BAZI ORGANİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİ İÇİN MİKROBİYAL ESASLI BİYOSENSÖR GELİŞTİRİLMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BAZI ORGANİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİ İÇİN MİKROBİYAL ESASLI BİYOSENSÖR GELİŞTİRİLMESİ"

Transkript

1 T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BAZI ORGANİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİ İÇİN MİKROBİYAL ESASLI BİYOSENSÖR GELİŞTİRİLMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Hatice PALÜZAR Biyokimya Anabilim Dalı Tez Danışmanı Doç. Dr. Ayten SAĞIROĞLU EDİRNE-2009

2 ÖZET Bu çalışmada fenolik bileşiklerin tayin edilmesine yönelik probiyotik bakteri esaslı bir biyosensör geliştirilmesi amaçlandı ve Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus delbrueckii bulgaricus, Streptococcus thermophilus probiyotik bakterilerinin değişik formlarının biyosensör geliştirmede doğal enzim kaynağı olarak kullanılabilirlikleri incelendi. Uygun bulunan probiyotik bakteri formu ile hazırlanan mikrobiyal esaslı biyosensörün optimizasyon ve karakterizasyon çalışmaları gerçekleştirildi. Bu amaçla çalışmalarda substrat olarak kullanılacak fenolik bileşikler belirlendi. Optimizasyon çalışmalarında hazırlanan biyosensörün biyosensör cevapları üzerine ph, tampon konsantrasyonu ve sıcaklığın etkisi incelendi. Ayrıca biyosensörün biyoaktif tabaka bileşenlerini oluşturan probiyotik bakteri, jelatin ve glutaraldehid miktarının biyosensör cevapları üzerine etkisi incelendi. Karakterizasyon çalışmalarında belirlenen optimum koşullarda hazırlanan biyosensörün fenolik bileşiklerin analizi için standart kateşole göre tayin sınırları belirlendi. Ayrıca analiz sonuçlarının tekrarlanabilirliği, operasyonel kararlığı ve depo kararlılığı incelendi. Belirlenen optimum koşullarda hazırlanan biyosensörün çeşitli örneklerdeki fenolik bileşiklerin belirlenmesinde uygulanabilirliği incelendi. Uygun probiyotik bakterinin belirlenmesinde; Lactobacilluslar için uygun olan MRS Broth besi ortamında substrata adapte edilmiş; karışık haldeki Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus themophilus; saflaştırılmış Lactobacillus acidophilus, saflaştırılmış Lactobacillus bulgaricus ve liyofilize formda karışık haldeki Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus themophilus bakterileri kullanılarak biyosensörler hazırlandı. En iyi biyosensör cevabı L. acidophilus, L. bulgaricus ve S. thermophilus u içeren liyofilize form olarak belirlendi. Optimizasyon ve karakterizasyon çalışmalarında; standart olarak kullanılacak fenolik bileşiğin belirlenmesi için orsinol, rezorsin, p-kresol, laktik asit, L-dopa, fenol, kateşol, gallik asit ve pirogallolün hazırlanan biyosensörle verdiği biyosensör cevapları incelendi ve en uygun cevap kateşol ile elde edildi. Optimizasyon çalışmalarında; hazırlanan biyosensörün optimum ph ı 8.0, en uygun tampon sistemi 50 mm fosfat tamponu, optimum sıcaklık 37,5 ºC olarak belirlendi. Biyoaktif tabaka bileşenlerinin optimizasyon çalışmalarında; optimum bakteri miktarı, optimum jelatin miktarı ve optimum glutaraldehit yüzdesi sırasıyla 5 mg, 5 mg ve % 0,625 olarak belirlendi.

3 Karakterizasyon çalışmalarında; belirlenen optimum koşullarda hazırlanan probiyotik esaslı biyosensörün fenolik bileşiklerin tayininde standart olarak kullanılan kateşol için tayin sınırları 0,5 5 mm aralığı olarak belirlendi. Operasyonel karalılığın ve tekrarlanabilirliğin belirlenmesinde; 1 mm standart kateşol için arka arkaya ölçümler alındı. X ort =1,022 mm, standart sapma (S.D.) ± 0,045, varyasyon katsayısı (C.V.) % 4,39 olarak belirlendi. Bu durum hazırlanan biyosensörün, fenolik bileşik tayini için uygun ve kararlı bir sistem olduğunu gösterdi. Geliştirilen biyosensörün depo kararlılığının belirlenmesinde; 22 gün boyunca belirli periyotlarla ölçümler alındı. İlk 10 gün, aktivite korundu. Sonra 18. güne kadar biyosensörün başlangıç aktivitesinin % 20 sini kaybettiği gözlendi. 19 günden sonra, biyosensör hızlı bir şekilde aktivitesini kaybetmeye başladı. Geliştirilen biyosensör kullanılarak yapılan ölçümlere ait standart sapma ve varyasyon katsayıları dikkate alındığında; fenolik bileşik analizi yapılan bütün örneklerde uygulanabileceği görüldü. Anahtar kelimeler: Mikrobiyal biyosensör, fenolik bileşik, probiyotik, Lactobacillus acidophilus

4 ABSTRACT In this study, for the determination of phenolic compounds, a biosensor development based on probiotic bacterium was purposed and for developing a biosensor, suitability of different forms of Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus probiotic bacterium were investigated. The biosensor was prepared by using probiotic bacterium form which was found suitable, and the optimization and characterization conditions of this biosensor were carried out. For this purpose, the phenolic compounds which was used as a substrate in assays was determined. In the optimization studies of the biosensor, the effects of ph, concentration of buffer and temperature on the biosensor response were investigated. Furthermore, for the determination of the effects of bioactive layer materials such as the amount of probiotic bacterium and gelatin, percentage of glutaraldehyde on the biosensor response were investigated. In the characterization studies of the biosensor, determination of phenolic compounds, a biosensor was prepared at the determined optimum working conditions and linear measurement range was determined according to catechol. Besides, repeatability of biosensor responses, operational and storage stability of the biosensor were investigated. For determination of phenolic compounds in various samples, suitability of the biosensor which was prepared in determined optimum conditions, were investigated. For the determination of the suitable probiotic bacterium, mixed form of Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus which was adapted to substrat in Lactobacilli MRS Broth, pure form of Lactobacillus acidophilus and Lactobacillus bulgaricus which were isolated from mixed form in Lactobacilli MRS Broth, liyophilized mixed form of Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus were used and using these bacteriums, biosensors were prepared. The best biosensor response was taken with liyophilized mixed form of L. acidophilus, L. bulgaricus and S. thermophilus. In the optimization and characterization studies, for the determination of a phenolic compounds which was used as a substrate in assays, biosensor responses which were taken with some phenolic compounds such as orsinol, rezorsin, p-cresol, lactic acid, L-dopa, phenol, catechol, gallic acid and pyrogallol were investigated and the most suitable response was obtained with catechol. In the optimization studies, ph 8,0 was selected as optimum ph value for the biosensor and the most suitable buffer system was determined as 50 mm phosphate buffer and optimum temperature was determined as 37,5 ºC. In the optimization studies of bioactive layer, optimum bacterium amount, optimum gelatin amount and optimum percentage of glutaraldehyde were determined as 5 mg, 5 mg and % 0,625, respectively.

5 In the characterization studies, for determination of phenolic compounds, a biosensor was prepared at the determined optimum working conditions and linear measurement range was determined on catechol concentration between 0,5 and 5 mm. For determination of operational stability and repeatability; measurements were done for 1 mm concentration of catechol. X ort =1,022 mm, S.D. ± 0,045, C.V. 4,39 % were determined. This case proved that this biosensor system was suitable and stable for determination of phenolic compounds. For determination of storage stability of developed biosensor, the experiments were carried out periodically during 22 days. The first 10 days, the activity was protected constantly and then up to 18 days it was observed that the biosensor lost 20 % of its initial activity. After 19 days, the biosensor lost its activity rapidly. When the standard devination and the coefficient of variation of the measurements which were done by using developed biosensor were paid attention; suitability of the biosensor were seen for all samples which phenolic compounds analysis were done in. Keywords: Microbial biosensor, phenolic compound, probiotic, Lactobacillus acidophilus

6 TEŞEKKÜR Yüksek lisans eğitimim boyunca kıymetli görüşlerinden yararlandığım, tezimin planlanması ve yürütülmesinde, tezimin her aşamasında yoğun ilgi ve desteğini gördüğüm Sayın Hocam Doç. Dr. Ayten SAĞIROĞLU na sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Tez çalışmamın literatür araştırmalarında ve deneysel çalışmalarımda benden bilgilerini ve yardımlarını esirgemeyen Arş. Gör. Hakkı Mevlüt ÖZCAN a, mikroorganizmalar ve besi yerlerinde çoğaltılması aşamasında yardımlarını aldığım Biyoloji Bölümü Mikrobiyoloji Anabilim Dalından Uzm. Dr. Suzan SARICA ÖKTEN ve Arş. Gör. Burhan ŞEN e, yüksek lisans eğitimim ve tez çalışmalarım aşamasında katkılarını ve yardımlarını esirgemeyen hocalarıma ve manevi desteğini aldığım arkadaşlarıma çok teşekkür ederim. Yüksek lisans eğitimim boyunca her zaman ilgiyle ve sabırla beni destekleyen aileme teşekkürü bir borç bilirim.

