L K E M M E K L Ü İ Z D E E L E M Y E N M Ş İ L E G N İ İ İ D O Ğ A N İ Ş M E L E R S A Ğ L K İ I N D A K I Ğ Ğ I. Sami Ulus Sağlık Dergisi. Dr.

Transkript

1 Dr. Sami Ulus Sağlık Dergisi M E K L Ü L K E M Dr. Sami ULUS Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştıma Hastanesi yayınıdır İ Z D E İ Ş M E L E R E L E M M Ş L İ İ L E G Y E N İ D O Ğ A N N İ D O Ğ A İ N S O K İ I N D A K A N D A Ğ I I Ğ Ğ L I S A Ğ L

2

3 ister yatırım için ister oturmak için SATILIK KONUT Kalite ve estetiğin birleşimden oluşan yatırıma uygun yaşam alanları... Konutlarımız belirli sayıdadır. Arayın fiyat avantajlarını konuşalım... bizimkilere hayal gibi bir ev lazım AVEC Satış Ofisi: Süleyman Ayten Cad. No: 65 / B Natoyolu - ANKARA Tel: (0312)

4 Dr. Sami Ulus Sağlık Dergisi (Dr. SU) Yıl: 1 Sayı: 1 Ekim Kasım - Aralık 2011 Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adına Yayın Kurulu Başkanı: Doç. Dr. Nurullah Okumuş (Başhekim) Genel Yayın Yönetmeni: Doç. Dr. Zehra Aycan Haber Koordinatörü: Merve Yıldızalp Yayın Kurulu: Prof. Dr. Selmin Karademir Prof. Dr. Tuncay Küçüközkan Doç. Dr. Zehra Aycan Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu Doç. Dr. Gonca Yılmaz Doç. Dr. Ayşe Karaman Uzm. Dr. Saliha Şenel Uzm. Dr. Nilüfer Arda Uzm. Dr. Arzu Dursun Haşim Kiraz Fevziye Kodal Asistan Gökhan Ceylan Hemşire Hatice Bilgili Bilimsel Danışma Kurulu: Prof. Dr. Ali Kutsal Doç. Dr. Candemir Karacan Doç. Dr. Gönül Tanır Uzm. Dr. Yasemin Taşçı Yıldız Uzm. Dr. Nedim C.M. Gülaldı Dr. Seray Şirvan Dr. Bülent Kara Dr. Bengi Ece Kurtul Uzm. Dr. Ulaş Önay Dr. Pamir Işık Dr. Ayşe Aksoy Dr. Mehpare Özkan Doç.Dr. Osman Fadıl Kara Op. Dr. Enis Özkaya Op. Dr. Elif Akkaş Uzm. Dr. Şengül Özkan Dr. Ülker Ertan Doç. Dr. Ayşe Ulya Ertem Dr. Pelin Zorlu Doç. Dr. Gönül Tanır Doç. Dr. Filiz Şenocak Doç. Dr. Özlem Erdoğan Doç. Dr. Özgür Öner Doç. Dr. Pınar Öner Doç. Dr. Hakan Çavuşoğlu Opr. Dr. Derya Erdoğan Doç. Dr. İsmet Faruk Özgüner Dr. Mehmet Bülbül Doç. Dr. Semra Çetinkaya Doç. Dr. Mahmut Ferda Şenel İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Aysun Yayıncılık Matbaacılık Reklam İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. adına Aysun Palalı Genel Yayın Koordinatörü: Cumali Köktaş Haber Merkezi Mehmet İnce Hukuk Danışmanı: Av. Behiye Alkoç Yönetim Merkezi: Mahatma Gandi Caddesi No: 105/3 GOP- Çankaya Ankara Tel: Fax: info@drsamiulus.com Tasarım: Muhammed Fatih Ergincan AVEC Reklam Organizasyon Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Babür Caddesi No:44 (06080) Altındağ ANKARA Telefon: Faks: Dr. Sami Ulus Sağlık Dergisi (Dr. SU) basın meslek ilkelerine uymaya söz vermiştir. Ücretsizdir. Yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına, reklamların sorumluluğu ise reklam verene aittir. Yayınlanan makale, röportaj ve ilgili görseller için herhangi bir ücret veya telif ödenmez. Kaynak belirtilmek suretiyle alıntı yapılabilir. Baskı: Başak matbaacılık ve tanıtım hiz. ltd. şti. Anadolu Bulvarı No:5/15 Yenimahalle-Ankara

5 Başyazı Doç. Dr. Nurullah Okumuş Kadın ve Çocuk Sağlığında Yeni Bir Nefes 1950 li yıllarda, Işıklar Caddesinde Ankara Çocuk Hastanesi olarak faaliyete başlayıp, Dr. Sami Ulus un kişisel gayretleriyle bugünkü hastane binası inşa edilerek, 150 yatak kapasitesi ile 1963 yılında hizmete giren, hastanenin ilk başhekimi olarak görevlendirilen Dr. Sami Ulus un, 1965 yılında görevi başındayken yaşamını yitirmesi ile, dönemin Sağlık Bakanı tarafından Dr. Sami Ulus adı verilen hastanemiz, uzun yıllar ülkemizde çocuk sağlığı alanında referans hastane olma özelliğini korumuştur. Yetiştirdiği çocuk hekimleri ülkenin her köşesinde çocuklarımıza sağlık hizmeti sunarken, hastanemizden ihtisas alan birçok hekim ise, ülkemizin önemli eğitim ve araştırma hastaneleri ile üniversite hastanelerinde çocuk hekimi yetiştirilmesine katkıda bulunmuşlardır. 23 Haziran 2008 yılında, Zübeyde Hanım Doğumevi ile birleşen hastanemiz, mevcut hizmetlerine kadın sağlığı ve doğum hizmetleri ile Kadın-Doğum hekimi yetiştirme hizmetlerini de eklemiştir. Bu birleşimden sonra Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi adı altında hizmet sunan hastanemiz, halen 410 yatak kapasitesi ile, Genel Çocuk Sağlığı yanında, 15 klinik, 15 konsultan birim ve 5 laboratuvar birimi ile ayda poliklinik, 2500 civarında yatış ve 900 ile 1000 arasında ameliyat hizmeti sunmaktadır. Sağlık hizmeti yanında eğitim ve araştırma hizmeti de sunan hastanemiz hekimleri tarafından çok sayıda Ulusal ve uluslararası düzeyde araştırma ve vaka sunumu bildirilmiştir. Yarım asırdır, Türkiye de çocuk sağlığı alanında kaliteli ve bilinçli hizmet veren hastanemiz, yöneticisinden hizmetlisine kadar, mevcut durumu kendisine yeterli görmemiş, hep daha ileriye ve daha iyiye götürmek için uğraş vermiştir. Bu amaçla kalite standartları çerçevesinde hizmet sunumunu yeniden düzenlemiş, fiziki şartların yenilenmsi amacıyla projeler oluşturulmuştur. Bu projelerin bir kısmı hayata geçirilmiş olup, bir kısmı da yapım aşamasındadır. Son yıllarda, "Çocuk İzlem Merkezi" ve "Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Otizm Merkezleri"ni kurarak, hizmetlerini bir ileri aşamaya taşıyan hastanemiz, yeni semt poliklinikleri kurarak, hizmeti daha da yaygınlaştırma, sağlık hizmetini vatandaşın ayağına götürme çabası içerisindedir. Ülkemizin dört bir yanında, en kötü ve tanısı konmamış hastaların gönderildiği son nokta konumunda olan hastanemiz için söylenen, Koridorlarında gezseniz bile Çocuk Hekimi olursunuz sözü, hastanemizin hasta spektrumunun ne kadar geniş olduğunu en iyi ifade eden sözdür. Hastanemizi en iyi çocuk ve kadın doğum hastanelerinden birisi yapan bir diğer özellik ise Sami Ulus lu olma ruhudur. Hocam, profesörüm, şefim sözlerinin yerini abi, abla nın aldığı hastanemiz, sıcak bir aile yuvası gibi, anne, baba, kardeş ilişkilerinin yaşandığı, sorunların beraberce ve kavgasız çözümlendiği bir ortama sahiptir. Kaliteli hizmet ve eğitim, çalışanlar arasındaki dostane ve kardeşçe bağlardır hastanemizi en iyi yapan. Ve bunu hep bu şekilde sürdürmeye kendimize görev edindik. İşte yıllardır verdiğimiz bu eğitim ve sağlık hizmetinin, ülkenin dört bir yanına iletilmesi, çocuk ve Kadın-Doğum hekimlerine rehber olması, halkın bilinçlendirilmesi, Sami Ulus lu olma ruhunu diğer hekimlere de yaymayı amaçlayarak, Ekim ayından itibaren, Dr. SU (Sami Ulus) adı altında, 80 sayfa ve Kuşe kağıda basılı popüler-sağlık içerikli dergimiz ve Dr. Sami Ulus Gazetesi adı altında da gazetemizin yayınına başlıyoruz. Özellikle Çocuk ve Kadın-Doğum sağlığı alanında güncel her türlü haber, makale, sunu ve köşe yazılarının bulunacağı ve Çocuk ve Kadın-Doğum sağlığında yeni bir nefes olmasını amaçladığımız gazete ve dergimiz ile daha fazla insana ulaşmayı amaçlıyoruz. Amacına ulaşması ve faydalı olması dileği ile saygılarımı sunuyorum.

6

7 Başyazı Doç. Dr. Nurullah Okumuş Editörden Doç. Dr. Zehra Aycan Yazı İşlerinden Aysun Palalı Ropörtaj Prof.Dr. Recep Akdağ Merve Yıldızalp Dr. Sami Ulus Hastanesi Dünü ve Bugünü Bebek için en iyisi anne sütü Uzm. Dr. Dilek Dilli Hipoksik doğum ve hipotermi tedavisi Uzm. Dr. Sara Erol Yenidoğan sağlığında gelişmeler Prof. Dr. Uğur Dilmen Arabada bebek var Uzm. Dr. Nilay Hakan & Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu Yenidoğan bebek bakımı Uzm. Dr. Neşe Onat & Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu Bebeğinizin giysilerini seçerken Uzm. Dr. Nihan Hilal Sorguç Evde prematüre bebek bakımı Uzm. Dr. Dilek Dilli Prematüre bebek annesi olmak zordur Merve Yıldızalp Kanguru anne bakımı Uzm.Dr. Arzu Dursun Yeni doğan sarılığı Doç.Dr. Nurullah Okumuş & Uzm.Dr. Belma Saygılı Karagöl Doç.Dr. Ayşegül Zenciroğlu & Sağ. Mem. Ömer Aydoğmuş Prematüre retinopatisi Uzm.Dr. Banu Aydın Yenidoğan tarama testleri Uzm. Dr. Nilgün Karadağ Gebelik öncesi değerlendirme Op. Dr. Enis Özkaya Gebelik ve egzersiz Op. Dr. Enis Özkaya Gebe takip ve bakımı Dr. Gülnihal Üstün & Op. Dr. Nilay Pişkinpaşa Genetik mucize Doç. Dr. Serdar Ceylaner Okul yaşındaki çocuğun beslenmesi Diyetisyen Zerrin Demir Şahin Akut romatizmal ateş Prof. Dr. Selmin Karademir Beyin ve sevgi - aşk Prof. Dr. Uğur Karagöl Boğmaca yeniden aramızda Doç. Dr. Gonca Yılmaz Malezya Uzm. Dr. Sara Erol

8 Editörden Doç. Dr. Zehra Aycan Değerli Okuyucularımız Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi ni altmış yıllık geçmişi ve ülkemize yaptığı hizmetler anlamında bir çınar ağacına benzetebiliriz. Çınar ağacının ömrü uzun gövdesi daima dik ve dalları ufuklardadır. Hastanemiz gerek yetiştirdiği hekimlerin ülkemizin her yerine hizmet götürmesi, gerekse Türkiye nin tüm bölgelerinden gönderilen hastalara sunulan hizmetler anlamında gövdesi başkentte fakat dalları yedi bölgemizi de kaplayan koca bir çınar gibidir. Bu çınarı daha yakından tanımak, tanıtmak; bilgimizi, tecrübelerimizi ve sosyal yaşantımızı diğer sağlık çalışanları ile paylaşmak amacıyla bir dergimiz olsun istedik. Dergimizin hedef kitlesini sağlık profesyonelleri oluşturduğundan içeriğimizi bilimselliğin sosyal yaşam ve tecrübelerle yoğrulduğu makaleler, paramedikal yazılar hastanemizde yaptığımız uygulamalar, hekimlerimizin hobileri gibi tıbbi olduğu kadar sosyal içeriği de zengin olan yazılardan oluşturmaya çalıştık. Dergimizin Sami Ulus lu olma ruhunu yaşatmaya ve diğer meslektaşlarımıza aktarmaya katkısı olacağını düşünmekteyiz. Sami Ulus lu olmak; maddi değil manevi değerleri öne çıkarmak, çok çalışarak ve risk alarak az kazanmayı göze almak, eğiten - eğitilen, eğitim gibi değersizleştirilen değerleri canlı tutmak, emeği önemsemek, tecrübeye saygı duymak ve bütüncül yaklaşımı benimsemek demektir. Sami Ulus lu olmak; insanları kategorize etmemek, ekip anlayışına önem vermek, tüm insanlara eşit, ulaşılabilir ve kaliteli hizmet sunmak demektir. Sami Ulus lu olmak; işinin gerektirdiği profesyonelliği taşırken, amatör ruhu kaybetmemektir. Disiplinli iş hayatı yanında sevgi ve kardeşlikle beslenen bir sosyal yaşamdır. Bir tarzdır, onurdur, gururdur Sami Ulus lu olmak. Eğitimde araştırmada ve hizmette daha iyi olmak için daima kendini yenilemiş, ülkemizin ihtiyaçları doğrultusunda akademisyenler, uzmanlar yetiştirmiş en karmaşık hastalıklara çözümler üretmiş bir bilgeliktir Sami Ulus. Değerli okuyucularımız, bizleri diğer sağlık çalışanlarıyla tanışmak, buluşmak kendimizi ifade etmek deneyimlerimizi aktarmak amacıyla hazırladığımız dergimizi sizlerle paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Dergimize yapacağınız eleştirileri gelişimimize katkıda bulunacak birer armağan olarak kabul edeceğiz. Dergimize samiulusdergisi@gmail.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yapacağınız katkı ve katılımlar bizleri onurlandıracaktır. Dergimizin tüm sağlık çalışanlarına faydalı olmasını temenni ederim. Sevgi ve Saygılarımla

9 7

10 Yazı İşlerinden Aysun Palalı Sağlık Alanında Yeni Bir Adım: Dr. SU Sağlık alanında yeni bir yayın ile sizlere ulaşmanın mutluluğu içindeyiz. Kendi alanında Türkiye nin en köklü ve en etkin hastanelerinden biri olan Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi nin değerli kadroları ile birlikte hazırladığımız Dr. SU Dergisi ile kendi takipçilerini oluşturacak adımları birlikte atıyoruz. Dr. Sami Ulus Hastanesi nin dün olduğu gibi bugün de Ankara öznelinde Türkiye için ifade ettiği değerin bilincindeyiz. Türkiye ye hitap eden bir yayın ile sizlere ulaşma azmini veren güç, işte bu bilinçte gizlidir. Dr. Sami Ulus Hastanesi; bir aile olma vasfının yanı sıra bir okuldur, sağlık alanında yetişmiş bireylerin ülkenin yarınları kurgulayacakları bakış açışı geliştiren bir ufuktur Yetiştirdiği binlerce sağlık personeli ile Türkiye nin her coğrafyasında emeği olan, yüreği olan bir yaşamdır Kalp atışlarında uyuyan bir devin adımlarını barındıran bir güçtür Dr. SU Dergisi işte böyle bir potansiyelin çalışmalarını siz değerli okuyuculara ulaştıracak olan yayınları ile her zaman artı bir değer üretmeyi hedeflemektedir. Bu yolda bizlere destek olan, varlıkları ile yol gösterenlere teşekkürlerimizi sunuyoruz. Dr. SU Dergisi, bünyesinde içerik olarak bilimsel makaleleri barındırmakla beraber popüler bir yayının bakış açısı ile sizlere ulaşacaktır. Röportaj konuklarımızı ve konularımızı belirlerken onları uzmanlık alanları ile birlikte bir birey olarak, bir insan olarak da tanıtmaya çalışacağız. İlk sayı röportajımızda bizlere zaman ayıran Sn. Bakanımız Prof. Dr. Recep Akdağ ın çocukları ile olan ilişkilerini de bu bakış açısı ile sizlere ulaştırıyoruz. Bakan kimliğini herkesin bildiği, takdir ettiği bir dünyadan çocukları ile yaşadığı lunapark anılarına yolculuğa çıkarıyoruz okuyucularımızı Sayfalarımızda anne sütünün mucizevi etkilerinden, bebek giysilerinde dikkat etmemiz gereken ayrıntılara kadar günlük yaşamın içinden makaleleri sizlere ulaştırıyoruz. Ülkemizde yenidoğan sağlığı konusundaki son yıllardaki gelişmelere yer verdiğimiz araştırma yazılarımıza ek olarak gebeliğin öncesi ve sonrası ile birlikte her aşamalarını işlediğimiz birbirini takip eden yazılarımızı da sayfalarımızda okuyabilirsiniz. Yarınlardaki yeni sayılarımızda da sizlerle buluşmayı ümit ederiz

11 9

12 Çocuk hekimi ve bir baba olarak Sağlık Bakanı Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ, çocuk hekimi olmaya öğrencilik yıllarında karar verdiğini, bu kararında çocukların masumiyetinin ve içtenliğinin etkili olduğunu söyledi. Çocukları çok sevdiğini belirten Bakan Akdağ, Çocuklarımın yetişmesinde en büyük pay annelerinindir. Ben de çocuklarımla nitelikli vakit geçirmeye çalışıyorum dedi. 10

13 ÇOCUKLARIN MASUMİYETİ BENİ CEZBETTİ Neden uzmanlığınızı çocuk sağlığı ve hastalıkları alanında yapmayı tercih ettiniz? Bunun cevabını çok iyi biliyorum. Çocuk hekimi olmaya öğrenciliğimde karar vermiştim. Dördüncü sınıfta çocuk stajımı yaptığım zaman. Herhalde çocukların masumiyeti, içtenliği beni cezb etmiş olmalı. Ayrıca çocuklara yaptığımız hizmetin karşılığını çok iyi aldığımızı fark ettim. Çocuk servisinde de gönüllü olarak çok nöbet tuttum. Çocukları da çok seviyorum zaten, altı çocuğum olduğundan da belli oluyordur. AİLE YAPIMIZ OLDUKÇA GÜÇLÜDÜR Çocuk yetiştirmek çok ta kolay olmayan bir iş. Siz çocuklarınızı yetiştirirken en çok nelere dikkat ettiniz? Beden ve ruh sağlığı açısından sağlıklı yetişsinler istedik. Değerlerimize bağlı olsunlar, kültürümüze, inançlarımıza bağlı olsunlar istedik. Kendilerin özgüvenleri olsun, dürüst olsunlar istedik ama en önemlisi mutlu olsunlar istedik. Mutluluk ta öğrenilen bir şeydir. Çocuklarımla ilgilenmeye dikkat ettim. Doğrusu aile yapımız oldukça güçlüdür. Sadece benim etkim yok tabi nineler, dedeler, amcalar herkesten etkileniyor çocuklar. Ama çocuklarımın yetişmesinde en büyük pay annelerinindir. Eşim çalışmadığı için çocuklarla en çok o ilgilenmiştir benim çalışma hayatım yoğun olduğundan dolayı. Bende çocuklarımla nitelikli vakit geçirmeye çalıştım. Ailelerin büyükleriyle sürekli bir araya gelmesi gerekir. Anadolu da bir söz vardır; Büyüğün büyüklüğünü, küçüğün küçüklüğünü bilmeli derler. Büyüğün şefkatli, fedakar olması, küçüğün de karşılığında bunu hissedip yarın kendi çocuklarına, yakınlarına ve topluma fedakarlık yapması demektir. Günümüzün en önemli problemi bireyin yalnızlaşmasıdır. Yalnızlaştıkça mutlu olacağını sanıyor oysa bu onu mutsuzlaştırıyor. Ne kendisi ne çevresi mutlu olmuyor. Bu yüzden ailelerin biraraya gelmesi, paylaşımlarının olması gerekir. LUNAPARKA ÇOK GİTTİM Çocuklarınıza yeterince vakit ayırabiliyor musunuz? Çocuklarınızla geçirdiğiniz saatlerde neler yaparsınız? Tabi ilk üç çocuğum bu konuda daha şanslı. Onlarla daha fazla vakit geçirebiliyordum. Lunaparka da çok gitmişimdir çocuklarımla. İngiltere de kaldığım dönemde gitmedi ğim lunapark kalmamıştır. Bakan olduktan sonra da gittim ancak gittiğimiz hiçbir yerde çocuklarımızla yalnız kalamıyoruz. Asıl sorun bu tabi. Sonraki üç çocuğumda ağabeylerinden, ablalarından istifade ettiler. Ailenin bütünlüğünün böyle bir anlamı var. Ailecek fırsat buldukça hafta sonları ya da bayramlarda bir yerlere gidiyoruz. Ama çocuklar büyüdükçe herkesi bir araya getirmek zor oluyor. Herkesin ayrı bir ilgi alanı oluyor. Onlarda kafalarını dinlemek isteyebiliyorlar, arkadaşlarıyla vakit geçirmek isteyebiliyorlar. Ben bu açıdan biraz duygusalım. Olabildiğince çok yakınlık olsun istiyorum. Fakat bunun çocukları sıkmaması içinde dengeyi korumaya çalışıyorum. Çocuk büyütürken asıl iş ergenlik döneminde başlıyor. Çünkü her çocuk farklı bir kişiliğe bürünüyor. Daha önce tanıdığınız kişi olmuyor. Bu kişiliğe saygı göstermeniz ve idare etmeniz gerekiyor. Sevgiyi üstte tutarak, işleri iyi götürmek lazım. Bizim de bu süreci iyi götürdüğümüze inanıyorum. Her ailede olduğu gibi bizim de sorunlarımız oluyor, çözüyoruz. Bunlar normal şeyler. Önemli olan aile birliğini sevgiyi, saygıyı, şefkati ayakta tutmaktır. AİLEMLE VAKİT GEÇİRMEYİ SEVİYORUM Kendinize vakit ayırabildiğiniz zamanlarda neler yaparsınız? Kitap, roman okumayı severim. Tabi çok fazla vakit bulamıyoruz. Yılda 3-4 günlük tatiller yapabiliyoruz. En çok evde ailemle vakit geçirmeyi seviyorum. Hani herkes istediğini yapsın ama evde bir arada olalım istiyorum. Şöyle bir hatıram var bir arkadaşımla ilgili. Atatürk Ünivesitesi nde başhekim yardımcılığı ve satın almacılık yapıyorum. İşler çok yoğun. Bir arkadaşım geldi ziyaretime. Ben de habire çalışıyorum. 10 dakika sonra ben gideyim artık dedi. Yok dedim sen otur biraz daha. Biraz daha oturdu, sonra bana sen iş yapıyorsun ben oturuyorum dedi. Bende ona hayır gitme, sen orada otur, sen orada oturdukça ben huzur buluyorum dedim. Yani dostluk, aile, çocuk, anne, baba bana göre böyle bir şey. Orda oldukları an böyle hissediyorum. ÇOCUK HEKİMİ OLACAK KİŞİLERE, ÇOCUK SAHİBİ OLMADAN DİPLOMA VERİLMESİN DERDİM Baba olmanızın çocuk hekimliğiniz üzerine etkileri oldu mu? Çok büyük olumlu etkileri oldu. Kimse yanlış anlamasın ama ben biraz latife yapardım, çocuk hekimi olacak kişilere, çocuk sahibi olmadan diploma verilmesin derdim. Çocuğun halinden anlamak için aslında anne-baba olmak lazım. Bir asistanımızın enteresan bir olayını hatırlarım. Ben onun ailelere şefkatli davranma konusunda eksiği olduğunu görüyordum. Anlatıyorduk, pek anlayamıyordu. Sonra evlendi, çocuğu oldu. Çocuğu bir yaşına gelmişti, beni sabaha karşı evden aradı. Ağlamaklı, hocam ne olur yetişin çocuğum ölüyor dedi. Çocuk konvulsiyon geçirmiş, 40 küsür derece ateşli. Gittim, baktım muayene ettim. Ateşe bağlı havale geçiriyor. Tamam havale önemli bir şeydir ama ateşe bağlı havale, havaleler içinde en önemsizidir. Bunun için paniklememek lazım, biz ailelere bunu hep söylüyoruz. Asistanımıza dedim ki, Sen artık kıdemli bir asistansın. Çocuğunda febril konvulsiyon var. Sen bunu biliyorsun, neden panikliyorsun? Şimdi anladın mı dedim anne-baba olmak nasıl bir şeymiş? Şartlar ne olursa olsun ailelere ve çocuklara şefkat göstermek gerekir. Öğrenci ve asistanlık eğitimlerimizde davranış eğitimi, karşısındakini anlama eğitimi verilmiyor. Hayat içersinde insan bunu ne kadar alırsa, ne kadar örneklerle karşılaşırsa o kadar benimseyebiliyor. Ama buna karşı taraftan da bakmak lazım. Vatandaşımızın da büyük iş yükü altında çalışan doktorlarımıza ve sağlık çalışanlarına şefkatli olması gerekir. AİLE EBELİĞİ KAVRAMINI GELİŞTİRECEĞİZ Anne ve bebek sağlığıyla ilgili önemli gelişmelere imza attınız. Anne ve bebek ölümleri azaldı. Bu konudaki mücadelede daha neler yapılması planlanıyor? Bana geçtiğimiz günlerde Ebeler Derneği nin yönetim kurulu geldi. Aile hekimliğiyle birlikte aile ebeliğini nasıl geliştiririz ile ilgili öneriler getirmişlerdi. Çok güzel önerileri var. Bizim yaş kadını 11

14 çok iyi izlememiz ve onda kendi üretkenliğiyle ilgili bilinci ve farkındalığı çok daha iyi geliştirmemiz lazım. Bu onun yakınları için de böyle. Çocuk doğumu söz konusu olduğunda işin içine kayınvalideler, kocalar gibi çok kişi giriyor. Böyle olunca toplum üzerinde farkındalığı arttırmak için bizim çok iyi çalışmamız lazım. Burada da en iyi kullanacağımız sağlık personeli ebelerdir. Onların hizmet içi eğitimlerini devam ettirerek, mevcut eğitimlerine bunları katarak devam edeceğiz. Zannediyorum önümüzdeki günlerde aile ebeliğiyle ilgili yeni gelişmeler gerçekleştireceğiz. Aile hekimliğine bu kavramı geliştirerek dahil edeceğiz yaş arası kadınlar, hamileler, doğum sonrası loğusalık dönemindeki kadınlar, yine daha ileri yaşlardaki kadınlarda meme, rahim kanseriyle ilgili takipler ve kadınlarda obezite öncelikli konularımız. Çocuklar açısından da anne karnından başlayarak, doğum sonrası takipler. Onun için yenidoğan canlandırma eğitimi almayanların doğum yaptırmamasını esas almış durumdayız. Bu sadece doktor işi değil, kadın doğum uzmanı, hemşire ve ebe için de geçerli. Buradan devamla, bebeğin 5 12 yaşa kadar sadece bedensel değil sosyal gelişiminin takip edilmesi gibi işler var. SEZERYANLA MÜCADELEMİZE DEVAM EDİYORUZ Sezeryanla da mücadelemize devam ediyoruz. Hamilenin çok iyi eğitilmesi, farkındalığın artırılması gerekiyor. Seçici sezeryan dediğimiz, zaruri olmayan sezeryanlara bireyin kendisi karşı çıkması lazım. Bunlarla ilgili çalışacağız. Türkiye artık gelişmiş ülkelerin anne ve bebek ölümleri seviyesini yakalamak durumunda. Ortalamada Avrupa nın önüne geçtik. Bunu daha da iyileştireceğiz. Hedefimiz 2015 in sonuna kadar anne ölümlerinde yüz binde 10 un, bebek ölümlerinde de binde 7 nin altına inmek. Bunlar çok büyük hedefler. Bundan 10 sene öncesine kadar kimse bunu hayal bile edemezdi. UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü, Türkiye nin bu konudaki başarısını konuşuyor. Bu başarımızda Başbakanımızın bu işi sahiplenmesi, bizim sağlıkta dönüşüm programına bunu öncelikli olarak koyuşumuz, bizzat benim bu konuyu başından sonuna kadar takip edişim, ekonomi yönetiminin bize para aktarması, ama hepsinin üstünde, sağlık çalışanlarının meseleyi sahiplenmesiydi önemli olan. Tam günden dolayı tartışmalar oluyor. Herkesi memnun edemiyorsunuz. Ama sonuçta bu programa Türkiye deki sağlık çalışanı sahip çıktı. Onun için başarılıyız. ACIKMADAN SOFRAYA OTURMA- MAK, DOYMADAN KALK- MAK GEREKİYOR Erzurumlusunuz, Doğu kültüründe daha çok et ağırlıklı beslenme şekli mevcut. Siz nasıl besleniyorsunuz? Ailece beslenme konusunda nelere dikkat ediyorsunuz? Çocuklarınıza bu konuda uyarılarda bulunuyor musunuz? Çocuklarım daha çok annelerinin yeme alışkanlıklarını aldılar. O yüzden onlarda hiçbir sıkıntı yok. Geçen gün 6 yaşındaki küçük kızım diyor ki; Allah ıma şükür, bizim evde obez yok.

15 Ama ailede riskli olan tek benim. Benim kilom fazla biraz. İçlerinde çok yemeyi bir tek ben seviyorum. Bu bir çocukluk alışkanlığı. Bizim zamanımızda çocuklara çok tıkıştırırlardı. Beslenme konusunda çok özel bir şey yapmıyoruz. Bizim evdeki yemeklerde yağ az tüketilir. Tuz az tüketilir. Onun dışında klasik Türk yemekleri yeriz. Pilav da, makarna da, sebze yemekleri de tüketilir. Et yemeği çok olmaz, balık alışkanlığımız da yok. Keşke olsaydı. Ama ben şuna inanıyorum, zararlı olmayan gıdalar olmak üzere bunların dışında her şey yenebilir. Sadece çok yememek lazım. Acıkmadan sofraya oturmamak, doymadan kalkmak gerekiyor. Mideyi biraz boş bırakmak lazım. Benim gibi yemeği çok seven biri için bunu yapmak zor oluyor ama, son sene bunu yapıp 8 kilo verdim. 7 kilo daha vereceğim. Ben vakit bulup spor yapamıyorum, ama kimse bizi örnek almasın. Düzenli fizik egzersizi yapmak gerekiyor. ÇOK GÜZEL BİR ÇALIŞMA YAPIYORSUNUZ İlk sayısını ekim ayında çıkaracağımız Türkiye nin ilk popüler sağlık, kadın ve çocuk ağırlıklı dergisi Dr. SU yla ilgili neler söylemek istersiniz? Dergi için çok güzel bir isim kullanmışsınız. Burada önemli olan okuyucuya ulaşmak. Çok güzel bir çalışma, başarılarınızın devamını dileriz. Son sözlerim şu olsun; Tüm sağlık çalışanlarına Türk halkı adına ben şükranlarımı sunuyorum. Ne yaptıysak onlarla yaptık, onlarla birlikte, onların sayesinde yaptık.. 13

16 14

17 15

18 16 dünü ve bugünü ile Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

19 Ankara nın Çocuk Hastanesi... Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1950 li yıllarda Işıklar Caddesinde, Ankara Çocuk Hastanesi olarak faaliyete geçmiştir. Hastaneye adını veren Dr. Sami Ulus un kişisel gayretleriyle bugünkü hastane binası yapılarak, 150 yatak kapasitesi ile 1963 yılında hizmete sokulmuştur. Hastanenin birinci başhekimi olarak görevlendirilen Dr. Sami Ulus, 6 Mayıs 1965 tarihinde çok sevdiği hastanesinde, görevi başında yaşamını yitirmiştir. Dönemin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Vedat Ali Özkan tarafından da hastaneye Dr. Sami Ulus adı verilmiştir. Kuruluşundan bu yana sürekli gelişme içinde olan hastanemizde, hizmetin verimliliği ve işlerliğini arttırmak amacıyla 1990 yılında 2 katlı poliklinik binası ve ishal takip ve tedavi merkezi, halkın hizmetine sunulmuştur. Hizmet binamızın ihtiyaca cevap vermemesi üzerine hastanemiz bahçesine 5 katlı ek bina (75. Yıl Binası) yapılmış ve 23 Nisan 1998 günü 9. Cumhurbaşkanımız Sayın Süleyman Demirel tarafından hizmete açılmıştır. 23 Haziran 2008 tarihinde ise bitişiğinde yeralan Zübeyde Hanım Doğumevi ile birleşmiştir. Hastane yıllar içinde bir yandan yatak kapasitesini arttırırken, diğer yandan çocuk sağlığına ilişkin yan dal uzmanlıklarını çeşitlendirerek hızla gelişme göstermiştir. Hastanemizde 416 yatak ve 996 personel bulunmaktadır. Kurulduğundan bu yana Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak çalışan hastanemizde 10 klinik şefi, 11 şef yardımcısı, 8 başasistan, 172 uzman doktorla eğitim verilmektedir. Hastanede şu an 105 asistan eğitim almaktadır. Hastanemiz, Ankara ve çevre illeri dışında, Türkiye nin her yerinden gelen hastalara 24 saat hizmet sunmaktadır. Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, yıllık poliklinik ve ameliyat kapasitesine sahiptir. Modern cihazlarla donatılmış olarak ve 40 yıllık Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları deneyimi ile Türkiye nin bu alandaki en büyük ve en yetkin sağlık kurumlarından biridir. Dr. Sami ULUS Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluşundan sonraki ilk 10 yıl içinde yetişmiş bir Tıbbiyeli 1904 yılında İstanbul Üsküdar semtinde doğdu. Ailesi ile birlikte ikamet ettiği Üsküdar semtinde 1911 yılında başladığı ilk, orta ve lise tahsilinin devamında Tıp eğitimi aldı. Askerlik hizmetini ise Tıbbiye Mektebi son sınıfını okurken, Gülhane Askeri Hastanesi nde yaptı yılında 21 yaşında Tıp Doktoru oldu. Tıp Doktoru olduktan sonra mecburi hizmetini Sinop vilayeti Boyabat kazasında yaptı. Aynı zamanda ihtisas olarak çocuk doktorluğu dalını seçmişti ve bu yönde eğitim gördü. Mecburi hizmet süresini tamamlaması sonrasında 1927 yılında İstanbul a döndü ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk hekimliği öğretim görevlisi Prof. Dr. Kadri Raşit Paşa (Anday) yanında eğitimine devam ederek, üçüncü yıl sonunda (1929) ihtisasını Çocuk Doktoru olarak tamamladı. Çocuk Doktoru olduktan sonra, 1929 yılında Konya Doğum ve Çocuk Bakımevi ne tayin edildi ve 1936 yılına kadar 7 yıl Konya da görev yaptı yılında Mualla Hanım la evlendi. Bu evliliğinden 1937 yılında kızı Fatma Duygu (Fatoş Konuk) doğdu. Konya daki görevinden 1936 senesinde "Ankara Doğum ve Çocuk Bakımevi"ne tayin oldu ve Çocuk doktorluğu görevine burada devam etti. Sağlık Bakanlığı tarafından 1954 yılında yapımına başlanan ve 1957 yılında Ankara Hastanesi olarak hizmet vermeye başlayan hastanenin Çocuk doktorluğunu da yaptı. Ankara ya çocuk hekimi olarak atanması ile birlikte 1936 yılından itibaren birçok tıbbiyeli doktor, onun yanında ihtisasını yaptı ve Çocuk doktorları yetiştirdi. Dr. Sami Ulus, çocuk hekimi olarak Ankara da iki ayrı hastanede hizmet verdiği yılları arasında, kendi bireysel gözlemleri ile istatistiksel verilerin yanı sıra, nüfus artışıyla birlikte ihtiyaç duyulan tedavi edici, aynı zamanda ihtisas eğitimleri verilebilen ayrı bir çocuk hastanesi kurulmasına öncülük etmiştir. Onun 1961 yılında Ankara Hastanesi ne başhekim olmasından sonra kişisel özverili gayretleri ve çalışmaları ile merhum Vehbi Koç un bağışlamış olduğu bina, Sağlık Bakanlığı tarafından inşaat işleri restorasyonları yaptırılarak, 1963 yılında Ankara Çocuk Hastanesi adıyla ve 150 yatak kapasitesiyle hizmete sokmuştur. Kendisini her türlü çaba ve çalışmalarıyla 4 yıl başhekim olarak Ankara Çocuk Hastanesi ne adayan Dr. Sami Ulus, 6 Mayıs 1965 yılında vazifesi başında 61 yaşında vefat etmiştir. 17

20 18

21 Doğumdan sonraki ilk yıllar, sağlıklı yaşamın temellerinin atıldığı son derece önemli bir dönemdir. Hızlı büyümenin olduğu bu dönemde, bebeğin beslenme gereksinimi, yaşamının diğer dönemlerinden daha fazla önem taşır. Anne sütü mükemmel içeriği ile bebek için en uygun besindir. Anne sütü ile beslenmek her bebeğin, bebeğini emzirmek ise her annenin hakkıdır. Ünlü Türk düşünürü ve tıp adamı İbni Sina, Bebek mümkün olduğu kadar anne sütü ile beslenmelidir. Çünkü anne sütü, bebek daha anne karnında iken onu besleyen kana, en çok benzeyen besindir diyerek değerini yüzyıllar öncesinde açıkça ifade etmiştir. ilk haftalarda, bazı anneler emzirmeyi rahatsızlık verici bir durum olarak algılayabilir. Ancak anne zamanla tecrübe kazandıkça ve bebekle aralarındaki bağ kuvvetlendikçe bu sorun aşılacaktır. Deneyimli ve annenin güvendiği bir kişi bu dönemin kolay atlatılmasına yardımcı olabilir. ANNE SÜTÜNÜN BEBEK VE ANNE SAĞLIĞINA YARARLI ETKİLERİ Anne sütünün hem bebeğe hem de anneye kanıtlanmış birçok yararı vardır. Bebek İçin Yararları Emzirmenin Sağlık Yönünden Anne İçin Yararları Akut ve kronik hastalık riskini azaltır. Alt solunum yolu enfeksiyonları, otitis media (orta kulak enfeksiyonu), bakteriyel menenjit, nekrozitan enterokolit, allerjik hastalıklar, ani bebek ölümü sendromu, insüline bağlı diyabet, ishal, lenfoma, obezite, Chron hastalığı, ülseratif kolit gibi kronik gastrointestinal hastalıkların riski azalır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Anne sütünün içinde bulunan antikorlar, salgısal IgA, hücresel immünite, canlı hücreler, normal floranın oluşmasına yardımcı prebiyotik ve probiyotik özellikleri enfeksiyonlara karşı korur, aşıların etkinliğini artırır. Büyüme, gelişme ve psikolojik yönden yararları vardır. Anne bebek ilişkisini kuvvetlendirir, bebeğin ruhsal bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur. Dikkat sendrom u, il- azlığı gi- li- siz- l i k g i b i olgularda da anne sütü alımı önem kazanmaktadır. Çene diş gelişimini iyi yönde etkiler, büyüme faktörleri organ ve doku olgunlaşmasını sağlar. Göğüs kanseri, over kanseri, endometriyum kanseri ve meme kanserine yakalanma riskini azaltır. Anneyi ileride ortaya çıkabilecek kemik erimesinden (osteoporoz) korur. Uterusun eski haline dönmesine yardımcı olur. Anneyi aşırı kan kaybından ve anemiden korur. Emziren annelerde endometriyozisin ilerleme hızı daha düşüktür. Hamilelik esnasında alınan kiloların verilmesini kolaylaştırır. Emzirmenin Psikolojik Yönden Anne İçin Yararları Annelik duygusunun gelişmesine neden olur. Emzirme anne ile bebek arasındaki bağı güçlendirir. Emziren annelerin kendilerine güvenleri fazladır. Bu durum süt verimini olumlu yönde etkiler Emzirmek anne için doğal bir sakinleştiricidir. EMZİRME SIRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? Emzirmeye, doğum şekli normal veya sezaryen olsun, mümkün olduğunca doğumdan hemen sonra başlanmalıdır. Çünkü saatler süren doğum eylemi sonrası dünyaya gelen bebek yorgundur ve acıkmıştır. Ayrıca doğum sonrasında anne, bebeğini ne kadar erken emzirmeye başlarsa sütü o kadar erken gelir ve bol olur. Her gebe kadının vücudunda, hamilelik süresinde bebeğini emzirebilmesi için gerekli değişimler olmaktadır. Bu yüzden her anne emzirme yeteneğine sahiptir. Önemli olan bu yeteneğini uygun şekilde kullanabilmektir. Lohusalıkta annenin, sütü açısından dikkat etmesi gereken iki önemli konu vardır. Bunlardan birisi sık ve bol sıvı tüketmek, bir diğeri ise emzirmek Sütün bol ve uzun süreli gelebilmesi için bebek her istedikçe ve de sık sık emzirilmelidir. Emzirmede her iki göğüs birden kullanılmalıdır. Her emzirmeye daima bir önceki emzirmede kullanılan son göğüsten başlanmalıdır. Emzirmede en rahat pozisyon seçilmeli ve bebeğin başı ve gövdesi tam olarak anneye dönük olmalıdır. Emzirme, sadece meme başından değil, meme başı çevresindeki koyu renkli kısım da bebeğin ağzında olacak şekilde yaptırılmalıdır. Göğüs temizliğinde sık sık sabun kullanılmasından kaçınılmalıdır. Bebekler doğduklarında, vücutlarında, hayatlarının ilk 3-4 gününde kendilerine yetecek kadar yedek su ile birlikte doğarlar. Bu nedenle anne sütü bollaşana kadar dışarıdan su veya diğer içeceklerin verilmesine gerek yoktur. Bebeklere ilk günlerde anne sütü haricinde verilen su ve mamaların anne sütünün de azalmasına neden olabileceği unutulmamalı, anne sütünün yetmediği düşünülüyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gereksiz yere başlanan ek gıdalar sonucunda bebekler kısa sürede anne sütünü bırakabilirler. 19