Hemşirelerin Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi. Working Environment Risks of Nurses and its Relationship with Quality of Life

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Hemşirelerin Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi. Working Environment Risks of Nurses and its Relationship with Quality of Life"

Transkript

1 ARAŞTIRMA Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi T A D Hemşirelerin Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi Working Environment Risks of Nurses and its Relationship with Quality of Life Döne Aras 1, Ersin Uskun 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Isparta, Türkiye 2 Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye Özet Giriş: Çalışma ortamı sağlık çalışanlarının sağlık, sosyal ve kültürel durumlarına etki eden faktörlere sahiptir. Yaşam kalitesi; sağlık durumunun değerlendirilmesinde önemli bir sonuç ölçümüdür. Amaç: Bu araştırmanın amacı bir il merkezinde kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin çalışma ortamı risklerini belirlemek ve yaşam kalitesi ile ilişkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma bir il merkezinde kamu hastanelerinde gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini il merkezindeki kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin tamamı oluşturdu (n:909) ve %80,3 üne (n:730) anket uygulandı. Yaşam kalitesi ölçümü için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu-Türkçe Versiyonu (WHOQOL-BREF-TR) kullanıldı. Analiz için, tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U, t-testi, Pearson korelasyon ve lineer regresyon analizleri kullanıldı. Bulgular: Araştırma grubunun ortalama yaşı 34,0±7,3 dü ve %92,5 i kadınlardan oluşmaktaydı. Fiziksel, psikolojik, sosyal, çevresel ve kültüre standardize (ulusal) çevre puanları sırasıyla 14,3±2,4, 14,4±2,2, 14,5±2,5, 12,8±2,0 ve 13,1±4,8 di. Çalışma ortamında en yaygın belirlenen riskler sırasıyla psikososyal (%98,1), fiziksel (%94,8), biyolojik (%93,8), kimyasal (%85,9) ve ergonomik (%81,0) risklerdi. Sonuç: Bu araştırmada; cinsiyetin, medeni durumun, ekonomik algının ve ergonomik ve kimyasal risk içeren bir ortamda çalışmanın, yaşam kalitesi alt larının anlamlı yordayıcıları arasında bulunduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Sağlık Çalışanları, Çalışma Ortamı, Risk, Yaşam Kalitesi, WHOQOL-BREF Abstract Background: Working environment include many factors effect on health workers health, social and cultural situations. Quality of life is an important outcome measure for evaluation of health condition. Objective: The aim of this study is to determine the working environmental risks of nurses working in the governmental hospitals in a city center and to evaluate relationship with quality of life. Material and Method: This cross-sectional study was performed in the governmental hospitals in a city center. The survey population were all workers working in the governmental hospitals in the city (n=909) and 80,3% of them were questionnaire in there. World Health Organization Quality of Life Scale Turkish * 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi nde poster bildiri olarak sunulmuştur. Yazışma Adresi: Doç. Dr. Ersin Uskun Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Morfoloji Binası, Doğu Kampüs, Isparta, Türkiye Tel: ersinuskun@gmail.com Version (WHOQOL-BREF-TR) was used to measure the quality of life. For analysis, the descriptive statistics, Mann Whitney U, independent t test, Pearson s correlation and linear regression were used. Results: The mean age was 34.0±7.3and 92.5% of the subjects were female. Physical, psychological, social and environmental and national environment domains scores were found as 14.3±2.4, 14.4±2.2, 14.5±2.5, 12.8±2.0 and 13.1±4.8 respectively. In working environment places, the most determined risks are (respectively) psychosocial (98.1%), physical Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

2 Aras ve Uskun (94.8%), biological (93.8%), chemical (85.9%) and ergonomic risks (81.0%). Conclusion: In this study, sex, marital status, economic perception and working in a place include ergonomic and chemical risks were significative factors for the quality of life domains were determined. Key Words: Health Workers, Working Environment, Risk, Quality of Life, WHOQOL-BREF Ç alışma ortamında çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal faktörler bulunur. Sağlık kurumları, özellikle hastaneler çalışanlarda sağlık sorunlarına yol açabilecek pek çok ortam faktörünü çalışma ortamında barındırır. Sağlık çalışanlarında risk oluşturabilecek fiziksel risk faktörleri; sıcaklık (yüksek/düşük), gürültü, radyasyon (iyonizan/noniyonizan), basınç (yüksek/düşük), titreşimdir. Kimyasal risk, kematerapötik ilaçlar, formaldehit, etilen oksit vb. maddeler tarafından oluşturulur. Biyolojik risk faktörleri (1-3); kan, enfekte vücut dokuları ve sıvılarını içeren laboratuar materyalleri, tıbbi atıklardan gelebilecek bakteriler, virüsler, paraziter hastalıklar, organik tozlar, proteinler, enzimlerdir. Bu risk faktörleri ile temas, kesici delici alet yarmaları biyolojik risk faktörlerinin çalışana en sık ulaştığı yollardır. Ayrıca sağlık çalışanları ağır kaldırma, yineleyici hareketler, uzanma, çekme, dönme gibi hareketler, uzun süre ya da yoğun odaklanma, hızlı algılama gerektiren durumlar, çalışma sürecinde duruş/konum gibi nedenlerle ergonomik risklere de maruz kalabilmektedir (3). Bunlara ek olarak, işin gereklerinin çalışanın bilgi, beceri ve gereksinimleriyle çatıştığı durumlarda, nicel olarak aşırı buna karşın nitel olarak düşük yük oluşturan işlerde çalışma durumunda, çalışanın işi üzerindeki denetiminin olmadığı ve iş ile ilgili sosyal desteğin yetersiz olduğu durumlarda sağlık çalışanları psikososyal riske maruz kalabilir. Yapılan iş ve yarattığı psikososyal riskler stres yapıcı özellik kazanarak fiziksel, davranışsal ve akıl sağlığı sorunlara yol açabilir ve sağlığı olumsuz yönde etkileyebilir (4). Çalışanlar çalışma ortamında bulunan risk faktörlerine değişik düzeylerde maruz kalırlar ve etkilenirler. Bu etkilenim çalışanlarda sağlık sorunları ortaya çıkarabileceği gibi doğrudan ya da dolaylı olarak çalışanların yaşam kalitelerini etkileyebilir. İşle ilgili hastalık ve sakatlıkların zayıf (kötü) yaşam kalitesi ile ilişkili olduğu bildirilmiştir (5). Sağlıkla ilgili yaşam kalitesi kavramı sağlık durumu ile yakından ilişkilidir ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından içinde yaşadıkları kültür ve değerler sistemi bağlamında, amaçları, beklentileri, standartları ve kaygıları açısından bireylerin yaşamdaki pozisyonlarını algılaması olarak tanımlanmaktadır (6, 7). Yaşam kalitesinin ölçümü için genel ve hastalığa özgü geliştirilmiş değişik ölçekler kullanılmaktadır. En yaygın kullanılanlar; DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği WHOQOL-100 (World Health Organization Quality of Life-100), kısa şekli olan WHOQOL- BREF, Kısa Form -36 (SF-36) ve kısa şekli olan SF-12 dir. İş sağlığı ındaki yaşam kalitesi araştırmaları daha çok SF-36 nın veya hastalığa özgü ölçeklerin kullanılarak yapıldığı araştırmalara odaklanmıştır (8). Ülkemizde sağlık çalışanlarının mesleki riskleri ve sağlık sorunları ile ilgili (9-11) ve sağlık çalışanlarının yaşam kalitesi ile ilgili ayrı ayrı çalışmalar (12-17) bulunmakla birlikte, sağlık çalışanlarında çalışma ortamı risklerinin tamamının değerlendirildiği ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin birlikte incelendiği bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmanın amacı bir il merkezinde bulunan kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin çalışma ortamı risklerini belirlemek ve yaşam kalitesi ile ilişkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem Araştırma evreni ve veri toplama araçları 2013 yılında gerçekleştirilen kesitsel analitik tipteki bu araştırmanın evrenini, bir ilde bulunan kamu hastanelerinde çalışan hemşireler oluşturdu (n:909). Örnek seçilmeden evrenin tamamına ulaşılması hedeflendi. Yıllık izinde olma ve araştırmaya katılmayı kabul etmeme nedeniyle evrenin %80,3 üne ulaşıldı (n:730). Yüz yüze görüşme yöntemi ile araştırmacılar tarafından hazırlanan anket uygulanarak veriler toplandı. Anket; çalışanların sosyodemografik ve çalışma yaşamı ile ilgili özelliklerini belirlemek üzere hazırlanmış sorulardan oluşmaktaydı. Çalışma ortamında maruz kalınan riskler fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal riskler alt başlıklarında yer ve araştırmacılar tarafından hazırlanmış bir liste kullanılarak sorgulandı. Çalışanların yaşam kalitesi DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu Türkçe Versiyonu (WHOQOL- BREF [TR]) kullanılarak ölçüldü. WHOQOL-BREF (TR), DSÖ nün yaşam kalitesini ölçme ve değerlendirmek üzere yürüttüğü çalışmalar sonucu geliştirilmiş, kişinin iyilik halini ölçen ve kültürler arası karşılaştırmaya izin veren WHOQOL-100 den (18, 19) seçilen sorulardan oluşmaktadır (20). WHOQOL-BREF (TR) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmış bir ölçek olup (21, 22), iki genel soru ve dört daki (fiziksel, ruhsal, sosyal ve çevre) sorular olmak üzere, beşli Likert tipi 26 sorudan oluşmaktadır. Türkçe uyarlama çalışması sırasında ulusal soru Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

