Bitkilerde Nano-Fe in Demir Beslenmesi Üzerine Etkisi
|
|
- Hande Duman
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bitkilerde Nano-Fe in Demir Beslenmesi Üzerine Etkisi Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Aydın GÜNEŞ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Yardımcı Araştırıcılar Prof. Dr. Ali İNAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Prof. Dr. Gökhan SÖYLEMEZOĞLU Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ankara 2013
2 Bu çalışmada TEKNOBİM (Nano Teknolojileri Araştırma Geliştirme Dezenfektan Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından üretilen Nano-Fe (nano boyutlu sıvı metalik demir) in değişik bitkiler üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışma Ankara Üniversitesi Teknopark Şirketi olan ANKÜR A.Ş. ile bağlantılı olarak yürütülmüştür. 1
3 Bitkilerde Nano-Fe İn Demir Beslenmesi Üzerine Etkisi ÖZET Türkiye de kleyt formunda doğrudan veya damla sulama gübrelerinin bileşiminde ton civarında Fe li gübre tüketilmektedir. Fe-kleytlerin fiyatlarının yüksek oluşu kullanımını büyük ölçüde sınırlandırmaktadır. Fe kleytlere etkinlik ve fiyat olarak alternatif olabilecek ürünlerin gübre pazarında önemli bir yere sahip olacağı açıktır. Diğer taraftan nano gübrelerin konvansiyonel gübrelere göre daha düşük miktarlarda kullanılıyor olması onların çevreyle dost olma avantajını da ön plana çıkarmaktadır. Bu çalışmada Nano-Fe gübresinin demirli gübre olarak kulanım olanakları diğer demirli gübrelerle (FeSO 4.7H 2 O ve Fe-EDDHA) karşılaştırmalı olarak sera koşullarında yerfıstığı ve mısır, saha çalışmasında ise asma, elma, armut, ayva ve çilekte denemiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre Nano-Fe li gübrelerin demir beslenmesinde oldukça etkili olduğu anlaşılmıştır. Buna ilave olarak demonstrasyon niteliğinde çilek, armut, sedir çamı, japon gülü, Isparta gülü gibi demir klorozu gösteren bitkilere oldukça düşük düzeyde (%0.02 w/w)uygulanan Nano-Fe in bu bitkilerde klorozu önlemede oldukça etkili olduğu anlaşılmıştır. Gelecekte kullanım olanaklarının artacağı bu çalışma ile anlaşılan Nano-Fe li gübrelerin değişik bölgelerde ve bitkilerde denenerek uygun gübreleme dozu ve zamanının belirlenmesine yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulacaktır. Nano-Fe li gübrelerin etkisinin belirlendiği bu küçük kapsamlı çalışma diğer bitki besin maddelerinin de Nano boyutlarda elde edilerek kullanılabileceği konusunda önemli ipuçları vermektedir. 2
4 Giriş Demir, yer kabuğunun ağırlıkça yaklaşık % 5 ini oluşturur ve hemen her toprakta bulunur. Topraktaki miktarı diğer besin maddelerinden fazladır. Doğada çok bulunmasına ve bitkilerin Fe ihtiyacının az olmasına rağmen çözünürlüğün ve dolayısıyla alınabilirliğinin az olması nedeniyle bitkilerde Fe noksanlığı çok yaygın görülür. Demir toprakta oksitler, hidroksitler, silikat mineralleri, amorf oksitler, adsorbe Fe, organik madde ile kompleks halde ve toprak çözeltisinde bulunur (Guneş vd. 2013). Toplam Fe içeriğiyle karşılaştırıldığında toprakların çözünebilir Fe içerikleri oldukça düşüktür. Çözünebilir inorganik Fe formları Fe +3, Fe(OH) + 2, FeOH +2 ve Fe +2 iyonlarıdır. Toprak ph sının yüksek olduğu yerlerde ve iyi havalanan topraklarda Fe +2 iyonu toplam çözünebilir inorganik Fe in çok az bir kısmını oluşturur. Demir alımı bitki köklerinin Fe +3 ü Fe +2 ye indirgeme güçlerine bağlıdır ve bu açıdan bitkiler arasında farklılıklar görülmektedir. Demirin alınmadan önce indirgenmesi gerektiği görüşü yaygın şekilde kabul edilmiştir. Kural olarak Fe(III) ile karşılaştırıldığında, Fe(II) alımı daha fazladır (Marschner 1995). Yüksek ph da daha çok Fe(OH) 3 çökeleklerinin oluşumu cereyan ettiğinden ph arttıkça Fe +3 iyonlarının aktivitesi azalır. Yüksek ph larda ph nın bir birim artışına karşılık Fe +3 iyonlarının aktivitesi 1000 kat azalır. Çözünebilir Fe miktarı ph arasında en az düzeye ulaşır (Lindsay, 1972). Bu yüzden kireçli topraklara göre asit topraklarda daha fazla çözünebilir inorganik Fe bulunur. Ülkemiz topraklarının neredeyse tamamına yakınında, ph ve kireç yüksektir. Dolayısıyla kireç kökenli kloroz (demir noksanlığı) tahılların dışındaki bitkilerde dünyada ve ülkemizde çok sık karşılaşılan bir beslenme sorunudur. Demir noksanlığından en fazla etkilenen bitkiler meyve ağaçları ve baklagiller grubundaki bitkilerdir. Kireçli topraklarda yetiştirilen bitkilerde yaygın olarak görülen Fe noksanlığını, toprağın sıkılaşması veya fazla su içermesi nedeniyle oluşan havalanma yetersizliği ile toprağın uzun süre ıslak kalmasına neden olan düşük sıcaklık daha da şiddetlendirir (Römheld, 1985). Fakat, yine de klorozu artıran O 2 yetersizliği - değil HCO 3 konsantrasyonunun yüksek oluşudur. Serbest kireç içeren topraklarda gaz 3