7 İÇİNDEKİLER ÖZET.. I ABSTRACT...III TEŞEKKÜR......V İÇİNDEKİLER.VI ŞEKİLLER DİZİNİ..IX TABLOLAR DİZİNİ X KISALTMALAR..XI Sayfa 1. GİRİŞ.1 2. KURAMSAL TEMELLER VE KAYNAK ARAŞTIRMASI Probiyotik Bakteriler Probiyotik bakterilerin özellikleri Probiyotik bakterilerin enzim aktiviteleri Probiyotik bakterilerin fiziksel özellikleri Liyofilize formdaki probiyotik bakterilerin saklama koşulları Fenolik Bileşikler ve Özellikleri Fenolik Bileşiklerin Tayin Edilmelerinin Önemi Atık sularda tayin edilmelerinin önemi Süt ve süt ürünlerinde tayin edilmelerinin önemi Fenolik Bileşiklerin Tayin Yöntemleri Biyosensör Temelli Yöntemler Biyosensörlere genel bakış Biyosensörler ve bileşenleri Biyoajanlar (Biyoaktif tabaka) Sinyal ileticiler (Transduserler) Biyoaktif tabakanın elektrot yüzeyine immobilizasyonu Enzim biyosensörleri Doku biyosensörleri Mikrobiyal biyosensörler. 24

8 2.6. Tezde Kullanılan Biyomateryallere Genel Bakış Lactobacillus acidophilus Lactobacillus dellbrueckii bulgaricus ve Streptococcus thermophilus Jelatin Glutaraldehid MATERYAL VE METOD Materyaller Kimyasallar Cihazlar Metodlar Çözünmüş oksijen probunun çalışma ilkesi Mikrobiyal esaslı biyosensörün hazırlanması Hazırlanan mikrobiyal esaslı biyosensör ile ölçüm ilkesi Mikrobiyal temelli biyosensör için uygun bakterinin seçilmesi Lactobacilluslar için besi ortamının hazırlanması Bakterilerin besi ortamından izolasyonu Uygun bakteri formunun seçilmesi Substrat olarak kullanılacak standart fenolik bileşiğin seçilmesi Mikrobiyal esaslı biyosensörün çalışma koşullarının optimizasyonu ph optimizasyonu Uygun tampon konsantrasyonu Optimum sıcaklık Biyosensörün biyoaktif tabaka materyallerinin optimizasyonu Bakteri miktarının biyosensör cevabına etkisi Jelatin miktarının biyosensör cevabına etkisi Glutaraldehid yüzdesinin biyosensör cevabına etkisi Biyosensörün karakterizasyon çalışmaları Doğrusal ölçüm aralığının belirlenmesi Analiz sonuçlarının tekrarlanabilirliği Operasyonel kararlılık Depo kararlılığı.41

9 Geliştirilen biyosensör ile fenolik bileşiklerin tayin edilebilirliği Sentetik atık suda ve fabrika atık suyunda fenolik bileşiklerin tayini Süt ve süt ürünlerinde fenolik bileşiklerin tayini ARAŞTIRMA BULGULARI Fenolik Bileşiklerin Tayinine Yönelik Uygun Bakterinin Seçilmesi Substrat Olarak Kullanılacak Standart Fenolik Bileşiğin Seçilmesi Mikrobiyal Esaslı Biyosensörün Çalışma Koşullarının Optimizasyonuna İlişkin Bulgular Optimum ph Optimum tampon konsantrasyonu Optimum sıcaklık Biyosensörün Biyoaktif Tabaka Materyallerinin Optimizasyonuna İlişkin Bulgular Bakteri miktarının biyosensör cevabına etkisi Jelatin miktarının biyosensör cevabına etkisi Glutaraldehid yüzdesinin biyosensör cevabına etkisi Biyosensörün Karakterizasyon Çalışmalarına İlişkin Bulgular Kateşol için doğrusal ölçüm aralığı Analiz sonuçlarının tekrarlanabilirliği Operasyonel kararlılık Depo kararlılığı Çeşitli Örneklerde Fenolik Bileşiklerin Tayini SONUÇLAR VE TARTIŞMA KAYNAKLAR...65 ÖZGEÇMİŞ...71

10 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil Sayfa 2.1. Bazı probiyotik bakterilerin mikroskobik görüntüleri Bazı basit fenolik bileşiklerin kimyasal yapıları Polifenol oksidaz enziminin yapısı Kateşolün PPO enzimi ile verdiği reaksiyon Biyosensörün genel şematik gösterimi Biyoajan olarak kullanılan enzim kaynakları Sinyal ileticilerde gerçekleşen değişimler ve ölçüm cihazları Amperometrik esaslı bir biyosensörün şematik gösterimi Biyosensörün biyoaktif tabakasındaki reaksiyonların şematik gösterimi Biyosensörlerin biyoaktif tabakalarında biyoajanların immobilizasyonunda kullanılan genel teknikler Bitki dokuları (A), Bitki dokusu kesiti (B) E. coli Bakterisi Lactobacillus acidophilus L. mikroskobik görüntüleri (a) Lactobacillus bulgaricus, (b) Streptococcus thermophilus Glutaraldehit in yapısı Tezde kullanılan çözünmüş oksijen (DO) esaslı biyosensör düzeneği Geliştirilen biyosensör ile fenolik bileşiklerin tayini için kullanılan süt ürünleri Fenolik bileşik tayini için farklı mikroorganizmaların biyosensör cevapları Farklı fenolik bileşiklerin (2,5 mm) çözünmüş oks. kons.-zaman grafiği Biyosensör cevabı üzerine ph ın etkisi Biyosensör cevabı üzerine tampon konsantrasyonunun etkisi Biyosensör cevabı üzerine sıcaklığın etkisi Biyosensör cevabı üzerine bakteri miktarının etkisi Biyosensör cevabı üzerine jelatin miktarının etkisi Biyosensör cevabı üzerine glutaraldehit yüzdesinin etkisi Kateşol standart grafiği Operasyonel kararlılık Depo kararlılığı 56

11 TABLOLAR DİZİNİ Tablo Sayfa 2.1. Probiyotik olarak kullanılan bakteriler Biyoaffinite ve Biyokatalitik ajanlar ve bunlarla tayin edilen analitler Standart kateşolün tayini için alınan ölçüm sonuçları Çeşitli örneklerde kateşol tayini

12 KISALTMALAR Kısaltmalar Açıklamalar DO Çözünmüş Oksijen (Dissolved oxygen) PPO Polifenoloksidaz S.D. Standart sapma (Standard Devination) C.V. Varyasyon katsayısı (Coefficient of Variation)

