En Büyük Tehlike Android Market

Transkript

1 On5yirmi5.com En Büyük Tehlike Android Market Google'ın zorunlu kıldığı yeni sözleşmesi ve internet ortamında güvenlikle aklınıza takılan soruları Bilişim Uzmanı Alaaddin Apaydın la konuştuk. Yayın Tarihi : 29 Şubat 2012 Çarşamba (oluşturma : 8/27/2015) ENGİN DİNÇ'İN HABERİ Tüm dünyada internet güvenliği giderek daha önemli bir hale geliyor. Son olarak Red Hacker (Kızıl Hackerlar) isimli bir hacker grubu Ankara Emniyet Müdürlüğü sitesine saldırdı ve çeşitli ihbarlarda bulunan insanların isimlerini deşifre etti. Bununla birlikte unutulur gibi olsa da, Google ın uygulamalarını kullanmak için istediği sözleşmeyle ilgili şüpheler hala tam manasıyla giderilmiş değil. Bu önemli konuyu Bilişim Uzmanı Alaaddin Apaydın la konuştuk. GOOGLE IN SÖZLEŞMESİYLE KİŞİSEL VERİLERİNİN ALINABİLECEĞİNİ KABUL EDİYORSUN Google ın daha önceden verdiği hizmetlerin üç aşağı beş yukarı sözleşmelerde varolan maddeler, yeni bir sözleşmeyle daha basit, Google açısından daha derli toplu bir hale getirildi. Kullanıcı açısından bunun farkı ne? Kullanıcı daha önce tek tek sözleşme imzalıyordu. Google Talk kullanırken ayrı, Gmail kullanırken ayrı, Google Picasa kullanırken ayrı yaptığın sözleşmeler ki hiçbirini okumadan yaptığın sözleşmeleri şimdi derli toplu tek sözleşmede yapıyorsun. Herhangi bir Google servisine üye olduğun anda diğer kullanmadığın servislerin yapabildiklerini baştan, peşinen kabul etmiş oluyorsun. Örneğin, sen makinene Google Chrome browserı kurmak istiyorsun, ister Google Picasa yı kur, ister Gmail i kur, ister Google Talk u kur, ister Google Takvimi kur, hiçbirini kurmasan bile bunların sözleşmesini imzalamış oluyorsun. Kişisel verilerinin herhangi bir zamanda herhangi bir şekilde Google tarafından alınabileceğini baştan kabul etmiş oluyorsun. Kişisel verilerden kastı nedir, eğer browser kullanıyorsan gezinti yaptığın siteler, bugün, dün veya yarın gezinti yapacağın bütün sitelerde kaç dakika kaldığın, nereye gittiğin, nereye tıkladığın, hangi araştırmayı yaptığın; bunların hepsini Google ın herhangi bir uygulamasını bilgisayarına kurmuşsan bu verileri senden alabiliyor. Bu ne demektir; sen bilgisayarına GTalk kurdun mesela; GTalk Windows a entegre edilmiş bir program, bilgisayarına kurduğun andan itibaren bilgisayarındaki birçok kaynağa ulaşabiliyor. Bu arka planda senin yaptığın işlemleri bir yerlere gönderiyor mu, göndermiyor mu bunun garantisi yok. Tabi bunu yakalama imkanları da var. Bilgisayarında herhangi bir şekilde herhangi bir kişisel bir firewall varsa giden gelen paketleri takip edebiliyorsan Google ın senin iznin olmadan bir yere veri gönderip göndermediğini görebilirsin. Ama son kullanıcı bunların farkına varamadığı için, Google herhangi bir servisten dışarı bir bilgi gönderebilir mi, gönderebilir. Şu anda gönderiyor mu, evet gönderiyor.