3 Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ARAŞTIRMA olarak eklenen 27. soruya verilen yanıtlar dikkate alınarak elde edilen Kültüre Standardize (KS) Alanı ulusal çalışmalarda kullanılan diğer bir dır. Ölçeğin toplam puanı olmayıp her birbirinden bağımsız olarak değerlendirilmekte ve 4-20 puan arası bir değer alabilmektedir. Her için artan puan, o için artan yaşam kalitesini göstermektedir. Bu çalışmada WHOQOL-BREF (TR) ölçeğinin tüm ları için yaşam kalitesi puanları hesaplanmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri; yaşam kalitesi alt puanları, bağımsız değişkenleri; yaş, cinsiyet, eğitim durumu, ekonomik algı, kronik hastalığa sahip olma, sigara, alkol kullanma, spor yapma, çalışılan birim, çalışma ve izin süreleri, iş kazası geçirme durumu ve çalışma ortamı risklerine maruz kalma durumu gibi sosyodemografik ve çalışma yaşamı ile ilgili özelliklerdir. Verilerin Değerlendirilmesi Veriler bilgisayar ortamında, tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U, t-testi, Pearson korelasyon ve lineer regresyon analizleri kullanılarak değerlendirildi. Etik Araştırma öncesi ilgili üniversitenin Etik Kurulu ndan onay ve T.C. Sağlık Bakanlığı ndan gerekli izinler alındı. Bulgular Araştırma grubunun yaş ortalaması 34,0±7,3 dü ve %92,5 i kadın, %75,5 i evli, %89,9 u lise üstünde eğitim almıştı. Yüzde 78,5 i gelir düzeyini orta olarak algılamaktaydı. Yüzde 50,0 ı sigara, %18,6 sı alkol kullanmakta, %22,9 u düzenli spor yapmaktaydı. Yüzde 19,7 sinin en az bir kronik hastalığı bulunmaktaydı. Yüzde 53,0 ı cerrahi birimler/yoğun bakım/acil de çalışmaktaydı (Tablo 1). Toplam çalışma süresi ortalama 13,1±8,3 yıldı (Tablo 2). Yüzde 2,3 ü son bir yıl içinde bir iş kazası geçirmişti. Çalışanların %94,8 i fiziksel, %85,9 u kimyasal, %93,8 i biyolojik, %81,0 ı ergonomik ve %98,1 i psikososyal risk faktörlerinden en az birine maruz kaldığını belirtti. Beş risk grubundan en az birine maruz klar grubun %99,7 sini oluşturmaktaydı (Tablo 3). Tablo 1. Araştırma grubunun sosyodemografik ve çalışma ile ilgili özellikleri ve WHOQOL-BREF (TR) alt parametrelerinin bu özelliklere göre dağılımı Özellikler Sayı % Fiziksel WHOQOL-BREF (TR) parametreleri (Ort±SS) Psikolojik Sosyal ı KS ı Cinsiyet Erkek 55 7,5 15,7±2,4 15,3±2,3 15,7±2,7 13,5±2,6 13,1±3,4 Kadın ,5 14,2±2,3*** 14,3±2,2** 14,4±2,4*** 12,7±1,9** 13,1±4,9 Medeni durum Bekar/Dul ,5 14,7±2,4 14,5±2,4 13,6±2,7 12,8±2,1 13,4±5,5 Evli ,5 14,2±2,3** 14,3±2,1 14,7±2,3*** 12,8±2,0 12,9±4,6 Eğitim Durumu Ortaokul ve lise 74 11,1 14,5±2,6 14,4±2,1 14,4±2,9 12,7±2,2 13,8±7,1 Lise üstü ,9 14,3±2,3 14,4±2,2 14,5±2,4 12,8±2,0 13,0±4,5 Ekonomik Algı Kötü-Çok kötü ,8 14,4±2,4 14,0±2,5 14,0±2,8 12,1±2,1 13,1±6,0 Orta ve İyi/Çok iyi ,2 14,2±2,4 14,5±2,1* 14,6±2,4* 12,9±2,0*** 13,1±4,5 Çalışılan birim Dahili/Poliklinik ,0 14,1±2,2 14,3±2,2 14,4±2,5 12,8±1,9 12,9±3,6 Cerrahi/Acil/Ameliy ,0 14,5±2,5* 14,5±2,2 14,6±2,5 12,7±2,1 13,2±5,7 athane İş kazası Geçirmiş 17 2,3 14,2±2,9 14,8±2,2 14,4±2,7 12,8±1,9 14,1±3,5 geçirme Geçirmemiş ,7 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,8±2,0 13,0±4,9 Kronik hastalık Yok ,7 14,6±2,3 14,4±2,2 14,5±2,4 12,7±2,0 13,0±5,1 Var ,3 13,4±2,5*** 14,1±2,2 14,2±2,7 12,9±2,0 13,1±3,7 Sigara kullanma Hayır ,0 14,4±2,3 14,3±2,2 14,5±2,4 12,7±2,0 13,1±3,0 Evet ,0 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,8±2,1 13,0±6,2 Alkol kullanma Hayır ,4 14,3±2,4 14,4±2,2 14,4±2,5 12,7±2,0 13,1±5,2 Evet ,6 14,6±2,4 14,4±2,2 14,6±2,5 12,9±2,2 13,1±3,1 Düzenli spor Yapan ,9 14,9±2,3 14,9±2,1 14,7±2,4 13,0±2,0 12,7±6,8 yapma Yapmayan ,1 14,2±2,4*** 14,2±2,2** 14,4±2,5 12,7±2,0 13,2±4,1 Toplam ,0 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,8±2,0 13,1±4,8 Ort±SS: Ortalama±Standart Sapma, KS: Kültüre Standardize *p<0,05, **p<0,01, ***p<0,001 Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