13 1. GİRİŞ Dünyada ve ülkemizde 1980 li yıllardan sonra hızlı bir endüstriyel değişim meydana gelmiştir. Bu değişimle birlikte öncelik üretime verilmiş, ancak çevreye verilen atıkların çevre ve canlı hayatı üzerine etkileri pek fazla düşünülmemiştir. Çevreye atılan endüstriyel atıkların artmasıyla birlikte birçok atık türünde doygunluğa ulaşılmış ve zararları görülmeye başlanmıştır. Bu atıklardan en önemlilerinden birisi de fenol ve fenol türevleridir. Bunlar patlayıcı madde, farmasötik, plastik, kâğıt, boya, ilaç, pestisit ve antioksidanların üretimi gibi birçok endüstriyel proseste kullanılırlar (Sokol, 1998). Fenol bileşikleri ve homologlarının çoğu zehirli maddelerdir ve organik kirleticilerin büyük bir grubunu oluştururlar. Fenolik bileşiklerin tayin edilmeleri bu nedenle önem kazanmıştır. Fenolik bileşiklerin bulundukları ortamda miktarlarının belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu bileşiklerin atık sular, içecekler gibi çeşitli ortamlarda tayini, kolorimetrik, florometrik, türbidimetrik, spektrofotometrik ve enzimatik metotlarla yapılmaktadır. Ancak bunlar oldukça zaman alıcı ve pahalı sistemlerdir (Mello ve Kubato, 2002). Bu tip sistemlere kıyasla biyosensörler ile oldukça pratik ve çabuk sonuç veren analizler mümkündür. Biyosensörler, enzim, mikrorganizma, doku gibi biyolojik unsurların uygun bir iletim sistemiyle birleştirilmesiyle oluşan biyoanalitik cihazlardır. Biyosensörlerde enzim kaynağı olarak mikroorganizmaların kullanımı enzim saflaştırılmasının uzun ve pahalı işlemlerini gerektirmediğinden ve enzimler doğal çevresinden ayrılmadığı için daha uzun süre aktivitelerini koruyabileceğinden, saf enzimlerin kullanıldığı biyosensörlere göre daha avantajlı görülmektedirler (D Souza, 2001). Mikrobiyal kaynaklar içerdikleri doğal ürünlerle birlikte bu ürünlerin canlı sistemde dönüşüm reaksiyonlarını katalizleyen enzimleri de bulundururlar. Mikroorganizmaların enzim aktiviteleri genel olarak, etkilediği substratın canlıdaki veya canlının yaşadığı ortamdaki miktarıyla orantılıdır. Mikrobiyal kaynakla

14 hazırlanmış biyosensörler canlı sistemin spesifikliğinin elektronik sinyale dönüşümü yoluyla duyarlı ve kısa sürede sonuç verebilmektedir. Kolay hazırlanır, ucuzdur, tekrar tekrar kullanılabilir. Bu bakımdan enzim kaynağı olarak kullanılabilecek, aktivitesi, işlem kararlığı yüksek olan yeni mikroorganizmaların araştırılması ve uygun olanların biyosensörlerde kullanılabilirliğinin belirlenmesi önemlidir (Telefoncu, 1999a). Biyosensör geliştirilmesinde biyobileşen olarak doğal enzim kaynaklarından mikroorganizmaların kullanıldığı çok sayıda çalışma vardır (Rotariu vd., 2004; Tkac vd., 2002; Srisawasdi vd., 2006). Ancak yapılan literatür taramalarında daha önce biyosensör hazırlamada enzim kaynağı olarak kullanılan probiyotik bakterilerden Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus un kullanıldığı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle tez kapsamında daha önce biyosensör hazırlamada hiç kullanılmamış mikroorganizmaların incelenmiş olması tez çalışmasının önemini arttırmaktadır. Bu tez çalışmasında, fenolik bileşiklerin tayini için probiyotik bakteri esaslı mikrobiyal biyosensör geliştirilmesi amaçlandı. Bu amaçla L. acidophilus, L. bulgaricus ve S. thermophilus u içeren liyofilize form, bu formun lactobacilluslar için uygun olan MRS Broth besi yerinde substrat olarak kullanılan fenolik bileşiğe adapte edilmiş formu, mevcut liyofilize formdan saflaştırılmış L. acidophilus ve L. bulgaricus un ayrı ayrı MRS Broth besi yerinde substrat olarak kullanılan fenolik bileşiğe adapte edilmiş formlarının biyosensör geliştirmede doğal enzim kaynağı olarak kullanılabilirlikleri incelendi. Uygun bulunan probiyotik bakteri formu ile hazırlanan mikrobiyal esaslı biyosensörün optimizasyon ve karakterizasyon çalışmaları gerçekleştirildi. Bu amaçla öncelikle çalışmalarda substrat olarak kullanılacak fenolik bileşik belirlendi. Sonra optimizasyon çalışmalarına geçilerek hazırlanan biyosensörün biyosensör cevapları üzerine ph, tampon konsantrasyonu ve sıcaklığın etkisi, biyosensörün biyoaktif tabaka bileşenlerini oluşturan probiyotik bakteri, jelatin ve glutaraldehid miktarının etkisi incelendi. Karakterizasyon çalışmaları için belirlenen optimum koşullarda hazırlanan biyosensörün fenolik bileşiklerin analizi için standart olarak kullanılan kateşole göre

15 tayin sınırları belirlenerek analiz sonuçlarının tekrarlanabilirliği, operasyonel kararlığı ve depo kararlılığı incelenmiştir. Son olarak geliştirilen probiyotik esaslı biyosensörün süt, süt ürünleri ve atık sularda fenolik bileşiklerin tayini için kullanılabilirliği incelendi.

16 2. KURAMSAL TEMELLER VE KAYNAK ARAŞTIRMASI 2.1. Probiyotik Bakteriler Yeryüzündeki tüm canlılar, çeşitli mikroorganizmalarla iç içe yaşamaktadır. Yeryüzünde insan nüfusu 5 milyar iken mikroorganizma popülasyonu 100 trilyondur (Korkut vd., 2003). Bu nedenle mikroorganizmaların etkileri küçümsenemez. Mikroorganizmalar; şarap, bira, peynir, yoğurt, ekmek, turşu v.b. besinlerin üretimine kadar her yerde mevcuttur. Mikroorganizmalar ile insan sağlığı arasındaki bağlantıya kılavuzluk eden hipotez ise, Bulgar köylülerinin uzun yaşamlarının fermente süt ürünleri tüketimlerinden kaynaklandığını savunan Nobel ödüllü Rus bilim adamı Elie Metchnikoff ( ) tarafından ileri sürülmüştür. Bu hipoteze göre normal bağırsak florası bugün probiyotikler olarak tanımlanan yararlı mikroorganizmalardan etkilenebilmektedir (Doillet ve Langdon, 1994). Metchnikoff tan sonra probiyotikler üzerine sayısız araştırma yapılmış ve probiyotikler oldukça bilimsel ve ticari ilgi odağı olmuşlardır. Bu ilgi özellikle mikroorganizmaların sağlık üzerine olumlu bir katkı göstermesinin ilginçliği ve elde edilebilirliği ile ticari form haline dönüştürülebilmesinin kolaylığı nedeniyle olmuştur. Bilimsel olarak desteklenmiş ve hastalık riskini azaltan Probiyotik mikroorganizmaları içeren mandıra ürünleri (süt, yoğurt ve peynir gibi), et ürünleri, meyve suları ve çikolata gibi değişik fonksiyonel ürünler uzun zamandır marketlerde yerini almıştır Probiyotik bakterilerin özellikleri Probiyotikler; hayvansal canlıların sindirim sistemi ve özellikle bağırsaklarında mikrobiyal dengeyi düzenleyen canlı bakteriler sınıfından mikroorganizmalardır (Surawicz, 2003). Prebiyotikler ise probiyotik bakteriler ile birlikte simbiyotik yaşam

17 sürdüren, polisakkarit esaslı sindirilmeyen yapılardır ve birlikte bulunduğu bakterilerin sayılarını ve aktivitelerini arttırarak faydalı probiyotik etkisini güçlendirirler. Probiyotik bakteriler mide asitliğine diğer bakterilere göre daha dayanıklıdır. Safra tuzuna ve lizozim enzimine daha dirençlidir. Probiyotik bakteriler laktik asit, asetik asit, bakteriyosin gibi antimikrobiyal maddeler üreterek, bağırsaklarda istenmeyen mikroorganizmaların çoğalma hızını kontrol ederler ve doğal floranın denge içinde bulunmasını sağlarlar. Probiyotik bakterilerin önemli özelliklerinden biri de, bağırsak çeperine tutunabilme yeteneğine sahip olmalarıdır. Bu tutunma en önemli ve hatta biyolojik etki gösterebilmeleri için mutlaka olması gereken bir özellik olarak belirtilmiştir. Probiyotik bakteriler, bağırsak çeperine tutunarak patojen mikroorganizmaların tutunmasını engellerler (İnanç vd., 2005). Ayrıca ince ve kalın bağırsaklardaki kötü ve zararlı bakterilerin yerine geçerek, onları kontrol altına alıp, bağışıklık sistemini güçlendirerek birçok hastalığa karşı vücut direncinin artmasına katkıda bulunurlar. Sindirim kanalında sağlıklı bir bakteri dengesi oluşturup, bazı gerekli enzimleri üreterek sindirime katkıda bulunurlar. Laktoz ve protein sindirimini kolaylaştırırlar (Bozdoğan, 2006). Probiyotikler esas olarak laktik asit bakterileridir. Bunun yanında araştırmalar bazı mayaların da probiyotik özelliğe sahip olduğunu göstermiştir (Oh vd., 1995). Probiyotik olarak kullanılan mikroorganizmalar ve mayalar Tablo 2.1 de gösterilmektedir.