2 Aslında bunu Microsoft un birçok ürünü de yapıyor. Mesela siz Word ü açtığınız zaman, Word gidip Microsoft un bir sitesine bağlanıyor. Şimdi Word ü açtık, offline çalışıyoruz, niye bağlanıyor ki, bu soruyu sormak lazım. Microsoft bir şey yapıyor ama tam olarak ne yaptığını da açıklamıyor. Bilgi alıyor anlamına gelmez ama bilgi almıyor anlamına da gelmez. EN BÜYÜK TEHLİKE MOBİL CİHAZLAR Bu sözleşmeyle birlikte en büyük tehlike aslında bilgisayarlardan ziyade cep telefonları, mobil cihazlarda var. Mobil cihazlarda da özellikle Android işletim sistemi, Google ın open source bir yazılımı Onun üzerinden örnek verelim. Android de kişisel bir takvim uygulaması kullanıyorsun. Tamamen bağımsız bir Android yazılımcısının yapmış olduğu bir şeyi kullanıyorsun veya Google ın takvimini kullanıyorsun. Offline olarak cep telefonun içindeki uygulamada sakladığın bir veri var. Nedir? Sevgilinle buluşma, kredi kartı harcama bilgilerin, bir kişiyle bir yerde görüşme, arama kaydın vs Bunların Android deki bir takvim programında bulunuyorsa, Android işlemci sistemini kullandığın zaman, internet erişimin olduğu sürece Google bu verileri senden alabilir, çünkü sözleşmede bunu söylüyor. Senin kişisel verilerinden istediği verileri alabileceğini söylüyor. Ama hangi verileri aldığını sana tek tek sormuyor. Sen bir kere bunu onayladığın zaman yarın senin kiminle, nerede, nasıl bir görüşme yaptığın her şeyi Google a vermiş oluyorsun. Bir kere konum bilgilerini vermiş oluyorsun. İşte İstanbul da Taksim den çıktı bu adam, Beşiktaş a gitti. Çünkü Beşiktaş a gittiğin zaman bir şebeke değiştiriyorsun, coğrafi olarak konum değiştiriyorsun. Yine telefonunun konum bilgisi bir yere depolanıyor. Hatta eş zamanlı olarak kullandığın bir uygulama başka bir firmanın veri bankasına da gönderebiliyor. Konum verisi vermenin böyle bir sıkıntısı var. Tabi bunları soruyor programlar, konum verisi vermek istiyor musun diye Vermek istemezsen problem yok görünüyor. Hayır diyorsun ama çoğu program, çoğu uygulama konum verisini almayı zorunlu kıldığı için, insanlar aman ver gitsin diye işaretliyorlar. Çoğu zaman da izin verdiklerini unutuyorlar. Bir kere kullanıyor, belki hiç kullanmıyor, bilgisayarında uzun süre pasif görünüyor ama bunların çoğu arka planda çalışan programlar.

3 ANDROİD MARKETTEKİ BİR ÇOK UYGULAMA ZARARLIDIR Bu verileri Google dan başkaları alabilir mi? Alan yerler vardır. Nasıl vardır? Google Android marketteki birçok uygulama aslında zararlı bir uygulamadır. Çok ciddi bir denetimi yok. Android marketteki birçok yazılımcının yaptığı oyunlar; işte böyle janjanlı, eğlenceli çeşitli mobil uygulamalar arka planda belki de sizin kişisel bilgilerinizi topluyor ve bir yere gönderiyordur. Çünkü siz onu cep telefonundan takip etmiyorsunuzdur. Burada garip olan, en güvenilir mobil yazılımının Apple ın ( iphone ı, ipad i vs) olması. Çünkü en azından birincil olarak Google ürününü kullanmıyorsunuz, Google ın kendi yazdığı ürünler ipad ya da iphone uygulaması için yani o sistem için yazılmışsa onları kurduğunuz zaman böyle bir tehlikeniz olabilir. Eğer bir sıralama yaparsak Apple (AppStore) marketteki yazılımların güvenliği ilk sırada gelir. Microsoft'un Windows Phone (7.5 mango versiyonlu) mobil cihazları ikinci sırada olur. Microsoft bu sefer işini daha sıkı tutmak için mango7.5 ile daha onceki sürümlerde yazılmış mobil uygulamaları desteklemiyor. Son sırada ise en zayıf olan halka Google Android Market. Bugün Android markette bedava, tam olarak ne iş yaptığı belli olmayan binlerce uygulama var. Birçok kişi bunları deniyor, kaldırıyor ama yüzde yüz bunların kaldırılıp kaldırılmadığından da emin değiller. Bunları söylerken yüzde yüz bu söylediklerimiz yapılıyor diyemiyoruz, muhtemelen önümüzdeki günlerde ve hatta şu anda birçok yazılımcı, özellikle Android yazılımcıları gerçekte uygulamaların ne yaptığını bulmakla uğraşıyor olabilirler. Hatta Google ın bu sözleşmesinin yayılmasıyla birlikte yeni bir alan da çıkmış oluyor. Birçok yazılımcı için Google ın yapmadığını söylediği bir şeyi aslında yaptığını söylemek yazılım dünyasında hatta bütün dünyada çok büyük bir titr sağlar. Eminim dünyadaki birçok kişi bunu deniyordur. Google nasıl bilgiyi alıyor, nereye paket gönderiyor? Tüm bunları araştıran yazılımcılar vardır.

