OBSES F-KOMPULS F BOZUKLUK LE PS KOT K BOZUKLU UN KARIfiMASI: B R OLGU SUNUMU
|
|
- Aysel Aksu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 OBSES F-KOMPULS F BOZUKLUK LE PS KOT K BOZUKLU UN KARIfiMASI: B R OLGU SUNUMU Tümer Türkbay*, Teoman Söhmen** ÖZET Amaç: Psikotik belirtiler ve afl r de er verilmifl düflünceler gösteren obsesif kompulsif bozuklu u (OKB) olan hastalara tan konulmas nda güçlükler yaflanmaktad r. Bu yaz da OKB ve psikotik belirtiler gösteren bir ergen olguda yaflanan tan karmaflas ve tan konulmas ile ilgili ilkelerin tart fl lmas amaçlanm flt r. Yöntem: Konuyla ilgili yay nlar medline den taranm fl, daha sonra olgu yaz n fl nda tart fl lm flt r. Bulgular:15 yafl ndaki erkek olguda kendisine ve ailesine cinsel olarak zarar verilece i tarz nda rahats z edici düflünceler, çevredekilere sald rganl k, küfür etme, tükürme ve cinsel organ n gösterme tarz nda dezorganize davran fllar, kap dan içeri defalarca girip ç kma ve tekrarlay c tarzda giyinip soyunma ritüelleri, kompulsiyonlar na ailesini ortak etme ve dokunmadan kaç nma belirtileri mevcuttu. Tart flma: Bafllang çta sald rganl k, yüksek kayg düzeyi ve azalm fl dürtü denetimi nedeniyle olguya psikotik bozukluk tan s konmufltur. Klinik tablonun süreç içinde iyi gidifli ve antiobsesyonal ilaç tedavisine olumlu yan t göz önünde bulundurularak olguya içgörüsü az olan OKB tan s konulmufltur. Anahtar Sözcükler: Obsesif-kompulsif bozukluk, içgörüsü az olan, psikotik bozukluk, ergen, ay r c tan. SUMMARY: THE CONFUSION BETWEEN-COMPULSIVE DISORDER AND PSYCHO- SIS: A CASE REPORT Objective: Patients with obsessive-compulsive disorder (OCD) have overvalued ideas or psychotic symptoms, which will cause confusion in making diagnosis. In this paper, the diagnostic process in an adolescent with OCD, who had also delusions, were discussed. Method: The related articles were detected in medline. After that, the case was discussed in the light of literature. Results: The case was a fifteen-year-old male adolescent who had intrusive thoughts, sexual aggression towards himself and his family, disorganized behaviors like aggressiveness, swearing, spitting, and exhibiting his genitals, repetitive behaviors, such as entering and exiting to the room or wear on and off his clothes, sharing compulsions with his family, and avoidance about touching things. Discussion: At the beginning the case was diagnosed as a psychotic disorder due to his aggressiveness, high level of anxiety, and insufficient impulsive control. Because of positive response to an antiobsessive drug and good course in the clinical picture, poor insight form of OCD was considered. Key words: Obsessive-compulsive disorder, poor insight, psychotic disorder, adolescent, differential diagnosis. G R fi Obsesif-kompulsif bozuklu u (OKB) olan baz olgularda belirtilerin nitelik olarak obsesif düflünceler ve sanr lar aras ndaki yelpazede bulunmas tan aflamas nda güçlük yaflanmas na neden olmaktad r. OKB u olan hastalar n düflünceleri sanr olarak de erlendirildi inde, tan için atipik OKB, psikotik görünümlü OKB veya psikotik OKB terimleri kullan lmaktad r. Baz uzmanlar ise, olgular her iki bozuklu un da tan * Yrd. Doç. Dr., GATA Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Ankara. ** Prof. Dr., GATA Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Ankara. ölçütlerini karfl l yorsa, flizookb terimini kullan lmakta veya bunlar OKB ve flizofrenik bozuklu un komorbid oldu u durumlar olarak de- erlendirmektedir. Olgular n bir k sm nda, bunlar n da ötesinde, belirtilerin tan mlanmas nda güçlük ve kar fl kl k yaflanmaktad r. Bu durum en s k obsesyonlar ile sanr sal düflüncenin ayr - m n n yap lmas nda olmaktad r. OKB un psikotik durumlarla iliflkili olabilece i önceki y llarda ileri sürülmesine karfl n, psikiyatrik bozukluklar n nevrotik ve psikotik gibi iki büyük s n fland rma çerçevesinde de erlendiril- Çocuk ve Gençlik Ruh Sa l Dergisi : 7(2)
2 OKB-Psikotik Boz. di inde, OKB nevrozlar n aras nda incelenmifltir (Eisen ve Rasmussen 1993). Oysa 19. yüzy l n bafllar nda Pinel, Esquiral, Falret ve Bumke gibi klinisyenler obsesif-kompulsif nevrozun gidifli s ras nda, en az ndan belli aflamalarda psikotik durumlarla s k bir iliflkisi oldu undan söz etmifl ve obsesyonlar ile sanr lar aras nda yaln zca derece fark oldu unu vurgulam fllard r (Soylom ve ark. 1985). Janet OKB u nevrozlar grubu içine yerlefltirmesine karfl n, 300 hastan n yer ald bir çal flmas nda OKB u olan hastalar n 23 ünün (%7.7) psikotik belirtiler gösterdi ini belirtmifltir (Pitman 1987) Yap lan baflka bir çal flmada ise Eisen ve Rasmussen (1993) DSM-III-R a göre OKB tan s konan 475 hastan n 67 sinde (%14) psikotik belirtiler saptam fllard r; bunlar n 27 si (%6) OKB içgörüsü olmayan grubuna girerken, 18 i (%4) ise hem flizofreni hem de OKB tan s alm flt r. Bu araflt rmadaki önemli sonuçlardan biri içgörüsü olmayan OKB (obsesyonlar n gerçek oldu unu ileri sürme d fl psikotik belirtisi olmayan grup) grubunun demografik ve klinik özellikler aç s ndan OKB grubuna benzemesi ve flizofreninin efllik etti i OKB dan farkl l k göstermesidir. fiizofreni, OKB u and ran bir flekilde bafllayabilir veya flizofrenik hastalarda obsesif düflünceler ve kompulsiyonlar bulunabilir. Fenton ve McGlashan (1986) yapt klar bir çal flmada, flizofrenik hastalar n %10 unda belirgin obsesif-kompulsif belirtiler bulmufllard r. fiizofreninin özellikle bafllang ç döneminde, OKB undakine benzer belirtiler olabilir (Kaplan ve Sadock 1998). Baz araflt r c lar obsesyonlar flizofrenin öncü belirtisi olarak kabul ederken, di er araflt r c lar obsesif düflünceleri psikotik dekompansasyona karfl gelifltirilmifl nevrotik savunma oldu unu ileri sürerler. Ço u araflt r c bu iki bozuklu u birbiri ile iliflkisi