SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI EKONOMİK BÜLTEN T Ü R K İ Y E. Mayıs 2019 Sayı:1

Transkript

1 SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI EKONOMİK BÜLTEN T Ü R K İ Y E Mayıs 2019 Sayı:1

2 İçindekiler Sayfa Konu 1 ÖZET 8 TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ, MAYIS YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, MAYIS FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI, NİSAN DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ, MART SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ, MART TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ, MART CİRO ENDEKSLERİ, MART İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ, ŞUBAT KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ, NİSAN YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ, MART TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ, MAYIS EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS MOTORLU KARA TAŞITLARI, NİSAN DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ, NİSAN 2019 Kaynak: TÜİK i

3 ÖZET 1

4 ÖZET 1.TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %1,69 arttı TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,69, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,00, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,50 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,39 artış gerçekleşti. Aylık en yüksek artış %6,77 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Nisan ayında endekste yer alan gruplardan, giyim ve ayakkabıda %5,36, ev eşyasında %2,65, çeşitli mal ve hizmetlerde %1,94 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %1,40 artış gerçekleşti. 2.YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %2,98 arttı Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %2,98, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,18, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,12 ve on iki aylık ortalamalara göre %32,24 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,45, imalat sanayi sektöründe %2,86, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe %4,96 ve su temini sektöründe %0,36 artış olarak gerçekleşti. Aylık en fazla artış ham petrol ve doğal gazda gerçekleşti Bir önceki aya göre en fazla artış; %17,12 ile ham petrol ve doğal gaz, %8,83 ile tütün ürünleri, %7,40 ile kok ve rafine petrol ürünleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık içecekler %0,86, ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) %0,29 ile bir önceki aya göre azalan alt sektörler oldu. 3.FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI, NİSAN 2019 Aylık en yüksek reel getiri Amerikan Doları'nda oldu En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %2,35, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %3,65 oranlarıyla Amerikan Doları'nda gerçekleşti. Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri Amerikan Doları'nda gerçekleşti Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde Amerikan Doları; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %8,91, TÜFE ile indirgendiğinde ise %18,59 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu. Diğer taraftan, BIST 100 endeksi Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %33,35, TÜFE ile indirgendiğinde ise %27,42 oranlarıyla yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. 4.DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ, MART 2019 İhracat birim değer endeksi %6,3 azaldı İhracat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %3,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %5,5, yakıtlarda %0,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %6,7 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %6 azaldı. İthalat birim değer endeksi %1,7 azaldı İthalat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %1,8, ham maddelerde (yakıt hariç) %8,1 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4 azalırken, yakıtlarda %7,8 arttı. İthalat birim değer endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %2,3 azaldı. 2

5 5.SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ, MART 2019 Sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,2 azaldı Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Mart ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,2 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %2,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,7 azaldı. Sanayi üretimi bir önceki aya göre %2,1 arttı Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Mart ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %4,1 ve imalat sanayi sektörü endeksi %2,2 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,6 azaldı. 6.TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Tarım- ÜFE Nisan ayında %1,09 arttı Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım - ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,09, bir önceki yılın Aralık ayına göre %14,44, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %18,12 artış gösterdi. 7.PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ, MART 2019 Perakende satış hacmi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,8 azaldı Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,8 azaldı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %0,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %5,4, otomotiv yakıtı satışları %4,1 azaldı. Perakende satış hacmi bir önceki aya göre %1 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %1 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %1,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %1,7 artarken, otomotiv yakıtı satışları %0,8 azaldı. 8.CİRO ENDEKSLERİ, MART 2019 Toplam ciro %20,8 arttı Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %20,8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,5 arttı. Sanayi sektöründe ciro %25,8 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,3 arttı. İnşaat sektöründe ciro %16,2 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %16,2 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi ise bir önceki aya göre %11,6 arttı. Ticaret sektöründe ciro %17 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %17 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,1 arttı. Hizmet sektöründe ciro %24,7 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %24,7 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi ise bir önceki aya göre %4,2 arttı. 3

