ESKÝÞEHÝR'DE ÇOÞKULU 1 MAYIS

Transkript

1 200 ESKÝÞEHÝR'DE ÇOÞKULU MAYIS Ýþçilerin birlik, mücadele ve dayanýþma günü olan Mayýs, Eskiþehir'de coþkuyla kutlandý. Türk - Ýþ ve DÝSK'e baðlý sendikalarýn yaný sýra TMMOB, KESK, Demokratik Kitle Örgütleri, Siyasi Partiler Mayýs'a katýlým gösterdi. Aytaç Caddesi baþýnda toplanan Mayýs Katýlýmcýlarý, buradan Sakarya Caddesi'ndeki Sýhhýye kavþaðýna kadar sloganlar atarak yürüdü. Parasýz eðitim-saðlýk hakký, iþsizliðin önlenmesi, sosyal güvenliðin saðlanmasý, özelleþtirmeler ve iþten atmalara son verilmesi gibi birçok sayýda talebin dile getirildiði yürüyüþ ve mitingde konuþan Türk-Ýþ 2. Bölge Temsilcisi Nejat KILIÇ, tüm dünya iþçi sýnýfýnýn birlik, mücadele ve dayanýþma gününü kutladýðýný belirterek, "Milyonlarca iþçiyi, emekçiyi ve çalýþaný temsil eden Türk-Ýþ ve KESK olarak tüm dostlarýmýzýn da destekleriyle Mayýs'ý birlikte kutluyoruz. Biz emekten yana, savaþsýz, sömürüsüz bir dünya için mücadele edenler, bu meydanda omuz omuza, kol kola, eþitlik, baðýmsýzlýk, demokrasi için sesimizi birlikte hep beraber bir kez daha yükseltiyoruz dedi.

2 200 V.ULUSAL UÇAK, HAVACILIK ve UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ Odamýz adýna Þubemiz sekretaryalýðýnda düzenlenen V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDISLIÐI KURULTAY'I Mayýs 200 tarihlerinde Eskiþehir'de Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Kampusu Salon Anadolu'da gerçekleþtirildi. Ýki gün süren Kurultayýmýzýn açýlýþ konuþmalarý MMO Eskiþehir Þube Yönetim Kurulu Baþkaný R. Erhan KUTLU, MMO Yönetim Kurulu Baþkaný Emin KORAMAZ ve Eskiþehir Sanayi Odasý Baþkaný Savaþ ÖZAYDEMÝR tarafýndan yapýldý. Kurultayýmýzýn birinci gününde gerçekleþen Açýlýþ Oturumu,., 2. ve 3. oturumlarýnda 2 bildiri, ikinci günü gerçekleþen. ve. oturumlarda 8 bildiri ve adet poster olmak üzere toplam 20 bildiri sunuldu. Kurultay'a 26 kiþi katýldý. Birinci gün sonunda Kurultay Kokteyli gerçekleþtirildi.

3 200 MMO Eskiþehir Þube Baþkaný R. Erhan KUTLU açýlýþta þöyle konuþtu: Deðerli katýlýmcýlar, Hoþ geldiniz yönetim kurulumuz ve þahsým adýna hepinizi sevgi ve saygý ile selamlarým. Odamýzýn ülke ve toplum yararlarý doðrultusunda, meslek ve meslektaþ sorunlarýndan yola çýkarak birçok konuda incelemeler, araþtýrmalar, çalýþmalar yaparak konu ile ilgili olarak önerileri saptamak, kamuoyunu ve halkýmýzý bilgilendirmek, konunun ilgilisi kurum ve kuruluþlara çözüm önerilerini sunmak ve geliþtirmek amacýyla düzenlediði 30 a yakýn etkinliklerden birisi de Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultaylarýdýr. 2 Mayýs 200 tarihinde birincisini gerçekleþtirdiðimiz Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultaylarý yolculuðumuzda, bugün siz deðerli katýlýmcýlarýn desteði ve katýlýmý ile beþincisini hep birlikte gerçekleþtirmek için toplanmýþ bulunmaktayýz. Bu kurultayýn düzenlenmesindeki en büyük amacýmýz, uçak, havacýlýk ve uzay mühendislerinin sorunlarýný gündeme getirerek, tartýþýlmasý, çözüm önerileri oluþturulmasý yaný sýra, bu sektörün özellikle kentimizde bulunan alt yapýsýnýn deðerlendirilmesi, kentimizin cazibe merkezi haline getirilmesi, yatýrýmlarýn artýrýlmasýnýn önünün açýlmasý, üyelerimize yeni iþ olanaklarý yaratýlmasýdýr. Deðerli Arkadaþlar, Geride býraktýðýmýz dört kurultayda; uçak, havacýlýk ve uzay mühendislerinin eðitimleri, mesleki sorunlarý, istihdam durumlarý konuþulmuþ ve tartýþýlmýþ, mesleki geliþimin saðlanmasý amacýyla çözüm önerileri oluþturulmaya çalýþýlmýþtýr. Ülkemizde havacýlýk ve savunma sanayisinin geliþtirilmesi doðrultusunda, bu sektörde rol alan aktörlerin ve devletin ilgili kurumlarýnýn üzerine düþen görev ve sorumluluklar hakkýnda çýkarsamalar ve yönlendirmeler yapýlmýþtýr. Sektördeki araþtýrmageliþtirme, üretim ve bakým faaliyetlerinde oluþan geliþmeler irdelenmiþ, bu faaliyetlerin mümkün olduðunca ulusal imkânlarla gerçekleþtirilmesi ve arttýrýlmasý için çözüm önerileri oluþturulmuþtur. Havacýlýk sektöründe yurtiçi üretim kapasitesinin geliþtirilmesini, kaynaklarýn etkin ve verimli kullanýlmasýný, teknoloji geliþtirme yeteneðinin arttýrýlmasýný ve dýþa baðýmlýlýðýn azaltýlmasýný saðlayacak ulusal bilim, teknoloji ve sanayi politikalarýnýn oluþturulmasýna yönelik öneriler saptanmýþ ve sunulmuþtur yýlýnda yapýlan IV. Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayýnda; özellikle ülkemizin ulaþtýrma politikalarýnýn oluþturulmasý üzerinde durulmuþtur. Bu kapsamda, bugüne kadar yolcu ve yük taþýmacýlýðýnda havayolunun payýnýn arttýrýlmasýna yönelik yeterli giriþimin olmadýðý ancak, dünyada ve ülkemizde 200'lu yýllarda havayolu taþýmacýlýðýnda artýþ yaþanacaðý, buna paralel olarak ortaya çýkacak uçak ihtiyacýnýn uçak bakým ve onarým faaliyetlerinde artýþa neden olacaðý deðerlendirilmiþtir. Bu nedenle bu konuda duyulacak kalifiye eleman ihtiyacýnýn karþýlanabilmesi için eðitim politikasý oluþturulmasý konusuna dikkat çekilmiþtir. Ayrýca havacýlýk sanayinde nitelikli iþgücünün, maddi kaynaklarýn ve birtakým test ve laboratuar imkânlarýnýn daha verimli kullanýlmasý amacýyla kümelenme bölgelerinin oluþturulmasý konusunda yapýlan çalýþmalar gündeme getirilmiþtir. Bu amaçla havacýlýk konusunda altyapýsý olan bölgelere yatýrým yapýlmasýnýn önemi vurgulanmýþtýr. Yaþadýðýmýz kent Eskiþehir örneði üzerinde durularak, kentimizin havacýlýk sektöründeki mevcut tesisleri, yetiþmiþ insan gücü ve konumu itibari ile havacýlýk sanayi yatýrýmlarýna uygun olduðu ve kümelenme yaklaþýmýnýn baþarýyla uygulanabileceði sonucuna varýlmýþtýr. Önceki kurultayda gündeme getirdiðimiz bir diðer konu da kentimizde havayolu taþýmacýlýðýnýn etkin