olmayan iki farkl antite olarak kabul etmektedir. Yap lan bir izleme çal flmas nda OKB unda flizofreninin geliflme riskinin genel nüfustan farkl olmad aç klanm flt r (Goodwin ve ark. 1969). Buna karfl n flizofreni gibi bir psikotik bozuklu u olanlarda obsesyonlar n ve kompulsiyonlar n ya da OKB u olanlarda psikotik belirtilerin geliflme s kl araflt r lm fl, Goodwin in saptamas n n aksine, % aras nda de iflen komorbidite oranlar bulunmufltur (Berman ve ark. 1995). OKB u olan hastalar n izlenmelerinde, psikoz s kl n n flizofreni s kl olarak yorumlanmamas gerekti ini belirten Insel ve Akiskal (1986) geçici psikotik durumlar n yerald de iflen oranlardaki kuflkulu flizofreni tan lar na dikkati çekmektedir. Ayn araflt r c lar OKB undaki psikotik belirtilerin hastalardaki içgörüye ve dürtüye karfl olan direncin de iflimine ba l olarak, obsesyon ve sanr aras ndaki bir süreçte ortaya ç kt klar n belirtmifllerdir. OKB belirtileri geleneksel olarak benli e yabanc (ego-distonik) olarak görülmekte olup, zarardan kaç nma ve riski azaltma, içgörü (belirtilerin saçma ve anlams z olarak de erlendirilmesi), direnme (belirtilerin bask lanmas veya onlara karfl direnmek için giriflimlerde bulunulmas ) ve anksiyete ile birliktedir (McElroy ve ark. 1994). Klasik tan ma ayk r olarak, OKB u olan hastalar n yaklafl k üçte birinin obsesyonlar n saçma olarak görmedikleri (Stern ve Cobb 1978), belli bir orandaki hastan n ise obsesyonlar na bütünüyle inand klar ileri sürülmektedir (Insel ve Akiskal 1986). DSM-IV de obsesyonlar n anlams z oldu- unun bilinmesi gerekti i ve dirence neden oldu u vurgulanmakla birlikte, içgörünün az olabilece ine de iflaret edilmektedir (APA 1994). Buna dayanarak DSM-IV de, DSM-III-R dan farkl olarak OKB una içgörüsü az olan flekil eklenmifltir. Burada, epizodun büyük k sm nda belirtilere karfl içgörü azl vard r. Obsesyonla sanr aras ndaki bir s n rda yer alan böyle durumlarda içgörüsü az olan belirleyicisi kullan lmaktad r. Söz konusu tan kar fl kl n n bir nedeni de gözlenen belirtilerin yeterince tan mlanmamas d r. Belirtileri obsesyon, afl r de er verilmifl düflünce (AVD) ve sanr yelpazesinde de erlendirirken bunlardan birine uydurmak güç olmaktad r. Janet ve Scneider obsesyonu tan mlarken belli bir fleyi düflünmeye, hissetmeye ya da yapmaya yönelik öznel bir zorunluluk duygusunun varl, obsesyonunun içeri inin anlams z veya benli e yabanc olmas ve obsesyona direncin efllik etmesi gerekti ini belirtmektedir (aktaran Solyom ve ark. 1985). E er hasta obsesyonlar na direnç göstermiyorsa, bu düflüncenin sanr olabile- 107
3 TÜRKBAY VE SÖHMEN ce i düflünülmelidir. çgörü temeline dayanan bu özelliklerin varl - na Lewis karfl ç km fl ve obsesyonun anlams z oldu unun anlafl lmas n n temel özellik olamayaca n belirtmifltir (aktaran Solyom ve ark. 1985). Gerçekten de OKB u olan baz hastalar obsesyonlar n ve ritüellerini anlams z ve saçma olarak de erlendirmez. Bu düflünceler baz olgularda AVD veya sanr sal nitelikte olabilir. Mc Kenna (1984) AVD nin obsesyonlarla sanr lar aras nda yer ald n belirtmektedir. AVD obsesyonlara oranla daha çok gerçek d fl ve araya girmifl düflünceler olarak tan mlanmaktad r. Bu yaz da OKB ve erken bafllang çl flizofreni tan s koymada yaflanan bir ergenin öyküsünün aktar lmas ve konuyla ilgili tan mlar n gözden geçirilmesi amaçlanm flt r. OLGU SUNUMU Kimlik: Ö.B., 15 yafl nda erkek, lise birinci s n f ö rencisi, büyük flehirde yafl yor. lk baflvuru flikayetleri: Hasta ilk kez 1996 May s ay nda babas taraf ndan GATA Çocuk ve Ergen Ruh Sa l ve Hastal klar bölümüne getirildi. ilk görüflmede afl r derecede kayg l yd ve zaman zaman s k nt dan yeter yeter diye ba - r yordu. Durmadan hareket ediyordu. Sürekli olarak yerinden kalk yor ve tekrar oturuyordu. Hasta engelleyemedi i hareket tekrarlar ndan ve zihninden bir türlü uzaklaflt ramad ve genellikle cinsel içerikli olan kötü düflüncelerden yak n yordu. Baz adlar son harflerindeki benzerli e göre tekrar ediyordu. Babas ile yap lan görüflmede son günlerde erkek kardeflini dövdü- ünü, evin camlar n k rd n, iki kez pantolonunu indirip cinsel organ n çevresindekilere gösterdi ini, küfür etti ini, flört eden k zlara o...u dedi ini belirtiyordu. Dezorganize görünümü göz önüne al narak hastaneye yat r lmas - na karar verildi. Öyküsü: Ailesinin Ö.B. yle ilgili ilk yak nmalar 1995 A ustos unda, annesine ve kardefline kötü davran fllarda bulunmas ve onlar n rz na geçebilece i ve baflkalar n n da kendisine kötülük yapabilece i tarz nda cinsel içerikli kuflkular ve arabalar n n içine tekrar tekrar girme ve d flar ç kma tarz nda davran fllar fleklindeymifl. Bu yak nmalar üzerine ailesi Ö.B. u bir ruh hastal klar uzman na götürmüfller ve klomipramin verilmifl. Bu ilaçtan fayda görmemesi nedeniyle, daha sonra baflka bir ruh hastal klar uzman na götürülmüfl. Ruh hastal klar uzman haloperidol tedavisine bafllam fl ve Ö.B. nin yak nmalar bir ay içinde düzelmifl. Babas Ö.B. nin ruhsal durumunun iyileflti ini düflünüp haloperidol ü kesmifl ve bir süre sonra yak nmalar tekrar ortaya ç km fl. Ayn ruh hastal klar uzman na tekrar götürülmüfl ve ayn ilaç tekrar bafllanm fl; fakat bu kez ilaçtan yararlanmam fl. Bunun üzerine hekim de ifltirilmifl ve depo flupentiksol tedavisine bafllanm fl. Özgeçmifli: Ö.B., normal bir gebelik döneminden sonra, miad ndan biraz önce normal do mufl, bir yafl na do ru yürümeye ve ilk kelimelerini söylemeye bafllam fl, 2 yafl nda tuvalet e itimini tamamlam fl, 5 yafl nda sünnet olmufl. Küçükken çok hareketli ve herkesin ilgisini çeken bir çocukmufl, ilkokulda baflar l bir ö renciymifl. lkokul 5. s n fta iken A, B, C fleklinde harf tekrarlar olurmufl. Bu nedenle ailesi taraf ndan bir ruh sa l hastal klar uzman na götürülmüfl ve ald klar önerilerle bu durum zamanla geçmifl. Eskiden yata n slatma korkusu varm fl ve bu sebeple yatmadan önce 3-4 kez tuvalete gidermifl. Annesi ile yap lan görüflmede Ö.B. nin premorbid kiflili i flu flekilde tan mlanm flt r: Küçüklü- ünden beri çok titiz, defterlerinin kenarlar n n k vr lmas n istemeyen, tertipli, düzenli, yataktan kalkar kalkmaz pijamas n özenle katlayan, büyüklerine karfl afl r sayg l, s n f n n en çal flkan, çok h rsl ve k skanç bir çocuktu. Aile öyküsü: Baba 41 yafl nda, mesle i hakim. Efli taraf ndan titiz, düzenli ve kuralc birisi olarak tan mlanmaktad r. Ö.B. ile iliflkilerinde afl r müdahaleci ve koruyucu davranmaktad r. Anne 40 yafl nda, lise mezunu, ev han m. D fla dönük, kayg l, çabuk al nan ve özverili olarak tan mlanmaktad r. 8 yafl ndaki erkek kardefli ö retimde baflar l, uyumlu ve sorunsuz olarak belirtilmek- 108
