DERE ISLAHI ASFALTLAMA İLE SON BULUYOR!

Transkript

1 R İŞ=AŞ 1 BEYSAN SANAYİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ NİN info@besid.org.tr www. besid.org.tr HUKUKİ, EKONOMİK, MALİ, TİCARİ HAFTALIK E-BÜLTENİDİR Beysan Sanayi Sitesi Fuar Cad. No:15 Beylikdüzü/İSTANBUL Tel: Haziran 2013/ Hafta Bizden Haberler: DERE ISLAHI ASFALTLAMA İLE SON BULUYOR! İçindekiler: - Fuarcılıkta "Sanal" Dönem Başlıyor -"ÖTV'nin Önemli Bir Engel Olduğunun Farkındayız" -"Doğalgaz, Benzinin Alternatifi Olacak" - İhracatta Yeni Yol Haritası Hazırlıyoruz Sitemizi ortadan ikiye ayıran Haramidere, üç yılı aşan bürokrasi ile mücadele süreci sonucunda yürütülen ıslah çalışmaları; asfaltlama ve korkuluk takılması ile beraber nihayete erdiriliyor. - Türkiye Satınalma Gücünde Sınıfta Kaldı Milyon TL'ye Kadar Tahvil İhraç Edecek - Gümrük Tarife Cetvelinde Değişiklik - Türkiye Özel Sektörle Büyüyecek - 49 Bankanın 35'inde Yabancı Hissesi Var - Sigortalı Nüfus, Yüzde 90'a Ulaşacak - Mayıs ta Kapanan Şirket Sayısı Yüzde 7.90 Arttı - Sanayi Elektriği 5 Yılda Yüzde 103 Zamlandı - Çelik Borucu Üreticileri Hammadde Fiyatlarından Rahatsız - İTO'da, 'Komiteler Öne Çıksın' Çağrısı - Azerbaycan da Faal Türk Firmaları Bin 685'e Ulaştı Bir Hikaye: - İki Fincan Kahve Ve Kavanoz Bir Makale: - Gelecek, Ar-Ge Odaklı Patent Üretiminde Hiçbir şeye ihtiyacımız yok, yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır; Çalışkan olmak! Uzun süren mesailer sonucunda Haramidere Islah çalışmalarında sona çok az kaldı. Kayyumdan önceki yönetimin yıllarca süren bürokrasi ile teması, devlet kapılarında uzunca bekleyişleri; hali hazırdaki yeni yönetimin süreci hızlandırma çalışmaları içinde bulunduğumuz yaz aylarında ve mübarek ramazan ayı öncesinde sitemizde sorunsuz bir Haramidere olarak karşılığını buluyor. Darısı Birlik ve Fuar Caddelerimize Tabi ki de sitemiz Haramidere den ibaret olmamakla birlikte, Haramidere de ki aynı özenin Birlik ve Fuar caddelerinde biran evvel gösterilmesini arzuluyoruz. Bu vesile ile Haramidere de emeği geçen herkese teşekkür ediyor ve diğer caddelerimizle beraber 2013 yılının, Sanayi sitemizin tüm sorunlarını geride bıraktığı bir yıl olarak hafızalarımızda yer edinmesini temenni ediyoruz. E-5 GİRİŞ KAPIMIZDA HUMMALI BİR ÇALIŞMA Beysan Sanayi Sitesi, E-5 tarafı giriş kapısının düzenlenmesi ile prestijini arttırıyor ve bu yönde çalışmaya devam ediyor. Kulübenin yeniden düzenlenmesi, Atatürk Büstü, Flama ve Bayrak tertibi, kulübe önü peyzaj düzenlemesi ile giriş kapımızı, davet ettiğimiz müşterilerimiz ve misafirlerimiz adına sağlıklı ve yerinde bir çalışma olarak görüyoruz. Giriş kapılarımızın donanımlı hale getirilmesi ve güvenlik kameralarının monte edilmesi ile beraber, azalan güvenlik vukuatlarının sorun olmayacağı günleri bekliyoruz. İyiye varmadıkça, varacağımız her şey boşunadır. Eflatun

2 İTO 12. İŞBİRLİĞİ GÜNLERİ İstanbul Ticaret Odası nın özellikle yan sanayici KOBİ leri dış pazarlara yönlendirilmesi yoluyla ülkemiz ihracatının ülkeler ve ürünler itibariyle çeşitlendirilerek arttırılması çabalarını sürdürmesi kapsamında, 2002 yılından bu yana düzenlendiği İşbirliği Günleri Organizasyonunun 12.si Ekim 2013 tarihlerinde İstanbul Ticaret Odası nda düzenlenecektir. İşbirliği Günleri sırasında ana sanayicilerle görüşmek isteyen Yan Sanayicilerimizin, 5 Temmuz 2013 tarihine kadar adresindeki katılım formunu doldurması gerekmektedir. İSO, 26 Haziran'da Toplanacak İstanbul Sanayi Odası (İSO) haziran ayı meclis toplantısı 26 Haziran Çarşamba günü yapılacak. İSO tarafından yapılan açıklamaya göre, İSO Meclisi'nin haziran ayı toplantısında, yeni dönem çalışma programının değerlendirilmesi yapılacak. İSO 2013 yılı haziran ayı meclis toplantısı 26 Haziran 2013 çarşamba günü saat te Odakule Meclis Salonu nda gerçekleştirilecek. Toplantıda, İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, yeni dönemle ilgili görüşlerini sanayicilerle paylaşacak. Kaynak: Fuarcılıkta "Sanal" Dönem Başlıyor SATSO'nun da ortağı olduğu Sanal Fuar Ve Ticaret Ağı Projesi ile oda üyeleri elektronik ortamda ticaretlerini geliştirme imkanı bulacak. 