IPARD Yönetim Otoritesi, Lodumlu, Ankara *Sorumlu yazar e-posta: Kabul Tarihi (Accepted):

Transkript

1 2018, 14 (1), IPARD I Destekleri 1* 1 el, IPARD Yönetim Otoritesi, Lodumlu, Ankara *Sorumlu yazar e-posta: zeynep.atasoy@tarim.gov.tr Kabul Tarihi (Accepted): Özet: AB, aday ülkeleri desteklemek için (IPA). Aday ülke konumunda bulunan Türkiye, sözkonusu - destekler, Türkiye de 42 ilde uygulanm olup; süt ve et ürünleri, meyve-sebze, su ürünleri sektörleri ile çiftlik faaliyetlerine verilmektedir. I uygulama döneminde Ülkemizde, belirlenen sektörler olup; ilgili sektörlerde desteklenen, desteklenen sektörlere ve Tedbirlere (sektörlere) ait Program izleme göstergelerinin sonuçlar da Anahtar kelimeler: IPARD p ekanizasyon destekleri. Agricultural Mechanization Supports in Scope of The IPARD I Programme Abstract: The European Union has developed the Instrument for Pre-Accession Assistance (IPA) in order to support candidate countries during accession process. As a candidate country, Turkey drafted the IPARD Programme to benefit from IPA's Rural Development component. Supports for the years concerning the IPARD I Programme have been carried out in 42 provinces untill now; and, have been provided for milk and meat products, fruits and vegetables, aquaculture products sectors and, some rural economic activities for farming. In this study, the information about contents of the targeted IPARD sectors was given for IPARD I implementation period in Turkey; and the conditions were examined related to the supports for agricultural mechanization items and determinated investment cost in the IPARD sectors. Besides of this, the status of applications per measure (sector), investment amounts, and some results of the Program monitoring indicators related to measures were dealt with in the scope of IPARD I Program. Key words: IPARD programme, IPARD measurement Applications, mechanization supports G R ve Destekleri, - Accession Assistance- 5 IP 5. B olan Development-IPARD), K na uyumu desteklemektedir. IPARD kapsayan ilk dönemi - ) Ülkemizin na göre tasarlanmakta. Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Isparta, Sivas, Tokat, Tra 15

2 IPARD çiftçilerin desteklenmesini belirlenm tüm bu süreci idare al Uyum Yönetim Otoritesi, Program ise TKDK görevlidir. olup; 2016 sonu itibariyle Program IPARD GTHB 2017)., hedeflenen iki temel politika ama ; ve IPARD I, hangi sektörlerin düzeyinde, Tedbir 101. Tedbir 103. Tedbir IPARD I uygulama olarak, öncelikli sektörler - destekler mekanizasyon, modernizasyon, yenileme ve B, girdilerinin desteklen sektörlere ait olup; destekleme IPARD, kü hem ekonomik verimliliklerini hem de sürdürülebilirliklerini Bu Tedbir, iki Alt Tedbir ve. Tedbir 103. Yeniden Bu Tedbir, dört Alt Tedbir den Süt ve süt ürünlerinin, Et ve et ürünlerinin, Meyve ve sebzeler ile Su ürünlerinin desteklenmesi. Ç Bu Tedbir, dört Alt Tedbir den Çiftlik faaliyetleri, Yere Kültür IPARD desteklerinde, her sektör için belirli tir. tüketimi için yenilenebilir enerji üretimine yönelik olarak k gibi teknoloji girdileri de ödeme Tedbir 101. Süt ve Et Sektörü için Yat r mlar I.,, Slaj makinesi, 16

3 ile Hayvan ekipman ve tesisleri (örn tartma, dezenfeksiyon vb.). Süt sektörü için, en az avro ve en fazla II. a. A modernizasyonu, S, rlama, depolama sistemleri, G, Hayvan ekipmanlar ve tesisleri ile Biyogaz tesisleri., avro. b. Ka il, için, Yemleme, ve enerji tasarrufu ekipmanlar dahil kontrol sistemleri ile. nde lar, avro. Tedbir 103. Uygun Alt Tedbir Süt ve Süt Ürünlerinin ve P Bütçe Kalemi 1 ya Süt ve süt ürünlerinin homojenizasyonu, Çevre koruma, ara ürünler için tesis ve ekipmanlar ile Paketleme, avro. Bütçe Kalemi 2: / / modernizasyonu, Süt kalitesini ölçen, hijyen ve Sütün izlenmesi, yönetimi ve kay limitleri avrodur. Alt Tedbir Et ve ve P Kesimhanelerin,, ürünleri i ile Her bir proje için, avrodur. Alt Tedbir Meyve ve Sebzelerin S En çok 25 m 3 kapasiteli, meyve için Meyve-sebzeler a yönelik, alt ve üst limitler avrodur. Alt Tedbir Su veya S. Su ürünleri a yönelik, alt ve üst limitler avrodur. Tedbir 302. Alt Tedbir Çiftlik Faaliyetlerinin Bal ve, B de teknolojik bantlar,, bahçe ve tarla, Mevcut sulama sistemlerinin modernizasyonu, Bitkilerin depolanmas, ve modernizasyonu, Fide ve fidan üretimi için, makine-, Süs bitkileri üretiminde, tarla-bahçe, y ile Maksimum 82 k. 17

