Bilgisayar Programlama I DERS 2: C++ DA DEĞİŞKENLER, SABİTLER, MATEMATİKSEL İŞLEMLER DR. HÜSEYİN BAHTİYAR

Transkript

1 1 Bilgisayar Programlama I DERS 2: C++ DA DEĞİŞKENLER, SABİTLER, MATEMATİKSEL İŞLEMLER DR. HÜSEYİN BAHTİYAR

2 Ders 1 Özet 2! Programlama nedir, kullanıcı programcı kimdir.! C++ nasıl bir dildir.! C++ I nasıl kurabilirim.! Kurup test etmek.

3 Sabitler 3! Sabit değerler : rakam, harf, harf katarları (string) sabitler olarak adlandırılırlar çünkü bu değerler değişmezler.! Nümerik sabitler! cout <<95.3<<endl;! Harf katarları için ise tek ve çift tırnak kullanılır! cout<<"merhaba ben c++ koduyum"<<end;

4 Değişkenler 4! Veriyi kendi içinde depolayan birimlere değişken adı verilir.! Değişkenin adını kendimiz seçebiliriz.! Değişkenin içeriğini programın içerisinde değiştirebiliriz. x = 12.2; x y = 14; x = 100; y 14

5 x = cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl;

6 x = 12.2 cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl; x:12.2 6

7 x = 12.2 cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl; x:12.2 x:14.2 7

8 x = 12.2 cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl; x:12.2 x:14.2 8

9 x = 12.2 cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl; x:12.2 x:14.2 y:9.2 9

10 x = 12.2 cout<<x<<endl; x = x + 2 cout<<x<<endl; y = x - 5 cout<<y<<endl; x = x/y cout<<x<<" "<<y<<endl; x:12.2 x:14.2 y: x: y:9.2

11 C++ da Veri Tipleri 11

12 Değişken Tanımlamak 12! Değişkenleri C++ da kullanabilmemiz için onların hangi veri türünde olduğunun bildirilmesi gerekir.

13 Signed? Unsigned? Global? Local? 13! Tam sayı ( integer ) veri türleri, temsil edilecek sayının büyüklüğüne göre, char, short, long ve işaretli ( signed ) veya işaretsiz ( unsigned ) olabilir.! Değişken tipleri yerel (Local) veya genel (Global) olabilirler.! Yerel Değişkenler: Fonksiyon veya bir blok içinde tanımlanan ve Bildirimleri yapılan değişkenlerdir.! Genel Değişkenler: Tüm fonksiyonların dışında, kaynak kodunun Ana fonksiyon kısmında tanımlanan değişkenlerdir.

14 Değişkenlere başlangıç değeri 14 atanması! Bildirimi yapılan bir yerel değişkenin ilk değeri belirsizdir. Yazdığımız programa göre değişkene bir başlangıç değeri verilmesini isteyebilriz.

15 Tip Önemlidir 15! Rakamların iki temel tipi vardır! Tamsayılar: (int)! 12, -2,4,0, ,! Ondalık sayılar: (double,float)! 0.25, -2.3, 0.0, 1.92! double, tipi float tipine göre 2 kat daha hassastır! Nümerik işlemlerde double türünün kullanılması hassasiyeti arttırır!

16 Rakamların Tipleri 16! Bazı durumlarda girdilerimiz tamsayı olup sonucumuz ondalık sayı olabilir!! C++ ne istediğimizi bilmez! Bilgisayarlar (şimdilik) aklımızdan geçeni anlayamadığından, bizim anlatmamız gerekir! #include <iostream> using namespace std; int main(){ int a = 99; int b = 100; double c,d; c =a/b; d = double(a)/double(b); cout<<c<<endl; cout<<d<<endl; return 0; }

17 C++ Değişken İsimlendirme Kuralları 17! Alt çizgi _ veya bir harf ile başlayabilir.! Harf, altçizgi veya rakam içerebilir.! Büyük/küçük harf duyarlılığı vardır. Doğru: spam eggs spam23 _speed Yanlış: 23spam #sign var.12 Farklı: spam Spam SPAM

18 Rezerve Edilmiş Kelimeler 18! Aşağıdaki kelimeleri değişken olarak kullanamazsınız!! asm, auto, bool, break, case, catch, char, class, const, const_cast, continue, default, delete, do, double,dynamic_cast, else, enum, explicit, export, extern, false, float, for, friend, goto, if, inline, int,long,mutable, namespace, new, operator, private, protected, public, register,reinterpret_cast, return,short,signed, sizeof, static, static_cast, struct, switch, template, this, throw, true, try, typedef,typeid,typename, union, unsigned, using, virtual, void, volatile, wchar_t, while

19 Belleksel Değişken İsimleri 19! Programcılar kendi değişken isimlerini rahatça seçebildiğinden dolayı bazen kendi ihtiyacımıza göre farklı değişkenler seçebiliyoruz.! Bazı değişkenlerin isimlerini içerisinde ne olduğunu hatırlamamız için bu isimleri kullanırız. x1q39ocd = 35.0 x1q39afd = x1q3p9afd = x1q39ocd * x1q39afd cout<<x1q3p9afd<<endl; Bu Program ne yapıyor?

