PANEL SONUÇ RAPORU. Panel Balkanı Doç. Dr. Temel BAYRAK ın konuşma anından bir görüntü

Transkript

1

2 PANEL SONUÇ RAPORU Gümüşhane Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü ve Gümüşhane Valiliği Tarım İl Müdürlüğünün katkıları ile Gümüşhane Üniversitesi Çok Amaçlı Konferans Salonunda gerçekleştirilen ve oturum başkanlığını Doç. Dr. Temel BAYRAK ın yaptığı, BÖLGE TARIMININ SORUNLARI ve HASAS TARIMDA MODERN YAKLAŞIMLAR konulu panel gerçekleştirilmiştir. Panel Balkanı Doç. Dr. Temel BAYRAK ın konuşma anından bir görüntü Tarım İl Müdürü Hasan IRKIN Bey konuşmasında özetle Üniversite ile işbirliği halinde tarımla ilgili sorunların üstesinden gelebileceklerini belirterek bölgenin tarım potansiyeli hakkında geniş bilgi vermiştir. Konuşmasının özeti aşağıda verilmiştir. Gümüşhane ili, sunduğu avantajlar ve dezavantajlar demeti ile birlikte ÇORUH ve YUKARI FIRAT TARIM HAVZALARI olmak üzere farklı iki havza içerisinde yer almakta ve bu iki havzanın da farklı olarak yönetilmesi gerekmektedir. İlin coğrafi yapısının bozuk ve arazilerin yetersizliği gibi birçok faktörün etkisiyle cazibe merkezi konumunda olmadığından, göç veren bir il konumundadır. Göç, tarımla uğraşacak genç nüfusu olumsuz etkilemekte, tarım arazilerinin mirasa konu olması nedeniyle küçük parsellerin çok fazla sayıda hissedarı ve bu hissedarların da il dışında olmaları nedeniyle kullanımı engellediğinden, arazi varlığımızın da tam kapasite ile kullanılmasını engellemektedir.

3 İşletme başına düşen arazi miktarının azalma eğilimi; modern tarım tekniklerinin kullanılmasını engellemekte, işletmecinin çocuklarını sektör dışına çıkmaya zorlamakta, aslında kullanılmayan arazi varlığı olmasına rağmen muhatap fazlalığından dolayı sektörde yatırım yapmak isteyenlere de tahsis edilememekte, alan bazlı faaliyetler üzerinden ilimize gelmesi gereken destek miktarını azaltmakta, sektörü destekleyen aracı sektörlere yaşama imkanı tanımamakta ve nihayet işletmenin gelirini azaltmaktadır. Kanuni düzenlemeyle yada birlik, kooperatif, şirket gibi oluşumlarla arazi sahiplerini bir araya getirip iktisadi üniteler oluşturulması gerekmektedir. Bu yolla arazi varlığımızın tamamı kayıt altında olacak, işletmeler her türlü tekniği ve desteği kullanır hale gelecek, ülkesel ihtiyaçlar üzerinden tarım politikaları ve stratejileri daha sağlıklı ve isabetli planlanmış olacaktır. Kurumsal olarak birçok disiplinle iç içe çalışmaktayız. Günümüzde Harita Mühendisliği disiplini ile de ilişkilerimiz sürekli artmaktadır. Bu bölümün ilimizde olması bir şanstır. Öncelikli olarak kurumsal işbirliği içerisinde birçok alt yapı hizmetlerini tamamlamak ve nihayet işletme bazında hassas tarım uygulamalarında doruğa ulaşabilmektir Örgütlenme, tarım kesimi için önem arz etmektedir. Birbiri ile didişen değil, birbirini tamamlayan kişi ve organizasyonlarla birlikte tarım kesiminden beklenen ülkesel beklentiye cevap vermemiz gerekmektedir. İlimizde de sivil toplum kuruluşları ile birlikte, sektörün sorunlarının da çözüm yolunun da herkesçe algılanabilir ve kabul edilebilir hale gelmesi için örgütlenmeye yönelik çalışmalarımız sürdürülmektedir. İşletme yönetimi çok hassas bir konu olduğu için en ince ayrıntısına kadar süreçlerin çok iyi izlenmesini gerektirmektedir. Tarım işletmelerinde verimliliği, maliyet kontrolünü ve pazarlamayı kontrol eden ve nihayet geliri en maksimum yapacak bir işletme yönetimi için birçok farklı disiplinde çalışmalar yapılmış ve yapılmaya da devam edilmektedir. İl Tarım Müdürlüğü olarak sektörle ilgisi olabilecek her türlü organizasyonla işbirliği yapmaya çalışmaktayız. Gümüşhane Üniversitemizin sadece Harita Mühendisliği Bölümüyle değil, diğer bölümleriyle birlikte önümüzdeki süreçte birçok başarılı çalışmaya birlikte imza atacağımız kanaatindeyim.

