayalım ki, çocuğu olmayan veya müşterek çocukları olmayan kadın eşin sağ kalması halinde çalışmadığı ve ekonomik güvencesi de olmadığı düşünülürse ve muris kocadan bir maaş da kalmamışsa ve muris ile birlikte tüm yaşamları boyunca sahip oldukları ve mülkiyetin muris üzerine kayıtlı iki evden birisinin kirası ile geçinmekte iseler, ve çalışma yaşı ve imkanın kalmadığı bir dönemde sağ kalan eşe bu durumda M.K. 1/4 pay verdiği için, evler pay edilecektir. Sağ kalan eş terekenin sadece 1/4 payına veya karşılığı parasına sahip olacaktır.işte bu Türkiye gerçeğidir. Kadın bu bakımdan kanun karşısında son derece korumasızdır. Bu maddelerin değiştirilmesi hak kavramı karşısında zorunludur. Aynı durum erkek cins için de söz konusudur dan bu yana kurulurken çağının en ileri yasalarından esinlenmiş bir Türkiye de, eskimiş ve batılı anlayıştan uzak, kadın haklarını bir yandan savunurken diğer taraftan kadını ikinci sınıf gören bir zihniyetle bu maddeleri muhafaza etmek Kurtuluş Savaşında mücadele etmiş ve vatanın sınırlarını erkeği ile birlikte çizmiş Türk Kadını için onur kırıcı bir durumdur. b ) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu: Her iki kanunda da çalışan kadınlar açısından cinsiyete dayalı farklı hükümler yoktur. Devlet memurlarının görevlerinden doğan bir kazaya uğramaları halinde, hastalık, analık hallerinde gerekli sosyal sigorta yardımlarının sağlanacağı hakkında genel bir hükmü havidir.(m.188)

9 Açıklamak gerekir ki, kadın aleyhine ayrıcalıklı hüküm ihtiva etmemekle beraber,devl.m.k. 203 maddede yer almış Aile Yardımı adı altında yapılan ödemede karı kocanın her ikisinin de devlet memuru olmaları halinde haksız bir uygulama sergilemektedir.. Şöyle ki, evli olan devlet memurlarına her ay aylıkları ile birlikte ödenen aile yardımının ödenebilmesi için diğer eşin memur olmaması gerekmektedir. Aile yardımı yapılmasında bu yardımın karı kocanın her ikisinin de devlet memuru olmaları halinde sadece kocaya verileceğine dair olan Devl.M. K maddesindeki hüküm eleştirilebilir, ayrıca 203. maddede İş sözleşmesi veya Toplu İş. Sözleşmesi ile memurun eşi daha fazla ödenek almakta ise memura ödenek verilmeyeceği, daha az almakta ise aradaki farkın tamamlanacağına dair hükümler, isabetli olarak kabul olunamaz. Bu hükümler, Medeni Kanunda mal ayrılığı sisteminin kabul edilmiş bulunduğu bir uygulama içinde düşünülürse tezat teşkil etmektedir. Düzeltilmesi gerekmektedir. Kaldı ki yardım çalışan kişiye çalışması karşılığında sağlanmış ek bir parasal yardımdır. Çalışmaya bağlanan ve kanunla verileceği düzenlenmiş bir hakkın memurlar arasında evli karı kocalara farklı uygulama yapılmasının mantığı yoktur. Kadın memur için olumlu ayrıcalıklı bir hüküm de madde 104 te yer almaktadır. Analık halinde doğumdan önce ve sonra olmak üzere üçer haftalık izin hakkı verilmesi ve bundan sonra da altı ay süre ile günde bir buçuk saat süt izni verilmesi ile ilgili hüküm bulunmaktadır. Bu kadının anne olmasından kaynaklanan doğal hakkının kanunla düzenlenmiş olmasından başka bir şey değildir. Devl.M.K Maddesinde doğum yardımı adı altında bir ödenek yer almaktadır. Bu ödemenin şayet ana ve babanın her ikisi de devlet memuru ise babaya verileceğini belirtilmiştir. Bu maddenin de değiştirilmesi gerekmektedir. Doğuran kadına yapılması gereken bu yardımın babaya verilmesini anlamak yine zordur. Memur olmayan kadına elbetteki devlet yardım parasını ödeyemez ancak doğuran kadın memur ise bu meblağın kadına verilmesi en doğal hakkıdır. Madem ki Medeni Kanunda mal ayrılığı rejimi esas alınmıştır, o halde bu yardımın da kadının bordrosunda yer alması asıldır. Bu madde devamla şayet eşlerden birisi hizmet akdi ile çalışıyorsa ve bu sebeple yardım alıyorsa memur olan eşin doğum yardımı alma hakkının olmadığını,şayet alınan yardım daha az ise bu takdirde aradaki farkın ödeneceğine dair bir hükmü de içermektedir. Bu da yanlıştır. Çünkü doğum yardımını hizmet akdi ile çalıştığı için eşlerden koca alacaktır. Bu hak yaptığı hizmet sözleşmesi gereğidir. Bu hakkının memur olan kadının hakkını engellemesi yanlıştır. Bir hizmet akdindeki hüküm,kanunla memura tanınmış bir hakkın verilmesini nasıl engelliyebilir. Bu hükümler Anayasaya aykırı hükümlerdir. Şayet memur olan koca ise bu takdirde hizmet akdi ile çalışan eşe verilen doğum yardımı sebebiyle kanunla memur kocaya tanınmış hakkın verilmemesi de yine yanlıştır. Kadının kendi çalışması sonucu aldığı bir hak söz konusu edilerek diğer hak sahibinin hakkı engellenemez. Her bireyin hakkı müstakildir. Ve gerek memur ve gerekse işçi olarak çalıştığı ve belirli bir statüye tabi olduğu için tanınan hakların uygulanması bir başka kişinin hakkına tabi kılınamaz.

10 Bu ve buna benzer hükümler gerek kadın hakları açısından bir eksiklik ve Medeni Kanundaki hükümlere de aykırılık teşkil etmektedir. Emekli Sandığı Kanunu açısından madde 39/ç maddede kadın ve erkek iştirakçilerin emekli olmalarında farklı yaş şartının kabul edildiğini görmekteyiz. Bunun sosyolojik ve biyolojik bağlamda doğru olduğu kaçınılmazdır. Ancak bu hakkın kullanılması iştirakçinin isteğine bağlı tutulmuştur. Kadın 20 yıllık hizmet süresini doldurmuş olmakla istemesi halinde emekliye ayrılabilmektedir. Keza yaş konusunda da emeklilik yaşı olarak 1.Ocak 1990 tarihinden itibaren kadın için 55 yaş ve erkek için 60 yaş kabul edilmiştir. Bundan önceki dönemler için uygulama farklı olup yaş konusunda 20 yılın doldurulması ve senelere göre farklı yaş düzeyi kabul edilerek kadının emekli olması mümkün olmaktadır. Son durum itibariyle kadının sadece yirmi çalışma yılını doldurması emekli olması için yeterli değildir.yaş şartı da gereklidir. Kanunla getirilmiş yaş şartının yerinde olup olmadığı kadın ve erkeğin daha erken yaşlarda emekli olması imkanın tanınması veya tanınmaması ülkenin genel politikası içinde çözümlenecek ve ülke sosyal şartlarının da etkili olacağı konulardır. Ancak belirtelim ki bugünkü ekonomik durum çerçevesinde Türkiye de kadının 55 yaşına kadar çalışması üretkenliğini sürdürmesi,sosyal güvenlik kurumlarının iştirakçilerine karşı yükümlülüklerini yerine getirmesi açısından zorunlu görünmektedir, bu nedenle emeklilik yaşının bu düzeye çıkarılmış bulunması yerinde olmuştur. c) Gelir Vergisi Kanunu Açısından Kadın. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 93. Maddesi Aile Reisi Beyanını düzenlenmekteyken tarihle yürürlükten kaldırılmıştır. Böylece MK. maddesi gereğince aile reisi koca olarak belirlenmiş bulunduğundan maddenin yürürlük süresi boyunca, kadın iş sahibi olsa dahi vergi beyannamesi koca tarafından verilmekte idi. Bu değişiklik ile kadın kendi faaliyeti sonucu elde ettiği kazanca ait gelir vergisi beyannamesini iş sahibi olarak bizzat kendisi verecektir. Böylece şimdiye kadar yapılmış ve eşlerin gelirlerinin birleştirilerek vergi verilmesi ve hatta hiç geliri bulunmayan kocanın aile reisi sıfatı ile gelir vergisi beyannamesi vermesi gibi bir mükellefiyet ortadan kaldırılmış bulunmaktadır. C) İş Kanunu İle Sağlanmış Haklar Özellikle şunu açıklamak gerekir ki, İş Kanunu genel prensipleri itibariyle hizmet akdi ile çalışanlar arasında kadın erkek ayırımına dayalı ve kadın işçiler aleyhine hiç bir hükmü ihtiva etmemektedir. Kadınlara çalışma hakkı Anayasal bir hak olarak verilmiş olup çalışma şartları bakımından eşit istihdam imkanlarına tabi olacakları yine Anayasa hükmüdür. Eşit ücret konusu da Anayasada düzenlenmiştir. İş K. 26/4 maddesinde özellikle, kadın ve erkeğe eşit ücret verilmesi gerektiği, aynı işyerinde aynı nitelikte işlerde ve eşit verimle çalışan kadın ve erkek işçilere