20 Haziran 2013 SATSO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Kösemusul, yaptığı yazılı açıklamada, Avrupa Birliği (AB) tarafından da desteklenen proje sayesinde internet ortamında fuar ve ticaret ağı oluşturacaklarını aktardı. Kösemusul, SATSO' nun projenin Türkiye temsilcisi olduğuna işaret ederek, projeyle Karadeniz Havzası ülkeleri arasında bir ticaret portalı kurulacağını ve bu sayede e-ticaretin geliştirilmesiyle yeni ticaret bağları kurulmasını amaçladıklarını belirtti. Proje kapsamında portalda işletmelerin oluşturacağı standlarda ürün sergilemelerinin yanı sıra diğer işletmelerin de standlarını gezmelerine, sipariş vermelerine ve sipariş almalarına olanak sağlanacağını belirtildi. Kaynakhttp:// 2

3 "ÖTV'nin Önemli Bir Engel Olduğunun Farkındayız" Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Çırağan Sarayı'ndan düzenlenen "4. Uluslararası İstanbul Altın Zirvesi"nde yaptığı konuşmada, Türkiye'deki kıymetli taşlar konusuna değindi. 20 Haziran 2013 Başbakan Yardımcısı Ali Baacan, özelilkle kıymetli taş, pırlanta, elmas ürünlerinde ÖTV olduğuna işaret ederek, "ÖTV'nin önemli bir engel olduğunun farkındayız. Ancak içerideki lüks tüketim üzerindeki vergi ile işin borsacılık boyutunu nasıl bir arada düşünebiliriz? ÖTV'yi nasıl engel olmaktan çıkarabiliriz? Bu bizim için önemli bir ev ödevidir. Bunu da mutlaka çalışmamız gerekiyor" dedi. Kaynak: "Bundan sonra altın teminat olarak kabul edilecek" SPK Başkanı Ertaş: Sermaye piyasası araçlarının alım satımında bundan sonra altın teminat olarak kabul edilecek. 20 Haziran 2013 Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, SPK olarak, yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması amacıyla sermaye piyasası araçlarının alım satımında bundan sonra altının teminat olarak kabul edileceğini söyledi. Ertaş, 4. Uluslararası İstanbul Altın Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, SPK olarak, yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması amacıyla yaptıkları düzenlemeyle, sermaye piyasası araçlarının alım satımında bundan sonra altının teminat olarak kabul edileceğini belirterek, 1 hafta 10 gün sonra sermaye piyasası işlemlerinde belli ölçülerdeki standart dağıtımlarda hazine bonosu ile alım satımı ve teminatı kullanabileceğini açıkladı. Kaynak: "Doğalgaz, Benzinin Alternatifi Olacak" Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) önümüzdeki beş yılda enerji üretiminde doğalgaz artışının yavaşlayacağını, ancak ulaşımda bir enerji kaynağı olarak öneminin artacağını öngördü. IEA raporunda, bununla birlikte doğalgazın "Altın Çağı"nın tüm hızıyla sürdüğü, bunda doğalgazın önemli bir ulaştırma yakıtı olarak ortaya çıkışının da rol oynadığı kaydedildi. 20 Haziran 2013 IEA'nın Orta Vadede Doğalgaz Piyasası Raporu'na göre bugün ve 2018 yılları arasında doğalgazın global enerjideki payı yıllık bazda yüzde 2.4 artmaya devam edecek. IEA'nın geçen yılki tahminine göre yıllık bazda öngörülen artış yüzde 2.7'ydi. Bu yılki raporda tahminlerin aşağı çekilmesinin, Avrupa'da talebin gerilemesine ilave olarak Ortadoğu ve Afrika'da üretim artışındaki zorluklardan kaynaklandığı belirtiliyor. Aynı zamanda rapor, doğalgazın önemli bir ulaştırma yakıtı olarak ortaya çıkmakta olduğuna işaret etti. Doğalgazın elektrikli taşıtlar ve biyoyakıtlar birlikte petrol talep artışını yavaşlatmakta daha büyük rol oynayacağı belirtildi. Raporda, ABD ve Çin'de kaya gazı rezervlerinin bol olmasına dikkat çekildi. Kaynak: 3

