İSTANBUL... İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU

Transkript

1 İSTANBUL... İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU ESAS NO : 20../ DAVACI :. VEKİLİ : Av. DAVALI :. VEKİLİ : Av... KONU : Davacı iddia ve davalı savunmaları, toplanan deliller ve dosya içeriği incelenerek, tarihli ara karar uyarınca hazırlanan bilirkişi raporudur. 1. İDDİA VE TALEP Davacı vekili, tarihli dava dilekçesi ile özetle; davacının davalı işyerinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile ile tarihleri arasında kesintisiz bir şekilde son olarak fayansçı ustabaşı olarak çalıştığını, davacının iş akdinin tarihinde haksız, kötü niyetli ve usulsüz olarak işin bitimi gerekçe gösterilerek feshedildiğini, davacının son olarak aylık 2.791,90 USD brüt ücret ile çalıştığını, gıda ve konaklamaotel yardımlarının da yapıldığını, davacının davalı işveren nezdinde haftada 7 gün sabah saat 7 den akşam saat 7 ye kadar, bazen de iş durumuna göre daha geç saatlere kadar çalıştığını, işçiler yurt dışında olduğundan ne hafta sonu ne de resmi veya dini tatil hakları kullandırılmadan aralıksız çalıştırıldığını, fazla mesai ücretlerinin ücret bordrolarında gösterilse de bunların gerçekte ödenen aylık ücreti, yasal yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla düşük göstermek amacıyla yapıldığını, esasen fazla mesai ücretleri ödenmediği halde ödenmiş gibi gösterildiğini, davacının kıdem tazminatı alacağının bugüne kadar ödenmediğini, davacıya yıllık izin ücretleri kullandırılmadığı gibi ücretinin de ödenmediğini, davacının resmi kayıtlarda muvazaalı olarak işe giriş çıkış bildirimleri yapıldığı gibi sigorta kayıtlarının da zaman zaman bağlı-yavru şirket kayıtlarında gösterildiğini iddia ederek TL kıdem tazminatı, TL fazla çalışma ücreti, TL hafta tatili çalışma ücreti, TL genel tatil çalışma ücreti, TL yıllık izin ücreti, TL bakiye ihbar tazminatı ve ücret alacağı toplamının tahsilini istemiştir. 2. SAVUNMA VE CEVAP Davalı vekili, tarihli cevap dilekçesi ile özetle; zamanaşımı itirazında bulunmuş, ek süre talebinde bulunmuş ve davanın reddini istemiştir. Davalı vekili, tarihli cevap dilekçesi ile özetle; davacının davalı şirket bünyesinde yılları arasında kesintili olarak çalıştığını, davacının davalı şirket nezdinde kazanmış olduğu herhangi bir kıdem ve ihbar tazminatı alacağının bulunmadığını, davacının fazla çalışma, hafta tatili çalışma, genel tatil çalışma ücreti alacaklarının tümünün ödendiğini, davacının 2012 yılından önceki çalışmalarına ilişkin fazla çalışma, hafta tatili çalışma ve genel tatil çalışma ücreti alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının brüt ücretinin tespitinde yurt dışında çalışan bir işçi olduğunun dikkate alınması gerektiğini iddia ederek davanın reddini istemiştir. Davalı vekili, tarihli dilekçesi ile özetle; davacının tarihleri arasında davalı şirkette çalıştığını, davacının iş sözleşmesinin çalıştığı şantiyedeki projelerin tamamlanması ile sona erdiğini, ayrıca davacının tarihinde davalı şirketi en geniş anlamda ibra ettiğini, kıdem tazminatı adı altında 9.053,57 USD tutarındaki ödemenin banka hesabına ödendiğini kabul ettiğini, davacının davalı şirket nezdinde hak etmiş olduğu fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil ve yıllık izin alacaklarının ödendiğini, davacının ücret alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının 5,75 USD saat ücreti çalıştığını iddia ederek davanın reddini istemiştir. 1

