In Primary Health Care Childhood Immunization Services Costs, Practices l

Transkript

1 e A þ t ý m In Pimy Helth Ce Childhood Immuniztion Sevices Costs, Pctices l n i j i O O i g in Biinci Bsmk Sğlık Hizmetleinde Çocukluk Çğı Bğışıklm Hizmetlei Mliyetlei, Uygulmlı h c s Re l Çocukluk Çğı Bğışıklm Hizmetlei Mliyetlei / Childhood Immuniztion Sevices Costs Zeynep Tük 1, Özgü Tük 2 1 Hlk Sğlığı Müdülüğü, Osmngzi Ünivesitesi Aile Hekimliği Biimi, Eskişehi, 2 Sivihis Devlet Hstnesi Genel Cehi Kliniği, Sivihis, Tükiye Özet İnsn sğlığı, insnlığın voluşundn bei geliştiilmesi ve ştıılmsı geekli bi konu olmuştu. İnsn yşmınd biçok hstlıkl çıkmış ve bi tkım buluşll çözüm yollı nmıştı. Geliştiilen ntibiyotikle ve şıl bu svşld öne çıkn buluşldı. En iyi ltentif olk bilinen şı öncelikle tecih edilebili yöntemdi. Bu çlışmd mliyetlein belilenmesi ve ilelein bu konudki thminleinin kşılştıılmsı mcıyl ypılmıştı. Ailelein thminleinin ştıılmsı mcıyl mliyet ve uygulml konusund hzılnn ve intenet üzeinden bi linkle ulşıln nkete 170 kişi ktılmıştı yılı çocukluk çğı tkvim bilgileine göe 13 çeşit hstlık için 21 doz şı uygulnmktdı. Uygulm syısı ttıkç mliyeti de mek edilen şılın Sğlık Bknlığı şı lım fiytlı, bi çocuk için TL iken ynı şılın piysdki değei TL olk tespit edilmişti. Ailele çocuklının şılını %98 onınd ile hekimlei vey sğlık ocklınd yptımış vey yptımktdıl. Ailelein biinci bsmk sğlık kuuluşlını tecih etme sebebi şılın dh güvenli ştld sklnmsı ve ile hekimliği sistemiyle şı zmnlının iyi tkip edilmesi, tecübeli pesonelin olmsı, şılın ücetsiz olmsıdı. Kouyucu sğlık hizmetinin bşınd gelen bğışıklm hizmetinin mliyet nlizi ypıldığınd piys fiytlı ile bknlık fiytlı sınd beligin fk mevcut olup; ilelein bu mliyet konusund yeteince fkındlığı olmdığı tespit edilmişti. Anht Kelimele Aşı Mliyeti; Aşılm; Biinci bsmk Abstct Humn helth hs becme topic tht is equied explotion nd development since the existence of humnity. Mny of the diseses out of duing the humn life nd with the miscellneous invention; solution wys wee sought. Development of ntibiotics nd vccines e fetued inventions in this wfe. Vccine is known s the best ltentive nd my be pimily pefeed method. Study ws conducted to detemine of costs nd compison of estimtes of the fmilies. In ode to investigte the pediction of fmily bout cost nd vccine pplictions suvey peped tht is eched with link to the suvey on the intenet nd 170 people pticipted. Accoding to 2013 childhood immuniztion schedule; 21 doses of vccine e dministeed fo 13 vieties of disese. While in the mket pice of vccines wee identified s TL Ministy of Helth vccine pice is TL fo child. Fmilies vccinted o hve been vccinted thei 98% of childen to the fmily physicins o helth ce fcilities. Pimily esons of fmilies to pefe pimy helth ce s pioity e vccines stoed in sfe conditions nd bette monitoing of the vccintion time in fmily physicin system. When the cost of