5 değişiminin engellenmesi veya organik madde ilavesi sonucu yükselen CO 2 konsantrasyonu Ca(HCO 3 ) 2 oluşumuna yol açar (Marschner, 1995). Yapraklarda Fe in kritik noksanlık düzeyi mg kg -1 arasında değişir. Bitkiler yeteri kadar demir alamadıklarında demir noksanlığı ile karşılaşılmaktadır. Bu durum, demir noksanlığı olan bitkileri tüketen insan ve hayvanlarda da demir noksanlığına sebep olmaktadır. Dünya nüfusunun neredeyse 1/3 ünde demir noksanlığının görülmesi konunun önemini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Demir noksanlığında bitkilerde en genç yapraklar sarımsı-yeşil renk alır ve bu yaprakların damarlar arası limon sarısı veya turuncu renge benzer görünümler ortaya çıkar. Buna karşılık en inceler de dahil olmak üzere tüm damarlar yeşil rengini korur (Bergmann, 1992; Güneş vd 2013). Mısır (paralel damarlı türler) gibi tek çeneklilerde Fe noksanlığı belirtileri genç yapraklarda, yaprak boyunca damarlar yeşil, damar araları sarı olacak şekilde bir renklenme görülür. Bu diziliş yaprağın en kenarında bile bu şekilde görülür ve bu haliyle yaprağın orta kısımlarında görülen Mn noksanlığından ayrılır. Yaprak ne kadar genç ise kloroz belirtisi o derece şiddetlidir, noksanlık sürekli ve şiddetli olursa damarlar da sararma gösterebilir. Bu durumda yaprak düzgün bir şekilde sarı renge bürünür. Şiddetli Fe noksanlığına maruz kalmış bitkilerin açılmamış yaprakları da sarımsı veya tamamen beyaz renklidir veya yalnızca yaprak kenarlarındaki damarlar yeşil olur. Bu durum, hem tek hem de çift çenekliler için geçerlidir. Domateste kloroz genellikle en genç yaprak demetinde görülür. Büyüme ve çiçeklenmenin ne oranda etkileneceği klorozun şiddetine bağlıdır. Yeni yapraklar genellikle küçük kalırlar. Meyve ağaçlarında meyve tutumu azalır ve meyveler normal renklerine ulaşamazlar. Turunçgil meyveleri küçük, sert ve az sulu olur. Diğer besin maddeleri veya diğer faktörlerden kaynaklanan klorozun tersine, Fe noksanlığında noksanlık şiddetli değilse yapraklar uzun bir süre canlı kalabilirler. Ağaçlar, çalılar ve dekoratif bitkilerin uç kısımlarındaki yaprakların sarımsı-yeşil ve limon sarısı rengine bakılmazsa ağaçlar normal gelişiyor gibi görünür. Çileklerde genç ve en genç yapraklar sarı veya sarımsı- 4
6 beyaz renklidir ve yaprak damarları belirgin bir şekilde yeşildir. Buna ilaveten yaşlı yaprakların kenarlarındaki dişler kahverengiye döner ve ölür. Noksanlığın devam etmesi durumunda en genç yaprakların damarları da sararır. İnorganik Fe kaynakları ile Fe-kleytlerini toprağa veya yaprağa uygulayarak Fe noksanlığını gidermek veya noksanlığın çıkmasını önlemek mümkündür. Ancak demir noksanlığının tedavisinde kullanılan Fe-kleytlerin fiyatları çok yüksek olduğu için kullanımı pek çok bitki için ekonomik olmamaktadır. Tarımsal teknolojilerdeki değişimler modern tarımın şekillenmesinde temel etkendir. Bu değişimlerden biri de nanoteknolojinin tarımda uygulanmasıdır. Son inovatif teknolojiler arasında yer alan nanoteknolojinin tarımsal üretimin gelecekte şekillenmesinde vazgeçilemez bir role sahip olacağı düşünülmektedir. Çeşitli yöntemlerle 100 nm den daha küçük boyutta üretilen materyaller nano materyal olarak kabul edilmektedir. Bu şekilde üretilen malzemeler dört ana grup altında toplanmaktadır. Bunlar; 1) Tek veya çok duvarlı karbon bazlı nano materyaller, 2) Metal bazlı nano materyaller, 3) Dendrimerler ve 4) Kompozitlerdir. Materyallerin nano boyuta indirgenmesi onların fiziksel, kimyasal, biyolojik ve katalitik özelliklerini etkilemektedir. Nano boyuta