11 sadece cinsiyet ayrılığı sebebiyle farklı ücret verilemeyeceği, ne toplu iş sözleşmesi ve ne de hizmet akitlerine buna aykırı hükümler konulamayacağı belirtilmiştir. Kanunda belirtilmiş kurallara aykırı hiç bir hükmün iş akdi ve toplu iş sözleşmesinde yer alması mümkün değildir. Kıdem tazminatı ödemesi, hizmet akdinin feshi, ücret ödeme, ücretli ve ücretsiz izinler, hafta tatili, yıllık ücretli izin, iş sürelerinin saptanması, sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınmasında, kadın ve erkek cins bakımından eşitliği bozacak hiç bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak kadına özgü haklar sebebiyle, kadın Anayasal hakkı olarak korunmaya alınmıştır. Kadına özgü olarak İş kanunun da düzenlenmiş hakları belirtmek gerekirse; İş.K. 14. md.de kıdem tazminatına hak kazanma bakımından, kadın işçinin evlenmesi halinde evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde kendi arzusu ile hizmet akdini sona erdirmesi ve kıdem tazminatı alma imkanı tanınmıştır. Keza, maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında ve su altında yapılacak işlerde 18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılmaları yasaklanmıştır. Kadınların sanayie ait işlerde gece çalıştırılmaları da esas itibariyle yasaklanmıştır. Fakat işin özelliği gereği kadın çalıştırılmasına gerek olan hallerde çalıştırılabilecekleri İş K. 68. md. hükmüdür. Fakat sanayie ait işlerde kadınların gece postalarında çalıştırılmaları için özel hükümler getirilmiş ve sağlık raporu, Bölge çalışma müdürlüğü izni aranmıştır. Ve gece çalışması yapılan hallerde fazla çalışma yapılması yasaklanmıştır. Kadın işçinin kocasının da aynı gece postasında çalışması halinde kadın işçinin talebi ile ayrı postalarda çalıştırılmalarını isteme hakkı verilmiştir. ( İş K. Madde 68 ve RG: t. ve sayılı Tüzük ) Kadın işçilerin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamayacaklarına dair İş K. 78. maddesinde hüküm bulunmaktadır. Kadınların hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabileceği tüzükte gösterilmiştir. Tüzükte yapılmış cetvele göre kadınların hangi işlerde çalıştırılabilecekleri işaretlenmiştir. Bu belirlenen işleri yapmaları için de sağlık raporu şartı aranmıştır. Ayrıca kadınların özel günlerinde ağır işlerde çalıştırmayacakları da hükme bağlanmıştır.( RG: ) Analık sebebiyle Kadın işçiler İş K. 70. madde ile özel korunmaya alınmıştır. Doğumdan önce ve sonra altışar hafta olmak üzere yasal izin hakları bulunduğu gibi bu süreler sağlık durumlarına göre arttırılabilmektedir. Kadın işçi doğumdan sonra altı haftanın hitamında altı aya kadar ücretsiz izin de alabilmektedir. Gebe ve emzikli kadınların hangi dönemlerde ve ne gibi işlerde çalıştırılmasının yasak olduğu ve bunların çalışmalarında sakınca olmayan işlerde uyulması gereken şartlar ve usuller tüzükle düzenlenmiştir.(rg: ) D) Sosyal Sigortalar Kanununda Kadın İşçiler Açısından Sağlanmış Haklar.

12 1964 tarih ve 506 sayılı S.S.K. hizmet akdi ile çalışanların sosyal güvenliklerini sağlamaktadır. Uluslararası Çalışma Örgütünün 102 sayılı 1952 tarihli Sosyal Güvenliğin En Az Normları Anlaşmasında belirtilmiş, Hastalık, Analık Sakatlık İhtiyarlık, İş Kazası, Meslek Hastalığı Ölüm, Aile Yardımları ve İşsizlik Sigortaları dallarından sadece aile yardımları hariç diğer tüm sigorta dalları Türkiye de uygulanmaktadır. S.S.K., cinsiyet farkı gözetmeden tüm hakları çalışanlara sağlamış olup, kadına özgü bir takım koruyucu hükümlere yer vermiş bir yasadır. Kadına özgü olarak kabul edilmiş haklar: aa) Analık Sigortası: SSK maddelerde analık sigortası düzenlenmiştir.bu maddelerde, analık halinde, gebelik muayenesi. Gerekli sağlık yardımları, doğumda sağlık yardımları, emzirme parası verilmesi, analık sebebiyle işten kalınma halinde ödenek verilmesi hakları tanınmıştır. Bu yardımların sağlanamaması halinde SS.Kurumu tarafından makdu gebelik yardımı yapılması öngörülmüştür. Makdu gebelik yardımının miktarının ne olacağı konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yapacağı tarife hükümleri uygulanmaktadır. bb) Yaşlılık Sigortası: Kadın ve erkek sigortalılar bakımından yaşlılık sigortasından yararlanma konusunda kadın lehine farklı hüküm kabul edilmiştir.( SSK. Madde 60). Kadın işçinin işe girme tarihi itibariyle 1990 tarihine kadar işe girmiş olanlar için 50 yaşında emekli olma hakkı tanınmış olup 1990 tarihinden sonra işe girenler açısından bu yaş sınırı 55 olarak yükseltilmiştir. Erkek sigortalılar açısından 1990 tarihine kadar işe girenler için 55, 1990 tarihinden sonra işe girenler için 60 yaş esası kabul edilmiştir. cc) Genel Kadınlar Hakkında Hükümler: Türkiye de genel sigorta bulunmadığından genel kadınların SSK.na tabi olacakları 506 sayılı kanuna 2167 sayılı kanunla tarihinde eklenmiş ve Ek madde 13 hükümleri doğrultusunda genel kadınlar kanun kapsamına alınmışlardır. Bu madde Türk toplumunda yaygın olmayan sosyal güvenlik uygulamasının kapsamının genişletilmesi bakımından önemlidir. Bu hükümle 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunun 128.maddesinde belirtilen genel kadınlar,maddede belirtilen şekilde faaliyet göstermeleri halinde SSK.na tabi tutulmuşlardır. Başka deyişle genel kadın tanımı genel bir kavram olarak SSK. da yer almakla beraber 1593 sayılı kanuna yapılan atıfla uygulama alanı açısından anılan maddede sayılmış kadınlara münhasır bir sosyal güvenlik hakkının olduğunu belirtmek gerekir.