4 İhracatta Yeni Yol Haritası Hazırlıyoruz Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, uygulamaya koyacakları bazı çalışmalarla ihracatı artırmak istediklerini belirterek, "Yeni bir yol haritası hazırlıyoruz. Sivil toplum kuruluşları ile görüştükten ve sonuçlarını aldıktan sonra önümüzdeki günlerde bunları sizlerle paylaşacağız" açıklamasında bulundu. 19 Haziran 2013 Çağlayan, Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu(TUSKON), Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) desteğiyle inşaat, inşaat malzemeleri, mobilya ve ilgili makinelere yönelik "Türkiye-Dünya Ticaret Köprüsü 2013" programının açılışında konuştu. Dünya ticaretinin biraz daha daralmasından dolayı bu yıl Türkiye'nin ihracatındaki artışın, geçen yılki kadar olmayacağını belirten Çağlayan, "Bundan dolayı geçmişte yaptığımız gibi kaderimize razı olup yerimizde oturmayacağız. Türkiye dünyada 241 gümrük bölgesine mal gönderen bir ülke. Göndermediğimiz 2 ülkeye de bu sene ihracat yaparak dünyada Türk malının girmediği hiçbir gümrük bölgesi veya ülke bırakmamaya kararlıyız" dedi. Kaynak: Türkiye Satınalma Gücünde Sınıfta Kaldı Satınalma Gücü Paritesine göre, Avrupa'da 37 ülke arasında en yüksek kişi başına gelir Lüksemburg'da elde edilirken, Türkiye endeks listesinde 30. sırada yer alıyor. 19 Haziran 2013 Satınalma Gücü Paritesine (SGP) göre, Avrupa'da 37 ülke arasında en yüksek kişi başına gelir Lüksemburg'da elde ediliyor. Türkiye endeks listesinde 30. sırada yer alıyor. Listenin en son sırasında ise 28 endeks değeri ile Bosna Hersek bulunuyor. SGP'ye göre, Türkiye'nin kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) endeksi 56 olarak belirlendi. Bu değer, kişi başına GSYH nin 27 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 birim iken, Türkiye için 56 birim olduğunu gösteriyor. Kaynak: 500 Milyon TL'ye Kadar Tahvil İhraç Edecek Zorlu Enerji, farklı vadelerde 500 milyon TL tutara kadar tahvil ihraç edecek. Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'den Kamuyu Aydınlatma Platformu'na yapılan açıklamada, 1 yıldan 3 yıla kadar olmak üzere farklı vadelerde 500 milyon TL tutara kadar tahvil ihracı için Sermaye Piyasası Kurulu ve Borsa İstanbul A.Ş.'ye gerekli başvurularda bulunulduğu bildirildi. Kaynak: 4

5 Gümrük Tarife Cetveli'nde Değişiklik Bakanlar Kurulu'nun, yer fıstığının Gümrük Tarife Cetveli'ndeki pozisyonu ile ithalatında uygulanacak vergi hadlerine ilişkin kararları, Resmi Gazete'de yayımlandı. 22 Haziran 2013 İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar ile İthalat Rejimine Ek Kararı. Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Söz konusu kararlar, yer fıstığının Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde yer alan alt tarife pozisyonları ile ithalatında uygulanacak vergi hadlerini belirliyor. Kaynak: Türkiye Özel Sektörle Büyüyecek Onuncu Kalkınma Planı'na göre, özel sektör sabit sermaye yatırımlarının 2018 yılında GSYH'nın yüzde 19,3'üne yükselmesi hedefleniyor. 