TARĠH ORTA ASYA TÜRK TARĠHĠ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TARĠH ORTA ASYA TÜRK TARĠHĠ"

Transkript

1 TARĠH ORTA ASYA TÜRK TARĠHĠ

2 ORTA ASYA TÜRK TARİHİ BOZKIR-KARASAL İKLİM Atlı göçebe kültür Çadır kültürü Coğrafya ve iklim koşulları, milletlerin kaderini tayin eder. Sanat hayvancılık Edebiyat Konar göçer hayat Yaşam şekli Neden sonuç Siyasi Soru: a)yerleşik hayat geçilmesi Ekonomik b)tarımın gelişmesi Kültürel c)mimarinin gelişmesi Askeri yapı d)savaşçı özelliğin kaybedilmesi Kültür e)mani dinine girilmesi

3 Orta Asya Türk Devletlerine ait Destanlar Ġskitler (Sakalar) Alper Tunga ve Şu Destanları Hunlar Oğuz Kağan Destanı Göktürkler Ergenekon ve Bozkurt Destanı Uygurlar Türeyiş ve Göç Destanı Kırgızlar Manas Destanı Oğuzlar Dede Korkut Hikayeleri Türk İslam Destanları Karahanlılar Saltuk Buğra HanDestanı Anadolu Selçuklu Devleti Battal Gazi Destanı DaniĢmentliler Danişment Gazi Destanı ĠGOR, RAMAYANA, NUBELUNGEN, ġehname, GILGAMIġ, YARATILIġ, TUFAN, KALAVELA Sözlü Edebiyat Ürünleri Destan: Milli kahramanlık hikayesi Sav: Atasözü Sagu: Ağıt KoĢuk: Saz (kopuz) ile söylenen coģkulu Ģiir Ir: ġarkı, Türkü

4 İslam öncesi Türk destanları İskitler: Türeyiş ve göç Hunlar: Oğuz kağan destanı Göktürkler: Ergenekon bozkurt Uygurlar: Türeyiş ve göç Kırgızlar: Manas Oğuzlar: dede korkut hikayeleri Türk islam dönemi destanları Karahanlılar: Satuk Buğrahan Anadolu selçuklu: Battal Gazi Danişmentliler: Danişment Gazi DESTAN: Milli kahramanlık hikayesi SAV: Atasözü SAGU: Ağıt KOŞUK: Şiir IR: Türkü Sözlü edebiyat ürünleridir. Nubelungen: Alman Ramayana: Hint Kalavela: Fin İgor: Rus Şehname: İran Gılgamış, Yaradılış, Tufan: Sümer ŞEHNAME FİRDEVS GAZNELİ MAHMUT I. Sözlü edebiyat II.Yazılı edebiyat III.Yazılı hukuk I.Hukuk II.Edebiyat III.Sanat

5 KİTABELER GÖKTÜRKLER: Orhun kitabeleri 8.yy, II.Göktürk Türklerden kalan en eski Türkçe yazılı belgedir. Tarihte Türk adı ilk kez geçer. Bilge Kağan Kültigin Tonyukuk adına dikilmiştir. Yazan Yoluğ Tigin Çözen Wilhem Thomsan Karabalasagun ve sine uşi: Uygurlar Manas: Kırgızlar Ben Türk Bilge Kağan Tengri irade ettiği için tahta çıktım. I.Hükümdar hükmetme yetkisini tanrıdan alır. II.Egemenliğin kaynağı ilahi tanrısal dir. III.Teokratik devlet özelliği görülür. Teokrasi a)gazi b)sultan c)halife d)padişah e)bey

6 Yazıtlar (Kitabeler) Orhon Kitabeleri Göktürkler Yenisey Yazıtları Kırgızlar Karabalasagun ve Sine Uşi Yazıtları Uygurlar Kitabeler yazılı, Destanlar ise sözlü edebiyat eserleridir. Türklerin Kullandığı Alfabeler Orhun Göktürk Alfabesi (38 harf) Uygurlar Uygur Alfabesi (14 harf) Soğd Alfabesi Arap Alfabesi Kiril Alfabesi Latin Alfabesi Türklerin Kullandığı Takvimler 12 Hayvanlı Türk Takvimi Milli Takvim (Güneş Yılı) Orta Asya Türk Devletleri Hicri Takvim (Ay Yılı) İslamiyet le birlikte Türk-İslam devletlerince kullanıldı Celali Takvim (Takvim-i Meliki) Büyük Selçuklu Devleti nde mali işleri yoluna koymak için Melikşah tarafından ünlü Matematikçi, Astronom Ömer Hayyam başkanlığında bir bilim kuruluna Güneş Yılı esas alınarak hazırlatılmıştır. Rumi Takvim Osmanlı Devleti nde mali İşleri yoluna koymak için Güneş Yılı esas alınarak düzenlenmiştir. Miladi Takvim Türkiye Cumhuriyeti nde 1 Ocak 1926 dan itibaren kullanılmaya başlandı. (Güneş Yılı)

7 ALFABELER Orhun Alfabesi: 38 harf. İlk milli alfabe Uygur Alfabesi: harf. Milli Soğd Alfabesi Arap alf Kiril alf Latin alf a)orhun b)soğd c)kiril d)arap e)sanskrit I.Göktürkler II.Uygurlar III.Karahanlılar I.Orhun kitabeleri II.Kutadgu Bilig III.Divan-ı Lugat-ıt Türk

8 TAKVİMLER On iki Hayvanlı Türk Takvimi Hicri Takvim: A.Y 354 gün B.Selçuklu: Melikşah dönemi Ömer Hayyam Celali Takvim (Takvim-i Meliki) Mali amaçlı Osmanlı Devleti Rumi Mali amaçlı 1 Ocak 1926 Türkiye Cumhuriyeti Miladi Takvim I.Rumi II.Hicri III.Celali

9 atlı göçebe kültürü, bozkır veya çadır kültürü Ġpek ve Kürk Yolu üzerinde farklı milletlerle ticaret yapan Türk toplulukları, İklimin müsaade ettiği yerlerde az da olsa tarımla uğraşmışlardır. Konar-Göçer Hayatın Sonuçları Temel geçim kaynağının hayvancılık olması, Toplumsal yapıda aristokrat ve soylu bir sınıf ortaya çıkmamıştır. kölecilik görülmez. Sanat eserlerinin genelde taģınabilir

10 Çadır sanatı ve dokumacılığın gelişmesi, Uygurlara kadar, Mimari ve Ģehirciliğin geliģmemesi, Hapis cezalarının en fazla on gün olması YerleĢik hayata geç geçilmesi, Merkeziyetçi Devlet yapısının güçlenememesi, Askeri yapı ve ordu millet anlayıģının geliģmesi, Toplumsal dayanıģma ve aile bağlarının güçlü olması. Savaşçı ve dayanıklı bir karaktere sahip olunması, Yazının geç kullanılması,

11 Konar göçer hayat savaşçı olmayı zorunlu hale getirmiştir Türkler bağımsızlıklarına düşkündür. Esir yaşamaktansa o toprakları terk etmeyi tercih ederler. Orta Asya Türk topluluklarının savaģçı ve dayanıklı bir yapıya sahip olmasında, Konar göçer hayat tarzını benimsemeleri, Bulundukları coğrafyanın sert iklim koşulları, Güçlü komşulara sahip olmaları, Yaşadıkları yerlerin etrafının surlarla çevrili olmaması,

12 Bağımsızlıklarına düşkün olmaları, Fetihçi politika. (Türk cihanhakimiyeti mefkuresi inancı) Türk Hakanları Gök tanrı nın kendilerini dünyayı fethetmek için tahta çıkardığına inanırlardı. Boylar arası siyasi mücadeleler etkili olmuģtur. Türklerin savaşçı olmaları, onlara gittikleri coğrafyalardaki halklara karşı kolaylıkla üstünlük kurmalarına ve birçok devlet kurmalarına neden olmuştur Atı evcilleģtiren Türklerdir. At Türklerin hızlı hareket etmelerine, hareket kabiliyeti yüksek ordulara sahip olmalarına ve bu sayede düşmanlarına karşı üstünlük kurmalarına neden olmuştur

13 ORTA ASYA TÜRK GÖÇLERĠNĠN NEDENLERĠ Orta Asya'da iklimin değişmesi, Türklerin Cihan hakimiyeti düşüncesi (Güneşin doğduğu yerden, battığı yere kadar, dünyayı fethetme arzusu) Bağımsızlıklarına düşkün olmaları. Siyasi nedenler Çin,Moğol,Tunguz Baskısı ve Türk boyları arasındaki siyasi hakimiyet mücadelesi. İklime bağlı nedenler (Ekonomik) Kıtlık Kuraklık Hayvan hastalıkları Otlak daralması Sosyal nedenler: Nüfus artışı Ġç ÇastıĢmalar DıĢ Baskılar

14 Türklerin YerleĢtikleri Bölgeler Kuzeye Gidenler; Sibirya'ya Doğuya Gidenler; Çin ve Uzakdoğu ülkelerine, Güneye Gidenler; Hindistan, Afganistan ve Çin'e, Batıya Gidenler; İki yol izlemişlerdir. Bir kısmı Hazar Denizinin kuzeyinden Karadeniz'in kuzeyine ve Avrupa'ya; Diğer kısmı ise Hazar Denizinin güneyinden İran, Irak, Suriye, Mısır ve Anadolu'ya göç etmişlerdir. GÖÇLERĠN SONUÇLARI Orta Asya kültür ve Medeniyeti dünyanın değişik bölgelerine taşınmıştır. Göç eden Türk boyları gittikleri yerlerde yeni Türk Devletleri kurarlarken, bu yerlerdeki bazı devletleri de yıktılar. Türk kültürünü dünyanın farklı coğrafyalarında tanıttılar. Başta madenlerin işlenmesi olmak üzere, askerlik, devlet teşkilatı gibi konularda hakim oldukları yerlerdeki ulusları etkilemişlerdir.

15 Atı farklı toplumlara tanıttılar, Ordu teşkilatlanmasında dünyayı etkilediler. (OnlukSistem). Farklı kültürlerle karşılaştılar. Bu kültürleri etkilediler ve etkilendiler. Farklı coğrafyalara gidenler farklı dinlere inandılar. Türk tarihinin bir bütün olarak incelenmesi zorlaştı Ancak diğer taraftan Türklerle ilgili farklı milletlerin, (Çin, Hint, Bizans, İran) kaynaklarında, Türklere ait bilgilere bolca rastlanmasına da neden olmuştur. Orta Asya Türk Kültür Merkezleri Anav Afanesyova, Andronova, Karasuk, Tagar.

16 Orta Asya Türk Toplumlarında, Ahiret Ġnancının Varlığına Kesin Kanıt olarak, Kurganlara (mezar) ölülerin kişisel eşyaları ile birlikte gömülmesi. (at, kılıç, kalkan, yay, mücevher, çanak-çömlek v.s) Kurganların başına Balbal denen mezar taşları (heykel) dikilmesi. Ölülerin Oda şeklinde mezarlara veya Piramit şeklinde mezarlara gömülmesi. Atalar Kültü: Türkler ölen atalarının ruhlarının kendilerini koruduğuna inanırdı. DĠKKAT: Ölülerin ardından yas tutulması, Yuğ (cenaze) törenleri düzenlenmesi, tek başına Kurgan (mezar) kavramı ahiret inancına kanıt olmaz. Kurgandan mutlaka eşya çıkması gerekir. Ölülerin Mumyalanması. Uçmağ: Cennet Tamu: Cehennem

17 Orta Asya Türk toplumlarında, yerleģik hayatın varlığına kesin kanıt olarak, Tarım faaliyetlerinin yapılması yerleşik hayata kanıttır. O zaman tarımın yapıldığına kanıt olarak gösterilen buluntular, yerleşik hayata kanıttır. ġehir, Tapınak, Baraj v.b. mimari kalıntılar, Sulama Kanalları, Orak, Saban v.b ekip biçme aletleri, Kanalizasyon ve Ģehir altyapılarına ait kalıntılar. Fresko (fresk): Duvar Resmi, gösterilebilir.