4 Tarım İl Müdürü Hasan IRKIN ın konuşmasından bir kesit

5

6

7 Yrd. Doç. Dr. İbrahim KALAYCI HASSAS TARIMDA MODERN YAKLAŞIMLAR konulu sunusunda, öncelikle Bilgi Toplumu haline gelmemiz gerektiği ve bilgiyi, iyi eğitim almış, eğitim seviyesi yüksek toplum kesimlerinin kullanıyor olması normal sayılabilirken, özellikle geçimi toprağa bağımlı olan daha düşük eğitim seviyesindeki toplum kesimlerinin bilgiyi kullanıyor olması ise ciddi bir ölçüt oluşturacağını, günümüzde, toplumun bu kesiminin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde önünde duran en önemli fırsatın ise hiç şüphesiz hassas tarım olduğunu vurgulamıştır. Yrd. Doç. Dr. İbrahim KALAYCI nın konuşma anından görüntü. Hassas tarım değişken oranlar ilkesiyle gerekeni, gerektiği yere, gerektiği zaman, gerektiği kadar kullanımı temel almış olan bir teknoloji olduğu için, konumsal bilgi ana girdisini oluşturur. Burada konumsal bilgi ise çağın gerektirdiği hız ve kalitede uydu bazlı GPS ve uzaktan algılama teknolojileri kullanılarak üretilir. Bu konumsal bilgilerle bütünleşik olarak toplanan her türlü kaynak, malzeme ve olguya ait öz nitelik bilgileri ise bir CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) içerisinde depolanıp, analiz edilip, sunularak güçlü bir karar destek sistemi oluşturulur ve sonuç olarak ürün, rekolte ve verim üzerinde etkin olan tüm parametrelerin birlikte değerlendirilerek en doğru kararların verilebileceği güçlü bir tarımsal yönetim şekli ortaya çıkacağı vurgulanmıştır. Türkiye deki mevcut ekonomik durum analiz edildiğinde, günümüz Türkiye sinde sanayi sektörünün ekonomideki payının % 30, hizmetler sektörünün payının ise % 55 olduğu görülmektedir. Yalnız, rakamsal açıdan Türkiye ve gelişmiş ülkeler arasında büyük bir fark yok gözükse de, asıl fark bu sektörlerin niteliğindedir. Türkiye de çoğunlukla tekstil gibi emek yoğun endüstriyel yapı ağırlıklı iken, gelişmiş ülkelerde bilgi ve yüksek teknolojiye dayalı endüstriler önem kazanmaktadır. Türkiye genel üretim yapısı açısından değerlendirildiğinde, hala tarımsal karakteri baskın ve zengin olmanın yolunun daha çok endüstriyel mallar üretmekten geçtiğinin düşünüldüğü bir yapıya sahip olduğu vurgulanmıştır.

8 Hassas Tarım, bir tarım işletmesinde ürün ekiminin yapıldığı alanda konumsal ve zamansal açıdan farklılık gösteren ihtiyaçlara, bu konum ve zaman kriterleri göz önünde bulundurularak yapılacak müdahaleyi esas alan modern bir tarımsal üretim teknolojisi olarak tanımlanmış ve hassas tarımın özünü, öncelikle konumsal bilgiye, ikinci olarak da zamansal farklılaşmaya bağlı olarak ürün ekim alanında, ürün ekiminden önceki dönemden başlayıp ürün hasatına kadarki tüm aşamalarda tespit edilecek olan ihtiyaç bilgileri (öz nitelik verileri) analiz sonuçlarına göre gerçekleştirilecek müdahalelerin oluşturduğu ifade edilmiştir. Bütün bunlar ise hassas tarımın aslında tam anlamıyla konusu tarım işletmesi olan bir bilgi sistemi olduğunu, bilgi sistemi tekniği olarak da temelinde konum bazlı bir bilgi sisteminin yattığını göstermektedir. Bu kapsamda hassas tarımın ihtiyaç duyduğu konumsal bilgi, temelde günümüzdeki en modern konum belirleme sistemi olarak bilinen küresel konum belirleme sistemi yani GPS teknolojisiyle üretilirken, öz nitelik verileri ve ilintili zamansal farklılıklar ise konumsal veri üretiminde de kullanılabilen, üstelik objenin yanına gitme gibi bir ihtiyacı ortadan kaldıran uzaktan algılama teknolojileri sayesinde elde edilen görüntülerden üretilebildiği ifade edilmiştir. Hassas Tarım uygulamalarında, uzaktan algılama görüntülerinin elde edilmesinde 2 önemli sorunla karşılaşılmaktadır. 1) Uydu bazlı Uzaktan Algılama görüntüleri kullanan hassas tarım teknolojisinde görüntü maliyeti ufak işletmeler için önemli hale gelebilmektedir. 2) Görüntülenme sıklığı, yani, uydunun aynı bölgeyi hangi sıklıkta ziyaret ettiğidir. Eğer bu sıklık ekilen ürünün görüntülenmesi gereken peryotuna yetişmiyorsa, bu durum da önemli bir sorun olarak karşımıza çıkar. Bütün bu sorunları ortadan kaldıracak çözüm ise; İşletmenin kendi görüntünü kendisinin çekmesi olarak görülmüştür. İşletmenin kendi görüntüsünü kendisinin çekebilmesi için 2 ana donanıma ihtiyaç vardır. 1) Multi-Spektral Kamera 2) Hava Taşıtı Hava Taşıtı Çözüm Önerileri GPS destekli model helikopter (uzaktan kumandalı) Paramotor Paraşüt (insanlı, uzaktan kumandalı) Paraşüt Uçurtma (ip ile manuel kullanım) olarak sıralanmış ve GPS Destekli model helikopterin, Rektörümüz Prof.Dr. İhsan GÜNAYDIN ın destekleriyle Gümüşhane Üniversitesi Merkezi Laboratuarına kazandırılacağı vurgulanmıştır.