22 Haziran yıllarını kapsayan Kalkınma Planı'na göre, özel sektör yatırımcılarına uygun nitelikte yatırım yeri tahsisi için Hazine arazileri başta olmak üzere yatırıma elverişli arazilerin envanteri çıkarılacak ve tahsis süreçleri etkinleştirilecek. Yatırımcılara ve işletmelere yönelik izin, onay ve işlemlerle ilgili bürokrasi azaltılacak, saydam ve objektif kurallar getirilecek. Yatırım ortamının daha cazip hale getirilmesi ve yatırımların özendirilmesi yoluyla yüksek büyüme için gerekli özel kesim yatırımlarının artırılması hedeflenen plana göre, yatırım teşvik uygulamalarıyla katma değer ve Ar-Ge içeriği yüksek yatırım, ihracat ve üretimin yanında, istihdamın artırılması, uluslararası rekabet gücünün geliştirilmesi ve bölgesel potansiyellerin ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Özel kesim sabit sermaye yatırımlarının 2018 itibarıyla GSYH'nın yüzde 19,3'ü olması hedeflenirken, plan döneminde GSYH'ya oranla yıllık ortalama yüzde 2 uluslararası doğrudan yatırım girişi öngörülüyor. Kaynak: 49 Bankanın 35'inde Yabancı Hissesi Var Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran'ın soru önergesini BDDK Başkanı'nın bilgi notuyla yanıtladı. 22 Haziran 2013 Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın verdiği yanıt, Türkiye'de faaliyette bulunan 49 bankanın toplam 11 bin 71 şubesi bulunduğunu, bu bankalardan 18'inin yüzde 99 ve üzeri hissesinin yabancıların elinde bulunduğunu, yabancı hissesi olan banka sayısının toplamda 35'i bulduğunu bildirdi. 5

6 Babacan, CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran'ın soru önergesini BDDK Başkanı'nın bilgi notuyla yanıtladı. Babacan'ın verdiği bilgiye göre, Ocak 2013 dönemi itibarıyla Türkiye'de bankacılık yapma izin verilen banka sayısı 49 adet. Bu bankaların Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna yaptığı raporlamalardan elde edilen bilgilere göre Türkiye'deki şube sayısı ise 11 bin 71. Babacan'ın verdiği bilgiye göre şube rekoru Ziraat Bankası ve İş Bankası'nda. T.C. Ziraat Bankasının bin 495, Türkiye İş Bankası A.Ş'nin bin 238 şubesi var. Kaynak: Sigortalı Nüfus, Yüzde 90'a Ulaşacak Türkiye'nin 2018 yılında sigorta kapsamındaki nüfus oranı hedefi yüzde 90 olarak belirlendi. 23 Haziran yıllarını kapsayan Onuncu Kalkınma Planı'nda, sosyal güvenlik alanındaki gelişmelerle yeni hedeflere yer verildi. Sosyal güvenliğe ilişkin reform çalışmaları çerçevesinde, sistemin kapsamının genişletilmesi, kaliteli hizmet sunumu ve sürdürülebilirliğinin temini yönünde ilerlemeler gerçekleştirildiği vurgulanırken, Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemiyle de nüfusun tamamına yakınının kapsama alındığı belirtildi. Kaynak: "Paniğe Gerek Yok" Ekonomi Bakanı Çağlayan Fed'in açıklamalarından sonra piyasalarda yaşanan gelişmeleri değerlendirdi. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, dolardaki yükselişe ilişkin, "Gerek iş dünyamızın gerek vatandaşlarımızın teyakkuza geçeceği bir durum söz konusu değil. Tabii ki tedbirli olmak gerekir" dedi. Bir gazetecinin, doların yükselişine ilişkin sorusuna Çağlayan, borsada, döviz ve faiz cephesinde ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Ben Bernanke'nin yaptığı açıklamaların ardından dünyanın her yerinde hareketlilik olduğunu belirterek, parasal genişlemenin olmaması halinde bir daralma söz konusu olabileceğinden dolayı borsa ve faiz piyasalarında oynama bulunduğunu kaydetti. Kaynak: Mayıs'ta Kapanan Şirket Sayısı Yüzde 7,90 Arttı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, 2013 yılı mayıs ayında 4 bin 379 şirket kurulurken, bin 65 şirket kapandı. Mayısta geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 38,53, kapanan şirket sayısı yüzde 7,90 arttı. TOBB, ''2013 Yılı Mayıs Ayına Ait Kurulan ve Kapanan Şirket'' istatistiklerini açıkladı. Buna göre, mayısta 4 bin 379 şirket kurulurken, bin 65 şirket kapandı. Kurulan şirket sayısı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 38,53, kapanan şirket sayısı yüzde 7,90 arttı. 6