4 200 bir þekilde yapýlamýyor olmasýydý. Bu konuda, kentimizdeki mevcut havaalanýnýn uluslar arasý havayolu taþýmacýlýðýnýn daha etkin yapýlabilmesi ve büyük gövdeli uçaklarýn emniyetli bir þekilde iniþ/kalkýþ yapýlabilmesi için geniþletilmesi ve uzatýlmasý konusunda yapýlmasý gerekenler tartýþýlmýþtýr. Deðerli Katýlýmcýlar, Ülkemizde uçak, havacýlýk ve uzay mühendisliði konusunda oldukça önemli bir birikim ve beyin gücü mevcuttur. Ancak bunun verimli kullanýlmadýðý hepimizce bilinmektedir. Bu durumda bize düþen görev bu potansiyelin iþlerliðe geçirilmesi, çözüm önerileri oluþturmak ve yetkililere sunmaktýr. Ayrýca ülkemiz kaynaklarýnýn, ister askeri, ister sivil olsun, verimli kullanýlmasý bakýmýndan kurumlar arasý eþgüdüm mutlaka saðlanmalý, deðiþik kurumlarýn benzer alanlarda faaliyet göstermeleri sonucu atýl yatýrým oluþumlarý engellenmelidir. Havacýlýk ve uzay sanayimiz yalnýzca savunma sanayi ile sýnýrlý tutulmadan ulusal ölçekte belirlenecek bir stratejiyle planlý olarak geliþtirilmelidir. Havacýlýk sektörünün eðitimden üretime, tasarýmdan bakýma kadar tüm bileþenleri eþgüdümlü çalýþmalý ve bu çalýþmalar kýsa, orta ve uzun vadeli hedefler doðrultusunda planlanmalýdýr. Bugün ve yarýn gerçekleþtireceðimiz V. Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayýnda, uçak, havacýlýk ve uzay sanayisinin teknolojik yeterlilik düzeyi ve sektörün geliþmesine yönelik öneriler tartýþýlacak, bu konularda ülkemizin ulusal politikalarýna ýþýk tutulmaya çalýþýlacaktýr. Ayrýca sektördeki mühendislerin iþ yaþamý ile küresel ekonomik krizin sektöre ve çalýþanlara etkileri de deðerlendirilecektir. Bu amaç doðrultusunda kurultay kapsamýnda Ülkemizde Havacýlýk ve Uzay Sektörünün Geliþmesine Yönelik Öneriler ve Ülkemizin Uçak, Havacýlýk ve Uzay Sanayindeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi konularýnda toplam altý oturum yapýlacaktýr. Dünyada ve ülkemizde küresel krizin yaþandýðý ortamda, Mühendisler, Ýþ Yaþamý ve Kriz konulu panelde, sektör temsilcisi sendikalar, dernek temsilcileri ve deðerli bilim insanlarýnýn katýlýmý ile tartýþacaðýz. Deðerli Katýlýmcýlar, Kentimizdeki sanayi yapýsýnda hýzlý bir deðiþim yaþýyoruz, yüksek teknolojileri kullanma anlayýþýnýn yaygýnlaþtýrýlma çalýþmalarý, ileri teknoloji uygulayan firmalarýn gittikçe artmasý, umut verici ve sevindiricidir. Kentimiz 2 Üniversitesi, modern Organize Sanayi Bölgesi, Uluslar arasý, Ulusal norm ve standartlarda üretim yapan markalaþmýþ, yüksek teknoloji üreten bir çok firmasý, nitelikli ve kaliteli iþ gücü ile önemli bir alt yapýsý bulunmaktadýr. Makina Metal Eþya, Gýda, Toprak ve Seramik, Hazýr Giyim, Uçak ve Lokomotif Motoru üretimlerinde Ulusal ölçekte önemli yeri bulunmaktadýr. Bölgeler arasý karayolu ve demiryolu kesiþme noktasý, askeri ve sivil havaalanlarý ile ulaþým olanaklarý ile üstünlükleri olan bir kenttir. Ýleri teknoloji uygulayarak üretim ve bakým hizmetleri yapan uçak sanayinin alt yapýsý da kentimizde bulunmaktadýr. Bu sektörün yapýsýnýn geliþtirilmesi kentimizdeki sanayimize büyük katkýlar saðlayacaðý için büyük önem taþýmaktadýr. Þubemiz, Cumhuriyetin kuruluþundan bu yana Havacýlýkta önemli bir yeri olan kentimizin Havacýlýk Merkezi olmasýna yönelik çalýþmalarýný yýllardýr yürütmeye çalýþmaktadýr. ESO da Uçak sanayinin geliþmesi ve yerleþmesi için büyük bir gayret ve çalýþma içindedir. Bu çalýþmalarýn siyasi irade tarafýndan da desteklenmesi, özendirilmesi ve hayata geçirilmesine yardýmcý olmasý gereði vardýr. Bu sektörün geliþmesi, kentimizdeki bir çok KOBÝ'nin deðiþimine, sorunlarýn aþýlmasýna, yenilenmesine ve geliþmesine katkýda bulunacaðý gibi, kentimize deðiþik sektörlerde de katma deðer yaratarak yaþam seviyesini yükselmesinde önemli unsur olacaðýna inanýyoruz. Bu kurultayýn kentimizde yapýlmasýnýn Kentimizdeki havacýlýk sektörüne kazanç ve katký saðlayacaðýný, kentimizin bir Havacýlýk Kenti olduðu olgusunu bir kez daha kamuoyunda gün-