4 OKB-Psikotik Boz. tedir. Ö.B. nin kendinden bir yafl küçük teyzesinin o lunun tak nt l düflünceler ve hareket tekrarlar nedeniyle ilaç tedavisi gördü ü ve faydaland ifade edilmektedir. Klinik görüflme ve gözlem: Hastaneye yat fl n n birinci günü kendisiyle yap lan görüflmede, akl ma kötü fleyler yapan insanlar geliyor, özellikle cinsel konularda. Örne in, S.S. gibi sinema sanatç lar n n cinsel filmleri akl ma geliyor, o zaman huzursuz oluyorum. Bunlar akl ma geldi- inde nas l bir hareket yap yorsam, bu düflünce ve hayaller akl mdan ç kana dek o hareketi tekrarl yorum. Örne in, böyle bir düflünce s ras nda oturdu um yerden aya a kalkm flsam, sürekli oturup kalk yorum, kap ya do ru gidiyorsam kap dan d flar ç k p içeri giriyorum veya giyinip soyunuyorum diyordu. Yine, Hastay m ben; galiba problemim ruhsal. Akl ma gelen düflünceler var; kötü kad nlar (bu s rada huzursuzluk ifade eden ve sürekli oturup kalkma fleklinde ritüelleri vard )... Yapt klar m n tutarl olmad n biliyorum, tekrarlamalar m var fakat kendime engel olam yorum fleklinde yak n yor ve s k nt s n belirgin bir flekilde d fla vuruyordu de erkek arkadafl m B ve T ile birlikte porna film seyretmifltim. O filmi akl mdan atam yorum, o film s k nt oluflturuyor. Filmin ismi Sevgili idi. Birisi sevgili anneci im derse, filmin ismi Sevgili oldu undan o film akl ma geliyor. Filmdeki adam anneme zarar verir mi? fleklinde düflünüyorum. Sevgili kelimesi sürekli bana bunu ça r flt r yor. Ajite iken bir nöroleptik enjekte edildikten sonra Hani siz i ne yapt ktan sonra popomu ovuflturdunuz, taciz yapmad n z de il mi?, Popomu ovuflturdu unuzda pipiniz kalkt m? fleklinde sorular soruyordu. Hastaneye yat fl n n ikinci günü yap lan görüflmede kula ma sesler geliyor; o kad n n iliflki s ras nda ç kard sesler... (Bunu söyledikten sonra kap dan üç kez girip ç kt.) Bana elini sürdü ünde pipin kalk yor mu?, Yine pininize bakt m bir fley oluyor mu? fleklinde sorular oldu. Hastan n tekrarlayan biçimde giyinip soyunmas karfl s nda ne yapt soruldu unda, pop sanatç s S.O. nun ad akl ma geldi. Ad n n içindeki or o...u anlam na gelir. Onu düflünürken giyinip soyundum... Koltu un üzerine oturuyorum, birfleyin üzerine oturmufl say lmam de il mi?. fiimdi pipinize bakarsam intikam için bir kere de poponuza bakar m diyordu. Hasta yata ndan ç km yor, sürekli uyumak istiyor ve nedeni soruldu unda, uyuyunca kötü düflünceler akl ma gelmiyor fleklinde yan tl yordu. Yap lan toplu görüflmelerde ruh hastal klar uzmanlar n n bir k sm bu klinik tabloyu bir psikotik bozukluk olarak de erlendirirken, di erleri OKB tan s konmas gerekti ini düflünüyordu. Fizik muayene ve t bbi tetkik sonuçlar : Fizik muayenede, laboratuar (kan tetkikleri, tiroid ifllev testleri) ve radyodiagnostik (beyin MRI) incelemelerinde anormal bir bulgu saptanmad. Tan : Ayr c tan psikotik bozukluk ve OKB, içgörüsü az olan form aras nda yap ld. Ö.B. nin saplant lar n n fliddeti ve neredeyse sanr sal nitelikte olufllar kayg verici olsa da, bu inançlar n yanl fl oldu u hakk ndaki içgörüsünün zaman zaman azalmas na karfl n genellikle varolmas ve bunlarla bafla ç kmas gereken tek kiflinin kendisi oldu u hissi genellikle korunmufltur. Ö.B. ye rahats zl k verici, iste i d fl ndaki zorlay düflünceleri ve bu düflüncelerin do urdu u bunalt dan kurtulmak için gelifltirdi i törensel davran fllar göz önüne al narak OKB tan s konuldu. çgörüsünün dönem dönem azalmalar göstermesi nedeniyle içgörüsü az formu düflünüldü. Tedavi ve izlem: çgörüsü az olan OKB tanas düflünülen Ö.B. ye fluoksetin baflland ve iki hafta içinde 60 mg/gün e ç k ld. Ayr ca trifluoperazin 2 mg/gün ile kombine edildi. Yaklafl k üç hafta sonras nda OKB belirtilerinde belirgin azalma gözlendi. ki ay sonras nda ayr ca trifluoperazin kesildi. Halen fluoksetin 40 mg/gün kullanmaktad r. Yaklafl k dört y ld r izlem alt nda olan Ö.B. nin dönem dönem OKB belirtelirinde alevlenmeler gözlenmesine karfl n, lise ö renimini bitirdi. Bu y l bir üniversitenin iflletme fakültesinde okumaktad r. 109
5 TÜRKBAY VE SÖHMEN TARTIfiMA fiimdiye kadar çocuklar n ve ergenlerin OKB nu en genifl olarak Rapaport ve arkadafllar (1988) incelenmifltir. OKB u olan 70 ergende en s k rastlanan obsesyonlar buluflma obsesyonu (%43), bafl na bir felaket gelece i ile ilgili obsesyon (%24), simetri ve düzen kayg lar (%17), dinsel kayg lar (%13) ve istenmeyen cinsel düflüncelerdir (%4). En s k kompulsiyonlar ise y kanma ritüelleri (%85), ayn hareketi yineleme ritüelleri (kap dan içeri girip ç kma gibi) (%51), afl r derecede kontrol etme (%46), dokunma (%20), sayma (%18), s ralama ve düzenleme (%17), yalama ve tükürmedir (%20). Ö.B. de cinsellik ilgili obsesif düflünceler çok s k olup, bu düflüncelerin niteli- i ve fliddeti dönem dönem sanr sal izlenim vermektedir. Özellikle ergenlerde cinsellik önemli bir kayg oluflturabilir. Cinsel içerikli obsesif düflüncelere karfl genellikle dokunmadan kaç nma ya da y kanma kompulsiyonlar