7 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, 2013 yılı ocak-mayıs döneminde 21 bin 706 şirket kurulurken, 6 bin 964 şirket kapandı. Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 38,53, kooperatif sayısı yüzde 7,87 arttı, gerçek kişi ticari işletme sayısı ise yüzde 9,53 azaldı. Kapanan şirket sayısı yüzde 7,90 artarken, kooperatif sayısında yüzde 12,50, gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 32,97 azalma görüldü. Mayıs ayında 4 bin 379 şirket, 96 kooperatif, 5 bin 930 gerçek kişi ticari işletme kurulurken, bin 65 şirket, 119 kooperatif, bin 598 gerçek kişi ticari işletme kapandı. Kaynak: Sanayi Elektriği 5 Yılda Yüzde 103 Zamlandı Son beş yılda elektrikte, en düşük tüketim aralığı baz alındığında nihai kullanıcı birim fiyatları konutlarda %116, sanayide %103, doğalgaz fiyatları da konutlarda %66.4, sanayide ise%60 dolayında arttı. Son beş yılda elektrikte, en düşük tüketim aralığı baz alındığında nihai kullanıcı birim fiyatlarının konutlarda yüzde 116, sanayide yüzde 103, doğal gaz fiyatlarının da konutlarda yüzde 66.4, sanayide 60 dolayında artış gösterdiği belirlendi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), AB uyum süreci kapsamında; döneminde elektrik ve doğal gazın sanayi ve konut ayrımında nihai kullanıcı fiyatlarını açıkladı. Bu amaçla bilgiler, elektrik ve doğal gaz sektörünü temsil eden girişimlerden, altışar aylık iki dönem halinde AB'nin ilgili mevzuatı doğrultusunda tüketim aralıklarına göre derlendi. TÜİK açıklamasına göre, konutlarda elektrik ortalama birim fiyatları, 2012 yılı I. döneminde en küçük tüketim aralığı olan kwh'in altında 31.1 kuruş, II. döneminde ise 34 kuruş olarak gerçekleşti. En büyük tüketim aralığı olan kwh ve üstünde ise I. dönemde 30.8 kuruş, II. dönemde 33.7 kuruş oldu. Sanayide 2012 yılı I ve II. dönem elektrik fiyatlarına bakıldığında, en yüksek elektrik fiyatı en küçük tüketim aralığında (20 MWh altı) görüldü. Bu tüketim aralığında, tüketiciler 1 kwh elektrik için I. dönemde (Ocak-Haziran) ortalama 26.8 kuruş, II. dönemde (Temmuz-Aralık) ortalama 28.6 kuruş ödedi. Kaynak: Çelik Borucu Üreticileri Hammadde Fiyatlarından Rahatsız ÇEBİD Genel Sekreteri Zeren: Gümrük vergilerinin kaldırılması hem AB ülkeleri tarafından sık sık açılan anti damping soruşturmalarını bitirecek, hem de Türk çelik boru sektörüne yeni bir ivme kazandırarak üretimin ve ihracatın artmasını sağlayacak. Hammaddeye uygulanan gümrük vergileri çelik boru üreticilerini olumsuz etkiliyor. Çelik Boru İmalatçıları Derneği (ÇEBİD) Genel Sekreteri Mehmet Zeren, çelik boru üretiminde kullanılan yassı çelik ürünlerine uygulanan gümrük vergileri nedeniyle üreticilerin hem iç hem de dış pazarda olumsuz etkilendiğini ifade etti. Zeren, "Gümrük vergilerinin kaldırılması hem AB ülkeleri tarafından sık sık açılan anti damping soruşturmalarını bitirecek, hem de Türk çelik boru sektörüne yeni bir ivme kazandırarak üretimin ve ihracatın artmasını sağlayacak" dedi. Kaynak: 7

8 İTO'da, 'Komiteler Öne Çıksın' Çağrısı İTO'nun ilk toplantısında, komitelerin daha baskın olması istendi. Meclis üyeleri, grupların artık seslerini daha fazla duyurması gerektiğini savunurken alınan kararların, yönetim tarafından da güçlü şekilde desteklenmesi talebinde bulundu. 20 Haziran 2013 İstanbul Tİcaret Odası (İTO), seçimlerden sonraki ilk meclis toplantısını geçtiğimiz perşembe günü gerçekleştirdi. Yeni yönetimi ve meclis üyeleriyle salonu dolduran 81 komitenin temsilcileri, toplantı esnasında kürsüye çıkarak istek ve taleplerini art arda sıraladı. Elbette toplantıda altı çizilen konuların başında, Gezi Parkı olayları geliyordu. Meclis üyelerinin büyük bir bölümü, gösteriler ve olaylar nedeniyle İstanbul ticaretinin hasar görmeye başladığının altını çizerek, İTO yönetiminin çözüm bulmasını talep etti. Kaynak: Azerbaycan'da Faal Türk Firmaları Bin 685'e Ulaştı Türkiye merkezli firmaların Azerbaycan'a