GÖRÜŞÜM. Basın Haberlerinden Öğrenilen Devlet Hataları. Prof. Dr. HAYRİ DOMANİÇ

Transkript

1 GÖRÜŞÜM Basın Haberlerinden Öğrenilen Devlet Hataları Prof. Dr. HAYRİ DOMANİÇ HAYRİ DOMANİÇ tarafından derlenip 2007 Mayıs ında Arıkan Yayınları arasında okuyucuya sunulan BASIN HA-BERLERİNDEN ÖĞRENİLEN DEVLET HATALARI Özel Eleştiriler Temenniler adlı kitabın önsözü kitabın amacını özetlemekte olup aşağıdaki gibidir. Ö N S Ö Z Uzun zamandan beri görsel ve yazılı basında çıkan, dünya ve Türkiye hakkında ilginç bilgiler veren haberleri özel defterlerde değerlendirmekte iken, daha sonra bu notları kitaplaştırmak düşünülmüştür. Dünyada harplerle veya ekonomik sömürülerle; - Hem milletlerarası soygun ve haksızlıklara yol açılmış, - Hem de tüm dünya halkları arasında gelir dağılımı bozukluğuna, işsizlik ve sefalete neden olunmuştur. Örneğin, son yüz yıl içinde dayanılmaz hale gelen gelir dağılımı bozukluğu ve fakirliğin önlenmesi için çeşitli ülkelerde komünizm, yani bir memleketteki tüm servet ve işyerlerinin devlete maledilmesi, buna mukabil ekonomik ve politik hakimiyet sahibi devletin de tüm halklara iş, aş ve güvenlik sağlaması hareketleri başlamış ; yıl uygulanan komünizmin kötüye kullanılması ve dejenere edilmesi görüldüğünden, çok az bir istisna ile bu defa komünizme son verilmiş, ücretle yaşamını sürdürmek zorunda bulunan işçi ve memurların ekonomik ve sosyal haklarını garantiye almak için sendikalar kurulması ve bu sendikaların hem işverenlere hem de devlete muhatap olması prensibi komünizmin yerine geçmiştir. Dünya milletleriyle her devlette vatandaşlar arasında kazanç imkanı ve gelir dağılımı birbirinin yüzde biri veya ikiyüzde biri kadar farklı olacak şekilde bozulmuş ve bu bozukluklar basın yolu ile sürekli dünyaya

2 duyurulmuş, önemli haksızlıkların giderilmesi istenmiştir. Örneğin, bu kitabın 4. notunda görüldüğü gibi bir dünya zenginlik raporuna göre, 1 milyon doların üstünde para ve likiditesi olan dünya nüfusu 2 milyon 270 bin kişidir yılı basınından alınan bu habere ilaveten başka basın haberlerine göre Hindistan, Çin ve Afrika nın birçok ülkelerinde fakir insanların önemli bir bölümü günlük 2-3 dolarla yaşamak zorundadır. Capital dergisi eklerinde her ay ilan edildiği gibi Türkiye de de gelir dağılımı göze çarpacak derecede bozuk olup kişi başına yıllık gayrisafi milli gelir Kocaeli ve İstanbul da 8-9 bin dolar olmasına karşılık, Bitlis, Van, Hakkari gibi doğu illerimizde dolar yani aylık dolar civarındadır. Türkiye de bu gelir dağılımındaki bozukluğuna karşılık hükümetlerin tedbir alması, meselâ, fakir olduğu resmen ilân edilen 19 doğu ilinde hiç vergi alınmaması herkes mali gücüne göre vergi verir. Diyen Anayasa nın 73. maddesi gereği olduğu Hayri Domaniç tarafından İdare Organına resmen bildirildiği halde, henüz böyle bir tedbir kanunu çıkarılmamıştır. TBMM de görevli 550 milletvekilinden 278 inin, bir bölümü de yüz kızartıcı suçlar olmak üzere sanık olduğu halde yargı karşısına çıkarılmasını engelleyen ve yasama güvenliği başlığını taşıyan Anayasa nın 83. maddesi de defalarca eleştiri konusu yapılmış ve dünyada benzeri olmayan 83. maddenin 1688 tarihli İngiliz Anayasa sında yazılı temel kuralından itibaren amaç ve sınırları altı ayrı inceleme konusu yapılmış, 600 adet ayrı bası TBMM Başkanlığına gönderilmiş ve Anayasa nın 83. maddesinin dünya mevzuatına göre düzeltilmesi istenmiş fakat, milletvekilleri dahil insanın gen ve kanında mevcut aşırı egoizmin engeli nedeniyle hiçbir netice alınmamıştır. Bu gibi eleştiriler de basından notlar arasındadır. 645 milyon lira brüt ücretten işçinin eline net 380 milyon lira geçmesinin de yine herkes mali gücüne göre vergi verir. Diyen Anayasa nın 73. maddesine aykırı olduğu defalarca makale halinde yayınlanmış, resmi dilekçelerle devlete ve işçi sendikalarına duyurulmuşsa da, devleti idare edenlerin TCK maddesi gereğince 3 yıla kadar hapis cezasına çarptırılması ve ayrıca kamu hizmetlerinden yoksun bırakılmasına ne-den olacak şekilde ihmal ve savsaklaması nedeniyle en az 12 milyon işçiyi ilgilendiren haksızlık giderilememiştir. Brüt asgari ücretin üçte birinden fazlasını stopaj vergisi ve SSK primi olarak vergilendiren devlet 2006 yılının sonuna kadar yıllık 660 milyar liralık hazine bonosu faizini vergi dışı bırakmıştır. Hazine bonosunda vergi muafiyeti 2007 yılı için 390 milyar liradır. Hiç çalışmayan ve sadece biriktirdiği paralarla hazine bonosu satın alan rantiye bir zengin yıllık 660 milyar ve 390 milyar liralık faizden bir kuruş vergi vermez iken dört kişilik bir ailenin asgari geçim masrafını bile karşılamayan asgari ücretle