18 Tablo 2.1 : Probiyotik olarak kullanılan bakteriler (Bozdoğan, 2006) Lactobacillus Türleri Bifidobacterium Türleri Bacillus Türleri Pediococcus Türleri Streptococcus Türleri Lactobacillus bulgaricus Bifidobacterium adolescentis Bacillus subtilis Pediococcus cerevisiae Streptococcus cremoris Lactobacillus cellebiosus Bifidobacterium bifidum Bacillus pumilus Pediococcus acidilactici Streptococcus thermophilus Lactobacillus lactis Bifidobacterium breve Bacillus lentus Pediococcus pentosaceus Streptococcus intermedius Lactobacillus acidophilus Bifidobacterium infantis Bacillus licheniformis Streptococcus lactis Lactobacillus reuteri Bifidobacterium longum Bacillus coagulans Streptococcus diacetilactis Lactobacillus brevis Bifidobacretium thermophilum Lactobacillus casei Lactobacillus curvatus Lactobacillus fermentum Lactobacillus plantarum Lactobacillus johsonli Lactobacillus rhamnosus Lactobacillus helveticus Lactobacillus salivarius Lactobacillus gasseri Bacteriodes Türleri Propionibacterium Türleri Leuconostoc Türleri Küfler Mayalar Bacteriodes capillus Propionibacterium shermanii Leuconostoc mesenteroides Aspergillus niger Saccharomyces cerevisiae Bacteriodes suis Propionibacterium freudenreichii Aspergillus oryzae Candida torulopsis Bacteriodes ruminicola Bacteriodes amylophilus

19 Probiyotik bakterilerin enzim aktiviteleri Probiyotik bakteriler pek çok enzim içerirler. Bunlardan bazılarının aktivitelerinin oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. Yüksek aktiviteli olduğu belirlenen enzimlerden önemlileri aminopeptidazlar, dipeptidazlar, tripeptidazlar, karboksipeptidazlar, lipazlar, esterazlar, fosfatazlar, peroksidazlar, glukozidazlar, galaktozidazlardır (Shihata ve Shah, 2000). Ayrıca yapılan çalışmalarda probiyotik bakteri içeren süt ve yoğurtlarda mayalanma süresi ile orantılı olarak toplam çözünür fenolik bileşiklerin ve antioksidan maddelerin artış gösterdiği ve buna bağlı olarak bu bileşiklerin metabolizma reaksiyonlarını katalizleyen fenolazlar, polifenolazlar ve antioksidazlar gibi enzimlerin aktivitelerinin de arttığı tespit edilmiştir. Laktik asit bakterilerinin metabolizmalarında kullandıkları ana substratlar malik asit, sitrik asit ve mayalardan arta kalan heksozlar ve pentozlar gibi şekerlerdir (Davis vd., 1985). Glukoz, fruktoz, ksiloz ve arabinoz şekerleri metabolizma sırasında yükseltgenerek laktik asit, asetik asit, etil alkol ve CO 2 e katabolize olurken, sitrik asit ile asetik asit de karbonil maddelere özellikle tereyağı tadına sahip diasetile dönüşür. Ayrıca laktik asit bakterilerinin tanen, antosiyanin gibi fenol bileşenleri üzerindeki aktiviteleri sonucu şarabın tadı ve rengi istenilen değişikliğe uğrar (Geredeli ve Anlı, 2005). Probiyotik bakterilerin çok sayıda enziminin aktivitesinin yüksek oluşu veya aktivitelerinin yükseltilebilmesi hem sağlık hem de enzimatik analizlerde kullanılabilirliği bakımından probiyotik bakterilerin endüstriyel önemini arttırmaktadır. Bu nedenle son yıllarda hızlı bir gelişim gösteren analiz yöntemlerinden biri olan biyosensörlerde de enzim kaynağı olarak kullanılmaktadırlar. Bu amaçla probiyotik mikroorganizmaların kullanıldığı bir biyosensöre örnek ise orto-fosfat ın belirlenmesinde maltoz fosforilaz enzimini içerdiği bilinen Lactobacillus brevis in kullanıldığı bir biyosensördür (Hüwel vd., 1997).

20 Probiyotik bakterilerin fiziksel özellikleri Probiyotik bakteriler morfolojik açıdan çok değişken özellik gösterirler. Temelde üç şekil grubu vardır; a) Kok şekilli, b) Uzun çomak şekilli, c) Kısa çomak şekilli. Bu şekillerin mikroskobik görüntüleri Şekil 2.1 de gösterilmektedir. Bu üç familyanın fizyolojik özellikleri oldukça benzerdir. (a) Kok şekilli (L. acidophilus) (b) Uzun çomak (L. bulgaricus) (c) Kısa çomak (L. casei) Şekil 2.1 : Bazı probiyotik bakterilerin mikroskobik görüntüleri ( Ayrıca tüm üyeler; Gram pozitif ve düşük oranda şeker ihtiva eden ortamda pseudokatalaza sahip suşlar da katalaz negatif olmak üzere ikiye ayrılırlar. Sporolactobacillus inulinus dışındakiler spor oluşturmayan, fakültatif anaerobik, Pediococcus cinsi dışındakiler de yalnız tek düzlemde bölünen ve bazı istisnalar hariç hareketsiz, çubuk veya kok şeklinde bakteriler olarak tanımlanmaktadır (Shape vd., 1966; Şahin, 1990). Fermantasyon yapabilme özelliğine sahip olup asıl fermantasyon ürünü olarak laktik asit üretmektedirler. Katalaz ve sitokromda olduğu gibi Hem grupları içermedikleri halde oksijen varlığında gelişebilen nadir mikroorganizmalardır. Doğal ortamları; süt ve süt ürünleri, işlenmemiş, taze veya çürümüş bitkiler, insan ve hayvanların bağırsak mukozalarıdır (Çon ve Gökalp, 1997).

21 Liyofilize formdaki probiyotik bakterilerin saklama koşulları Probiyotik preparatlar o C de ve kuru yerde depolanmalıdır ve ph 6-7 arasında olmalıdır. Kuvvetli asidik ve bazik ortamda canlılıklarını kaybederler. Bu yüzden ticari preparatlara asidik maddeler karıştırılmamalıdır. Depolanmaları süresince -5 o C civarında soğutucuda, kapalı ambalaj içinde tutulmalı ve ancak raf ömürleri boyunca depolanmalıdırlar. Depolanma süresince Demir ve Bakır başta olmak üzere minerallerle etkileşimleri probiyotiklerin canlılığını kısıtlar. Yüksek konsantrasyonlardaki vitaminler ile etkileşimleri de zararlıdır. Bunlardan başka antioksidan ve antifungal maddeler de probiyotiklerin canlılığını olumsuz etkileyen faktörlerdir (Tannock, 1999) Fenolik Bileşikler ve Özellikleri Fenolik bileşikler, en az bir aromatik halka ve bu halkada çok miktarda hidroksil substitüenti bulunduran bileşiklerin tümüne denir. Bitkiler aleminde en yaygın ve en çok bulunan bileşik sınıfıdır. Bitkilerde, çiçek, yaprak, meyve renkleri, bazı bitkisel kokulardan sorumlu olmaları yanında; bitkileri haşere ve mikroorganizma saldırılarına karşı koruma görevleri de vardır. Ayrıca fenolik bileşikler bitkilerde selülozla birlikte destek dokusunu oluşturan lignin ve tannin polimerlerinin temel monomeridir (Havborne, 1973). Fenolik bileşikler organik kirleticilerin büyük bir grubudurlar. Bunlar patlayıcı madde, farmasötik, plastik, kâğıt, boya, ilaç, pestisit ve antioksidanların üretimi gibi birçok endüstriyel proseste kullanılırlar. Bazı basit fenolik bileşiklerin yapıları Şekil 2.2 de gösterilmektedir.