immuniztion tht is pimy of potective helth sevices nlysed significnt diffeences between the ministy pices with the mket pice is pesent, fmilies e not we enough bout these costs hve been identified. Keywods Vccine Cost; Vccintion; Pimy Ce DOI: /JCAM.2394 Received: Accepted: Published Online: Coesponding Autho: Özgü Tük, Sivihis Devlet Hstnesi Genel Cehi Kliniği, Sivihis, Eskişehi, Tükiye. GSM: E-Mil:dozgutuk@gmil.com Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 1

2 Giiş Sğlığın teşviki ve geliştiilmesi bğlmınd sğlık, soyut bi duumdn çok fonksiyonel teimlele nltılbilen bi sonuc ulşm cıdı. İnsnlın bieysel, sosyl ve ekonomik olk veimli bi yşm sümesine izin veen bi kynktı. İnsnl mikoognizmll dolu bi dünyd yşmktdıl. Sık kşılşıln mikoognizmll yşken tıbbın buluşu oln ntiseptikle, ntibiyotikle ve şıl bu svşt kullnılmktdı. Bğışıklm, bebeklei, çocuklı ve eişkin bieylei şılyk hstlıkldn koumk mcıyl yüütülen çok önemli temel sğlık hizmetidi [1]. Aşılm çlışmlı hstlıklın, sktlıklın ve ölümlein önlenmesinde önemli bi ye tut. Bu hizmetle sğlık lnınd ypıln önemli ytıımldn biidi. Son yılld gelişen teknoloji syesinde çocukl öneilen şılın syısı hızl tmıştı [2]. Enfeksiyon hstlıklı ile svşt şılm en güvenli, en etkili ve en iyi tıbbi yklşım olk bilini. Çünkü şılm sdece şılnn kişiyi hstlıktn koumkl klmyıp, ynı zmnd o hstlığın kontol ltın lınmsını sğl. Hükümetle yeni geliştiilen şılın ücetsiz şı pogmlın lm konusund k vemek zounddı. Ulusl şı tkvimine bi şının eklenmesine k veebilmek için öncelikle ilgili hstlığın bi hlk sğlığı sounu olup olmdığı sogulnmlıdı [3]. Eğe bu souy olumlu ynıt veilise şılmnın en iyi yöntem olup olmdığı belilenmeli, bu şının tkvime eklenmesinin getieceği mliyetin ynı sı, bğışıklmnın he bieye ulştıılbililiği ve süekliliği sğlnmlıdı. Ülkemizde sğlık sektöü 1980 li yıllın bşlındn itiben, dünydki genel eğilimlee plel olk değişim süecine gimiş ve son 10 yıldı bu değişimin hızı tmıştı. Geçmiş yıll bkıldığınd; çocukluk çğı hstlıklındn ölüm ve sktlık onı fzl iken günümüzde bu onl zlmıştı[4]. Bu gelişmeye sebep, kouyucu sğlık hizmetleine veilen önemin tmsı ve Genişletilmiş Bğışıklm Pogmıdı li yıllın bşınd Ulusl Aşı Tkvimi ne göe; Veem, Diftei, Boğmc, Tetnoz, Ol Polio, Kızmık ve Çiçek şısı olk toplm 7 hstlık için ypıln 16 dozluk bi şı pogmı uygulnıyodu. Günümüzde ise son eklenen Suçiçeği ve Heptit A şısı ile bilikte Heptit B, Veem, Diftei, Aselüle Boğmc, Tetnoz, İnktif Polio, Hemofilus İnfluenz Tip B, Konjuge Pnömokok, Kızmık, Kızmıkçık, Kbkulk yönelik 13 çeşit hstlık için toplm 21 doz şı uygulnmktdı [5]. Sğlık Bknlığı nın şı tkvimine eklediği son eklenen şıll çocukluk çğınd uygulnck tkvim dışı şı needeyse klmmıştı. [6]. Gelişen tıbbi çözümlele tn şı syısı, mliyet konusud önem kznmıştı. Eklenen son şıll bilikte mliyetin dh d ttığı bilinmektedi. Bu çlışm, 2013 yılı şı tkviminde bulunn şılın Çocukluk çğı boyunc mliyetinin ne kd olduğunu tespit etmek, şı tkviminde bulunn şılın piys değeleini ştımk ve ilelein de bu konudki fikileini değelendimek mcıyl ypılmıştı. Geeç ve Yöntem Çocukluk çğı şı tkvimine göe belilenen şılın mliyetlei Sğlık Bknlığı lım fiytlın ve piys değeine göe hesplnmıştı. Ailelein bu konudki düşünceleinin ştıılmsı mcıyl nket soulı hzılnmış ve intenet üzeinden bi linkle ulşılı nkete 194 kişi ktılmıştı. 