4 GOOGLE IN RİSKİNDEN FARKLI BROWSER KULLANARAK KORUNUN Sıradan kullanıcı bu uygulamaların zararından nasıl korunabilir? Şimdi öncelikle şunu düşünelim; eğer kişisel bilgisayarınıza Google ın yazılım olarak ürettiği herhangi bir yazılımı indirip kurmuyorsanız çok ciddi bir risk altında değilsiniz. Ne demektir bu? Eğer Google Chrome u install etmediyseniz, Google GTalk u install etmediyseniz veya bunun gibi Google ın online harici, browser üzerinden çalışmayan, bilgisayardan da çalışabilen programlardan herhangi birini kurmadıysanız çok ciddi bir riskiniz yok. Neden? Çünkü diğer işlerden hepsini yapmak için browser a ihtiyacınız var. Eğer Chrome kullanmıyorsanız, Explorer yahut Firefox kullanıyorsunuz. Bu durumda Google sadece cookie lerle, çerezlerle sizden bilgi toplayabilir ki zaten bunu şu anda yapıyor. Bundan şu anda çok farklı bir durum yok. Burada öneri şudur; siz kişisel işlem yaptığınız zaman mesela bankacılık verilerini kullanıyorsanız, bunları sadece bir browser üzerinden yapın. Ve o browser dan Google ın herhangi bir hizmetine girmeyin. Yani GTalk e girmeyin, Gmail e girmeyin Google ın verdiği bu hizmetlerin dışında başka bir kişisel iş için başka bir browser kullanıyorsanız, en azından kişisel bilgileriniz başka bir yerde duruyordur. Başka bir browser ın cache inde duruyordur. Mesela bazı kişiler Google ın hizmetlerini sadece Chrome üzerinden kullanıyor, diğerlerini de Explorer, Firefox ya da Opera üzerinden kullanıyorlar. Böylece kişisel araştırma verileri ve vs. lerini bundan tamamen izole edilmiş başka bir browser üzerinden kullanıyorlar. Gizli searching, private searching kavramı var bütün browserlarda; Google Chrome da var, Firefox ta da var. Mesela o sizin bilgisayarınızda hiçbir çerez bulundurmuyor. Eğer tabi çok daha ileri derecede şüphe duyuyorsanız, browser ı kapatırken çerezlerinizi boşaltın. Yani bilgisayarınızda geçmiş temizliği yapın. Geçmiş temizliği yaparken bazı çerezler temizlenmeyebilir, temizlemek için de temp dosyasında bulunan çerezlerin hepsini manuel olarak, yani bilgisayarda bulunan dosyaları gezip onları silmek gerekir.

5 YÜZDE YÜZ KİŞİSEL VERİLERİ KORUMAK DİYE BİRŞEY YOK İnternet ortamında gizlilik oldukça zor bir durum anlaşıldığı kadarıyla Siz internette sosyalleşmek, araştırma yapmak, internetin size sunduğu imkanlardan faydalanmak istiyorsanız yüzde yüz kişisel verileri korumak diye bir şey yoktur. Zaten bu yerlerin çoğunda hizmet almak için kişisel verilerinizi zorunlu olarak vermek zorundasınız. Vermediğiniz zaman o hizmeti size vermiyor. Bütün mesele istem dışı olarak kişisel verilerinizin paylaşımını ya da sizden alınmasını engellemek. Sizden aldıklarının artık bundan sonra size ait olmadığını bilmelisiniz. Bunu Google reklam verenler ile paylaşabilir, araştırma şirketleriyle paylaşabilir, ulusal güvenlik kavramı altında kendi bağlı olduğu ülkenin resmi kurumlarıyla, istihbarat örgütleriyle paylaşabilir. ÜLKELER KENDİ YAZILIMLARINI GELİŞTİRDİ Devletlerin burada yapabileceği nedir? Google, artık her ülkede yasal temsilcilikler nezdinde hizmet vermeye başladı. Türkiye de de Google ya da Youtube ile ilgili çeşitli şekillerde sıkıntılar yaşamıştık. Belki burada Google ın aldığı veriyi değerlendirmesinden hükümetler rahatsızlık duyarlarsa, kendilerine bir denetim imkanı verilmesini talep edebilirler. Tabi daha da ileri gidersek Google verilerine güvenmeyen -daha önce bu Windows için söylenirdi-, bugün yükselen trend Google olduğu için bütün şüpheler Google üzerinde Oysa ki bundan 3-4 sene öncesinde herkesin sorusu şuydu, Microsoft neden bizden bilgileri alıyor? Microsoft neden bilgisayarımıza bunu kuruyor, Microsoft neden şunu yapıyor? Bütün bunlar tabi saçmaydı. Microsoft un işletim sistemini kullandığın zaman bu sizi zorunlu kılıyordu. Bundan çok ciddi şüphelenen ülkeler mesela kendi yazılımlarını geliştirmişlerdi. Örneğin Linux