22 Kateşol, R 1 : OH, R 2 : OH, R 3 : H, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H Rezorsin, R 1 : OH, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H Hidrokinon, R 1 : OH, R 2 : H, R 3 : H, R 4 : OH, R 5 : H, R 6 : H Kaffeik asit, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHCHCOOH Ferulik asit, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : OCH 3, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHCHCOOH p-kumarik asit, R 1 : H, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHCHCOOH Klorojenik asit, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHCHCOOC 6 H 7 COOH Fenol, R 1 : OH, R 2 : H, R 3 : H, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H o-krezol, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : CH 3, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H Tirozin, R 1 : H, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CH 2 CHNH 2 COOH Dihidroksifenilalanin, R 1 : H, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : OH, R 5 : H, R 6 : CH 2 CHNH 2 COOH Anisol, R 1 : H, R 2 : H, R 3 : OCH 3, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H Gallat, R 1 : COOH, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : OH, R 5 : OH, R 6 : H Propil gallat, R 1 : COOH, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : OH, R 5 : OH, R 6 : C 3 H 6 O 4 Bütilenhidroksianisol, R 1 : OH, R 2 : C(CH 3 ) 3, R 3 : H, R 4 : CH 3, R 5 : H, R 6 : C(CH 3 ) 3 Vanilin, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : OCH 3, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHO 3,4-dihidroksibenzaldehit, R 1 : H, R 2 : OH, R 3 : OH, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : CHO Karvacrol, R 1 : CH 3, R 2 : OH, R 3 : H, R 4 : CH(CH 3 ) 2, R 5 : H, R 6 : H Timol, R 1 : CH 3, R 2 : H, R 3 : OH, R 4 : CH(CH 3 ) 2, R 5 : H, R 6 : H Şyringol, R 1 : OCH 3, R 2 : OH, R 3 : OCH 3, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H o-hidroksibenzoik asit, R 1 : COOH, R 2 : OH, R 3 : H, R 4 : H, R 5 : H, R 6 : H Alilfenol, R 1 : OH, R 2 : H, R 3 : H, R 4 : CH 2 CHCH 2, R 5 : H, R 6 : H Şekil 2.2: Bazı basit fenolik bileşiklerin kimyasal yapıları

23 2.3. Fenolik Bileşiklerin Tayin Edilmelerinin Önemi Dünyada ve ülkemizde 1980 li yıllardan sonra hızlı bir endüstriyel değişim meydana gelmiştir. Bu değişimle birlikte öncelik üretime verilmiş, ancak çevreye verilen atıkların çevre ve canlı hayatı üzerine etkileri pek fazla düşünülmemiştir. Çevreye atılan endüstriyel atıkların artmasıyla birlikte birçok atık türünde doygunluğa ulaşılmış ve zararları görülmeye başlanmıştır. Bu atıklardan en önemlilerinden biriside fenol ve fenol türevleridir. Fenol bileşikleri ve homologlarının çoğu zehirli maddelerdir. Fenolik bileşiklerin tayin edilmeleri bu nedenle önem kazanmıştır. Önemli bir endüstriyel atık olan fenolün dünyadaki ve ülkemizdeki kullanım alanlarından en önemlisi fenolik reçine üretimidir. Fenolik reçineler, kâğıt endüstrisi, kauçuk işletme endüstrisi ile yalıtım ve yüksek sürtünmeye dayanıklı malzeme üretiminde kullanılmaktadır. Bunun dışında bazı fenolik bileşikler ilaç endüstrisinde de kullanılmaktadır (Sokol, 1998). Doğada e yakın fenolik bileşik bilinmektedir. Bunlardan bazıları fenol, rezorsinol, pirogallol, orsinol, kateşol gibi basit fenoller, gallik asit, şiringik asit gibi hidroksi benzoik asitler, flavonoidler ve diğer komplike fenol ürünleridir. Bu kadar geniş bir sınıfa sahip olan fenolik bileşiklerin tayin edilmelerinde bir fenolik bileşik standart olarak kullanılmaktadır. Biyosensör yöntemi başta olmak üzere fenolik bileşiklerin tayin edilmelerinde tayinler genelde kateşol standardı kullanılarak yapılır (Portaccio vd., 2006). Kateşol (C 6 H 6 O 2 ; MW: 110,11); bitkilerde doğal olarak bulunan doğal bir fenolik bileşiktir. Gerek kimya endüstrisi gerekse medikal açıdan geniş bir yelpazede kullanım alanı bulmuştur. Deri ve kürk boyamada, kozmetikte parfümlerde ve saç boyalarında, fotoğrafçılıkta geniş bir kullanım alanına sahiptir. Kateşol Ayrıca pek çok farmosötiğin aktif bileşeni olmakla birlikte önemli antioksidan maddedir (Screeening Assesment for catechol; 2008).

24 Biyosensör ile tayin yöntemlerinde prensip, tayin edilecek madde yani substratın etkileşebileceği bir enzimle dönüşüme uğratılması sonucu oluşan değişimlerin ölçülmesidir. Biyosensör ile fenolik bileşiklerin tayin edilmelerinde enzim olarak, substrat olan fenolik bileşiği moleküler oksijeni kullanarak dönüşüme uğratan polifenoloksidazlar kullanılmaktadır. Polifenoloksidazlar, oksidoredüktaz sınıfı enzimlerdir. Kofaktör olarak Şekil 2.3 te görüldüğü gibi iki adet kompleksleşmiş Cu +2 içerirler. Polifenol oksidazlar dışında tirozinaz, fenol oksidaz, kateşolaz olarak da bilinirler. Bu enzimler canlılarda bakterilerden memelilere kadar uzanan geniş bir skalada dağılım gösterirler (Duran vd.; 2002). Şekil 2.3 : Polifenol oksidaz enziminin yapısı Polifenol oksidaz enzimi kateşolün Şekil 2.4 te gösterilen ortokinon a yükseltgenme reaksiyonunu katalizler. Biyosensör temelli tayin yöntemlerinde de bu reaksiyon esas alınarak reaksiyon ortamındaki çözünmüş oksijen tüketiminin neden olduğu fiziksel değişimler ölçülmektedir. + ½ O 2 PPO + H 2 O Kateşol o-kinon Şekil 2.4 : Kateşolün PPO enzimi ile verdiği reaksiyon

*Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur.

*Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur. *Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur. *İnsan üzerinde ya da içinde simbiyotik yaşam sürdüren 450-500 tür mikroflora

Detaylı

SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR

SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR Süt ve süt ürünleri mikrobiyolojisinde yararlı mikroorganizmalar temel olarak süt ürünlerinin üretilmesinde kullanılan çeşitli mikroorganizmaları tanımlamaktadır.

Detaylı

UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI

UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI 27.02.2012 UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI DANIŞMANLAR: Araş.Gör.Dr. Ali KOÇYİĞİT Caner VURAL Hazırlayanlar: Sinem BÜYÜKKALP Ezgi OSMANOĞULLARI Sevcan ŞATIR Simge KAHYA 1 http://www.geyigiz.biz/2012/02/16/inek-isi-iskence/

Detaylı

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara

Detaylı

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Filiz Özçelik Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Fermantasyon Nedir? Mikroorganizmaların enerji temin etme yolları Solunum: Son elektron (H) alıcısı (akseptörü)oksijen

Detaylı

GIDALARDA MİKROBİYAL GELİŞMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

GIDALARDA MİKROBİYAL GELİŞMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER GIDALARDA MİKROBİYAL GELİŞMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Mikroorganizmaların gıdalarla gelişmesi; Gıdanın karekteristik özelliğine, Gıdada bulunan m.o lara ve bunlar arası etkileşime, Çevre koşullarına bağlı

Detaylı

Karbohidratlar. Karbohidratların sınıflandırılması. Monosakkaritler

Karbohidratlar. Karbohidratların sınıflandırılması. Monosakkaritler Karbohidratlar Yeryüzünde en çok bulunan organik molekül grubudur, (CH 2 O) n genel formülüyle ifade edilebilirler. Genelde suda çözünürler, Güneş ışığının fotosentez yapan organizmalar tarafından tutulmasıyla

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını

Detaylı

FENOLİK BİLEŞİKLER 4

FENOLİK BİLEŞİKLER 4 ÇALIŞMANIN AMACI Bu çalışmada Giresun/Şebinkarahisar yöresinde üretilen dut ve karadut pekmezlerinde insan sağlığı açısından gerekli olan toplam fenolik içeriği ile olumsuz işleme, taşıma ve depolama koşullarından

Detaylı

Pastırmada Enterokoklar

Pastırmada Enterokoklar Pastırmada Enterokoklar Özlem ERTEKİN 1 Güzin KABAN 2 Mükerrem KAYA 2 1 Munzur Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü, TUNCELİ 2 Atatürk Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü, ERZURUM Laktik asit bakterileri

Detaylı

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA TÜBİTAK -BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri Kimyagerlik, Kimya Öğretmenliği, Kimya Mühendisliği- Biyomühendislik Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-3 (ÇALIŞTAY 2012) PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA

Detaylı

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla

Detaylı

2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları

2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları B) RADYASYON UYGULAMALARI Radyasyon = enerji yayılması 1)Elektromanyetik radyasyon. UV, X ve γ ışınları 2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları İyonizan ışınların canlı hücreler üzerine

Detaylı

KİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş

KİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.