13 Genel Kadınlar ve Genel Evlerin tabi olacakları Hükümler Hakkındaki Tüzüğün ( R.G ) 94. maddesi gereğince bu evlerde müstahdem olarak çalıştırılacak erkek işçilerin 25 kadın işçilerin ise 35 yaşından küçük olmaması şartı getirilmiş ve böylece daha genç yaştaki kadınları korumaya yönelik olarak cinsler arasında farklı hüküm konulmuştur. d ) Bağ-Kur Sadece malullük, yaşlılık ve ölüm hallerinde sosyal yardım yapılmasının mümkün olduğu Bağ-Kur Kanununda cinsiyete dayalı olarak ayrıcalıklı hüküm olarak 35. maddede kadın sigortalının 20 tam yıl sigorta primi ödemiş olması halinde yaşlılık sigortasından aylık bağlanabileceği ve kadının 50 yaşını doldurması halinde ve 15 tam yıl prim ödemiş olma koşulu ile aylık bağlanabileceği hakkı verilmiştir. Buna karşılık erkek sigortalının bu hakkı 25 yıl prim ödeme veya 55 yaşını doldurmuş ve 15 yıl prim ödemiş olma şartına bağlanmıştır. Başka sigorta dalı olmadığından kadın hak sahiplerine yönelik başkaca hüküm konulmamıştır e ) Tarım İşçileri Sosyal Sigorta Kanunu ve Tarımda Kendi Hesabına Bağımsız Çalışanlar ile ilgili Kanunlar Tarımda süreksiz hizmet akdi ile çalışanlar açısından sosyal güvenliklerini sağlamak için Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu mevcut olup işbu kanunda da cinsiyete dayalı bir ayırım yoktur. Ancak bu kanunun uygulama alanı açısından süreksiz olarak tarımda çalışanlar nazara alındığından analık sigortasına yer verilmemiştir. Fiilen analık sigortasından yararlanmanın mümkün olamayacağı düşünülmüş ise de, belirli bir süre prim ödemiş bulunmaya bağlı olarak bu hak da yer alabilirdi. Keza, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununda da cinsiyet ayırımına dayalı hiç bir hüküm yer almamıştır. GENEL DEĞERLENDİRME Genel olarak Türk Hukuk Mevzuatında kadınlar ile ilgili hükümler yukarıda açıklanmış olup bu hükümler ve tarihinde onaylayıp tarihli R.G. de yayınlanan 3232 sayılı kanun ile katıldığımız, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayırımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesinin, aşağıda açıklayacağımız ilkeleri ile uyum içindedir. Sözleşmede temel olarak; kadınlara karşı ayırımcılık, kadın erkek arasında haklar ve kanun önünde eşitlik, ayırımcılık gözeten kanunların gözden geçirilmesi, değiştirilmesi, kadına yönelik uygun önlemler alınması, kadının temel özgürlüklerinin erkeklerle her alanda özellikle siyasal, sosyal ekonomik ve kültürel alanlarda sağlanması için önlem alınması, iki cinsin birbirinden üstün veya geri olduğu düşüncesinin değiştirilmesi, kadınlar aleyhine kalıplaşmış geleneksel uygulamaların kaldırılması, sosyal ve kültürel kalıpların değiştirilmesi, kadın ticaretinin ve kadın fahişeliğinin sömürülmesinin önlenmesi, tüm seçimlere katılma ve seçme hakkı, her düzeyde yönetimde görev alma, kamu görevlerini üstlenme, örgüt ve derneklere katılma, uluslararası örgütlere katılma, kadına uyrukluğunu

14 seçmede erkeklerle eşit hak ve imkanlar tanıma, yabancı ile evliliklerde kadının uyruksuz kalmamasının sağlanması, kadının eğitim kuruluşlarında erkeklerle aynı haklara sahip olması, kızların okullardan erken ayrılmasını önlemek, kızlar ve kadınlar için programlar düzenlemek, istihdam, sosyal güvenlik ve kırsal kesim kadınlarının hakları, kadınların özgürce eş seçmeleri, evlenme yaşı ve evlenme hakkı, evlilik birliğinin bozulmasında eşit hak ve sorumluluklar, aile adı, meslek seçme hakkı açısından karı koca arasında eşit haklar, mal edinme hakkı, gibi hakların sözleşmeyi imzalayan devletlerce sağlanması için Birleşmiş Milletler Anlaşmasının temel hak olarak ileri sürdüğü insan haysiyetine ve değerlerine uygun olarak kadın ve erkek cins arasında eşitlik sağlanması bağlamında işbu sözleşmede değinilen hakların yerine getirilmesi için faaliyet gösterilmesi amaçlanmıştır. Gerek İnsan Hakları evrensel Bildirgesi ve gerekse İnsan Hakları Uluslararası Sözleşmelerinde üye devletlerin cinsiyete dayalı bir ayrıcalığa yer vermemesi bir yükümlülük olarak açıklanmaktadır. Bu nedenle Kadınlara karşı ayırımcılığın önlenmesi için sözleşme yapılması gereği duyulmuştur yılında işbu sözleşmede yer alan çoğu hüküm esasen Türk mevzuatında bulunmaktadır. Sözleşmenin 1-9 maddelerinde belirtilmiş kanun önünde eşitlik, kadınlara karşı ayırım gözeten ulusal ceza hükümlerinin kaldırılması,seçme ve seçilme, cinslerin birbirine üstün olamayacağı, fahişeliğin önlenmesi, uyrukluk konularında Türk Mevzuatında aykırı bir hüküm bulunduğu söylenemeyecektir. Yukarıda da açıkladığımız gibi Türk Hukuk sisteminde M.K. da yapılacak değişikliklerle daha çağdaş bir uygulamaya sahip olunacaktır. Yoksa işbu sözleşmede belirtilmiş hususlar esasen T.C yasalarında yer almaktadır. Eğitim konusunu düzenleyen Sözleşmenin 10. maddesinde açıklanmış konular Türk mevzuatında daha detaylı olarak işlenmiştir, ancak uygulamada kırsal kesim açısından meydan gelen büyük ve önemli fark devletin politikası, doğal şartlar ve terör sebebiyle gerçekleşememektedir. Sözleşmede imza eden devletlerin anılan konularda önlem alması ve uygulamalarını değişmesi, yasalarındaki aykırı hükümlerin yerine uygun hükümlerin konulması gerektiği yolundaki öneriler açısından konu ele alındığında Türkiyede yasalarda mutlaka yer alması gereken bir değişiklik gerekli değildir. Sözleşmede kadınlara istihdam alanında eşik hak ve imkanlar sağlanmak istenmiş 11. madde ile çalışma hakkı, eşit istihdam imkanı, iş seçme, terfi, iş güvenliği, eşit iş şartları, mesleki eğitim, eşit ücret, ve izin hakkı, sosyal güvenlik hakkı, emeklilik, işsizlik, sakatlık, yaşlılık sosyal güvenliği, kadının analık sebebiyle korunması, analık halinde işten çıkarılamama, hamile iken zararlı işte çalıştırılmama, analık izni analık tazminatı, çocuk bakım evleri, sosyal hizmet sağlanması, emzirme, beslenme hizmeti, konularında yapılması gerekenler açıklanmıştır. Sözleşme ile kadın ve erkek cins bakımından çalışanlar açısından sağlanmak istenen sosyal ve ekonomik alanda eşitlik, aile zammı hakkı, kredi sağlama hakkı, eğlence, spor ve kültürel hayata eşit katılım hakkı konularında önlem alınması istenmiştir.

15 Kırsal kesim kadınları açısından meseleye bakıldığında sözleşmede, ailelerin ayakta kalabilmeleri açısından kadınların parasal karşılık almadan, ekonomik bakımdan sağladıkları yarar ve oynadıkları rol göz önünde tutularak, sözleşme hükümlerinin kırsal kesim kadınları açısında da uygulanmasının amaçlandığı görülmektedir. Sözleşmenin 14. maddesinde kadınların her seviyedeki kalkınma planlarına katılmaları, aile planlamasına, sosyal güvenlik programlarına katılmak, eğitim ve öğrenimin her türünden yararlanmak, sağlık hizmetlerinden yararlanmak, ekonomik fırsatlardan yararlanmak kendi kendine yardım grupları ve kooperatifler oluşturmak, toprak ve tarım reformu, yeniden iskan projelerinde erkekler ile eşit işleme muhatap olmak, kredi ve borçlanma, pazarlama kolaylıklarında uygun teknolojiden yararlanmak. Yeterli yaşam standartlarından yararlanma haklarının sağlaması önerilenler arasındadır. Bu önerilenlere mevzuat açısından bakıldığında Türkiye de yasal düzenlemenin bir çok ülkeden daha iyi konumdadır. Ancak bir çok hak Devletin mali kaynaklarının yetersizliği ve kaynak bulmadaki zorlukları veya idaresizliği nedeniyle gerçekleşememiştir. Bu nedenle olayı iki boyutta ele almak gerekmektedir. Yasal düzenlemeler ve yasal düzenlemelerin uygulanabilirliği konusu. Bir çok yasal hükümler emredici nitelikte bulunduğu ve cezai yaptırımı olduğu için uygulanabilmektedir. Ancak sosyal nitelikli olanlar,eğitim ağırlıklı ve sağlık kurumları ile ilişkili bulunanlar açısından parasal kaynak yokluğu bir çok hakkın sağlanmasını imkansız kılmakta veya gecikerek uygulanabilmektedir. Ancak uygulamada mevzuatta olmayan bazı yanlış ve küçültücü uygulamaların varlığı bunu uygulayanlar açısından cezai sorumluluğu birlikte getirmektedir. Türkiye de genel sağlık sigortası bulunmadığı için, bir çok hakkın yararlanıcısı niteliğinde olanlar sadece, bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışanlar olmaktadır. Başka deyişle, hizmet akdi ile, veya memur olarak çalışan veya bağımsız çalışan kişiler ile Tarımda kendi adına çalışanlar ve Tarım işçileri S.S.K. tabi olanlar sağlık hizmetlerinden ve yardımlardan yararlanmaktadırlar. Esasen ekonomik açıdan çok güçlü ve dünya lideri ülkelerin dahi genel sağlık sigortası problemi varken Türkiye de toplumda hiç bir katkısı olmayan vergi mükellefi dahi bulunmayanların genel sağlık sigortası kapsamına dahil edilmeleri ve bunların giderlerinin çalışanlardan alınan vergilerle ve onların pirim veya karşılıkları ile karşılanması ve çalışanlarla aynı hak ve imkanlara sahip tutulmaları üzerinde ayrıca ciddi olarak düşünülmesi gereken önemli konulardan biridir. Prof. Dr. Berin Ergin 2001

İngilizce başlık: A General Look at Legislation Concerning Women in the Law YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ. Prof. Dr.