6 9.İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ, ŞUBAT 2019 İşsizlik oranı %14,7 seviyesinde gerçekleşti Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 376 bin kişi artarak 4 milyon 730 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 4,1 puanlık artış ile %14,7 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4,4 puanlık artış ile %16,9 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 7,1 puanlık artış ile %26,1 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 4,1 puanlık artış ile %15,0 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı %44,8 oldu İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Şubat döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 811 bin kişi azalarak 27 milyon 355 bin kişi, istihdam oranı ise 1,8 puanlık azalış ile %44,8 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 296 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 514 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin %17,1'i tarım, %19,7'si sanayi, %5,4'ü inşaat, %57,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,6 puan, sanayi sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,3 puan, inşaat sektörünün payı 1,6 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 2,4 puan arttı. Kayıt dışı çalışanların oranı %33,5 olarak gerçekleşti Şubat 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puan artarak %33,5 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puan artarak %22,8 oldu. 10.KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ, NİSAN 2019 Türkiye'de 2019 Nisan ayında konut satıldı Türkiye genelinde konut satışları 2019 Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %18,1 oranında azalarak oldu. Konut satışlarında, İstanbul konut satışı ve %18,3 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u, konut satışı ve %8,9 pay ile Ankara, konut satışı ve %5,7 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 6 konut ile Hakkari, 13 konut ile Ardahan ve 32 konut ile Bayburt oldu. Yabancılara 2019 yılı Nisan ayında konut satışı gerçekleşti Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %82,1 artarak oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Nisan 2019'da ilk sırayı konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 676 konut satışı ile Antalya, 210 konut satışı ile Ankara, 201 konut satışı ile Bursa ve 142 konut satışı ile Yalova izledi. 11.YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Yurt dışı üretici fiyat endeksi aylık %4,93 arttı Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %4,93, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,54, bir önceki yılın aynı ayına göre %33,43 ve on iki aylık ortalamalara göre %40,62 artış gösterdi. 12.İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ, MART 2019 İnşaat maliyet endeksi aylık %1,47 arttı İnşaat maliyet endeksi (İME), 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %1,47, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,95 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,02, işçilik endeksi %0,27 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,16, işçilik endeksi %26,48 arttı. Bina inşaatı maliyet endeksi aylık %1,27 arttı Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %1,27, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,97 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %1,83, işçilik endeksi %0,11 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,12, işçilik endeksi %26,66 arttı. 4

7 13.TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS 2019 Tüketici güven endeksi 55,3 oldu Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Mayıs ayında bir önceki aya göre %13 oranında azaldı; Nisan ayında 63,5 olan endeks Mayıs ayında 55,3 oldu. Hanenin maddi durum beklentisi endeksi 73,9 oldu Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Nisan ayında 82,2 iken, Mayıs ayında %10,1 oranında azalarak 73,9 oldu. Genel ekonomik durum beklentisi endeksi 70,1 oldu Genel ekonomik durum beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 82,4 iken, Mayıs ayında %14,9 oranında azalarak 70,1 oldu. İşsiz sayısı beklentisi endeksi 56,3 oldu İşsiz sayısı beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 63,5 iken Mayıs ayında %11,3 oranında azalarak 56,3 oldu. Tasarruf etme ihtimali endeksi 20,8 oldu Tasarruf etme ihtimali endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 26 iken, Mayıs ayında %20,3 oranında azalarak 20,8 oldu. 14.SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ, MAYIS 2019 Hizmet sektörü güven endeksi 79,4 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Nisan ayında 83,1 iken, Mayıs ayında %4,4 oranında azalarak 79,4 oldu. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu, hizmetlere olan talep ve hizmetlere olan talep beklentisi endeksleri sırasıyla %4,8, %3,7 ve %4,7 azalarak 75,1, 73,2 ve 90 değerlerini aldı. Perakende ticaret sektörü güven endeksi 89,9 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Mayıs ayında %0,7 oranında azalarak 89,9 oldu. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %3,7 ve %0,3 azalarak 73,3 ve 87,6 değerlerini aldı. Mevcut mal stok seviyesi endeksi ise %1,1 artarak 109 oldu. İnşaat sektörü güven endeksi 49,8 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 53,9 iken, Mayıs ayında %7,7 oranında azalarak 49,8 oldu. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksleri sırasıyla %5,9 ve %8,8 azalarak 38,4 ve 61,2 değerlerini aldı. 15.EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS 2019 Ekonomik güven endeksi 77,5 oldu Ekonomik güven endeksi Nisan ayında 84,7 iken, Mayıs ayında %8,5 oranında azalarak 77,5 oldu. Ekonomik güven endeksindeki azalış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Mayıs ayında tüketici güven endeksi 55,3 değerine, reel kesim güven endeksi 94,7 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 79,4 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 89,9 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi 49,8 değerine geriledi. 5