18 TÜRK adının anlamı ve kökeni Töre kelimesinden gelir. Tarihte Türk adı: "Töreli, Nizamlı, Geleneklerine bağlı, Doğan, Türeyen, Çoğalan, Güçlü-kuvvetli, olgunluk çağı, miğfer,terkedilmiş, Erdemli anlamlarında kullanılmıştır. Genel olarak Türk, Güçlü, Kuvvetli manasında kabul edilir. Tarihte Türk adına ilk kez II.Göktürk Devleti nden kalan, VIII. yüzyıla ait Orhun Kitabeleri nde rastlanır. Türk adını siyasi alanda devlet ismi olarak kullanan ilk Türk devleti I. Göktürkler dir. Türk kelimesi bir coğrafya ismi olarak ilk kez XII. yüzyılda Anadolu için kullanılmıştır Miryakefelon Savaşı ndan sonra Bizans kaynaklarında Anadolu için Türkiye denilmiştir

19 SORU AĢağıdakilerden hangisi Türk adının anlamlarından biri değildir? A) Güçlü kuvvetlı B) Olgunluk çağı C) Miğfer D) Türeyen çoğalan E) Göç eden F) Nızam sahıbı törelı

20 ĠSKĠTLER (SAKALAR) MÖ. VII. yüzyılda batıya doğru göç ederek Karadeniz'in kuzeyinden Tuna nehrine kadar uzanan topraklara yerleştiler. Batı kaynakları bu topluluğa Ġskitler, İranlılar ise Sakalar adını vermişlerdir. Anadolu, Suriye ve Mısır'a kadar akınlarda bulunmuşlardır. Tarihte bilinen ilk Türk Boyudur. Atı evcilleştiren ilk Türk boyu olarak kabul edilir. TOMRĠS Alper Tunga ve ġu destanları İskit-Saka Türklerine aittir. Balbal ın (mezar taģı) ilk örneklerine İskitlerde rastlanır. Göktanrı inancına sahiptirler Kurganlara ölülerini ilkel bir mumyalama tekniği ile ve eşyaları ile gömmüşlerdir. Atalar kültünün ilk izleri görülür. Atalar kültü: Doğalar kültü Sanatta hayvan üslubunu kullanmışlardır

21 ASYA HUN DEVLETĠ M.Ö 209 MS 220 Tarihte bilinen ilk teşkilatlı Türk devletidir. Devletin kurucusu ve Bilinen ilk hükümdarı Tuman (Teoman)dır. Hem Asya hem Avrupa da devlet kurmuģlardır. Merkez Ötügen olmak üzere Orhun ve Selenga nehirleri çevresinde kuruldu. Teoman, Mete, K i-ok, Çiçi kardeşi Hohanyeh Orta Asya da Türkleri tek çatı altında toplayan ilk Türk devletidir. Daha Teoman döneminden itibaren Türkler ile Çinliler arsındaki siyasi mücadelenin temel nedeni ipek yoluna hakim olmaktır. (sebep ekonomi) Teoman'dan sonra yerine oğlu Mete Han geçmiştir. Metehan ın babası Teoman a karģı verdiği iktidar mücadelesi Türk tarihinde bilinen ilk taht kavgasıdır.

22 Mete döneminde, Asya Hun Devleti en parlak devrini yaşadı. Mete Han döneminde; diğer Türk devletlerine ve tüm dünyaya da örnek olacak "onluk sistem"e dayalı ilk düzenli ve sürekli Türk ordusu kuruldu. Mete Han onlu sisteme göre kurduğu son derece disiplinli ve kuvvetli ordu ile Orta Asya'daki bütün Türk boylarını ilk kez bir bayrak altında toplamıģtır. Bu dönemde Çin Seddi aģılmıģ, Pekin alınmıģtır Hunlar Çin'i vergiye bağlamış, İpek Yolu'na hakim olmuştur. Ancak Türk boylarının Pekin e yerleşmesine engel olunmuştur. Amaç kalabalık Çin nüfusu içinde Türklerin asimile olmasına (milli benliklerini kaybetmelerine) engel olmaktır.

23 Mete Han'ın ölümünden sonra oğulları ülkeyi iyi yönetemediler. İpek Yolu'nun Çin kontrolüne geçmesi nedeniyle Hun ekonomisi bozuldu. Çin entrikaları ve bu devletle yapılan savaşlar ülkeyi zayıflattı. Çinlilerin "böl parçala ve yönet" politikası sonucunda devlet, M.S. 48 de önce Kuzey ve Güney Hunları olarak ikiye ayrıldı. Daha sonra taht kavgaları, dış baskılar ve saldırılar sonucunda Önce Kuzey Hun Devleti, sonra da Güney Hun Devleti, Çinliler Tarafından yıkıldı Oğuz Kağan Destanı, Pazırık Halısı, Altın Elbiseli Adam Zırhı Hunlara aittir. Orta Asya da Kurulan belli baģlı devletler Asya Hun, Avarlar, I.Göktürk, II.Göktürk, Uygur Devletleri dir. Bu kronolojik sıranın akılda tutulması önemlidir.

24 Kavimler Göçü ve Sonuçları Hunların bir kısmı yurtlarını terk ederek Uldız ve Balamir komutasında batıya doğru göç ettiler. MS. 375 te Batı'ya (Avrupa'ya) doğru ilerlemeye başlayan Türkler karşısında tutunamayan; bir çok kavim yerlerini terk ederek daha batıya göç ettiler. Böylece Türkler tarihin en büyük göç dalgasına neden oldular. Bu olaya tarihte Kavimler Göçü denmiştir. (MS.375) "Kavimler Göçü Evrensel bir olaydır. Bu olay sonucunda; Ġlk çağ kapandı, Ortaçağ baģladı. Avrupa'nın Etnik yapısı değişti. (Germen kavimlerinin Avrupa'daki yerli kavimlerle karışması sonucu yeni milletler ortaya çıktı.) Bugünkü Avrupa milletlerinin temeli atıldı. Roma İmparatorluğu zayıfladı. Önce doğu-batı olarak ikiye ayrıldı (395). Ardından Batı Roma yıkıldı (476).

25 396 da Hıristiyan alemi, Katolik ve Ortodoks olarak ikiye ayrıldı. Avrupa nın siyasi yapısı değiģti. Avrupa'da Feodalite-Derebeylik Avrupa da Türk kültürü yayıldı. Birçok Türk devleti kuruldu (Batı Hun, Macar, Avar, Bulgar) Skolastik düşünce sistemi ortaya çıktı. Kilisenin güç ve otoritesi arttı. 375'te Avrupa'ya giren Hunlar orta Avrupa da, Avrupa Hun Ġmparatorluğu nu kurdular. AVRUPA (Batı) HUN DEVLETĠ Ġlk hükümdarları ve kurucuları Balamir, en önemli hükümdarları Atilla'dır. Avrupa hun hakanları: Balamir, uldız (Yıldız), Karaton, Muncuk, Rua, Muncuk oğlu Atilla ve Bleda Attila nın oğulları: Ġlek,Dengizek ve Ġrnek

26 Atilla zamanında, Bizans'ı baskı altına almak üzere Balkan seferleri düzenlemiştir. Bizans Margus ve Anatolyus antlaşmalarıyla vergiye bağlanmıştır. Atilla daha sonra Batı Roma üzerine yöneldi. Galya Seferi 451 Ġtalya Seferi 452 Atilla nın ikinci seferinde Roma ordusu Atilla'nın karşısına çıkmadı. Romalılar Papa I.LEO yu Atilla'ya elçi olarak gönderdiler. Papayla görüşen Atilla, Roma'ya girmekten vazgeçerek geri döndü. Atilla zamanında en parlak dönemini yaşayan Avrupa Hun Devleti Atilla'nın ölümünden sonra eski gücünü koruyamadı Zaten nüfus olarak azınlıkta kalan Hunlar, Taht kavgalarıyla zayıflamış ve bağlı ulusların isyan etmesiyle dağılmıştır. (469)

27 Avrupa ya Göç eden Diğer Türk Boyları Avrupa Hunları, Bulgar, Avar, Macar, Peçenek, Uz ve Kumanlar Türklerinin Avrupa'ya yaptığı göçler olumlu sonuçlar getirmedi. Bu Türkler Avrupa'daki diğer halklar arasında silinip gittiler. Bunda: Hıristiyanlık dinine girmeleri, Orta Asya dan yeni göçlerle beslenememeleri etkili oldu. Bu yüzden kalabalık Slav toplulukları içinde milli benliklerini kaybederek asimile oldular. Hunlar, Avarlar, Bulgarlar hem Avrupa, hem Asya da devlet kurdular. Avrupa da, Hunlar, Avarlar, Bulgarlar, Macarlar devlet kurarak Avrupa nın siyasi ve sosyal yapısında etkili oldular. İstanbul u ilk kuşatan Avarlar dır. İstanbul daha sonra Bulgarlar tarafından da kuşatılmıştır.

28 Avrupa da devlet kuramayanlar Uzlar ve Peçenekler, Uzlar ve Peçenekler Bizans ordusunda paralı askerlik yaptılar Malazgirt Savaşında Selçuklu tarafına geçtiler. Tarihte devlet kuramayan Türk boyu Peçeneklerdir. Türk Devletleri, Avrupa'nın siyasi ve etnik yapısını büyük ölçüde etkilemişlerdir.

29 I. GÖKTÜRK DEVLETĠ Asya Hun Devleti nden sonra Orta Asya ya bir süre hakim olan Avar Hakanlığı na son verilerek, Bumin Kağan tarafından 552 de kuruldu. BaĢkenti: Ötügen Tarihte Türk adını, siyasi anlamda devlet ismi olarak kullanan ilk Türk devletidir. Bumin Kağan Doğuda, Kardeşi Ġstemi Yabgu Batıda olmak üzere Devleti ikili teģkilata göre yönettiler. İstemi Yabgu İpek Yolunu kontrol etmek amacıyla Akhunlara karşı İran'daki Sasani devletiyle işbirliği yaptı. Bu işbirliği sonucu Akhun Devletinin toprakları Sasaniler ve Göktürkler tarafından paylaşıldı. Ġstemi Yabgu; bu defa Sasanilere karşı Bizans ile işbirliği yaparak, Sasani devletinin zayıflamasını sağladı.

30 Bumin Kağan'ın yerine geçen Mukan Kağan zamanında devlet en parlak dönemini yaşadı. Çin'in kışkırtması ve taht kavgaları ile I.Göktürk Devleti, Doğu ve Batı Göktürk Devleti olarak ikiye ayrıldı. Her iki devlete de daha sonra Çinliler son verdi. İlk Türk-Bizans ittifakı Sasaniler'e karşı bu dönemde olmuştur (571). Hedef doğu-batı ticaretini ele geçirmektir. Göktürk Hakanları I. Göktürk: Bumin Kağan Kurucu Bumin in KardeĢi Ġstemi Yabgu Bu dönemde İpek Yolu, Göktürk, Sasani ve Bizans Devletleri'ni karşı karşıya getirmiştir.

31 II.GÖKTÜRK (KUTLUK) DEVLETĠ ( ) Kurucu: Kutluk Kağan, (ĠlteriĢ) BaĢkent: Ötügen, En önemli hükümdarları Bilge Kağan ve(doğu), Kültigin dir.(batı) I.Göktürk devletinin parçalanıp yıkılmasıyla, Çinin egemenliğinde yaşayan Türkler, 50 yıl süren bir esaret dönemi yaşadılar. Bu süre içinde defalarca Çine karşı ayaklandılar. Ancak başarılı olamadılar. Doğu Göktürk Devleti nin Çin egemenliği altında bulunduğu dönemde, Çin e karşı Türklerin bağımsızlığını amaçlayan hareketlerden biride Kürşat ayaklanması dır. KürĢat ihtilali Türklerin Çin e karģı ilk milliyetçi isyanıdır. 682 Yılında Kutluk Kağan'ın başlattığı ayaklanma başarılı oldu. Türkler yeniden bağımsızlıklarına kavuştular.(682)

32 II.Göktürk Devleti en parlak devrini Bilge Kağan zamanında yaşamıştır. Bilge Kağan ülkeyi kardeşi Kültigin ile yönetmiştir. Göktürkler, Asya HunDevleti'nden sonra Türkleri ikincikez tek bayrak altında toplamayı başarmıştır. Ġlk Türk alfabesi, Orhun (Göktürk) Alfabesini kullandılar, Ġlk Madeni Türk parasını bastıran Göktürklerdir. Türk tarihinin ve Türk edebiyatının ilk Türkçe yazılı kaynağı olarak kabul edilen Orhun yazıtları bu dönemde yazılmıştır. Bu yazıtlarda Göktürk Tarihi ve Türk Uygarlığı hakkında önemli bilgiler verilmektedir. Orhun kitabeleri, (Göktürk Yazıtları) Türklerden kalan ilk Türkçe yazılı belgedir. Türk adından ilk kez bu belgede bahsedilmiştir.