6 üzerinde Çin Red Flag, K. Kore Red Star, Hindistan BOSS, Türkiye Pardus versiyonlarını üretti. Almanya kendi askeri sistemlerinin hemen hemen hepsinde kendi geliştirdiği Linux sistemlerini kullanıyorlar, Windows kullanmıyorlar. Windows şimdilerde biraz sakin bir işletim sistemi olarak devam ediyor ama, internete hakim olduğu için Google öne çıktı. Şu anda sorgulama Google üzerinden yapılıyor. Emin olun yarın başka bir firma piyasaya çok hakim bir hale geldiği zaman onun için konuşulacaktır. Bir dönem Facebook için konuşulmuştu bu... Yarın yine Facebook için konuşulacaktır. Facebook yeni bir versiyon, yeni bir değişiklik ya da insanların çok rağbet gösterdiği bir uygulama yaptığı zaman yine bu şüpheler ortaya çıkacaktır. GOOGLE BİG BROTHER MI OLDU? Google Big Brother mı oldu? Aslında Big Brother bizi ne zaman, nerede yakalayacak bütün mesele bu. Çünkü Gmail yazışmalarını göz önüne alırsanız, siz Gmail hesaplarınızdan isimler, soyisimler, şirket tabloları, mali bilançoların olduğu bütün verilerinizi sonuçta A adresinden B adresine gönderiyorsunuz. Veya B adresinden A adresine başkası size gönderiyor. Çift taraflı gönderiyor. Gmail e bu mail geldiyse zaten Google da varolan bir şeydir. Bütün mesele şu, gerçekten Google sizin sildiğiniz bir şeyi sunucularından siliyor mu? Bu çok ciddi bir şüphe. Siz bir maili veya bir attachment i siliyorsunuz. Mesela Facebook ta daha önce silinmiş olarak görünen resimlere aslında siz uniqe, yani yerel adresini biliyorsanız erişebileceğiniz ortaya çıkmıştı. Çünkü çok basit bir şey bu. Silmek demek, eylem olarak ekranda gizlemekle aynı kavramdır. Yani siz ekranınızda silme tuşuna bastığınızda arka planda bu işlem sonucunda bu veriyi şu kullanıcıya gösterme diye bir komut çalıştırılır ve siz onu silindi görürsünüz. Çünkü sizin ekranınıza gelmediği için silindiğini düşünürsünüz. Ama gerçekte sunucudan fiziksel olarak kaldırılıp kaldırılmadığını bilemezsiniz. Artı şu anda veriye hızlı erişim için dünyanın çeşitli noktalarında kurulmuş omurgalarda bunun birer kopyası saklanabilir, saklanıyor da Gerçekten o kopyalar kaldırılıyor mu? Bunları son kullanıcı olarak değil, yazılımcı olarak da kimsenin bilmesi mümkün değil. Ancak karşı taraf evet ben bunu şekilde yaptım dediği zaman siz buna inanabilirsiniz. Google Büyük Birader olmuş mudur? Google in büyük birader olduğunun en iyi ispatı Google maps e bakarak söylenebilir. Google haritalarda gerek uydudan, gerekse yollarda gezip bisikleti 360 derece dönebilen ve görüntü alabilen kameralarla insanların kişisel mahremiyetlerini dikkate almadan veri yayınlayabiliyorlar. Hatta bununla ilgili olarak evlilikler bile yıkıldı, birçok çalışanların şirketinde olmadığı ortaya çıktı vs. Neticede haritalardan o görüntüler kaldırılmaya başlandı. PAYLAŞILAN VERİLERİN SOSYAL SONUÇLARI OLABİLİYOR Bu noktada insanların başı belaya girer mi? Kişisel bir verisi, masumane paylaştığı herhangi bir şey ileride başına bela olur mu?