8 16.MOTORLU KARA TAŞITLARI, NİSAN 2019 Trafiğe kayıtlı araç sayısı Nisan ayı sonu itibarıyla oldu Nisan ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 23 milyon 8 bin 927 adet taşıtın %54,2'sini otomobil, %16,4'ünü kamyonet, %14,1'ini motosiklet, %8,2'sini traktör, %3,7'sini kamyon, %2,1'ini minibüs, %1'ini otobüs, %0,3'ünü ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Nisan ayında adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan toplam 54 bin 322 taşıt içinde otomobil %55,1 ile ilk sırada yer aldı. Bunu sırasıyla %25,4 ile motosiklet, %11,4 ile kamyonet, %4,6 ile traktör takip etti. Taşıtların %3,5'ini ise minibüs, otobüs, kamyon ve özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %7,5 azaldı Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %7,5 azaldı. Bu azalış otomobilde %8,5, minibüste %44,7, otobüste %22,6, kamyonette %18,2, motosiklette %1,1 olarak gerçekleşti. Kamyonda %10,7, özel amaçlı taşıtlarda %59, traktörde ise %5,2 artış oldu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayına göre %44,2 azaldı Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısında %44,2 azalış gerçekleşti. Bu azalış otomobilde %45,7, minibüste %76,5, otobüste %56,7, kamyonette %50, kamyonda %60,9, motosiklette %28,5, traktörde ise %56 olarak gerçekleşti. Özel amaçlı taşıtlarda %95,3 artış oldu. 17.DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ, NİSAN 2019 İhracat %4,6 arttı, ithalat %15,1 azaldı Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2019 yılı Nisan ayında, 2018 yılının aynı ayına göre %4,6 artarak 14 milyar 480 milyon dolar, ithalat %15,1 azalarak 17 milyar 462 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı %55,6 azaldı Nisan ayında dış ticaret açığı %55,6 azalarak 2 milyar 982 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2018 Nisan ayında %67,4 iken, 2019 Nisan ayında %82,9'a yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %3,8 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Nisan ayında bir önceki aya göre ihracat %3,8, ithalat %2,4 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2019 yılı Nisan ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %1,5 arttı, ithalat %17,9 azaldı. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu Almanya'ya yapılan ihracat 2019 Nisan ayında 1 milyar 243 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 819 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 777 milyon dolar ile İtalya ve 754 milyon dolar ile Irak takip etti. Rusya'dan yapılan ithalat, 2019 yılı Nisan ayında 1 milyar 861 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 458 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 454 milyon dolar ile Almanya ve 925 milyon dolar ile ABD izledi. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %3,2 oldu Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Nisan ayında ISIC Rev.3'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %95'tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,2'dir.İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %75,5'tir. Nisan ayında yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,9'dur. 6

9 ENDEKSLER 7

10 1.TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %1,69 arttı TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,69, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,00, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,50 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,39 artış gerçekleşti. Aylık en yüksek artış %6,77 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Nisan ayında endekste yer alan gruplardan, giyim ve ayakkabıda %5,36, ev eşyasında %2,65, çeşitli mal ve hizmetlerde %1,94 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %1,40 artış gerçekleşti. Aylık düşüş gösteren tek grup %0,30 ile haberleşme oldu Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Nisan ayında endekste yer alan gruplardan sadece haberleşme grubunda %0,30 oranında düşüş gerçekleşti. Yıllık en fazla artış %31,86 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası %27,64, çeşitli mal ve hizmetler %27,47, sağlık %19,75 ve lokanta ve oteller %19,58 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık %1,45 arttı İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,45, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,77, bir önceki yılın aynı ayına göre %16,78 ve on iki aylık ortalamalara göre %18,48 artış gerçekleşti. Nisan 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 42 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 294 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 82 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti. Tüketici fiyat endeksi, Nisan 2019 [2003=100] 8

11 9

12 2.YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %2,98 arttı Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %2,98, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,18, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,12 ve on iki aylık ortalamalara göre %32,24 artış gösterdi. Yurt içi üretici fiyat endeksi değişim oranları, Nisan 2019 [2003=100] Yurt içi üretici fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı, Nisan 2019 [2003=100] Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,45, imalat sanayi sektöründe %2,86, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe %4,96 ve su temini sektöründe %0,36 artış olarak gerçekleşti. Yurt içi üretici fiyat endeksi ve değişim oranları, Nisan 2019 [2003=100] Aylık en fazla artış ham petrol ve doğal gazda gerçekleşti Bir önceki aya göre en fazla artış; %17,12 ile ham petrol ve doğal gaz, %8,83 ile tütün ürünleri, %7,40 ile kok ve rafine petrol ürünleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık içecekler %0,86, ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) %0,29 ile bir önceki aya göre azalan alt sektörler oldu. Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış enerjide gerçekleşti Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Nisan ayında aylık ve yıllık en fazla artış enerjide gerçekleşti. Yurt içi üretici fiyat endeksi ana sanayi grupları ve değişim oranları, Nisan 2019 [2003=100] 10