5 200 deme getirmesi açýsýndan önemli olduðuna inanýyoruz. Ancak ne yazýk ki kentimizdeki sektör temsilcileri ile, merkezi ve yerel yöneticilerimizin bu durumu kavrayamadýðýný, geliþmeleri deðerlendiremediðini üzülerek ifade etmek zorundayým. Deðerli Katýlýmcýlar Bu kongremizin düzenlenmesinde emeði geçen, düzenleme, yürütme, danýþmanlar kurullarýna, panellerimize ve kurultayýmýzda bildiri sunan deðerli bilim insanlarýna, kamu ve sektör yetkililerine, kongre sekreterimize, þube çalýþanlarýmýza, bize destek veren tüm kurum ve kuruluþlara, bu kongrenin yapýlmasýnda bizi yüreklendiren her konuda destek veren sayýn oda yönetim kurulu baþkanýmýz Emin KORAMAZ'ýn þahsýnda MMO merkez yönetim kurulumuza, katýlýmlarýnýz için sizlere þube yönetim kurulumuz adýna teþekkür eder, kurultayýmýzýn meslektaþlarýmýza, Ülkemize, yaþadýðýmýz bu kente yeni açýlýmlar ve kazanýmlar getirmesi dileði ile hepinize saygýlar sunarým. Þube Baþkanýmýz R: Erhan KUTLU'dan sonra kürsüye gelen Oda Yönetim Kurulu Baþkanýmýz Emin KORAMAZ'ýn açýþ konuþmasýnýn tam metni þu þekildedir. Sayýn Vali Yardýmcým, Sanayi Odasýnýn ve meslek odalarýnýn deðerli baþkan ve yöneticileri, kamu kurum ve kuruluþlarýnýn ve özel sektörün deðerli temsilcileri, sevgili meslektaþlarým, deðerli bilim insanlarý, sayýn basýn mensuplarý; hepinizi, Makina Mühendisleri Odasý Yönetim Kurulu adýna ve þahsým adýna sevgi ve dostlukla selamlýyor, etkinliðimize hoþ geldiniz diyorum. Havacýlýk sanayimiz ve havayolu taþýmacýlýðýmýzýn çeþitli boyutlarýyla irdeleneceði; uçak, havacýlýk ve uzay mühendisliðindeki dünyadaki geliþmelerin süreç ve geliþmeler ýþýðýnda tartýþmaya açýlacaðý, sektörde görev yapan mühendislerin sorunlarýnýn dile getirileceði etkinliðimizin baþarýlý geçmesini diliyorum. Sevgili katýlýmcýlar; hepinizin bildiði gibi, havacýlýk sanayii ileri teknolojilere dayanan bir sanayidir. Sektörün geliþmesi Ar-Ge çalýþmalarýna verilen önemle birebir ilintilidir. Dolayýsýyla, bu sektörün geliþmesi sadece havacýlýk sektörüne deðil; ülkedeki tüm sanayi dallarýna da veri sunmaktadýr. Bundan dolayýdýr ki, tüm geliþmiþ ülkeler ulusal kalkýnma ve sanayileþme politikalarýnda havacýlýk sektörüne özel bir önem vermektedirler ve bunu bir devlet politikasý haline getirmektedirler. Ancak ne yazýk ki, ülkemizde bu konuda tersine bir süreç izlenmiþtir. Hepimiz anýmsarýz, Cumhuriyetin ilk kuruluþ yýllarýnda ülkemiz de havacýlýða oldukça önem veren bir ülkeydi. 3'li yýllardan itibaren, ülkemiz kendi uçaðýný kendisi yapabiliyordu. Ancak ne yazýk ki, dýþarýdan müdahalelerle, Marshall yardýmýyla ülkemizde uçak üretimine son verdirilmiþ, Türk Hava Kurumu bünyesindeki uçak ve uçak motoru fabrikalarýmýz önce traktör fabrikasýna, sonra da tekstil makineleri fabrikasýna dönüþtürülerek, hazin bir þekilde kapatýlmýþtýr. Sonradan geliþtirilmeye çalýþýlan havacýlýk sanayimiz ise, hepinizin malumu olduðu üzere montaj aðýrlýklý üretim yapmaktadýr ve Amerika Birleþik Devletlerine baðýmlý olarak çalýþmaktadýr. Günümüzde ise, küreselleþtirmenin getirdiði sorunlarla birlikte, sektördeki problemler daha da artmaktadýr. Küreselleþme süreçleriyle gündeme alýnan özelleþtirme ve serbestleþtirme uygulamalarýnýn sektörde yarattýðý tahribat büyümektedir. Havacýlýk taþýmacýlýðýnda da durum farklý deðildir. Hepinizin bildiði gibi, ülkemizde bütünlüklü bir ulaþtýrma politikasý bulunmamaktadýr. Ulaþtýrmamýz, günübirlik politikalarla, aðýrlýkla karayollarýna dayandýrýlmýþ; sadece havayollarýmýz deðil, deniz taþýmacýlýðýmýz ve demiryollarýmýz ihmal edilmiþtir. Bu konuda da durum oldukça hazindir. Yýllardýr uygulanan böylesi dýþa baðýmlý ve plansýz uygulamalarla birçok kaynak israfýna yol açýlmýþ, batan havayolu þirketleri ve tahsili olanaksýz hale gelen büyük krediler ciddi bir ekonomik kayba yol

6 200 açmýþ ve havacýlýk taþýmacýlýk sektörü büyük oranda yabancýlarýn kontrolüne girmiþtir. Hepiniz hatýrlarsýnýz, 26 Nisan 200 tarihinde Büyük Millet Meclisinden bir kanun geçmiþtir. Bu kanun, Amerika Birleþik Devletleriyle hava taþýmacýlýðý konusunda yapýlan bir anlaþmayý içermektedir. Bu anlaþmayla, ABD havayollarýna ve ABD havayollarýnýn küresel ittifaklarýnda yer alan tüm büyük havayollarýna sýnýrsýz uçuþ haklarý verilmektedir. Bütün dýþ hatlarýn giriþ serbestîsi, sýnýrsýz kapasite ve uçuþ sýklýðý, bilet fiyatlarýnda tam serbestlik ve ülkemiz havaalanlarýnda bu yurtdýþý firmalarýn kendi yer bakým hizmetlerini kendisinin sunmasýný saðlayan bu anlaþmayla ülkemiz sivil havacýlýðýna oldukça büyük bir darbe vurulmuþtur. Ancak, bu da yetmemektedir. Küresel sermaye, ülkemiz sivil havacýlýðýný tamamen ele geçirme çabasý içerisindedir. Hepiniz izliyorsunuz; hemen her yýl Avrupa Birliði ilerleme raporlarýnda, iç hatlarýn Avrupa havayollarýna da tamamen açýlmasý, kabotaj haklarýnýn kaldýrýlmasý yönünde, Türkiye üzerinde sürekli bir baský da oluþturulmaktadýr. Deðerli katýlýmcýlar; taþeronlaþtýrma uygulamalarýyla parçalanan ve bütünlüðünü yitiren ulusal kuruluþumuz Türk Hava Yollarýnda da ciddi sýkýntýlar yaþanmaktadýr. Halka arz adý altýnda, Türk Hava Yollarýnýn yüzde 'ün üzerinde hissesi özelleþtirilmiþtir. Hisselerin yüzde 3'inden fazlasý ise yabancýlara satýlmýþtýr. Bu da yetmezmiþ gibi, Özelleþtirme Ýdaresi Baþkaný, Türk Hava Yollarýnýn yüzde 70 hissesinin yabancýlara devredileceðini, övünerek, büyük bir kývançla kamuoyuyla paylaþmaktadýr. Bu haliyle, ulusal bir kuruluþ olan Türk Hava Yollarýmýz, ulusal havacýlýk sektörünün çýkarlarýný gözeten, bakým ve bu baðlamda mühendislik hizmetlerini de planlayan bir kamu kurumu olma hüviyetini tamamen yitirmiþ bulunmaktadýr. Sözde maliyetleri düþürme bahanesiyle uçuþ operasyonlarý, uçak bakýmý ve yer bakým hizmetleri kurumsal bünyeden çýkartýlýp üçüncü firmalara verilerek, deneyimli ve eðitimli personel bu sektörden uzaklaþtýrýlmakta ve uçuþ güvenliði de riske sokulmaktadýr. Türk Hava Yollarý Kaza Oranlarýnýn THY'nin kaza oranlarý seçilmiþ havayollarýyla kýyaslandýðýnda 0-20 kat fazla olmasý ve bu kazalarda da bakým eksikliðinin yüzde 8 gibi bir oran teþkil etmesi bu hatalý uygulamadan kaynaklanmaktadýr. Deðerli katýlýmcýlar; bütün bu geliþmeler, havacýlýk sektörü çalýþanlarýnýn ve sektörde görev yapan mühendislerin çalýþma koþullarýný daha da zorlaþtýrmaktadýr. Uçak, havacýlýk ve uzay mühendislerinin asýl çalýþma konusu olan havacýlýk ve uzay sektöründe az sayýda firma faaliyet göstermektedir. Ancak, her yýl üniversitelerimizden 0'nin üzerinde uçak, havacýlýk ve uzay mühendisi mezun olmaktadýr. Bu mezunlarýn ancak yarýsý sektörde çalýþabilmekte, diðerleri ise meslek alanlarýyla ilgili olmayan farklý alanlarda faaliyet göstermekte ve süreç içerisinde mesleðe yabancýlaþmakta, bir anlamda körelmekte; bu noktada, ülkemizin çok büyük zorlamalarla ayýrdýðý eðitim bütçeleri de zayi edilmektedir. Sanayi dýþýnda, meslektaþlarýmýzýn çalýþabileceði bir diðer dal ise uçak bakým üniteleridir. Ancak, tekelleþme ve kartelleþme sürecinde, bu bakým üniteleri de dünyanýn deðiþik ülkelerinde büyük firmalar tarafýndan açýlmakta ve dolayýsýyla bu hizmetler de, bu politikalara devam edildiði sürece yurtdýþýna gitmeye devam etmektedir. Diðer yandan, sportif havacýlýk, uçuþ okullarý, hava ambulans, havadan yangýn söndürme gibi alanlarda faaliyet gösteren kuruluþlarýn uçak-havacýlýk mühendisi istihdam etmesi yönünde yýllardýr yürüttüðümüz giriþimden de hiçbir sonuç alýnamamýþ, bu konuda da herhangi bir yasal düzenleme ortaya çýkarýlmamýþ ve uçuþ güvenliði açýsýndan da önemli sýkýntýlara yol açan bu yanlýþ uygulamalara herhangi bir çözüm geliþtirilmemiþtir. Yine Sivil Havacýlýk Genel Müdürlüðümüzde de yeterli sayýda uçak, uzay ve havacýlýk mühendisi istihdam edildiðini söyleyebilmemiz mümkün deðildir. Bunlar büyük olumsuzluklardýr. Bunlara çare bulunmasý gerekirken, ülkemizin büyük bir teslimiyet içerisinde imzaladýðý, Dünya Ticaret Örgütü kapsamýnda imzaladýðý Hizmet Ticareti anlaþmasýyla

