HAS 5030 ĠĢ Sağlığı Uygulamaları Kimyasal ve Fiziksel Risk Etmenleri. Alp Ergör

Transkript

1 HAS 5030 ĠĢ Sağlığı Uygulamaları Kimyasal ve Fiziksel Risk Etmenleri Alp Ergör

2 Anımsayalım: ÇalıĢma yaģamında sağlığın bileģenleri nelerdir?

3 ÇalıĢma YaĢamı ve Sağlık ĠliĢkisi ÇalıĢma Ortamı fiziksel kimyasal biyolojik ergonomik psikososyal ÇalıĢma KoĢulları Süre Ücret Vardiya Gece ÇalıĢma ĠliĢkileri Örgütlenme ĠĢ güvencesi Ġstihdam biçimi SAĞLIK Bireysel Özellikler YaĢanan Çevre

4 Anımsayalım: ĠĢ sağlığı uygulamalarının temel amacı nedir?

5 ÇalıĢma yaģamının temel bileģenlerini sürekli olarak izleyerek Bütünsel, çok disiplinli, sürekli ve kapsayıcı bir hizmet sağlayarak ÇalıĢanların sağlığını korumak ve geliģtirmek

6 Anımsayalım: ĠĢ sağlığının temel özellikleri nelerdir?

7 Çalışanlar Üretim sistemleri Tüm çalıģanlara yöneliktir YaĢanan ve çalıģılan çevre (tüm yaģam alanları) birlikte değerlendirilir Temel araçlardan biri sürekli izlemdir Koruyucu hizmet ağırlıklı bütünsel bir yaklaģımdır Çalışma ortamı Çalışma koşulları Çalışma alanları Ham madde, ara ürün, ürün ve atıklar Çevreleyen sistemler arasındaki ilişki ve etkileşimleri irdeler, değerlendirir, girişim yapar

8 ÇalıĢma yaģamı bir sistemdir Çevreleyen pek çok sistemle iliģki içindedir Sağlık bu sistemlerin etkileģimi ile biçimlenir

9 ÇalıĢma yaģamında sağlık irdelenirken 3 bileģen göz önünde tutulmalıdır Paul A. Landsbergis, JOEM 2003 Çevreleyen yapılar Örgütsel yapılar ĠĢin yapısal özelliği

10 Yaşanan çevre Sağlık çıktıları Bireyin sağlık durumu Mesleksel karşılaşmalar İşyeri Uyarlama: Aw, Gardiner & Harrington 2007

11 YAPISAL ÖĞELER Sosyal ekonomik demografik durum KARġILAġMA Ç.ortamı Toplumsal alan Ev sonuç ilişki SAĞLIK SONUÇLARI Ġyilik durumu Mortalite Morbidite EYLEM Koruyucu eylemler ĠyileĢtirici

12 SORU: ÇalıĢma yaģamında bir değerlendirme yapmanız istendi. ÇalıĢanlar, çalıģma ortamı, koģulları, çevresel etmenleri, bireysel etmenler, pek çok tehlike, risk etmeni söz konusu Sorunu saptayacaksınız, karar vereceksiniz ve bir Ģeyler yapacaksınız Ne tür araç ve yöntemler kullanırsınız?

13 1 Tehlikeleri belirleme süreci

14 ĠĢyerindeki risk etmenleri biyolojik, psiko-sosyal, kimyasal, fiziksel, ergonomik etmenler ÖLÇÜMLER çalıģanda etkilerin belirlenmesi giriģim ĠĢ hijyeni Durum saptama

15 2 Risk değerlendirme süreci

16 ĠĢyerindeki risk etmenleri ĠĢ hijyeni Durum saptama DEĞERLENDĠRME öncelikler GiriĢim planlanması Biyolojik izlem ĠĢ güvenliği uygulamaları ĠSAGÜ hizmet sunumu

17 3 GiriĢimler

18 risk etmenlerine ve risklere yönelik koruma/önleme politikaları geliģtirilmesi ve uygulama Ġş hijyeni, iş güvenliği, sağlık hizmeti Ġzlem DuyarlılaĢtırma - eğitim UYGULAMA

19 Fiziksel risk etmenleri

20 Sıcaklık Yüksek Düşük Gürültü Radyasyon Ġonizan Nonionizan Basınç Yüksek basınç Düşük basınç Titreşim

21 Fiziksel etmenlerle çalıģma yaģamında karģılaģma: 1. Üretim süreçleri ile ilişkili etmenler Hammadde, ara ürün, atıklar Alet, makine, sistemler Çalışan üretim aracı etkileşimi 2. Çalışma ortamından kaynaklanan öğeler Dış ortam (uv, sıcak, soğuk), yüksekte çalışma, yüksek/alçak basınçta çalışma 3. Çevre ile ilişkili etmenler

22 Organizmaya giriģ: Solunum Deri Sindirim

23 Korunma Mühendislik önlemleri Alet, makine, sistemlerin tasarımı Yerel ve genel havalandırma, iklimlendirme Destek hizmetleri Yerine koyma, yalıtım KoĢulların (süre) düzenlenmesi KiĢisel koruyucular Ortam ve çalıģan izlemi

24 Kimyasallar

25 Metaller Solventler Gazlar Pestisidler

26 Kimyasal etmenlerle çalıģma yaģamında karģılaģma: 1. Üretim süreçleri ile ilişkili etmenler Hammadde, ara ürün, atıklar Makine, sistemler 2. Çalışma ortamından kaynaklanan öğeler 3. Çevre ile ilişkili etmenler

27 Organizmaya giriģ: Solunum Deri Sindirim

28 Korunma Mühendislik önlemleri Makine, sistemlerin tasarımı Yerel ve genel havalandırma, iklimlendirme Yerine koyma, yalıtım KoĢulların (süre) düzenlenmesi KiĢisel koruyucular Bakım-onarım (destek hizmetleri) Ortam ve çalıģan izlemi

29 Tehlikeler (risk etmenleri) ile ilgili korunmasavaģım süreçlerinde göz önüne alınması gereken ĠSAGÜ uygulamaları Ortam izlemi ÇalıĢanın izlemi Değerlendirme GiriĢim Eğitim Düzenleme

30 Ev ödevi: Ġzleyen 2 slaytta görünen iģyerlerinde, verilen bilgilerden de yararlanarak sağlığı etkileyeceğini düģündüğünüz etmenleri belirleyin ve gruplayın.

31 Künk üretimi Özel sektör İşyeri hekimi çalışıyor ve işyeri sağlık birimi var Sendika yok 1. Fotoğraf ve veriler ıģığında size sunulan kesiti çalıģma yaģamının temel bileģenleri açısından değerlendirin. 2. Gözlediğiniz fiziksel etmenleri çok kısaca açıklayın. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmayla karşılaşma yolu-alınma yolu, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.)

32 Küçük sanayi sitesinde bir mobilya boya-cila atölyesi, sipariş üzerine çalışıyorlar Çırak da içinde olmak üzere 4 çalışan var Atölye 4. katta, 120 metre karelik bir alan, penceresi yok, tuvalet vb olanaklar yok Genellikle korsan boya ve çözücüler kullanıyorlar. 1. Bu fotoğrafta sunulan kesiti verilen bilgileri n ışığında, çalışma yaşamının temel bileşenleri açısından kısa değerlendiriniz. 2. Gözlediğiniz kimyasal etmenler hakkında kısaca bilgi veriniz. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmaya girişi, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.)

33 TEġEKKÜRLER