geliflmektedir (Rapaport 1988). Ö.B. de en s k olan kompulsiyonlar dokunmaktan kaç nma ve ayn davran fl yineleme ritüelleridir. Ancak Ö.B. de bu kompulsiyonlar zaman içinde kaybolmufl ve yerini temizlenme kompulsiyonlar ile de ifltirmifltir. Ö.B. nin cinsellikle ilgili obsesif düflünceleri bazen persekütif sanr lar an msat r tarzdad r. Örne in, hastaneye yatt nda yap lan bir enjeksiyon sonras nda Bana tacizde bulunmad n z de- il mi? ve Filmde gördü üm seks artisti anneme cinsel yönden zarar verir mi? fleklindeki sorular gerçek d fl olan kuflkular d r. Ergenlik döneminde, özellikle flizofreninin bafllang ç döneminde, OKB una benzer belirtiler olabilir. Bu nedenle OKB nda ve flizofrenide gözlenen obsesyon ve kompulsiyonlar n niteliklerinin de erlendirilmesi gerekir. fiizofrenideki obsesyonlar ve kompulsiyonlar genellikle anlams z ve stereotipiktir. fiizofrenideki obsesif düflünceler benli e yabanc de ildir. Ayr ca hastan n anksiyetesi azd r ya da künt duygulan m mevcuttur. OKB da ise anksiyete yo undur. fiizofrenik bir hasta genellikle obsesyonlar n ve kompulsiyonlar n azaltmak ve onlar uzaklaflt rmak için u raflmaz; bunlar n kendisine çok s k nt verdi ini ve yaflam n k s tlad n belirtmez (Öztürk 1995). Ö.B. deki obsesif düflünceler onu rahats z etmekte ve s k nt vermektedir. Kiflilerin obsesyonlar - n ve kompulsiyonlar n afl r ya da anlams z bulma özellikleri bir süreklilik gösterir. OKB olan baz kiflilerde gerçe i de erlendirme yetisi bozulmufl olabilir ve obsesyonlar sanr sal boyutlara ulaflabilir (Örne in, baflka bir kiflinin ölmüfl olmas n istedi i için ölmesine neden oldu una iliflkin inanç). Bu tür olgularda psikotik özelliklerin varl sanr sal bozukluk ya da baflka türlü adland lamayan psikotik bozukluk ek tan lar ile gösterilebilir. Ö.B. de çeflitli ruh hastal klar uzmanlar taraf ndan de erlendirildi inde bu tür tan lar alm flt r. OKB olgular n n flizofrenik olarak alg lanmas - n n nedenlerinden biri de olgulardaki yüksek kayg düzeyinin olmas d r. Obsesyonunun sanr ya de iflmesi veya öyle alg lanmas stres ile tetiklenen bir süreç olarak de erlendirilmekte ve bu sanr görünümünün kayg n n yat flt r lmas ile kayboldu u ileri sürülmektedir. Yap lan bir çal flmada afl r kayg yaflayan ve belirti düzeyleri fliddetli olan OKB u olan hastalar n hatal olarak psikoz olarak de erlendirildikleri ve klinisyenlerin böyle hastal klar nöroleptiklerle tedavi etmeye çal flt klar saptanm flt r (O Rega 1970). Ö.B. de de sanr sal izlenim veren düflünce bozuklu uklar kayg n n çok yo un yafland dönemlerde daha s k olmaktad r. Bu durum ruh hastal klar uzmanlar nca bafllang çta psikotik bir süreç olarak alg lanm fl ve çeflitli nöroleptikler kullanm flt r. Nöroleptiklerin kullan m ile birlikte geliflen künt duygulan m n da klinik tabloya eklenmesi tan koymay da daha da güçlefltirmifltir. Bunun tersi olarak flizofrenik hastalar n atipik nöroletiklerle tedavisi s ras nda obsesif kompulsif belirtilerin geliflebilece i de bildirilmektedir. Toren ve arkadafllar (1995) atipik bir nöroleptik olan klotiapin ile tedavi edilen 8 yafl ndaki flizofrenik bir erkek çocukta obsesif kompulsif belirtilerin (y kama ritüelleri) ortaya ç kt - n bildirmesi büyük bir ilgi çekmifltir. Ancak Ö.B. nin öyküsünde nöroleptik öncesinde de ritüellerinin oldu unun anlafl lmas bu durumu d fllamaktad r. Rapaport (1988) çocuklar n ve ergenlerin OKB unda 3 grup klinik tablo tan mlanm flt r. Bunlardan biri de aktar lan bu olgudaki gibi san- 110
6 OKB-Psikotik Boz. r izlenimi veren tuhaf düflüncelere sahip olanlard r. OKB hastalar n n bir alt grubunu zay f dürtü kontrolü olanlar oluflturur (Hoehn-Saric ve Barksdale (1983). Tan güçlü ü yaflanan bu grup dürtüye karfl koymakta yetersizdir. Bu gruptaki hastalar n obsesyonlar benli e yabanc d r ve gerçek d fl olarak alg lan r, hastalar dürtüye karfl koymada baflar s zd r ve belirtileriyle bafla ç - kamamaktad r. Bu gruptaki hastalar n obsesyonel dürtü ve düflünceye karfl direnç gösterememeleri veya gösterdikleri direncin patolojik olmas nedeniyle psikotik görünümleri olabilir. Çocuklar n ve ergenlerin dürtü kontrollerinin eriflkin hastalara göre daha düflük oldu u an msanmal d r. Ö.B. in de kompulsiyonlar na karfl direnç göstermede yetersiz oldu u düflünülebilir. Bazen de obsesyonlar fliddet yönünden afl r derecede araya girici ve zihin kar flt r c olabilir ve kifli böyle düflünceleri içinden gelen sesler olarak alg layabilir. Ö.B. deki düflüncelerin sanr olarak alg lanmas n n bir nedeni de bu olabilir. OKB unda obsesif düflüncelerin ve korkular n n gerçek olabilece ine inanma için afl r de er verilmifl düflünce (AVD) terimi kullan lmaktad r (Mc Kenna 1984). AVD obsesyonlar ile sanr aras nda yer alan, kiflinin günlük yaflam n n bir parças haline gelmifl, sanr kadar garip olmayan ve normal inançlarla fenomenolojik benzerlikler gösteren düflüncelerdir. Ö.B. nin cinsellikle ilgili baz düflüncelerini moral aç dan do ru oldu u fleklindeki üstelemeleri AVD ye benzerlik göstermekteydi. Obsesyonlar n ve kompulsiyonlar n usa uygunlu una iliflkin içgörünün çok genifl bir yelpazesi vard r. Baz kifliler obsesyonlar n ve kompulsiyonlar n n tutarl l konusunda karars zl k içindedir ve içgörüleri zamanla ya da duruma ba l olarak de iflebilir. Bozuklu un gidifli s ras nda zamanla kifli obsesyonlar na veya kompulsiyonlar na karfl koyamay nca bunlar kabullenebilir; bunlara karfl koyma iste i azalabilir ve kompulsiyonlar n günlük etkinliklerinin içine katabilir (Köro lu 1995). Ö.B. nin saplant lar sanr sal nitelikte de erlendirilse de, bu düflüncelerin yanl fl oldu u hakk ndaki içgörüsü, zaman zaman azalmas na karfl n genellikle tam olarak kaybolmam flt r. Klinik tablonun süreç içinde iyi gidifli ve antiobsesyonal ilaç tedavisine olumlu yan t al nmas psikotik bozukluk