33 Orhun kitabeleri, Bilge Kağan, Kültigin ve Tonyukuk adına dikilmiģtir. Göktürk alfabesiyle yazılmıģtır. Yazan, Yoluğ Tigin dir. Yuluğ Tigin, ilk Türk tarih ve edebiyatçısıdır. Göktürk devlet yapısı hakkında bilgi verir. Devlet adamlarına nasihat verir. Bu yönüyle siyasetname özelliği taşır. Ergenekon ve Bozkurt destanları II.Göktürk lere aittir. Bilge Kağandan sonra devlet zayıfladı. 744'te Basmil, Karluk ve Uygur Türkleri birleşerek Göktürk devletine son verdiler. Göktürkler sulama amaçlı olarak, Orta Asya da Fergana Vadisi nde Tötö Kanalı nı inşa etmiştir. Bu durum Göktürklerin tarımsal faaliyetlerde bulunduklarına kanıttır.

34 UYGURLAR ( ) Karluk ve Basmiller'le birleşerek, II.Göktürk Devleti ni yıkan Uygurlar, Orhun bölgesinde Uygur Devleti'ni kurdular.(745) Kurucu: Kutluk Bilge Kül Han, BaĢkent:Ordubalık (Karabalsagun) Yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğudur. Uygurlar Maniheizm ve Budizm dinlerini benimsemişlerdir. Mani Dini avlanmayı, et yemeyi ve savaşmayı yasaklayan bir dindir. Bu durum yerleşik hayata geçmelerine ve savaşçı özelliklerini kaybetmelerine neden olmuştur. Bu dinler et yemeyi yasakladığından Uygurlar hayvancılığı bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmaya başladılar.

35 Temel geçim kaynağı tarım, ticaret. Yerleşik hayata geçmeleriyle Uygurlar ticaret, bilim sanat, mimari ve edebiyat gibi bir çok alanda geliştiler. Uygurlar zamanında yerleşik yaşama geçilmesiyle saraylar, Tapınaklar, kervansaraylar ve evler inģa edilmiģtir. Tapınak ve kervansaray mimarisi bu dönemde gelişmiştir. Çin'den matbaayı alarak geliģtirdiler. Tahtadan yapılmıģ harfleri kullanarak Matbaada hareketli harf sistemini icat ettiler. Kağıdı Çin dıģında ilk üreten Uygurlardır. (756 Semerkant) Matbaa da,türkçe kitap bastılar. Mani Dinine ait terimlerin Türkçe karģılığını kullandılar. Uygur Alfabesi ni kullandılar. (14-18 harf)

36 Hukuk kuralları Ġlk kez yazılı hale geldi. Ticari antlaģma, sözleģme (çek,senet). TüreyiĢ ve Göç Destanları, Karabalasagun ve Sine UĢi Yazıtları Uygurlara aittir. Orta Oyunu nun ilk örnekleri bu dönemde görülür. Minyatür ün ilk örneklerine Uygurlarda rastlanır. Minyatür, döneminin sosyal, siyasi, toplumsal yapısı hakkında bilgiverir. Devlet 840'ta Kırgızların saldırıları sonucu yıkıldı Uygurlar günümüzde Doğu Türkistan diye anılan bu bölgede Çin'e bağlı özerk bir devlet olarak yaşamaktadır. Uygurlar Savaşçı özelliklerini kaybetmeleri Milli benliklerini kaybettikleri anlamına gelmez. Uygurların kendilerine ait alfabe kullanmaları, Türkçe kitap basmaları, Mani Dinine ait terimlerin Türkçe karģılığını kullanmaları, Milli benliklerini koruduklarına kanıttır.

37 Ayrıca Uygurlar Moğol hakimiyetine girdiler ve Moğolları TürkleĢtirdiler. Uygurların Moğolların Türk Kültürünü benimsemesinde etkili olmaları, Uygur Türk Kültürünün güçlü ve baskın bir kültür olduğuna, Uygurların Milli benliklerini kaybetmediğine kanıt olarak gösterilebilir. Moğollar, Türklerden, Devlet teşkilatında, (kurultay, kut, veraset sistemleri v.b), Askeri teşkilatlanmada (onluk sistem v.b), dil ve alfabede (Uygurca ve Uygur Alfabesini kullandılar.), Türk Töresi ve geleneklerinden Göktanrı dininden etkilendiler

38 AVARLAR Hem Asya hem Avrupa da devlet kurdular. 552 yılında Göktürklerin, Orta Asya'daki Avar İmparatorluğuna son vermesi sonucu, batıya doğru ilerleyerek Romanya'ya giren Avarlar Macaristan merkezli devletlerini kurdular. En ünlü hükümdarları Bayan Kağan döneminde 619 yılında tek başına, 629 yılında da Sasaniler le birleşerek İstanbul'u kuşattılar. Ġstanbul u kuģatan Ġlk Türk devleti Avarlardır. Balkanlar da Slav ırklarının kaynaģmasında etkili oldular. Hıristiyanlığı kabul eden Türk topluluklarındandır.

39 HAZARLAR Hazarlar, Museviliği kabul eden Türk boyudur. Hazar Türkleri tarafından Karadeniz'in kuzeyi ile Kafkasya arasında kuruldu. Hazar ülkesinde farklı dinler bir arada barış içinde yaşamıştır. Dini hoģgörü vardır. Museviliği daha çok yöneticiler kabul etmiştir. Halk arasında Hıristiyanlık Müslüman ve Göktanrı dinleri görülür. Hz. Osman zamanında Ġslam orduları ile mücadele ettiler. Ġpek Yolu Ticaretiyle uğraģtılar.

40 BULGARLAR Hem Asya hem Avrupa da devlet kurdular. Bulgar Türklerinin bir kısmı Volga Nehri çevresine gelerek Ġtil (Volga) Bulgar Devleti'ni kurdular. Bir kısım Bulgar Türkleri de Tuna Bulgar Devleti'ni kurdular IX.yy Hıristiyanlığı kabul ederek zamanla milli benliklerini kaybettiler. Tuna Bulgarları zamanla Slavlaştı Avarlar dan sonra Ġstanbul u kuģatan ikinci Türk devletidir. MACARLAR 896 yılında kendi adlarını verdikleri Macaristan'a gelerek devletlerini kurdular. Almanların (Germenlerin) Balkanlara yayılmasını engelleyerek, Balkan topluluklarının (Slavların) Germenleşmesini önlediler. Macarlar, Hıristiyanlığın Katolik mezhebini benimsemiştir. Dinlerindeki değişim devlet yapılarına yansımış, boylar birliğine dayalı siyasi yapıdan, krallık sistemine dayalı bir yapıya geçmişlerdir.

41 KIPÇAKLAR (KUMANLAR) Rusların İgor Destanına konu olan Türk boyudur. Ruslarla büyük mücadeleler sonucunda Rusların Karadeniz'e inmelerini engellediler. Bu mücadeleler Rusların İgor Destanına konu olmuştur. Macaristan'a giden Kıpçaklar Romen devletinin kurulmasındaetkili olmuşlardır. Kıpçakların Seyhun Irmağı boylarında Oğuzlarla yaptıkları savaşlar, Dede Korkut Hikayeleri ne konu olmuştur.

42 OĞUZLAR (UZLAR) Türklerin en kalabalık ve tarihin akışında, en etkin rol oynayan Boyudur. 24 Oğuz Boyu vardır. Dede Korkut Hikayeleri Oğuzlara aittir. Oğuzlara, Araplar Guz, Bizanslılar Uz, Ruslar Tork, demiģlerdir. Oğuzların İslamiyet i kabul edenlerine "Türkmen", Anadolu ya gelerek burada Konar-Göçer hayatı devam ettirenlerine, bugünde olduğu gibi Yörük denilmiştir. Uygurların yıkılmasından sonra kendi devletlerini kurdular. Oğuzların bir kısmı Kavimler Göçü ile Avrupa ya göç ettiler. Uzların bir kısmı burada Hıristiyanlığı kabul ettiler ve zamanla milli benliklerini kaybettiler. Bizans ordusunda paralı askerlik yapan, Uzlar, Malazgirt Savaşı sırasında, Selçuklu safına geçtiler. Kafkasya'nın güneyine, İran Suriye Irak ve Anadolu ya gelen kolu ise İslamiyet i kabul etmiştir. Oğuzlar baģta Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere bir çok Türk devletinin kurucularıdır. Göktürk Devleti yıkıldıktan sonra Uygurların hakimiyeti altına girdiler.

43 AKHUNLAR (EFTALĠTLER) Hun soyundan gelmektedirler. I.Göktürk Devleti İpek Yolu na egemen olmak için, Sasaniler le birlikte hareket ederek Akhun Devleti nin yıkılmasını sağladı. Akhun Devleti'nin toprakları Sasaniler ve Göktürk devletleri arasında paylaşıldı. BAġKIRTLAR (BAġKURTLAR) X. yüzyılda İtil (Volga) nehri civarında oturmakta idiler. Moğol istilası sırasında Moğol egemenliğine girdiler. SĠBĠRLER (SABĠRLER) Sibirya bölgesine adını veren Türk Boyudur. Bizans ve Sasani Devleti ile mücadele ettiler.

44 TÜRGĠġLER (TÜRGEġLER) Yerleşik yaşamı benimsediler. Uygurlardan sonra Orta Asya da Ģehircilik ve mimari TürğiĢler döneminde gelişme göstermiştir. Sulu Han önderliğinde Emeviler le uzun yıllar mücadele ettiler. İslamiyet'in Orta Asya'da yayılmasını bir süre engellemişlerdir.

45 KIRGIZLAR 840 Yılında Ötügen'i alarak Uygur Devletine son verdiler. Kırgızlar, Cengiz Han'a bağlanan ilk Türk Kavmidir. Yenisey Yazıtları ve Manas Destanı Kırgızlara aittir.

46 PEÇENEKLER Avrupa ya göç ederekhıristiyanlığı kabul eden Türk boylarındandır. Tarihte devlet kuramayan Türk Boy udur. Kiev Prensliğini yenerek, Rusların Karadeniz'e inmelerini engellediler. Peçenekler, Bizans ordusunda ücretli asker olarak görev almıştır Malazgirt Savaşına Bizans ordusu içinde ücretli asker olarak katıldılar.selçuklu saflarına geçtiler. KARLUKLAR Ġslamiyet i kabul eden ilk Türk boyudur. Basmil ve Uygurlarla birleşerek II.Göktürk Devletinin yıkılmasında, rol aldılar. Talas savaşında Çin'e karşı Arapları destekleyerek OrtaAsya nın Çinlileşmesine engel oldular. Orta Asya da İslamiyet in yayılmasını katkı sağladılar. Karluk+Yağma+Çiğil Türkleriyle birleşerek İlk Müslüman Türk Devleti olan Karahanlıları kurdular.

47 ĠLK TÜRK DEVLETLERĠNDE KÜLTÜR VE MEDENĠYET Tarihsel Süreçte Türk Devletleri nde Egemenlik AnlayıĢı ve Geleneksel Türk Veraset Sistemi Orta Asya Türk Devletleri nde, Hükümdarların hükmetme yetkisini Tanrıdan aldığına inanılırdı. Buna Kut inancı denir. Kut kelime anlamı olarak Uğur demektir. Hakan ilahi bir soydan gelmekte ve kanı kutsal kabul edilmektedir. Türklerde Soy babadan oğula geçer yani ataerkil bir toplum yapısı vardır. Kut inancından dolayı hanedanın erkek üyelerinin kanları kutsal sayılmış, ülke Hanedan üyelerinin ortak malı kabul edilmiştir. Buna da Veraset sistemi denir. Ülkeyi yönetme, (egemenlik) tahta çıkma hakkı sadece hanedanın erkek üyelerine verilmiģtir. Kadınların egemenlik hakkı yoktur.