2 3. TESPİT OLUNAN HUSUSLAR I. Celp ve ibraz olunan belgeler a. Dava dilekçesi ekinde fesih ihbarının, çalışma belgelerinin, özgeçmiş suretinin sunulduğu, b. İŞKUR yazı cevabında, davacının yurt dışı hizmet sözleşmesinin tespit edilemediğinin bildirildiği, c. Emniyet Müdürlüğü yazı cevabında, davacının yurt dışı çıkış giriş kayıtlarının gönderildiği, d. Beşiktaş SGM yazı cevabında, hizmet cetvelinin, işyeri açılış belgelerinin, işe giriş çıkış bildirgelerinin gönderildiği, e. Garanti Bankası yazı cevabında, davacının hesap hareketlerinin gönderildiği tespit edilmiştir. II. Tanık Beyanları a. Davacı tanığı.., tarihli duruşmada; davacıyı davalı işyerinde birlikte çalışması nedeniyle tanıdığını, yaklaşık 2005 yılında işe girdiğini, davacının önce işe girdiğini, 1997 yılında girdiğini duyduğunu, kendisinin kaynakçı ustabaşı olarak çalıştığını, davacının da fayansçı ustabaşı olarak çalıştığını, kendisini 2015 yılında iş bitti diyerek gönderdiklerini, davacıyı da 2016 yılında yine iş bitti diyerek işten çıkartıldığını duyduğunu, çünkü arkadaşı olduğunu, sürekli görüştüklerini, sabah arası çalışma olduğunu, ancak haftanın 3-4 günü gece a kadar bazen de sabaha kadar çalıştıklarının olduğunu, ancak sabaha kadar çalıştıklarında 24 saat izinli olduklarını, a kadar çalıştıklarında ertesi gün yine da işe başladıklarını, karşılığında ücret ve izin verilmediğini, ayda bir gün izin olduğunu, kendisinin Pazar günü davacının da hafta içi bir gün izin kullandığını, davacının yıllık izin kullandığını gördüğünü, ancak sürekli kullanmadığını, izinlerin tamamının kullandırılmadığını, Rusya da çalıştıkları için dini ve ulusal bayramlarda tam çalıştıklarını, Rus ülkesinin resmi bayram günlerinde de çalıştıklarını, davacının maaşının yaklaşık USD olduğunu bildiğini, kendisinin de aynı ücreti aldığını, şantiyede çalışırken Rusça ve Türkçe dosyalar getirdiklerini, imzaladıklarını, başka bir şirkette gösterdiklerini, neye imza attıklarını bilmediklerini, yemek yerlerinin, yatacak yerlerinin aynı olmasına rağmen çalıştıkları şantiyenin değiştiğini, daha sonra bordrolara baktıklarını, başka şirket adına çalıştıklarını, bunu sonradan öğrendiklerini, hatırladığı kadarı ile Enmar Şti., Cci Şirketi ile çalışmalarının olduğunu, maaşlarını aynı yerden aynı miktarda çektiklerini beyan etmiştir. b. Davacı tanığı, tarihli duruşmada; 1991 senesinden beri. Şti nde çalıştığını, 3 sene ara verdikten sonra tekrar 1997 de. ın Moskova daki bazı projelerinde çalıştığını, ince işler bakım formeni olduğunu, davacıyı da aynı yerde çalışması nedeniyle tanıdığını, davacının fayansçı ustabaşı olarak çalıştığını, davacı ile yılları arasında birlikte çalıştıklarını, davacının son yedi yıl davalıya ait başka bir projede çalıştığını, aldığı ücretlerin düzenli olarak ödendiğini, kendisinin ortalama USD ücret aldığını, mesailerinin sabah da başladığını, akşam da bittiğini, akşam dan sonra çalışmalarının da zaman zaman olduğunu, ücretleri fiks olarak aldıkları için fazla mesai ücreti ödenmediğini, ortalama ayda dört beş gün fazla mesai yaptıklarını, davacının eline geçen ücretin ortalama USD civarında olduğunu bildiğini, ancak bordrosunda USD olarak geçtiğini, davacının ayda yaklaşık bir hafta fazla mesai yaptığını bildiğini, bazı günlerde gece saat onikiye kadar çalıştığının olduğunu, bazen sabaha kadar çalıştığını, ancak sabaha kadar çalıştığında gündüz istirahat ettiğini, davacıya da fazla mesai ücretinin ödenmediğini bildiğini, davacı ile birlikte yıllık ücretli izin haklarının altı ya da bir onbeş gün olduğunu, izinlerinin kullandırıldığını, ücretlerini aldıklarını, yine haftada bir gün hafta tatili yaptıklarını, bazen işin durumuna göre hafta tatili yapmadan da çalıştıklarının olduğunu, işten krizden dolayı çıkarıldıklarını, kendisinin 18 Ekim 2016 tarihinde işten ayrıldığını, davacının ise 14 Kasım 2016 da işten ayrıldığını, önceden davacı ile aynı yerde çalıştıklarını, son yedi sene aynı binada fakat farklı