9

10 Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Kemal ÇELİK ARAZİ TOPLULAŞTIRMASININ YARARLARI konulu sunuş gerçekleştirmiştir. Sunusunda Arazi toplulaştırmanın tanımını Tarımda üretimin artırılması, tarım sektörünün geliştirilmesi ve modern tarım tekniklerinin kullanılabilmesi amacıyla tarımsal yerleşme birimlerinde kişi ve işletmelere ait olan küçük parseller halinde, birden çok parçaya bölünmüş ve değişik yerlere dağılmış veya elverişsiz biçimde şekillenmiş arazilerin modern tarım işletmeciliği esaslarına göre en uygun şekilde birleştirmesi, şekillendirmesi, düzenlenmesi ve kültür teknik hizmetlerinin getirilmesi olarak tanımlamıştır. Tarla şekillerinin iyileştirilmesi, çiftçinin çalışma ve üretim koşullarının iyileştirilmesi, tarımsal mekânda çalışanların gelir düzeylerinin yükseltilmesi için Arazi Toplulaştırması yapılması gerektiğini vurgulamıştır. Parçalanmış, dağılmış arazilerin birleştirilmesi, toplulaştırma ile kırsal alanın korunması, yeşil alanların düzenlenmesi, teraslama, ağaçlandırma gibi toprak muhafaza tedbirlerinin alınması, tarla içi yol şebekesinin, tahliye sisteminin, drenaj ve sulama tesislerinin inşası, arazi tesviyesi ve toprak ıslahının yapılması, köylerin yeniden düzenlenmesi, çevre planlaması, iskan ve kamu hizmet alanlarının oluşturulması, gerekli altyapı hizmetlerinin yapılması, işletmelerin ıslahı ve yeniden düzenlenmesi, işletmelerin rasyonel bir şekilde çalışmalarının temini için gerekli tedbirlerin alınması, spor sahaları, parklar, yüzme havuzu, pazar yeri, çocuk bahçesi, okul, sağlık ocağı ve kooperatif binası gibi sosyal hizmet tesisleri için gerekli arazilerin, toplulaştırma planları içinde kamulaştırma yapılmadan temin edilmesinin mümkün olduğunu belirtmiştir. Arazi parçalanmasının ortaya çıkardığı olumsuz etkilerin giderilmesi için toplulaştırma yapılır. Arazi parçalanmasının, tarım işletmelerinin üretimini, verimliliğini etkileyecek şekilde