13 3.FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI, NİSAN 2019 Aylık en yüksek reel getiri Amerikan Doları'nda oldu En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %2,35, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %3,65 oranlarıyla Amerikan Doları'nda gerçekleşti. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Euro %1,73 ve külçe altın %0,94 oranında yatırımcısına kazandırırken; mevduat faizi (brüt) %1,46, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %6,75 ve BIST 100 endeksi %7,52 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde Euro %3,02 ve külçe altın %2,22 oranında yatırımcısına kazandırırken; mevduat faizi (brüt) %0,21, DİBS %5,57 ve BIST 100 endeksi %6,34 oranında yatırımcısına kaybettirdi. Amerikan Doları üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %2,36, TÜFE ile indirgendiğinde ise %4,16 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; DİBS, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %6,40, TÜFE ile indirgendiğinde ise %4,75 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Altı aylık değerlendirmeye göre DİBS; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %12,04, TÜFE ile indirgendiğinde ise %10,02 oranında yatırımcısına en yüksek kazancı sağlayan yatırım aracı oldu. Aynı dönemde Euro, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %3,88, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,61 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri Amerikan Doları'nda gerçekleşti Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde Amerikan Doları; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %8,91, TÜFE ile indirgendiğinde ise %18,59 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu. Diğer taraftan, BIST 100 endeksi Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %33,35, TÜFE ile indirgendiğinde ise %27,42 oranlarıyla yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Finansal yatırım araçlarının aylık reel getiri oranları, Nisan

14 4.DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ, MART 2019 İhracat birim değer endeksi %6,3 azaldı İhracat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %3,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %5,5, yakıtlarda %0,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %6,7 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %6 azaldı. İthalat birim değer endeksi %1,7 azaldı İthalat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %1,8, ham maddelerde (yakıt hariç) %8,1 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4 azalırken, yakıtlarda %7,8 arttı. İthalat birim değer endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %2,3 azaldı. Dış ticaret endeksleri, Mart 2019 [2010=100] İhracat miktar endeksi %6,2 arttı İhracat miktar endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,2 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %3,9, yakıtlarda %83,1 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %6,4 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %5,5 azaldı. İhracat miktar endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %9,2 arttı. İthalat miktar endeksi %16,3 azaldı İthalat miktar endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %16,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %2,9, ham maddelerde (yakıt hariç) %0,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %22,7 azalırken, yakıtlarda %2,6 arttı. İthalat miktar endeksi 2019 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %18,9 azaldı. 12

15 Dış ticaret miktar endeksleri, Mart 2019 [2010=100] Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %2,9 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Şubat ayında 161,1 olan ihracat miktar endeksi %2,9 artarak, 2019 Mart ayında 165,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2018 Mart ayında 161,3 olan ihracat miktar endeksi %10 artarak, 2019 Mart ayında 177,4 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %0,5 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Şubat ayında 121,2 olan ithalat miktar endeksi %0,5 azalarak, 2019 Mart ayında 120,6 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2018 Mart ayında 148,7 olan ithalat miktar endeksi %14,6 azalarak, 2019 Mart ayında 127 oldu. Dış ticaret haddi 2019 yılı Mart ayında 101 olarak gerçekleşti İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2018 yılı Mart ayında 105,8 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 4,8 puan azalarak, 2019 yılı Mart ayında 101 oldu. Dış ticaret haddi, 2019 yılı birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre 4 puan azalarak 101,3 oldu. 13

16 5.SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ, MART 2019 Sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,2 azaldı Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Mart ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,2 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %2,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,7 azaldı. Sanayi üretimi bir önceki aya göre %2,1 arttı Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Mart ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %4,1 ve imalat sanayi sektörü endeksi %2,2 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,6 azaldı. Sanayi üretimi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,8 azaldı 2019 yılı birinci çeyreğinde takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,8 azaldı. Bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise %1,7 arttı. 14