odalarda kaldıkları için davacının çalışma şartlarını bildiğini, davacı işten ayrılırken herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığını bilmediğini, kendisine de herhangi bir ödemede bulunulmadığını beyan etmiştir. c. Davalı tanığı.., tarihli duruşmada; davalı işyerinde insan kaynakları departmanında çalıştığını, davacıyı tanımadığını, isim üzerinden şirketin yurt dışı projelerinde çalıştığını bildiğini, yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını, fazla çalışmaları olur ise fazla mesai ücretleri ödendiğini, günlük 8 saat haftanın 6 günü çalıştıklarını, Ubgt günlerinde 2

3 çalışıldığında fazla çalışma ücreti ödendiğini, davacının çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını, ücretlerin banka kanalı ile ödendiğini, 1988 yılında bu yana kesintisiz davalı işyerinde çalıştığını, fiilen yurt dışındaki projelerde bulunmadığını beyan etmiştir. d. Davalı tanığı, tarihli duruşmada; davalı işyerinde dış işler bölümünde insan kaynakları süper vizörü olarak 12 yıldır çalıştığını, davacıyı tanımadığını, çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını, yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını, fazla çalışmaları olur ise fazla mesai ücretleri ödendiğini, günlük 8 saat haftanın 6 veya 7 günü çalıştıklarını, Ubgt günlerinde çalışıldığında fazla çalışma ücreti ödendiğini, davacının çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını, ücretlerin banka kanalı ile ödendiğini, yurt dışı şantiyelerinde kaldıklarını, 3 öğün yemek işyeri tarafından sağlandığını, gidiş geliş uçak biletleri şirket tarafından karşılandığını, kendisinin Rusya da bulunan projelerde fiilen bulunmadığını beyan etmiştir. 4. HİZMET SÜRESİ Davacı vekili, davacının davalı işyerinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile ile tarihleri arasında kesintisiz bir şekilde son olarak fayansçı ustabaşı olarak çalıştığını iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının tarihleri arasında davalı şirkette çalıştığını iddia etmiştir. Bu hususta dinlenen tanıklardan; Davacı tanığı, davacıyı davalı işyerinde birlikte çalışması nedeniyle tanıdığını, yaklaşık 2005 yılında işe girdiğini, davacının önce işe girdiğini, 1997 yılında girdiğini duyduğunu şantiyede çalışırken Rusça ve Türkçe dosyalar getirdiklerini, imzaladıklarını, başka bir şirkette gösterdiklerini, neye imza attıklarını bilmediklerini, yemek yerlerinin, yatacak yerlerinin aynı olmasına rağmen çalıştıkları şantiyenin değiştiğini, daha sonra bordrolara baktıklarını, başka şirket adına çalıştıklarını, bunu sonradan öğrendiklerini, hatırladığı kadarı ile Enmar Şti., Cci Şirketi ile çalışmalarının olduğunu, maaşlarını aynı yerden aynı miktarda çektiklerini Davacı tanığı.., 1991 senesinden beri. Şti nde çalıştığını, 3 sene ara verdikten sonra tekrar 1997 de.. ın Moskova daki bazı projelerinde çalıştığını davacıyı da aynı yerde çalışması nedeniyle tanıdığını davacı ile yılları arasında birlikte çalıştıklarını, davacının son yedi yıl davalıya ait başka bir projede çalıştığını Davalı tanığı, davalı işyerinde insan kaynakları departmanında çalıştığını, davacıyı tanımadığını, isim üzerinden şirketin yurt dışı projelerinde çalıştığını bildiğini davacının çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını Davalı tanığı., davalı işyerinde dış işler bölümünde insan kaynakları süper vizörü olarak 12 yıldır çalıştığını, davacıyı tanımadığını, çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını beyan etmişlerdir. Dava dilekçesi ekinde sunulan çalışma belgeleri içeriğinde, davacının , , , , tarihleri arasında BETS B.V. isimli şirkette çalıştığı, , , , tarihleri arasında davalı şirkette çalıştığı, tarihinden itibaren City Center Investment B.V. (CCI) isimli şirkette çalıştığı tespit edilmiştir. Davalı işveren tarafından dosyaya sunulan cari hesap kartından, davacıya 09/ /2006, 11/ /2010 dönemleri arasınca ücret ödendiği tespit edilmiştir. Davalı işveren tarafından sunulan bordrolarda, davacının işe giriş tarihinin olarak belirtildiği tespit edilmiştir. Davalı işveren tarafından sunulan tarihli ibraname içeriğinde, davacının tarihinden itibaren kesintisiz çalıştığının belirtildiği tespit edilmiştir. 3