7 200 havacýlýk sektöründeki 3 hizmetin de serbest dolaþýmý konusunda ülkemiz imza atmýþtýr. Serbest dolaþýmý taahhüt edilen bu hizmetler, uçak tamiri, bilgisayarlý rezervasyon ve pazarlama hizmetleridir. Dünya Ticaret Örgütüne 0 civarýnda ulus-devlet üyedir; ancak, bu anlaþmaya imza atan ülkelerin sayýsý sadece 3'tür ve ne yazýk ki bunlardan birisi de Türkiye'dir. Deðerli katýlýmcýlar; Kurultayýmýz, sanayimizin ve havacýlýk sektörünün her aþamasýný etkileyen büyük bir kriz ortamýnda yapýlmaktadýr. Aslýnda havacýlýk sektöründeki serbestleþtirme politikalarýnýn yýkýcý etkileri kriz öncesinde de sinyaller vermekteydi. Kriz öncesi tekelleþme ve kartelleþme sürecinde dev birleþmeler yanýnda, iflaslar, þirket kapanmalarý ve iþten çýkarma olgularý sýklýkla görülüyordu yýlýnda ise petrol fiyatlarýndaki artýþ nedeniyle yüzlerce hat iptal edilmiþti. Þimdi dünyadaki uçak üreticisi firmalarla motor ve parça üreten ana firmalarýn hemen hepsinde ve havayolu þirketlerinin birçoðunda görülen zarar, iflas, finansman güçlüðü, satýþ sýkýntýsý, üretim kaybý, iþten çýkarma, küçülme stratejileri, sefer sayýlarýný azaltma gibi durumlar artýk gündelik gerçekler haline gelmiþtir. Kýsacasý, kriz verileri kriz öncesi süreçlerle iç içe bir þekilde, neredeyse yapýsal olarak devam etmektedir. Uluslararasý verilere göre, sektörün 2008 yýlý zararý 8 milyar dolar civarýndadýr. Ocak-Þubat 200'da dünyada bilet satýþlarý yüzde 30 oranýnda azalmýþtýr, Avrupa Birliðinde ise yolcu sayýsýndaki azalma yüzde 0'lar civarýndadýr. Türk Hava Yollarý övünerek belirtmektedir; Ocak- Þubat aylarýnda Türk Hava Yollarýnýn yolcu sayýsý yüzde oranýnda artmýþtýr. Ancak, bu da bir yanýlsamadýr; çünkü Türk Hava Yollarýna hesapsýz yapýlan birçok yatýrýmla aþýrý bir kapasite fazlasý yaratýlmýþtýr ve Türk Hava Yollarý uçuþlarý yüzde 67 gibi bir dolulukla sürdürülmektedir. Bu anlamda da, ulusal kuruluþumuz ve þu anda özelleþtirilen kuruluþumuz zarar etmektedir aslýnda. Deðerli katýlýmcýlar; ülkemiz, yapýsal sorunlarý ve dýþa baðýmlý ekonomisi nedeniyle bu krizi çok daha derinden hissetmektedir. Artýk her güne, üretim düþüþü istatistikleri, kapanan iþyerleri ve yeni iþsizlik haberleriyle uyanýyoruz Mart döneminde, biz makina mühendislerinin aðýrlýklý olarak çalýþtýðý imalat sanayiinde yüzde 60 oranýnda bir üretim düþüþü söz konusudur. Kapasite kullanýmýnda ise, yine ayný döneme göre yüzde 0 oranýnda bir azalma vardýr. Uluslararasý Para Fonunun, yani bilinen adýyla IMF'nin 200'a iliþkin daralma öngörülerinde, ülkemiz yüzde. küçülmeyle dünyada birinci sýrada gösterilmektedir. Sosyal planda ise, iþsizlik ve yoksulluk korkunç boyutlara ulaþmýþtýr. Ülkemizde gerçek iþsiz sayýsý bir yýlda milyon 272 bin kiþiyi aþmýþtýr. Türkiye, iþsizlikte, OECD sýralamasýnda birinci, dünya sýralamasýnda ise ikincidir. Ayný politikalara devam edildiðinde, yüzde 30'lara varan bir gerçek iþsizlik rakamýyla Türkiye, iþsizlikte de dünya þampiyonluðuna oynamaktadýr. Biz mühendislerin aðýrlýklý olarak çalýþtýðý sanayideki iþsizlik oraný ise, resmi rakamlara göre yüzde 20'dir. Bu, þu demektir: Her mühendisten tanesi iþsizdir. Kýsacasý ülkemiz, ekonomik ve sosyal bir trajediyle karþý karþýyadýr. Uygulamaya konulan bazý önlemler ise, Türkiye'nin krizle altüst olan ekonomisine çözüm bulacak nitelikte deðildir ve sadece pansuman özellikleri taþýmaktadýr. Deðerli katýlýmcýlar; açýk konuþmak gerekirse, daha düne kadar yere göðe sýðdýrýlamayan serbest pazar ekonomisi iflas etmiþtir. Artýk tüm dünya, istihdam yaratýcý, iç pazarý koruyan ve geliþtiren müdahaleci ekonomik ve sosyal politikalarý yeniden gündemine almaya baþlamýþtýr. Çözüm için, tüm dünya müdahaleci seçenekleri tartýþýrken, ülkemiz, bu boyuttan yoksun kalmamalýdýr. Ülkemizin kaynaklarý küresel güçlerden baðýmsýz bir þekilde deðerlendirildiðinde, bilimi ve teknolojiyi esas alan, Ar-Ge ve inovasyona deðer veren, yerli yatýrýmcýyý özendiren ve koruyan, devletin ekonomide yönlendiriciliðini artýran, dýþ girdilere baðýmlý olmayan, özelleþtirme ve serbestleþtirme saplantý-