24 kişi sdece demogfik özellik bilgilei vemişti, bu nedenle bu kişile değelendimeye lınmmıştı. 170 kişi bu konull ilgili cevp vediğinden dolyı ypıln nlizle bu kişile üzeinden değelendiilmişti. İsttistiksel nliz için, SPSS 16.0 pogmı kullnılmıştı. Ki-ke testi uygulnk nlizlei ypılmıştı. Anket Soulı Sou 1: Cinsiyetiniz nedi? Sou 2: Yşınız kç? Sou 3: Eğitim duumunuz nedi? Sou 4: Aylık ilenizin hne geli lığı nedi? Sou 5: Hngi meslek gubundsınız? Sou 6:Kç çocuğunuz v ve yşlı neledi? Sou 7: Çocuğunuzun şılını neede yptııyosunuz/yptıdınız? Sou 8:Aşılm hizmetini lmk için sğlık bknlığı biinci bsmk sğlık kuuluşlını tecih etmenizde şğıdkileden hngilei etkilidi? Sou 9: Çocuğunuzun bğışıklm işlemlei ile ne deecede ilgilisiniz? Sou 10: Biinci bsmkt uygulnn şılın yeteli olduğun ktılıyo musunuz? Sou 11: Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkı nsıl değelendiiyosunuz? Sou 12: Aşılın mliyeti şı yptım kınız etkili midi? Sou 13: Sğlık Bknlığı şılm tkviminde oln şılın mliyeti ile ilgili thmininizi şğıdki tblodn işetle misiniz? Sou 14: Çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sizce ne kddı? Bulgul Sğlık Bknlığı nın 2013 yılınd uyguldığı şı tkvimine göe; sıfı, bi, ltıncı yld olmk üzee üç doz Heptit-B şısı; iki, döt, ltıncı ve onsekizinci yld olmk üzee döt doz DBT- İPA-Hib şısı, ikinci yd olmk üzee bi doz BCG şısı, iki, döt, ltıncı ve onikinci yld olmk üzee döt doz Konjuge Pnömokok şısı, ltıncı ve onsekizinci yld olmk üzee iki doz Ol Polio şısı, onikinci yd ve İlköğetim biinci sınıft olmk üzee iki doz KKK (Kızmık-Kızmıkçık-Kbkulk) şısı, onikinci yd olmk üzee bi doz Suçiçeği şısı, onsekizinci ve yimi dödüncü yld olmk üzee iki doz Heptit-A şısı, İlköğetim biinci sınıft olmk üzee DBT-İPA ve İlköğetim sekizinci sınıft olmk üzee bi doz Td şısı ile toplm yimi bi doz şı uygulnmktdı. Sğlık Bknlığı nın lım fiytlın göe hesplmlı ypıln 21 doz çocukluk çğı şısının toplm mliyeti TL di (Tblo 1). Sğlık Bknlığı nın 2013 yılınd uyguldığı şı tkvimine göe; sıfı, bi, ltıncı Ayld olmk üzee 3 doz Heptit-B şısı; iki, döt, ltıncı ve onsekizinci yld olmk üzee döt doz DBT- İPA-Hib şısı, ikinci yd olmk üzee bi doz BCG şısı; iki, döt, ltıncı ve onikinci yld olmk üzee Konjuge pnömokok şısı; ltıncı ve onsekizinci yld olmk üzee iki doz Ol Polio şısı, onikinci yd ve İlköğetim biinci sınıft olmk üzee iki doz KKK(Kızmık-Kızmıkçık-Kbkulk) şısı, onikinci yd olmk üzee bi doz Suçiçeği şısı, onsekizinci ve yimi dödüncü yld olmk üzee iki doz Heptit-A şısı; İlköğetim biinci sınıft olmk üzee DBT-İPA ve İlköğetim sekizinci sınıft olmk üzee bi doz Td şısı ile toplm yimi bi doz şı uygulnmkt- 2 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