tan s ndan uzaklaflmaya neden olmufltur. Ancak içgörünün dönem dönem azalma göstermesi nedeniyle içgörüsü az OKB tan s düflünülmüfltür. Sonuç olarak, ergenlerde OKB bazen obsesif düflünceler fliddet ve nitelik olarak sanr lar an msatabilir. Bu flekildeki klinik tablolarda hastan n ergen oldu u da göz önünde tutularak tan koymada aceleci olunmamas ve OKB içgörüsü az olan formunun ay r c tan da seçenekler aras nda bulunmas gereklidir. KAYNAKLAR American Psychiatric Association (1994) DSM-IV: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4 th ed.). Washington, D.C. Berman I, Kalinowski A, Berman S ve ark. (1995) Obsessive and compulsive symtoms in chronic schizophrenia. Comp Psychiatry 36:6-10. Eisen JL, Rasmussen SA (1993) Obsessive compulsive disorder with psychotic features. J Clin Psychiatry 54: Fenton WS, McGlashan TH (1986) The prognostic significance of obsessive compulsive symptoms in schizophrenia. Am J Psychiatry 143: Goodwin WD, Samuel BG, Robins E (1969) Follow-up studies in obsessional neurosis. Arch Gen Psychiatry 20: Hoehn-Saric R, Barksdale VC (1983) Impulsiveness in obsessive - compulsive patients. Br J Psychiatry 143: Insel TR, Akiskal HS (1986) Obsessive compulsive disorders with psychotic features: a phenomenologic analysis. Am J Psychiatry 143: Jain U, Birmaher B, Garcia M (1992) Flouxetine in children and adolescents with mood disorder: a chart review of efficacy and adverse effects. J Child Adolesc Psychopharm 2: Kaplan HI, Sadock JB (1998) Obsessive-compulsive disorder. Synopsis of Psychiatry (8 th ed.) içinde. HI Kaplan ve JB Sadock (ed). Williams&Wilkins, Baltimore, s: Kozak MJ, Foa BE (1994) Obsessions, overvalued ideas, 111
7 TÜRKBAY VE SÖHMEN and delusions in obsessive-compulsive disorder. Behav Res Ther 32(3): Köro lu E (1995) Obsesif-kompulsif bozukluk. Obsesif- Kompulsif Bozukluk içinde. E Köro lu, M zmir, A Aybafl, D Kuzugüdenlio lu (ed). Hekimler Yay n Birli i, Ankara, s:5-29. McElroy SL, Philips KA, Keck PE (1994) Obsessive compulsive spectrum disorder. J Clin Psychiatry 55 (10): McKenna MJ (1984) Disorders with overvalued ideas. Br J Psychiatry 145: O Regan B (1970) Treatment of obsessive compulsive neurosis with haloperidol. Can Med Assoc J 103: Pitman Kr (1987) Pierre Janet on obsessive compulsive disorder (1903). Arch Gen Psychiatry 44: Papoport JL (1988) Neurobiology of obsessive-compulsive disorder. JAMA 266: Öztürk O (1994) Ruh Sa l ve Bozukluklar. O Öztürk (ed). Hekimler Yay n Birli i, Ankara, s: Solyom L, Dinicola VF, Phil M ve ark. (1985) Is there an obsessive psychosis? Aetiological and prognostic factors of an atypical form of obsessive compulsive neurosis. Can J Psychiatry 30: Stern RS, Cobb JP (1978) Phenomenology of obsessivecompulsive neurosis. Br J Psychiatry 132: Thomsen PH (1995) Obsessive-compulsive disorder in children and adolescents. A 6-22 year follow-up study of social outcome. Eur Child Adolesc Psychiatry 4(2): Toren P, Samuel E, Weizman R, Golomb A, Eldar S, Laor N (1995) Case study emergence of transient compulsive symptoms during teratment with clothapine. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 34: ergen günleri GENÇL K, K ML K ve DEOLOJ TAR H: Kas m 2000 YER: Kufladas Korumar Otel DÜZENLEME: Adnan Menderes Üniversitesi T p Fakültesi Psikiyatri AD ve ADÜ-GENÇ B LG Ç N: Tel: adugenc@superonline.com 112
8 113 Benlik Sayg s ve Anne Baba Tutumu
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB)
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) Obsesif kompulsif bozukluk, ruh sağlığı çalışanlarının sık karşılaştığı bir hastalıktır ve kaygı bozuklukları içerisinde sınıflandırılır. OKB çocukluk
Detaylıhükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım
1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve
DetaylıDers 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac
Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıAraflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama
21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas
DetaylıKONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıYÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM. 1.1.1. Örneklem plan. 1.1.2. l seçim ölçütleri
BÖLÜM 1 YÖNTEM Bu çal flma 11, 13 ve 15 yafllar ndaki gençlerin sa l k durumlar ve sa l k davran fllar n saptamay hedefleyen, kesitsel tan mlay c ve çok uluslu Health Behavior in School Aged Children,
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıİÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki
DetaylıHastanede Yatan fiizofreni Hastalar nda Obsessif Kompulsif Belirtiler: Bir ön çal flma ABSTRACT:
Araflt rmalar/researches Hastanede yatan flizofreni hastalar nda obsessif kompulsif belirtiler: bir ön çal flma Hastanede Yatan fiizofreni Hastalar nda Obsessif Kompulsif Belirtiler: Bir ön çal flma Ahmet
DetaylıYönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29
Dünyanın Derdi Depresyon Dünyada 120 milyon kişi depresyonda. 185 ülkenin verilerine göre 2020 yılında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırada depresyon olacak. İSTANBUL - Türkiye psikiyatri Derneği'nin
DetaylıÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI
ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI Programın Amacı: Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Konsültasyon ve Staj Programı nın amacı, asli olarak bilimsel bilgi ve mesleki etik kuralları gözeterek ruh
Detaylı3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR
3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR 423 424 3. Salon Paralel Oturum XII - Sorular ve Cevaplar OTURUM BAfiKANI (Ali Metin POLAT) OTURUM BAfiKANI - Gördü ünüz gibi son derece demokratik bir yönetim
DetaylıOTİZM NEDİR? becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur.