11 artmış olması. Bölgedeki parsellerin bir kısmının mevcut yol ve kanallardan yararlanamaması. Yeni kanal ve yol projelerinin parselleri daha da parçalayacak durumda olması. Parsellerin, arazi üzerinde gerekli kültür teknik tedbirlerin alınmasını engelleyecek kadar küçülmüş olması. Proje alanındaki topografik durumun, parsel sınırlarına bağlı kalmadan arazi tesviyesi gerektirmesi arazi toplulaştırmasını zorunlu kılmaktadır. Yrd. Doç. Dr. Kemal ÇELİK in konuşma anından görüntü. Genel olarak arazi toplulaştırmasının faydalarını; Nüfus artışı, miras, alım-satım, kiracılık, ortakçılık gibi nedenlerle ortaya çıkan arazi parçalılığı ve dağınıklılığını ortadan kaldırır ve işletmeleri uygun büyüklüğe getirir. Tarla sınırı, yol ve su arklarından doğan arazi kayıplarını azaltmaktadır. Küçük parsellerde, ekim esnasında tarla sınırına fazla yaklaşılmama nedeniyle doğacak ürün kayıplarını azaltmaktadır. Toplulaştırmadan sonra makineli tarım daha kolay yapılmakta ve giderlerde önemli oranda azalmalar olmaktadır. İşletme merkezi ile parseller arasındaki uzaklık kısalmakta ve buna bağlı olarak ulaşım giderleri azaldığından; zaman, işçilik ve yakıttan tasarruf sağlanmaktadır. Parsel sayısı azaldığı, şekilleri düzeldiği ve büyüklükleri arttığı için; tohum, gübre, ilaç gibi tarımsal girdiler, daha uygun bir düzeyde kullanılmaktadır. Sulama projelerinin uygulanmasında; eski, dağınık ve şekilsiz parsellerin sınırlarına bağlı kalma zorunluluğu olmayacağından, yatırım giderlerinden tasarruf sağlanmaktadır. Her parselin yola ve kanala sınırı olacağından sulama ve ulaşım randımanı artmaktadır. Parsellerde müştereklikten doğan huzursuzluklar giderilmektedir. Şeklinde özetlemiştir.

12

13 ULASAL BASINDA PANEL Bölge Tarımı Ve Sorunları Paneli - Gümüşhane (

14 Gümüşhane Üniversitesi (GÜ) Harita Mühendisliği Bölümü ile Tarım İl Müdürlüğü nün birlikte düzenlediği Bölge tarımının sorunları ve hassas tarımda modern yaklaşımlar konulu panel GÜ Sağlık Yüksekokulu konferans salonunda gerçekleştirildi. GÜMÜŞHANE (İHA) - Gümüşhane Üniversitesi (GÜ) Harita Mühendisliği Bölümü ile Tarım İl Müdürlüğü nün birlikte düzenlediği Bölge tarımının sorunları ve hassas tarımda modern yaklaşımlar konulu panel GÜ Sağlık Yüksekokulu konferans salonunda gerçekleştirildi. Gümüşhane bölgesinin tarım potansiyeli ve sorunlarının ortaya konularak Harita Mühendisliği bilim alanının bu sorunların çözümüne yapabileceği katkılar ve modern teknolojiler ışığında ideal hassas tarım uygulamalarının neler olabileceğinin ele alındığı panele Gümüşhane Tarım İl Müdürü Hasan Irkın, G.Ü. Harita Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. İbrahim Kalaycı ve Yrd. Doç. Dr. Kemal Çelik konuşmacı olarak katıldı. Gümüşhane Bölgesi nin tarım potansiyeli ve yaşadıkları sorunlar başlıklı sunumunda Tarım İl Müdürü Irkın, bölgede yaşanan nüfus hareketliliği sonucunda oluşan göçün nüfusu daha yaşlı hale getirdiğini ve bu durumun tarımı olumsuz yönde etkilediğini dile getirdi. Tarımsal alanda üreticilerin yeterli düzeyde örgütlenemediğini vurgulayan Irkın; bölgede tarımsal gelirin oldukça düşük olduğunu belirterek bakanlığın başlattığı yeni bir proje ile 24 teknik elemanın 121 köyde hizmet vermeye başlayacağını ifade etti. Hassas tarım ve modern yöntemler konusunda katılımcıları aydınlatan Yrd. Doç. Dr. Kalaycı, GPS, uzaktan algılama ve CBS gibi modern teknolojiler hakkında bilgi verdi. Hassas tarımın özünü öncelikli olarak konumsal bilginin daha sonrasında ise zamansal farklılaşmanın etkilediğini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Kalaycı, Gümüşhane Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İhsan Günaydın ın desteği ile laboratuara GPS destekli uzaktan kumanda ile uçurulabilen model helikopter alınacağını söyledi. Arazilerin parçalanması ve doğurduğu sorunların giderilmesi için tarım arazilerinin ve çiftçinin çalışma ve üretim koşullarının iyileştirilmesi, arazi toplulaştırılmasının neden ve yararları üzerinde duran Yrd. Doç. Dr. Çelik ise; toplulaştırma işleminin arazi parçalanmasının ortaya koyduğu olumsuz etkilerin giderilmesi için zorunluluk olduğunu ve dağınık arazilerin toplulaştırılması için parsel genişletme çalışmalarının devam ettiğini belirtti.

15

16

17

18