İngilizce başlık: A General Look at Legislation Concerning Women in the Law YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ. Prof. Dr. İngilizce başlık: A General Look at Legislation Concerning Women in the Law YASALARDA KADINLARA YÖNELİK HÜKÜMLERE GENEL BAKIŞ Prof. Dr.Berin Ergin 20.Yüzyıl dünyada değişikliklerin en fazla oluşmaya başladığı,

Detaylı

Türkiye de Cinsiyet Çeşitliliğinin Hukuki Altyapısı. Etik ve İtibar Derneği TEİD. 28 Eylül 2018 Av. Okan Demirkan

Türkiye de Cinsiyet Çeşitliliğinin Hukuki Altyapısı. Etik ve İtibar Derneği TEİD. 28 Eylül 2018 Av. Okan Demirkan nin Hukuki Altyapısı Etik ve İtibar Derneği TEİD 28 Eylül 208 Av. Okan Demirkan İlgili Mevzuat Anayasa (982) Devlet Memurları Kanunu (965) Asgari Ücret Yönetmeliği (2004) İş Kanunu (2003) Kadın İşçilerin

Detaylı

ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) tarihli ve /12154 sayılı yazınız

ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) tarihli ve /12154 sayılı yazınız T.C. MALİYE BAKANLIĞI Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Sayı : 80755325-105.05.07-1116 09/02/2016 Konu : Geçici Personele Ek Ödeme Yapılması ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) İlgi : 09.10.2015 tarihli

Detaylı

KAYIT DIŞI İSTİHDAM VE SOSYAL GÜVENLİK

KAYIT DIŞI İSTİHDAM VE SOSYAL GÜVENLİK KAYIT DIŞI İSTİHDAM VE SOSYAL GÜVENLİK M. Kemal OKTAR * Sosyal Güvenlik Hukuku bakımından kayıt dışı istihdam olgusu; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu ve 2821 sayılı Sendikalar

Detaylı

Gebe ve Emzikli Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla, Emzirme Odaları ve Bakım Yurtlarına Dair Tüzük

Gebe ve Emzikli Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla, Emzirme Odaları ve Bakım Yurtlarına Dair Tüzük Hamilelik ve annellik süreci, çalışan kadınların kariyerlerinde kimi zaman bir dönüm noktası anlamına gelmekte. Bu yüzden de kadınlar, iş yaşamlarına bir süreliğine de olsa ara vermek istemediklerinden

Detaylı

CİNSİYET EŞİTLİĞİ MEVZUAT ÇERÇEVESİ: AB/TÜRKİYE

CİNSİYET EŞİTLİĞİ MEVZUAT ÇERÇEVESİ: AB/TÜRKİYE MUAMELE EŞİTLİĞİ CİNSİYET EŞİTLİĞİ MEVZUAT ÇERÇEVESİ: AB/TÜRKİYE Ayşegül Yeşildağlar Ankara, 08.10.2010 HUKUKİ KAYNAKLAR Md. 2 EC : temel prensip -kadın erkek eşitliğini sağlamak, Topluluğun özel bir yükümlülüğüdür,

Detaylı

ASLI ÇALIŞKAN İŞ HUKUKUNDA ANALIK VE EBEVEYN İZİNLERİ

ASLI ÇALIŞKAN İŞ HUKUKUNDA ANALIK VE EBEVEYN İZİNLERİ ASLI ÇALIŞKAN İŞ HUKUKUNDA ANALIK VE EBEVEYN İZİNLERİ İçindekiler Sunuş...VII Önsöz... IX İçindekiler... XI Kısaltmalar Listesi... XVII Giriş...1 Birinci Bölüm Analık ve Ebeveyn İzinleri ile İlgili Temel

Detaylı

Sirküler Rapor Mevzuat 07.07.2015/130-2 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

Sirküler Rapor Mevzuat 07.07.2015/130-2 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.7.2015-31.12.2015 tarihinden arasında geçerli olmak üzere uygulanacak Gelir Vergisinden istisna

Detaylı

-412- (Resmi Gazete ile yayımı: 5.8.1999 Sayı: 23777)

-412- (Resmi Gazete ile yayımı: 5.8.1999 Sayı: 23777) -412- TURKIYE CUMHURİYETİ İLE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ARASINDAKİ SOSYAL GÜVENLİK ANLAŞMASI İLE İLGİLİ EK ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN (Resmi Gazete ile yayımı: 5.8.1999

Detaylı

KADIN HİZMET ERBABINA SAĞLANAN KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVİ YARDIMI İLEGELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA ÇOCUK ZAMMI ÖDEMELERİNDE İSTİSNA SINIRI

KADIN HİZMET ERBABINA SAĞLANAN KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVİ YARDIMI İLEGELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA ÇOCUK ZAMMI ÖDEMELERİNDE İSTİSNA SINIRI 09.07.2018/124-1 KADIN HİZMET ERBABINA SAĞLANAN KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVİ YARDIMI İLEGELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA ÇOCUK ZAMMI ÖDEMELERİNDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 01.07.2018-31.12.2018 tarihleri arasında geçerli

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDEN İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDEN İSTİSNA SINIRI VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDEN İSTİSNA SINIRI Özet: 01.01.2015 30.06.2015 ile 01.07.2015 31.12.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere uygulanacak

Detaylı

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne SİRKÜ : KAYSERİ Konu : 2009 Yılı Asgari Ücret Tutarları ile 14.01.2009 Bu Konuyla İlgili Diğer Değişiklikler Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret Tespit

Detaylı

ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASINDA KIZ ÇOCUKLARININ HAK SAHİBİ OLABİLME KOŞULLARI

ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASINDA KIZ ÇOCUKLARININ HAK SAHİBİ OLABİLME KOŞULLARI ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASINDA KIZ ÇOCUKLARININ HAK SAHİBİ OLABİLME KOŞULLARI Özer DEMİRDİZEN* 63 ÖZ Sosyal güvenlik sistemimizde sigortalının ölümü halinde kız çocuklarına yasada aranan şartların gerçekleşmesi

Detaylı

Sosyal Güvenlik Hukuku 1. Ders

Sosyal Güvenlik Hukuku 1. Ders Sosyal Güvenlik Hukuku 1. Ders Prof. Dr. Murat ŞEN Arş. Gör. Yusuf GÜLEŞCİ Sosyal Güvenlik Kavramı Kişileri, gelirleri ne olursa olsun, belirli sayıdaki tehlikeler karşısında güvence sağlama görevine sahip

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI 08.01.2018/20-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.1.2018 / 30.06.2018 ile 1.7.2018 / 31.12.2018 tarihleri arasında geçerli

Detaylı

GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı Gebe ve emzikli çalışan günde 7,5 saatten fazla çalıştırılamaz.

GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı Gebe ve emzikli çalışan günde 7,5 saatten fazla çalıştırılamaz. Aylık İş Hukuku Bülteni Aralık 2018 Kadın Çalışanlara İlişkin Çalışma Süreleri Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan

Detaylı

2018 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI

2018 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI 2018 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI Mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu nun 4958 sayılı Kanunla değişik

Detaylı

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne SİRKÜ : 2013/03 KAYSERİ Konu : 2013 Yılındaki Asgari Ücret Tutarları ile 11/01/2013 Bu Konuyla İlgili Diğer Değişiklikler Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari

Detaylı

SAĞLIĞIN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ VE SAĞLIK POLİTİKASI. Doç.Dr. Gülbiye YENİMAHALLELİ YAŞAR

SAĞLIĞIN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ VE SAĞLIK POLİTİKASI. Doç.Dr. Gülbiye YENİMAHALLELİ YAŞAR SAĞLIĞIN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ VE SAĞLIK POLİTİKASI Doç.Dr. Gülbiye YENİMAHALLELİ YAŞAR Tarihsel Gelişim: 1. Osmanlı İmparatorluğu nda: A. Meslek Örgütleri İçinde Yardımlaşma ve Hayır Kuruluşları Loncalar:

Detaylı

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne

Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne SİRKÜ : 2012/3 KAYSERİ Konu : 2012 Yılındaki Asgari Ücret Tutarları ile 20/01/2012 Bu Konuyla İlgili Diğer Değişiklikler Muhasebe, Personel Müdürlükleri ne Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret

Detaylı

İşsizlik sigortası nedir, nasıl alınır?

İşsizlik sigortası nedir, nasıl alınır? On5yirmi5.com İşsizlik sigortası nedir, nasıl alınır? Kimler işsizlik sigortasından yararlanabilir, işsizlik sigortası hangi süre ile verilir, hangi durumlarda kesilir? Yayın Tarihi : 2 Temmuz 2014 Çarşamba

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI 15.01.2019/31-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : Sirkülerde 1.1.2019-30.06.2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere uygulanacak

Detaylı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIGI NA

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIGI NA TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIGI NA 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun ek 7 nci maddesinin birinci fıkrasının değiştirilmesi hakkındaki kanun teklifim ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini

Detaylı

2013 Yılında Geçerli Olacak Ücret Bordrosu Parametreleri

2013 Yılında Geçerli Olacak Ücret Bordrosu Parametreleri 2013 Yılında Geçerli Olacak Ücret Bordrosu Parametreleri Her yıl olduğu gibi, bu yıl da, ücret bordroların hesaplanmasına esas; gelir vergisi tarifesinden vergiden istisna kıdem tazminatı tavanına kadar

Detaylı

SON DÜZENLEMELERLE UYGULAMALI İŞ HUKUKU VE SOSYAL SİGORTALAR MEVZUATI İLE ÜCRET HESAP PUSULASI (BORDRO) BİLGİLENDİRMESİ

SON DÜZENLEMELERLE UYGULAMALI İŞ HUKUKU VE SOSYAL SİGORTALAR MEVZUATI İLE ÜCRET HESAP PUSULASI (BORDRO) BİLGİLENDİRMESİ SON DÜZENLEMELERLE UYGULAMALI İŞ HUKUKU VE SOSYAL SİGORTALAR MEVZUATI İLE ÜCRET HESAP PUSULASI (BORDRO) BİLGİLENDİRMESİ (25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı 1. Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 13.02.2011

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İÇİNDEKİLER Kısaltmalar Önsöz XVII XIX Giriş 1 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 1. EVLENME KAVRAMI İLE EVLENMENİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ

Detaylı

TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU. İŞ ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2018) TÜRK-İŞ SOSYAL GÜVENLİK BÜROSU

TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU. İŞ ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2018) TÜRK-İŞ SOSYAL GÜVENLİK BÜROSU TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU İŞ ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2018) TÜRK-İŞ SOSYAL GÜVENLİK BÜROSU Tablo 1: 2018 Yılı Asgari Ücret Hesabı Asgari Ücret (Brüt) İşçiye Ait SGK Primi (%14)

Detaylı

SİRKÜLER 2008/19. : İş ve SSK Kanunundaki Son Değişiklikler

SİRKÜLER 2008/19. : İş ve SSK Kanunundaki Son Değişiklikler SİRKÜLER 2008/19 SİRKÜLERİN Tarihi : 28.05.2008 Konusu : İş ve SSK Kanunundaki Son Değişiklikler Mevzuat : 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu (R.G: 08.09.1999/ 23810) 4857 Sayılı İş Kanunu (R.G:10.06.2003/

Detaylı

SEDA ÇAYIR - FUNDA GÖREN

SEDA ÇAYIR - FUNDA GÖREN SEDA ÇAYIR - FUNDA GÖREN Sosyal güvenlik, Herkesin gerek kendisi gerekse ailesi için, yiyecek, giyim, konut, tıbbi bakım, gerekli toplumsal hizmetler dahil olmak üzere sağlık ve refahını teminat altına

Detaylı

ANA SAYFA» EMEKLİLİK ŞARTLARI» SSK 3600 GÜNE GÖRE NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM

ANA SAYFA» EMEKLİLİK ŞARTLARI» SSK 3600 GÜNE GÖRE NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM ANA SAYFA» EMEKLİLİK ŞARTLARI» SSK 3600 GÜNE GÖRE NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM SSK 3600 Güne Göre Ne Zaman Emekli Olurum SSK 3600 güne göre ne zaman emekli olurum Aşağıdaki hesaplama formundan sadece ssk, sgk

Detaylı

KADIN İŞÇİLERİN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

KADIN İŞÇİLERİN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR KADIN İŞÇİLERİN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Erol GÜNER 80 I. GİRİŞ Çalışma hayatında işçilerin özelikle bazı işlerde gece çalıştırılmaları, bir gereklilik olarak ortaya

Detaylı

15 YIL VE 3600 GÜNLE KIDEM TAZMİNATI ALANLAR BAŞKA YERDE ÇALIŞABİLİR Mİ?

15 YIL VE 3600 GÜNLE KIDEM TAZMİNATI ALANLAR BAŞKA YERDE ÇALIŞABİLİR Mİ? 15 YIL VE 3600 GÜNLE KIDEM TAZMİNATI ALANLAR BAŞKA YERDE ÇALIŞABİLİR Mİ? Dr. Resul KURT* Gözde UYGUR** I. GİRİŞ Çalışma hayatında en çok sorun yaşanan konuların başında kıdem tazminatı gelmektedir. 1475

Detaylı

İşverenlere Torba Kanun İle Sigorta Prim Teşviki Getirilmiş, Bir İşçi İçin Prim İndirim Tavanı 1.009 TL ye Kadar Çıkarılmıştır

İşverenlere Torba Kanun İle Sigorta Prim Teşviki Getirilmiş, Bir İşçi İçin Prim İndirim Tavanı 1.009 TL ye Kadar Çıkarılmıştır İşverenlere Torba Kanun İle Sigorta Prim Teşviki Getirilmiş, Bir İşçi İçin Prim İndirim Tavanı 1.009 TL ye Kadar Çıkarılmıştır I- GİRİŞ : 25.02.2011 tarihli Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yayımlanan

Detaylı

ŞEHİRİÇİ TİCARİ TAKSİLERDE ÇALIŞANLARIN SOSYAL GÜVENCESİ

ŞEHİRİÇİ TİCARİ TAKSİLERDE ÇALIŞANLARIN SOSYAL GÜVENCESİ ŞEHİRİÇİ TİCARİ TAKSİLERDE ÇALIŞANLARIN SOSYAL GÜVENCESİ Mehmet Emre DİKEN * 1. Giriş Şehiriçi ticari taksi araçlarının sayıları yeni yerleşim bölgelerinin kurulması ve nüfusla paralel olarak artış göstermektedir.