7 Kanuni olarak bela olmayabilir bazı şeyler ama kanunla çelişmemek beladan uzak durulacak anlamına gelmiyor. Sizin herhangi bir mailinizde, herhangi bir paylaşımınızda veya birisine gönderdiğiniz bir metinde üçüncü şahıslar hakkında kullandığınız ifadeler bir şekilde Google tarafından ya da bir başkası tarafından ortaya döküldüğünde kanuni açıdan suç teşkil etmese bile muhataplarınız rencide olup size çeşitli şekillerde zarar verebileceklerini düşünebilirsiniz. Bugün günümüz Türkiyesi nde de ses dinlemeleri, belgeler vs. ler bir şekilde ortaya dökülüyor. Belki kanunen suç değil ama o iki insanın arası açılıyor. Ticari ilişkiler bozulabiliyor, bir firma batabiliyor veya bir başka kişi bundan rant sağlayabiliyor. Sosyal açıdan baktığın zaman ailevi ilişkiler açısından çok ciddi bir risk. Kimin kimle chat yaptığı ya da kimin kimle nerede buluştuğu kanuni açıdan problem değildir, suç değildir ama aile içinde ciddi bir sıkıntıya sebep oluyor. Boşanmalardan, kavgalardan tutun da cinayete kadar varabilen sosyal sonuçları olabiliyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; bu veriyi kanun belki suç saymayabilir ama toplumsal davranışta birçok şey hazmedilemeyecek şekilde sonuçlanabiliyor. Fransa da örneğin Google ın haritalar için görüntü alması insanların anayasayla korunmuş kişisel mahremiyetlerinin taciz edildiği, sınırlarının aşıldığı gerekçesiyle durduruldu, yasaklandı. CIA İSTEDİĞİ VERİLERİ GOOGLE DAN ALIYOR Google benzeri küresel şirketler, Facebook, Microsoft vb. çok büyüdüler. Bu şirketlerin devletlerle ilişkileri bundan sonra nasıl gelişebilir? Uluslararası ilişkilerde belirleyici olabilirler mi? Aslında bunun nasıl olabileceğini bugünden kestirmek çok kolay olamayabilir. Çünkü herkesin tahminlerinde en az yüzde 50 den fazla yanılma payı var. Teknolojinin karar verici noktasında olanlar bu sürecin nereye gideceğini tam olarak kestiremiyorlar. Zaten kestirebilselerdi teknoloji

8 yavaş ilerlerdi. Hızlı ilerlediği için de birbirinden bağımsız parametrelerin çok hızlı değiştiği ve bunların da sonuca çok tesirli olduğu bir dönemden geçiyoruz. Mesela 3-4 sene öncesine kadar cep telefonu ve mobil kavramı çok yaygın olmadığı dönemde böyle sıkıntılar yoktu. Şimdi cep telefonunun özellikle 3G den sonra dünyaya yayılması, cep telefonunun internete bağlanması, telefonların dokunmatik işletim sistemi kavramıyla birçok şey yapması; video çekmesi, fotoğraf çekmesi ve bunların anında sosyal medyada paylaşılması bir kere herkesin içerik üretmesi, daha doğrusu kendileriyle ilgili kişisel verileri paylaşma alışkanlığını getirdi. Facebook un bugün elindeki veriler eminim ki, bütün istihbarat örgütlerinin iştahını kabartıyordur. Ve bu sadece iştah kabartıp uzaktan seyretmekle kalmıyordur. Gerek Google ın, gerek Twitter ın, gerek Facebook un Amerika da bağlı olduğu yasalar sebebiyle aslında bu ülkenin yerel istihbaratı veya CIA in, istediği verileri bu şirketlerden alabilecekleri anlamına geliyor. Resmi olarak olmasa da gayri resmi olarak bunun yapıldığını birçok forumlarda ya da Amerika daki tartışma gruplarında görebiliyoruz. Gerekli analizler için onların database lerinde kelime bazlı, paylaşım bazlı özel sorgulamaların yapıldığı biliniyor. Bir dönem bahsedilen Echelon ses tarama sisteminin benzeri bir sistemin bugün Twitter ve Facebook ta paylaşılan anlık verileri metinsel olarak gerçekleştirdiği yönünde