Detaylı

HAYVAN BESLEMEDE ENKAPSÜLASYON TEKNOLOJİSİ VE ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr. Seher KÜÇÜKERSAN

HAYVAN BESLEMEDE ENKAPSÜLASYON TEKNOLOJİSİ VE ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr. Seher KÜÇÜKERSAN HAYVAN BESLEMEDE ENKAPSÜLASYON TEKNOLOJİSİ VE ÖZELLİKLERİ Prof.Dr. Seher KÜÇÜKERSAN Enkapsülasyon katı, sıvı ve gaz malzemelerin kaplanarak kapsüller içinde tutulması ile çok küçük bir maddeyi veya tüm

Detaylı

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU 12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU HÜCRESEL SOLUNUM HÜCRESEL SOLUNUM Besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmaya HÜCRESEL SOLUNUM denir. Canlılar

Detaylı

NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir.

NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir. NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir. Tüm hayvanlar besinleri sindirmek için enzimleri kullanırlar. Bunlar hem hayvanın kendi sentezlediği hem de bünyelerinde

Detaylı

Mikrobiyal Gelişim. Jenerasyon süresi. Bakterilerde üreme eğrisi. Örneğin; (optimum koşullar altında) 10/5/2015

Mikrobiyal Gelişim. Jenerasyon süresi. Bakterilerde üreme eğrisi. Örneğin; (optimum koşullar altında) 10/5/2015 Mikrobiyal Gelişim Tek hücreli organizmalarda sayı artışı Bakterilerde en çok görülen üreme şekli ikiye bölünmedir (mikroorganizma sayısı) Çok hücreli organizmalarda kütle artışı Genelde funguslarda görülen

Detaylı

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR ANTİOKSİDANLAR Aktif oksijen türevleri (ROS) normal metabolizma sırasında vücudumuzun ürettiği yan ürünlerdir. Ancak bazı dış kaynaklardan da serbest

Detaylı

FENOLİK MADDELER (Resveratrol)

FENOLİK MADDELER (Resveratrol) FENOLİK MADDELER (Resveratrol) Fenolik madde nedir? Fenolik bileşikler ve daha yaygın olarak kullanılan ismi ile polifenoller benzen halkası içeren maddelerdir. Fenollerin en basit bileşikleri bir adet

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

M. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su

M. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar yapılarında.. (C),.. (H) ve. (O) atomu bulunduran organik bileşiklerdir. Karbonhidratların formülü ( ) ile gösterilir. Nükleik asitlerin, ATP nin, hücre, bitkilerde yapısına

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU

ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Cem YILDIRIM DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Melike GÜZEL İZMİR 2017 İÇİNDEKİLER 1.Proje özeti...2 2.Projenin amacı...3 3. Giriş...3-4 3.1 Beslenmenin önemi...3

Detaylı

7. BÖLÜM MİKROBİYAL GELİŞİM

7. BÖLÜM MİKROBİYAL GELİŞİM 7. BÖLÜM MİKROBİYAL GELİŞİM 1 Gelişim Tek hücreli organizmalarda sayı artışı Bakterilerde en çok görülen üreme şekli ikiye bölünmedir (mikroorganizma sayısı) Çok hücreli organizmalarda kütle artışı Genelde

Detaylı

Hazırlayanlar İpek KARŞI Ayda ZEYBEK Sezgi KIPÇAK Türker GÜL. Danışmanlar Araş.Gör.Dr. Ali KOÇYİĞİT Araş.Gör. Caner VURAL 2012

Hazırlayanlar İpek KARŞI Ayda ZEYBEK Sezgi KIPÇAK Türker GÜL. Danışmanlar Araş.Gör.Dr. Ali KOÇYİĞİT Araş.Gör. Caner VURAL 2012 Ege Üniverstesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Uygulamalı Mikrobiyoloji Laboratuar Dersi Sauerkraut Turşusu Yapımı ve Mikrobiyolojik Analizi Hazırlayanlar

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ SEBEBİYLE MİKROBİYEL GELİŞMEYE EN UYGUN, DOLAYISIYLA BOZULMAYA EN YATKIN, GIDALARDAN BİRİDİR.

KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ SEBEBİYLE MİKROBİYEL GELİŞMEYE EN UYGUN, DOLAYISIYLA BOZULMAYA EN YATKIN, GIDALARDAN BİRİDİR. KIRMIZI ETLER KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ SEBEBİYLE MİKROBİYEL GELİŞMEYE EN UYGUN, DOLAYISIYLA BOZULMAYA EN YATKIN, GIDALARDAN BİRİDİR. ETTEKİ ENZİMLER VE MİKROBİYEL AKTİVİTE BOZULMANIN BAŞLANGICIDIR.

Detaylı

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:

Detaylı

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi

Detaylı

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır. ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik

Detaylı

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi

Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme

Detaylı

1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI

1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI Serüveni 1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYA ALT BİLİM DALLARI ORGANİK KİMYA: Karbon kimyasıda denir.h,o,n,p,s elementlerinin

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar

Detaylı

T.C Uludağ Üniversitesi Mustafakemalpaşa Meslek Yüksekokulu. Burcu EKMEKÇİ

T.C Uludağ Üniversitesi Mustafakemalpaşa Meslek Yüksekokulu. Burcu EKMEKÇİ T.C Uludağ Üniversitesi Mustafakemalpaşa Meslek Yüksekokulu Burcu EKMEKÇİ PROBİYOTİKLER, DOST CANLILAR Probiyotikler Nedir? Probiyotik kelimesi Yunanca da pro bias yani yaşam için olan anlamına gelmektedir.

Detaylı

Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.

Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen

Detaylı

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ Hatice YILDIRAN Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA TAKVİYELERİ Eğitim Yeri Eğitim Konusu : HOLLANDA-TNO : Gıda Takviyeleri Eğitim Süresi : 21 Aralık 2012-20 Mart 2013 Danışman : Dr. Koen VENEMA Eğitim

Detaylı

İ Ç İ NDEKİ LER. Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1. Fiziksel Kimya ile İlgili Temel Kavramlar 52.

İ Ç İ NDEKİ LER. Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1. Fiziksel Kimya ile İlgili Temel Kavramlar 52. İ Ç İ NDEKİ LER Ön Söz xiii K I S I M 1 Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1 BÖLÜM 1 Giriş 3 1.1 Su 4 1.2 Atık Sular ve Su Kirliliği Kontrolü 5 1.3 Endüstriyel ve Tehlikeli Atıklar

Detaylı

6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA

6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 1 METABOLİZMA Hücrede meydana gelen tüm reaksiyonlara denir Anabolizma: Basit moleküllerden kompleks moleküllerin sentezlendiği enerji gerektiren reaksiyonlardır X+Y+ENERJİ

Detaylı

İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI

İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI Behzat Balcı, F. Elçin Erkurt, E. Su Turan Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Giriş İçme sularında dezenfeksiyon,

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.

Detaylı

AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI DERS PLANI GIDA KALİTE KONTROLÜ VE ANALİZİ ÖNLİSANS PROGRAMI

AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI DERS PLANI GIDA KALİTE KONTROLÜ VE ANALİZİ ÖNLİSANS PROGRAMI GIDA KALİTE KONTROLÜ VE ANALİZİ ÖNLİSANS PROGRAMI Uygulama Dersinin Adı SINAV TARİHLERİ SINAV TÜRÜ VE YÜZDELİK BİLGİLERİ Gıda Laboratuvarı Dersi Programı (GKA220U) (2 Hafta) ARA SINAV 09.06.2017 DÖNEM

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0)

DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0) DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0) Gıda Mühendisliği Anabilim Dalında Enstitümüz tarafından yüksek lisans tez programları kabul edilen yüksek lisans öğrencileri için danışman

Detaylı

Pektin, metil grupları içeren galakturonik asit polimeridir. Mikrobiyal yıkım ile, pektik asit, metanol, d- galakturonik asit e çevrilir.