indirgendiğinde materyallerin spesifik yüzey alanı ve reaktif özellikleri artmaktadır. Nanoteknolojinin sağlık alanında başarılı bir şekilde uygulanabilirliği tarımsal nanoteknolojiye ilgiyi artırmıştır. Nanoteknoloji tarımda üreme bilimi ve teknolojisi ile tarımsal ve diğer faydalı atıkların enzimatik nanobiyoproses yoluyla enerjiye dönüştürülmesi, nanosit kullanım yoluyla hastalık ve zararlılarla mücadele gibi konularda önemli faydalar sağlamıştır. Nano gübre ve nano taşıyıcıların üretilmesi tarımsal biyoteknolojide yeni uygulama alanları açacaktır. Tarımda nanoteknoloji uygulamasının amacı mevcut tarımsal üretim tekniklerini geliştirmektir. Tarımda nanoteknoloji uygulamasına gübrelerin etkin kullanımı yoluyla bitki büyümesinin artırılması yönünden gereksinim duyulmaktadır. Yeni ve alışılmışın dışında özelliklere sahip olan nano tarımsal girdiler tarımsal sistemlerin daha etkin halde işlemesini sağlamaktadır. Nanoteknolojinin tarımda uygulanması ile kontrollü salınımlı gübre üretimi ve kullanılması, iyon veya moleküllerin bitkide istenilen yere taşınmasının sağlanması, etkin gübre kullanımı yoluyla 5
7 gübre tüketiminin azaltılmasının sağlanması sonucu fazla gübre kullanımının çevre üzerine oluşturduğu olumsuz etkilerin azaltılması gibi bir çok konuda ilerleme kaydedilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçlarla üzerinde durulan konulardan biri de nanoteknolojiyle gübre üretimi, bu gübrelerin kullanılmasının bitki gelişimi ve geleneksel gübre kullanımında sağlayacağı katkılardır. Nanoteknolojiyle üretilen gübrelerdeki bitki besin maddelerinin alınma oranları ile nanoteknolojik ürünlerin bitki gelişimi ve metabolizmasına etkisi bitki tür ve çeşidine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Gübreler ya da genel tanımıyla zirai kimyasallar ya topraktan serperek veya yapraklara püskürtülerek bitkilere uygulanmaktadır. Yıkanma, çökelme, gaz halde yitme, mikrobiyolojik parçalanma, etkin bir kontrol için uygulama tekrarı zorunluluğu, gereksiz olduğu halde kullanıcının uygulama dozunu giderek artırması vb gibi değişik nedenlerle genellikle çok az miktarı yeterli olacak uygulama düzeyi de giderek artmakta ve bu da hem ekonomik hem de toprak ve su kirliliği gibi çevre sorunlarını beraberinde getirmektedir. Nanoteknoloji ile üretilmiş gübreler, etkinliklerinin yüksek olması için gerekli olan yüksek çözünürlük, dayanıklılık ve etkinlik yönleriyle konsantrasyon etkinliği, kontrollü salınım, hedeflenen yere ulaştıktan sonra etkinlik gösterme, düşük ekotoksisite ve etkin dağılım yoluyla uygulama tekrarı zorunluluğunu ortadan kaldırma gibi özelliklerden birine ya da bir kaçına sahip olmaları nedeniyle uygulanmaları ekonomik olmakla birlikte atmosfer, toprak ve su kirliliği gibi çevre sorunları yaratmamaktadır. Boyutları nedeniyle nanoteknolojiyle üretilen gübrelerde bulunan besin maddelerinin kök hücreleri ile yaprak kutikulasından girişi ve bitkide kısa ve uzun mesafe taşınımları kolay olmaktadır. Geleneksel boyutlu gübrelerde olduğu gibi nanoteknolojik gübrelerdeki iyonların bitkiye girişine de hücre duvarı engel oluşturmaktadır. Hücre duvarlarındaki boşluk çaplarının 5-20 nm olduğu ölçülmüştür (Fleischer ve O Neill, 1999). Bu durumda bu çaptan küçük olan maddeler kolaylıkla ve hiçbir zorlukla karşılamadan hücre duvarından geçerek plazma membranına ulaşabilecektir. İşte nanoteknolojinin tarıma uygulanması bunu sağlamaya 6
8 olanak vermek suretiyle gübrelerin etkin, ekonomik ve az kullanımın sağlayacak bir teknolojidir. Nano partiküllerin interaksiyonu ile bu porların uyarılmış genleşmesi veya hücre duvarında yeni porların oluşma olasılığı da bulunmakta ki bu da nano boyuttaki besin maddelerinin alımını kolaylaştırmakta, hızlandırmakta ve artırmaktadır. Buna ilaveten, hücre membranının dışardan madde almak üzere içeriye doğru katlanması da plazma membranı tarafından nano boyuttaki besin maddesinin etrafında boşluk benzeri bir yapı oluşturması da bitki besin maddelerinin içeri girmesini sağlar. Ayrıca bitki besinleri taşıyıcı proteinlere tutunarak veya iyon kanallarını kullanarak da hücre membranlarından geçerek de hücre içine giriş yaparlar. Nano