ANKARA'DA KENTLEŞME VE YEREL YÖNETİMLER SEMPOZYUMU

Transkript

1 tmmob makina mühendisleri odası ANKARA'DA KENTLEŞME VE YEREL YÖNETİMLER SEMPOZYUMU bildiriler kitabl Aralık 2001 / Ankara Yayın No E/2001/281

2 tmmob makina mühendisleri odası Sümer Sok. 36/1-A Demirtepe / ANKARA Tel: (0312) Faks: (0312) e-posta: mmo@mmo.org.tr Yayın No: E/2001/281 ISBN: Bu yapıtın yayın hakkı Makina Mühendisleri Odası'na aittir. Kitabın hiçbir bölümü değiştirilemez. MMO'nın izni olmadan kitabın hiçbir bölümü elektronik, mekanik vb. yollarla kopya edilip kullanılamaz. Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. f j Aralık 2001 / Ankara Baskı: Özkan Matbaacılık Ltd. Şti (0312)

3 SUNUŞ Makina Mühendisleri Odası, ülke ve toplum çıkarları doğrultusunda üyelerimizin bilgi ve deneyimlerinin geliştirilmesi ve uzmanlaştınlmasına yönelik yürüttüğü meslek içi çalışmaların yanısıra, meslek alanlarımızla ilgili ülke gerçeklerini ortaya çıkarmak, sorunları tespit etmek, çözüm yolları önermek üzere çalışmalar yapmakta, bu doğrultuda çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Gerçekleştirilen "Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu" ile kent yaşamında karşılaşılan sorunların ortaya konulması ve bunlara yönelik çözüm önerilerinin oluşturulması ve kentlinin kent yönetimi hakkında bilgilendirilmesi amaçlanmıştır. Odamız bu Sempozyumu düzenlerken TMMOB'nin ve Odamızın öteden beri savunageldiği "İnsanlar, yaşadıkları alanlarda kendilerinin ve yaşadıkları mekanın gündelik sorunlarını tartışabilecek, çözüm önerileri oluşturulabilecek ve bunlann yaşama geçmesini denetleyecek mekanizmalara sahip olmalıdır, yani kent, kentli tarafından yönetilmelidir." anlayışıyla hareket etmiş, bu doğrultuda oluşturulan taleplerimiz kamuoyuna duyurulmuştur. Sempozyum öncesinde, sonuçlan sempozyuma taşınmak üzere iki önemli etkinlik gerrekleştirilmiştir. Birincisi, 7-18 yaş grubu Ankaralılar arasında düzenlenen "Ankara; Nasıl Bir Kent, Nasıl Bir Başkent" konulu resim ve mektup yarışması, ikincisi ise, yerel yönetimlerde katılımcılık, katılım mekanizmaları, model arayışları çerçevesinde dört farklı semt örgütü ile yapılan atölye çalışmaları ve bu çalışmaları? onuçlarının taşındığı, diğer semt örgütleri ile tartışıldığı ve yorumlandığı "Semt Örgütleri ve Yönetişim" panelidir yaşlarındaki Ankaralıların 494 resim, yaşlarındaki Ankaralıların 120 mektup ile katıldıkları, Kültür Bakanlığı'nın maddi katkılarıyla gerçekleştirilen "Ankara; Nasıl Bir Kent, Nasıl Bir Başkent" konulu yarışmalar 19 Mayıs 2001'de sonuçlanmış, başarı, mansiyon ve sergileme derecelerine giren 265 eser sempozyumda ve Ankara' nm çeşitli yerlerinde sergilenmiştir. Odamız adına Ankara Şubemiz sekreteryalığında gerçekleştirilen Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu'nun gerçekleşmesini sağlayan Düzenleme Kurulu,Yürütme Kurulu ve Danışmanlar Kurulu üyelerine, etkinliğimizi maddi katkılarıyla destekleyen Kültür Bakanlığı' na, sekreterya çalışmalarını yürüten Ankara Şube Yönetim Kurulu üyelerine ve çalışanlarına, bildiri sunan ve panelist olarak katılan meslektaşlarımıza, uzmanlara, katılımcılara ve tüm emeği geçenlere teşekkür ederiz. "Kentin sakini değil, sahibiyiz. Kentin sakini değil, sahibi olmak zorundayız." Saygılarımızla TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu

4 Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu SEMPOZYUM DÜZENLEME KURULU Haydar ŞAHİN Oğuz TÜRKYILMAZ Recep AKKOYUNLU Refik AKIN Yasemen ÇINAR H. Basri ÖREN Tufan TELATAR Nurullah BEYDİLÜ Hüseyin BARUT Remzi ERİŞLER Zeki ADER Serhat GİRGİN Sermet TAKAZOĞLU MMO Merkez MMO Merkez MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Zonguldak Şube MMO Kayseri Şube MMO Antalya Şube MMO Bursa Şube MMO Eskişehir Şube MMO Kocaeli Şube MMO Kırıkkale İl Temsilciliği SEMPOZYUM YÜRÜTME KURULU Refik AKIN Yasemen ÇINAR Kenan AKDEMİR Yalçın DAĞLAR Taki SAHAN K.Fügen ÇETİNER Refik TOKSÖZ Mustafa AYNUR MMO Ankara Şube Sekreteri MMO Ankara ŞubeY.K. Üyesi MMOAnkara ŞubeYK.Y.Üyesi MMOAnkara ŞubeYK.Y.Üyesi MMO Ankara Şube Mimar, Ankara Kent Konseyi Girişimcisi Öğr.Gör. İMO Ankara Şube Y.K. Üyesi SEMPOZYUM SEKRETERİ Burak YELKEN Sekreter

5 Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu SEMPOZYUM DANIŞMANLAR KURULU Vedat AĞCA* Öztürk AKBULUT Doç. Nizami AKTÜRK Öğr. Gör. Ayten ALKAN Doç. Özcan ALTABAN Yrd. Doç. İdal ALUÇLU Şenay ARSLAN Kadri ATABAŞ Akın ATAUZ* Faruk Ata AY Emine AYNUR Prof. Raci BADEMLİ Yrd. Doç. Lale BALAS Galip BARAN Filiz BAYCAN* Yrd. Doç. Hikmet BAYITEPE Ercan BAYRAK Nuray BAYRAKTAR Abdullah BİLGİN Turhan CERAN Ali CENGİZKAN Gülseren ÇALI Kübra ÇAMUR İsa ÇAPANOĞLU* Ali DİNÇER Oktay EKİNCİ Hakan ERDEN Muhsin EREN* Oktay ERGÜNAY Prof. Cevat GERAY* İsmal Hakkı GEREÜOĞLU Öğr. Gör. Çiğdem Berdi GÖKHAN Birten GÖKYAY* Kadir Akın GÖZEL Hüseyin GÜL Doç. Birgül AYMAN GÜLER* Işıkhan GÜLER Ali GÜMÜŞ Arş. Gör. Senay HÖKELEK Fahir IŞIKSIZ Gelal KADIOĞLU Mehmet Ali KAHRAMAN Serhat KARABEYOĞLU* Murat KARAYALÇIN, Prof. Kemal KARTAL Cengiz KAYA Doç. Çağatay KESKİNOK İsmail KÜÇÜK Doç. Nuri MERZİ Mete ÖRER Ethem ÖZBAKIR Ümit ÖZCAN Recai ÖZKAN Öğr. Gör. Erkan POLAT İyigün PULAT Muzaffer SARAÇ* Ertan SAYGINER Sadık ŞAHİN Malik ŞAT Mustafa Hayati ŞİMŞEK M.Ali TAN Bülent TANIK* Prof. Gönül TANKUT Ayşe TEKEL Levent TOSUN Fehmi TOPTAŞ Prof. Faruk Yalçın UĞURLU Örgen UĞURLU Yrd. Doç. Ali Ulvi ULU Kemal ULUSALER* A. Betül UYAR* Öğr. Gör. Mustafa YEĞİN Haydar YILMAZ Doç. İlyas YILMAZER Aytekin ZİHNİ * KENT KONSEYİ GİRİŞİMCİSİ