17 6.TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Tarım- ÜFE Nisan ayında %1,09 arttı Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım - ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,09, bir önceki yılın Aralık ayına göre %14,44, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %18,12 artış gösterdi. Bir önceki aya göre değişim; tarım ve avcılık ürünlerinde %1,06, ormancılık ürünlerinde %4,43 artış, balıkçılıkta ise %0,06 azalış gerçekleşti. Aylık en fazla artış tek yıllık bitkisel ürünler ana grubunda gerçekleşti Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim; tek yıllık bitkisel ürünlerde %1,62, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde %0,67 ve çok yıllık bitkisel ürünlerde %0,33 artış gerçekleşti. Alt tarım gruplarından sebzeler bir önceki aya göre %2,06 arttı Alt tarım gruplarından; çeltik %6,18, koyun ve keçi, canlı; bunların işlenmemiş süt ve yapağıları %1,53, tahıllar, baklagiller ve yağlı tohumlar %1,47 artış, yağlı meyveler %2,07, canlı kümes hayvanları ve yumurtalar %0,91, lifli bitkiler %3,01 azalış gösterdi. Nisan 2019'da endekste kapsanan 77 maddeden; 3 madde bu ay endekse girerken, 47 maddenin fiyatlarında artış, 18 maddenin fiyatlarında azalış, 9 maddenin fiyatlarında ise değişim olmamıştır. Tarım ÜFE yıllık değişim, [2015=100] 15

18 7.PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ, MART 2019 Perakende satış hacmi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,8 azaldı Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,8 azaldı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %0,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %5,4, otomotiv yakıtı satışları %4,1 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış perakende satış hacmi yıllık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] Perakende satış hacmi bir önceki aya göre %1 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %1 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %1,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %1,7 artarken, otomotiv yakıtı satışları %0,8 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış perakende satış hacmi aylık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] Perakende ciro bir önceki yılın aynı ayına göre %16,3 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış cari fiyatlarla perakende ciro 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %16,3 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %19, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %15,8, otomotiv yakıtı satışları %13,8 arttı. 16

19 Perakende ciro bir önceki aya göre %3 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış cari fiyatlarla perakende ciro 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %3 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %2, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %3,7, otomotiv yakıtı satışları %2,7 arttı. Perakende satış endeksleri, Mart 2019 [2015=100] 17

20 8.CİRO ENDEKSLERİ, MART 2019 Toplam ciro %20,8 arttı Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %20,8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,5 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro yıllık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro aylık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] Sanayi sektöründe ciro %25,8 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,3 arttı. İnşaat sektöründe ciro %16,2 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %16,2 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi ise bir önceki aya göre %11,6 arttı. Ticaret sektöründe ciro %17 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %17 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,1 arttı. 18

21 Hizmet sektöründe ciro %24,7 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %24,7 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi ise bir önceki aya göre %4,2 arttı. Ciro endeksleri ve değişim oranları, Mart 2019 [2015=100] 19

22 9.İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ, ŞUBAT 2019 İşsizlik oranı %14,7 seviyesinde gerçekleşti Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 376 bin kişi artarak 4 milyon 730 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 4,1 puanlık artış ile %14,7 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4,4 puanlık artış ile %16,9 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 7,1 puanlık artış ile %26,1 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 4,1 puanlık artış ile %15,0 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı %44,8 oldu İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Şubat döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 811 bin kişi azalarak 27 milyon 355 bin kişi, istihdam oranı ise 1,8 puanlık azalış ile %44,8 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 296 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 514 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin %17,1'i tarım, %19,7'si sanayi, %5,4'ü inşaat, %57,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,6 puan, sanayi sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,3 puan, inşaat sektörünün payı 1,6 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 2,4 puan arttı. İşgücüne katılma oranı %52,5 olarak gerçekleşti İşgücü 2019 yılı Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 564 bin kişi artarak 32 milyon 84 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,3 puanlık artış ile %52,5 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,1 puanlık azalış ile %71,4, kadınlarda ise 0,7 puanlık artışla %34,0 olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri, Şubat 2018, Şubat 2019 Kayıt dışı çalışanların oranı %33,5 olarak gerçekleşti Şubat 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puan artarak %33,5 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puan artarak %22,8 oldu. Kamu istihdamı %21,6 arttı Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın derlediği verilere göre, 2019 yılı I. döneminde toplam kamu istihdamı 2018 yılının aynı dönemine göre %21,6 oranında artarak 4 milyon 517 bin kişi oldu. Bu artışta, daha önce kamu istihdamında yer almayan taşeronların kamu çalışanı statüsüne (sürekli işçi) geçmesi etkili oldu. 20