iddialar var. Bunların gerçek olmadığını söylemek çok zor Çünkü birçok insan web sayfalarından bomba yapmak, şifreli şekillerde terörizm faaliyetlerinde bulunmakla suçlanırdı. Şimdi o kavram biraz daha modernize edildi. Sosyal paylaşım sitelerinden Facebook ya da Twitter dan insanların şifreli şekilde birbirleriyle anlaştıkları ve çeşitli eylemleri buradan planladıkları hakkında iddialar var. Bu mecra istihbarat örgütlerinin görmezden gelemeyeceği bir alan kesinlikle ve kişisel kanaatim CIA ya da FBI ın ya da Amerika da daha farklı bir istihbarat örgütünün bütün bu veri trafiğini izlediği şeklinde Yani var olan komplo teorisine ben de inanıyorum. DÜNYADA BİRÇOK ÜLKE GOOGLE VE FACEBOOK LA BAŞEDEMEZ Peki insanlar birey olarak ya da sosyal veya siyasal gruplar olarak Google benzeri şirketler kendi verilerini kullandıklarında, bunlarla hukuki olarak mücadele edebilirler mi? Bunlara karşı tazminat davaları açabilirler mi ya da başka yollar deneyebilirler mi? Şunu kesinlikle kabul edelim; zayıf olan her yerde zayıftır. Kişisel olarak bir insanın küresel ölçekte bir şirkete karşı hak arama mücadelesi yapma çok kolay bir şey değil. Çok basit bir örneğini verelim. CNN International, Japonya da CNN Japon diye bir televizyon kurmaya kalkmıştı. Biliyorsunuz Türkiye de de CNN Türk var. CNN Japon domain adını televizyon kurulmadan çok önce bir Japon almıştı. O da firmasının adının kısaltması olan CNN Japon ismiyle bu domaini almıştı. Çok uzun bir süre domain senin mi benim mi diye CNN le bunun hukuk mücadelesini verdi. CNN davalar açtı, karşı davalar yapıldı. Sonunda yanlış bilmiyorsam domain o kişinin elinden alındı. Bu mücadele 2-3 yıl sürdü. O firmanın yetkililerinin çok sıkıntıya düştüğünü biliyoruz. Kişisel olarak açabileceğiniz bir davada, sizden izinsiz verilerinizin kopyalanmadığını veya bir başkasına satılmadığını ispatlamanız çok zor. Yani Google ın sizin hakkınızda yaptığı bir şey aşikar

9 ve aleni olursa elinizde bir delil var demektir. Ama biz zaten bilemediğimiz bir mecradan, korktuğumuz bir mecradan bahsediyoruz. Uluslararası ölçekteki şirketler devletlerin çok üzerinde olduğu için, bırakın bireysel mücadeleyi o devlet Google ile nasıl baş edebilir, onu düşünmek gerekiyor. Bugün dünyadaki 20 ülkeyi çıkarırsanız, dünyanın geri kalan ülkelerinin bile Google, Facebook, Twitter gibi internet üzerinde büyümüş sosyal paylaşım siteleri ve veri toplayan firmalarla baş edebilmesinin çok kolay olduğunu söyleyemeyiz. Hatta kendi ülkemizde Youtube ile ilgili sorunda uzun bir süre sıkıntı yaşadık. Ardından Google ülkemizde ofis açmadı, buradaki ticari işleriyle ilgili vergileri, muz cumhuriyetlerindeki olarak birkaç firma üzerinden para transferi yapılarak ödendi. Bunları biz bir günde çözemedik, bir ayda çözemedik, bir yılda çözemedik. Türkiye bu sıkıntıyı yaşadı. Türkiye büyük bir devlet olarak bu sıkıntıyı yaşadığı halde diğer kişilerin burada hak arayışları, emsal kararlar oluşmadığı sürece çok zor olduğunu düşünüyorum. Bu nasıl oluşabilir AB'De ilgili mahkemeye başvurulabilir ya da Amerika daki bir mahkemede benzer davalar olur ve bu davaları çok güçlü avukatlarla bazı insanlar kazanırsa, bu maddi imkanları olmayan başka insanlara da örnek davalardaki sonuçlardan bir hak talebi doğurtturabilir. GOOGLE IN VAR OLMA SEBEBİ KULLANICILAR Türkiye de TİB Google ın zorunlu kıldığı sözleşmeye karşı bir tavır