boyuttaki besin maddeleri sitoplazmada farklı sitoplazmik organallere bağlanarak metabolizmaya dahil olurlar. Yaprak yüzeyine püskürtülerek uygulanan nano boyuttaki besin maddeleri stomalardan ya da yaprak tüylerinin kökünden girerek değişik organlara taşınırlar. Yapılan çalışmalar ıspanak bitkisinde tohuma ya da yaprağa uygulanan nano-tio 2 in ışık absorpsiyonunu ve Rubisko aktivaz enzim aktivitesini artırarak ıspanak bitkisinin gelişimini artırdığını, konvansiyonel boyuttaki TiO 2 in ise benzer etki yapmadığını göstermiştir (Hong, vd., 2005; Gao vd., 2008). Hidrotermal yöntemle sentezlenen nano-zno in nohut bitkisinin çimlenme ve gelişimine etkisinin araştırıldığı bir çalışmada köklerde İAA miktarını artırarak bitki gelişimini artırdığı belirtilmiştir (Pandey vd., 2010). Prasad vd. (2012) tarafından yapılan bir çalışmada yerfıstığı bitkisine uygulanan şelatlanmış ZnSO 4 ve bunun 15 kat düşük dozunda uygulanan nano-zno nun şelatlı ZnSO 4 a göre %25-30 oranında daha fazla kabuklu yerfıstğı verimi elde edilmesini sağladığı belirtilmiştir. Moghadam vd. (2012) şelatlı nano- Fe in ıspanak bitkisinde verim ve verim ögelerini artırdığını belirtmişlerdir. Bozorgi (2012) patlıcan bitkisine 0, 1, 2 g L -1 düzeyinde yapraktan uygulanan nano-şelatlı-fe düzeylerinden 2 g L -1 düzeyinde en yüksek verim alındığını belirtmiştir. Buğday bitkisine topraktan % 0, 0.05, 0.1, 0.5 ve 1 düzeylerinde nano-fe ( nm) ve normal FeO ( mm) uygulayarak bitkinin Fe, Mn, Zn ve Cu alımını incelemişler ve bitkinin Mn kapsamının azalmasına karşın Fe, Zn ve Cu kapsamının arttığını, bu artışın nano_fe uygulamalarında daha fazla olduğunu belirtmişlerdir. 7
9 Konvansiyonel besin maddelerinde olduğu gibi nano boyuttaki besin maddelerinin yüksek düzeyde uygulanmasının toksik etki yarattığı, besin çözeltisine uygulanan yüksek düzeyde nano-zno ve nano-zn +2 nin çim bitkilerinde gelişimi azalttığı belirtilmiştir (Nair vd., 2010). Bitkilerde demir (Fe) noksanlığına bağlı olarak görülen Fe klorozunu gidermek üzere uygulanan yöntemler arasında inorganik Fe tuzlarının uygulanması, toprak ph sının düzeltilmesine çalışılması, Fe içeren endüstriyel yan ürünlerin veya atıkların kullanılması, Feşelat veya Fe-kleytlerin uygulanması gibi yöntemler bulunmaktadır. Bunlar arasında Fe-kleyt ya da Fe-şelatların en uygun ve en etkili olduğu kabul edilmektedir. Ancak Fe-kleytlerin fiyatlarının yüksek olması kullanılmalarını ekonomik açıdan zorlaştırmakta ve sınırlandırmaktadır. Bu yüzden Fe-kleytlerin yerini alabilecek ucuz kaynak ve yöntem arayışı yönündeki çalışmalar devam etmektedir. Nanoteknoloji ile üretilmiş Fe uygulaması bu açıdan önemli bir alternatif oluşturmaktadır. Önerilen bu çalışma ile nanotekloji ile üretilmiş bulunan ve Fe kleytlere alternatif olacağını düşündüğümüz Nano-Fe ile Fe-EDDHA ve Fe 2 S0 4.7H 2 0 karşılaştırmalı olarak değişik bitkilerde test edilmiştir. Materyal ve Metot Sera Denemeleri Nano-Fe in etkinliğini belirlemek üzere demir noksanlığına hassas olarak bilinen mısır ve yerfıstığı bitkileri test bitkisi olarak tercih edilmiştir. Denemeler tarihinde mısır için 4, yerfıstığı için ise 3 tekerrürlü olacak şekilde kurulmuştur. Mısır her saksıda 5 bitki olacak şekilde 12 kg toprak alan saksılarda, yerfıstığı ise her saksıda 2 bitki olacak şekilde 4.5 kg toprak alan saksılarda yetiştirilmiştir. Ankara-Haymana dan alınan deneme toprağının 8
10 tekstürü kil, ph sı 7.77, kireç kapsamı %37.5, organik maddesi % 0.9, EC si 0.26 dsm ve yarayışlı Fe kapsamı 0.97 mg kg -1 dır. Temel gübreleme olarak ekimden önce saksıların tamamına 100 mg kg -1 N, 50 mg kg -1 P ve 62.5 mg kg -1 K verilmiştir. Topraktan demir uygulamaları deneme planına göre aynı Fe-EDDHA, FeSO 4.7H 2 O ve Nano-Fe den 10 mg kg -1 düzeylerinde ve yine Nano-Fe den 1 mg kg -1 düzeyinde olacak şekilde yapılmıştır. Yapraktan demir uygulamaları ise % 0.2 Fe içerecek şekilde yine aynı demir kaynaklarından ve aynı zamanda Nano-Fe den % 0.02 Fe içerecek şekilde çözeltiler hazırlanarak yayıcı yapıştırıcı ile beraber ve tarihinde iki defa uygulama yapılmıştır. Temel gübreleme amacı ile tarihinde tekrar 100 mg kg -1 N, 50 mg kg -1 P ve 62.5 mg kg -1 K