3 Tblo 1. Sğlık Bknlığı Aşı Mliyetlei Tkvimde Belilenen Aşı Mikt/Doz Biim Fiyt /TL Tut/TL Heptit-B BCG(Veem) Pnömokok DBT-İPA-Hib Ol Polio KKK Suçiçeği Heptit-A DBT-İPA Td TOPLAM dı. Piys değei bulunmyn Ol Polio dışındki toplm yimi det şının piys değeine göe hesplmlı ypılmış ve TL olk Çocukluk çğı şı mliyeti çıkmıştı (Tblo 2). Ypıln çlışmd yş sı gup ile biinci bsmkt uygulnn şılın yetelilik duumu sınd önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). (Tblo 3) Tblo 2. Piysdki Aşı Mliyetlei Aşı Tkviminde Bulunn Piysdki Aşıl Euvx-B Aşı 0,5 ml 1 Flkon(Heptit-B) Mikt/doz Biim F./TL Tut/TL BCG (Veem Aşısı) Peven 13/0.5 ml IM 1 Enjektö(Pnömokok) Infnix IPV-HIB (DBT-İPA-Hib) Ol Polio Pioix Aşısı (Kızmık-Kızmıkçık- Kbkulk) Vivx Aşı - Su Çiçeği Aşısı Hvix Peditik Aşı - Heptit A Aşısı Tetxim 0,5 ml IM 1 Enjektö Td-Vc 0,5 ml IM Ampül TOPLAM Tblo 3. Sou 10 İle Sou 2 Asındki Kıyslm Tblosu Sou 10: Biinci Bsmkt Uygulnn Aşılın Yeteli Olduğun Ktılıyo musunuz? Sou 2: Yşınız kç? Kesinlikle Ktılıyoum Ktılıyoum Ne ktılıyoum Ne de ktılmıyoum ve üstü Toplm Ktılımcılın eğitim duumu ile Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fk değelendimesi sınd önemli deecede bi ilişki vdı. (P<0.05). (Tblo 4) Ktılımcılın meslek gubu ile biinci bsmkt uygulnn şılın yeteli olup olmmsı sınd pozitif bi ilişki vdı. (P<0.05). (Tblo 5) Ktılmıyoum Toplm Tblo 4. Sou 11 İle Sou 3 Asındki Kıyslm Tblosu Sou 11: Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkı nsıl değelendiiyosunuz? Sou 3: Eğitim duumunuz nedi? Piysd çok phlı olduğunu Piysd phlı olduğunu Ktılımcılın meslek gubu ile Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkın değelendiilmesi sınd çok önemli düzeyde bi ilişki vdı. (P<0.05). (Tblo 6) Ktılımcılın meslek gubu ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd önemli bi ilişki vdı (P<0.05). (Tblo 7). Aşılın mliyetinin şı yptım kın etkisi ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd bi ilişki yoktu (P<0.05). Ktılımcılın ylık hne gelii ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd bi ilişki yoktu (P<0.05). Ktılımcılın ylık hne gelii ile şılın mliyetinin şı yptım kın etkisi sınd bi ilişki yoktu. (P<0.05) Ttışm 2012 yılındn son Sğlık Bknlığı Aşı Tkvimine Heptit-A ve Suçiçeği Aşısı eklenmişti [7]. Bu eklenen şıll bilikte Çocukluk çğı şı tkviminde onüç yı hstlık için yimi bi dozluk şı uygulnmktdı [8,9]. Çocukluk çğı boyunc bi çocuğ uygulnn şılın mliyetini Sğlık Bknlığı ve piys değeine göe hesplmk ve ilelein bu konu ile ilgili düşünceleini öğenmek ve kşılştımk mcıyl ypıln çlışmd; Sğlık Bknlığı nın lım fiytlın göe hesplmlı ypıln Ço- Fk olduğunu düşünmüyoum Sğlık Bknlığı fiytlının Sğlık Bknlığı fiytlının çok İlkokul ve ltı Otokul Lise Ünivesite Lisnsüstü Dokto Toplm Tblo 5. Sou 10 İle Sou 5 Asındki Kıyslm Tblosu Sou 10: Biinci Bsmkt Uygulnn Aşılın Yeteli Olduğun Ktılıyo musunuz? Sou 5: Hngi meslek gubundsınız? Kesinlikle ktılıyoum Ktılıyoum Ne ktılıyoum ne de ktılmıyoum Sğlık Çlışnı Memu Diğe Kmu Çlışnı Özel Sektö Ev Hnımı Öğetmen İşçi Toplm Ktılmıyoum Toplm Toplm 3 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