aldı. Bu sözleşmenin yeniden elden geçmesi gerektiğini düşünüyorlar. TİB in bu konudaki girişimleri bir sonuç verir mi? Sadece Türkiye nin tavır almasıyla bir sonuç alınması mümkün mü? Kişisel olarak elde edileceğini düşünmüyorum. Elde edilebilecek sonuç şudur, Google a yasaklama gelir. Bu Google hizmetlerinin bir kısım IP lerinin, hizmetlerinin ya da buna benzer ürünlerinin yasaklanması anlamına gelir. Ki bu sorunu çözmez daha da büyütür. İnsanların, farklı kanallardan farklı şekillerde o hizmetleri alma yollarını açar, ki bu daha tehlikeli. O zaman farklı araçları bilgisayarınıza ya da cep telefonlarınıza kurmanız gerekecektir. Bu da bir ana ürüne güvenmezken, o ürüne sağlam erişmek için farklı ürünleri kurmanıza yol açar. Hiç bilmediğiniz hiç tanımadığınız kapılardan o ürüne ulaşacaksınız. Bu çok daha büyük bir risk içerecektir. Avrupa da birçok ülke ya da Amerika, dünya üzerinde belli başlı ülkeler buna karşı bir ses yükseltirse, o zaman global olarak Google bu kadar ülkeyi ve bu kadar kullanıcıyı karşısına almak istemeyecektir. Eninde sonunda şunu unutmayalım; Google ın var olma sebebi kullanıcılardır. Kullanıcılar Google ı kullanmadığı sürece Google ın gerçek bir değeri yoktur. Onun gerçekliğini var eden dünya üzerindeki kullanıcıları ve onların sayısıdır. Unutmayalım ki, e kadar ciddi olarak bir Google dan söz edemeyiz li yıllara kadar dünyanın en büyük dijital arama motoru Altavista dır, hatta Yahoo yu çökertme noktasına gelen bir firmadır. Bugün adını bile hatırlamıyoruz. Böyle bakarsak Google ın internette çok hızlı büyüyen ve çok hızlı batan firmalardan çok ciddi bir ders almış bir kurum olduğunu zannediyorum. O yüzden kullanıcılarını kaybetmek istemeyecektir. Bir şekilde ülke ve kullanıcı tepkilerinden sonra birtakım açıklama yapacaklardır. Tabi bunlara ne kadar inanırız o da ayrı bir soru. Ben çok inanmıyorum. İşin doğasının da bu olması yönünde bir kanaatim de var açıkçası. Bir kurum size bu kadar bedava hizmet veriyorsa bunun karşılığında da sizden aldıklarıyla bir şeyler

10 yapıyordur, yapacaklardır da. Şunu soralım niçin bu kadar bedava hizmeti alıyoruz da, bu kadar çok sesimiz çıkmıyor. Bedava aldığımız hizmetleri sorgulamamız lazım. Bizim böyle bir hizmete ihtiyacımız var mı? İhtiyacınızın dışındaki hizmetleri kullanmayın. Bir gün lazım olur diyerek marketten alabileceğiniz bir hizmet değil bunlar. İhtiyacınızı minimize edin, alternatif kanalları kullanın, yerel kaynakları kullanın. Alternatif yerel kaynakların daha çok denetlendiğini düşünebilirsiniz. Kullandığınız ürünün bulunduğunuz ülkenin versiyonu varsa, öncelikle onu kullanın. Onu kullanamıyorsanız o zaman kişisel olarak daha çok bilgi alıp, daha iyi nasıl korunabilirim, yani daha az kişisel veriyi sizden nasıl alabileceklerini öğrenmeye çalışın. Bu da çok zor değil GOOGLE IN BATTIĞINI DÜŞÜNMEK ÇOK RİSKLİ BİRŞEY Diyelim ki Google bir gün çöktü. Milyonlarca insanın kişisel bilgisi var. Bu veriler ne olur? Çünkü ortada Wikileaks gibi bir örnek var Google çapında olmasa bile, dünyanın birçok ülkesinde korunmuş şirketler ya da korunmuş sektörlerdeki firmaların el değiştirmesi devletin onayı olmadan gerçekleştirilemez. Bu kişisel bir firma bile olsa Bazıları resmi bazıları da gayri resmi olarak yapılır. Yani o ülkenin resmi makamları izin vermedikten sonra o firma el değiştiremez, çünkü bu ulusal güvenlikle ilgili Mesela Turkcell in