OTİZM NEDİR? Otizm, sosyal ve iletişim Otizm, sosyal ve iletişim becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur. GÖRÜLME SIKLIĞI Son verilere göre 110 çocuktan birini etkilediği kabul edilmektedir
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıTÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler
1 TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi 2003
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ
İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik
DetaylıPAN K AGORAFOB ÖLÇE (PAÖ)
PAN K AGORAFOB ÖLÇE (PAÖ) Özgün ad : Panic & Agoraphobia Scale Bandelow B, Hajak G, Holzrichter S, Kunert HJ, Rüther E: Assesing the efficacy of treatments for panic disorder and agoraphobia. I. Methodological
DetaylıÖZET Amaç: Atipik antipsikotik ilâçlar n flizofrenideki obsesif kompulsif belirtilere etkisi araflt rmak hedeflenmifltir.
Atipik Antipsikotik lâçlar n fiizofrenlerde Obsesif Kompulsif Belirtiler Üzerindeki Etkisi: Tipik Antipsikotiklerle Karfl laflt rmal Bir Do al zlem Çal flmas Bülent Kayahan*, Baybars Veznedaro lu**, Özgür
DetaylıEkonomi Alan ndaki Uygulamalar ve Geliflmeler 2
Atütürk ün Dünyas Cengiz Önal Ekonomik kalk nma, Türkiye'nin özgür, ba ms z ve daima daha kuvvetli olmas n n ve müreffeh bir Türkiye idealinin bel kemi idir. Tam ba ms zl k ancak ekonomik ba ms zl kla
DetaylıK atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve
ÖZEL MATRAH fiekl NE TAB ALKOLLÜ ÇK SATIfiLARINDA SON DURUM H.Hakan KIVANÇ Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I. G R fi K atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve modern
DetaylıYrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları
I Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları II Yay n No : 2056 Hukuk Dizisi : 289 1. Bas Kas m 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-953 - 8
DetaylıBİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu
BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu 3.Klinik Farmakoloji Sempozyumu-TRABZON 24.10.2007 Klinik ilaç araştırmalarına
Detaylıönce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir
önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir 2002 May s ay nda yap lan Birleflmifl Milletler Çocuk Özel Oturumu öncesinde tüm dünyada gerçeklefltirilen Çocuklar çin Evet Deyin kampanyas na Türkiye
DetaylıGüç Artık İnternette! Power is now on the Internet!
ISSN 2148-7286 eissn 2149-1305 DOI 10.15805/addicta.2015.2.2.R036 Copyright 2015 Türkiye Yeşilay Cemiyeti addicta.com.tr Addicta: The Turkish Journal on Addictions Güz 2015 2(2) 149-153 Review Başvuru
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıHasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
DetaylıAnimasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi
Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıClark-Beck Obsesyon-Kompulsiyon Ölçeği nin Türk toplumunda psikometrik özellikleri
Beşiroğlu ve ark. 197 Clark-Beck Obsesyon-Kompulsiyon Ölçeği nin Türk toplumunda psikometrik özellikleri Lütfullah BEŞİROĞLU, 1 Mehmet Yücel AĞARGÜN, 2 Murat BOYSAN, 3 Mustafa GÜLEÇ, 4 Buket ERYONUCU 5
DetaylıBALIK YAĞI MI BALIK MI?
BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda
Detaylıİş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?
İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların
DetaylıTÜRKİYE DE HASTANEDE YATAN HASTALARIN AKILCI İLAÇ KULLANIMINA YÖNELİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI
TÜRKİYE DE HASTANEDE YATAN HASTALARIN AKILCI İLAÇ KULLANIMINA YÖNELİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI Sayın İlgili; Bu anket çalışması, akılcı ilaç kullanımı konusunda mevcut durumun değerlendirilmesi
DetaylıBURSA TABİP ODASI YÖNETİM KURULU KARARLARI
Oturum Tarihi : 21 Kasım 2013 Oturum No : 70 BURSA TABİP ODASI YÖNETİM KURULU KARARLARI 1- Cumhuriyet Savcılığından Bursa Tabip Odasına intikal eden belgelere dayanarak 04, 05, 06 ve 20 Mart 2010 tarihlerinde
DetaylıHayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi)
Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi) Bağımlılıkta rehabilitasyon süreci dediğimizde bağımlı bireylerin psikolojik ve sosyal destek ile hayata yeniden kazandırılması kast edilmektedir.
DetaylıAile flirketleri, kararlar nda daha subjektif
Dr. Yeflim Toduk Akifl Aile flirketleri, kararlar nda daha subjektif flirket birleflmeleri ve sat nalmalar, türkiye deki küçük iflletmelerden, dev flirketlere kadar her birinin gündeminde olmaya devam
DetaylıKurbanlar & Failler. Kurban-Fail Bölünmesinin Psikodinamiği. Istanbul, 6 Nisan 2013. www.franz-ruppert.de. 02.04.2013 (c) Prof. Dr.
Kurbanlar & Failler Kurban-Fail Bölünmesinin Psikodinamiği Istanbul, 6 Nisan 2013 www.franz-ruppert.de 02.04.2013 (c) Prof. Dr. Franz Ruppert 1 Kurbanlar ve Failler Tanımlar Hayatta Kalma Stratejileri
DetaylıBeynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER
Beynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER nternet, her fleyi de ifltirdi Hat rlamak ve zihnimizi kullanmak konusunda, geleneksel yöntemlerimizden h zla uzaklafl yoruz. Be endi imiz bir yeme in tarifini,
Detaylı2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi :
2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ Anayasa nın 49. Maddesi : A. Çalışma Hakkı ve Ödevi Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek,
Detaylı9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964)
9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964) Çeviren Av. Aysun Dalk l ç * Konular: 1. Tekerrür ve birden fazla suç ifllenmesi d fl ndaki a rlat c nedenler 2. Aileye ve cinsel dokunulmazl
DetaylıT.C AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ DÖNEM İÇİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
T.C AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ DÖNEM İÇİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1)Yönergenin Amacı, Ağrı İbrahim Çeçen
DetaylıAyşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.
TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden
DetaylıSa l k Yüksekokulu Ö rencilerinin fiizofreni ile lgili Tutumlar
Nöropsikiyatri Arflivi, 2003; 40(1-2): 5-12 Sa l k Yüksekokulu Ö rencilerinin fiizofreni ile lgili Tutumlar E. Oryal Taflk n *, Dilek Özmen **, Erol Özmen *, M. Murat Demet * Amaç: Bu çal flmada sa l k
DetaylıMustafa Kemal in Bursa da Ö retmenlere Konuflmas
Atatürk ün Dünyas Cengiz Önal 64 Mustafa Kemal in Bursa da Ö retmenlere Konuflmas Han mlar, Beyler! stanbul dan geliyorsunuz. Hofl geldiniz. stanbul un fl k ocaklar n temsil eden yüce heyetiniz karfl s
DetaylıDR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i
I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m
Detaylı30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu
30 > 35 nsan Kaynaklar > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu > nsan Kaynaklar Personele Göre fl De il, fle Göre Personel. stanbul Büyükflehir Belediyesi, Personele Göre
DetaylıSOSYAL ŞİDDET. Süheyla Nur ERÇİN
SOSYAL ŞİDDET Süheyla Nur ERÇİN Özet: Şiddet kavramı, çeşitli düşüncelerden etkilenerek her geçen gün şekillenip gelişiyor. Eskiden şiddet, sadece fiziksel olarak algılanırken günümüzde sözlü şiddet, psikolojik
DetaylıAnaliz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır.
Analiz Raporu Kısa Özet Her geçen gün eczanecilik sektörü kendi içerisinde daha da yarışır hale geliyor. Teknolojinin getirdiği kolaylık ile eczane otomasyonu artık elinizin altında. Çoğu eczacılar hastalarına
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 142
DetaylıÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4.
ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖĞRENİM DURUMU: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi 9 Eylül Üniversitesi
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıDiyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet
Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları
DetaylıMESLEK MENSUBU KURUMLAfiMA PROJES YOL HAR TASI
MESLEK MENSUBU KURUMLAfiMA PROJES YOL HAR TASI 33 34 1 Projenin Tan t m ve Proje Kat l mc Baflvurusu SMMMO Yönetim Kurulu nca onaylanan SMMMO Meslek Mensubu Kurumsallaflma Projesi Fizibilitesi Ve Yol Haritas
DetaylıB anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle
B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu
DetaylıPS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER
PS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER Editörler Prof. Dr. Ömer Aydemir - Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu in De erli Türk Hekimlerine Arma an d r. HYB Bas m Yay n 226 PS KOLOJ VE PS K YATR D Z S 36 PS K YATR
DetaylıKRON K fi ZOFREN, fi ZOAFFEKT F BOZUKLUK VE B POLAR AFFEKT F BOZUKLUKTA TANISAL STAB L TE
Yeni Symposium 39 (1): 8-12, 2001 KRON K fi ZOFREN, fi ZOAFFEKT F BOZUKLUK VE B POLAR AFFEKT F BOZUKLUKTA TANISAL STAB L TE Dr. Asl KURUO LU*, Dr. Fatma ÖNDER**, Dr. Zehra ARIKAN***, Dr. Erdal IfiIK****
DetaylıKap y açt m. Karfl daireye tafl nan güleç yüzlü Selma Teyze yi gördüm.
Yazar Dede ve Torunlar Muzaffer zgü Kap y açt m. Karfl daireye tafl nan güleç yüzlü Selma Teyze yi gördüm. Buraya yak n market var m dil, markete gidece iz de?.. diye sordu. Annem kap ya geldi. Selma Han
DetaylıMOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY
MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY brahim ERCAN * 1- GENEL B LG : Motorlu tafl t sürücüleri kurslar, 5580 say l Özel Ö retim Kurumlar Kanunu kapsam nda motorlu tafl
DetaylıPROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU
PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU Aytaç ACARDA * I G R fi flletmeler belli dönemlerde sat fllar n artt rmak ve iflletmelerini
DetaylıOBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK TANISI KONAN BİR GRUP HASTADA OBSESYONLARIN FENOMENOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kriz Dergisi (-): 4-8 OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK TANISI KONAN BİR GRUP HASTADA OBSESYONLARIN FENOMENOLOJİK ÖZELLİKLERİ Ayhan EĞRİLMEZ* Leyla GULSEREN" Şeref GULSEREN"* Savaş KÜLTÜR*"* Özet: Ayaktan başvuran
DetaylıYÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıHasta Rehberi Say 11. ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 11 ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Ço ul Hipofiz Hormonu Eksikli i - Say 11 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıBEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.
Horlama ve Uyku Apne Sendromu BEZMİÂLEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Polikliniği rtibat : 0212 453 17 00 GH-02 V;01/2010 Horlama ve Uyku Apne Sendromu
Detaylılkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki Çocuklarda Sosyal Fobinin Araflt r lmas
Çocuk Dergisi 8(2):102-107, 2008 lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki Çocuklarda Sosyal Fobinin Araflt r lmas Fadime ÜSTÜNER TOP *, Bar fl KAYA *, H. Sibel GÜNDÜZ ** lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
Detaylıki Uçlu Duygudurum Bozuklu u Olan Kad nlarda Premenstrüel Sendromun De erlendirilmesi
Nöropsikiyatri Arflivi, 2004; 41(1-2-3-4): 5-20 ki Uçlu Duygudurum Bozuklu u Olan Kad nlarda Premenstrüel Sendromun De erlendirilmesi Asl han Polat *, Baflak Yücel ** Amaç: Bu çal flmada, iki uçlu duygudurum
DetaylıORTAOKULU YILILI SERVİSİ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK. t artma rir. şiddeti BANU ŞENER PHACI HACI ŞAKİR MELİHA NİLÜFER ÖZ
PHACI HACI ŞAKİR MELİHA NİLÜFER ÖZ ORTAOKULU PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK SERVİSİ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILILI BANU ŞENER PSİKOLOJIK DANIŞMAN AİLE VE EVLİLİK DANIŞMAN PSİKODRAMA TERAPİSTİ İlkk şiddet
DetaylıHasta Rehberi Say 14. NTRAÜTER N BÜYÜME GER L Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 14 NTRAÜTER N BÜYÜME GER L Orta kolayl kta okunabilir rehber ntraüterin Büyüme Gerili i - Say 14 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıBEH Ç. Çocuklar n Dünyas na S nan Yazar. Yaflamdan Kesitler
Yaflamdan Kesitler Sema Erdo an Çocuklar n Dünyas na S nan Yazar BEH Ç AK B ehiç Ak, yaz n dünyas na çocuklar için yazd kitaplarla ad m atan bir isim. Cumhuriyet Gazetesi nde bant karikatürler çizdi, karikatürleri
Detaylıksi 30 derecelik so uk ve buzdan bir turizm fikri gelifltirilebilece i akla gelir miydi?