6 Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu ANKARA'DA KENTLEŞME VE YEREL YÖNETİMLER SEMPOZYUM PROGRAMI 22 HAZİRAN 2001 Cuma 09:00-09:45 Kayıtlar 09:45-11:00 Açılış Konuşmaları 1. Oturum 11:00-12:30 Ankara' nın Kent, Başkent Kimliği 1. "Kentimizin Kimliği" ve "Ankaralılık Bilinci" ne İlişkin Bir Değerlendirme -A.Serap Fırat- Teftiş Kurulu Müdürü 2. Kent Kimliği Kavramı ve Ankara' da İmar Uygulamamaları-Öğr. Gör. Çiğdem Berdi Gökhan 3. Yurttaşlık Projeleri-Galip Baran 4. Başkent ve Sokak Çocukları - Bülent İlik Oturum Başkanı Bülent Tanık, Şehir Plancısı Tartışmacılar Doç.Baykan Güney, Ali Cengizkan 12:30-13:30 Yemek Arası 13:30-14:00 Sergi Açılışı 2. Oturum 14:00-15:40 Ankara' nın Doğal Yapısı ve Doğal Kaynaklar - Ekolojik Planlama, Sorunlar 1. Ankara' nın Doğal Afet Sorunları-Oktay Ergünay -Jeofizik Yük.Müh.-Jeofizik Müh.Odası 2. Şehircilik Meteorolojisi ve Ankara' daki Şehirleşme Çalışmalarının Bazı Meteorolojik Parametrelere Etkisi-Fırat Çukurçayır-Hüseyin Arabacı- Meteoroloji Müh. Odası 3. İmar Mevzuatlarında Jeolojik Hizmetlerin Yeri-Oktay Ekinci - Jeoloji Müh. Odası 4. Ankara' nin İçme Suyu Projeleri ve Üzerinden Otoyol Geçirilen Barajlar - Doç. İlyas Yilmazer - Jeoloji Müh. Odası 5. Ekolojik Kaygı Taşıyan Ancak Mekanın Hiyerarşik Fiziksel Organizasyonunda Yer Almayan Peyzaj Planlama ve Peyzaj Tasarım - Deniz Döşlü- Peyzaj Mimarları Odası Oturum Başkanı Prof.Murat Balamir Tartışmacılar Prof.Yalçın Memlûk, Oktan Nalbantoğlu 15:40-15:55 Oturum Arası 3. Oturum 15:55-18:30 Kentsel Altyapı - Mühendislik Hizmetleri 1. Ankara' nın Katı Atık Sorunu ve İvedi Çözüm Önerileri-Kerem Güngör, Ethem Torunoğlu- ÇMO Ankara Şubesi 2. Yerel Yönetimler İçin Bütünsel/Önleyici Çevre Eğitimi Projesi- Cihan Dündar, Örgen Uğurlu-Çevre Mühendisleri Odası

7 Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu ı 3. Ankara' nın İçmesuyu İhtiyacı, Nüfus Projeksiyonu, İçmesuyu Temin Eden Kaynaklar, Planlanan İçmesuyu Tesisleri-Zeki Baydar - DSİ Ankara Su Temin Şube Müdürü 4. Kent İçi Trafik Sorununa Yeni Otopark Tasarımıyla Çözüm-Prof. Faruk Yalçın Uğurlu 5. Şehir İçi Raylı Ulaşım Sistemlerinin Ankara' daki Uygulamaları- Doç. Nizami Aktürk - Yük. Müh. Remzi Toprak 6. Havalimanlarının Neden Olduğu Çevresel Gürültünün Kara Kullanımında Dikkate Alınması-Doç. Nizami Aktürk 7. Yangın ve Riskleri, Kimyasal Yangınlar - Zuhal Yazıcı - Kimya Mühendisi - Kimya Mühendisleri Odası 8. Kent Yaşamında Elektromanyetik Kirlilik ve Etkileri- Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi i Oturum Başkanı Ethem Özbakır Mak.Yük.Müh. Tartışmacılar Işıkhan Güler İMO Gn.Mrk. 23 HAZİRAN 2001 Cumartesi Muzaffer Saraç Bld.Eski Meclis Üyesi 4. Oturum 09:30-11:20 Ankara' da Planlama - Yasal ve Yönetimsel Süreçler - Genel Bakış i 1. Siyasal Bir Sorun Olarak Ankara Kentinin Kentleşme ve Planlama Sorunları - Doç. H. Çağatay Keskinok 2. Metropoliten Planlama ve Planlamanın Yönetimi Sorunları Çerçevesinde Ankara- Ayşe Tekel 3. Yerel Yönetimler Yasa Tasarısı ve Yönetişimci Açılımlar -Doç. Birgül Ayman Güler 4.Ankara' da Kentleşme-Hüseyin Ülkü - Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 5. Planlama ve Yasal Süreçler (Alt - Üst Geçitler Paneli Sonucunun Aktarılması) - Vedat Ağca- Mimarlar Odası Ankara Şubesi ı Oturum Başkanı Prof.Raci Bademli, i Tartışmacılar Ali Dinçer, AnkaraEski Bld.Bşk. A.Betül Uyar, TMMOB Y.K. Üyesi 11:20-11:35 Oturum Arası 5. Oturum 11:35-13:00 Toplumsal Örgütlenme - Yönetişim - Yasalar Ve Yöntemler j 1. Katılımcı Yönetim-Senay Hökelek 2. Muhtarlık Kurumu ve Demokrasi-Süleyman Demircan - Remzi Oğuz Mahallesi Muhtarı 3. Özürlüler ve Kent Yaşamı-Hasan Tatar- Altı Nokta Körler Derneği, 4. "Kentli Hakları" Karşısında Kadınların Konumu ve Kentsel Politikalarda Toplumsal f Cinsiyet Farklılıklarına Duyarlılık-Arş.Gör.Ayten Alkan Oturum Başkanı Akın Atauz, Şehir ve Bölge Plancısı Tartışmacılar Serhat Girgin, Kocaeli Kent Konseyi, Muhsin Eren, B.Ş. Bel. Mec. Üyesi