yönetim kurulu yapısının değişmesine Türkiye izin vermemişti. Türkiye bunu kendisinin milli güvenlik meselesi olarak gördüğü için bunu yapıyor. Mesela Google battı, bütün verileri piyasaya saçıldı bunu düşünmek çok riskli bir şey, umarım böyle bir şey olmaz. Bu o kadar büyük bir kartopu olabilir ki, bunu üretenler de bunun altında kalabilirler. Yazdığınız, paylaştığınız ya da gizli olarak yüklediğinizi zannettiğiniz bütün verinin birilerinin elinde olduğunu düşünün. Google ın piyasada yaklaşık olarak 6-7 yıllık hakimiyeti var. Facebook un 4-5 yıldır dünya üzerinde çok ciddi bir kullanıcı kitlesi var. Bunu 10 yıl sonra düşünün 15 yıldır bütün hayatınızı Google da, Facebook ta paylaşmışsınız, bazılarını silmişsiniz, bazı istemediğiniz şeyler yapmışsınız. Yaklaşık olarak 15 yaşında başladıysanız bu siteleri kullanmaya, 30 yaşında ciddi bir yerde yönetici, siyaset, okul vs. olabilirsiniz. Hayatınızın bir döneminde hatırlamak istemediğiniz bir yerlerde bulunmuş olabilirsiniz ya da bazı istemediğiniz fikirleriniz veya bazı görüntüleriniz olabilir. Bunlar bir ülkede suç da olabilir, suç olmayabilir de. PAYLAŞTIĞINIZ VERİLER HAYATINIZI BİLE KARARTABİLİR Örneğin bugün zina suçu yapan bir adamın birilerinin elinde belgesi varsa Türkiye de siyasi hayata atılması biraz riskli olabilir. Ama Avrupa da ya da İskandinav ülkelerinde bu sorun olmayabilir. Bir hayvan tacizi; bir kediyi dövdüğünüzün, bir köpeğe tekme attığınızın görüntüsü Türkiye de toplumsal ahlakta pek tepki çekmeyebilir ama insan hakları ve hayvan haklarının çok geliştiği ülkelerde bu sizin önünüzde bir engel olabilir. En basitlerini söyledim, çok daha riskli olanları da var... Mevzu anlaşıldı diye söylüyorum; kişisel verilerinizin paylaşılması durumunda sizin için sorun

11 olmadığını zannettiğiniz veriler o günkü şartınızda, o günkü pozisyonunuzda, o günkü ilişkinizde zarar verecek olabilir. O sizin iş hayatınıza, aile hayatınıza hatta yetkili bir yerdeyseniz bu sizin gelecek hayatınızı bile karartabilir. O yüzden umarız Google verilerinin piyasaya saçılması gibi bir durum olmaz. Özellikle çok basit örneklerle hacker grupları sağladıkları çeşitli şirketlerden ve çeşitli gruplardan hackledikleri bilgileri satarak veya bir yerlerde paylaşarak, hiç olmadı internette herkesin erişimine koyarak çok ciddi gündemler yaptılar. Bu tip örnekler birkaç sefer oldu. Bundan sonra da olmayacağı anlamına gelmez. Küçük resme bakarak, büyük resmi görebiliriz. Wikileaks örneği bunun çok yaygın örneklerinden bir tanesi. Ama hala Avrupa da, Bulgaristan ya da Rusya da hacker gruplarının en çok yaptığı şey Avrupa da şirketlerin bilgilerini ya da kişisel verileri alıp bunları öncelikle o ülkenin yerel kaynaklarındaki illegal organize iş yapan gruplara satmak. Eğer oraya satamazlarsa başka bir mecra arıyorlar. Bunu da bulamazlarsa sırf kendi güçlerini göstermek için ve başkalarının elindeki verinin kıymetini arttırmak için o verileri bedava internete koyuyorlar. Birçok kullanıcıya göndererek o şirketleri ya da o kurumları zorda bırakıyorlar. Google ın bizi kapsayan verilerinin birilerinin eline geçtiğini düşünürsek, bu şirketlerin batmasına hatta yerine göre bazı ülkelerde siyasilerin, yöneticilerin veya toplum önündeki büyük isimlerin kendi hayatlarını söndürmesine kadar gidecek risklere yol açar. on5yirmi5 Bu dökümanı orjinal adreste göster En Büyük Tehlike Android Market