3 yetinmek zorunda bulunan işçi altı milyarlık yıllık brüt gelirinin üçte birinden fazlasını vergi olarak devlete ödemektedir. Bu kitabın bir başka bölümünde görüldüğü gibi 2006 Türkiye Gayrisafi Milli Gelirinin %18 i 98 bankanın tekelinde kalmakta ve yaklaşık 10 milyon işçinin asgari yıllık ücretini aşan bu banka kazançları bankaların hakim ortaklarını oluşturan birkaç yüz kişi arasında bölüşülmektedir. Asgari ücretle yaşayan bir işçi ile bankada ortak olup, bankadan kâr + ilaveten ücret alan kişiler arasında gelir dengesizliği sonsuza yaklaşmakta ve banka ortağının günlük, aylık, yıllık geliri asgari ücretlinin gelirini milyonlarca defa katlamaktadır. Böylece herkes mali gücüne göre devlet masraflarına katılır diyen Anayasa nın 73. maddesi de en azından asgari ücretli işçi adedi kadar tekrar tekrar ihlâl edilmektedir. Yani devlet herkes mali gücüne göre vergi verir prensibini getiren Anayasa nın 73. maddesini haklı olarak kanunlaştırmışsa da, bu kuralı faiz geliri ile yaşayan ve devlete faiz karşılığı borç para vermeyi meslek edinen bir kesim zenginlerimize uygulanmamakta ve sadece ücretli işçi ve memurları ezmekte ve gelir dağılımı bozukluğunu artırmaktadır. Yine yetersiz Devlet idaresi sorumludur. Moontesquieu diyor ki Her millet layık olduğu idareye sahiptir İlkokuldan üniversite son sınıflarına kadar ciddi bir eğitim ve imtihan olmaksızın diploma alan Türk aydınlarından oluşan devlet idaresi ancak bugünkü kadar ve çok yetersiz bir yönetim gösterebilmektedir. Bu başarısız idarenin yetersizliği günden güne de artmakta, Kızılay, Yeşilay ve çeşitli vakıflar dahil devlet idarecileri hemen hemen her işe kişisel haksız yararlarını da dahil etmekte, resmi kuruluşların tüm işlerinde suistimaller olmakta ve resmen tespit edilen bu suistimallerden cezalandırılanlar çok azlıkta kalıp, bu arada devreye giren yeni suistimaller de türemektedir yılında % 6 inşaat izni verilen Beykoz ormanlarında sene içinde % 60 ve kısmen % 90 sahte ruhsatla 2300 den fazla kaçak binalar yapılmakta ve bu kaçak binalar Orman bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, ilâveten inşaat ruhsatı veren ve denetleyen Belediyelerin gözü önünde yapılmakta, bakanlarla, belediye memurlarının hukuki ve cezai sorumlulukları gereği gibi araştırılmamaktadır. Bu arada 2 milyon dolar bedelle satılan bir kaçak orman villasının tapuda devir bedeli 40 bin dolar olarak gösterilmekte, kurumlar vergisi kaçağına ilâveten, tapu harcı ile emlâk vergisi kaçakçılığı da resmi memurlarla kaçak daire satan ve alan özel kişiler tarafından müştereken yürütülmektedir. OECD ye dahil 33 ülkeden, en fakir 2 milyon nüfuslu Makedonya dan