8 Ankara'da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu 13:00-14:00 Yemek Arası 14:00-14:30 Ödül Töreni 6. Oturum 14:30-16:35 Toplumsal Örgütlenme - Yönetişim, Örnekler 1. Yerel Yönetimlerin Sivil Toplum Kuruluşlarıyla Çalışma İlke ve Yöntemleri-Hüseyin Yaşar - Çankaya Belediyesi Sağlık İşleri Müdürü 2. Kentli Evi Kavramının Kurumlaştırılması- Prof.DrA Gürhan Fişek 3. Dünden Bugüne Kent Konseyi Girişimi -Hasan Küçük - Kimya Mühendisi 4. Yenimahalle Belediyesi Kent Kurultayı Deneyimi-Tuncay Alemdaroğlu - Yenimahalle Belediyesi Başkanı 5. Yerel Yönetimler ve Halkla İlişkiler Uygulamaları (Çankaya Kentli İletişim Merkezi Projesi) - Haydar Yılmaz- Çankaya Belediyesi Başkanı 6. Semt Örgütleri ve Yönetişim Panel Sonucunun Aktarılması - Akın Atauz, Şehir Plancısı Oturum Başkanı Recep Akkoyunlu, MMO Ankara Şube Başkanı Tartışmacılar Bülent Tanık, Şehir Plancısı, Mümtaz Başer, Tüm Bel-Sen 16:35-16:50 Oturum Arası 7. Oturum 16:50-19:00 İzleyici Katkıları ile Sempozyum Süreci Değerlendirme - "Bundan Sonra Ankara"? 16:50-17:50 İzleyici Katkıları 17:50-19:00 Değerlendirme Oturum Başkanı Ali Ekber Çakar MMO Oda Sekreteri Katılımcılar Bülent Tanık, Şehir Plancısı Prof. Murat Balamir Ethem Özbakir, Mak.Yük.Müh. Prof.Raci Bademli Akın Atauz, Şehir ve Bölge Plancısı Recep Akkoyunlu, MMO Ankara Şube Başkanı