23 Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı %46,0, işsizlik oranı %13,6 oldu Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 68 bin kişi artarak 28 milyon 85 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı 0,1 puan artarak %46,0 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 113 bin kişi artarak 4 milyon 417 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,3 puan artarak %13,6 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı 0,2 puan artarak %53,2 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 23 bin, sanayi sektöründe 4 bin, inşaat sektöründe 14 bin kişi azalırken, hizmet sektöründe 108 bin kişi arttı. Mevsim etkisinden arındırılmış temel işgücü göstergeleri, Şubat 2018 Şubat

24 10.KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ, NİSAN 2019 Türkiye'de 2019 Nisan ayında konut satıldı Türkiye genelinde konut satışları 2019 Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %18,1 oranında azalarak oldu. Konut satışlarında, İstanbul konut satışı ve %18,3 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u, konut satışı ve %8,9 pay ile Ankara, konut satışı ve %5,7 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 6 konut ile Hakkari, 13 konut ile Ardahan ve 32 konut ile Bayburt oldu. Konut satış sayıları, İpotekli konut satışları 2019 Nisan ayında olarak gerçekleşti Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %61,3 oranında azalış göstererek oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %12,8 olarak gerçekleşti. İpotekli satışlarda İstanbul konut satışı ve %18,9 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satış payının en yüksek olduğu il %27,4 ile Artvin oldu. Diğer satış türleri sonucunda konut el değiştirdi Diğer konut satışları Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre %2,1 oranında azalarak oldu. Diğer konut satışlarında İstanbul konut satışı ve %18,3 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı %86,8 oldu. Ankara diğer konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı konut satışı ile İzmir izledi. Diğer konut satışının en az olduğu il 6 konut ile Hakkari oldu. Satış şekline göre konut satışı, Nisan 2019 Satış durumuna göre konut satışı, Nisan 2019 Konut satışlarında konut ilk defa satıldı Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %29,6 azalarak oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %39,6 oldu. İlk satışlarda İstanbul konut satışı ve %19,2 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul'u konut satışı ile Ankara ve konut satışı ile İzmir izledi. İkinci el konut satışlarında konut el değiştirdi Türkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %8,3 azalış göstererek oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul konut satışı ve %17,8 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı %58,5 oldu. Ankara konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı konut satışı ile İzmir izledi. 22

25 Yabancılara 2019 yılı Nisan ayında konut satışı gerçekleşti Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %82,1 artarak oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Nisan 2019'da ilk sırayı konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 676 konut satışı ile Antalya, 210 konut satışı ile Ankara, 201 konut satışı ile Bursa ve 142 konut satışı ile Yalova izledi. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldı Nisan ayında Irak vatandaşları Türkiye'den 533 konut satın aldı. Irak'ı sırasıyla, 395 konut ile Suudi Arabistan, 332 konut ile İran, 202 konut ile Kuveyt ve Rusya Federasyonu izledi. 23

26 11.YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, NİSAN 2019 Yurt dışı üretici fiyat endeksi aylık %4,93 arttı Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), 2019 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %4,93, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,54, bir önceki yılın aynı ayına göre %33,43 ve on iki aylık ortalamalara göre %40,62 artış gösterdi. Sanayinin iki sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %4,71, imalat sanayi sektöründe ise %4,93 artış olarak gerçekleşti. Yurt dışı üretici fiyat endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı, Nisan 2019 [2010=100] Aylık en fazla artış kok ve rafine petrol ürünlerinde gerçekleşti Bir önceki aya göre en fazla artış; %17,81 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %6,19 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler, %5,59 ile mobilya sektöründe gerçekleşti. Ana sanayi gruplarında en fazla aylık artış enerji mallarında gerçekleşti Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Nisan ayında en fazla aylık ve en fazla yıllık artış enerji mallarında gerçekleşti. Yurt dışı üretici fiyat endeksi ve değişim oranları, Nisan 2019 [2010=100] 24