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI 09.01.2017/15-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.1.2017-30.06.2017 tarihleri arasında geçerli olmak üzere uygulanacak gelir

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI Sirküler Rapor 09.01.2013/31-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.1.2013-30.6.2013 ile 1.7.2013-31.12.2013 tarihleri arasında

Detaylı

ANALIK SİGORTASI. aa) Genel olarak

ANALIK SİGORTASI. aa) Genel olarak aa) Genel olarak ANALIK SİGORTASI Kadın çalışanın gebe kalması halinde, doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sırasında ortaya çıkabilecek beklenmeyen giderler ile ayrıca sigortalı kadının doğum yaptığı

Detaylı

1. ÜCRETLĐ VEYA ĐŞVEREN TARAFINDAN BĐREYSEL EMEKLĐLĐK SĐSTEMĐNE ÖDENECEK KATKI PAYLARI VE SĐGORTA ŞĐRKETLERĐNE ÖDENEN ŞAHIS SĐGORTA PRĐMLERĐ

1. ÜCRETLĐ VEYA ĐŞVEREN TARAFINDAN BĐREYSEL EMEKLĐLĐK SĐSTEMĐNE ÖDENECEK KATKI PAYLARI VE SĐGORTA ŞĐRKETLERĐNE ÖDENEN ŞAHIS SĐGORTA PRĐMLERĐ Konu: Bireysel Emeklilik Sistemine ve Sigorta Şirketlerine Ödenen Katkı Payları ve Şahıs Sigorta Primleri Đle Anılan Kurumlarca Yapılacak Ödemelerin, 4697 Sayılı Kanun Hükümleri Kapsamında Değerlendirilmesi

Detaylı

VERGİ İNDİRİM BELGESİNE SAHİP ENGELLİ SİGORTALILAR İLE BAŞKASININ BAKIMINA MUHTAÇ ÇOCUĞU BULUNAN KADIN SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ

VERGİ İNDİRİM BELGESİNE SAHİP ENGELLİ SİGORTALILAR İLE BAŞKASININ BAKIMINA MUHTAÇ ÇOCUĞU BULUNAN KADIN SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ 12 murat go?ktas-mu?rsel baki:layout 1 11/9/10 3:15 PM Page 181 VERGİ İNDİRİM BELGESİNE SAHİP ENGELLİ SİGORTALILAR İLE BAŞKASININ BAKIMINA MUHTAÇ ÇOCUĞU BULUNAN KADIN SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ Murat GÖKTAŞ*

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : B.13.2.SGK.0.10.04.00/73-031/ 65 24/1/2012 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... vii GİRİŞ... 1 I. BÖLÜM ÇALIŞMA HUKUKU VE ÇALIŞMA HUKUKU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR

İÇİNDEKİLER. Önsöz... vii GİRİŞ... 1 I. BÖLÜM ÇALIŞMA HUKUKU VE ÇALIŞMA HUKUKU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR İÇİNDEKİLER Önsöz... vii GİRİŞ... 1 I. BÖLÜM ÇALIŞMA HUKUKU VE ÇALIŞMA HUKUKU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR 1.ÇALIŞMA HUKUKU... 3 2. ÇALIŞMA HUKUKU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR... 4 I- MİLLİ ÇALIŞMA HUKUKU KURULUŞLARI...

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI Sirküler Rapor Mevzuat 11.07.2016/86-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.7.2016-31.12.2016 tarihleri arasında geçerli olmak

Detaylı

İŞ BAŞI EGİTİM PROGRAMINA KATILANLAR İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE HAK KAZANIR MI?

İŞ BAŞI EGİTİM PROGRAMINA KATILANLAR İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE HAK KAZANIR MI? İŞ BAŞI EGİTİM PROGRAMINA KATILANLAR İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE HAK KAZANIR MI? Gökhan BEDİR* 46 * ÖZ Kuruma kayıtlı işsizlerin yine Kuruma kayıtlı işyerlerinde, daha önceden edindikleri teorik bilgileri uygulama

Detaylı

6327 sayılı kanun ile yapılan değişikliklerin vergi uygulamalarına etkileri madde madde aşağıdaki gibidir.

6327 sayılı kanun ile yapılan değişikliklerin vergi uygulamalarına etkileri madde madde aşağıdaki gibidir. MAKALE Tahir ÖZIRMAK BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VE ŞAHIS SİGORTALARINA ÖDENEN KATKI PAYI VE PRİMLERİN VERGİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİMİ VE ELDE EDİLEN GELİRLERİN VERGİLENDİRİLMESİ KONUSUNDA YENİ DÜZENLEMELER

Detaylı

İlgili Kanun / Madde 506 S. SSK. /68

İlgili Kanun / Madde 506 S. SSK. /68 T.C YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2015/6739 Karar No. 2017/6752 Tarihi: 12.10.2017 İlgili Kanun / Madde 506 S. SSK. /68 ÖLÜMÜN SOSYAL GÜVENLİK RİSKİ OLDUĞU ÖLÜM AYLIĞI HEM EŞİNDEN HEM BABASINDAN

Detaylı

Sosyal hukukun tarihçesi

Sosyal hukukun tarihçesi Sosyal hukukun tarihçesi SOSYAL güvenlik hukukun TARİHSEL GELİŞİMİ Sosyal devlet günümüz çağdaş devlet anlayışına uygun olarak sosyal adaleti,sosyal refahı,sosyal güvenliği sağlamayı amaç edinen devlettir.

Detaylı

2017 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI

2017 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI 2017 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI Mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu nun 4958 sayılı Kanunla değişik

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI 10.07.2017/92-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1 Temmuz.2017 tarihinden itibaren, Gelir Vergisinden istisna edilecek kıdem

Detaylı

İnsanların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen kurallara hukuk denir. Hukuk kurallarını koyan, uygulanıp uygulanmadığını

İnsanların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen kurallara hukuk denir. Hukuk kurallarını koyan, uygulanıp uygulanmadığını İnsanların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen kurallara hukuk denir. Hukuk kurallarını koyan, uygulanıp uygulanmadığını denetleyen en yüksek organ ise devlettir. Hukuk alanında birlik

Detaylı

VERGĐDEN ĐSTĐSNA KIDEM TAZMĐNATI, ÇOCUK VE AĐLE YARDIMI ĐLE ÖZEL SĐGORTALILARA YAPILAN ÖDEMELERDE ĐSTĐSNA SINIRI

VERGĐDEN ĐSTĐSNA KIDEM TAZMĐNATI, ÇOCUK VE AĐLE YARDIMI ĐLE ÖZEL SĐGORTALILARA YAPILAN ÖDEMELERDE ĐSTĐSNA SINIRI 14.01.2008/27 VERGĐDEN ĐSTĐSNA KIDEM TAZMĐNATI, ÇOCUK VE AĐLE YARDIMI ĐLE ÖZEL SĐGORTALILARA YAPILAN ÖDEMELERDE ĐSTĐSNA SINIRI ÖZET : 2008 yılında uygulanacak kıdem tazminatı, çocuk yardımı tutarları ve

Detaylı

KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN HAFTA TATİLİ İZİNLERİ VE HAFTA TATİLİ İZNİ ÜCRET HAKLARI

KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN HAFTA TATİLİ İZİNLERİ VE HAFTA TATİLİ İZNİ ÜCRET HAKLARI KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN HAFTA TATİLİ İZİNLERİ VE HAFTA TATİLİ İZNİ ÜCRET HAKLARI Ali KARACA* 42 * GİRİŞ 10.06.2003 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ve halen de uygulanmakta

Detaylı

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT Sirküler Rapor 01.07.2014/148-1 1 TEMMUZ 2014 TARİHİNDEN İTİBAREN GEÇERLİ VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.7.2014-31.12.2014

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : B.13.2.SGK.0.10.04.00/73-031/93 23/1/2013 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar

Detaylı

2018 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücret Üzerinden Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir

2018 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücret Üzerinden Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir Tax WWW.ONERYMM.COM.TR 13.ONUR YILIMIZ 2018 01 2018 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücret Üzerinden Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir Özet 4857 sayılı İş Kanunu nun 39. maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan

Detaylı

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT Sirküler Rapor 05.07.2013/148-1 1.7.2013 TARİHİNDEN İTİBAREN VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.7.2013-31.12.2013 tarihleri

Detaylı

Sirküler Rapor Mevzuat 14.01.2016/33-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

Sirküler Rapor Mevzuat 14.01.2016/33-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI Sirküler Rapor Mevzuat 14.01.2016/33-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.1.2016-30.6.2016 ile 1.7.2016-31.12.2016 tarihleri

Detaylı

ERCİYES Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.