4 Davalı şirket web sitesi kayıtlarından, dava dışı BETS B.V. ve City Center Investment B.V. (CCI) isimli şirketlerin, davalı şirketin grup şirketlerinden olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının.. ve isimli şirketler nezdinde çalışırken de, aslen davalı şirket bünyesinde istihdam edildiği, davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında organik bağ bulunduğu, davacının dava dışı şirketlere geçen hizmet süresinden de davalı şirketin sorumlu olacağı kanaatine ulaşılmış olup, davacının kesintili hizmet süresi aşağıdaki gibi tespit edilmiştir. İŞE GİRİŞ İŞTEN ÇIKIŞ ÇALIŞILAN GÜN TOPLAM KIDEM SÜRESİ GÜN olmak üzere toplam 16 yıl 6 ay 16 gün olarak tespit edilmiştir. 5. Davacı vekili, davacının son olarak aylık 2.791,90 USD brüt ücret ile çalıştığını, gıda ve konaklama-otel yardımlarının da yapıldığını iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının 5,75 USD saat ücreti çalıştığını iddia etmiştir. Bu hususta dinlenen tanıklardan; Davacı tanığı, davacının maaşının yaklaşık USD olduğunu bildiğini, kendisinin de aynı ücreti aldığını Davacı tanığı.., aldığı ücretlerin düzenli olarak ödendiğini, kendisinin ortalama USD ücret aldığını davacının eline geçen ücretin ortalama USD civarında olduğunu bildiğini, ancak bordrosunda USD olarak geçtiğini Davalı tanığı., yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını Davalı tanığı.., yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Dosyaya sunulan ücret bordrolarının incelenmesinde, 10/ /2016 dönemleri arasında davacıya normal mesai ve fazla mesai açıklaması ile her ay net 2.035,00 USD ücret tahakkuk ettirildiği tespit edilmiştir. Bu durumda, hukuki değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacıya her ay sabit ücret tahakkuk ettirilmesi dikkate alındığında, tahakkuk ettirilen fazla mesai ücretinin esas ücrete dahil olduğu, fazla çalışmanın karşılığı olmadığı kanaatine ulaşıldığından, taleple de bağlı kalınarak, davacının son ücretinin net 2.035,00 USD, brüt 2.791,90 USD olduğu tespit edilmiştir. Dosya kapsamına sunulan ücret bordrolarından, davacıya kamp ve gıda yardımı yapıldığı tespit edildiğinden, davacının sosyal yardımları arasında barınma ve yemek yardımı olduğu kanaatine ulaşıldığından, bu yardımların aylık ortalama miktarının takdiren 200,00 USD olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Böylece davacının giydirilmiş brüt ücreti 2.791,90 USD (brüt ücret) + 200,00 USD (sosyal yardımlar) = 2.991,90 USD olarak tespit edilmiştir. 4

5 İş akdinin feshedildiği tarihli 1 USD karşılığı TCMB efektif satış kuru 3,2895 TL olarak, dava tarihli ( ) 1 USD karşılığı TCMB efektif satış kuru 3,7897 TL olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, davacının; Kıdem tazminatına esas giydirilmiş brüt ücreti 2.991,90 USD x 3,2895 TL = 9.841,86 TL olarak, Fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarına esas son brüt ücreti 2.791,90 USD x 3,7897 TL = ,46 TL olarak tespit edilmiştir. 