uygulaması yapılmıştır. Yerfıstığı denemesi tarihinde, mısır denemesi de tarihinde hasat edilmiştir. Hasat edilen bitkilerin yaş ağırlıkları belirlendikten sonra yapraklardaki olası demir bulaşmasını önlemek amacı ile önce yıkama asidi (0.02 N HCl) ile yıkanmış, daha sonra iki defa saf su ile yıkanmış ve sabit ağırlığa gelinceye kadar 60 0 C sıcaklıkta havalı kurutmalı fırında kurutulmuştur. Kuruyan bitki örnekleri tartıldıktan sonra öğütülerek analize hazır hale getirilmiştir. Bitki örnekleri kuru yakma metodu ile yakıldıktan sonra demir belirlemesi AAS ile yapılmıştır. Araştırma sonuçlarının önemliliği minitab ve mstat istatistik programları ile test edilmiştir. Saha çalışmaları Nano-Fe in etkinliği asma bitkisinde Ankara-Bala, Karaali ve Anakara-Ayaş ta elma, armut ve ayva bahçelerinde, Ankara-Ziraat Fakültesi sebze bahçesinde Çilek te test edilmiştir. Asma denemesi Bala-Karaali de te ilk yaprak uygulaması ile başlamıştır. Deneme alanında bulunan üzüm çeşidi 2640 olup 7 yaşındadır. Bitkiler 1.5x3 m aralıklarla dikilmiştir. Bahçe toprağının kireç kapsamı %23, ph sı 8.0, organik maddesi % 0.60 ve yarayışlı demir kapsamı 2.66 mg kg -1 dır. Karaali deki denemenin yürütüldüğü asma 9
11 bahçesine ait alanın genel görünümü Resim 1 ve asmalarda demir noksanlığı belirtileri Resim 2 de görülmektedir. Resim 1 ve 2 den anlaşılacağı gibi bitkilerde şiddetli bir şekilde demir noksanlığına ait kloroz bulunmaktadır. Resim 1. Ankara, Bala-Karaali de asma denemesinin yürütüldüğü deneme alanı (2640 çeşidi, Bala-Karaali, 2013) 10
12 Resim 2. Asma bitkilerinde şiddetli demir klorozu (Bala-Karaali, 2013) Asma denemesinde her bir uygulamada 5 er adet omca yer almıştır. Uygulamalar arasındaki etkileşimi önlemek için her uygulama arasında 3 omca bırakılmıştır. Deneme planına göre Fe- EDDHA, FeSO 4.7H 2 O 5 er L % 0.2 Fe içeren Nano-Fe den ise yine 5 er L % 0.2 ve % 0.02 Fe içeren çözeltiler hazırlanarak yapraktan yayıcı ve yapıştırıcı ile ve tarihlerinde iki uygulama yapılmıştır. Uygulama öncesinde , birinci uygulama sonrası ve ikinci uygulama sonrası tarihinde yaprak örnekleri alınarak sera denemelerinde anlatıldığı şekilde analize hazırlanmış ve demir analizleri yapılmıştır. Ayaş ta, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Fidancılık Araştırma İstasyonunda elma, armut ve ayva fidanlarında denemeler yürütülmüştür. Denemenin kurulduğu alanın toprağının tekstürü kil, kireç kapsamı % 7.8, ph sı 7.76, organik maddesi % 1.1, EC si 1.0 dsm ve yarayışlı demir kapsamı mg kg -1 dir. Ayaş ta yürütülen denemelerde her uygulamada 40 11
13 fidan olacak şekilde uygulama yapılmıştır. Armut ve Ayva fidanları 2, elma fidanları ise 3 yaşlı fidanlardan oluşmuştur. Elma çeşidi MM106 anacı üzerine aşılı hüryemez, armut Quince anacı üzerine aşılı Deveci ve ayva ise yine Quince Anacı üzerine aşılı eşme çeşidi olup denemelerin ve bitkilerin genel görünümü Resim 3,4 ve 5 te verilmiştir. 12
14 Resim 3. Deneme öncesi armut fidanlarının görünümü (Quince anacı üzerinde aşılı deveci, Ayaş, 2013) Resim 4. Deneme öncesi ayva fidanlarının görünümü (Quince anacı üzerinde aşılı deveci, Ayaş, 2013) 13
15 Resim 5. Deneme öncesi elma fidanlarının görünümü (MM106 anaç üzerine aşılı Hüryemez Ayaş, 2013) Resim 3, 4 ve 5 ten görüleceği gibi denemenin yürütüldüğü bitkilerde demir klorozunun belirtileri çok şiddetlidir. Deneme planına Karaali deki gibi Fe-EDDHA, FeSO 4.7H 2 O ve 5 er L % 0.2 Fe içeren ve Nano-Fe den ise yine 5 er L % 0.2 ve 0.02 Fe içeren çözeltiler hazırlanarak yapraktan yayıcı ve yapıştırıcı ile ve tarihlerinde iki uygulama yapılmıştır. İkinci uygulama sonrası tarihinde yaprak örnekleri alınarak sera denemelerinde anlatıldığı şekilde analize hazırlanmış ve demir analizleri yapılmıştır. Son olarak A.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri deneme alanında bulunan çileklerde ise basit bir deneme kurulmuştur. Çilekte çok şiddetli demir klorozu görülen bu alanda (Resim 6) 5 ve te iki defa % 0.02 Nano-Fe uygulaması yapılmış ve te yaprak örneklemesi yapılarak diğer denemelerde olduğu gibi bitki örnekleri demir analizine hazırlanmıştır. Çilek çalışmasının yürütüldüğü bahçenin toprağının tekstürü killitın, ph sı 7.98, kireç kapsamı % 5.73, organik maddesi 0.76, EC si 0.44 dsm ve yarayışlı demir kapsamı 0.72 mg kg -1 dır. 14