8 200 sýndan sýyrýlan, öznesine sosyal devlet anlayýþýný oturtan, istihdam odaklý ve planlý bir kalkýnmayý öngören politikalar uygulandýðýnda durum deðiþebilecektir. Planlama, sanayileþme ve kalkýnmada halkçý, toplumcu bir model ve bunu uygulayacak bir siyasi iradeyle bütün bu söylediklerimizi gerçekleþtirmek olanaklýdýr. Sevgili katýlýmcýlar; havacýlýk sektörüne de bu boyutta yaklaþýlmalýdýr. Havacýlýk ve uzay sanayiimiz yalnýzca savunma sanayimizle sýnýrlý tutulmadan, ulusal ölçekte belirlenecek bir stratejiyle planlý olarak geliþtirilmeli ve ülkemiz lehine köktenci adýmlar atýlmalýdýr. Bütün bu söylediklerimizin siyasi üstyapýda yanký bulmasý, örgütlülük düzeyimizin geliþtirilmesinden, sesimizi güçlü bir þekilde duyurmaktan; ülkemizin, halktan, emekten, bilimden demokrasiden yana güçleriyle birlikte yürütülecek kolektif bir mücadeleden geçmektedir. Bu uðraþýn baþarýya ulaþmasý, siz uçak, havacýlýk ve uzay mühendislerinin Oda çalýþmalarýna verdiðiniz desteði artýrmanýzla mümkündür. Oda çalýþmalarýný yakýndan takip ediniz. Meslek dalý komisyonlarýnda ve Oda çalýþma gruplarýnda mutlaka görev alýnýz. Bilgi birikiminizi ve deneyimlerinizi Odamýzla mutlaka paylaþýnýz. Henüz Odamýza üye olmamýþ meslektaþlarýmýz varsa, Odamýza yönlendiriniz. Sevgili katýlýmcýlar; sözlerime son verirken, Kurultayýmýzý destekleyen bütün kurum, kuruluþ, üniversite ve sendikalara; oturumlarda bildiri sunacak, panelde yer alacak deðerli konuþmacýlara, bütün delege ve katýlýmcýlara, UHUM-MEDAK üyelerine; Danýþma, Düzenleme ve Yürütme kurullarý ile Kurultay Sekretaryasýna; Eskiþehir Þube Baþkanýmýz, Yönetim Kurulu ve çalýþanlarýna, Oda Yönetim Kurulumuz adýna içtenlikle teþekkür ediyorum. Karanlýða karþý aydýnlýðý, baskýcý ve otoriter yönetim anlayýþlarýna karþý demokrasi ve özgürlükleri, ýrkçýlýk ve milliyetçiliðe karþý barýþ içerisinde bir arada yaþamý, tek deðerin daha fazla kâr etmek olduðu piyasa toplumuna karþý eþitliði ve adaleti temel alan; üreten, sanayileþen, hakça bölüþen bir Türkiye özlemiyle Kurultayýmýzýn verimli geçmesini diliyor, Makina Mühendisleri Odasý Yönetim Kurulumuzun saygýlarýný sunuyorum. Eskiþehir Sanayi Odasý Baþkaný Savaþ Özaydemir: Havacýlýk Sanayi' kümeleþme çalýþmalarýna Eskiþehir'de baþlandýðýný belirtti. Sayýn Vali Yardýmcým, Savunma Sanayi Daire Baþkaným, Üniversitemizin Deðerli Mensuplarý, Oda Baþkanlarým, Havacýlýk Sektörünün aþýklarý, Sayýn Katýlýmcýlar, Deðerli Basýn; hepinizi saygýyla selamlýyorum. V. Ulusal Uçak Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayý sanki sadece mühendisliði içeriyormuþ gibi algýlamamanýzý bekliyorum; çünkü konuþmamda, Sanayi Odamýz neler yapmak istiyor, nasýl bakýyor bu iþe, onu anlatmak istiyorum. Ancak, biraz evvel Sayýn Baþkanýmýn ulusal görüþlerine katýlmakla beraber, bu uzay ve uçak sanayiinde herhalde sadece ulusal boyutlarda geliþmemizin çok çok uzun zaman alacaðý kanaatini taþýyorum. Uçak sanayii uluslararasý bir olaydýr ve bunda da biz, uluslararasý olmayý öneriyoruz. Bu Kurultay belki uluslararasý olabilirdi. Belki bundan sonra olabilir. Ama ulusal çýkarlarýmýzý göz ardý etmememiz gerektiðini de belirtmek istiyorum. Bunu da saygýyla karþýlýyorum ve destekliyorum. Ama kendimizi bütün dünyadan soyutlayamayýz, bilhassa havacýlýk sektöründe. Makina Mühendisleri Odasý, süreklilik kazanan bu önemli organizasyonda bizlere de burada söz imkâný verdikleri için de ayrýca teþekkür etmek istiyorum. Eskiþehir'in sanayi geçmiþine baktýðýmýzda, kilometre taþlarýndan birinin Tayyare Bakým Atölyesi olduðunu ve bunu da Eskiþehir'de havacýlýk fikrinin baþlangýcý olarak düþünebiliriz. Ancak, Sayýn Baþkanýn da belirttiði gibi, ülkemizde, havacýlýk sanayii konusunda dýþa baðýmlý bir politika izlenmiþtir; NATO'yla, Marshall yardýmýyla.

9 200 Tabii, kamu kurumlarýnýn havacýlýk sektörünün içinde sýnýrlý kalmasý, özel sektörün uzun yýllar bu alandan uzak durmasýna neden olmuþtur. Geçmiþte, Kýbrýs ambargosuyla biraz olsun kýpýrdanma yaþadýk. Havacýlýk sektörüne destekler çekilince, ister istemez, Eskiþehir baþta olmak üzere, birtakým aygýtlarý kendimiz üretmek durumlarýyla bile karþýlaþtýk. Ama TUSAÞ Motor Fabrikasýnýn ilimize kurulmasýyla artan hareketlenme, küreselleþmenin getirdiði rekabet ortamýnýn özellikle sivil havacýlýk alanýnda yan sanayi etkisi de yapmaktadýr. Son 0 yýl içinde sektöre daha ciddi bir hareket getirmiþtir bu. TUSAÞ Motor'un güne gün geliþen yan sanayisi, Alp Havacýlýk'ýn kuruluþu ve hýzla büyümesi, havacýlýk sektöründe Eskiþehir'e olan ilgiyi de geliþtirmiþtir. Üniversitemiz de buna katýlmýþtýr ve ortaöðretim kurumlarýnda bile havacýlýkla ilgili eðitimler baþlamýþtýr. Bu geliþmeler karþýsýnda biz, Oda olarak bir takým çalýþmasýna girdik. Her þeyden önce, Eskiþehir sanayiinin geleceðine bir baktýðýmýzda, artýk geleneksel üretimle gelinecek son noktalara yaklaþtýk. Klasik üretim teknikleri veya ürünler olarak adlandýrabiliriz bunu. Dolayýsýyla, sektörü ilerletecek; yani sanayi kollarýný, mevcut birikimimizi ileri götürecek yeni sektörlere ve açýlýmlara ihtiyaç vardýr. Böyle bakýldýðýnda da, makina imalat ve metal imalat aðýrlýklý sanayilerimizin yöneleceði ve sektöre teknolojik bir atýlým yaptýracak tek sektörü havacýlýk olarak görmekteyiz. Tabii, bunun yanýnda, savunma sanayimizi de unutmamak lazým; çünkü bu sektörün en azýndan yüzde 0 kadar finansmanýný savunma sanayii saðlamaktadýr. Bu noktadan hareketle ve ülke konjonktüründeki geliþmeleri de dikkate alarak, havacýlýk sanayi kümeleþme çalýþmalarýný baþlattýk, havacýlýk ve savunma sanayii ihtisas endüstri bölgesi kurulmasý çalýþmalarýný baþlattýk. Bunu da bir önemli ayak olarak görmenizi dilerim. Bundan sonraki paneldeki konuþmacýlar bu konuda sizlere etraflýca bilgi verecektir. Savunma Sanayii Müsteþarlýðý nezdinde yaptýðýmýz görüþmelerde de, Eskiþehir'in havacýlýk kümelen- mesi konusundaki potansiyeli konusunda fikir birliðine vardýr. Ancak, bu konuda önemli bir rakibimiz de var; o da Ýzmir. Ege Serbest Bölgesi Yönetimi, Ýzmir Kalkýnma Ajansý fonlarýný da arkasýna alýp, coðrafi ve turistik avantajýný da kullanarak, etkili bir lobi faaliyeti içindedir. Aslýnda þu ana kadar da kendileriyle iþbirliði içinde gitmekteyiz; onu da itiraf edeyim. O anlamda da, kümeleþme çalýþmalarýnýn bir ayaðýnda Ýzmir olmasý da muhtemeldir. Güç birliði olarak da bakabilirsiniz buna, güçlerin birleþtirilmesi olarak da bakabilirsiniz. Çünkü Eskiþehir'deki havacýlýk sektöründe çalýþan imalatçý firma sayýsýnýn Ýzmir'den fazla olduðunu bilmekte yarar var. Bu sektörde geliþmemiz için sermayeye ihtiyacýmýz var, altyapýya ihtiyacýmýz var ve beþeri sermayeye ihtiyaç var. Sermaye konusunda sýkýntýlarýmýz olduðunu görüyoruz. Havacýlýk sektöründe, büyük yatýrýmlarda, dýþ ortaklardan kaçýnamýyorsunuz; ya patentler nedeniyle, ya pazar nedeniyle veya teknoloji nedeniyle. Ama bunlarýn da ölçüsünü kaçýrmadan, kendimize faydalar saðlamamýz lazým. Çok iyi hatýrlarým; 72 yýlýnda askerken, TUSAÞ'ýn burada kurulmasý için, Genelkurmayda ciddi bir görevdeydim ve Eskiþehir'e ne faydasý olur? tartýþmasý yapmýþtým. Ticari olarak, olsa olsa soðan, patates alýrlar, cývata bile satamayýz; amma ve lakin orada yetiþecek adamlar, orada yetiþecek beþeri sermaye, Eskiþehir'e çiçekler açtýracaktýr demiþtim. Bugün, -6 tane firmamýz var; birçoðunun kökeni de, Soðan, patates alýr dediðimiz firmanýn açtýðý çiçeklerdir. Bugün övündüðümüz savunma sanayiinin kökenleri bu TUSAÞ Motor Fabrikasýndan gelmektedir, Hava Ýkmalden gelmektedir, üniversitemizden yetiþmektedir. Dolayýsýyla, elbirliðinin, hatta uluslararasý elbirliðinin çok fazla karþýsýnda olabileceðimiz kanaatinde deðilim. Tabii, tüm bu geliþmeleri deðerlendirdiðimizde, yani Eskiþehir'e basamak atlatacak bir geliþme içine girildiðinde, özellikle nitelikli eleman konusu karþýmýza çýkmakta. Nitelikli elemandan kastýmýz da, sadece mesleðinde iyi olarak algýlamayýn; çevresini görebilen, anlayabilen ve ondan yorum çýkaran,