6. DEĞERLENDİRME Dosya kapsamı tetkik edildiğinde, taraflar arasındaki ihtilafın, davacının iş akdinin ne şekilde feshedildiği, bu doğrultuda davacının kıdem tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacağına hak kazanıp kazanmayacağı, davacının alacaklarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı, davacının davalı işvereni ibra edip etmediği hususlarında olduğu tespit edilmiştir. I. Zamanaşımı itirazı yönünden: Kıdem ve ihbar tazminatı alacağının 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacakların akdin feshi tarihi olan tarihinde muaccel olması sebebiyle, dava tarihi itibariyle ( ) zamanaşımına uğramamıştır. Yıllık izin ücreti alacağının 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacakların akdin feshi tarihi olan tarihinde muaccel olması sebebiyle, dava tarihi itibariyle ( ) zamanaşımına uğramamıştır. Fazla çalışma, genel tatil ve hafta tatili ücreti alacaklarının 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacakların alacağın doğduğu tarihte muaccel olması sebebiyle, dava tarihi ( ) tarihinden geriye dönük 5 yıllık dönem dikkate alındığında, tarihinden önceki alacaklar zamanaşımına uğramıştır. II. İbraname yönünden değerlendirme: Davalı vekili, davacının tarihinde davalı şirketi en geniş anlamda ibra ettiğini iddia etmiştir sayılı Türk Borçlar Kanununun 420. Maddesi ile işçi ile işveren arasındaki ibraname konusu düzenlenmiştir. Maddenin 2. Fıkrasına göre İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür. Dosyaya sunulan ibranamenin incelenmesinde, kıdem tazminatı olarak 9.053,57 USD ve yıllık izin ücreti olarak 2.814,00 USD bedel yazıldığı, dosyada banka ödeme belgesinin bulunmadığı görülmektedir. Yapılan tespitler neticesinde, takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının dosyaya sunulan ibraname içeriği ile bağlı olmadığı kanaatine ulaşılmıştır. III. Kıdem tazminatı alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının iş akdinin tarihinde haksız, kötü niyetli ve usulsüz olarak işin bitimi gerekçe gösterilerek feshedildiğini iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin çalıştığı şantiyedeki projelerin tamamlanması ile sona erdiğini, ayrıca davacının tarihinde davalı şirketi en geniş anlamda ibra ettiğini, kıdem tazminatı adı altında 9.053,57 USD tutarındaki ödemenin banka hesabına ödendiğini kabul ettiğini iddia etmiştir. 5

6 Dosyaya sunulan ibraname başlıklı belge ve 11/2016 dönem bordrosundan, davacıya kıdem tazminatı adı altında net 9.053,57 USD (fesih tarihindeki karşılığı 9.053,57 USD x 3,2895 TL = ,72 TL) ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Bu durumda, davacının kıdem tazminatı alacağı hesaplanarak, yapılan ödeme mahsup edilecektir sayılı İş Kanunu madde 14 esaslarına göre davacının toplam hizmet süresi 16 yıl 6 ay 16 gündür. Davacının kıdem tazminatına esas giydirilmiş son brüt ücreti 9.841,86 TL dir. Fesih tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı: 4.297,21 TL Brüt Ücret Toplam 4.297,21 TL x 16 yıl = ,36 TL 4.297,21 TL / 12 ay x 6 ay = 2.148,61 TL 4.297,21 TL / 365 gün x 16 gün = 188,37 TL + Toplam Brüt = ,34 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 539,59 TL - Net Kıdem Tazminatı Alacağı = ,75 TL Fesih Tarihinde Ödenen = ,72 TL - Net Kıdem Tazminatı Alacağı = ,03 TL IV. Fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının davalı işveren nezdinde haftada 7 gün sabah saat 7 den akşam saat 7 ye kadar, bazen de iş durumuna göre daha geç saatlere kadar çalıştığını, işçiler yurt dışında olduğundan ne hafta sonu ne de resmi veya dini tatil hakları kullandırılmadan aralıksız çalıştırıldığını, fazla mesai ücretlerinin ücret bordrolarında gösterilse de bunların gerçekte ödenen aylık ücreti, yasal yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla düşük göstermek amacıyla yapıldığını, esasen fazla mesai ücretleri ödenmediği halde ödenmiş gibi gösterildiğini iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının davalı şirket nezdinde hak etmiş olduğu fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil alacaklarının ödendiğini iddia etmiştir. Dosyaya sunulan ücret bordrolarında her ne kadar, fazla mesai adı altında ödemeler yapıldığı tespit edilmiş olsa da, davacının ücretinin bu şekilde sabit ücrete tamamlandığı, bir diğer deyişle davacıya ödenen sabit ücretin içerisinde bahsi geçen alacak kalemlerinin giydirildiği kanaatine ulaşıldığında, davalı işverenin, ücretin bordrolarda tahakkuk ettirilerek ödendiğine dair savunmasına itibar edilememiştir. Bu hususta dinlenen tanıklardan; Davacı tanığı.., yaklaşık 2005 yılında işe girdiğini, davacının önce işe girdiğini, 1997 yılında girdiğini duyduğunu kendisini 2015 yılında iş bitti diyerek gönderdiklerini sabah arası çalışma olduğunu, ancak haftanın 3-4 günü gece a kadar bazen de sabaha kadar çalıştıklarının olduğunu, ancak sabaha kadar çalıştıklarında 24 saat izinli olduklarını, a kadar çalıştıklarında ertesi gün yine da işe başladıklarını, karşılığında ücret ve izin verilmediğini, ayda bir gün izin olduğunu, kendisinin Pazar günü davacının da hafta içi bir gün izin kullandığını Rusya da çalıştıkları için dini ve ulusal bayramlarda tam çalıştıklarını, Rus ülkesinin resmi bayram günlerinde de çalıştıklarını Davacı tanığı, 1991 senesinden beri.. Şti nde çalıştığını, 3 sene ara verdikten sonra tekrar 1997 de ın Moskova daki bazı projelerinde çalıştığını davacı ile yılları arasında birlikte çalıştıklarını, davacının son yedi yıl davalıya ait başka bir projede çalıştığını mesailerinin sabah da başladığını, akşam da bittiğini, akşam dan sonra çalışmalarının da zaman zaman olduğunu, 6

7 ücretleri fiks olarak aldıkları için fazla mesai ücreti ödenmediğini, ortalama ayda dört beş gün fazla mesai yaptıklarını davacının ayda yaklaşık bir hafta fazla mesai yaptığını bildiğini, bazı günlerde gece saat onikiye kadar çalıştığının olduğunu, bazen sabaha kadar çalıştığını, ancak sabaha kadar çalıştığında gündüz istirahat ettiğini, davacıya da fazla mesai ücretinin ödenmediğini bildiğini yine haftada bir gün hafta tatili yaptıklarını, bazen işin durumuna göre hafta tatili yapmadan da çalıştıklarının olduğunu önceden davacı ile aynı yerde çalıştıklarını, son yedi sene aynı binada fakat farklı odalarda kaldıkları için davacının çalışma şartlarını bildiğini Davalı tanığı, davalı işyerinde insan kaynakları departmanında çalıştığını, davacıyı tanımadığını, isim üzerinden şirketin yurt dışı projelerinde çalıştığını bildiğini, yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını, fazla çalışmaları olur ise fazla mesai ücretleri ödendiğini, günlük 8 saat haftanın 6 günü çalıştıklarını, Ubgt günlerinde çalışıldığında fazla çalışma ücreti ödendiğini, davacının çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını Davalı tanığı., davacıyı tanımadığını, çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını, yurt dışında çalışanların saat ücreti ile çalıştıklarını, fazla çalışmaları olur ise fazla mesai ücretleri ödendiğini, günlük 8 saat haftanın 6 veya 7 günü çalıştıklarını, Ubgt günlerinde çalışıldığında fazla çalışma ücreti ödendiğini, davacının çalışmasına ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olmadığını beyan etmişlerdir. Bu durumda, taleple de bağlı kalınarak, davacının haftanın 6 günü, saatleri arasında, yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda 1,5 saat ara dinlenme süresi düşüldükten sonra, günde 10,5 saat çalıştığı, böylece davacının haftada 10,5 saat x 6 gün = 63 saat çalıştığı kanaatine ulaşılmıştır. Böylece davacının haftalık fazla çalışma süresi, 63 saat 45 saat = 18 saat olarak tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacaktır. Davacının, ayda 