ERCİYES Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş. SİRKÜ : 2017/02 KAYSERİ Konu : 2017 Yılı İçin Belirlenen Asgari Ücret Tutarı ile 10.01.2017 Bu Konuyla İlgili Diğer Değişiklikler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret Tespit Komisyonunun 2017

Detaylı

YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI YAPARAK EMEKLİ OLANLARIN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE TABİ OLARAK ÇALIŞMALARI ÖNÜNDEKİ ENGEL

YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI YAPARAK EMEKLİ OLANLARIN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE TABİ OLARAK ÇALIŞMALARI ÖNÜNDEKİ ENGEL 13 su?leyman tuncay:layout 1 11/9/10 3:16 PM Page 187 YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI YAPARAK EMEKLİ OLANLARIN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE TABİ OLARAK ÇALIŞMALARI ÖNÜNDEKİ ENGEL KALDIRILDI Süleyman TUNÇAY*

Detaylı

Ödev Teslimi Ortalama İntihal. Sunum. Sonuç

Ödev Teslimi Ortalama İntihal. Sunum. Sonuç Ödev Konusu Öğrenci Adı-Soyadı Sunum Ödev Teslimi Ortalama İntihal Sonuç 1 Sosyal Güvenlik Kavramı ve Sosyal Riskler 2 Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Dünya daki Gelişimi 3 Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin

Detaylı

Kanun No. 5454 Kabul Tarihi : 8.2.2006

Kanun No. 5454 Kabul Tarihi : 8.2.2006 Kanun T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur'dan Aylık veya Gelir Almakta Olanlara Ek Ödeme Yapılması ile Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur'dan Aylık veya Gelir Almakta Olanlara Ödenen

Detaylı

ELÇİN YEMİŞKEN TÜRK İŞ HUKUKUNDA KADIN İŞÇİLERİN KORUNMASI

ELÇİN YEMİŞKEN TÜRK İŞ HUKUKUNDA KADIN İŞÇİLERİN KORUNMASI ELÇİN YEMİŞKEN TÜRK İŞ HUKUKUNDA KADIN İŞÇİLERİN KORUNMASI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM KADININ ÇALIŞMA HAYATINDAKİ YERİ ve KADIN İŞÇİLERİ KORUYUCU

Detaylı

GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMASI VE GELİR TESTİ

GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMASI VE GELİR TESTİ GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMASI VE GELİR TESTİ Gelir Testi nasıl başladı, kimler muaf? Sosyal Güvenlik Reformu ile tüm vatandaşların sağlık güvencesi kapsamına alınması 1 Ocak 2012 tarihinde başladı.

Detaylı

SİRKÜLER NO: POZ - 2008 / 53 İSTANBUL, 08.07.2008

SİRKÜLER NO: POZ - 2008 / 53 İSTANBUL, 08.07.2008 SİRKÜLER NO: POZ - 2008 / 53 İSTANBUL, 08.07.2008 01.07.2008 Tarihinden İtibaren, İşverenlerin 50 veya Daha Fazla İşçi Çalıştırdıkları İş Yerlerinde Çalıştırmaları Gereken Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör

Detaylı

İŞYERİNDE 15 YIL VE 3600 GÜN ŞARTINI TAMAMLAYAN HER İŞÇİ KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI?

İŞYERİNDE 15 YIL VE 3600 GÜN ŞARTINI TAMAMLAYAN HER İŞÇİ KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI? İŞYERİNDE 15 YIL VE 3600 GÜN ŞARTINI TAMAMLAYAN HER İŞÇİ KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI? Umut TOPCU * 1- GİRİŞ Kıdem tazminatı, İş Kanunu na tabi olarak çalışan işçilerin hizmet akitlerinin Kanun da

Detaylı

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI Sirküler Rapor 09.07.2010 / 90-1 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 01.07.2010 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanacak Gelir

Detaylı

SİRKÜLER NO: 2015 / 18

SİRKÜLER NO: 2015 / 18 DİPNOT YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD.ŞTİ. SİRKÜLER NO: 2015 / 18 08.01.2015 KONU: Çalışanlarla ilgili 2015 yılına ilişkin bazı vergi ve sigorta bilgileri Hk. Çocuk zammı, aile yardımı, yemek yardımı ve özel

Detaylı

Her yıl Ocak ayında yeni belirlenen asgari ücrete göre prime esas kazançların alt ve üst tutarları yeniden hesaplanıyor.

Her yıl Ocak ayında yeni belirlenen asgari ücrete göre prime esas kazançların alt ve üst tutarları yeniden hesaplanıyor. Bordro Parametrelerine Dikkat Mehmet Fatih GELERİ İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı fatihgeleri@ikplatform.com Her yıl Ocak ayında yeni belirlenen asgari ücrete göre prime esas kazançların alt ve üst tutarları

Detaylı

ESNAF, ÇİFTÇİ, SANAYİCİ, TÜCCAR VE ŞİRKET ORTAĞI GİBİ BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN SGK DAN RAPOR PARASI ALMA HAKLARININ AÇIKLANMASI

ESNAF, ÇİFTÇİ, SANAYİCİ, TÜCCAR VE ŞİRKET ORTAĞI GİBİ BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN SGK DAN RAPOR PARASI ALMA HAKLARININ AÇIKLANMASI ESNAF, ÇİFTÇİ, SANAYİCİ, TÜCCAR VE ŞİRKET ORTAĞI GİBİ BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN SGK DAN RAPOR PARASI ALMA HAKLARININ AÇIKLANMASI Vakkas DEMİR * I- GİRİŞ: 5510 sayılı Kanunun 18 inci maddesi hükümlerine göre,

Detaylı

Özürlülerin. Sosyal Güvenlik. Özürlülerin Emeklilik

Özürlülerin. Sosyal Güvenlik. Özürlülerin Emeklilik Özürlülerin Sosyal Güvenlik Özürlülerin Emeklilik Şartları Hakları 02 GİRİŞ Sosyal güvenlik uygulamalarında, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ve işe başladığı tarihten önce malül olan

Detaylı

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI YASASI UYARINCA BİRDEN ÇOK DOSYADAN GELİR/AYLIK ALMA HAKKININ DOĞMASI

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI YASASI UYARINCA BİRDEN ÇOK DOSYADAN GELİR/AYLIK ALMA HAKKININ DOĞMASI TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI YASASI UYARINCA BİRDEN ÇOK DOSYADAN GELİR/AYLIK ALMA HAKKININ DOĞMASI Celal TOZAN TÜRK-İŞ Sosyal Güvenlik Danışmanı SOSYAL

Detaylı

2019 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir

2019 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir Tax WWW. ON ERYMM.COM.TR 13.ONUR YILIMIZ 2018 44 2019 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler Belirlenmiştir Özet 4857 sayılı İş Kanunu nun 39. maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan

Detaylı

ENGELLİLER HANGİ KOŞULLARI YERİNE GETİRDİKLERİNDE EMEKLİLİK HAKKINDAN YARARLANABİLİR?

ENGELLİLER HANGİ KOŞULLARI YERİNE GETİRDİKLERİNDE EMEKLİLİK HAKKINDAN YARARLANABİLİR? ENGELLİLER HANGİ KOŞULLARI YERİNE GETİRDİKLERİNDE EMEKLİLİK HAKKINDAN YARARLANABİLİR? Mustafa CERİT 1 1. GIRIŞ Engelliler 2 için çalışabilecek bir iş bulmak ve bulunan bu işi sürekli olarak elde tutmak

Detaylı

Mesleki Deneyim. Eğitim Bilgileri. Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU. Profesör Marmara Üniversitesi Doçent Marmara Üniversitesi

Mesleki Deneyim. Eğitim Bilgileri. Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU. Profesör Marmara Üniversitesi Doçent Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU Mesleki Deneyim Profesör Marmara Üniversitesi - 2011 Doçent Marmara Üniversitesi - 2003 Eğitim Bilgileri Doktora Marmara Üniversitesi SBE - 1997 Yüksek Lisans Marmara Üniversitesi

Detaylı

657 SAYILI KANUN 4/B SÖZLEŞMELİ PERSONEL MAAŞ HESAPLAMA

657 SAYILI KANUN 4/B SÖZLEŞMELİ PERSONEL MAAŞ HESAPLAMA 657 SAYILI KANUN 4/B SÖZLEŞMELİ PERSONEL MAAŞ HESAPLAMA 2011 YILI 1.DÖNEM Aylık katsayı: 0,061954 A-GELİRLER 1-SÖZLEŞME ÜCRETİ KAMU PERSONELİNİN MAAŞLARININ HESABINA ESAS TUTULAN KATSAYILARIN YENİDEN TESPİTİ

Detaylı

ARTAN HİSSE BULUNMASI KOŞULUNDA MEVZUATTA YAPILAN DEĞİŞİKLİKTEN DOLAYI UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR

ARTAN HİSSE BULUNMASI KOŞULUNDA MEVZUATTA YAPILAN DEĞİŞİKLİKTEN DOLAYI UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR ARTAN HİSSE BULUNMASI KOŞULUNDA MEVZUATTA YAPILAN DEĞİŞİKLİKTEN DOLAYI UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR Süleyman TUNÇAY * I-GİRİŞ: Ölüm geliri ve ölüm aylığı, bağlandığı sigorta kolunun niteliğine göre ölen