16 Resim 6. Çilek denemesinin uygulama öncesi görünümü (A.Ü.Ziraat Fakütesi, Bahçe Bitkileri Bölümü Üretim Parseli 2013) 15
17 BULGULAR Sera koşullarında yerfıstığı ve mısır bitkisinin gelişimi ve demir kapsamı üzerine yaprak ve topraktan uygulanan Nano-Fe in etkisi Resim 7, 8 ve Tablo 1 ve 2 de sunulmuştur. Resim 7. Yapraktan uygulanan Nano-Fe ve diğer demir kaynaklarının yerfıstığı bitkisinin gelişimi ve demir noksanlığı belirtileri üzerine etkileri. Resim 8. Yapraktan % 0.2 (Nano Fe yüksek) ve % 0.02 (Nano Fe düşük) düzeyinde 16
18 uygulanan Nano-Fe in yerfıstığı bitkisinin gelişimi ve demir noksanlığı belirtileri üzerine etkileri. Topraktan demir uygulamaları 10 mg Fe kg -1 seviyelerinde yapılmış, buna ilave olarak Nano- Fe 1 mg Fe kg -1 seviyesinde düşük doz olarak da uygulanmıştır. Tablo 1 ve ilgili resimlerin incelenmesinden de görüleceği gibi yerfıstığı bitkisinin gelişimi üzerine en olumlu etkiyi Fe- EDDHA yapmış, bunu 1 mg kg -1 Nano-Fe ve FeSO 4 uygulamaları takip etmiştir. Yapraktan yapılan uygulamalarda ise 10 mg kg -1 yerfıstığı bitkisinin ağırlığını önemli düzeyde artırmıştır. seviyesinde uygulanan bütün demir kaynakları Tablo 1. Yapraktan ve topraktan uygulanan demirli gübrelerin yerfıstığı ve mısır bitkilerinin yaş ağırlığı (g bitki -1 ) üzerine etkisi UYGULAMALAR YERFISTIĞI MISIR TOPRAKTAN (10 mg kg -1 ) Kontrol 8,58±0,95 d 66,80±0,95 Fe-EDDHA 16,83±1,27 a 64,50±1,27 FeSO 4 10,02±2,08 cd 66,50±2,08 Nano-Fe (10) 8,91±0,65 d 62,30±0,65 Nano-Fe (1) 10,95±1,60 cd 62,30±1,60 YAPRAKTAN (% 0.2) Fe-EDDHA 14,96±0,66 ab 63,90±0,66 FeSO 4 13,34±0,21 bc 52,80±0,21 Nano-Fe (%0.2) 12,41±0,51 bc 51,00±0,51 Nano-Fe (% 0.02) 10,69±1,08 cd 50,80±1,08 F test 5,94** 2,08 öd LSD p<0.05 3,391 - Mısır bitkisinin gelişimi üzerine yapraktan ve topraktan uygulanan demir kaynaklarının olumlu veya olumsuz herhangi bir etkisi olmamıştır (Tablo 1 ve Resim 9). 17
19 Resim 9. Yapraktan uygulanan Nano-Fe ve diğer demir kaynaklarının mısır bitkisinin gelişimi ve demir noksanlığı belirtileri üzerine etkileri. Yapraktan ve topraktan uygulanan demirli gübrelerin yerfıstığı ve mısır bitkilerinin demir kapsamlarına etkisi Tablo 2 de verilmiştir. Topraktan değişik kaynaklar ile uygulanan demirin yerfıstığı bitkisinin demir kapsamı üzerine etkileri farklı olmuştur. Kontrol grubundaki bitkilerin demir kapsamı mg kg -1 iken, topraktan 10 mg kg -1 düzeyinde Nano-Fe uygulamasıyla yerfıstığı yapraklarının demir kapsamı 389 mg kg -1 a çıkararak, bu uygulama yaprakların demir kapsamını artırmada diğer gübrelerden daha etkili olmuştur. Topraktan olduğu gibi yapraktan uygulanan Nano-Fe uygulaması oldukça etkili olmuştur ve yapraktan % 0.2 seviyesinde uygulanan Nano-Fe ile yerfıstığı bitkisinin demir kapsamı 1234 mg kg -1 a yükselmiştir. Mısır bitkisinde de yaprakların demir kapsamını artırmada Nano-Fe uygulamalarının diğer demirli gübrelere göre daha etkili olduğu anlaşılmıştır. Topraktan yapılan uygulamalarda 18
20 mısır bitkisinin demir kapsamı kontrol grubundaki bitkilerde mg kg -1 iken, 10 mg kg -1 Nano-Fe uygulamasıyla bu değer mg kg -1 a yükselmiş, diğer uygulamalar bunu takip etmiştir. Yerfıstığı bitkisinde olduğu gibi yapraktan uygulanan Nano-Fe ile mısır yapraklarının demir kapsamı mg kg -1 a yükselmiş bunu FeSO 4 ve Fe-EDDHA uygulamaları takip etmiştir (Tablo 2). Tablo 2. Yapraktan ve topraktan uygulanan demirli gübrelerin yerfıstığı ve mısır bitkilerinin demir kapsamları (mg kg -1 ) üzerine etkisi DEMİR UYGULAMALARI YERFISTIĞI MISIR TOPRAKTAN (10 mg kg -1 ) Kontrol 257,90±31,50 de 55,90±7,39 e Fe-EDDHA 255,50±28,40 de 69,00±10,40 e FeSO 4 342,70±16,50 de 65,15±2,64 e Nano-Fe (10 mg kg -1 ) 389,40±82,90 cd 105,10±6,62 de Nano-Fe (1 mg kg -1 ) 213,90±15,60 e 91,40±4,88 e YAPRAKTAN (% 0.2) Fe-EDDHA 319,10±29,50 de 198,90±15,00 c FeSO ,30±48,70 b 336,10±31,80 b Nano-Fe (%0.2) 1234,90±60,70 a 512,70±62,00 a Nano-Fe (% 0.02) 509,90±75,60 c 168,80±15,70 cd F test 57,37** 38,39** LSD p< ,3 72,15 19