27 12.İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ, MART 2019 İnşaat maliyet endeksi aylık %1,47 arttı İnşaat maliyet endeksi (İME), 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %1,47, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,95 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,02, işçilik endeksi %0,27 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,16, işçilik endeksi %26,48 arttı. İnşaat maliyet endeksi, yıllık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] Bina inşaatı maliyet endeksi aylık %1,27 arttı Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %1,27, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,97 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %1,83, işçilik endeksi %0,11 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,12, işçilik endeksi %26,66 arttı. Bina inşaatı maliyet endeksi, yıllık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] 25

28 Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi aylık %2,11 arttı Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre %2,11, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,88 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,64, işçilik endeksi %0,85 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,33, işçilik endeksi %25,79 arttı. Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, yıllık değişim oranı, Mart 2019 [2015=100] İnşaat maliyet endeksi ve değişim oranları, Mart 2019 [2015=100] 26

29 13.TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS 2019 Tüketici güven endeksi 55,3 oldu Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Mayıs ayında bir önceki aya göre %13 oranında azaldı; Nisan ayında 63,5 olan endeks Mayıs ayında 55,3 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Mayıs 2019 Hanenin maddi durum beklentisi endeksi 73,9 oldu Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Nisan ayında 82,2 iken, Mayıs ayında %10,1 oranında azalarak 73,9 oldu. Genel ekonomik durum beklentisi endeksi 70,1 oldu Genel ekonomik durum beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 82,4 iken, Mayıs ayında %14,9 oranında azalarak 70,1 oldu. İşsiz sayısı beklentisi endeksi 56,3 oldu İşsiz sayısı beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 63,5 iken Mayıs ayında %11,3 oranında azalarak 56,3 oldu. Tasarruf etme ihtimali endeksi 20,8 oldu Tasarruf etme ihtimali endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Nisan ayında 26 iken, Mayıs ayında %20,3 oranında azalarak 20,8 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, alt endeksleri ve değişim oranları, Mayıs

30 14.SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ, MAYIS 2019 Hizmet sektörü güven endeksi 79,4 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Nisan ayında 83,1 iken, Mayıs ayında %4,4 oranında azalarak 79,4 oldu. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu, hizmetlere olan talep ve hizmetlere olan talep beklentisi endeksleri sırasıyla %4,8, %3,7 ve %4,7 azalarak 75,1, 73,2 ve 90 değerlerini aldı. Perakende ticaret sektörü güven endeksi 89,9 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Mayıs ayında %0,7 oranında azalarak 89,9 oldu. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %3,7 ve %0,3 azalarak 73,3 ve 87,6 değerlerini aldı. Mevcut mal stok seviyesi endeksi ise %1,1 artarak 109 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endeksleri, Mayıs 2019 İnşaat sektörü güven endeksi 49,8 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 53,9 iken, Mayıs ayında %7,7 oranında azalarak 49,8 oldu. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksleri sırasıyla %5,9 ve %8,8 azalarak 38,4 ve 61,2 değerlerini aldı. Mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endeksleri, alt endeksleri ve değişim oranları, Mayıs

31 15.EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ, MAYIS 2019 Ekonomik güven endeksi 77,5 oldu Ekonomik güven endeksi Nisan ayında 84,7 iken, Mayıs ayında %8,5 oranında azalarak 77,5 oldu. Ekonomik güven endeksindeki azalış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Mayıs ayında tüketici güven endeksi 55,3 değerine, reel kesim güven endeksi 94,7 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 79,4 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 89,9 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi 49,8 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksi, Mayıs 2019 Ekonomik güven endeksi, sektörel endeksler ve değişim oranları, Mayıs