48 Hükümdarlık genelde babadan-oğula geçerdi. Abiden, kardeşe, amcadan, yeğene geçtiği de görülürdü. Yani Türk Devletlerinde düzenli bir hanedan geleneği vardı. Buna da Saltanat geleneği denir. Saltanat: ülkeyi belli bir soydan gelen kişilerin yönetmesidir. Hükümdarlığın babadan oğula geçmesi olarak da algılanabilir. Orta Asya Türk devletlerinin kısa sürede yıkılmalarında en büyük etken: Ülkenin hanedan üyelerinin ortak malı kabul edilmesidir. Bu durum hanedan üyeleri arasında taht kavgalarına neden olmaktadır. Sorularda (Geleneksel Türk Veraset sistemi, ülkenin kardeģler arasında paylaģılması, Doğu-Batı geleneği, ikili teģkilat,) cümleleri şeklinde de karşılaşılabilir. Saltanat geleneği ve Veraset sistemi kaynağını kut inancından alır.

49 Türk devletlerinin kısa sürede yıkılmasında, boylar federasyonu şeklinde örgütlenme, ikili teşkilat (doğu-batı), Çin entrikaları, boylar arası siyasi hakimiyet mücadeleleri ve dış baskılarda etkili olmuģtur. Orta Asya Türk devletlerinde görülen Kut, Veraset ve Saltanat geleneği İslamiyet in kabulünden sonra da Türk-İslam Devletleri ve Osmanlı Devleti nde de devam ettirilmiştir. Bu durum Türk Kültürünün devamlılığını gösterir. Ayrıca Türk devletlerinin siyasi teşkilatlanma olarak birbirlerini örnek aldıklarına da kanıttır.osmanlı Devletine kadar Türk devlet yönetme geleneğinde fazla bir değişiklik yaşanmamıştır. Osmanlı Devleti nde Sultan Birinci Murat tan itibaren, veraset sisteminde bazı değişiklikler yaşanmaya başlanmıştır. I.MURAT KARDEġ KATLĠ FATĠH YASAL BĠRĠNCĠ AHMET EKBER-Ġ ERġET

50 Türk Devletleri nde ġehzade (ġad-melik) Eğitimi Orta Asya Türk Devletlerinde Hakan çocukları, Tiginler ve hanedan üyesi olan Şad lar devlet yönetiminde tecrübe kazanması amacıyla yönetim birimlerinde görevlendirilmiştir. ĠNAL Bu gelenek Büyük Selçuklu ve diğer Türk-Ġslam devletlerinde de devam ettirilmiģ ve Melikler daha küçük yaģtan itibaren, devlet yönetiminde tecrübe kazanabilmesi,liderlik yeteneklerinin gelişebilmesi amacıyla yanlarında Atabey denen hocalarıyla birlikte eyaletlerde görevlendirilmişlerdir. Osmanlı Devleti nde hanedanın erkek üyelerine Şehzade unvanı verilmiş, hocalarına da Lala denmiştir. Osmanlı Devleti nde şehzadeler daha küçük bir yönetim birimi olan Sancaklara gönderilmiştir. ORTA ASYA SELÇUKLU OSMANLI EYALET EYALET SANCAK ŞAD MELİK ŞEHZADE ĠNAL ATABEY LALA Neden: egemenlık anlayışından dolayı Amaç: yönetim tecrübesı kazanması Sonuç taht kavgaları ve devlet kısa ömurlu

51 DEVLET YÖNETĠMĠ Türk toplumu; OguĢ: Aile Urug: Soy=Aileler birliği Bod: Boy (Kabile, Aşiret) Budun: Millet denilen birimlerden oluşuyordu. Orta Asya Türklerinde devlete ĠL yada EL denirdi. Ülke, Hanedan ailesi tarafından yönetilirdi. Hanedan ailesinden olan bütün erkeklerin Hakan olma hakkı bulunurdu. Bu durum Taht kavgalarının yaşanmasına ve devletin kısa sürede yıkılmasına neden olmuştur. Hakanlar ülkeyi Töre denilen sözlü hukuk kurallarına göre yönetirdi. Töre herkesin üzerinde olup genel geçer kurallardı. Töre Türk gelenek görenekleriyle hükümdarın koyduğu kanunlar ve kurultayda alınan kararlardan oluşurdu. İlk Türk devletlerinin başında Tanrı tarafından görevlendirildiğine inanılan, geniş yetkilere sahip bir hükümdar bulunurdu. Türk hükümdarları: Han, Hakan, Kağan, ġanyu, Tanhu, Ġlteber, Ġdikut, Ġlig, Yabgu, gibi unvanlar kullanan,

52 Hükümdarlık alametleri Otağ: Hükümdar çadırı, Örgin: Taht, Sancak: Askeri bayrak, Çetr: Saltanat şemsiyesi, Yay, Tuğ, Sorguç=Kotuz, ve Para kılıç nevbet OK hakimiyet alameti olarak kabul edilmemektedir. YAY hakimiyeti OK tabi olmayı temsil etmektedir. Dolayısıyla YAY hakimiyet alameti olarak kabul edilirken, OK hakimiyet alameti olarak kabul Edilmemektedir. SORU Orta Asya da kurulan Türk devletlerinin hükümdarları; I- Han II- Hakan III- Şanyü IV- Kağan V- idikut unvanlarından hangilerini kullanmıģlardır? Hükümdar olabilme kriterleri Haneden üyesi (Kanında Kut olmak) ve erkek olmak, Töreyi iyi bilmek, uymak ve uygulamak, cesur-savaşçı olmak, adil ve bilge olmak

53 Hükümdarın görevleri Devleti yönetmek, adaleti sağlamak, açı doyurmak, çıplağı giydirmek, toy (Ģölen) düzenlemek, orduya komuta etmek, Kurultaya baģkanlık etmek, siyasi davalara bakmak, Töre kurallarını değiģtirmek ve yeni kanun koymak. Ġki türlü Toy vardır. Kurultay olan Toy ve Hükümdarın belli zamanlarda halk için verdiği ziyafet olan Toy. Devlet işlerinde, Hükümdarlara, Kurultay adı verilen bir meclis ve Ayuki denen bir hükümet yardımcı olurdu. Hükümdarın yanındaki, Meclise TOY, KURULTAY veya KENGEġ denilirdi. Kurultay'da devletin ve toplumun bütün meseleleri görüşülür, alınan kararlar hükümdar tarafından onaylanırsa yürürlüğe girerdi. Ancak Hakan ın verdiği karar Töre ye uygun olmak zorundaydı. Yani Orta Asya Türk Devletlerinde Hakanlar sınırsız yetkilere sahip değildi. Kurultaya katılma hakkı olanlara Toygun denir. Kurultay a: Hakan, Hatun(Katun), Hükümet ve Hanedan üyeleri, Boy beyleri, Tarkanlar katılırdı. Kurultaya herkes katılamaz ancak toplumun bütün kesimleri Kurultayda temsil edilirdi.

54 Kurultayın görevleri: Hakan a ülke yönetiminde danışmanlık yapmak, SavaĢa ve barıģa karar vermek, insan ve hayvan sayımı yapmak, geçmiģ yılın muhasebesini, gelecek yılın planını yapmak, siyasi suçlarda yargılama yapmak, Töre kurallarını değiģtirmek, yeni kural koymak Şartlar oluştuğunda Hakan ı seçmek, Şartlar oluştuğunda yani Hakan Kut a layık değilse ve Töre ye aykırı hareket ederse Hakan ı tahttan indirmek. Bu işlem yine Töreye uygun şekilde yapılır. Töre Kuralları Anayasadır. Bugünkü Anayasalardan farkı, sözlü olmasıdır. Günümüzdeki anayasaların değiştirilebilen ve değiştirilemeyen maddeleri olduğu gibi Töre nin de değiştirilemez kuralları vardır. Bunlar: Adalet, Ġyilik (Könilik), EĢitlik (Tüzlük), Faydalılık (Uzluk), Ġnsaniliktir. (KiĢilik) Töre kurallarını Hakan başkanlığında toplanan Kurultay, koyar yada değiştirir.

55 Kurultay genelde yılda iki kez, Hakan ın başkanlığında toplanır. (İlkbahar ve Sonbahar yani sefer zamanı ve sefer dönüşü) Olağanüstü durumlarda da toplanabilir. Toplanma yeri ve zamanı bellidir. Başkentte toplanır. Üyeleri: Ayguci: Vezir, Başbakan Buyruk: Bakan, Ağılığ: Hazine görevlisi Tamgacı-Bitikçi: Yazı işlerine bakan kişidir. Hakanın ve devletin yazışmalarına bakar. Kurultay ın dışında Devlet işlerinde hakan a yardımcı olmak amacıyla birde AYUKĠ denen Hükümet vardır. Diğer Devlet Görevlileri Apa: Sivil yönetici, Tudun: Vali, Vergilerin toplanmasından da sorumlu-dur. SubaĢı: Komutan, Ulak: Haberci Yarguci: Yargıç=Hakim Tarkan: Ordu Komutanı

56 SORU Ġslamiyet öncesi Türk devlet ve topluluklarında bağımsızlık alameti olan ve bayrak yerine de kullanılan sembol, aģağıdakilerden hangisidir? SORU Ġlk Türklerin dinî anlayıģları için aģağıdakilerden hangileri söylenebilir? I- Güçlü bir ahiret inancının bulunduğu II- Gök Tanrı dininin yaygın olduğu III- Başka dinlere karşı hoşgörülüolunduğu IV- Ölen kişinin mezarına hayatta iken öldürdüğü düşman sayısı kadar balbal denilen taş heykellerin dikildiği

57 SORU AĢağıdakilerden hangisi ilk Türk devletlerinde, devlet iģlerinin görüģülüp karara bağlandığı büyük meclis için kullanılan isimlerdendir? I-Toy II- Kengeş III- Kurultay SORU I- Eli silah tutan her Türk ün asker sayılması II- Boy teşkilatının, ordu teşkilatına yansıması III- Ordunun temelinin süvarilere dayanması hangileri ilk Türk devletleri döneminde ordunun özellikleri arasında yer alır?

58 ORDU İlk düzenli Türk ordusu Asya Hun İmparatoru Mete Han tarafından kuruldu. Mete Han tarafından kurulan ordu, Türk Kara Kuvvetleri'nin temeli olarak kabul edilmiģtir.(m.ö.209) Askerlik ayrı bir meslek kolu olmayıp, Türk ordusu ücretli değildi. İlk Türk devletlerinde kadın-erkek eli silah tutan her Türk asker sayılırdı. Ordu Millet anlayıģı hakimdi. Türk Ordusunun tamamına yakını ATLI askerlerden meydana geliyordu. Bu nedenle seferde ve savaşta çok hızlı hareket ederlerdi. Hakanlar ordunun başında BaĢbuğ unvanı ve başkomutan sıfatıyla sefere çıkardı. Türkler savaşlarda en çok; sahte ricat denilen geri çekilme taktiğini Hilal (Turan) taktiği ile birlikte, uygulayarak başarılı oldular. Kurt Kapanı taktiği de kullanılmıştır. Türk Ordusunu Silahları: Ok, yay, kılıç, kargı, süngü, kalkan vb...

59 HUKUK Türklerde yazılı olmamakla beraber, geliģmiģ bir hukuk anlayıģı vardı. Bu hukuk kurallarına TÖRE denilirdi. Töre herkesi bağlayan genel geçer sözlü hukuk kurallarıdır. Hükümdar halkı ve devleti Töreye göre yönetirdi. Töre Türk gelenek görenekleriyle hükümdarın koyduğu kanunlar ve kurultayda alınan kararlardan oluşurdu. Yargan: Mahkeme Yarguci: Yargıç (Hakim) DĠN VE ĠNANIġ Tanrı tek ve soyuttur. Gök tanrı. Tek bir Tanrının evreni yarattığına ve gökte oturduğuna inanıyorlardı. Din adamlarına, Kam, ġaman, Baksı unvanları verilirdi. Öldükten sonra yaşamın devam ettiğine inanılırdı. Bu nedenle ölüler bazı özel eşyalarıyla birlikte gömülürdü. Ölüler için Yuğ denilen cenaze törenleri düzenlerler ve ölülerin ardından yas tutarlardı.