4 Aras ve Uskun WHOQOL-BREF (TR) in fiziksel, psikolojik, sosyal, çevre ve KS çevre ları puan ortalamaları sırasıyla 14,3±2,4, 14,4±2,2, 14,5±2,5, 12,8±2,0 ve 13,1±4,8 di. WHOQOL-BREF (TR) puanlarının sosyodemografik özelliklere göre dağılımları Tablo 1 de, yaş, gelir, çalışma ve izin süreleri ile korelasyonları Tablo 2 de, çalışma ortamında maruz kalınan risklere göre dağılımları Tablo 3 de görülmektedir. Fiziksel puanı kadınlarda, evlilerde, cerrahi birimler/yoğun bakım/acil de çalışanlarda, kronik hastalığı olanlarda, ergonomik bir risk faktörüne maruz klarda diğerlerinden anlamlı biçimde düşük (sırasıyla p<0,001, p<0,01, p<0,05, p<0,001 ve p<0,05), düzenli spor yapanlarda ise yüksekti (p<0,001). Kullanılan hastalık izni süresi arttıkça fiziksel puanı azalmaktaydı (p<0,05). Psikolojik puanı kadınlarda düşük (p<0,01), düzenli spor yapanlarda ve ekonomik düzey algısı orta ve üst olanlarda yüksekti (sırasıyla p<0,05 ve 0,01). Tatil amaçlı kullanılan izin süresi arttıkça psikolojik puanı artmaktaydı (p<0,05). Sosyal puanı kadınlarda düşük (p<0,001), evlilerde ve ekonomik düzey algısı orta ve üst olanlarda yüksekti (sırasıyla p<0,001 ve p<0,05). Birimde çalışma süresi arttıkça sosyal puanı artmaktaydı (p<0,05). puanı kadınlarda, ergonomik ve psikosoyal riske maruz klarda düşük (sırasıyla p<0,01, p<0,001 ve p<0,05), ekonomik düzey algısı orta ve üst olanlarda yüksekti (p<0,001). Yaş, toplam çalışma süresi, kurumda çalışma ve tatil amaçlı kullanılan izin süreleri arttıkça çevre puanı artmaktaydı (sırasıyla p<0,05, p<0,01, p<0,05 ve p<0,05). KS çevre puanı kimyasal riske maruz klarda düşüktü (p<0,05). KS çevre puanı haftalık çalışma süresi arttıkça artmakta, toplam çalışma süresi arttıkça azalmaktaydı (sırasıyla p<0,05 ve p<0,05). Tablo 2. Araştırma grubunun yaş, gelir, çalışma ve izin sürelerinin WHOQOL-BREF (TR) alt parametreleri ile korelasyonları WHOQOL-BREF (TR) parametreleri (r) Özellikler Ort.±SS Fiziksel Psikolojik Sosyal ı KS ı Yaş (yıl) 34,0±7,3-0,063-0,003 0,050 0,084* -0,057 Toplam çalışma süresi (yıl) 13,1±8,3-0,069-0,011 0,011 0,096** -0,079* Bulunduğu kurumda çalışma süresi (yıl) 7,6±6,7-0,053 0,050 0,022 0,087* -0,026 Bulunduğu birimde çalışma süresi (yıl) 4,2±4,6-0,043 0,033 0,076 0,029 0,028 Çalışma süresi (saat/hafta) 43,7±4,5-0,033 0,056 0,013 0,070 0,073* Tatil süresi (gün/yıl) 12,2±9,0-0,017 0,082* 0,062 0,092* -0,005 Hastalık nedenli izin (gün/yıl) 2,9±12,8-0,079* -0,060 0,009-0,049 0,001 Ort±SS: Ortalama±Standart Sapma, KS: Kültüre Standardize, r: Pearson korelasyon katsayısı, *p<0,05,**p<0,01 Tablo 3. Çalışma ortamında maruz kalınan risklere göre WHOQOL-BREF (TR) alt parametrelerinin dağılımı WHOQOL-BREF (TR) parametreleri (Ort±SS) İşyerinde maruz kalınan riskler Sayı % Fiziksel Psikoloji k Sosyal ı KS ı Fiziksel Var ,8 14,4±2,3 14,4±2,2 14,4±2,5 12,7±2,0 13,0±4,9 Yok 38 5,2 14,1±2,9 14,5±2,3 14,9±2,6 13,3±2,3 14,2±3,3 Kimyasal Var ,9 14,4±2,4 14,4±2,1 14,5±2,5 12,7±2,0 12,9±4,5 Yok ,1 14,2±2,3 14,2±2,6 14,5±2,4 12,9±2,2 14,1±6,7* Biyolojik Var ,8 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,7±2,0 13,1±5,0 Yok 45 6,2 14,2±2,2 14,6±1,8 14,8±2,4 13,0±1,6 12,8±3,0 Ergonomik Var ,0 14,3±2,3 14,4±2,1 14,5±2,5 12,6±2,0 13,0±5,0 Yok ,0 14,7±2,6* 14,4±2,5 14,6±2,6 13,5±2,1*** 13,2±4,1 Psikososyal Var ,1 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,4 12,7±2,0 13,1±4,9 Yok 14 1,9 14,9±2,4 14,9±3,5 14,1±3,9 14,1±2,1* 12,0±3,5 Risklerden en az biri Var ,7 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,8±2,0 13,1±4,9 Yok 2 0,3 11,7±1,2 13,0±1,4 12,7±0,9 12,3±0,4 14,0±2,8 Toplam ,0 14,3±2,4 14,4±2,2 14,5±2,5 12,8±2,0 13,1±4,8 KS: Kültüre Standardize, *p<0,05 Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