Pektin, metil grupları içeren galakturonik asit polimeridir. Mikrobiyal yıkım ile, pektik asit, metanol, d- galakturonik asit e çevrilir. 2.Homofermentatif laktik asit bakterileri ile laktik asit, 3.Heterofermentatif laktik asit bakterileri ile laktik asit, asetik asit, diğer organik asitler, etil alkol, gliserol, CO 2, 4.Koliform bakterileri

Detaylı

PROTEİNLERİN SAFLAŞTIRILMASI

PROTEİNLERİN SAFLAŞTIRILMASI PROTEİNLERİN SAFLAŞTIRILMASI Bir hücre ve dokudan istenilen bir proteinin saf halde izole edilmesi oldukça güç bir olaydır. Bu proteinin konsantrasyonu düşük ise binlerce farklı protein arasından ayırmak

Detaylı

Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek,

Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek, YEMLERİ EVREK & ÇİPURA L 1 Çamlı, BioAqua markası altında ürettiği balık yemleri ile müşterilerine çok geniş bir ürün segmenti sunmaktadır. Ağırlıklı olarak üretilen Levrek, Çipura ve Alabalık yemlerinin

Detaylı

1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.-

1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- 1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- Biyokimya sözcüğü biyolojik kimya (=yaşam kimyası) teriminin kısaltılmış şeklidir. Daha eskilerde, fizyolojik kimya terimi kullanılmıştır. Gerçekten de Biyokimya

Detaylı

KARBOHİDRATLAR. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ

KARBOHİDRATLAR. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ KARBOHİDRATLAR Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ Karbohidratlar (CHO) şeker, nişasta, glikojen ve selüloz olarak canlılar aleminde en geniş yeri kaplayan makromoleküllerdir. İnsanlar, hayvanlar ve mikroorganizmalar

Detaylı

DÖNEM 1- A, 3. DERS KURULU (2015-2016)

DÖNEM 1- A, 3. DERS KURULU (2015-2016) DÖNEM 1- A, 3. DERS KURULU (2015-2016) DERS SAATİ DERS ADI DERS KONUSU DERSİ VEREN ÖĞRETİM ÜYESİ 4. DK 1. Hafta 07 Aralık Pazartesi Mikrobiyoloji Mikrobiyolojinin tarihçesi ve mikroorganizmalara genel

Detaylı

İnfeksiyon tanısında yeni yaklaşımlar Biyosensörler. Barış OTLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Malatya.

İnfeksiyon tanısında yeni yaklaşımlar Biyosensörler. Barış OTLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Malatya. İnfeksiyon tanısında yeni yaklaşımlar Biyosensörler Barış OTLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Malatya. Bakterilerin tanımlanması Bakterilerin tanımlanması Bakterilerin

Detaylı

Bölüm 1.2, Faydalı Mikroplar, öğrencilere tüm

Bölüm 1.2, Faydalı Mikroplar, öğrencilere tüm Ana Aşama 2 Bl Ana 1: 1a, Aşama 1b, 2a, 2 2b, 2c, 2d, 2g, 2j Bl Bl 2:1a, 1: 1a, 2b, 1b, 2g, 2a, 5f 2b, 2c, 2d, 2g, 2j Bl 2:1a, 2b, 2g, 5f Çalışma Ünitesi Ünite Çalışma 6 Mikro-organizmalar Ünitesi Ünite

Detaylı

SIKÇA KARŞILAŞILAN HİLELER VE SAPTAMA YÖNTEMLERİ

SIKÇA KARŞILAŞILAN HİLELER VE SAPTAMA YÖNTEMLERİ SIKÇA KARŞILAŞILAN HİLELER VE SAPTAMA YÖNTEMLERİ Doğada yeterli ve dengeli beslenmenin gerektirdiği ögelerin tümünü amaca uygun biçimde içeren ve her yaştaki insanın beslenme kaynağı olarak kullanılabilecek

Detaylı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi 1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #1

YGS ANAHTAR SORULAR #1 YGS ANAHTAR SORULAR #1 1) Yıkımları sırasında Tüketilen O2 miktarı 2) H2O2 H2O2 H2O2 Grafikte bazı organik bileşiklerin yıkımları sırasında tüketilen oksijen miktarı verilmiştir. Buna göre organik bileşiklerin

Detaylı

ANTİSEPTİK VE DEZENFEKTANLAR. Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı

ANTİSEPTİK VE DEZENFEKTANLAR. Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı ANTİSEPTİK VE DEZENFEKTANLAR Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı DEZENFEKTAN (JERMİSİD) Mikroorganizmaları öldürerek etkiyen ve genellikle cansız

Detaylı

ECF201 ANATOMİ II Dersin Amacı:

ECF201 ANATOMİ II Dersin Amacı: ECF201 ANATOMİ II Kalbin, akciğerlerin, hava yollarının, çenenin, çiğneme kaslarının, sindirim sistemi organlarının, böbreğin, boşaltım sistemi elemanlarının, endokrin bezlerin, erkek ve kadın genital

Detaylı

OKSİJENLİ SOLUNUM

OKSİJENLİ SOLUNUM 1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H

Detaylı

Rumen Kondisyoneri DAHA İYİ BY-PASS PROTEİN ÜRETİMİNİ VE ENERJİ ÇEVRİMİNİ ARTTIRMAK, RUMEN METABOLİZMASINI DÜZENLEMEK İÇİN PRONEL

Rumen Kondisyoneri DAHA İYİ BY-PASS PROTEİN ÜRETİMİNİ VE ENERJİ ÇEVRİMİNİ ARTTIRMAK, RUMEN METABOLİZMASINI DÜZENLEMEK İÇİN PRONEL Rumen Kondisyoneri DAHA İYİ Protein Değerlendirilmesi Enerji Kullanımı Süt Kalitesi Karaciğer Fonksiyonları Döl Verimi Karlılık BY-PASS PROTEİN ÜRETİMİNİ VE ENERJİ ÇEVRİMİNİ ARTTIRMAK, RUMEN METABOLİZMASINI

Detaylı

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ 15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden

Detaylı

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ

BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.

Detaylı

KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ

KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ Karbonun önemi Hücrenin % 70-95ʼ i sudan ibaret olup, geri kalan kısmın çoğu karbon içeren bileşiklerdir. Canlılığı oluşturan organik bileşiklerde karbon atomuna

Detaylı

AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI DERS PLANI GIDA KALİTE KONTROLÜ VE ANALİZİ ÖNLİSANS PROGRAMI

AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI DERS PLANI GIDA KALİTE KONTROLÜ VE ANALİZİ ÖNLİSANS PROGRAMI Uygulama Dersinin Adı SINAV TARİHLERİ SINAV TÜRÜ VE YÜZDELİK BİLGİLERİ Gıda Laboratuvarı Dersi Programı (GKA220U) (3 Hafta) ARA SINAV 09.06.2017 (%15); 16.06.2017 (%15) DÖNEM SONU SINAVI 23.06.2017 ARA

Detaylı

IDC Savunma Sanayii. Antikor tabanlı tanımlama sistemleri birçok üstün özellikler sahiptir. Yüksek hassasiyette ve kısa sürede hızlı sonuç üretme.

IDC Savunma Sanayii. Antikor tabanlı tanımlama sistemleri birçok üstün özellikler sahiptir. Yüksek hassasiyette ve kısa sürede hızlı sonuç üretme. IDC Savunma Sanayii Biyolojik Tabanlı Tanımlama Sistemleri Antikor tabanlı tanımlama sistemleri, biyolojik madde ve mikroorganizmaların tespitinde sayısal ve ayırt edici sonuçlar ile ortamda bulunan biyolojik

Detaylı

LYS BÝYOLOJÝ. Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý

LYS BÝYOLOJÝ. Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý LYS BÝYOLOJÝ Soru Çözüm Dersi Kitapçığı 1 (MF) Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý Bu yayýnýn her hakký saklýdýr. Tüm haklarý bry Birey

Detaylı

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak

Detaylı

HÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM

HÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM 1 HÜCRESEL SOLUNUM *Hücresel solunum: Besinlerin parçalanarak ATP sentezlenmesine, hücresel solunum denir. ----------------------- OKSİJENSİZ SOLUNUM ----------------------- (ANAEROBİK SOLUNUM = FERMANTASYON)

Detaylı

2013-2014 ÖĞRETİM YILI LABORATUVAR DERSLERİ BAŞLAMA, BİTİŞ VE SINAV TARİHLERİ

2013-2014 ÖĞRETİM YILI LABORATUVAR DERSLERİ BAŞLAMA, BİTİŞ VE SINAV TARİHLERİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI 2013-2014 ÖĞRETİM YILI LABORATUVAR DERSLERİ KAYIT DUYURUSU ÖNEMLİ UYARILAR LABORATUVAR DERSLERİNE KAYIT İŞLEMLERİ 05-09 MAYIS 2014 TARİHLERİ ARASINDA