10 200 inovatif düþünceleri olan, biraz da bir üst seviyede mühendislerden, personelden, çalýþanlarýmýzdan, mavi yakalýlarýmýzdan bahsediyorum. Oda olarak da bunun mesleki ortaöðrenim ayaðýyla ilgilenmeyi misyonumuza daha uygun bulduk. Üniversite bizim harcýmýz deðil. Bu konuda, çok amaçlý meslek okulu kurma çalýþmalarýný hýzlandýrdýk. Ýki gün önce ilk sýnýfýný CNC Eðitim Merkezi olarak da açtýk. Çok eminim ki, havacýlýk sektörüne CNC Eðitim Merkezinden çok ciddi sayýda öðrenciler, ustalar, uzmanlar yetiþecektir. Deðerli konuklar; artýk günümüzde rekabetin ön þartý, teknolojiyi algýlayabilen, onu üretebilen iþletmelere ve insanlara ihtiyaç duyduðumuz þeklindedir. Önümüzdeki en önemli avantajdan biri de, Eskiþehir olarak, bu sektörde imkân ve tecrübeye sahibiz. Günümüz þartlarýnda bunu deðerlendirmek durumundayýz. Bizler için tarihi bir fýrsattýr. Oda olarak biz, bu bilinçteyiz ve bu gibi ortamlarda bunu yayacak bir lobi oluþturma çalýþmasý içindeyiz. Eskiþehirli olarak, bu ilin kanaat önderleri olarak, hep birlikte bunu baþarmak zorundayýz. Bu Kurultayýn, bütün deðerli mühendislerimize, sanayimize ve havacýlýk sektörüne yararlar getirmesi dileðiyle saygýlar sunarým. "MÜHENDÝSLER, ÝÞ YAÞAMI VE KRÝZ" KONULU PANEL GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ Kurultayýn Ýkinci gününde V. Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayý Düzenleme Kurulu Üyesi A. Selçuk SOYLU'nun yönettiði, Hava-Ýþ Türkiye Sivil Havacýlýk Sendikasý'ndan Kaya SAYIN, T.Harb-Ýþ Sendikasý'ndan Hasan ATAK, Anadolu Üniversitesi Sivil Havacýlýk Yüksek Okulu'ndan Prof. Dr. Mustafa CAVCAR, Sivil Havacýlýk Mühendisler Derneði'nden Furkan Ulcay KALEM, Gazi Üniversitesi Ý.Ý.B.F. Ýktisat Bölümü'nden Aziz KONUKMAN'ýn panelist olarak katýldýðý Mühendisler, Ýþ Yaþamý ve Kriz konulu panel gerçekleþtirildi. Panelde; Türkiye Sivil Havacýlýk Sendikasý yetkilisi Kaya SAYIN'da havacýlýk sektöründe yaþanan sýkýntýlarý dile getirerek, THY'de krizi fýrsat bilen bir politika hükümet tarafýndan yürütülmektedir dedi. Türkiye'de mühendislerin ve teknisyenlerin çalýþma yaþamýnda kendi kimliklerini bulamadýklarýný belirterek, THY'de çalýþanlarýn, acaba bana bu gün sarý zarf mý verilecek? endiþesiyle iþe gittiklerini vurguladý. T. Harb Ýþ Sendikasý Eskiþehir Þubesi Yetkilisi Hasan ATAK'da mühendislerin askeri iþyerlerinde hiçbir zaman karar süreçlerine ortak edilmediklerini söyledi. Bir Mühendisin iþe baþladýðýnda göreceli olarak iyi maaþ aldýðýnýn söylenebileceðin, ancak tecrübe kazandýðýnda ise, ortaya koyduklarýyla kazandýklarý arasýnda uçurum oluþtuðunu öne sürdü. ATAK, çok az çalýþanla, çok fazla iþ yapýlmasý esas görülüyor diye konuþtu.

11 200 Anadolu Üniversitesi Sivil Havacýlýk Yüksek Okulu öðretim üyesi Prof. Dr. Mustafa CAVCAR da havacýlýk sektöründe Türkiye'nin son kriz ortamýnda diðer Avrupa ülkelerine göre kazançlý durumda görüldüðünü, ancak bu durumun yanýltýcý olabileceðini vurguladý. CAVCAR Ýþ yapamayan Avrupa þirketleri uçak almayacak, yedek parça kullanmayacak demektir. Bu durum da Türkiye'ye olumsuz yansýyabilir þeklinde konuþtu. Sivil Havacýlýk Mühendisler Derneði adýna konuþan Havacýlýk Mühendisi Furkan Ulcay KALEM de, çalýþma yaþamýnda erkeklere göre kadýnlarýn çok daha az iþ bulabildiklerini söyledi. KALEM Mühendislik erkek egemen bir alan.ne yazýk ki, erkek zannedip görüþme için çaðýrýyorlar. Gittiðimde bayan olduðumu gördüklerinde, biz erkek mühendis istiyoruz diyorlar dedi. Gazi Üniversitesi Ýktisadi ve Ýdari Bilimler Fakültesi Ýktisat Bölümü Öðretim Üyesi Prof. Dr. Aziz KONUKMAN; Kapitalizmin olduðu yerde krizin her zaman var olacaðýný belirterek, IMF'nin bile 200'a yönelik tahminlerde bulunamadýðý bir ortamýn yaþandýðýný söyledi. Kriz konusunda mutlu senaryolar yazmak mümkün deðildir diyen Prof. Dr. Aziz KONUKMAN, Birbirine benzeyen insanlarý belli bir mekânda bir araya getirme þansýmýz var. Örgütlenmesi de kolay olur. Ýnsanlar birbirine benzediði zaman örgütlenir. Birbirinden farklýlaþýyorsa, ücret sistemiyle, performans sistemiyle, o zaman örgütlenmek güçleþir dedi. Kamunun yeniden yapýlandýrýlmasýnýn gündeme getirildiðini söyleyen Prof. Dr. Aziz KONUKMAN, þöyle konuþtu: Kamu üç alandan elini çekmeye baþladý. Artýk kamu, bütçeler kanalýyla eskisi kadar müdahale etmeyecek. Veya o bütçeden eskisinden daha az kaynak ayrýlacak. Ýkincisi kamu hizmetleri fiyatlandýrýlýyor. Yani parayý veren düdüðü çalar. Yani kamu hizmetlerinin ticaretleþtirilmesi konusu gündeme geliyor. Ýþin kamu mülkiyetinde olmasý, kamusal hizmet ürettiði anlamýna gelmez. Ya da tersinden gidelim, bir iþin özel sektörde olmasý, o iþin kamu hizmeti niteliðini de bozmaz. Dolmuþçuluk böyle bir þeydir. Dolmuþçuluðun standartlarý vardýr, istediði yerden gidemez özel taksi gibi. THY'de Çalýþanlar Endiþeli Türkiye'de çalýþma alanýnda yaþanan sorunlarýn çözümünde sesini yükseltecek örgütlenmelerden birinin Türk Mühendis ve Mimar Odalarý olduðunu savunan Prof. Dr. KONUKMAN, giderek iþçileþme süreci yaþanan mühendislerin, daha önce olduðu gibi gelecekte de sokaða çýkarak, IMF programlarýnýn bir çözüm olmadýðýný söylemek durumunda olduðunu belirtti. TMMOB Üyelerimizle ilgili evlilik, doðum, vefat, terfi, iþyeri deðiþikliði haberlerini Odamýza bildirmenizi bekliyoruz.