60 Türkler ölülerini KURGAN denen mezarlara eşyaları ile birlikte gömerlerdi Mezarların başına ölünün, sağlığında öldürdüğü düşman sayısı kadar BALBAL adı verilen küçük heykeller dikerlerdi. İnanışa göre, yeniden dirilecek kişi atıyla cennete gidecek, ve öldürdüğü düşmanlar, ölümden sonraki yaşamında ona hizmet edeceklerdir. Cennet'e UÇMAĞ, cehenneme ise TAMU diyorlardı. Bunun dışında Türkler, Maniheizm, Budizm, Musevilik, Hıristiyanlık ve İslam dinlerine de inanmışlardır. Doğa da bir takım gizli güçlere inanılırdı. TOTEMİZM UMAY koruyucu melek Tabiat Kuvvetlerine Ġnanma Doğalar Kültü: Güneş, Ay, Yıldız, Dağlar, Akarsular, göller, gibi varlıkların gizil güçlere sahip olduklarına inanırlardı. Atalar Kültü: Ölmüş atalara ait hatıralar kutsal sayılır ve saygı gösterilirdi. Türkler, ölen atalarının Ruhlarının kendilerini koruduğuna inanırlardı. İslamiyet öncesi Türklerde görülen tek Tanrı ve ahiret inancı, İslamiyet'in kabul edilmesinde etkili olmuştur. Balbal, Tamu, Uçmağ, Atalar Kültü mezardan eģya çıkması ahiret inancına kanıttır.

61 YAZI, DĠL VE EDEBĠYAT Türkler başlangıçta konar-göçer bir yaşam sürdüklerinden sanat eserlerini genelde taşınabilir malzemelerden yapıyorlardı. Kemerler, silahlar, at koşum takımları, kılıçlar, halı ve kilim dokumaları bunların başlıcalarıydı. Sözlü Edebiyat Ürünleri Destan: Milli kahramanlık hikayesi Sav: Atasözü Sagu: Ağıt KoĢuk: Saz (kopuz) ile söylenen coşkulu Şiir Ir: Şarkı, Türkü Dokumacılık, demircilik ve halıcılık Türklerin geliştirdikleri el sanatlarıdır. Türklerde sözlü edebiyat da çok gelişmişti. Özellikle destanlar önemli bir yer tutardı.

62 Türkler tarih boyunca, Göktürk, Uygur, Soğd, Arap, Kiril ve Latin alfabelerini kullandılar Göktürkler ilk Türk alfabesini kullanmıģlardır. En önemli eserleri Türk tarih ve edebiyatının ilk yazılı örnekleri olan Orhun Kitabeleri dir. Göktürk (Orhun) Alfabesi: Ġlk Milli Alfabe. 38 harften meydana gelir. Göktürk yazısına ilk defa Orhun Nehri kıyısındaki kitabelerde rastlandığı için Orhun Alfabesi de denir. Uygur Alfabesi 18 harften meydana gelir. Uygurlar bu alfabeyi Soğd alfabesinden yararlanarak hazırlamışlardır. Orhun Yazıtları (Göktürk Kitabeleri) Türklerin en eski kitabeleri; VI. yüzyıla ait Yenisey kitabeleri ile, VIII. yüzyıla ait Orhun Kitabeleri'dir. Yenisey kitabeleri Kırgızların mezar taşlarına yazdıkları yazılardı. Çince idi

63 Orhun Kitabeleri II. Göktürk Devleti zamanında Bilge Kağan, Kültigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiģtir. YOLLUĞ TĠGĠN isimli bir Türk prensi tarafından yazılmışlardır. Ayrıca kitabeler gelecekteki Türk Komutan ve Boy Beyleri içinde öğütler vermektedir. Orhun Kitabeleri bu yönüyle bir Siyasetnamedir. Altın Elbiseli Adam Zırhı ve Pazırık Halısı, Hunlar a aittir. Bu yazılar 1893 yılında Danimarkalı dil bilimci, THOMSEN tarafından okunmuştur. Bu kitabeler Türklerin o günkü yaşayışları, inançları, devlet teşkilatları, Hakan ve halkın karşılıklı görev ve sorumlulukları hakkında bilgi vermektedir.

64 SOSYAL VE EKONOMĠKHAYAT Türkler Orta Asya da konar-göçer bir yaģam sürüyorlar, hayvancılıkla geçiniyorlardı. Uygurlar zamanında halkın önemli bir kısmı yerleşik yaşama geçti.konar-göçer bir hayat yaşayan Türkler belirli iki merkez arasında (yaylak-kıģlak) hayatlarını sürdürürlerdi. Hayvancılık temel geçim kaynağıydı. Koyun, keçi, at en çok beslenen hayvanlardı. Bunun dışında sığır, katır ve deve de yetiştirilirdi. Beslenme ve giyimde hayvan ürünlerinden yararlanır ve bunları satarak geçimlerini sağlarlardı. Bunun yanında İklim koşullarının müsaade ettiği göl ve ırmak kenarlarında tarım da yapılır, Yonca, buğday, arpa, mısır gibi tarım ürünleri yetiştirilirdi. Türkler ticarete de önemvermişlerdi. Ticaret önemli bir gelir kaynağıydı. ĠpekYolu'na hakim olmak için sık sık Çinlilerle savaştılar. Hazar ve Bulgar ülkelerinden başlayıp, Ural, Sibir-ya ve Altaylar üzerinden Çin'e giden yola Kürk Yolu deniliyordu. Türkler bu yol üzerinde sansar, samur, kunduz gibi av hayvanlarının kürklerinin ticaretini yapıyorlardı.

65 Kamdu: Asya Hunları nda, Üzerinde hükümdarların mührü olan ve ticari değişim aracı olarak (Para) kullanılan İpek bez parçaları. Savaşlarda elde edilen ganimetler ve devletlerden alınan vergiler gelir kaynaklarıydı. Türklerde tek eşle evlilik esastı. Devlet yönetiminde olduğu gibi sosyal yaşamda da Türk töresi geçerliydi. Türklerde sınıf ayrımı ve kölecilik yoktu.

66 BĠLĠM VE SANAT 12 hayvanlı Türk Takvimini kullandılar. Uygurlar Çin den Matbaayı alarak geliştirdiler tahtadan yapılmış harflerle hareketli harf sistemini kullanarak matbaada kitap bastılar. Türkler, Madencilikte, özellikle de demircilikte ileri gitmişlerdir. (Kazakistan'ın başkenti Alma Ata yakınlarında bir kurgandan çıkarılan "altın elbiseli adam zırhı" Türk maden sanatının ne kadar geliştiğinin göstergesidir.) Sanat eserlerinde hayvan figürlerini kullanmışlardır. (hayvan üslubu) Uygurlar döneminde Maniheist mabetler yapılmış, mezar anıtları ve saray yapılarına da rastlanmıştır.

67 SORU Türk devletlerinde görülen ikili yönetim teģkilatı, aģağıdaki devletlerden hangisiyle uygulanmaya baģlanmıģtır? A) Göktürk B) Uygur C) Hun D) Avrupa hun E)Türgiş SORU İslamiyet ten önce Türklerde devlet başkanlarııın taşıdığı unvanlardan biridir? A) Şad B) Kağan C) Tigin D) Tudun E) Subaşı SORU Orta Asya da kurulan Türk devletlerinde, I. Kağan II. Tudun III. Han IV. Hakan unvanlarından hangileri hükümdarlar için kullanılmamıģtır?

68 SORU Altaylarda Pazırık kurganlarında bulunan halı Kazakistan da Alma Ata şehri yakınlarındaki Esik kurganındaki altın elbiseli adam zırhı AĢağıdakilerden hangisine aittir? A) Peçenekler B) Göktürkler C) Uygurlar D) Hunlar E) Kırgızlar SORU KürĢad isyanı ile ilgili olarak, I. Türklerin, bağımsızlığı amaçlayan hareketlerinden biridir. II. Doğu Göktürk Devleti nin Çin egemenliği altında bulunduğu dönemde gerçekleşmiştir. III. Türklerin, İslamiyet i kabul etmelerinde etkili olmuştur. hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III SORU Göktürkler, I. Çin, II. Bizans, III. Abbasi IV. Sasani devletlerinden hangileriyle ticari iliģkilerde bulunmuģlardır? SORU Türk tarihinde, I. düzenli ordunun kurulması, II. devlet teşkilatının kurulması, III. İlk alfabenin kullanılması geliģmelerinden hangileri Hunlar dönemine aittir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

69 SORU I- Orhun Yazıtları II- Karabalasagun Yazıtları III- Oğuz Kağan Destanı IV- Şehname V- Manas Destanı SORU Orhun Yazıtları nın özelliklerinden biri değildir? A) Türk adının geçmesi ve Türkçe yazılmış olması B) Hun tarihi ile ilgili ayrıntılı bilgi vermesi C) Türk yazısının en eski alfabesi ile yazılmış olma-sı D) Siyasi bir beyanname şeklinde olması E) VIII. yüzyılda yazılmış olması SORU AĢağıdakilerden hangisi Uygurlar ve Göktürklerin ortak özelliklerindendir? I- Kendilerine özgü alfabelerinin olması II- Kağıt üretmeleri III- geleneksel türk veraset sistemını uygulamaları

70 SORU AĢağıdakilerden hangisi, Göktürklerle Selçukluların ortak özelliklerinden biridir? A) Aynı yüzyıllarda siyasi varlık göstermeleri B) Ülkenin, hükümdar ailesinin ortak malı olması C) Hükümdarlarının sultan unvanı taşıması D) İslam dinini kabul etmeleri E) Alfabe birliğinin olması SORU AĢağıdakilerden hangisi Avarların tarihteki etkilerinden biridir? A) Dede Korkut Hikâyeleri nin ortaya çıkması B) Anadolu nun kapılarının Türklere açılması C) Slav topluluklarının birbirleriyle kaynaşıp bütünleşmesi D) Türkler arasında İslamiyet in yayılmaya başlaması E) Kuruldukları bölgenin adının, onların adıyla günümüze kadar gelmesi SORU I. Kiril II. Uygur III. Orhun Yukarıdaki alfabelerden hangileri Türklere özgüdür? SORU I. Hicri II. Celali III. Rumi Yukarıdaki takvimlerden hangileri Türkler tara-fından kullanılmıģtır? SORU Uygurların yerleģik hayata geçmeleriyle aģağıdakilerden hangisi uğraģları arasına girmiģtir? A) Heykel B) Mimarlık C) Müzik D) Ticaret E) Resim

71 SORU Uygurlar Orta Asya daki diğer Türk Devletlerine göre, I. Halıcılık II. Demircilik III. Tarım IV. Resim ve Heykel hangilerinde daha baģarılı olmuģlardır? SORU Uygurların Maniheizm dinini benimsemelerinin ve yerleģik hayata geçmeleri, I. askerlik, II. ekonomi, III. mimarlık hangilerinde değiģikliğe neden olmuģtur? SORU AĢağıdaki Türk topluluklarından hangisi devlet kuramamıģtır? A) Peçenekler B) Türgişler C) Karluklar D) Hazarlar E) Avarlar SORU I. Karluklar II. Hazarlar III. Avarlar IV. Hunlar Yukarıdaki Türk topluluklarından hangileri Orta Avrupa da teģkilatlı bir devlet kurmuģlardır? SORU Asya ve Avrupa nın siyasi ve kültürel yapısında I.Türgiş, II. Avar, III. Hun hangileri etkili olmuģtur?