21 Ankara, Bala, Karaali de yoğun demir klorozu görülen asmalarda yapılan yaprak gübresi uygulamalarının yaprakların demir kapsamına etkisi Tablo 3 ve süreç içerisinde yaprakların demir klorozundaki değişimler Resim 10, 11, 12 ve 13 de verilmiştir. Yapraktan yapılan demir uygulamalarının etkisini belirlemek amacıyla iki dönem alınan yaprak örneklerinde kontrol bitkilerinin toplam demir kapsamlarının I. Örnekleme döneminde mg kg -1 ve II. Örnekleme döneminde mg kg -1 olduğu belirlenmiştir. Resim 10 dan görüldüğü gibi her iki örnekleme döneminde de asmalarda çok şiddetli demir klorozu belirtileri bulunmaktaydı. I. Örnekleme döneminde % 0.2 lik konsantrasyonda uygulanan Nano-Fe ile yaprakların demir düzeyi diğer uygulamalara göre en yüksek seviyeye ( mg kg -1 ) çıkmıştır. İkinci örnekleme döneminde ise % 0.2 seviyesinde yapraktan uygulanan FeSO 4 ve Nano-Fe in yaprakların demir seviyesini artırmada etkili olduğu ve bu uygulamalar sonucunda yapraklarda görülen demir klorozunun önemli oranda düzeldiği anlaşılmıştır (Resim 10,11,12 ve 13). İlk uygulamaya tarihinde yani geç bir tarihte başlanılmış olmasına rağmen sonuçların bu kadar etkili olması önemlidir. Tablo 3. Karaali de yapraktan uygulanan farklı demir kaynaklarının asma yapraklarının demir kapsamı üzerine etkisi Uygulamalar Asma Fe (mg kg -1 ) I. ÖRNEKLEME II. ÖRNEKLEME Kontrol 128,00±10,90 bc 199,50±17,30 b Fe-EDDHA 123,13±8,69 c 154,50±15,90 b FeSO 4 311,80±34,90 a 639,00±118,00 a Nano-Fe (% 0.2) 373,60±1,93 a 463,20±53,30 a Nano-Fe (%0.02) 192,40±29,20 b 203,47±7,22 b F test 27,74** 12,82** LSD p< ,19 185,3 20
22 Resim 10. Uygulama öncesi asmalarda demir noksanlığı belirtileri (Karaali, ) 21
23 Resim 11a. I. Uygulama sonrası asmalarda demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim kontrol, alttaki Fe-EDDHA (Karaali, ) 22
24 Resim 11b. I. Uygulama sonrası asmalarda demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim FeSO 4, alttaki % 0.2 Nano-Fe uygulaması (Karaali, ) 23
25 Resim 12a. II. Uygulama sonrası asmalarda demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim kontrol, alttaki Fe-EDDHA uygulaması (Karaali, ). 24
26 Resim 12b. II. Uygulama sonrası asmalarda demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim FeSO4, alttaki % 0.2 Nano-Fe uygulaması (Karaali, ). Resim 13 te Karaali de deneme alanında bulunan ve sadece tek bir asmaya seyreltik düzeyde uygulanan Nano-Fe in zaman içerisinde demir klorozunu önlemede etkisi açık bir şekilde görülmektedir. 25
27 Resim 13. Karaali de denemenin yürütüldüğü alanda aşırı demir eksikliği görülen tek bir asmada seyreltik Nano-Fe (%0.02) uygulamasıyla zaman içerisindeki kloroz durumundaki değişimler (I.Resim , II.Resim ve III. Resim te çekilmiştir). Ankara-Ayaş ta değişik demir kaynaklarından yapılan yapraktan uygulama sonucunda Elma, Armut ve Ayva fidanlarının yaprak demir konsantrasyonlarındaki değişimler Tablo 4 te verilmiştir. Ayrıca yapraktan demir uygulamalarına bağlı olarak Elma, Armut ve Ayva 26
28 fidanlarında görülen demir klorozu belirtilerindeki değişimlerde Resim 14, 15, 16, 17 ve 18 de verilmiştir. Aşırı şiddetli demir eksikliği görülen fidanlarda demir gübrelemesinin yarattığı olumlu etkiler dikkat çekici olmuştur. Tablo 4. Ayaş ta yapraktan uygulanan farklı demir kaynaklarının elma, armut ve ayva fidanlarında yaprakların demir kapsamı üzerine etkisi Uygulamalar Fe (mg kg -1 ) Elma Armut Ayva Kontrol 74,20±6,25 d 86,90±11,20 d 134,70±11,40 b Fe-EDDHA 85,73±7,86 d 166,90±11,60 cd 136,47±1,35 b FeSO 4 328,90±11,80 a 746,70±39,30 b 119,10±14,70 b Nano-Fe (% 0.2) 115,53±4,45 c 1842,00±132,00 a 120,47±3,12 b Nano-Fe (% 0.02) 151,80±1,45 b 331,30±28,40 c 228,5±21,00 a F test 205,76** 130,49** 13,13** LSD p< ,80 198,9 39,80 Tablo 4 ün incelenmesinden görüleceği gibi yapraktan uygulanan FeSO 4 en iyi etkiyi göstermiş, bunu %0.02 lik Nano-Fe uygulaması takip etmiştir. Armut fidanlarında ise demir kapsamı % 0.2 lik Nano-Fe uygulamasıyla mg kg -1 dan 1842 mg kg -1 a yükselmiştir. Ayvada ise seyreltik NaNO-Fe (%0.02) uygulaması en etkili uygulama olmuştur. 27
29 Resim 14. Yapraktan demirli gübre uygulama sonrası elmada demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim kontrol, ortada % 0.2 Nano-Fe ve altta % 0.02 Nano-Fe uygulaması (Ayaş, ). 28