12 200 Ülkemizde Havacýlýk ve Uzay Sektörünün Geliþmesine Yönelik Öneriler konulu açýlýþ oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni sonrasýnda. Ülkemizin Uçak, Havacýlýk ve Uzay sanayindeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi konulu I. Oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni sonrasýnda. Ülkemizin Uçak, Havacýlýk ve Uzay Sanayindeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi konulu II. Oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni Ülkemizin Uçak, Havacýlýk ve Uzay Sanayindeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi konulu III. Oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni sonrasýnda. Ülkemizin Uçak, Havacýlýk ve Uzay Sanayindeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi konulu IV. Oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni sonrasýnda. Ülkemizde Havacýlýk ve Uzay Sektörünün Geliþmesine Yönelik Öneriler konulu V. Oturumunda Oturum Baþkaný ve bildiri sunanlar plaket töreni sonrasýnda.

13 200 V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI SONUÇ BÝLDÝRGESÝ MAYIS 200/ESKÝÞEHÝR V. Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayý, TMMOB Makina Mühendisleri Odasý adýna Eskiþehir Þube sekretaryalýðýnda, Mayýs 200 tarihlerinde Eskiþehir'de Anadolu Üniversitesi, Salon Anadolu'da meslektaþlarýmýz, öðrencilerimiz ve ilgili kurum ve kuruluþlardan temsilciler ile birlikte toplam 26 kiþinin katýlýmýyla gerçekleþtirilmiþtir. Kurultayda "Ülkemizde Havacýlýk ve Uzay Sektörünün Geliþmesine Yönelik Öneriler" ve "Ülkemizin Uçak Havacýlýk ve Uzay Sanayii'indeki Teknolojik Yeterlilik Düzeyinin Deðerlendirilmesi" ana baþlýklý 6 oturum kapsamýnda 20 bildiri ile poster bildiri sunulmuþ, "Mühendisler, Ýþ Yaþamý ve Kriz " konulu bir panel gerçekleþtirilmiþtir. Kurultay gündemi çerçevesinde ortaya çýkan aþaðýdaki saptamalarýn ilgili tüm kesimlerin ve kamuoyunun dikkatine sunulmasý kararlaþtýrýlmýþtýr. Havacýlýk imalat sanayi ileri teknolojilere dayanmaktadýr. Bu alanda yürütülen AR-GE çalýþmalarý birçok sanayi dalýnýn geliþmesinde öncü bir iþlevi yerine getirmektedir. Gerek bu özelliði gerekse de ülke savunmasýndaki hayati önemi nedeniyle geliþmiþ tüm ülkeler sektörün geliþtirilmesi ve korunmasýný devletlerin öncelikli görevlerinden biri olarak görmüþlerdir. Hatta havayolu taþýmacýlýðýnda ulusal firmalarýný bayrak taþýyýcý olarak tanýmlamýþlar ve bu firmalarýn ulusal olma özelliðini korumasýna önem vermiþlerdir. Ancak ülkemizde uçak, havacýlýk ve uzay sektöründe faaliyet gösteren ulusal kurumlarýmýzýn küreselleþme süreçleri ve tam bir teslimiyetle sürdürülen özelleþtirme ve serbestleþtirme uygulamalarýna maruz býrakýlmasý endiþe verici boyuttadýr. Özellikle havayolu taþýmacýlýðýnda yaþananlar çok vahimdir. 26 Nisan 200 tarihli 67 sayýlý kanunla yürürlüðe sokulan bir anlaþma ile ABD'nin havayollarýna ve ABD havayollarýnýn küresel ittifaklarýnda yer alan Avrupalý ve diðer büyük havayollarýna sýnýrsýz uçuþ haklarý verilmiþtir. Bütün uçuþ hatlarýna giriþ serbestisi, sýnýrsýz kapasite ve uçuþ sýklýðý, bilet fiyatlarýnda tam serbestlik ve ülkemiz havaalanlarýnda kendi personelleriyle yer hizmetlerini gerçekleþtirebilme olanaðý tanýnan bu anlaþma ile ülkemiz sivil havacýlýðýna ciddi bir darbe vurulmuþtur. Küresel sermaye ülkemiz sivil havacýlýðýný tamamen ele geçirme çabasýndadýr. Hemen her yýl Avrupa Birliði Ýlerleme Raporlarýna yansýtýldýðý üzere, iç hatlarýn Avrupa havayollarýna açýlmasý ve kabotaj haklarýnýn kaldýrýlmasý ile THY'nin ulusal havacýlýk sektörünün çýkarlarýný gözeten, bakým ve bu baðlamda mühendislik yatýrýmlarýný planlayan bir kamu kuruluþu olma özelliði ortadan kaldýrýlacaktýr. Maliyetleri düþürmek adýna uçuþ operasyonlarý, uçak bakýmý ve yer bakým hizmetlerinin kurumsal bünyeden çýkarýlýp üçüncü firmalara devredilmesi deneyimli ve eðitimli personelin tasfiyesine ve buna baðlý olarak uçuþ güvenliðinin riske girmesine neden olmaktadýr. Havacýlýk bakým hizmetlerinde dünya çapýnda bir tekelleþme yaþanmaktadýr. Bu tekellerin dünyanýn çeþitli bölgelerinde kurduðu büyük bakým merkezleri bulunmaktadýr. Ülkemizde özelleþtirme ve serbestleþtirme politikalarýnda ýsrarcý olunmasý durumunda bakým hizmetleri de yurt dýþýna yönelecektir. Ayrýca ülkemizin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kapsamýnda imzaladýðý General Agreement on Trade in Services (GATS) Hizmet Ticareti Anlaþmasý ile ülkemizin serbest dolaþýmý kabul ettiði hizmetlerden üç tanesi sivil havacýlýkla ilgilidir. Bu hizmetler uçak bakýmý, bilgisayarlý rezervasyon ve pazarlama hiz-