72 SORU I. Avrupa da devlet kurmuşlardır. II. Maniheizm i kabul etmişlerdir. III. Alfabelerinde harf kullanmışlardır. IV. Orduyu onluk sisteme göre ilk kez düzenle-mişlerdir. V. Moğollar döneminde kültürel etkinlikleri olmuştur VI. Siyasi varlıklarına Göktürkler son vermiştir. hangileri Uygurlara iliģkindir? SORU AĢağıdaki bilgilerden hangisi Uygurlara ait değildir? A) Dönemlerinde Çin Seddi nin yapılması B) Tapınak yapımına önem verilmesi C) Karabalgasun yazıtlarının dikilmesi D) Maniheizm dininin kabul edilmesi E) Yerleşik hayata geçilmesi SORU Ġslamiyet ten önce Türklerde, I. ölen kişi için yas tutulması, II. ölen kişinin atıyla gömülmesi, III. ölen kişi için merasim yapılması hangileri ahiret inancına kesın kanıttır SORU Ġlk Türk devletlerinde, I. şölen düzenlenmesi, II. ceset mumyalanması, III. kurganlara çanak çömlek konulması Hangileri ahırete inanıldığına kanıttır

73 SORU I. Bulgarlar II. Macarlar III. Göktürkler hangileri Hristiyanlığı kabul etmiģtir? SORU I. Anadolu Selçuklu II. Harzemşahlar III. Tolunoğulları hangileri kurucularının adını almıģtır? SORU I. Alp-Er Tunga Destanı II. Göç Destanı III. Manas Destanı hangileri Kırgızlara aittir?

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST 1 1) Türklerin Anadolu ya gelmeden önce

Detaylı

kpss Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI kim korkar tarih ten

kpss Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI kim korkar tarih ten kpss 2014 Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI kim korkar tarih ten Komisyon KPSS TARİH DERS NOTLARI Yayın Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik Tasarım: Merve Koşar Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı:

Detaylı

TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ

TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ ARİF ÖZBEYLİ TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ www.tariheglencesi.com Anav Kültürü (MÖ 4000-MÖ 1000) Anav, günümüzde Aşkabat ın güneydoğusunda bir yerleşim

Detaylı

İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet

İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet On5yirmi5.com İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet nasıldı? Yayın Tarihi : 2 Nisan 2014 Çarşamba (oluşturma : 5/25/2017) 1)-Devlet Yönetimi A)DEVLET İslamiyetten

Detaylı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı III. ÜNİTE TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ ( BAŞLANGIÇTAN X. YÜZYILA KADAR ) A- TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI I-Türk Adının Anlamı

Detaylı

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy kpss soru bankası tamamı çözümlü tarih serkan aksoy ÖN SÖZ Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Kültür Testinde önemli bir yeri olan Tarih bölümündeki 30 soruyu uygun bir süre zarfında ve

Detaylı

Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER

Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER SOSYAL BİLGİLER KONU:ORTA ASYA TÜRK DEVLETLERİ (Büyük)Asya Hun Devleti (Köktürk) Göktürk Devleti 2.Göktürk (Kutluk) Devleti Uygur Devleti Hunlar önceleri

Detaylı

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ DEVLETLER TÜRK ADI: GÜÇLÜ - TÜREYEN - TÖRELİ - OLGUNLUK ÇAĞI - ERDEMLİ - NİZAM SAHİBİ GİBİ ANLAMLARA GELMEKTEDİR.

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ DEVLETLER TÜRK ADI: GÜÇLÜ - TÜREYEN - TÖRELİ - OLGUNLUK ÇAĞI - ERDEMLİ - NİZAM SAHİBİ GİBİ ANLAMLARA GELMEKTEDİR. İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ DEVLETLER TÜRK ADI: GÜÇLÜ - TÜREYEN - TÖRELİ - OLGUNLUK ÇAĞI - ERDEMLİ - NİZAM SAHİBİ GİBİ ANLAMLARA GELMEKTEDİR. TÜRK ADINA İLK KEZ: ÇİN YILLIKLARINDA, BUNUN YANINDA BİZANS

Detaylı

Nihat Sami Banar!ı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, s. 89-93'ten özetlenmiştir.

Nihat Sami Banar!ı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, s. 89-93'ten özetlenmiştir. Uygur Devleti Ders Anlatım Videosu UYGUR DEVLETİ (744 840 ) Uygurlar, Asya Hun Devleti ne bağlı olarak Orhun ve Selenga nehirleri kıyılarında yaşamışlardır. II. Kök Türk Devleti'nin son zamanlarında Basmiller

Detaylı

III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ

III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ a. Türk Göçleri ve Sonuçları Göçlerin Nedenleri İklim koşullarının değişmesine bağlı olarak meydana gelen kuraklık, artan

Detaylı

ĠSLAMĠYET ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ

ĠSLAMĠYET ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ ĠSLAMĠYET ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ TÜRKLERİN ANA YURDU NOT: Göçebe bir yaşam sürmüş olması ve geniş alanlara yayılmış olmasından dolayı Türklerin anayurdu olarak çeşitli görüşler öne sürülmüştür. Tüm görüşlere

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders Dr. İsmail BAYTAK Orta Asya Tarihine Giriş Türk Adının Anlamı: Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı Türk adından ilk olarak Çin Yıllıklarında bahsedilmektedir. Çin kaynaklarında

Detaylı

tarih ten DERS NOTLARI kim korkar KPSS 2016 Türkiye'nin en çok satan Eğitimde

tarih ten DERS NOTLARI kim korkar KPSS 2016 Türkiye'nin en çok satan Eğitimde KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 100'ün üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. kim korkar tarih ten Türkiye'nin en çok satan DERS

Detaylı

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer Sarı Irmak ın kuzeyi idi. Daha sonra Orhun ve Selenga ırmakları

Detaylı

ETKİNLİK - 1 BOŞLUK DOLDURMA

ETKİNLİK - 1 BOŞLUK DOLDURMA ETKİNLİK - 1 BOŞLUK DOLDURMA Kölelik Türgişler Kültürel Buda Kurultay Keneşçi Göktanrı Turan Taktiği Mani Töre Kut Yuğ Hayvancılık Hazarlar Kuzey Şansi Astronomi Hanedan Ahiret İnancı Ordu-Millet Devlet

Detaylı

ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ. Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır.

ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ. Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır. ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır. Türklerin ilk ana yurdu Hazar Denizi Sibirya Kingan Dağları (Çin) Himalaya Dağ Sırası

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders Dr. İsmail BAYTAK İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET I. GÖKTÜRK DEVLETİ (552-630) Asya Hun Devleti nden sonra Orta Asya da kurulan ikinci büyük Türk devletidir. Bumin Kağan

Detaylı

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ İLHAN ÇOLAK TOSYA / 2016

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ İLHAN ÇOLAK TOSYA / 2016 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ İLHAN ÇOLAK TOSYA / 2016 ÜNİTE 1 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ ORTA ASYANIN YERİ TÜRK ADININ ANLAMI ORTA ASYA DAN GÖÇLER İLK TÜRK DEVLETLERİ KAVİMLER GÖÇÜ DİĞER TÜRK DEVLETLERİ

Detaylı

ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ. Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır.

ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ. Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır. ĠSLÂM ÖNCESĠ TÜRK TARĠHĠ Türk adının güçlü, kuvvetli ya da türeyen çoğalan anlamında olduğuna dair iki görüş yaygındır. Türklerin ilk ana yurdu Hazar Denizi Sibirya Kingan Dağları (Çin) Himalaya Dağ Sırası

Detaylı

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer Eser Adı TEKNO Tarih Yaprak Test Alt Başlık KPSS HAZIRLIK Yazar Murat TOGAN Bilimsel Redaksiyon Bülent TUNCER Redaksiyon uzmankariyer - Redaksiyon Birimi Kapak Tasarımı uzmankariyer - Grafik & Tasarım

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Komisyon KPSS Lise ve Ön Lisans Tarih Soru Bankası

Detaylı

ORTA ASYADAKİ TÜRK KÜLTÜRLERİ TÜRK TARİHİNİN KARAKTERİ. Türkler, diğer devletlerin aksine dağınık yaşamışlardır. Anav Kültürü (M:Ö )

ORTA ASYADAKİ TÜRK KÜLTÜRLERİ TÜRK TARİHİNİN KARAKTERİ. Türkler, diğer devletlerin aksine dağınık yaşamışlardır. Anav Kültürü (M:Ö ) TÜRK TARİHİNİN KARAKTERİ Türkler, diğer devletlerin aksine dağınık yaşamışlardır. Türklerin değişik bölgelerde yaşamalarından dolayı tarihinin belli bir zaman diliminde bütün olarak değerlendirme imkanı

Detaylı

TARİH SORU BANKASI KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin

TARİH SORU BANKASI KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin KPSS Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans Adayları İçin TARİH KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2014 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 100'ün üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini

Detaylı

6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT

6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT 6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT Bozkırlının nazarında sabit olan şeyin faydası yoktur. O, her an harekete hazır olmalı, kolayca yer değiş-tirebilmelidir. Bu yüzden eski Türkler

Detaylı

www.kpssegitimleri.com

www.kpssegitimleri.com GENEL TARİH www.kpssegitimleri.com İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 TÜRK İSLAM TARİHİ. 16 TÜRKİYE TARİHİ...34 OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL ÖZELLİKLERİ...47 OSMANLI DEVLETİ KÜLTÜR VE MEDENİYETİ.48 OSMANLI DEVLETİ

Detaylı

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy kpss soru bankası tamamı çözümlü tarih serkan aksoy Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-364-239-8 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım,

Detaylı

KPSSCini.com. www.kpsscini.com İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 TÜRK İSLAM TARİHİ.16 TÜRKİYE TARİHİ...34 OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL ÖZELLİKLERİ...

KPSSCini.com. www.kpsscini.com İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 TÜRK İSLAM TARİHİ.16 TÜRKİYE TARİHİ...34 OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL ÖZELLİKLERİ... KPSSCini.com www.kpsscini.com İÇİNDEKİLER GENEL TARİH İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 TÜRK İSLAM TARİHİ.16 TÜRKİYE TARİHİ...34 OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL ÖZELLİKLERİ...47 OSMANLI DEVLETİ KÜLTÜR VE MEDENİYETİ.48

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 120 Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde 30. yıl Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-318-503-1 Kitapta yer alan

Detaylı

kpss iki bin iki yüz soru formatında LİSE VE ÖN LİSANS MEZUNLARI İÇİN KPSS GENEL KÜLTÜR SORU BANKASI soru

kpss iki bin iki yüz soru formatında LİSE VE ÖN LİSANS MEZUNLARI İÇİN KPSS GENEL KÜLTÜR SORU BANKASI soru kpss 2014 formatında iki bin iki yüz soru LİSE VE ÖN LİSANS MEZUNLARI İÇİN KPSS GENEL KÜLTÜR SORU BANKASI 2012 kpss de 94 soru Komisyon KPSS ORTAÖĞRETİM / ÖN LİSANS GENEL KÜLTÜR SORU BANKASI ISBN 978-605-364-604-4

Detaylı

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer. Değerli Kamu Personeli Adayları,

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer. Değerli Kamu Personeli Adayları, Değerli Kamu Personeli Adayları, Eser Adı KPSS Tarih Alt Başlık KPSS HAZIRLIK Yazar Zehra BAL Bilimsel Redaksiyon İbrahim SERTKAYA Özgür KANGALLI Mustafa Kemal Ak Redaksiyon uzmankariyer - Redaksiyon Birimi

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-318-850-6 Kitapta

Detaylı

Göç Sonuçları. Orta Asya Kültür Merkezleri

Göç Sonuçları. Orta Asya Kültür Merkezleri Batıda Hazar Denizi Doğuda Kingan Dağları ĠSLAM ÖNCESĠ ORTA ASYA TÜRK TARĠHĠ A.TÜRKLER ĠN TARĠH SAHNESĠNE ÇIKIġI Türklerin anayurdu Orta Asya dır. Orta Asya nın sınırları doğuda Kingan dağları, batıda

Detaylı

tarih LYS SORU BANKASI KONU ÖZETLERİ KONU ALT BÖLÜM TESTLERİ GERİ BESLEME TESTLERİ Fatih KAHYA Öğrenci Kitaplığı

tarih LYS SORU BANKASI KONU ÖZETLERİ KONU ALT BÖLÜM TESTLERİ GERİ BESLEME TESTLERİ Fatih KAHYA Öğrenci Kitaplığı tarih SORU BANKASI Fatih KAHYA LYS KONU ALT BÖLÜM TESTLERİ GERİ BESLEME TESTLERİ KONU ÖZETLERİ Öğrenci Kitaplığı tarih SORU BANKASI LYS EDAM Öğrenci Kitaplığı 34 EDAM ın yazılı izni olmaksızın, kitabın

Detaylı

İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ

İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TALAS SAVAŞI (751) Diğer adı Atlık Savaşıdır. Çin ile Abbasiler arasındaki bu savaşı Karlukların yardımıyla Abbasiler kazanmıştır. Bu savaş sonunda Abbasilerin hoşgörüsünden etkilenen

Detaylı

KPSS soruda SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

KPSS soruda SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI KPSS 2019 120 soruda 86 SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR TARİH TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Komisyon KPSS LİSANS TARİH SORU BANKASI ISBN 978-605-241-277-0 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına

Detaylı

Bozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir

Bozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir Kısrak sütünden üretilen kımız, darıdan yapılan begni bekni ve boza Türklerin bilinen içecekleriydi Bozkır hayatının başlıca Bu Türklerin kültürün bilinen önemli en eski gıda ekonomik faaliyetleri neler

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür TARİH Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-318-850-6 Kitapta

Detaylı

TARİH 1.