4 sonra 32. fakir ülke Türkiye dir. Oysa, Türkiye nin coğrafyası tarihte ilk medeniyetlerin kurulmasını sağlayacak şekilde elverişli olup ticari bakımdan da Avrupa, Asya ve Afrika nın birleştiği bir yerde kıtalararası ticarete yardım edecek ve kazanç sağlayacak durumdadır. Fakat, yetersiz aydınlardan oluşan Türk idaresi genellikle yetkilerini kötüye kullanacak şekilde özensiz olduğundan Türkiye 33 OECD ülkesinin en fakir ve en az zengin 32. ülkesi olmaktadır. Diplomalı fakat tahsilsiz idarenin başarısızlığı neticesinde Türkiye, 2006 yılında dünyada en çok dış borcu olan ve en yüksek faiz ödeyen ülkedir. Dünyanın en iyi 500 üniversitesi arasında bir üniversitesi bile bulunmayan Türkiye de üniversitelerin yetersizliği ve özellikle tembelliği nedeniyledir ki, 1804 tarihli Fransız Medeni Kanununun 2300 maddesi yürürlük tarihinden sene sonra değişik ilim adamları tarafından birkaç defa şerh edildiği halde, 1926 tarihli Türk Medeni Kanunu ile Borçlar kanununun toplam 1500 kadar maddesi aradan 100 yıl geçmesine rağmen şerh edilmemiş, 1500 maddenin yaklaşık dörtte veya beşte biri ders kitaplarında anlatılmıştır tarihli Anayasa ile önemli bölümü değiştirilen 1961 tarihli Anayasa yı oluşturan yaklaşık 180 madde de aradan 46 yıl geçmesine rağmen hala topluca şerh edilmiş değildir. Sadece ders kitaplarında Cumhuriyet ve hukuk devletinin tarifi, Anayasada düzenlenen ba-sım yayım, çalışma ve sözleşmeler yapma hakkı, yasama, yürütme ve yargı organlarının özgürlüğü gibi prensipler ve genel bilgiler incelenmiştir. Yasama organı dahil idarenin bilgisizliği ve yetersizliği nedeniyledir ki, tarihinde banka idaresinde bulunan devlet temsilcilerinin hortumcularla işbirliği neticesinde faaliyeti durdurulup TMSF ye intikal eden İmar Bankasının neden olduğu zararın tazmini için banka yöneticileri ile hakim ortaklara ilaveten bunların eş ve çocukları, kan ve kayın hısımları ve evlatlıkları dahil, 578 kişiye hiçbir sorumluluk sebebi gösterilmeksizin ödeme emirleri tebliğ edilmiş ve 67 si çocuk, 46 sı eşler 119 u sözde hortumcuların veya akrabalarının ortak olduğu şirketler olmak üzere bu 578 kişinin her birinden ayrı ayrı katrilyon ilaveten faizler de talep edilmiştir tarihli ve 4969 sayılı, tarihli ve 5020 sayılı Uzan Kanunlarına dayalı olup resmi gazete ilanı yoluyla da tebliğ edilen ödemeye çağrı mektuplarından önce TMSF nin başvurusu üzerine Şişli 2. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından müracaat tarihinden en geç 24 saat içinde olmak üzere 16 tedbir ve ihtiyati haciz kararı verilmiş, sözde borçlu 578 kişinin her türlü malları haczedilmiş, dondurulmuş ve aradan 4 yıl geçtiği halde, 46 sı eşlerden, 67 si çocuklardan oluşan sorumlulara, HUMK madde gereğince tüm dilekçelerde bulunması zorunlu hukuki