14 200 metleridir. Uçak bakýmý alanýnda 0 civarýndaki DTÖ üyesi ülkeden sadece üçü taahhütte bulunmuþ olup bunlardan birisi de ne yazýk ki Türkiye'dir. Tüm bu olumsuz küresel sürece raðmen ülkemizde uçak, havacýlýk ve uzay sanayinin varlýðýný sürdürmesi, uluslararasý oluþumlara katýlým saðlanmasý ve sektördeki pazarlýk gücünün artýrýlmasý için ulusal politikalar ve hedefler belirlenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda; Uçak Havacýlýk ve Uzay Mühendislerinin ülkemizdeki istihdam durumunu ele alarak; ülkemizin uçak, havacýlýk ve uzay sanayi ve havayolu taþýmacýlýðýna yönelik politika önerilerinin tartýþýldýðý kurultayda aþaðýdaki vurgularýn ivedilikle uygulamaya geçirilmesi önerilmektedir: Havacýlýk ve uzay sanayine yönelik AR-GE faaliyetleri açýsýndan özel test sistemlerine sahip olma ve geliþtirme kabiliyeti büyük önem arz etmektedir. Son yýllarda havacýlýk sektörüne yönelik parça tasarýmý ve imalatý konusunda önemli kabiliyetler kazanýlmasýna raðmen ürün bazlý tasarým ve geliþtirme faaliyetleri yeterli düzeye ulaþamamýþtýr. Havacýlýk ve uzay sanayine yönelik test sistemleri altyapýsýnýn yetersiz olmasý, mevcut altyapýnýn ise koordineli olarak kullanýlamamasý sonuç alýnmasýný zorlaþtýrmaktadýr. Bu alanda sonuç alýnabilmesi, test sistemleri eksikliklerinin tamamlanmasýna, koordinasyonunun saðlanmasýna ve daha da önemlisi ihtiyaca göre test sistemleri geliþtirebilme kabiliyetinin kazanýlmasýna baðlýdýr. Yüksek teknoloji ve kalifikasyon gerektiren havacýlýk sektöründe yerli katký oranýný ve yurt içi istihdamý arttýrmak, böylece savunma bütçesi kaynaklarýnýn yurt içinde kalmasýný saðlamak için küçük ölçekli iþletmelerin ekipman üretici ve tedarik edici rolü üstelenmesi hedefi konulmalýdýr. Havacýlýk sektöründeki büyük üreticiler tüm tedarikçilerinden AS 00 kalite sistemine uygunluðu talep etmektedirler. Bu uyumun sadece büyük üreticilerin kendi firmalarýnda deðil tüm tedarik sisteminde saðlanmasý gerekmektedir. Bu baðlamda havacýlýk sektöründe faaliyet gösteren ve/veya gösterecek küçük ölçekli firmalarýn AS 00 kalite yönetim sistemine hazýrlýklý olmalarý için gerekli altyapý saðlanmalýdýr. 6 Ýnsansýz Hava Araçlarý (ÝHA) gövde, motor, aviyonik, otopilot, seyrüsefer, uzaktan veri iletimi ve haberleþme, yer kontrol istasyonlarý, elektro-optik sistemler gibi birçok alt sisteme sahip bir sistemler bütünüdür. Bu nedenle ÝHA projelerinde bu alt sistemler ile ilgili hâlihazýrda ülkemizde faaliyet gösteren, belli bilgi birikimi, tasarým, imalat ve test kabiliyetlerine sahip olan ulusal þirketler tarafýndan koordineli çalýþmalar yapýlmasý saðlanmalýdýr. TÜBÝTAK Vizyon 2023 dâhilinde hedeflenen ÝHA'larýn ve motorlarýnýn ülkemizde geliþtirilmesi çalýþmalarýna önem verilmelidir. Bilginin ve daha da önemlisi bilgiyi etkin ve verimli bir þekilde kullanabilmenin esas caydýrýcý silah haline geldiði 2. yüzyýlda Türkiye, milli güvenliðini korumak ve savunma sanayinde kaydettiði aþamalarý geliþtirmek için ÝHA teknolojilerine ve Að Merkezli Muharebe kavramýna uzun vadeli stratejilerle yönelmelidir. ÝHA veri linklerinde güvenlik sadece bilgi kaybý deðil, ayný zamanda ÝHA nýn kontrolünün de kaybedilmesi anlamýna gelebilmektedir. Ülkemizde son zamanlarda gerçekleþtirilen projeler sayesinde önemli bir birikim saðlanmýþtýr. Kritik olarak deðerlendirilen bu teknolojinin Ülkemizde kullanýlacak olan ÝHA gibi platformlarda milli olarak gerçekleþtirilmesi hedeflenmelidir. Havacýlýk sektörü için gerekli yüksek kalite ve hassasiyette malzeme üretimi ayný zamanda savunma, otomotiv, týp ve diðer sektörlerde de uygulama alaný bulabilmektedir. Bu sektörler için de gerekli olan dýþa baðýmlý olduðumuz kritik malzeme ya da yarý mamul malzemelerin istenilen minimum gereklilikleri karþýlar þekilde yerli olanaklarla üretilebilir olmasý ülkemiz için büyük kazanç olacaktýr. Ülkemizdeki Sivil Havacýlýk otoritesi özerk bir yapýya kavuþturulmalý uçak havacýlýk mühendislerinin istihdamýnýn arttýrýlmasý saðlanmalýdýr. Ülkemizde bakým faaliyetlerini geliþtirmek amacýyla yurt dýþý firmalara ait hava araçlarýnýn ve ünitelerinin bakým ve onarýmlarýnýn ülkemizde yapýlabilmesinin yaygýnlaþtýrýlmasý için dýþ ticaret ve ilgili kanunlarda gerekli yasal düzenlemeler yapýlmalýdýr. AB 7. Çerçeve Programý kapsamýnda havacýlýk ve havayolu ulaþtýrmasý çalýþmalarý baþlýðý ile koyulan hedeflere yönelik projelerin oluþturulmasý teþvik edilmelidir.

15 200 PROJE MESLEKÝ DENETÝM EÐÝTÝMÝNE KATILIM SAÐLANDI. Þubelerce yürütülmekte olan Proje Mesleki Denetim Faaliyetlerinin tüm örgüt genelinde aynýlaþtýrýlmasý ve verilen hizmet niteliðinin yükseltilmesi amacýyla -6 Mayýs 200 tarihlerinde genel merkezde gerçekleþtirilen teknik görevlilere yönelik eðitime, þubemizden Nihal KARA, Erhan ÝNAN, Ýbrahim KÜÇÜKAÇIL, Afyon Ýl Temsilciliðinden Erkan SÜTPINAR, Selçuk UNDU, Kütahya Ýl Temsilciliðinden Levent YILMAZ, Bilecik Ýl Temsilciliðinden Hasan KILINÇ katýldý. Mekanik Tesisat Proje Mesleki Denetim Esaslarý, Doðalgaz Tesisatý Projesi Denetim Esaslarý, A.Ý.T.M Projeleri Mesleki Denetim Esaslarý ile Asansör Projeleri Mesleki Denetim Esaslarý konularýnda proje mesleki denetim faaliyetlerinde görev yapan personelimize eðitimler verilmiþtir. ESKÝÞEHÝR OSMANGAZÝ ÜNÝVERSÝTESÝ MÜHENDÝSLÝK-MÝMARLIK FAKÜLTESÝ 200 YILI MEZUNÝYET TÖRENÝ YAPILDI Eskiþehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Mühendislik Mimarlýk Fakültesi öðretim yýlýnda mezun olan öðrenciler diplomalarýný 6 Haziran 200 tarihinde ESOGÜ Spor Salonunda düzenlenen mezuniyet töreni ile aldýlar. Mezuniyet törenine Makina Mühendisleri Odasý Þube Yönetim Kurulu Baþkanýmýz R. Erhan KUTLU da katýldý öðretim yýlýnda toplam 687 öðrencinin mezun olduðu Mühendislik Mimarlýk Fakültesinde 3 öðrenci çift anadal sertifikasý alarak çift diploma sahibi oldular. FO TO GELECEK 7