TARİH 1. TARİH 1 05.08.2017 www.tariheglencesi.com ARİF ÖZBEYLİ ERBAA ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞLARI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞLARI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ

Detaylı

TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ

TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Sözlü Dönem Yazılı Dönem İslamî Dönem Türk Edebiyatı Geçiş Dönemi Divan Edebiyatı Halk Edebiyatı Batı etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Tanzimat

Detaylı

3. BÖLÜM İLK TÜRK DEVLETLERİ

3. BÖLÜM İLK TÜRK DEVLETLERİ 3. BÖLÜM İLK TÜRK DEVLETLERİ 1.Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışları - Orta Asya da ve Avrupa da Kurulan İlk Türk Devletleri - Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları 1. Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışları

Detaylı

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Hanlığı ve Kazakistan konulu bu toplantıda Kısaca Kazak

Detaylı

Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Videosu. Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Ders Notu

Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Videosu. Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Ders Notu Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Videosu > Tarihteki Türk Devlet Bayrakları Ders Notu Aşağıda tarihteki 23 Türk devleti hakkında bilgiler verilmiştir. Türkler'in bugüne değin kurmuş oldukları devletlerin

Detaylı

TANER ÖZDEMİR TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ

TANER ÖZDEMİR TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1) Türk Devletlerinde en çok kullanılan unvan--------------------------------------- 2) İslam Öncesinde yaşayan en eski topluluk----------------------------------------- 3)

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ 1)Türk Adı ve Anlamı Türkler yazıyı geç kullandıkları için, Türkler hakkında ilk bilgileri diğer milletlerin ve kavimlerin kaynaklarından öğreniyoruz. Tarihte Türk adı ilk kez bir

Detaylı

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. tarih soru bankası tamamı çözümlü osmanlı siyasi tarihi çağdaş türk ve dünya tarihi

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. tarih soru bankası tamamı çözümlü osmanlı siyasi tarihi çağdaş türk ve dünya tarihi kpss 2014 Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. tarih soru bankası tamamı çözümlü osmanlı siyasi tarihi çağdaş türk ve dünya tarihi Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-364-598-6

Detaylı

kpss ezberbozan serisi TARİH SORU BANKASI Eğitimde

kpss ezberbozan serisi TARİH SORU BANKASI Eğitimde kpss ezberbozan 2016 serisi TARİH SORU BANKASI Eğitimde 29. yıl KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN TARİH SORU BANKASI ISBN 978-605-318-363-1 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2016,

Detaylı

TARİH SORU BANKASI. ezberbozan 30. KPSS tamamı çözümlü. eğitimde SORU. Tarih Video Ders Paketi Kitabın Armağanıdır.

TARİH SORU BANKASI. ezberbozan 30. KPSS tamamı çözümlü. eğitimde SORU. Tarih Video Ders Paketi Kitabın Armağanıdır. ezberbozan TARİH KPSS 2018 SORU BANKASI eğitimde tamamı çözümlü 30. Tarih Video Ders Paketi Kitabın Armağanıdır. ÖNCE BİZ SORDUK 120 soruda 83 SORU KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN TARİH SORU BANKASI ISBN 978-605-241-034-9

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi

Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Eğitim Tarihi Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İslam Öncesi Türklerde Eğitimin Temel Özellikleri 2 Yaşam biçimi eğitimi etkiler mi? Çocuklar ve gençlerin

Detaylı

İLK TÜRK DEVLETLERİ. 3. Ünite. 1. Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı... 52. 2. Orta Asya'da Kurulan İlk Türk Devletleri... 54

İLK TÜRK DEVLETLERİ. 3. Ünite. 1. Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı... 52. 2. Orta Asya'da Kurulan İlk Türk Devletleri... 54 118 3. Ünite İLK TÜRK DEVLETLERİ 1. Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı... 52 2. Orta Asya'da Kurulan İlk Türk Devletleri... 54 3. Diğer Türk Devletleri ve Topluluklar... 63 4. İlk Türk Devletlerinde Kültür

Detaylı

tarih vatandaşlık kpss s oru b ankası ikisi bir arada tamamı çözümlü Özenle Seçilmiş 2200 Soru

tarih vatandaşlık kpss s oru b ankası ikisi bir arada tamamı çözümlü Özenle Seçilmiş 2200 Soru kpss Eğitimde 30. yıl ikisi bir arada tarih vatandaşlık tamamı çözümlü s oru b ankası Özenle Seçilmiş 2200 Soru Levent Yükselay Servan Tantekin Coşkun Çebitürk Selami Yalçın Cihan Polat Gürcan Öner Necmi

Detaylı

TARİH İLK TÜRK DEVLETLERİ TEST-1 GENEL KÜLTÜR İLK TÜRK DEVLETLERİ

TARİH İLK TÜRK DEVLETLERİ TEST-1 GENEL KÜLTÜR İLK TÜRK DEVLETLERİ G KÜTÜ K TÜK VT K TÜK VT TST-1 1. şağıdakilerden hangisinde varların etkisi vardır? ) Türkler arasında slâmiyet in yayılmaya başlaması B) Slav topluluklarının birbirleriyle kaynaşması ve bir araya gelmesi

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT SOSYAL BİLGİLER Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT SOSYAL BİLGİLER Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 25 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı 2013 2014 2015 2016 2017 ÖABT SOSYAL BİLGİLER Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Komisyon ÖABT SOSYAL BİLGİLER TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR

Detaylı

İ Ç İ N D E K İ L E R 1. BÖLÜM 2. BÖLÜM

İ Ç İ N D E K İ L E R 1. BÖLÜM 2. BÖLÜM İ Ç İ N D E K İ L E R 1. BÖLÜM TÜRK KÜLTÜR TARİHİ 1 Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı 1 İlk Türk Devletleri 5 Diğer Türk Devletleri 13 İlk Türk Devletlerinde Kültür Ve Medeniyet 17 Tarihte İlkler 29 Özet

Detaylı

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ Selçuklu Devleti nin Kuruluşu Sultan Alparslan Dönemi Fetret Dönemi Tuğrul ve Çağrı Bey Dönemi Malazgirt Zaferi Anadolu ya Yapılan Akınlar Sultan Melikşah Dönemi Sultan Sancar Dönemi

Detaylı

TÜRK EDEBİYAT TARİHİ

TÜRK EDEBİYAT TARİHİ İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI Milletlerin edebiyatları ilk önce sözlü ürünlerden oluşur. Daha sonraları yazının kullanılmaya başlanmasıyla yazılı edebiyat da oluşmaya başlar. Türk edebiyatında da aynı

Detaylı

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi.

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi. Orta Asya Türk tarihinde devlet, kağan adı verilen hükümdar tarafından yönetiliyordu. Hükümdarlar kağan unvanının yanı sıra han, hakan, şanyü, idikut gibi unvanları da kullanmışlardır. Kağan kut a göre

Detaylı

SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA)

SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA) SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA) Osmanlı devletinde ülke sorunlarının görüşülüp karara bağlandığı bugünkü bakanlar kuruluna benzeyen kurumu: divan-ı hümayun Bugünkü şehir olarak

Detaylı

Türk Eğitim Tarihi. 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri. Yrd. Doç. Dr.

Türk Eğitim Tarihi. 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri.  Yrd. Doç. Dr. Türk Eğitim Tarihi 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU www.agurbetoglu.com agurbetoglu@yahoo.com 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri

Detaylı

Türk Eğitim Tarihi. 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri. Dr.

Türk Eğitim Tarihi. 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri.   Dr. Türk Eğitim Tarihi 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri Dr. Ali GURBETOĞLU www.agurbetoglu.com agurbetoglu@hotmail.com 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri İslam

Detaylı

Türk İslam Tarihi Konu Anlatımı. Talas Savaşı (751)

Türk İslam Tarihi Konu Anlatımı. Talas Savaşı (751) Türk İslam Tarihi, Türk İslam Tarihi konu anlatımı, Türk İslam tarihi, Türk İslam tarihi ders notları, ilk Türk İslam devletleri özet, ilk Türk İslam devletleri özet tablosu, İslamiyeti kabul eden ilk

Detaylı

Ünite İLK TÜRK DEVLETLERİ

Ünite İLK TÜRK DEVLETLERİ Ünite 3 İLK TÜRK DEVLETLERİ ÜNİTE 3 İLK TÜRK DEVLETLERİ Bilgi Köşesi KAVRAMLAR Balık: Eski Türklerde şehirlere verilen addır. Ordubalık, Beşbalık vb. Balbal: Türklerde bir ölünün kahramanlıklarını göstermek

Detaylı

Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Flash Anlatım Perşembe, 12 Kasım :53 - Son Güncelleme Çarşamba, 25 Kasım :14

Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Flash Anlatım Perşembe, 12 Kasım :53 - Son Güncelleme Çarşamba, 25 Kasım :14 Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Flash Anlatım Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Ders Notu OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ (1300-1453) 1. OSMANLI'DA DEVLET ANLAYIŞI Türkiye Selçuklu Devleti

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF Orta Asya Tarihi adlı eser Anadolu Üniversitesinin ders kitabıdır ve Ahmet Taşağıl gibi birçok değerli isim tarafından kaleme alınmıştır. PDF formatını bu adresten indirebilirsiniz.

Detaylı

kpss Sınav formatına uygundur. HAKAN ÖZATEŞ - HÜLYA ÖZATEŞ TARİH SORU BANKASI Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır.

kpss Sınav formatına uygundur. HAKAN ÖZATEŞ - HÜLYA ÖZATEŞ TARİH SORU BANKASI Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. kpss 2014 Sınav formatına uygundur. HAKAN ÖZATEŞ - HÜLYA ÖZATEŞ TARİH SORU BANKASI Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. Hülya Özateş Hakan Özateş KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-364-647-1

Detaylı

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI Kelime anlamı İki nehrin arası olan Mezopotamya,

Detaylı

KEPESESE TARİH. İslam Öncesi Türk Tarihi. İlker AKBAŞ.

KEPESESE TARİH. İslam Öncesi Türk Tarihi. İlker AKBAŞ. KEPESESE TARİH İslam Öncesi Türk Tarihi İlker AKBAŞ www.serenti.org İLETİŞİM 0 535 340 68 45 ilkerkpss@gmail.com https://www.facebook.com/exorientlux https://www.facebook.com/groups/ilkerkpss Bu yayının

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 7.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri II. KÖKTÜRK DEVLETİ

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 7.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri II. KÖKTÜRK DEVLETİ ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 7.ders Dr. İsmail BAYTAK İlk Türk Devletleri II. KÖKTÜRK DEVLETİ KÜRŞAD İSYANI Türkler I.Köktürk Devleti nin yıkılışından 50 yıl süreyle Çin esaretinde yaşamışlardır. Tekrar bağımsızlıklarını

Detaylı

TARİH BOYUNCA ANADOLU

TARİH BOYUNCA ANADOLU TARİH BOYUNCA ANADOLU Anadolu, Asya yı Avrupa ya bağlayan bir köprü konumundadır. Üç tarafı denizlerle çevrili verimli topraklara sahiptir. Dört mevsimi yaşayan iklimi, akarsuları, ormanları, madenleriyle

Detaylı

HELEN VE ROMA UYGARLIKLARI

HELEN VE ROMA UYGARLIKLARI HELEN VE ROMA UYGARLIKLARI DERS NOTLARI-ŞİFRE ETKİNLİK TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ HELEN UYGARLIĞI Makedonyalı İskender in doğu ile batı

Detaylı

EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ

EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ DERS NOTLARI VE ŞİFRE TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ EMEVİLER Muaviye tarafından Şam da kurulan ve yaklaşık

Detaylı

2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ

2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ 2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ 1. Alp Er Tunga öldi mü Issız ajun kaldı mu Ödlek öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur

Detaylı

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Türk edebiyatı İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ya da Destan dönemi Türk edebiyatı, Türklerin İslamiyet'i kabulünden önceki dönemlerde oluşturdukları edebiyata verilen isimdir.[1]

Detaylı

Adý Soyadý :... Ödev Tarihi :... Ödev Kontrol Tarihi :... Kontrol Eden :...