20 Belleksel Değişken İsimleri 20! Programcılar kendi değişken isimlerini rahatça seçebildiğinden dolayı bazen kendi ihtiyacımıza göre farklı değişkenler seçebiliyoruz.! Bazı değişkenlerin isimlerini içerisinde ne olduğunu hatırlamamız için bu isimleri kullanırız. x1q39ocd = 35.0 x1q39afd = x1q3p9afd = x1q39ocd * x1q39afd cout<<x1q3p9afd<<endl; a = 35.0 b = c = a * b cout<<c<<endl; Bu Program ne yapıyor?

21 Sayı Sistemleri 21! Bit : binary digit 1 Byte : 8 bit! İnternet hızımızı düşünelim saniyede 50 mega bit (Mbps) olan internetimiz ile saniyede 50/8 = 6.25 megabyte(mbps) hızıyla internete bağlanabiliriz

22 Sayı Sistemleri 22

23 Sayı Sistemleri 23

24 24

25 25

26 26

27 Satırlar ve Betikler 27 x = 2; x = x + 2; Cout<<x; Atama işlemi İfade ile atama işlemi Yazdırma işlemi Değişken Operatör Sabit Fonksiyon

28 Atama İşlemleri 28! Değişkene değer atama işlemi = işareti ile yapılır.! Atama işleminde atamak istediğimiz ifade sağda değişken ise solda olacak şekilde yapılmaktadır.! Şimdi aşağıdaki ifadeyi inceleyelim. x = 3.9 * x * ( 1 - x );

29 Değişken aslında veriyi tutan bir hafıza noktasıdır. Kaydedilen değişken hafızadaki eski değeri (0.6) yeni değer ile değiştirir (0.936). x x = 3.9 * x * ( 1 - x ) Denklemin sağı bir ifadedir. İfade hesaplandığı zaman, sonuç değeri soldaki değişkene atanır

30 Değişken aslında veriyi tutan bir hafıza noktasıdır. Kaydedilen değişken hafızadaki eski değeri (0.6) yeni değer ile değiştirir (0.936). x x = 3.9 * x * ( 1 - x ) Denklemin sağı bir ifadedir. İfade hesaplandığı zaman, sonuç değeri soldaki değişkene atanır

31 C++ da Matematik İşlemleri 31 Operator İşlem + Toplama - Çıkarma * Çarpma / Bölme % Mod cout<< 4 + 2; cout<< 4 2; cout<< 4 * 2; cout<< 4 / 2; cout<< 4 % 2;

32 Bileşik Atamalar 32! Bileşik (Compound) atamalar iki işlemi artarda yapmak için kullanılır, böylece kodu uzatmamış oluruz.! += soldaki değişkene sağdaki değeri ekler.! ++ soldaki değişkenin değerini bir arttırır.! *= soldaki değişkene sağdaki değerle çarpımından sonraki değeri atar.! /= soldaki değişkene sağdaki değere bölünmüş halini atar.! %= soldaki değişkene sağdaki değerle modlandıktan sonraki sonucu aktarır

33 Bileşik Atamalar 33 İfade a+=b a++ a*=b a/=b a%=b Eşdeğeri a=a+b a=a+1 a=a*b a=a/b a=a%b

34 Nümerik ifadeler 34 >>> xx = 2 >>> jj = 23 >>> xx = xx + 2 >>> kk = jj % 5 >>> cout<<xx<<endl; >>> cout<<kk<<endl; 4 3 >>> yy = 440 * 12 >>> cout<<yy<<endl; 5280 >>> zz = yy / 1000 >>> cout<<zz<<endl; 5.28 Operator İşlem + Toplama - Çıkarma * Çarpma / Bölme % Mod

35 Operatör Önceliği Kuralları 35! Hesaplamalarımızda birden çok operatör kullanabiliriz. Eğer istediğimiz öncelikte yapmak istiyorsak C++ a hangisini önce yaptırmak istediğimizi söylemeyliz.! Buna operatör önceliği denmektedir.! Aşağıdaki işlemi inceleyelim sonucu kaç olur? x = * /5.0*6.0

36 Operatör Önceliği Kuralları 36 Operatör Önceliği sıralaması:! Parantezler! Üsler! Çarpım, Bölüm, Mod! Toplama ve çıkarma! Soldan sağa Parantez Çarpım Toplam Soldan sağa

37 double x = * 3.0 / 4.0 * 5.0 cout<<x<<endl; Parantez Çarpım Toplam Soldan sağa Ders2-01.cpp g++ Ders2-01.cpp o sonuc.o./sonuc.o

38 * 3 / 4 * 5 double x = * 3.0 / 4.0 * 5.0 cout<<x<<endl; / 4 * 5 Parantez Çarpım Toplam Soldan sağa *

39 Operatör Önceliği Tavsiyeleri. 39! Kuralları ezbere bilmelisiniz!! Program yazarken parantez kullanın!! Programın içinde matematiksel değişkenleri kolayca anlaşılacak şekilde yazmanız anlamanızı (sonrasında okuyan başka birinin anlamasını) kolaylaştıracaktır.! Uzun seri bir matematiksel işlemi küçük parçalara ayırıp anlaşılması kolay şekilde yazmanız işleri çok kolaylaştırır. Parantez Çarpım Toplam Soldan sağa

40 Kaynaklar 40! C++ How to program (Deitel)! Ferhat Özok Bilgisayar Programlama I ders notları