4 Her bir proje için uygun alt ve üst limitleri, avrodur. Alt Tedbir Yerel Ürünler ve Mikro olarak, ürünlerin üretimine, U için, alt ve üst limitler avrodur (Anonim, 2006; Anonim, 2018 ve Anonymous, 2018). VE SONUÇ IPARD I Dönemi nde verilen destekler, ana sektörler olarak et, süt, meyve-sebze, su ürünleri ve gerekli modernizasyon, makine, i gibi masraflar IPARD Yönetim Otoritesi nin programa göre, (TKDK) TKDK, Program a ait izleme ve uygulama parametrelerini hem Avrupa Komisyonu na (AK) hem de YO ne rapor etmektedir. ve program bitiminde AK na ç daki bu bilgiler, YO nin. AB Komisyonu nun tarih ve verilen yetki devri TKDK, IPARD I Dönemi nde 101, 103 ve 302 Tedbirleri nden IPARD I Program sonunda, proje de geri tir. T ola. (Anonymous, 2017a). I 2016 Küçük ve 103 Tedbiri nde daha az, ama büyük bütçeli (Çizelge 1). Samsun, Sivas, Ankara, Çorum ve Amasya en çok %63 B Çizelge 1. Tedbirler B Sonuçlanan Projeler ve Bütçeleri (Anonim, 2016) Tedbir Sonuçlanan bütçe proje (avro) Süt (101-1) Et (101-2) Süt (103-1) Et (103-2) Meyve-Sebze (103-3) Su ürünleri (103-4) Çiftlik ürünleri (302-1) Yerel ürünler (302-2) ) ) Toplam Alt edilmesi nedeniyle, 302- g -3 Alt Tedbiri nedir. Bu -4 Alt Tedbiri nde ortaya toplam destek 101 Tedbiri nde imzalanan 1 i süt üretimi; %49 u ise et 18

5 üretimine yöneliktir. Süt üretimi için imzalanan ü sektörü Çizelge 2. Alt Tedbirler Düzeyinde Program Hedefleri (Anonim, 2016) Tedbirler Hedeflenen Desteklenen (%) Toplam Toplam Toplam ni amaçlayan 103 Tedbiri için, Çizelge 3 tedir. Bu kapsamda, de meyve ve.. Çizelge Alt Tedbirleri nde Kamu Destek Sektör (AB+T.C.) Toplam bütçesinin %52 si çiftlik faaliyetleri; %21 i mikro ürünleri (Anonim, 2016). alet- -1 Tedbiri nde Çizelge Tedbiri k Miktarl (avro) (Anonim, 2016) Sektörler (AB+T.C.) Çiftlik faaliyetlerinin -1) Yerel ürünler ve mikro -2) (302-3) ) Toplam Desteklenen sektörlerin, uygulama sonunda ile uygulama raporunda irdelenmektedir. Bu yönüyle, sektörlerde parametreleri yönünden 101 Tedbiri nin et ve süt sektörleri için Çizelge 5 te Çizelge inde hedeflenenden tir. Öte yandan,, hedeflenen, programda hedeflenen ile 19

6 Çizelge Tedbiri nde Düzeyi (Anonim, 2016) Süt sektörü Standartlar Pilot entegre çiftçiler Et sektörü Gübre depolama sistemini yönetimi yapan Biyo- Tahmini hedef inde seçilen kimi göstergelerin, Program daki ilerlemeyi ve -makinalar ile u Çizelge 8 de, Tedbirler e göre verilen alet-makina Çizelge 6. T (Tedbir 103) Hedefler (Anonim, 2016) Süt Standartlara göre süt toplama ve modernizasyon yapan üretici örgüt Et de rendering Meyve ve Sebze (%) - paketlemede Tahmini hedef

7 Çizelge Tedb (Anonim, 2016) Çiftlik faaliyetleri adet) temel alan proje Su ürünleri Tahmini hedef Yeniden -makine ve larak, et ve süt -sebze ve makina- makina avro ödeme içinde, alet-makina, ekipman ve mekanizasyon tesislerine Çizelge 8. - eklenen alet-makina* Verilen alet-makine/ Tedbir Tedbir Tedbir Toplam Toplam (avro) Tedbir 101 Tedbir 103 Tedbir Otomatik yemleme ve sulama sistemi (Tavukçuluk sektöründe) Traktör (Süt sektörü için) Traktör (Et sektörü için) Traktör (Çiftlik faaliyetleri için) Sulama sistemleri (Çiftlik faaliyeti için) (Et için)** paketleme tesisi Toplam * n ** 21

8 olarak, sayesinde yeni tek kurulan tesislerde tekno (Anonim, 2015). tarihinde ç IPARD I uygulama döneminde, desteklenen projelerde hem birincil kaynak düzeyinde hem de vrupa alar, bu Fakat bu hayati. Anonim, (IPARD) (2007- Kurumu (Temmuz Anonim, Anonymous, 2017a. IPARD I Final Implementation Report ( ). T.C. Ministry of Food, Agriculture and Livestock, IPARD Managing Authority Annual Report. June, Anonymous, 2017b. IPARD Monitoring Tables IPARD I Final Implementation Report. Annex IV. GTHB, el Müd. Anonymous, ipard_en 22