5 Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ARAŞTIRMA WHOQOL-BREF (TR) alt parametreleri ile tek değişkenli analizlerde ilişkili bulunan değişkenlerin regresyon analizi sonucunda (Tablo 4); kadın olmak fiziksel da yaşam kalitesini 1,3 birim, kronik hastalığa sahip olmak 0,9 birim ve ergonomik riske maruz kalmak 0,5 birim azaltırken, spor yapmak 0,7 birim artırmaktadır (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,05 ve p<0,001). Kadın olmak psikolojik da yaşam kalitesini 0,9 birim azaltırken, orta ve üstü ekonomik algı 0,5 birim, spor yapmak 0,6 birim artırmaktadır (sırasıyla p<0,01, p<0,05 ve p<0,01). Kadın olmak sosyal da yaşam kalitesini 1,4 birim azaltırken, evli olmak 1,1 birim ve orta ve üstü ekonomik algı 0,5 birim artırmaktadır (sırasıyla p<0,001, p<0,001 ve p<0,05). Kadın olmak çevre ında yaşam kalitesini 0,8 birim azaltırken, orta ve üstü ekonomik algı 0,9 birim artırmaktadır (sırasıyla p<0,01 ve p<0,001). Kimyasal riske maruz kalmak KS çevre ında yaşam kalitesini 1,2 birim azaltırken, toplam çalışma süresindeki bir birimlik artış bu ı 0,1 birim azaltırken, haftalık çalışma süresindeki bir birimlik artış bu ı 0,1 birim artırmaktadır. İleri analizlerin sonuçlarına göre; kadın olmak KS çevre ı dışında tüm larda yaşam kalitesini azaltmaktadır. Evli olmak fiziksel ve sosyal larda, orta ve üstü ekonomik algıya sahip olmak psikolojik, sosyal ve çevre larında yaşam kalitesini artırıcı yordayıcılardandır. Çalışma ortamında ergonomik riske maruz kalmak fiziksel yaşam kalitesini azaltıcı, kimyasal riske maruz kalmak ise KS çevre ında yaşam kalitesini azaltıcı yordayıcılar olarak öne çıkmaktadır. Tartışma Bir il merkezinde kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin çalışma ortamı riskleri ve yaşam kalitesinin değerlendirildiği bu çalışmada çalışma ortamı risklerinin yaşam kalitesi ile ilişkisi üzerine önemli bulgular tespit edilmiştir. Bu çalışmada WHOQOL-BREF alt parametre ortalamaları sırdığında en yüksek ortalamanın sosyal a ait olduğu (14,5±2,5), bunu psikolojik (14,4±2,2), fiziksel (14,3±2,4) ve KS çevre (13,1±4,8) ının izlediği, en düşük puan ortalamasının ise çevre ına ait olduğu(12,8±2,0) görülmüştür. Alan puan ortalamalarının sıralamaları literatürdeki araştırmalarda değişkenlik göstermektedir. Yüksek puan ortalamasıyla ilk sırayı sosyal ın aldığı Tablo 4. WHOQOL-BREF (TR) alt parametreleri ile tek değişkenli analizlerde ilişkili bulunan değişkenlerin regresyon analizi sonuçları Analize alınan değişken WHOQOL-BREF (TR) parametreleri Exp [B] (%95 Güven Aralığı) Fiziksel Psikolojik Sosyal ı KS ı Yaş (yıl) a a a -0,1 a Cinsiyet (erkek=1, kadın=0) -1,3*** -0,9** -1,4*** -0,8** a Medeni durum (evli=1, bekar=0) -0,4 a 1,1*** a a Eğitim durumu (lise ve üstü=1, diğer=0) a a a a a Ekonomik algı (çok iyi-iyi-orta=1, diğer=0) a 0,5* 0,5* 0,9*** a Çalıştığı birim (cerrahi=1, dahili=0) 0,2 a a a a Kronik hastalık (var=1, yok=0) -1,0*** a a a a Düzenli spor yapma (yapan=1, diğer=0) 0,7*** 0,6** a a a Toplam çalışma süresi (yıl) a a a 0,1-0,1* Bulunduğu kurumda çalışma süresi (yıl) a a a 0,1 a Bulunduğu birimde çalışma süresi (yıl) a a 0,1 a 0,1* Çalışma süresi (saat/hafta) a a a a a Tatil süresi (gün/yıl) a 0,1* a 0,1 a Hastalık nedenli izin (gün/yıl) -0,1* a a a a Kimyasal riske maruz kalma (var=1, yok=0) a a a a -1,2* Biyolojik riske maruz kalma (var=1, yok=0) a a a 0,1 a Psikososyal riske maruz kalma (var=1, yok=0) a a a -1,0 a Ergonomik riske maruz kalma (var=1, yok=0) -0,5 a a a a Sabit 16,2*** 14,4*** 14,4*** 13,8*** 10,8*** Uyarlanmış R 2 0,09*** 0,04*** 0,07*** 0,05*** 0,02** a: Modele alınmayan değişken, KS: Kültüre Standardize, *p<0,05, **p<0,01, ***p<0,001 Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

6 Aras ve Uskun çalışmalar bulunduğu gibi (17,23-25), fiziksel ın (15, 26) ilk sırada yer aldığı araştırmalar da bulunmaktadır. En düşük puan ortalamasına sahip olan, bu çalışmada da olduğu gibi, genellikle çevre ı olmakla birlikte (15, 17, 25, 26) bu durum da değişkenlik göstermektedir. Alan puan ortalamalarının sıralamalarının değişmesi, araştırma yapılan grupların yaş farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir. Türkiye'de sağlık çalışanlarında yapılmış ve WHOQOL-BREF ölçeğinin kullanıldığı yaşam kalitesi araştırmaları (15,17) ile karşılaştırıldığında, bu çalışmada belirlenen yaşam kalitesi alt parametrelerinin puan ortalamalarının çevre ı dışında k benzer olduğu, çevre ında ise düşük olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre kadın olmak KS çevre ı dışında tüm larda yaşam kalitesini azaltmaktadır. Benzer ve farklı ölçeklerle yaşam kalitesinin değerlendirildiği çalışmalarda erkeklerde yaşam kalitesinin daha iyi olduğu belirlenmiştir (17, 25, 27-30). Ancak, cinsiyetlere göre yaşam kalitesi puanlarında farklılık olmadığını belirleyen çalışmalar da bulunmaktadır (15, 31, 32). Çalışmada evli olmak fiziksel ve sosyal larda yaşam kalitesini artırıcı yordayıcılardan biri olarak belirlenmiştir. Sağlık çalışanlarında yapılan çalışmalarda evlilerin sosyal puanları belirgin olarak yüksek saptanmıştır (15, 33). Diğer gruplarda yapılan çalışmalarda da evliliğin yaşam kalitesi üzerine olumlu etkisi olduğu belirlenmiştir (20, 34). Evlilerde sosyal puanlarının yüksek olması evliliğin kişilere sürekli sosyal destek sağlayan bir kurum olmasından kaynaklanıyor olabilir. Orta ve üstü ekonomik algıya sahip olmak psikolojik, sosyal ve çevre larında yaşam kalitesini artırıcı değişkenlerden biri olarak belirlenmiştir. Ekonomik durumun sağlıklı yaşam biçimini etkileyen bir faktör olduğu bilinmektedir (35, 36). Literatürdeki çalışmalarda gelir düzeyinin yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediği bildirilmiştir (37, 38).Yaşam kalitesinin çevre ı, maddi kaynakları, dinlenme ve boş zaman değerlendirme fırsatlarını, sosyal ise diğer kişilerle ilişkileri değerlendirdiğinden, ekonomik algısı orta ve üstü olan bireyler bu larda kendilerini daha avantajlı hissetmiş ve bu nedenle daha iyi durumda değerlendirilmiş olabilirler. Çalışma ortamında bulunan risk faktörlerinin çalışanın fiziksel sağlığını olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir (39). İşyerindeki çalışma koşullarının çalışanın niteliklerine uygun hale getirilmesi ve sonuç olarak iş ve işçi uyumunun sağlanması olarak ifade edilen ergonomi ilkeleri genel yaşam ve fiziksel sağlık bakımından önem taşımaktadır (3). Bu çalışmada çalışma ortamında ergonomik riske maruz kalmak fiziksel yaşam kalitesini azaltıcı bir değişken olarak belirlenmiştir. Özellikle sağlık çalışanları arasında hemşireler hasta bakımı verme, hastayı kaldırma ve taşımanın yanı sıra çeşitli büyüklük ve ağırlıktaki tıbbi araçgereçleri taşımak, çeşitli yükseklikteki yatakları yapmak gibi ergonomik risk oluşturan görevleri sürekli yerine getirdiklerinden bel ağrısı ve diğer kas iskelet sistemi sorunları daha yaygın olarak görülmektedir. (40,-43). Bunun sonucu olarak ergonomik risklere bağlı olarak ortaya çıkan kasiskelet sistemi sorunları fiziksel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Kimyasal riske maruz kalmak KS çevre ında yaşam kalitesini azaltıcı yönde etkili bir değişken olarak belirlenmiştir. KS çevre ı sosyal baskıyı değerlendiren geçerlilik güvenilirlik çalışması sırasında eklenen ulusal soru ile değerlendirilen bir dır. Sağlık çalışanı çalışma ortamında çeşitli kimyasal faktörlere maruz kalabilmektedir. Sağlık çalışanının bakım uygulamaları sırasında karşılaştıkları kimyasal faktörler içinde birinci sırada dezenfektanlar, ikinci sırada antiseptikler yer almaktadır. Bunların dışında; anestezik maddeler, latex, civa, gluteraldehid, solvent, inorganik kurşun, farmasötik maddeler ve sitotoksik maddeler de bulunmaktadır (3). Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre çalışma ortamında kimyasal maddeye maruz k çalışanlar sosyal baskıyı daha yoğun olarak hissetmektedirler. Sonuç ve Öneriler Sağlık çalışanlarının yaşam kalitesi, sundukları hizmetin bakım kalitesini önemli ölçüde etkileyebilmektedir (17). Bu nedenle yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek bireysel ve çalışma ortamı ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörleri kontrol etmeye yönelik çalışmaların yürütülmesi yaşam kalitesinin artırılması açısından önemlidir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre; kadın olmak tüm larda yaşam kalitesini azaltıcı yordayıcılardan biridir. Çalışma ortamında risk gruplarından biri olan kadınların risk düzeylerini azaltmak için gerekli önlemler alınmalıdır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre; çalışma ortamında ergonomik riske maruz kalmak fiziksel da, kimyasal riske maruz kalmak KS çevre ında yaşam kalitesini azaltıcı yordayıcılardır. Ergonomik faktörler konusunda çalışanlarda farkındalık geliştirilmeli ve çalışma ortamı düzenlemelerinde işin insana uydurulması çabalarına ağırlık verilmelidir. Kimyasal risklerin kontrolü için endüstriyel hijyen metotları kullanılarak ajanlar ölçülmeli ve ortamdaki Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