2 hafta tatilinde, günde 10,5 saat çalıştığı kanaatine ulaşıldığından bu doğrultuda hesaplama yapılacaktır. Davacının, genel tatil günlerinde çalıştığı kanaatine ulaşıldığından, bu doğrultuda hesaplama yapılacak olup, hesaplamada Pazar gününe denk gelen tatil günleri dışlanacaktır. Davacının fazla çalışma ücreti, hafta tatili çalışma ücreti ve genel tatil çalışma ücreti alacağı hesaplanırken, belirlenen son brüt ücretinin asgari ücrete oranı (10.580,46 TL / 1.647,00 TL = 6,4241 oran) ile geçmiş dönem brüt ücreti hesaplanacaktır. Fazla Çalışma Ücreti Alacağı: HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT FAZLA ÇALIŞMA SAATİ HAFTA TOPLAM 18/01/ /06/2012 arası 886,50 TL 6, ,96 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 23 = ,10 TL 01/07/ /12/2012 arası 940,50 TL 6, ,87 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,62 TL 01/01/ /06/2013 arası 978,60 TL 6, ,62 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,27 TL 01/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 6, ,22 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,12 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 6, ,21 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,26 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 6, ,93 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,98 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 6, ,56 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,90 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 6, ,09 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,01 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 26 = ,04 TL 01/07/ /11/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 225 x 1,5 x 18 saat x 19 = ,45 TL + Toplam Brüt = ,74 TL Sigorta Primi = ,06 TL - Vergiye Tabi Ücret = ,68 TL 7

8 Gelir Vergisi Kesintisi = ,14 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Fazla Çalışma Ücreti Alacağı = 1.712,26 TL - = ,28 TL Hafta Tatili Çalışma Ücreti Alacağı: HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT SAAT HAFTA TOPLAM 18/01/ /06/2012 arası 886,50 TL 6, ,96 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 12 = 4.783,77 TL 01/07/ /12/2012 arası 940,50 TL 6, ,87 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 5.498,10 TL 01/01/ /06/2013 arası 978,60 TL 6, ,62 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 5.720,83 TL 01/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 6, ,22 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 5.971,62 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 6, ,21 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 6.260,99 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 6, ,93 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 6.629,29 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 6, ,56 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 7.023,89 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 6, ,09 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 7.444,79 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 13 = 9.628,22 TL 01/07/ /11/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 225 X 1,5 X 10,5 saat X 10 = 7.406,32 TL + Toplam Brüt = ,81 TL Sigorta Primi = 9.955,17 TL - Vergiye Tabi Ücret = ,64 TL Gelir Vergisi Kesintisi = ,41 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Hafta Tatili Ücreti Alacağı = 503,73 TL - = ,50 TL Genel Tatil Çalışma Ücreti Alacağı: HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT ÇALIŞILAN GENEL TATİL GÜNÜ TOPLAM 18/01/ /06/2012 arası 886,50 TL 6, ,96 TL / 30 gün x 3 gün = 569,50 TL 01/07/ /12/2012 arası 940,50 TL 6, ,87 TL / 30 gün x 10 gün = 2.013,96 TL 01/01/ /06/2013 