toplam yatırımları 7 milyar doları buldu. BTC, iki kardeş ülkeyi, Türkiye ve Azerbaycan'ı birbirine 'enerjiyle' bağlayan önemli bir proje oldu. TANAP daha da bağlayacak. Kars - Tiflis - Bakü Demiryolu, şimdi gündeme gelen Kars - Nahcıvan - Bakü Demiryolu, Erzurum'a uzanan gaz boru hattı perçin görevi görecekler. Baküt Ticaret Müşaviri H. Necip YAVUZ'un verdiği bilgiye göre Türkiye merkezli şirketler ve girişimciler Azerbaycan'da bin 685 şirket kurdu. Yatırımları 7 milyar doları buluyor. Bunun 3.5 milyar doları TPAO'nun enerji yatırımları. Enerji dışında, üretim ve hizmet alanında yatırım yapan Türk veya Türk - Azeri ortaklığı olan önemli şirketler var. Azerbaycan Coca - Cola, Azercell Telekom, Azersun Holding (Gıda), Elvan - Azeri Gıda (çikolata), Dimes Gafkaz MMC (meyve suyu), Kissan Parke, Dizayn - Cenay Azerbaycan, Türk Yapı Sanayi, Veyseloğlu- Yaycılı Kardeşler, Çağ Öğretim (Eğitim), Kartaş Ltd. (Mr. Fix markalı yapı kimyasalları), Makro 2000 Eğitim Teknolojileri, Beta Çay... Bunların yanı sıra onlarca Türk markası pazarda. Vestel, Beko, Damat, Bay Döner, LCV, Koton... Aslında arasında T.C. vatandaşlarının sahip veya ortak olduğu değişik statülerde toplam 3 bin 707 şirket kurulmuş. Bunların yarısı artık faal değil ancak yarısı, bin 700'e yakını faaliyette. Azerbaycan'da Türk işverenler TÜSİAB (Türkiye Sanayici ve İşadamları Beynelhalk Cemiyeti, 253 üyeli) ve ATİB (Azerbaycan Türkiye İşadamları Birliği) isminde iki kuruluşta örgütlü. Azerbaycan - Türkiye ekonomik ilişkilerini ve ticareti Baküt Ticaret Müşaviri H.Necip YAVUZ'la konuştuk. 8

9 Olimpiyat öncesi şantiye gibi - Azerbaycan da büyük bir inşaat hamlesi gözledik. Yeni ve büyük projeler gündemde midir? Neler olacak önümüzdeki dönemde? Azerbaycan ın lokomotif sektörü petrol ve doğalgazın en çok itelediği sektör inşaat. Bu sektör 2012'de gerçekleşen 68.7 milyar dolar değerindeki GSYİH nın yüzde 9.2 sini teşkil ediyor. Ham petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak sektörün gelişimi şekillenecek. Türk teknik müşavirlik ve müteahhitlik firmaları bu sektörün tüm bölümlerinde varlar yılında Bakü'de yapılacak Avrupa Olimpiyat Oyunları bu sektörde yeni imkanlar ortaya çıkaracak. Firmalarımız, Azerbaycan'da Başkanlık sarayları inşaası ve restorasyonu, Milli Meclis'in restorasyonu ve ek binasının yapımı, hava alanı inşası, otel, yol, su, elektrik, enerji nakil hatları gibi sahalarda çok önemli projeler gerçekleştirdi. Resmi kayıtlara göre, müteahhit firmalarımız döneminde toplam sözleşme değeri 7.9 milyar dolar tutarında 354 adet projeyi üstlendi. - Dış ticaret nasıl gelişiyor? Sonuçlar her iki ülkenin faydasına gelişiyor. İhracatımız 2003'te 315 milyon dolardı ihracatımız 2.6 milyar dolara yükseldi. İthalatımız da 2003'te 123 milyon dolardı. 2012'de 340 milyon dolara yükseldi. Türkiye nin enerji ithalatçısı bir ülke. Gelecekte Azerbaycan dan daha büyük miktarda ithalat öngörülüyor. İlk yıllarda daha çok ticaret merkezli gelişen Türkiye-Azerbaycan ekonomik ilişkileri, son yıllarda çeşitlenerek devam ediyor. Bilhassa karşılıklı yatırımlar şeklinde kayda değer gelişmeler var. Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattı, Yıllık 50 milyon ton petrol taşıma kapasitesine sahip bu boru hattının devreye girmesiyle Azerbaycan ekonomisi hızla büyüme sürecine girdi. Bugün BTC Azerbaycan ekonomisinin atar damarıdır. TANAP'la Avrupa'ya açılacak - Önümüzdeki dönemde BTC gibi başka hangi projeler önemli olacak? Bakü-Tiflis-Kars demir yolu projesi, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz boru hattı projesi Türkiye Azerbaycan ekonomik ve ticari ilişkilerinde yeni bir sayfa açacak. Ayrıca, Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) gerçekleşmesi halinde, Azerbaycan doğal gazı Türkiye üzerinden Avrupa ülkelerine doğrudan ulaşacak. - Azerbaycan'daki Türk şirketlerinin durumu nedir? Yıllar itibariyle sayı olarak farklılıklar göstermekle beraber, Azerbaycan Vergiler Bakanlığı nın resmi kayıtlarına göre, 2012 yılında Azerbaycan da 465 i gerçek ve si tüzel kişi olmak üzere toplam firmamız faaliyet gösteriyor. 3.5 milyar doları enerji sahasına olmak üzere, yaklaşık 7 milyar dolar tutarında Türk yatırımı olduğu tahmin ediliyor. Bu yatırımlarla Azerbaycan da yaklaşık 25 bin kişik istihdam yaratılıyor. Resmi kayıtlara göre, Türk firmaları arasında yaklaşık 2.5 milyar dolar vergi ödeyerek Azerbaycan ekonomisine katkıda bulundu. - Türkiye'de de Azeri yatırımları artıyor mu? Azerbaycan firmalarının Türkiye ye ilgileri artıyor. SOCAR, Petkim'in yüzde hissesini aldı. 5 milyar dolar değerindeki Star Rafinerisi'nin temelini attı. Enerji dağıtım istasyonları kurulması konusunda istekli. Azerbaycan vatandaşları turizm sektörü başta olmak üzere, Türkiye de çok sayıda şirket kurarak yatırım yaptı. Kaynak: 9

10 Bir Hikaye İki Fincan Kahve Ve Kavanoz Ne zaman hayatında bazı şeyler taşınamaz hale gelirse, ne zaman 24 saat kısa gelmeye başlarsa, o zaman mayonez kavanozu ve 2 Fincan Kahveyi hatırlayınız! Bir gün bir profesör, elinde birkaç kutu olduğu halde derse gelir. Ders başladığında, hiçbir şey söylemeden, önüne büyükçe bir mayonez kavanozunu alır ve ağzına kadar tenis topları ile doldurur. Ve öğrencilere kavanozun dolup dolmadığını sorar; Öğrenciler ittifakla kavanozun dolduğunu ifade ederler. Bu sefer profesör önündeki kutulardan bir tanesinden aldığı çakıl taşlarını, çalkalayarak kavanoza döker, böylece çakıl taşları kayarak, tenis toplarının aralarındaki boşlukları doldurur. Ve öğrencilere tekrar kavanozun dolup dolmadığını sorar, onlar da 'evet' doldu derler, profesör bu defa masanın üzerindeki diğer kutuyu eline alır ve içindeki kumu yavaşça kavanoza döker. Tabii Ki kumlar da çakıl taşlarının aralarındaki boşlukları doldurur. Ve tekrar öğrencilere kavanozun dolup dolmadığını sorar, Öğrenciler de koro halinde 'evet' derler. Bu sefer profesör masanın altında hazır bekleyen 2 fincan kahveyi alır ve kavanoza boşaltır, Kahve de kumların arasında kalan boşlukları doldurur. Öğrenciler gülerler! Profesör öğrencilerin gülüşünü destekleyerek 'eveet' Diyerek; Ben ' Bu kavanozun sizin hayatınızı simgelediğini ifade etmeye çalıştım ' Der. Şöyle ki; Bu tenis topları hayatınızdaki önemli şeylerdir; aileniz, çocuklarınız, sıhhatiniz, arkadaşlarınız ve sizin için önemli olan şeylerdir. Diğer şeyleri kaybetseniz de, bu önemli şeyler kalır ve hayatınızı doldurur. O çakıl taşları ise daha az önemli olan diğer şeylerdir; işiniz, eviniz, arabanız vs. Kum ise diğer ufak tefek şeylerdir. 'Şayet Kavanoza önce kum doldurursanız...' diye, anlatmaya devam eder, 'çakıl taşlarına Ve özellikle de tenis toplarına (yeterli) yer kalmaz.aynı şey hayatımız için de geçerlidir. Vaktinizi ve enerjinizi ufak tefek şeylere harcar, israf ederseniz, önemli şeyler için vakit kalmayacaktır.dikkatinizi mutluluğunuz için önem arz Eden şeylere çevirin. Çocuklarınızla oynayın. Sağlığınıza dikkat edin. Eşinizle yemeğe çıkın. Evinizin ihtiyaçlarını karşılayın. Öncelikle tenis toplarını kavanoza yerleştirin. Öncelikleri, sıralamayı iyi bilin. Gerisi hep kumdur. Bu Ara Bir öğrenci sorar; 'Peki, O iki fincan kahve nedir?' Profesör gülerek: 'Bu soruyu bekliyordum, Hayatınız ne Kadar dolu olursa olsun, her zaman dostlarınız ve sevdiklerinizle bir fincan Kahve içecek kadar yer vardır. 1 0

11 Bir Makale: Gelecek, Ar-Ge Odaklı Patent Üretiminde Ar-Ge faaliyetlerinin ne kadar önemli olduğunu, günümüz teknoloji ve sanayisinin geldiği nokta kendi kendine ifade etmektedir. Türkiye ise bilimsel bağlamda ve sistematik olarak Ar- Ge faaliyetlerini yürütme konusundaki önemi ve hassasiyeti son yıllarda hususen ekonomik krizlerin ardından öğrenmeye ve anlamaya başlamıştır. Özellikle de Ar-Ge faaliyetleri sonucu yeni ürünler ve katma değerli varlıklar ortaya koymanın ve bunların üretim hakkını ve tekelliğini ele geçirmenin, işletmenin hiçbir ekonomik salınımdan etkilenmeden istikrarlı bir biçimde ilerlemesini sağlamakta olduğunu fark eden sanayici, Ar-Ge faaliyetlerini daha çok önemsemeye başlamıştır. Genellikle Ar-Ge bölümlerinde çalışanlar ve faaliyetleri yönetenler, mühendislerdir. Mühendislik ise teknik bir meslektir. Bilimi, problemlere uygulayan ve insanlığa yardım etmek için çözümler üreten bir disiplindir. Mühendisler çeşitli etiketlerde sınıflandırılabilirler; Ar-Ge uzmanları, araştırmacılar, bilim adamları, ürün geliştiriciler ve tasarımcılar. Fakat üzülerek söylemek gerekir ki çok az mühendis buluşçudur (mucittir) hatta çok daha azı patent işleyişi ve süreci hakkında bilgi sahibidir. Ülkemizde, 1995 yılından beri 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile patent hakları korunmaktadır. Ayrıca şu anda yeni Patent Kanunu görüşmeleri mecliste görüşülmektedir. Yani yürürlükte olan bir patent kanunu vardır ve bunun gereklerinden birçok mühendis ve teknik eleman özellikle de Ar-Ge bölümleri haberdar değildir. Çok büyük işletmelere bakıldığında bile bu bilincin son 3-4 yıldır yerleştiği ve sistematik bir görünüm aldığı görülmektedir. Dolayısıyla uzun yıllar üzerinde çalışılan bir konunun aslında yurtiçi ya da yurtdışında başka birileri tarafından geliştirildiğini ve böylece yapılan yatırımların boşa gittiğini maalesef bazen acı tecrübelerle öğreniyoruz. Ya da sistematik bir yapıya sahip olmadığımızdan geliştirdiğimiz prototipleri hiç bir gizlilik sözleşmesi yapmadan tedarikçisi olduğumuz kuruluşa gönderebiliyoruz. Geliştirdiğimiz ürünleri fuarlarda, sergilerde rahatça sergileyebiliyoruz. Bunun sonucu olarak başkalarının, bizim yatırımlarımız, mesailerimiz sonucu elde ettiğimiz ürüne ilişkin tekel hakkına, haksız da olsa, sahip olması kapısını aralıyoruz. Know-how çok zor elde edilebilen ancak avuçta tutulan bir kuş gibi kolay bir şekilde bir anda elden kaçırılabilen ya da değeri yitirilebilen bir fikri mülkiyettir. Bu mülkiyetin sahibi olmanın tek yolu da bunu insanlardan saklamak değil ülkenin sağlamış olduğu hukuki haklardan faydalanmaktır. Sağlıklı bir biçimde kamunun buluşçu ya da Ar-Ge için sağlamış olduğu bu hukuki haklardan faydalanmak için ise bir eğitim ve uygulama sürecine girerek farkındalığı yakalamak ve konuya odaklanmak ile mümkün olmaktadır. Peki, bu süreçte neler yer almalıdır: - Çözülmesi istenen teknik probleme ilişkin bir "önceki teknik araştırması" (prior art search) yapılmalıdır. - Sonuca ulaşma süresi hesaplanmalı, bu süre içerisinde en üst düzeyde gizliliğe önem verilmelidir. - Sonuca ne kadar yaklaşıldığı denetlenmeli, hangi aşamada patent başvurusu yapılması gerektiğine karar verilmelidir. - Yurtiçi, yurtdışı pazar tespiti yeniden gözden geçirilmelidir. - Patent başvuru sürecine ilişkin bir strateji belirlenmelidir. - Konuya ilişkin marka ve endüstriyel tasarım başvurusu gerekip gerekmediği tespit edilmelidir. - Düzenli olarak rakip hareketleri ve çalışmaları takip edilmelidir. Bunlar gibi birçok prosedür ve aşama sistematik bir yaklaşımla, mevcut Ar-Ge yapısına, işletmeye özel bir formül çıkartılarak uygulanmalıdır. Bu formül içerisine, varsa işletmenin kalite prosedür ve süreçleri de dahil edilmelidir. Kemal YAMANKARADENİZ Destek Patent AŞ Yönetim Kurulu Başkanı 1 1