7 Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ARAŞTIRMA miktarları kontrol edilmeli, gerekirse biyolojik izlemler yapılmalıdır. Bu çalışma ve çabalar çalışma ortamını olumlu hale getirmek yoluyla çalışanların iş verimini, doyumunu ve yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyecektir. Teşekkür ve Bilgilendirme Bu çalışma ilk yazarın yüksek lisans tezi olarak ikinci yazarın danışmanlığında yürütülmüştür. Bu çalışma Ekim 2014 tarihlerinde Edirne de düzenlenen olan 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi nde Poster Bildiri olarak kabul edilmiştir. Çalışmaya katılan sağlık çalışanlarına teşekkür ederiz. Kaynaklar 1. Ergör A. Biyolojik ve ergonomik risk etmenleri. ErgoRE (93).pdf (Erişim tarihi: ) 2. Ergör A. Kimyasal fiziksel risk etmenleri. Fretmenleri pdf (Erişim tarihi: ) 3. Parlar S. Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7: Oktaylar HC. (ed) İş Sağlığı ve Güvenliği İşyeri Hekimliği Hazırlık Kılavuzu. Ankara: Yargı Yayınları, Pattani S, Constantinovici N, Williams S. Predictors of re-employment and quality of life in NHS staff one year after early retirement because of ill health; a national prospective study. Occup Environ Med. 2004;61: World Health Organization (WHO) WHOQOL-BREF introduction, administiration scoring and generic version of the assessment, Field Trial Version. Geneva: WHO, Programme on Mental Health. f [Erişim Tarihi: ] 7. World Health Organization (WHO). WHOQOL User Manual. Geneva: WHO, Programme on Mental Health; Blanc PD. Why quality of life should matter to occupational health researchers. Occup Environ Med 2004; 61: Dindar İ, İşsever H, Özen M. Edirne Merkezindeki Hastanelerde Görev Yapan Hemşirelerde İş İle İlgili Rahatsızlıklar ve Konulan Tanılar. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004, 7: Alçelik A, Deniz F, Yeşildal N, Mayda AS, Şerifi BA. AİBÜ Tıp Fakültesi Hastanesinde Görev Yapan Hemşirelerin Sağlık Sorunları ve Yaşam Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4: Karadağ M, Yıldırım N. Hemşirelerde Çalışma Koşullarından Kaynaklanan Bel Ağrıları ve Risk Faktörleri. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004; 7: Selvi Y, Özdemir PG, Aydın A, Beşiroğlu L. Sağlık Çalışanlarında Vardiyalı Çalışma Sisteminin Sebep Olduğu Genel Ruhsal Belirtiler ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010; 23: Türk YZ, Çetin M, Fedai T. Genç Hekimlerde Çalışma Yaşam Kalitesinin Belirleyicileri. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences). 2012; 21: Kılıç R, Keklik B. Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi Ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi. 2012; 14: Avcı K, Pala K. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004; 30: Yaşar S, Saygın M, Kayan M, Orhan H. İyonize Radyasyonun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi Effects of Ionizing Radiation on Quality of Life. Smyrna Tıp Dergisi. 2012; 3: Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R. Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011; 2: The WHOQOL Group. The World Health Organisation quality of life assessment (WHOQOL): Position paper from the World Health Organisation. Social Science & Medicine 1995; 41: The WHOQOL Group. The World Health Organisation quality of life assessment (WHOQOL): Development and psychometric properties. Social Science & Medicine 1998; 46: The WHOQOL Group. Development of the World Health Organization WHOQOL-BREF quality of life assessment. The WHOQOL Group. Psychol Med. 1998; 28: Eser E, Fidaner H, Fidaner C, Eser SY, Elbi H, Göker E. WHOQOL-Bref in Psikometrik Özellikleri. 3P Dergisi (Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji) 1999; 7: Yalcin SE, Fidaner H, Fidaner C, Elbi H, Göker E. Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF. 3 P (Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji) Dergisi, 1999;7(supp.2): Erbay Dündar P, Bilge B, Baydur H, ve ark. Manisa da Çıraklık Eğitim Merkezinde Eğitim Gören Gençlerin Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler. Toplum Hekimliği Bülteni 2006; 25: Işıklı B, Kalyoncu C, Arslantaş D. Eskişehir Mahmudiye de 35 Yaş ve Üzeri Kişilerde Yaşam Kalitesi. Toplum Hekimliği Bülteni 2007; 26:7-12. Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

8 Aras ve Uskun 25. Arslantaş D, Metintaş S, Ünsal A, Kalyoncu C. Eskişehir Mahmudiye İlçesi Yaşlılarında Yaşam Kalitesi. Osmangazi Tıp Dergisi 2006; 28: Aydın P, Günay T, Baydur H, Şimşek H. İzmir de Yarı Kentsel Bir Bölgede Yaş Kadınlarda Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2012; 10: Borglin G, Jakobsson U, Edberg A, Hallberg I R. Selfreported health complaints and their prediction of overall and health-related quality of life among elderly people. International Journal of Nursing Studies. 2004;0: Asada Y, Ohkusa Y. Analysis of health-related quality of life (HRQL), its distribution by income in Japan, 1989 and Social Science and Medicine. 2004; 59: Calıştır B, Dereli F, Ayan H, Canturk A. Muğla İl Merkezinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi. Türk Geriatri Dergisi. 2006; 9: Guallar-Castillon P, Sendino A R, Banegas J R, Lopez- Garcia E, Rodriguez-Artalejo F. Differences in quality of life between women and men in the older population of Spain. Soc Sci Med. 2005; 60: Wang X, Matsuda N, Ma H, Shinfuku N. Comparative study of quality of life between the Chinese and Japanese adolescent populations. Psychiatry and Clinical Neurosciences. 2000; 54: Chung JO, Cho DH, Chung DJ, Chung MY. Assessment of factors associated with the quality of life in Korean type 2 diabetic patients. Inten Med. 2013; 52: Ergün FS, Oran NT, Bender CM. Quality of life of oncology nurses. Cancer Nurs 2005; 28: Lerner DJ, Levine S, Malspeis S, D Agostino RB. Job strain and health-related quality of life in a national sample. Am J Public Health 1994; 84: Acheson D, Alleyne GA, Casas JA, et al. Round table discussion. Health inequalities and the health of the poor. Bull World Health Organ. 2000; 78: Milio N. Minority populations and health: An indroduction to health disparities in The United States. JAMA. 2005; 294: Chou YC, Lin LC, Chang AL, Schalock RL. The quality of life of family caregivers of adults with intellectual disabilities in Taiwan. JARID. 2007; 20: Cimete G, Gencalp NS, Keskin G. Quality of life and job satisfaction of nurses. J Nurs Care Qual. 2003; 18: Bilir N, Yıldız AN. Risk Yaklaşımı ve Risk Grupları. İçinde: Bilir N, Yıldız AN. İş Sağlığı ve Güvenliği. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Tayınları, 2004; Alçelik A, Deniz F, Yeşildal N, Mayda AS, Şerifi BA. AİBÜ Tıp Fakültesi Hastanesinde Görev Yapan Hemşirelerin Sağlık Sorunları ve Yaşam Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005, 4: Karadağ M, Yıldırım N. Hemşirelerde Çalışma Koşullarından Kaynaklanan Bel Ağrıları ve Risk Faktörleri. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004, 7: Owen BD, Keene K, Olson S. An Ergonomic Approach to Reducing Back/ Shoulder Stress in Hospital Nursing Personnel: A Five Year Follow Up. International Journal of Nursing Studies. 2002; 39: Karwowski W, Jang RL, Rodrick D, Peter MQ. Self-Evaluation of Biomechaniccal Task Demans, Work Environment and Perceived Risk of İnjury by Nurses: A Field Study. Occupational Ergonomics. 2005; 5: Tıp Araştırmaları Dergisi; 2015: 13(2):

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı

Detaylı

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 30 (2) 81-85, 2004 ORİJİNAL YAZI Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Kadriye

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları

Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları 1 Selda Çelik, 2 Meral Kelleci, 3 Dilek Avcı, 1 Elif Temel 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi

Detaylı

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,

Detaylı

Çalışanların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler

Çalışanların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler Çalışanların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler Hakan Gülmez Atlantı Aile Sağlığı Merkezi Kadınhanı, KONYA ÖZET Çalışanların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler Bu çalışmanın amacı bir üniversite kampüsünde

Detaylı

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi 186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr

Detaylı

Eskişehir Mahmudiye de 35 Yaş ve Üzeri Kişilerde Yaşam Kalitesi

Eskişehir Mahmudiye de 35 Yaş ve Üzeri Kişilerde Yaşam Kalitesi A r a ş t ı r m a M a k a l e s i Eskişehir Mahmudiye de 35 Yaş ve Üzeri Kişilerde Yaşam Kalitesi Burhanettin IŞIKLI Cemalettin KALYONCU Didem ARSLANTAŞ Quality of Life Among 35 Years or Older People Living

Detaylı

Adana İl Merkezi Acil Servis Hekimlerinin Sağlık Profillerinin Belirlenmesi

Adana İl Merkezi Acil Servis Hekimlerinin Sağlık Profillerinin Belirlenmesi Adana İl Merkezi Acil Servis Hekimlerinin Sağlık Profillerinin Belirlenmesi Dr. Erhan KAYA, Prof. Dr. Ferdi TANIR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Sözlü Bildiri 05.04.2018.

Detaylı

Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1

Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Ameliyathaneler kendine özgü mimari dizaynları, çalışma koşulları ve ameliyathanede görev yapan personelleriyle çok özel merkezlerdir Ameliyathane

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ *

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * İlkay COŞKUN GÜNER** Fatma DEMİR *** Kabul Tarihi: 12.07.2005 ÖZET Günümüzde insanların günlük yaşamlarının yaklaşık

Detaylı

Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi

Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi İnci Arıkan 1, Ömer Faruk Tekin 1, Oğuzhan Erbaş 2 1 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı 2 Dumlupınar Üniversitesi

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen

Detaylı

GEBELERDE SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, ÖZ BAKIM GÜCÜ VE YAŞAM KALİTESİ İLİŞKİSİ

GEBELERDE SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, ÖZ BAKIM GÜCÜ VE YAŞAM KALİTESİ İLİŞKİSİ TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE GEBELERDE SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, ÖZ BAKIM GÜCÜ VE YAŞAM KALİTESİ İLİŞKİSİ Saliha ALTIPARMAK Celal Bayar Üniversitesi Sağlık

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ)

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) Yrd. Doç. Dr. Nilgün ULUTAŞDEMİR *, Öğr. Gör. Habip BALSAK ** * Avrasya Üniversitesi,

Detaylı

ACİL VE DİĞER SERVİSLERDE GÖREV YAPAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ VARDİYALI ÇALIŞMASININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ

ACİL VE DİĞER SERVİSLERDE GÖREV YAPAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ VARDİYALI ÇALIŞMASININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ ARAŞTIRMA MAKALESİ ACİL VE DİĞER SERVİSLERDE GÖREV YAPAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ VARDİYALI ÇALIŞMASININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ THE EFFECTS ON LIFE QUALITY OF SHIFT WORKING OF HEALTH PROFESSIONALS

Detaylı

TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ

TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ Egemen Ünal*, Reşat Aydın*, Gülnur Tekgöl Uzuner**, Oğuz Osman Erdinç**, Selma Metintaş* *Eskişehir Osmangazi Üniversitesi

Detaylı

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma

Detaylı

Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler

Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 61 Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler Quality of Life and Effective Variables Among Health Care Professionals Arzu YILDIRIM, 1 Rabia HACIHASANOĞLU

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Ercan AYDOĞDU Akdeniz Üniversitesi Hastanesi İşyeri Sağlık Birimi

Detaylı

Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi

Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Okmeydanı Tıp Dergisi 28(3):146-15, 12 doi:.5222/otd.12.146 Araştırma Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Hacer Özkul Özel *, Demet Yurtsever **, Sevginaz Mutlu

Detaylı

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ

Detaylı

Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi Mehtap TAN 1 Hatice POLAT 2 Zümrüt AKGÜN ŞAHİN 3 Özet Bu araştırma, Sağlık Bakanlığına bağlı Devlet Hastanelerinde çalışan hemşirelerin,