9 İÇİNDEKİLER Açılış Konuşmaları 1 I. OTURUM Ankara'nın Kent, Başkent Kimliği "Kentimizin Kimliği" ve "Ankaralılık Bilinci" ne İlişkin Bir Değerlendirme 13 A.Serap FIRAT Kent Kimliği Kavramı ve Ankara' da İmar Uygulamamaları 24 Öğr. Gör. Çiğdem Berdi GÖKHAN Ankara'da Sokakta Yaşayan/Çalıştırılan Çocuklar Sorunu 35 Bülent İLİK Tartışmalar 41 Sempozyum Sergi Açılışı Konuşması 45 II. OTURUM Ankara' nın Doğal Yapısı ve Doğal Kaynaklar - Ekolojik Planlama, Sorunlar "Ankara'nın Doğal Yapısı ve Doğal Kaynaklar, Ekolojik Planlama, Sorunlar" 49 Okta V EKİNCİ Ankara İçmesuyu Projeleri ve Üzerinden Otoyol Geçirilen Barajlar 52 Doç. İlyas YILMAZER, Özgür YILMAZER "Ankara'nın Doğal Yapısı ve Doğal Kaynaklar, Ekolojik Planlama, Sorunlar" 58 Tahsin YILMAZ Tartışmalar 65 III. OTURUM Kentsel Altyapı - Mühendislik Hizmetleri Ankara' nın Katı Atık Sorunu ve İvedi Çözüm Önerileri 71 Kerem GÜNGÖR-EthemTORUNOĞLU Yerel Yönetimler İçin Bütünsel/Önleyici Çevre Eğitimi Projesi 76 TMMOB Çevre Mühenadisleri Odası Yönetim Kurulu Ankara' nın İçmesuyu İhtiyacı, Nüfus Projeksiyonu, İçmesuyu Temin Eden Kaynaklar 84 Zeki BAYDAR Kent İçi Trafik Sorununa Yeni Otopark Tasarımıyla Çözüm 89 Prof. Faruk Yalçın UĞURLU Şehir İçi Raylı Ulaşım Sistemlerinin Ankara' daki Uygulamaları 94 Yük. Müh. Remzi TOPRAK, Doç. Nizami AKTÜRK Havalimanlarının Neden Olduğu Çevresel Gürültünün Kara Kullanımında Dikkate Alınması 108 Doç. Nizami AKTÜRK

10 Kentli Olmanın Bilinci 124 Zuhal YAZICI Kent Yaşamında Elektromanyetik Kirlilik ve Etkileri 134 Kemal UUUSALER, Burak DAŞDEMİR Tartışmalar 143 i IV. OTURUM Ankara' da Planlama - Yasal ve Yönetimsel Süreçler - Genel Bakış Siyasal Bir Sorun Olarak Ankara Kentinin Kentleşme ve Planlama Sorunları 157 Doç. H. Çağatay KESKİNOK Metropoliten Planlama ve Planlamanın Yönetimi Sorunları Çerçevesinde Ankara 160 Ayşe TEKEL "Ankara'da Planlama, Yasal ve Yönetimsel Süreçler, Genel Bakış" 166 Doç.Birgül Ayman GÜLER Ankara'da Planlama Yasal ve Yönetimsel Süreçler j (Alt ve Üst Geçitleri Paneli Sonucunun Aktarılması) 169 / Vedat AĞCA Ankara' da Kentleşme 173 Hüseyin ÜLKÜ Tartışmalar 195 V. OTURUM Toplumsal Örgütlenme; Yönetişim-Yasalar ve Yöntemler Katılımcı Yönetim ile Yeni Arayışlar 205 Arş.Gör.Senay HÖKELEK f Yerel Yönetim 214 Süleyman DEMİRCAN Özürlüler ve Kent Yaşamı 215 Hasan TATAR "Ankara'da Yaşayan Kadınların Kentsel Yaşam İçindeki Konumları" 219 Arş.Gör.Ayten ALKAN Tartışmalar 237 Ödül Töreni 245 İ VI. OTURUM Toplumsal Örgütlenme; Yönetişlm-Ömekler Yerel Yönetimlerin Sivil Toplum Kuruluşlarıyla Çalışma İlke ve Yöntemleri 249 Hüseyin YAŞAR Kentli ; Evi Kavramının Kurumlaştırılmasi 252 Prof.DrA. Gürhan FİŞEK Dünden Bugüne Kent Konseyi Girişimi 260 Hasan KÜÇÜK

11 Yenimahalle Belediyesi Kent Kurultayı Deneyimi 263 Tuncay ALEMDAROĞLU Yerel Yönetimler ve Halkla İlişkiler Uygulamaları (Çankaya Kentli İletişim Merkezi Projesi) 266 Haydar YILMAZ Semt Örgütleri ve Yönetişim Panel Sonucunun Aktarılması 267 Tartışmalar 273 PANEL İzleyici Katkıları İle Sempozyum Süreci Değerlendirmesi "Bundan Sonra Ankara?" 285 Sempozyum Sonuç Bildirgesi 301