4 Tblo 6. Sou 11 İle Sou 5 Asındki Kıyslm Tblosu Sou 11: Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkı nsıl değelendiiyosunuz? Sou 5: Hngi meslek gubund siniz? Piysd çok phlı olduğunu Piysd phlı olduğunu cukluk Çğı şısının toplm mliyeti TL di. Piys değei bulunmyn Ol Polio dışındki Çocukluk çğı şı tkvimine göe belilenen toplm yimi det şının piys değeine göe hesplmlı ypılmış ve TL olk Çocukluk çğı şı mliyeti çıkmıştı. Çocukluk çğı şı tkvimine göe belilenen şılın mliyetlei Sğlık Bknlığı lım fiytlın ve piys değeine göe hesplnmıştı. Ailelein bu konudki düşünceleinin ştıılmsı mcıyl ondöt souluk nket hzılnmış ve intenet üzeinden bi linkle ulşıln nketi 170 kişi cevplmıştı. Ki-ke testi uygulnk nlizlei ypılmıştı. Ankete ktıln 170 ktılımcının 55 i ekek ve 115 i kdındı. Ankete ktıln 170 ktılımcıdn ltı kişi yş Alığınd, 76 kişi yş Alığınd, 76 kişi yş lığınd ve 12 kişi 46 yş ve üstü lığınddı. Genç kdın gubunun yoğun ktıldığı bi çlışm olmuştu. Ankete ktıln 170 ktılımcıdn İlkokul ve Altı eğitimi oln döt kişi, Otokul mezunu oln dokuz kişi, Lise mezunu oln 30 kişi, Ünivesite mezunu oln 98 kişi, Lisnsüstü vey Dokto eğitimi lmış oln 28 kişi vdı. Ünivesite mezunu ktılımcının dh yoğun olduğu bi çlışm olmuştu. Ankete ktıln 170 ktılımcıdn 1000 TL ve ltı ylık hne gelii oln 8 kişi, TL ylık hne gelii oln 18 kişi, Fk olduğunu düşünmüyoum Sğlık Bknlığı fiytlının Sğlık Bknlığı fiytlının çok Sğlık çlışnı Memu Kmu Çlışnı Özel sektö Ev hnımı Öğetmen İşçi Toplm Tblo 7. Sou 5 ile sou 14 sındki kıyslm tblosu Sou 14: Çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sizce ne kddı? Sou 5: Hngi meslek gubundsınız? Sğlık Çlışnı Memu Diğe Kmu Çlışnı Özel Sektö Ev Hnımı Öğetmen İşçi Totl ve üzei Bilmiyoum Toplm Totl 3000 TL ylık hne gelii oln 37 kişi, TL ylık hne gelii oln 44 kişi, 4001 TL ve üstü ylık hne gelii oln 63 kişi vdı. Ktılımcılın çoğunluğunun geli seviyesi 4001TL ve üstü gelii oln gupldı. Ankete ktıln 170 ktılımcının 67 si Sğlık çlışnı, 14 ü memu, 25 i diğe kmu çlışnı, 24 ü özel sektö çlışnı, 17 si ev hnımı, 16 sı öğetmen, 7 si işçidi. Çocuğunuzun şılını neede yptııyosunuz/yptıdınız? Sousun; Ankete ktıln 170 ktılımcıdn 155 i çocuklının şılını ile hekimliği y d sğlık ocğınd yptımış vey yptımktdıl, 15 kişi ise özel hstne vey muyenehnede yptımış y d yptımktdıl. Ailele çocuklının şılını yüksek ond biinci bsmkt yptımktdı. Ktılımcılın şılm hizmetini lmk için Sğlık Bknlığı biinci bsmk sğlık kuuluşlını tecih etmeleindeki etkile ştııldığınd; biden fzl seçeneğin işetlenebildiği bu soud nkete ktıln 170 ktılımcıdn 96 sı biinci bsmk sğlık kuuluşlını seçme tecihi olk şılın dh güvenli ştld sklnmsını ve yine 96 kişi ile hekimliği sistemiyle şı zmnlının dh iyi tkip edilmesini seçeek 1.tecih sebebi olk belilemişti. 