Adý Soyadý :... Ödev Tarihi :... Ödev Kontrol Tarihi :... Kontrol Eden :... Ödev Tarihi :... Ödev Kontrol Tarihi :... Kontrol Eden :... LYS TARİH Ödev Kitapçığı 1 (TS) Tarih Bilimine Giriþ Eski Çaðlarda Türkiye ve Çevresi Ýslam Öncesi Türk Tarihi Ýslam Tarihi ve Medeniyeti Türk

Detaylı

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti): Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devletî):

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti): Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devletî): Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti): Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devletî): Orta Asya'da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur Hunların ilk oturdukları yer Sarı Irmak'ın kuzeyi

Detaylı

Türkiye'nin En Çok Satan. TARİH ten

Türkiye'nin En Çok Satan. TARİH ten Türkiye'nin En Çok Satan TARİH ten Editör: Suat DÜZ Zehra SAVAŞ ÖZTÜRK Selami REİSOĞLU KPSS TARİH DERS NOTLARI Yayın Yönetmeni: Arzu Batur Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Didem Kestek

Detaylı

tarih ten DERS NOTLARI kim korkar KPSS 2016 Türkiye'nin en çok satan Eğitimde

tarih ten DERS NOTLARI kim korkar KPSS 2016 Türkiye'nin en çok satan Eğitimde KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 100'ün üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. kim korkar tarih ten Türkiye'nin en çok satan DERS

Detaylı

ADI SOYADI: SINIFI: NUMARASI: PUANI:

ADI SOYADI: SINIFI: NUMARASI: PUANI: DOĞUBAYAZIT M. M. FAHRETTİN PAŞA ANADOLU İMAM-HATİP LİSESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11. SINIFLAR SEÇMELİ TARİH DERSİ 1. DÖNEM 2. ORTAK SINAV SORULARI A GRUBU ADI SOYADI: SINIFI: NUMARASI: PUANI: SORULAR

Detaylı

İLK TÜRK DEVLETLERİNDE HUKUK

İLK TÜRK DEVLETLERİNDE HUKUK İLK TÜRK { DEVLETLERİNDE HUKUK Hukuk Anlayışı Hukuk fertlerin bir arada barış ve güven içinde yaşamasını sağlamak amacıyla oluşturulan hak ve kanunların bütünüdür. Bir devletin uzun ömürlü olabilmesi için

Detaylı

Hükümdar ölünce yerine oğlu geçerdi.

Hükümdar ölünce yerine oğlu geçerdi. İLK TÜRK DEVLETLERİ Orta Asya, diğer adıyla Türkistan Türklerin tarih sahnesine çıktıkları anayurtlarıdır. Orta Asya da sert karasal iklim yaşanmaktaydı. En önemli geçim kaynakları hayvancılıktı. Hayvancılığa

Detaylı

KPSS Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI. kim korkar. tarih ten. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır.

KPSS Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI. kim korkar. tarih ten. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. KPSS 2015 Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI kim korkar tarih ten Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. Komisyon KPSS TARİH DERS NOTLARI Yayın Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ A

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ A 2015 GÜZ ARA 2186-A ORTA ASYA TÜRK TARİHİ A 1. I. Gök-Türk Devleti ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bağımsızlıklarını kazanmadan önce Moğol asıllı Juan-Juanlara bağlıydılar. B) Tarihte

Detaylı

Edirne Tarihi - Bizans Döneminde Edirne. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı

Edirne Tarihi - Bizans Döneminde Edirne. Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Edirne Tarihi - Bizans Döneminde Edirne Ahmet Usal - Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı Aralık 25, 2006 2 İçindekiler 0.1 Hadrianopolis ten Edrine ye : Bizans Dönemi.......... 4 0.2 Hadrianopolis Önce Edrine

Detaylı

Bu durum bize Mütareke sonrası Manda yönetimini savunanlarla bağımsızlık yanlılarını anımsatmaktadır.

Bu durum bize Mütareke sonrası Manda yönetimini savunanlarla bağımsızlık yanlılarını anımsatmaktadır. TARİH DENEME ÇÖZÜMLERİ: 1-Doğru cevap C. Asya Hunları döneminde hükümdarlık yapan Hohanyeh, artık ülkenin zayıfladığını kendisini idare edecek düzeyden uzakta olduğunu düşündüğü için Hun devletinin Çin

Detaylı

ÖRNEK SORU İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ

ÖRNEK SORU İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ Türklerin anayurdu Orta Asya dır. Orta Asya, doğuda Kingan Dağları, batıda Hazar Denizi, kuzeyde Sibirya düzlükleri, güneyde ise Hindikuş, Tibet ve Karanlık Dağları ile çevrilidir.

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH CEVAP 1: (TOPLAM 2 PUAN) Savaş 2450-50=2400 yılının başında sona ermiştir. (İşlem 1 puan) Çünkü miladi takvimde, MÖ tarihleri milat takviminin başlangıcına yaklaştıkça

Detaylı

1-MERKEZ TEŞKİLATI. A- Hükümdar B- Saray

1-MERKEZ TEŞKİLATI. A- Hükümdar B- Saray 1-MERKEZ TEŞKİLATI A- Hükümdar B- Saray MERKEZ TEŞKİLATI Önceki Türk ve Türk-İslam devletlerinden farklı olarak Osmanlı Devleti nde daha merkezi bir yönetim oluşturulmuştu.hükümet, ordu ve eyaletler doğrudan

Detaylı

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri Türk Dilinin Gelişmesi ve Tarihî Devreleri TÜRK DİLİ - I Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Türk dilinin dünya dilleri

Detaylı

KPSS Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI. kim korkar. tarih ten. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır.

KPSS Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI. kim korkar. tarih ten. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. KPSS 2015 Türkiye'nin en çok satan DERS NOTLARI kim korkar tarih ten Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. Komisyon KPSS TARİH DERS NOTLARI Yayın Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik

Detaylı

Arap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir.

Arap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir. Akadlar,Babiller,Asurlular ve Elamlılar Video Ders Anlatımı AKADLAR M.Ö. 2350 2150 Arap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir. Samiler tarafından Orta Mezopotamya da Kral Sargon

Detaylı

CEVAPLAR 1 C 2 D 3 E 4 A 5 D 6 C 7 E

CEVAPLAR 1 C 2 D 3 E 4 A 5 D 6 C 7 E İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULAR 1. Aşağıdaki dizelerin hangisi, sadece Türk destanlarını kapsamaktadır? (1975/ÖSYS) A) Alp Er Tunga Oğuz Türeyiş Şehname B) Şu Türeyiş Gılgamış Oğuz C) Türeyiş

Detaylı

HAÇLI SEFERLERİ TARİHİ 3.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. HAÇLI SEFERLERİ Nedenleri ve Sonuçları

HAÇLI SEFERLERİ TARİHİ 3.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. HAÇLI SEFERLERİ Nedenleri ve Sonuçları HAÇLI SEFERLERİ TARİHİ 3.Ders Dr. İsmail BAYTAK HAÇLI SEFERLERİ Nedenleri ve Sonuçları Hristiyanlarca kutsal sayılan Hz. İsa nın doğum yeri Kudüs ve dolayları, VII. yüzyıldan beri Müslümanlar ın elinde

Detaylı

1. BÖLÜM. balbal boy kofluk onlu sistem subafl hatun ipek yolu göçebe yaflam

1. BÖLÜM. balbal boy kofluk onlu sistem subafl hatun ipek yolu göçebe yaflam 9 01 1. BÖLÜM lk Türk Devletleri kavimler göçü kut inanc ikili teflkilat kurgan töre kurultay göktürk yaz tlar destan balbal boy kofluk onlu sistem subafl hatun ipek yolu göçebe yaflam 10 1. B Ö L Ü M

Detaylı

Tarihin Çeşitleri Hikayeci Tarih: Nakilci tarih yazımıdır. Eski Yunan Tarihçisi Heredot'la başlar.

Tarihin Çeşitleri Hikayeci Tarih: Nakilci tarih yazımıdır. Eski Yunan Tarihçisi Heredot'la başlar. TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Tarihin Tanımı Tarih, insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, birbirleriyle olan ilişkilerini, neden-sonuç ilişkisi içerisinde yer ve zaman göstererek, belgeler ışığında objektif

Detaylı

EĞİTİM- ÖĞRETİM YILI NUH MEHMET YAMANER ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 10.SINIF OSMANLI TARİHİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI A GURUBU

EĞİTİM- ÖĞRETİM YILI NUH MEHMET YAMANER ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 10.SINIF OSMANLI TARİHİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI A GURUBU Ertuğrul Gazi 1) * Orhan Bey tarafından fethedilmiş olup başkent buraya taşınmıştır. * İpek sanayisinin merkezi konumundaki bu bölgenin fethiyle Osmanlı gelirleri. Yukarıdaki özellikleri verilmiş bölge

Detaylı

Yard. Doç. Dr. Ali AHMETBEYOĞLU

Yard. Doç. Dr. Ali AHMETBEYOĞLU Yard. Doç. Dr. Ali AHMETBEYOĞLU 1964 yılında Kayseri de dünyaya gelen Ali Ahmetbeyoğlu, 1976 yılında Kayseri Namık Kemal İlkokulu ndaki, 1979 yılında Kayseri 50. Dedeman Ortaokulu ndaki, 1982 yılında ise

Detaylı

İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ. Karahanlılar -840 Tolunoğulları -868 Akşitler -935 Gazneliler -963 Büyük Selçuklu Devleti-1040

İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ. Karahanlılar -840 Tolunoğulları -868 Akşitler -935 Gazneliler -963 Büyük Selçuklu Devleti-1040 İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ Karahanlılar -840 Tolunoğulları -868 Akşitler -935 Gazneliler -963 Büyük Selçuklu Devleti-1040 TOLUNOĞULLARI Tolunoğlu Ahmet tarafından Mısır da kurulmuştur. Abbasiler bu devlete

Detaylı

Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR

Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SOSYAL BiLiMLER LiSESi DERS KiTABI SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR Prishtine, 2012 ic;indekiler I ÜNiTE: BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 1. BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 A. COGRAFYA KESiFLERi

Detaylı

Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir?

Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir? "Bilge" sözü Bilge Kağan'ın öz adı değil; yalnızca unvanı idi. Eski Türk devlet anlayışına göre iyi bir kağanın başlıca iki özelliği olmalıydı. Her şeyden önce "bilge" yani bilgili olması gerekti. Niye

Detaylı

İktisat Tarihi I Ekim II. Hafta

İktisat Tarihi I Ekim II. Hafta İktisat Tarihi I 13-14 Ekim II. Hafta Osmanlı Kurumlarının Kökenleri 19. yy da Osmanlı ve Bizans hakkındaki araştırmalar ilerledikçe benzerlikler dikkat çekmeye başladı. Gibbons a göre Osm. Hukuk sahasında

Detaylı

Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ

Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ Tarihi Öğretim Yılı Dönemi Sırası 2014-2015 2 1 B GRUBU SORULARI 12.Sınıflar Öğrencinin Ad Soyad No Sınıf Soru 1: Aşağıdaki yer alan ifadelerde boşluklara

Detaylı