Detaylı

Yatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments

Yatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments Gülşen AYTAR 1, Nuray YEŞİLDAL 2 1 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Sosyal Hizmet Uzmanı 2 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Düzce ÖZET Düzce Tıp Fakültesinde yatan 61 hastada memnuniyet

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET

HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET HUZUREVİNDE ÇALIŞAN PSİKOLOG VE SOSYAL ÇALIŞMACILARIN MESLEKİ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Zeynep HAMAMCI, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Hatice Serap ATALAY, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D

Detaylı

Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği

Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Giriş Tükenmişlik; işi gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve sürekli diğer insanlarla yüz yüze çalışmak durumunda olan kişilerde

Detaylı

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma

Detaylı

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi

Detaylı

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,

Detaylı

BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER*

BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Emine BARAN 1, M. Esin OCAKTAN 2, Sabahattin KOCADAĞ 1, Ayşe YILDIZ 3, Recep AKDUR 4 1 Araş. Gör. Dr. Ankara Üniversitesi

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,

Detaylı

Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1. Stress and Stress Management of Workers in Hospitals

Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1. Stress and Stress Management of Workers in Hospitals Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi 1 Nesrin Ülker 2 2 Tekirdağ Devlet Hastanesi Özet: Araştırmanın amacı hastanelerde çalışan doktor, hemşire ve teknikerlerin örgütsel stres kaynaklarını ve stresle

Detaylı

Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yaşlı nüfusa ilişkin en önemli sorunlardan biri bakım sorunudur. Yaşlı bakımı çok kapsamlı ve pahalı bir hizmettir. Özellikle 75 yaşın

Detaylı

(ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI. MAYıS, 2015

(ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI. MAYıS, 2015 MERMER OCAKLARINDA ÇALIŞANLARA İLİŞKİN İŞ YERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÜZERİNE TESPİTLER (ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI 1 MAYıS, 2015 lerinde 2 Bu araştırma

Detaylı

İSG 5003 İş ve Sağlık İlişkisinde Temel Kavramlar

İSG 5003 İş ve Sağlık İlişkisinde Temel Kavramlar İSG 5003 İş ve Sağlık İlişkisinde Temel Kavramlar Güz 2014 Prof.Dr.O.Alp ERGÖR DEÜ Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD DEÜ İş Sağlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi İSAMER DEÜ Hastanesi Çalışan Sağlığı Birimi

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum

Detaylı

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1 İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İbrahim Üstünalp Mersin Üniversitesi İngilizce Öğretmen Adaylarının

Detaylı

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç

Detaylı

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme

Detaylı

HEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ

HEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ HEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ SELDA ARSLAN 1,FİGEN BEKAR TUNÇALP 2 1 Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü; 2 Selçuk Üniversitesi

Detaylı

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. AYLA TUZCU

Yrd.Doç.Dr. AYLA TUZCU Yrd.Doç.Dr. AYLA TUZCU ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1974 Diğer T: 24231069146914 F: 2422261258 atuzcu@akdeniz.edu.tr

Detaylı

Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme ve Sağlıklı Yaşam Davranışları

Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme ve Sağlıklı Yaşam Davranışları Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme ve Sağlıklı Yaşam Davranışları Nuriye Yıldırım Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Türkiye Özet Amaç: Bu araştırma hemşirelik lisans

Detaylı

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT

Detaylı

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu

Detaylı

PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ

PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ Doç. Dr. Fahriye OFLAZ Uzm. Hem. Hülya KEMERÖZ KARAKAYA İÇERİK 1. Araştırmanın Amacı 2. Gereç

Detaylı

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3) Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Derya DENİZ Doğum Tarihi: 31.12.1979 Ünvanı : Yrd. Doç. Dr. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Psikoloji İstanbul Üniversitesi 2002

Detaylı

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Okul Adı Bölüm Mezuniyet Yılı Bahçelievler Deneme

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Okul Adı Bölüm Mezuniyet Yılı Bahçelievler Deneme ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Kübra YILMAZ ŞENYÜZ Doğum Tarihi: 28/05/1987 Derece Okul Adı Bölüm Mezuniyet Yılı Lise Bahçelievler Deneme 2004 - Mezun Lisesi Lisans Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık

Detaylı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Yrd.Doç.Dr.Cavide DEMİRCİ Uzman Esra ÇENGELCİ ESOGÜ Eğitim Fakültesi

Detaylı

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN AKTİVİTELERİNE VERDİKLERİ ANLAMIN VE YAŞAM DOYUMLARININ İNCELENMESİ: AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Detaylı

Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi

Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi İ.Ü.F.N. Hem. Derg (2012) Cilt 20 - Sayı 3: 193-199 ISSN 1304-4869 Araştırma Yazısı Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Professionalism

Detaylı

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ YASLANMA ve YASAM KALİTESİ Tufan Çankaya İzmir, 2003 Giriş: Doğal süreç; Doğum, büyüme-gelişme, üreme, ölüm Ölüm, yaşamın hangi döneminde meydana geliyor? Genç ölüm - Geç ölüm Dünya topluluklarına bakıldığında:

Detaylı

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ Çalışma hayatı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Günün en aktif döneminin yaşandığı çalışma ortamları,

Detaylı

İyonize Radyasyonun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi Effects of Ionizing Radiation on Quality of Life

İyonize Radyasyonun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi Effects of Ionizing Radiation on Quality of Life Smyrna Tıp Dergisi 18 Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi İyonize Radyasyonun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi Effects of Ionizing Radiation on Quality of Life Selçuk Yaşar 1, Mustafa Saygın 2, Mustafa

Detaylı

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem

Detaylı

Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir?

Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir? İSG 5003 Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir? Güz 2014 Prof.Dr.O.Alp ERGÖR DEÜ Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD DEÜ

Detaylı

The International New Issues In SOcial Sciences

The International New Issues In SOcial Sciences Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt

Detaylı

Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients

Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients 1 Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients Variables Results N mean±s.d. Age (years) 45,8±1,3 Gender Female 73 (44%) Male 93(56%) Hand dominance Right 147 (88,6%) Left 19 (11,4%)

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( ) HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı

Detaylı

PSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM

PSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM PSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM PROJENİN AMACI Bu projenin temel amacı Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

T A D. İzmir de yarı kentsel bir bölgede 45-59 yaş kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ARAŞTIRMA

T A D. İzmir de yarı kentsel bir bölgede 45-59 yaş kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ARAŞTIRMA Tıp Araştırları Dergisi: 2012: 10 (3): 88-93 88 T A D ARAŞTIRMA İzmir de yarı kentsel bir bölgede 45-59 yaş kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi Pınar Aydın 1, Türkan Günay 2, Hakan Baydur 2,

Detaylı

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Tülin Gönültaş, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana Amaç Bu araştırmanın amacı, Adana

Detaylı

Hekimlerde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Yaşam Kalitesi: Tıp Fakültesi Tabanlı Kesitsel Bir Çalışma

Hekimlerde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Yaşam Kalitesi: Tıp Fakültesi Tabanlı Kesitsel Bir Çalışma Ankara Med J, 2015, 15(4):209-219 DOI: 10.17098/amj.57890 Hekimlerde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Yaşam Kalitesi: Tıp Fakültesi Tabanlı Kesitsel Bir Çalışma Healthy Lifestyle Behaviors and Quality