Detaylı

STEVİA ÖZÜ İLAVESİNİN PROBİYOTİK YOĞURTLARININ BAZI KALİTE ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ. Yrd.Doç.Dr. Hüseyin Avni Kırmacı

STEVİA ÖZÜ İLAVESİNİN PROBİYOTİK YOĞURTLARININ BAZI KALİTE ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ. Yrd.Doç.Dr. Hüseyin Avni Kırmacı STEVİA ÖZÜ İLAVESİNİN PROBİYOTİK YOĞURTLARININ BAZI KALİTE ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Yrd.Doç.Dr. Hüseyin Avni Kırmacı Giriş Materyal ve Yöntem Araştırma Bulguları ve Tartışma Sonuçlar ve Öneriler Dünya

Detaylı

00220 Gıda Biyokimyası

00220 Gıda Biyokimyası 00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,

Detaylı

PROBİYOTİK Lactabasillus Acidophilus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Rhamnosus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Casei 1.25 milyar CFU Bifidobacterium

PROBİYOTİK Lactabasillus Acidophilus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Rhamnosus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Casei 1.25 milyar CFU Bifidobacterium ENTEROGİS 1 PROBİYOTİK Lactabasillus Acidophilus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Rhamnosus 1.25 milyar CFU Lactabasillus Casei 1.25 milyar CFU Bifidobacterium Bifidum 1.25 milyar CFU Çinko 15 mg 2 Probiyotik

Detaylı

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı

Detaylı

1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10

1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 İçindekiler 1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 1. BÖLÜM: BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI ve BİYOLOJİ... 12 A. BİLİMSEL ÇALIŞMA YÖNTEMİ... 12 1. Bilim İnsanı ve Bilim... 12 B. BİLİMSEL YÖNTEMİN AŞAMALARI...

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI I. YARIYILI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI B 601 Temel Biyokimya I Zorunlu 3 0 3 4 B

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji

Farmasötik Toksikoloji Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 2.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Absorbsiyon Kan hücreleri Dağılım Dokularda depolanma Eliminasyon Kimyasal Serum proteinleri Kan veya plazma Etki bölgesi Metabolizma Eliminasyon

Detaylı

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU 13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.

Detaylı

Mikotoksin nedir? En sık karşılaşılan mikotoksinler; Aspergillus Penicillium Fusarium Alternaria

Mikotoksin nedir? En sık karşılaşılan mikotoksinler; Aspergillus Penicillium Fusarium Alternaria Mikotoksin nedir? Aspergillus Penicillium Fusarium Alternaria belirli nem ve ısı koşullarında oluşturdukları fungal metabolitler En sık karşılaşılan mikotoksinler; o aflatoksinler, o okratoksin, o trikotesen,

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta Verimi Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Detaylı

ORGANĠK BĠLEġĠKLER. 2. ÜNİTE 6. Bölüm

ORGANĠK BĠLEġĠKLER. 2. ÜNİTE 6. Bölüm ORGANĠK BĠLEġĠKLER 2. ÜNİTE 6. Bölüm Organik ve Anorganik BileĢiklerin Ayırt Edilmesi Kimya bilimi temelde organik ve anorganik olmak üzere ikiye ayrılır. * Karbonun oksitleri (CO, CO 2 ) * Karbonatlar

Detaylı

KİMYANIN UĞRAŞI ALANLARI NELER KAZANACAĞIZ

KİMYANIN UĞRAŞI ALANLARI NELER KAZANACAĞIZ KİMYANIN UĞRAŞI ALANLARI NELER KAZANACAĞIZ Biyokimya, analitik kimya, organik kimya, anorganik kimya, fizikokimya, polimer kimyası ve endüstriyel kimya disiplinlerini kısaca tanıyacak, İlaç, gübre, petrokimya,

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #2

YGS ANAHTAR SORULAR #2 YGS ANAHTAR SORULAR #2 1) Bir hayvan hücresinde laktoz yapımı ile ilgili olarak, sitoplazmadaki madde miktarının değişimlerini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Glikoz B) Su miktarı 2)

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI

Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI Genel olarak gözle net olarak görülemeyecek kadar küçük canlıları inceleyen ve onları konu olarak ele alan bilim dalıdır. Gözle ayırt edilemeyen canlılar; Virüsler, bakteriler,

Detaylı

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır. CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi

Detaylı

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler

Detaylı

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği

Detaylı

ENZİMATİK ANALİZ VE AKTİVİTE TAYİNLERİ

ENZİMATİK ANALİZ VE AKTİVİTE TAYİNLERİ ENZİMATİK ANALİZ VE AKTİVİTE TAYİNLERİ Enzim Tanımı Sınıflandırma Üç Boyutlu Yapı Etkime Şekli Enzimler biyolojik katalizörlerdir, yani biyokimyasal reaksiyonları hızlandıran biyolojik kökenli maddelerdir.

Detaylı

TEMEL ECZACILIK BİLİMLERİ ANABİLİM DALI Temel Eczacılık Bilimleri Programı

TEMEL ECZACILIK BİLİMLERİ ANABİLİM DALI Temel Eczacılık Bilimleri Programı Programa Kabul Koşulları: TEMEL ECZACILIK BİLİMLERİ ANABİLİM DALI Temel Eczacılık Bilimleri Programı Yüksek Lisans: Eczacılık Fakültesi, Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Kimya Bölümü, Mühendislik Fakültesi

Detaylı

FENOLİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİNE YÖNELİK AMPEROMETRİK ESASLI BİYOSENSÖR HAZIRLANMASI. Hakkı Mevlüt ÖZCAN

FENOLİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİNE YÖNELİK AMPEROMETRİK ESASLI BİYOSENSÖR HAZIRLANMASI. Hakkı Mevlüt ÖZCAN T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FENOLİK BİLEŞİKLERİN TAYİNİNE YÖNELİK AMPEROMETRİK ESASLI BİYOSENSÖR HAZIRLANMASI Hakkı Mevlüt ÖZCAN DOKTORA TEZİ TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KİMYA ANABİLİM DALI DERS PLANI Güz Yarı yılı HAFTALIK DERSİN ADI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KİMYA ANABİLİM DALI DERS PLANI Güz Yarı yılı HAFTALIK DERSİN ADI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI KİMYA ANABİLİM DALI DERS PLANI Güz Yarı yılı HAFTALIK DERSİN ADI DERS SAATİ KREDİSİ DERSİN T U L Topl. KODU FKM5101 Koordinasyon Kimyası I AKTS KREDİSİ FKM5102 İleri Anorganik

Detaylı

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER Biyokimyanın tanımı yaşamın temel kimyası ile ilgilenen bilim dalı (Bios, Yunancada yaşam demektir.) canlı sistemin yapısını ve fonksiyonlarını kimyasal

Detaylı

Yeni Nesil Optik ve Elektronik Malzemeler: Tasarım Sentez ve Uygulamalar

Yeni Nesil Optik ve Elektronik Malzemeler: Tasarım Sentez ve Uygulamalar Yeni esil Optik ve Elektronik Malzemeler: Tasarım Sentez ve Uygulamalar Dr FATİH ALGI falgi@comu.edu.tr Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Organik Malzeme Laboratuvarı (LOM) 25.01-02.02.2014 1 Sensör

Detaylı

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AY EKİM 06-07 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI. SINIF VE MEZUN GRUP KİMYA HAFTA DERS SAATİ. Kimya nedir?. Kimya ne işe yarar?. Kimyanın sembolik dili Element-sembol Bileşik-formül. Güvenliğimiz ve Kimya KONU ADI

Detaylı

Lab Cihazları Dersi Çalışma Soruları

Lab Cihazları Dersi Çalışma Soruları Lab Cihazları Dersi Çalışma Soruları Nasıl Olacak? 8 tane soru verdim bunları direk soracam. Cevapları da var zaten. Son 3 slayttaki okuma parçalarından da sorular gelecek. Dolayısıyla bu parçalardan gelebilecek

Detaylı

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ)

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ) T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3

Detaylı

Gıda Kimyası II Gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkan reaksiyonlar. Vural Gökmen

Gıda Kimyası II Gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkan reaksiyonlar. Vural Gökmen Gıda Kimyası II Gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkan reaksiyonlar Vural Gökmen Gıda İşleme Gıda işlemenin derecesi (şiddeti) Gıda işlemenin nedenleri Gıda işleme şekilleri Aşırı işlenmişgıdalar üzerinekaygılar

Detaylı

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri

Detaylı