arası 978,60 TL 6, ,62 TL / 30 gün x 3 gün = 628,66 TL 01/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 6, ,22 TL / 30 gün x 10,5 gün = 2.296,78 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 6, ,21 TL / 30 gün x 4 gün = 917,36 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 6, ,93 TL / 30 gün x 9 gün = 2.185,48 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 6, ,56 TL / 30 gün x 4 gün = 1.029,14 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 6, ,09 TL / 30 gün x 7,5 gün = 2.045,27 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 30 gün x 3 gün = 1.058,05 TL 01/07/ /11/2016 arası 1.647,00 TL 6, ,46 TL / 30 gün x 10 gün = 3.526,82 TL + Toplam Brüt = ,01 TL Sigorta Primi = 2.440,65 TL - 8

9 Vergiye Tabi Ücret = ,36 TL Gelir Vergisi Kesintisi = 2.116,07 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Genel Tatil Ücreti Alacağı = 123,50 TL - = ,79 TL V. Yıllık izin ücreti alacağı yönünden: Davacı vekili, davacıya yıllık izin ücretleri kullandırılmadığı gibi ücretinin de ödenmediğini iddia etmiştir. Dosyaya sunulan 11/2016 dönem ücret bordrosundan, davacıya yıllık izin ücreti adı altında net 2.814,00 USD ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Davacının tarihleri arasında 1475 sayılı İş Kanunu na tabi olarak çalışmış olması sebebiyle, bu dönemdeki kıdemi 5 yıl 8 ay 24 gün, hak ettiği yıllık izin süresi ise, 12 gün x 5 yıl = 70 gün olarak tespit edilmiştir. Davacının 4857 sayılı İş Kanunu na tabi olduğu tarihleri arasındaki dönemde işyerindeki kıdeminde hak edilen yıllık izin sürelerinin, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 yıla göre hesaplanması gerektiği kanaatine ulaşılmıştır. Böylece davacının, İş Kanunu madde 53 kapsamında hak ettiği yıllık izin süresi, (20 gün x 9 yıl) + (26 gün x 2 yıl) = 302 gün olarak tespit edilmiştir. Davalı işveren tarafından yapılan ödemenin TL karşılığı ise, 2.814,00 USD x 3,7897 TL = ,22 TL olarak tespit edilmiştir. Bu durumda, davacının yıllık izin ücreti alacağı hesaplanacak, yapılan ödeme mahsup edilecektir. Brüt Ücret Toplam İzin Günü Toplam ,46 TL / 30 x 302 gün = ,96 TL Sigorta Primi = ,49 TL - Vergiye Tabi Ücret = ,47 TL Gelir Vergisi Kesintisi = ,04 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 808,41 TL - Net Yıllık İzin Ücret Alacağı = ,02 TL Fesih Tarihinde Ödenen = ,22 TL Bakiye Net Yıllık İzin Ücret Alacağı - = ,80 TL VI. Bakiye ihbar tazminatı ve ücret alacağı yönünden: Davacı vekili, bakiye ihbar tazminatı ve ücret alacağı talep etmiştir. Davacının kıdem süresi dikkate alındığında, ihbar öneli 8 hafta (56 gün) olarak tespit edilmiştir. Dava dilekçesi ekinde sunulan fesih ihbarından, davacıya tarihinde yapılan bildirim ile iş akdinin tarihinde feshedileceğinin bildirildiği tespit edilmiştir. Bu durumda, davacıya fesih ihbarının yasal olarak kullandırıldığı tespit edildiğinden, davacının bakiye ihbar tazminatı alacağının bulunmadığı tespit edilmiştir. Davacı vekili, her ne kadar ücret alacağı talep etmiş olsa da ücret alacağı konusunda alacak talebini somutlaştırmadığı tespit edildiğinden, bu hususta hesaplama yapılamamıştır. 9

10 7. SONUÇ Dosyada bulunan delillerin takdir ve değerlendirilmesi Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının, dava konusu edilen dava ve ıslah dilekçesindeki talepleri; Talep Hesaplanan Kıdem Tazminatı Alacağı ,00 TL ,03 TL Fazla Çalışma Ücreti Alacağı 1.000,00 TL ,28 TL Hafta Tatili Çalışma Ücreti Alacağı 1.000,00 TL ,50 TL Genel Tatil Ücreti Alacağı 1.000,00 TL ,79 TL Yıllık İzin Ücreti Alacağı 1.000,00 TL ,80 TL Bakiye İhbar Tazminatı ve Ücret Alacağı 1.000,00 TL olarak hesaplanmış olup, Sayın Mahkemeye saygıyla sunarım Hesap Bilirkişi Gökmen Ergür 10