32 16.MOTORLU KARA TAŞITLARI, NİSAN 2019 Trafiğe kayıtlı araç sayısı Nisan ayı sonu itibarıyla oldu Nisan ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 23 milyon 8 bin 927 adet taşıtın %54,2'sini otomobil, %16,4'ünü kamyonet, %14,1'ini motosiklet, %8,2'sini traktör, %3,7'sini kamyon, %2,1'ini minibüs, %1'ini otobüs, %0,3'ünü ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Nisan ayında adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan toplam 54 bin 322 taşıt içinde otomobil %55,1 ile ilk sırada yer aldı. Bunu sırasıyla %25,4 ile motosiklet, %11,4 ile kamyonet, %4,6 ile traktör takip etti. Taşıtların %3,5'ini ise minibüs, otobüs, kamyon ve özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %7,5 azaldı Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %7,5 azaldı. Bu azalış otomobilde %8,5, minibüste %44,7, otobüste %22,6, kamyonette %18,2, motosiklette %1,1 olarak gerçekleşti. Kamyonda %10,7, özel amaçlı taşıtlarda %59, traktörde ise %5,2 artış oldu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayına göre %44,2 azaldı Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısında %44,2 azalış gerçekleşti. Bu azalış otomobilde %45,7, minibüste %76,5, otobüste %56,7, kamyonette %50, kamyonda %60,9, motosiklette %28,5, traktörde ise %56 olarak gerçekleşti. Özel amaçlı taşıtlarda %95,3 artış oldu. Trafikteki toplam taşıt sayısı Ocak-Nisan döneminde adet arttı Ocak-Nisan döneminde 213 bin 541 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı, 70 bin 535 adet taşıtın ise trafikten kaydı silindi. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı 143 bin 6 adet arttı. Nisan ayında adet taşıtın devri yapıldı Devri (1) yapılan toplam 661 bin 504 adet taşıt içinde otomobil %70,8 ile ilk sırada yer aldı. Otomobili sırasıyla %16,3 ile kamyonet, %5 ile motosiklet, %3 ile traktör takip etti. Nisan ayında devri yapılan taşıtların %4,9'unu ise minibüs, otobüs, kamyon ve özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. 30

33 Trafiğe kayıtlı LPG'li otomobil oranı %37,7 oldu Nisan ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 12 milyon 475 bin 682 adet otomobilin %37,7'si LPG, %37,2'si dizel, %24,7'si benzin yakıtlı olup, %0,1'i elektrikli veya hibrittir. Yakıt türü bilinmeyen (2) otomobillerin oranı ise %0,3'tür. Nisan ayında adet otomobilin trafiğe kaydı yapıldı Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan 29 bin 927 adet otomobilin %18'inin Fiat, %16,1'inin Renault, %8,7'sinin Volkswagen, %6,9'unun Peugeot, %6'sının Hyundai, %5,4'ünün Toyota, %5,1'inin Ford, %4,2'sinin Dacia, %4'ünün Honda, %3,8'inin Nissan olduğu, %21,9'unun ise diğer markalardan oluştuğu görüldü. Trafiğe en fazla motor silindir hacimli otomobillerin kaydı yapıldı Ocak-Nisan döneminde trafiğe kaydı yapılan 125 bin 510 adet otomobilin %38,1'i , %27,2'si , %16,8'i , %11,3'ü 1300 ve altı, %5,4'ü , %1'i 2001 ve üstü motor silindir hacmine sahiptir. Trafiğe en fazla beyaz renkli otomobillerin kaydı yapıldı Ocak-Nisan döneminde trafiğe kaydı yapılan 125 bin 510 adet otomobilin %53,4'ü beyaz, %23,6'sı gri, %7,2'si siyah ve %5,6'sı kırmızı iken %10,2'si diğer renklerdedir. 31

34 17.DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ, NİSAN 2019 İhracat %4,6 arttı, ithalat %15,1 azaldı Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2019 yılı Nisan ayında, 2018 yılının aynı ayına göre %4,6 artarak 14 milyar 480 milyon dolar, ithalat %15,1 azalarak 17 milyar 462 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı %55,6 azaldı Nisan ayında dış ticaret açığı %55,6 azalarak 2 milyar 982 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2018 Nisan ayında %67,4 iken, 2019 Nisan ayında %82,9'a yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %3,8 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Nisan ayında bir önceki aya göre ihracat %3,8, ithalat %2,4 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2019 yılı Nisan ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %1,5 arttı, ithalat %17,9 azaldı. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu Almanya'ya yapılan ihracat 2019 Nisan ayında 1 milyar 243 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 819 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 777 milyon dolar ile İtalya ve 754 milyon dolar ile Irak takip etti. Rusya'dan yapılan ithalat, 2019 yılı Nisan ayında 1 milyar 861 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 458 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 454 milyon dolar ile Almanya ve 925 milyon dolar ile ABD izledi. 32

35 Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %3,2 oldu Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Nisan ayında ISIC Rev.3'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %95'tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,2'dir.İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %75,5'tir. Nisan ayında yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,9'dur. Genel ticaret sistemine göre ihracat 15 milyar 267 milyon dolar oldu Genel ticaret sistemine göre ihracat 2019 yılı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,3 artarak 15 milyar 267 milyon dolar, ithalat ise %14,8 azalarak 18 milyar 73 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda ihracatın ithalatı karşılama oranı %84,5 oldu. 33

36