75 kişi sğlık pesonelinin dh tecübeli olmsını tecih sebebi olk belitmişti. 64 kişi şılın ücetsiz olmsını tecih sebebi olk belitmişti. 37 kişi bekleme süesinin z olmsını tecih etmişti. Kişilein tecih sebepleinde güven ve ilginin ön plnd olduğu ve bund ile hekimliği sisteminin etkisi olduğu tespit edilmişti. Aşılın ücetsiz olmsının tecih için öncelik olmdığı oty çıkmıştı. Ankete ktılnl çocuklının bğışıklm işlemlei ile ilgi deecelei soulduğund; nkete ktıln 168 ktılımcıdn 109 u çocuğunun bğışıklm işlemleiyle kesinlikle ilgili olduğunu, 54 ü ilgili olduğunu, döt kişi ksız olduğunu ve bi kişide hiç ilgili olmdığını belitmişti. Ktılımcılın büyük çoğunluğu ilgili olduklını belitmişledi. Ktılımcıl biinci bsmkt uygulnn şılın yeteliliği soulduğund; Ankete ktıln 170 kişinin 47 si biinci bsmkt uygulnn şılın yeteli olduğun kesinlikle ktılıyo, 93 ü yeteli olduğunu düşünüyo. 17 si ksız iken 13 üde şılın yeteli olmdığını düşünüyo. Ktılımcılın büyük çoğunluğu şılın yeteli olduğunu belitmişledi. Ankete ktılnl Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkı değelendimelei istendiğinde; Ankete ktıln 165 kişiden 42 si şı fiytlıyl ilgili olk şılın piysd çok phlı olduğunu düşünüyo, 102 si piysd phlı olduğunu düşünüyo, 18 i fk olmdığını düşünüyo, iki kişi Sğlık Bknlığı fiytlının phlı olduğunu düşünüyo, bi kişi ise Sğlık Bknlığı fiytlının çok phlı olduğunu düşünüyo. Genel olk ktılımcıl piysd phlı olduğunu düşünüyo. Ankete ktılnl şılın mliyetinin şı yptım kın etkisi soulmuş. Bu soud nkete ktıln 166 kişiden 12 kişi şılın mliyetinin şı yptım kın kesinlikle etkili olduğunu, 35 kişi etkili olduğunu, 11 kişi ksız olduğunu, 72 kişi etkili olmdığını, 36 kişi de hiç etkili olmdığını belitmişti. Ktılımcılın büyük çoğunluğu şı mliyetinin şı yptım kın engel olmdığını belitmişledi. Ankete ktılnl çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti soulmuştu. Ankete ktıln 170 kişiden 5 i çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyetinin TL sı olduğunu, 12 kişi TL sı olduğunu, 29 kişi TL sı olduğunu, 39 kişi TL sı olduğunu, 31 kişi TL sı olduğunu, 18 kişi 1601 TL ve üzei olduğunu 34 kişi bu ko- 4 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

5 nud bilgisinin olmdığını belitmişledi. Ktılımcılın çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyetini en yüksek ond %23.2 si TL sı olduğunu, %20.2 si bu konud bilgisinin olmdığını, %18.5 i TL sı olduğunu, %17.3 ü TL sı olduğunu, %10.7 si 1601 TL ve üzei olduğunu, %7.1 i TL sı olduğunu ve % 3 ü TL sı olduğunu belitmişledi. Ypıln çlışmd yş sı gup ile biinci bsmkt uygulnn şılın yetelilik duumu sınd önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). Ktılımcılın eğitim duumu