BD EYLÜL 2014 Yazan: G ZAY TEM ZSOYLU ksi 30 derecelik so uk ve buzdan bir turizm fikri gelifltirilebilece i akla gelir miydi? Y llard r günefl, deniz ve s cak için dünyan n güneyine akan kuzeyin insanlar
DetaylıÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR
ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid
DetaylıYARGITAY 2. HUKUK DA RES
YARGITAY 2. HUKUK DA RES 2674 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 6 Y l 2007 YARGITAY 2. HUKUK DA RES E: 2005/20742 K: 2006/5715 T: 18.04.2006 M RASÇILIK SIFATI M RASIN NT KAL ZAMAN YÖNÜNDEN UYGULANACAK
DetaylıObsesif Kompulsif Belir leri Olan Şizofreni Hastalarının Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastaları İle Karşılaş rılması
Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19(3): 247-256 Obsesif Kompulsif Belir leri Olan Şizofreni Hastalarının Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastaları İle Karşılaş rılması Dr. Gülcan GÜLEÇ 1, Dr. Elif
DetaylıAcil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut
Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet Keziban Uçar Karabulut Şiddet; aşırı duygu durumunu, bir olgunun yoğunluğunu, sertliğini, kaba ve sert davranışı, beden gücünün kötüye kullanılmasını, bireye ve topluma
Detaylı6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN
GEOMETR Geometrik Cisimler Uzunluklar Ölçme 6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN 1. Prizmalar n temel elemanlar n belirler. Tabanlar n n karfl l kl köflelerini birlefltiren ayr tlar tabanlara
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıKadınları Anlamak Erkeklere Düşüyor
Kadınları Anlamak Erkeklere Düşüyor Kadınların Yaşam Koçu Tuğba Güneş, kadına şiddetti ortaya çıkaran nedenleri ortadan kaldıracak önlemler alınması gerektiğini söyledi. Kahramanmaraş ın tek yaşam ve wellness
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
DetaylıMehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü
Nükleer Santrallerde Enerji Üretimi ve Personel E itimi Mehmet TOMBAKO LU* Girifl Sürdürülebilir kalk nman n temel bileflenlerinden en önemlisinin enerji oldu unu söylemek abart l olmaz kan s nday m. Küreselleflen
DetaylıNüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik
Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Tarih:10 Eylül 1983 Sayısı : 507 10 Eylül 1983 Tarih ve 18161 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
DetaylıSizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek. Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler
Sizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler Sayın hast, Hastalıkların teşhisi ve tedavisinde son on yılda çok büyük gelişmeler kaydedildi.
DetaylıTürkiye Cumhuriyeti ne YAHUD SOYKIRIMI SUÇLAMASI
Otopsi Cengiz Özak nc 8 Türkiye Cumhuriyeti ne YAHUD SOYKIRIMI SUÇLAMASI 71 Y l Sonra Dünyada ve Türkiye de lk Kez T pk Bas m ve Tam Metin 24 fiubat 1942 Struma Facias nda Türkiyenin Suçsuzlu unu Kan tlayan
DetaylıAkreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri
Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü
DetaylıGelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi Al m Süreci Örne i
Uluslararas Yüksekö retim Kongresi: Yeni Yönelifller ve Sorunlar (UYK-2011) 27-29 May s 2011, stanbul; 2. Cilt / Bölüm XI / Sayfa 1359-1364 Gelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi
DetaylıProf. Dr. EM N ÖNDER (Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Ö retim Üyesi)-
Prof. Dr. EM N ÖNDER (Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Ö retim Üyesi)- Günün son konuflmalar ndan bir tanesini gerçeklefltirece iz. Gerçekten sabahtan ve dünden bugüne kadar toplant lara kat ld n z ve
Detaylıİşte Eşitlik Platformu tanıtıldı
İşte Eşitlik Platformu tanıtıldı Ocak 15, 2013-3:55:02 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın himayesinde kurulan ''İşte Eşitlik Platformu'' tanıtıldı. Toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlikle mücadele
DetaylıAC L PS K YATR K BAfiVURULARIN VE AC L PS K YATR K H ZMETLER N DE ERLEND R LMES
Yeni Symposium 39 (4): 174-180, 2001 AC L PS K YATR K BAfiVURULARIN VE AC L PS K YATR K H ZMETLER N DE ERLEND R LMES Dr. Cebrail KISA*, Dr. O. Deniz AYDIN**, Dr. Sevsen CEBEC **, Dr. Çi dem AYDEM R***,
DetaylıGirifl Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) Ecz. Neslihan Güleno lu
G R fi Girifl Bu kitapç k Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) taraf ndan, befleri t bbi ürünlerin güvenlili inin izlenmesi ve de erlendirilmesi hakk
Detaylıİçindekiler. 5 BİRİNCİ KISIM Araştırmanın Kavram sal ve Metodolojik Çerçevesi. 13 Çocuğun İyi Olma Hali
İçindekiler x Önsöz ı Giriş 5 BİRİNCİ KISIM Araştırmanın Kavram sal ve Metodolojik Çerçevesi 7 BİR İN C İ B Ö L Ü M Araştırmanın Kavramsal Çerçevesi 7 Çocukluğa Dair Kavramsal Çerçeve ıo Çocukların Mekânsallığı
DetaylıMesle imizin ve hukuk devletinin teminat olan genç avukatlara arma and r. stanbul Barosu SEM Yürütme Kurulu
Mesle imizin ve hukuk devletinin teminat olan genç avukatlara arma and r. stanbul Barosu SEM Yürütme Kurulu Cumhuriyeti ve onun gereklerini yüksek sesle anlat n z. Bunu yüreklere yerlefltirmek için elveriflli
DetaylıYönetici tarafından yazıldı Perşembe, 08 Ekim 2009 05:19 - Son Güncelleme Perşembe, 08 Ekim 2009 05:22
Çocuğumun Sık Sık Başı Ağrıyor Ne Yapabilirim? Başağrısı toplumun büyük kesiminde görülebilen ve insanların büyük çoğunluğunun hayatlarının değişik dönemlerinde karşılaştığı ve çare aradığı bir problemdir.
DetaylıK z Ergenlerin Ergenlik Fizyolojisine liflkin Bilgi Düzeyleri (Manisa Örne i)
K z Ergenlerin Ergenlik Fizyolojisine liflkin Bilgi Düzeyleri (Manisa Örne i) Öğr.Gör. Saliha ALTIPARMAK* Yrd. Doç. Dr. Gülten KARADENİZ* Betül ADIGÜZEL** Gülden ÖZATEŞ** Esra GÖK** Özet Araştırmanın amacı;
DetaylıMADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT
I MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT HARUN HAKAN BAŞ Ankara 2009 II Yay n No : 2195 Hukuk Dizisi : 1031 1. Bas Eylül 2009 - STANBUL ISBN 978-605 - 377-113 - 5 Copyright Bu kitab n
Detaylı