Detaylı

İNFERTİL ÇİFTLERDE, İNFERTİLİTE TEDAVİSİ ESNASINDA ERKEKLERDEKİ PSİKOSOSYAL DURUMUN İNCELENMESİ

İNFERTİL ÇİFTLERDE, İNFERTİLİTE TEDAVİSİ ESNASINDA ERKEKLERDEKİ PSİKOSOSYAL DURUMUN İNCELENMESİ T.C AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNFERTİL ÇİFTLERDE, İNFERTİLİTE TEDAVİSİ ESNASINDA ERKEKLERDEKİ PSİKOSOSYAL DURUMUN İNCELENMESİ Nilüfer TOK KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HEMŞİRELİĞİ

Detaylı

ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai

ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai PEHLİVAN*; Elif Nilay ADA*;Gizem ÖZTAŞ* *Mersin Üniversitesi

Detaylı

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası

Detaylı

GİRİŞ İki uçlu bozukluk: Manik episod Depresif episod Ötimi (iyilik hali) Kronik gidişli Kesin ilaç tedavisi gerektirir (akut episod ve koruyucu

GİRİŞ İki uçlu bozukluk: Manik episod Depresif episod Ötimi (iyilik hali) Kronik gidişli Kesin ilaç tedavisi gerektirir (akut episod ve koruyucu ÖTİMİK BİPOLAR HASTALARDA ve AİLELERİNDE YAŞAM KALİTESİ: DİYABETİK HASTALAR ve NORMAL KONTROLERLE KAŞILAŞTIRMALI BİR ÇALIŞMA A. Özerdem a, B. Çakaloz a, Ş.Topkaya a, A. Koçyiğit b, M.Yılmaztürk b, B.B.

Detaylı

EKONOMİK KATILIM VE FIRSATLARDA CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN SOSYOEKONOMİK VE KÜLTÜREL DEĞİŞKENLERLE İLİŞKİSİ. Aslı AŞIK YAVUZ

EKONOMİK KATILIM VE FIRSATLARDA CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN SOSYOEKONOMİK VE KÜLTÜREL DEĞİŞKENLERLE İLİŞKİSİ. Aslı AŞIK YAVUZ EKONOMİK KATILIM VE FIRSATLARDA CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN SOSYOEKONOMİK VE KÜLTÜREL DEĞİŞKENLERLE İLİŞKİSİ Aslı AŞIK YAVUZ 1 İçindekiler 1. Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi 2. Çalışmanın Amacı 3. Çalışmada

Detaylı

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2005, Sayı 22, Sayfa : 171-184 ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ ÖZET M. Hülya KARAGÜVEN * Sibel CENGİZHAN

Detaylı

T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU

T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU Öğretmenlerin Ve Anne-Babaların Öz-Yetkinlik İnançları, Tükenmişlik Algıları Ve Çocukların Problem Davranışları Proje Yürütücüsü: Prof.

Detaylı

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ferhat Coşkun 1, Tuba Duygu Yılmaz 1, Ahmet Öner Kurt 2, Serdar Deniz 3, Muhsin Akbaba

Detaylı

Uzm.Dr., Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye

Uzm.Dr., Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye Smyrna Tıp Dergisi 36 Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi Afyonkarahisar İlinde Aile Hekimliği Sistemindeki Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri Burnout Levels of Health Workers in Family Medicine

Detaylı

Gençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi *

Gençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi * International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) December 2016 : 2 (2) ISSN : 2548-9373 Doi : Field : Education Psychology Type : Research Article Recieved: 10.09.2016 - Corrected: 26.11.2016

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçentlik Tarihi: 1999 Doçentlik Tarihi: 2012

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçentlik Tarihi: 1999 Doçentlik Tarihi: 2012 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Arzu Araz 2. Doğum Tarihi: 17/ 04/ 1967 3. Ünvanı: Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Psikoloji Ege Üniversitesi 1988 Y. Lisans Sosyal Psikoloji

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MEMNUNİYET KRİTERLERİ DR. AHMET URAL ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKAN V.

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MEMNUNİYET KRİTERLERİ DR. AHMET URAL ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKAN V. SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MEMNUNİYET KRİTERLERİ DR. AHMET URAL ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKAN V. AİBÜ TIP FAKÜLTESİ & İZZET BAYSAL EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ Mesleksel tatmin kriterleri

Detaylı

20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu.

20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özlem Serenli,

Detaylı

Ev hanımlarının fiziksel kapasitelerinin ve yaşam kalitelerinin belirlenmesi

Ev hanımlarının fiziksel kapasitelerinin ve yaşam kalitelerinin belirlenmesi Cilt:6 Sayı:2 Yıl:2009 Ev hanımlarının fiziksel kapasitelerinin ve yaşam kalitelerinin belirlenmesi Bahar Ateş * Özcan Saygın * Erdal Zorba ** Özet Bu çalışma; Ankara Büyükşehir Belediyesi Demetevler Hanımlar

Detaylı

15 49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler

15 49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(5):421-426 15 49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler [The Healthy Lifestyle Behaviors of 15 49 Age Group Women

Detaylı

Akademisyen Hemşirelerin Çalışma Yaşamına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Akademisyen Hemşirelerin Çalışma Yaşamına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 1 Akademisyen Hemşirelerin Çalışma Yaşamına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi An Analysis of the Nurse Academician s Attitude Towards Work Life Serap YILDIRIM, Olcay ÇAM

Detaylı

Cerrahi Servislerinde Çalışan Hemşirelerin Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi

Cerrahi Servislerinde Çalışan Hemşirelerin Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN 2016;2(2):84-91 Özgün Araştırma / Original Investigation Cerrahi Servislerinde Çalışan Hemşirelerin Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi Quality of life of

Detaylı

BĠR DEVLET HASTANESĠNDE ÇALIġANLARIN HASTA VE ÇALIġAN GÜVENLĠĞĠ ALGILARININ ĠNCELENMESĠ. Dilek OLUT

BĠR DEVLET HASTANESĠNDE ÇALIġANLARIN HASTA VE ÇALIġAN GÜVENLĠĞĠ ALGILARININ ĠNCELENMESĠ. Dilek OLUT BĠR DEVLET HASTANESĠNDE ÇALIġANLARIN HASTA VE ÇALIġAN GÜVENLĠĞĠ ALGILARININ ĠNCELENMESĠ Dilek OLUT Tıp biliminin ilk ve temel prensiplerinden biri Önce Zarar Verme ilkesidir. Bu doğrultuda kurgulanan sağlık

Detaylı

D.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ A.D ÇALIŞANLARININ SAĞLIK TARAMALARI VE ÇALIŞMA KOŞULLARI İZLEMİ

D.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ A.D ÇALIŞANLARININ SAĞLIK TARAMALARI VE ÇALIŞMA KOŞULLARI İZLEMİ D.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ A.D ÇALIŞANLARININ SAĞLIK TARAMALARI VE ÇALIŞMA KOŞULLARI İZLEMİ Yüksel Özmen, Semra Yakan, Sevinç Uz, Alp Ergör, Candan Kıyman, Özay Işık, Sabriye Özcan, Gül

Detaylı

İLKÖĞRETİM OKULU 6, 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YAŞAMININ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ *

İLKÖĞRETİM OKULU 6, 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YAŞAMININ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ * Ekim 2007 Cilt:15 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 485-490 İLKÖĞRETİM OKULU 6, 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YAŞAMININ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ * Kürşad YILMAZ Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,

Detaylı

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2

Detaylı