ile Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fk değelendimesi sınd önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). Ktılımcılın meslek gubu ile biinci bsmkt uygulnn şılın yeteli olup olmmsı sınd önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). Ktılımcılın meslek gubu ile Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkın değelendiilmesi sınd çok önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). Ktılımcılın meslek gubu ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd bi ilişki vdı (P<0.05). Ktılımcılın şı yptıdıklı ye ile biinci bsmkt şılın yeteli olmsı düşüncesi sınd önemli deecede bi ilişki vdı (P<0.05). Ailelein çocuğunun bğışıklm işlemleiyle oln ilgi deecesi ile 1. Bsmkt uygulnn şılın yetelilik deecesi sınd çok önemli düzeyde bi ilişki vdı (P<0.05). Biinci bsmkt uygulnn şılın yeteliliği ile şılın mliyetinin şı yptım kın etkisi sınd ilei düzeyde bi ilişki vdı (P<0.05). Sğlık Bknlığı şı fiytlı ile piysdki şı fiytlı sındki fkın değelendiilmesi ile şılın mliyetinin şı yptım kı üzeine etkisi sınd bi ilişki vdı (P<0.05). Aşılın mliyetinin şı yptım kın etkisi ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd bi ilişki yoktu. Ktılımcılın ylık hne gelii ile çocukluk çğı boyunc bi çocuğ ypıln toplm şılm mliyeti sınd bi ilişki yoktu. Sonuç olk, ypıln çlışml Sğlık Bknlığı Aşı lım fiytlı ile piysd stıln şılın fiytlı konusund beligin fk bulunmktdı. Bu fkı ilele thmin etse de kmsl olk edinilen bulgul değelendiildiğinde; ilelein thmini sğlık bknlığı mliyetinin üstünde nck piys fiytlının d ltınd çıkmktdı. Sonuç olk kouyucu sğlık hizmetinin bşınd gelen bğışıklm hizmetinin mliyet nlizi ypıldığınd piys fiytlı ile bknlık fiytlı sınd beligin fk mevcut olup; ilelein bu mliyet konusund yeteince fkındlığı olmdığı tespit edilmişti. 7. Tüke N, Ömen B. Suçiçeği şısı çocukluk dönemi ulusl şılm pogmın lınmlı mı?. Klinik Gelişim Degisi 2012;25(1): Hcımustfoğlu M. Tükiye de utin şı tkvimlei; genişletilmiş şı tkvimi. J Pedit Inf. 2011;5(Suppl. 1): Özmet Elif N. Dünyd ve Tükiyede Aşılm Tkvimindeki Gelişmele. Çocuk Sğlığı ve Hstlıklı Degisi 2008;51(3): Çık Çkışmsı ve Finnsmn Beynı Bu çlışmd çık çkışmsı ve finnsmn destek lındığı beyn edilmemişti. Kynkl 1. Bozkut G, Edim L. Güvenli bğışıklmd ebe ve hemşielein soumluluklı. Andolu Hemşielik ve Sğlık Bilimlei Degisi 2005;8(3): Akky N. Çocuk ve Eişkinlede Aşılm.1st Ed.İstnbul:İstnbul Ünivesitesi Cehpş Tıp Fkültesi Süekli Tıp Eğitimi Etkinliklei; 2010.p Güsoy ST, Öcek ZA. Bğışıklmnın ekonomik nlizi. İnfeksiyon Degisi 2007;21(4): Altun S yş sı çocukld şılnm onı ve ilelein özel şıll ilgili bilgi düzeyi.istnbul: Bkıköy D Sdi Konuk Eğitim ve Aştım Hstnesi; Ceyhn M. Peditik Aşıld Güncel Yklşıml. ANKEM Degisi 2013;27(Suppl. 2):S Özmet EN. Düny d ve Tükiye de şılm tkvimindeki gelişmele. Çocuk Sğlığı ve Hstlıklı Degisi 2008;51(3): Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine