CELİL: Otuzlu yaşlarda matbaada çalışır. Mavi gözlü, uzun boylu, güçlü, kuvvetli.ailesine bağlıdır. Kötü alışkanlığı yoktur.

Save this PDF as:

WORD PNG TXT JPG

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "CELİL: Otuzlu yaşlarda matbaada çalışır. Mavi gözlü, uzun boylu, güçlü, kuvvetli.ailesine bağlıdır. Kötü alışkanlığı yoktur."

Yonca Baykara
2 yıl önce
İzleme sayısı:

Transkript

1 TANITIM: Yazarın kocası matbaacıdır. İyi bildiği bu iş kolunu romanlaştırır. Çocuğun fedakarlığını, çalışkanlığını, yardımseverliğini ve vefalı oluşunun karşılığını alır. İyi olan iyiliğe ulaşır. Mavi Kanat gibi düşsel kuş da iyiliğin, yardımın simgesi olmalı. KİŞİLER, KARAKTERLER: KEMAL: On bir on iki yaşlarında, siyah saçlı, beyaz tenli, zeki çocuk. İlkokul öğrencisi.. Celil ile Süzen in oğlu. Çalışkan, yardımsever, yaşlılara saygılı. GÜMÜŞ KANAT: Simge kuş. İyilik getirici. Ağaçtan kurtarılır. Basımevi nin altındaki dehlizde, kitabın cildi arasındaki pul da görülür. İyiliksever Kemal e yol göstericidir. NAF: Kemal in sevdiği kedisidir. CELİL: Otuzlu yaşlarda matbaada çalışır. Mavi gözlü, uzun boylu, güçlü, kuvvetli.ailesine bağlıdır. Kötü alışkanlığı yoktur. SÜZEN: Sarışın, güler yüzlü, becerikli. Dikişle aile bütçesine katkı sağlar. Sabırlı ve yardımseverdir. NEVZAT BEY: Elli yaşlarında, Erzincan depreminde ailesi ölen yaşlı ve iyiliksever, hasta adam. Sergilediği kitapları satarak geçinir. USTA BARBA: Matbaada ustabaşı. Kemal e yardım eder. Meraklı. AYHAN: Yoksul simitçi çocuk. Kemal in arkadaşı. 1 / 7

. Celil ile Süzen in oğlu. Çalışkan, yardımsever, yaşlılara saygılı. GÜMÜŞ KANAT: Simge kuş. İyilik getirici. Ağaçtan kurtarılır.

2 ÖĞRETMEN: Kemal in sınıf öğretmeni. Sevecen, destekleyici, yol gösterici. MİKLOŞ EFENDİ: Tünel de pulcu. Dürüst. OLAY DİZİSİ, ÖZET: Kemal, ilkokula devam eder. Babası Celil Bey, Cağaloğlu nda matbaada çalışır. Annesi Süzen Hanım, ev kadınıdır, dikiş dikerek para kazanır. Matbaanın yanındaki ağacın dalları arasında sıkışan gümüş kanatlı kuşu Kemal ve babası kurtarırlar. Kemal kuşla dost olur. Kemal okula giderken caddeye kitap sergisi açan Nevzat Bey ile de konuşur, arkadaş olur. Ödünç kitaplar alıp okur. Nevzat Bey in takdirini kazanır. Celil Bey, matbaada çalışırken bir işçinin kolunu matbaa bıçağına kaptıracağını görünce öne atılır, kendi elinin dört parmağını makine keser. Tedavi edilir. Artık parmaksızdır. İyileşmesi de zamanla gerçekleşecektir. İş göremez. Kemal ile annesi babasına sezdirmeden işe girmeyi kararlaştırırlar. Kemal durumu öğretmenine bildirir. Kemal e görünen Gümüş Kanat onu babasının çalıştığı matbaaya götürür. Matbaanın sahibi Kemal e iş verir. Bir hafta sonra haftalığıyla eve yiyecek getiren Kemal çalıştığını babasına açıklar. O da oğlunun üzerine sinen kokudan Kemal in matbaada çalıştığını ilk günden anladığını söyler. Usta Barba ile alt kata inen Kemal gümüş kanatlı eski para bulur. Bu gizli yol Sultanahmet e çıkar. Onların kılavuzu Gümüş Kanat tır. 2 / 7

Matbaanın yanındaki ağacın dalları arasında sıkışan gümüş kanatlı kuşu Kemal ve babası kurtarırlar. Kemal kuşla dost olur.

3 Sokaklarda kitap sergisinde kitap satan Nevzat Bey, Kemal e Kamerde İlk İnsanlar adlı eski eseri verir. Hastalanır, Kemal onu ziyarete gidince öldüğünü öğrenir. Evde kitabın cildi arasında 1862 tarihli gümüş kanat figürlü eski pul bulur. Mikloş Efendi nin yardımıyla pul yüksek fiyata satılır. Paryla borçlar ödenir. Matbaa sahibi de yeni otomatik cilt makine alır. Celil Usta ya da cilt evi açtırır. Aile gümüş kanat sayesinde eski huzurlu günlerine döner. METİN: RÜYA GİBİ (s.42-48) O sabah, Kemal in rüyasındaki gibi başladı. Yollar katran rengi bir kar çamuru ile cıvık cıvıktı. İnsanların başlan paltolarının, pardösülerinin kalkık yakalan içine çekilmişti. Sulu sepken kar yağıyordu. Kemal, elinde çantası, su çeken ayakkabıları ile hızlı hızlı gidiyordu. Her şey rüyası gibi idi. Fakat arada bir tek benzeyişsizlik vardı. Kemal üşümüyordu. Üşümek şöyle dursun, yanıyordu. Yanakları ateş ateşti. Yüzüne çarpan kar tanecikleri hemen eriyordu. Gözleri kar tanelerine karşı kırpışmıyordu. Yokuşu çıkarken yüksek duvarın dibine baktı. Kitap sergisi yapılmamıştı. Zavallı Nevzat Bey diye düşündü. Kitap satamazsa ne ile geçinirdi? Dünyada tek başına kalmış bir adamdı. Üç çocuğu, karısı, ihtiyar anacığı Erzincan zelzelesinde ölmüşlerdi. Kemal'e anlatmıştı. Zelzele başlamadan evvel, uluyan köpeklerini susturmak için bahçeye çıkan Nevzat bey bir anda bütün sevdiklerini kaybederek dünyada tek başına kalmıştı. Bu sağlığın artık hiçbir kıymeti yoktu. Fakat Allanın verdiği canı Allah alırdı. Yaşayacaktı. Erzincan'da yıkılan kitaplığının karşısında günlerce konuşmadan oturmuş, sonra anacığının yurduna göç etmişti.... ve işte evlât, geçinip gidiyoruz... Senin gibi çocuklarım oldukça ben aç kalmam! derdi. Para kazanırsam ona da yardım ederim belki diye düşünerek yoluna yürüdü. Öğretmen onu dinlerken gözlerinde yaşlar belirmişti. Sonra: - Peki Kemal! dedi, sen okula gelir gibi derslerine çalış. Sonra bir rapor filân alırız belki. İmtihana girersin.sen benim en iyi talebemsin Kemal! İnşallah yadında gene okula dönersin. Onun sırtını okşadı: 3 / 7

Matbaa sahibi de yeni otomatik cilt makine alır. Celil Usta ya da cilt evi açtırır. Aile gümüş kanat sayesinde eski huzurlu günlerine döner. METİN: RÜYA GİBİ (s.

4 - Haydi yavrum, bahtın açık olsun... Kemal öğretmeninin elini öptü. Teşekkür etti. Usulca çıktı. Çocuklar sınıflara girmişlerdi. Kapalı kapıların ardında sıralarına koşan, bağıran okul arkadaşlarının seslerini duydukça boğazına bir yumru tıkanıyordu. Göz pınarları niçin böyle yanıyordu? Vücudunu ter basmıştı. Yoksa hasta mı idi? Tebeşir, toz, mürekkep, ıslak elbiselerden çıkarak biribirine karışan mektep kokusu ne kadar güzeldi. Derin derin soluklarla bu havayı içine çekti. Sınıflara dağılan Öğretmenlere başı ile selâm vererek tahta basamakları ağır ağır indi. Bahçeye çıktı. Kamçı dallı ağaçlar rüzgârla sallanıyordu. Ağaçlan düşündü. Ne kadar sağlamdılar. Rüzgârlara, fırtınalara, kasırgalara dayanıyorlardı. Onlara imrendi. Keşke insanların da ağaçlar gibi sağlam kökleri olsaydı. Sonra bu düşüncesini beğenmedi. Ağaçlar da kınlıyor, bazen kökleri meydana çıkarak devriliyorlardı. Onların da zayıfları, kuvvetlileri vardı demek. Marifet dayanıklı olabilmekte... dedi. Bahçenin her tarafını gözden geçirdi. Gözlerini fotoğraf makinesine benzetti. Her köşesinin resimlerini çekiyordu sanki. Belki de bir daha okuluna dönmek nasip olmayacaktı. Belki o da babası gibi ilk önce işçi, sonra da bir usta olacaktı. Zaten soyadı da Usta değil mi idi? Aklından geçenlere şaşarak gülümsedi. Daha kısa bir zaman evvel bunu düşünmeye bile dayanamıyordu. Şimdi ise gönül rahatlığı ile kabul etmişti. Evet, belki de babası gibi ustabaşı olacaktı. - Yeter ki babam... Sesi titredi. Babacığım, babacığım yaşasın diye gönlüyle fısıldadı. Matbaanın bulunduğu dar sokağa girince kalbi daha çok çarpmaya başladı. Yürüdü. Rüyasında gördüğü yere gelince durdu. Başını yukarı kaldırdı. Çınarların dallarında bir tek yaprak bile yoktu. Ama Kemal hâlâ rüyanın tesiri altında idi. Dallar, ona yeşil yapraklarla doluymuş gibi göründü. Sanki 'Gümüş Kanat' rüyadaki daldaydı. Çok dikkatli baktığı halde onu göremiyordu. Fakat kuvvetle hissediyordu; muhakkak ki orada idi. Sonra kuşun ufacık vücudunun ağırlığını sol omuzunda duydu. Korka korka omuzuna baktı; hayır, 'Gümüş Kanat' görünmüyordu. Fakat yine de omuzuna konduğuna inanıyordu. Dudaklarının arasından: Gümüş Kanat nasılsın? diye sordu. Gözleri yarı yumulu, onun cevabını bekliyordu. Tam o sırada kalın, yumuşak bir sesin ismini söylediğini duydu. - Kemal! 4 / 7

Yoksa hasta mı idi? Tebeşir, toz, mürekkep, ıslak elbiselerden çıkarak biribirine karışan mektep kokusu ne kadar güzeldi. Derin derin soluklarla bu havayı içine çekti.

5 Bu, kuşun sesi olamazdı. Tanıdığı birinin sesi idi. Kirpikleri aralandı. Sesin geldiği yana baktı. Matbaanın Müdüriyet kısmının penceresi ardında müessesenin müdürü duruyordu. - Kemal oğlum! İçeri gel... Sanki eski günler geri dönmüştü. Babasını beklemeye gelmişti. Soğukta beklediğini gören Müdür bey ona sesleniyordu. - Geliyorum efendim, dedi. Koşarak karşı tarafa geçti. Büyük kapıdan içeri girdi. Kapıcı Süleyman ağa: - Vay Kemal paşa... Hoş geldin, dedi, baban nasıl? O kısaca: - Teşekkür ederim, iyi! cevabını verdi. Geniş holü çabuk adımlarla yürüyerek Müdüriyet kapısına geldi. Kasketini çıkararak kapıyı vurdu. - Gel Kemal! Yavaşça kapıyı açarak içeri süzüldü. Ona Müdür Bey derlerdi. Nedense hiç ismini söylemezlerdi. Kemal onu son derece sever ve sayardı. Kapının yanında durarak başı ile selâmladı. O, elini uzatarak Kemal'i yanma çağırdı. Büyük yazı masasının 5 / 7

Büyük kapıdan içeri girdi. Kapıcı Süleyman ağa: - Vay Kemal paşa... Hoş geldin, dedi, baban nasıl? O kısaca: - Teşekkür ederim, iyi! cevabını verdi.

6 karşısındaki koltuğu göstererek gülümsedi. - Otur bakalım! dedi, Baban nasıl? Çoktan beri sizlerden ses şada çıkmadı. Merak ediyorum. Gelip babam yoklayacaktım. Kemal'in gözleri yaşlarla doldu. Boğazını yine o sesini kesen yumru tıkadı. Cevap veremedi. Sonra birkaç kere yutkundu. Koltuğa oturarak: Teşekkür ederim, efendim dedi. Kesik kesik cümlelerle kısaca hayatlarını anlattı. Sonunda: Annemle karar verdik efendim; babam iyi oluncaya kadar biz çalışacağız. Müdür beyin yüzündeki gülümseme silindi. - Ya! Demek çalışacaksın Kemal! - Evet efendim. Eğer burada babamın atölyesinde bir iş verirseniz... Biraz mücellitlik bilirim, ama başka hiçbir iş yapmadım şimdiye kadar. Müdür Bey: - Pekâlâ, dedi, sana mücellithanede iş verelim. Babana da yardımda bulunalım... Kemal teşekkür etti: - Bana iş vermeniz babama yardım demektir. Başka türlü yardımları babam kabul etmiyor. Çok inciniyor 6 / 7

Sonunda: Annemle karar verdik efendim; babam iyi oluncaya kadar biz çalışacağız. Müdür beyin yüzündeki gülümseme silindi. - Ya! Demek çalışacaksın Kemal! - Evet efendim.

7 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Türk Romanı efendim. Arkadaşlarının tekliflerini hep reddetti. - Pek güzel! Hiç korkma! Öyle ise gir matbaaya çalış Kemal bu sözleri duyunca çok şaşırdı. Gece rüyasında 'Gümüş Kanat' da aynı sözleri söylememiş miydi? Heyecanla birkaç teşekkür kelimesi mırıldandı. - Gel, şimdi seni yeni ustabaşımıza götüreyim, çalışmaya başla hemen... Sana kırk lira haftalık vereceğim. Kemal heyecandan teşekkür edemedi. Gözlerinde beliren yaşların akmasını önlemek için kirpiklerini kırpıştırarak Müdür Beyin ardı sıra odadan çıktı. (Cahit Uçuk, Gümüş Kanat 3. basım, Bilge Kültür Sanat, İstanbul- 2002, s.208) CAHİT UÇUK ( ) Kaymakam babasıyla Anadolu yu gezer, gözlemler. Özel öğrenim görür de H.C. Andersen Ödülü nü aldı. ÇOCUK KİTAPLARI: Türk Çocuğuna Masallar, Kurnaz Tilki. ANI: Bir İmparatorluk Çökerken. 7 / 7

.. Sana kırk lira haftalık vereceğim. Kemal heyecandan teşekkür edemedi. Gözlerinde beliren yaşların akmasını önlemek için kirpiklerini kırpıştırarak Müdür Beyin ardı sıra odadan çıktı.

Benzer belgeler

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de