5 se-bep, yani ödemeye çağrı mektupları ile her birinden katrilyon borç ve alacak istenen kişilerin hangi işlem ve kusurlarından ve hangi kanuna göre sorumlu oldukları bir türlü açıklanmamıştır. Ancak, 2004 yılında konan tüm haksız, kanunsuz, keyfi ve daha çok şuursuz (bilinçsiz) tedbir kararlarının hukuki sebepten yoksun olduğu ve geçersiz bulunduğu Danıştay 13. Dairesinin 2006 Haziran tarihli 5 ayrı kararında vurgulanmış ve İmar Bankasında hortumlandığı iddia edilen katrilyon liranın hangi tarihlerde ve ne şekilde (hangi işlemler neticesinde) aktarıldığı ispat edilmeksizin Uzan ların ortak olduğu Kepez şirketine, Cem Uzan ın 10 yaşındaki çocuğuna, yine Cem Uzan ın eşine yapılan ödeme emirlerinin doğru ve yasal olmadığı açıklanmış, yasama organı ile idarenin acemiliği bir derece frenlenmiştir. Hukuk tahsili veren Türkiye Üniversitelerinde doçent ve profesörlerin yetersizliği ve iyi öğrenmeden öğretmeye çalışması nedeniyle avukat ve hakimler de yetersiz kalmakta ve yurt çapında çeşitli mahkemelere verilen dava dilekçelerinde açıkça yazılması, dilekçe unsurlarını sayan HUMK: 179. maddede açıklandığı halde, her gün birkaçını incelemek zorunda kaldığım dava dilekçelerinin tümünde, hepsinde ve istisnasız tamamında HUMK madde gereğince kesin hükmün üç unsurundan biri olarak zikredilen Hukuki sebep yerine ; - İlgili kanun maddeleri - veya ilgili maddeler gibi hukuki sebeple hiç ilgisi bulunmayan kanun maddeleri zikredilmekte ve hatta isabetsizliğinden korkulduğundan ilgili kanunlar veya ilgili kanun maddeleri gibi yuvarlak ve ilgisiz unsurlar zikredilmekle yetinilmektedir. Oysa, kesin hüküm unsurları olarak HUMK 237. maddesinde davanın tarafları ve davanın konusu unsurlarına ilaveten dava dilekçesinde açıklanması gereken hukuki sebep davacının dava ettiği hak, mal veya paranın hukuki sebebi talep konusu hakkın doğumuna neden olan haksız fiil veya sözleşme yahut sebepsiz zenginleşmenin dilekçeye yazılmasıdır. Örneğin, davacı davalıdan 10 milyar lira alacağını dilekçede yazıyorsa, bu on milyar lira alacağın haksız fiilden mi, yoksa alım, satım, kira veya hizmet gibi bir sözleşmeden mi borç para verme ilişkisinden mi doğduğunun dilekçede açıklanması davanın hukuki sebebini teşkil eder. Hukuki sebebin daha ayrıntılı olması da gerekebilir. Meselâ, davacı kira alacağı olarak on milyar dava ediyorsa, bu kira ücretinin hangi gayrimenkuldeki ve kaç numaralı dairenin kirası olduğunu ve hatta hangi yılın hangi aylarına özel kiraların olduğunu da açıklamak zorundadır.

6 Böylece dava konusu alacağın tam doğum sebebi dilekçe ve karara yazılmalıdır ki, aynı alacağın bir daha dava edilmesine HUMK 237. madde gereğince kesin hüküm itirazı engel olsun. Edirne den Kars a tüm Türkiye sathında avukatlar HUMK madde gereğince zorunlu unsur hukuki sebebi bilmediklerinden, dilekçeye hukuki sebep yerine ilgili maddeler gibi anlamsız ve ilgisiz beyanlar yapmakta, davalı avukatları da davacı avukatı gibi zayıf (ved=yetişmemiş) olduğundan itirazda bulunmamakta, Hakimler resen Türk kanunları gereğince karar verir diyen HUMK. 76. maddeye göre hukuki sebep noksanını giderebilecek hakimler de zayıf üniversitelerin zayıf avukatları ile birlikte yetersiz kaldığından dava ve cevap dilekçeleri resen de düzeltilememekte, davalar yanlış başlayıp, yanlış bitmekte, devlet, adaleti sağlayamamaktadır. Yani, bu konuda da her millet layık olduğu idareye sahiptir. Basından notlar ve bu notların değerlendirilmesi için yapılacak çalışmalar o kadar fazladır ki, bu notlar zamanında değerlendirildiği takdirde, yaratılıştan itibaren süregelen dünyadaki sosyal ve ekonomik dengesizlikler daha çabuk azalacak ve ortadan kalkacaktır. Bu nedenle de, son söz devlet idarecilerinde ve özellikle eğitimcilerde olmakla birlikte Basından Notlar ve bunların değerlendirilip sosyal ve ekonomik dengesizliklerin düzeltilmesi okullarda okutulan dersler arasında yer almalıdır görüşündeyim.