Detaylı

GÖRÜŞ BİLDİRME FORMU

GÖRÜŞ BİLDİRME FORMU Konusu: İlgili Mevzuat: İl Müdürlüğünde, 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine tabi olarak çalışan personelin Aile ve Çocuk Yardımı ödenmesi ile ilgili tereddüte düşülen konular hakkında. 1-657 Sayılı Devlet

Detaylı

TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU. ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2017)

TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU. ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2017) TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BİLGİLERİ (Ocak 2017) Tablo 1: 2017 Yılı Asgari Ücret Hesabı Asgari Ücret (Brüt) İşçiye Ait SGK Primi (%14) İşçiye Ait İşsizlik Sigortası

Detaylı

GELİR VERGİSİNDE MÜKELLEFİYETLER

GELİR VERGİSİNDE MÜKELLEFİYETLER GELİR VERGİSİNDE MÜKELLEFİYETLER İsmail UYSAL ANKARA Aralık, 2012 GELİR VERGİSİNDE MÜKELLEFİYETLER Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden gerçek veya tüzel kişidir. Gelir

Detaylı

SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİSİ (4/c) ( TARİHİNDEN ÖNCE İŞE BAŞLAYANLAR İÇİN)(1)

SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİSİ (4/c) ( TARİHİNDEN ÖNCE İŞE BAŞLAYANLAR İÇİN)(1) SGK İŞLEMLERİ SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİSİ (4/c) (01.10.2008 TARİHİNDEN ÖNCE İŞE BAŞLAYANLAR İÇİN)(1) 01.10.2008 den önce iştirakçi olup, 01.10.2008 tarihi itibarıyla 4c li sigortalıların emekli keseneğine

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : 24010506/031/90 17 /1/2018 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar GENELGE 2018-2

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : 24010506/031/90 31 /1/2017 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar GENELGE 2017-5

Detaylı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve gerekçeleri ektedir. Gereği bilgilerine

Detaylı

Sirküler Rapor 15.01.2014/33-1 2014 YILINDA VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

Sirküler Rapor 15.01.2014/33-1 2014 YILINDA VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI Sirküler Rapor 15.01.2014/33-1 2014 YILINDA VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI ÖZET : 1.1.2014-31.12.2014 tarihleri arasında geçerli

Detaylı

Kreş Yardımı ve İkale Ödemelerinde Gelir Vergisi İstisnası ile İlave Asgari Ücret İndirimine İlişkin Tebliğ

Kreş Yardımı ve İkale Ödemelerinde Gelir Vergisi İstisnası ile İlave Asgari Ücret İndirimine İlişkin Tebliğ Kreş Yardımı ve İkale Ödemelerinde Gelir Vergisi İstisnası ile İlave Asgari Ücret İndirimine İlişkin Tebliğ 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu nun 9, 23, 25, 32 ve 61 inci maddelerinde, 21/3/2018 tarihli

Detaylı

ALMANYA DA 2012 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER

ALMANYA DA 2012 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER ALMANYA DA 2012 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER 1. İstihdam Piyasası Çalışanların sayısı, Aralık 2012 de bir ay öncesine göre öenmli bir değişme

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI 1 SUNUM PLANI Kurumsal Yapı Kurumun Organları Kurumun Görevleri Sosyal Güvenlik Reformuna Genel Bakış 2 SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI KURUMSAL YAPI 3 4 SOSYAL

Detaylı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ Ankara, 14 Kasım 2013 PERSONEL BİRİMLERİ TÜM ÇALIŞANLARIN; İşe alınmaları, İstihdamı, sözleşmelerinin tanzimi ve uygulanması, Atama, yükselme ve diğer özlük hakları, Sosyal haklar ve

Detaylı

PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLARDA ÖZELLİKLİ KONULAR

PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLARDA ÖZELLİKLİ KONULAR PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLARDA ÖZELLİKLİ KONULAR I- GİRİŞ 5510 sayılı Kanun(1) un 80. maddesinde prime esas kazançlar düzenlenmiş olup, birinci fıkrasındaki; 4/a kapsamındaki sigortalılar ile ilgili

Detaylı

İrfan VURAL Gelirler Kontrolörü

İrfan VURAL Gelirler Kontrolörü KURUMLAR VERGİSİNDEN MUAF KOOPERATİFLERİN ELDE ETMİŞ OLDUKLARI MEVDUAT FAİZLERİ VE REPO GELİRLERİ ÜZERİNDEN YENİ DÜZENLEMELERE GÖRE TEVKİFAT YAPILIP YAPILMAYACAĞI İrfan VURAL Gelirler Kontrolörü I- GİRİŞ

Detaylı

Konu : Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları ile şahıs sigorta primleri

Konu : Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları ile şahıs sigorta primleri SİRKÜ : 2013/04 KAYSERİ Konu : Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları ile 25.01.2013 şahıs sigorta primleri 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6327 sayılı Bireysel Emeklilik

Detaylı

27.01.2015/3-1 ÖZET :

27.01.2015/3-1 ÖZET : 27.01.2015/3-1 2015 YILINDA UYGULANACAK PRİME ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI İLE BAZI İŞLEMLERE ESAS TUTARLARA İLİŞKİN 2015/4 SAYILI GENELGE YAYIMLANDI ÖZET : 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine

Detaylı

SİNEMA TİYATRO SES VE SAZ SANATÇISI GERİYE DÖNÜK BORÇLANMA YOK

SİNEMA TİYATRO SES VE SAZ SANATÇISI GERİYE DÖNÜK BORÇLANMA YOK SİNEMA TİYATRO SES VE SAZ SANATÇISI GERİYE DÖNÜK BORÇLANMA YOK Bugünlerde nostalji olarak ekranlara gelen siyah beyaz filmlerde seyrettiğimiz oyuncular,figüranlar,dublaj yapanlar kısaca o filmlere emeği

Detaylı

2017 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler ve Tutarlar

2017 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler ve Tutarlar WWW. O N E R Y M M.COM. TR 2017 2 2017 Yılı Asgari Ücreti Ve Bu Ücrete Göre Hesaplanan Hadler ve Tutarlar Özet 4857 sayılı İş Kanunu nun 39. maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve KADIN Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB nin kadın-erkek eşitliği ile ilgili temel ilkeleri AB nin kadın istihdamı hedefi AB de toplumsal cinsiyete duyarlı

Detaylı

TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ

TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ 445 TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ Aydeniz ALİSBAH TUSKAN* 1 İnsanların bir biçimde sınıflanarak genel kategoriler oturtulması sonucunda ortaya çıkan kalıplar ya da bir

Detaylı

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü GENELGE 2014-1

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü GENELGE 2014-1 T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : 24010506/0100602/ 42 15/1/2014 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar GENELGE

Detaylı

KADINLARIN ÇALIŞMA YAŞAMINDA KORUNMALARI Kadınların toplumsal yaşam ile iş ilişkileri ve çalışma yaşamında korunması arasında yakın bir ilişki

KADINLARIN ÇALIŞMA YAŞAMINDA KORUNMALARI Kadınların toplumsal yaşam ile iş ilişkileri ve çalışma yaşamında korunması arasında yakın bir ilişki KADINLARIN ÇALIŞMA YAŞAMINDA KORUNMALARI Kadınların toplumsal yaşam ile iş ilişkileri ve çalışma yaşamında korunması arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Çünkü kadınların çalışma yaşamında korunabilmeleri,

Detaylı

Adres : Mithatpaşa Cad. No : 7 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : A.ARAS Dai. Bşk. V.

Adres : Mithatpaşa Cad. No : 7 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : A.ARAS Dai. Bşk. V. T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Telefon : 0312 458 71 10 Faks : 0312 432 12 37 1/8 Sayı : 24010506/0100602/ 42 15/1/2014 Konu : Prime esas kazançların alt ve üst

Detaylı

İLK TÜRK DEVLETLERİNDE HUKUK

İLK TÜRK DEVLETLERİNDE HUKUK İLK TÜRK { DEVLETLERİNDE HUKUK Hukuk Anlayışı Hukuk fertlerin bir arada barış ve güven içinde yaşamasını sağlamak amacıyla oluşturulan hak ve kanunların bütünüdür. Bir devletin uzun ömürlü olabilmesi için

Detaylı

1 TEMMUZ 2013 TARİHİNDEN İTİBAREN UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ

1 TEMMUZ 2013 TARİHİNDEN İTİBAREN UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ Sirküler Rapor 03.07.2013/146-1 1 TEMMUZ 2013 TARİHİNDEN İTİBAREN UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ ÖZET : 01.07.2013-31.12.2013 tarihleri arasında uygulanacak

Detaylı