30 Resim 15. Yapraktan demirli gübre uygulama sonrası elmada demir noksanlığı belirtileri, üstteki resim Fe-EDDHA, altta FeSO4 uygulaması (Ayaş, ). 29
31 Resim 15a. Yapraktan demirli gübre uygulama sonrası armutta demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla kontrol, Fe-EDDHA ve FeSO4 (Ayaş, ). 30
32 Resim 15b. Yapraktan demirli gübre uygulama sonrası armutta demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla %0.2 ve 0.02 Nano-Fe (Ayaş, ). 31
33 Resim 15a. I. Uygulama sonrası ayvada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla kontrol, Fe- EDDHA ve FeSO 4 (Ayaş, ) 32
34 Resim 15b. I. Uygulama sonrası ayvada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla % 0.2 ve 0.02 Nano-Fe (Ayaş, ) 33
35 Resim 16a. II. Uygulama sonrası elmada demir noksanlığı belirtileri, kontrol (Ayaş, ) 34
36 Resim 16b. II. Uygulama sonrası elmada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla Fe-EDDHA ve FeSO 4 (Ayaş, ) 35
37 Resim 16c. II. Uygulama sonrası elmada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla % 0.2 ve 0.02 Nano-Fe (Ayaş, ) 36
38 Resim 17a. II. Uygulama sonrası armutta demir noksanlığı belirtileri, kontrol (Ayaş, ) 37
39 Resim 17b. II. Uygulama sonrası armutta demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla Fe-EDDHA ve FeSO 4 (Ayaş, ) 38
40 Resim 17c. II. Uygulama sonrası armutta demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla % 0.2 ve 0.02 Nano-Fe (Ayaş, ) 39
41 Resim 18a. II. Uygulama sonrası ayvada demir noksanlığı belirtileri, kontrol (Ayaş, ) 40
42 Resim 18b. II. Uygulama sonrası ayvada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla Fe-EDDHA ve FeSO 4 (Ayaş, ) 41
43 Resim 18c. II. Uygulama sonrası ayvada demir noksanlığı belirtileri, sırasıyla % 0.2 ve 0.02 Nano-Fe (Ayaş, ) 42
44 Çilek bitkisine yapılan % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasıyla çileğin demir içeriği 31 mg kg -1 dan 538 mg kg -1 a yükselmiştir. Resim 19 dan da net bir şekilde anlaşıldığı gibi Nano-Fe uygulamasıyla çilek yapraklarında demir klorozu tedavi edilmiştir. Resim 19. Çilek yapraklarında demir klorozuna yapraktan % 0.02 oranında uygulanan Nano- Fe in etkisi. (Soldaki yapraklara demir uygulanmamış, sağdaki yapraklara demir uygulanmış, A.Ü. Ziraat Fakültesi, 2013). 43
45 Bilimsel bir veri içermese de demonstrasyon niteliğinde demir noksanlığı görülen bazı bitkilere yapılan % 0.02 lik Nano-Fe uygulamalarına ait sonuçlara aşağıda yer verilmiştir. Resim 20. Gül bitkisinde demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Isparta Gülü, Ayaş, Sinanlı Köyü, 2013) 44
46 Resim 21. Sedir çamında demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Ankara, İncek, 2013) 45
47 Resim 22. Çilekte demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Ankara, İncek, 2013) 46
48 Resim 23. Kirazda demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Ankara, İncek, 2013) 47
49 Resim 24. Armutta demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Ankara, İncek, 2013) 48
50 Resim 25. Japon gülü bitkisinde demir klorozu üzerine %0.02 seviyesinde Nano-Fe uygulamasının etkisi, üstteki resim demir uygulamasından önce, alttaki resim % 0.02 lik Nano-Fe uygulamasından sonra (Ankara, İncek, 2013) 49
51 Bu çalışmada Nano-Fe gübresinin alternatif demirli gübre olarak kullanım olanağının olduğu belirlenmiştir. Kireç kapsamı ve ph sı yüksek, killi topraklarda ve kurak koşullarda demir noksanlığı yaygın görülen bir beslenme problemidir. Demir noksanlığı sadece bitkilerle sınırlı kalmayıp demir noksan olan bitkisel ürünler ile beslenen insanlarda da demir noksanlığına sebep olmaktadır. Bitkilerde ve insanlarda demir noksanlığı sorunu gün geçtikçe artmaktadır. Dünya sağlık örgütü verilerine göre dünya üzerinde 2.5 milyar insanda demir noksanlığı olduğu rapor edilmektedir. İnsanlarda demir eksikliğinin tedavisinde bitkilerin demir içeriğini artırmak geçerli bir stratejidir. Bitkilerin demir içeriğini artırmak için demirli gübrelerin kullanımı zorunluluktur. Bununla birlikte bitkilerin demir beslemesinde pek çok demir kaynağının etkinliği sınırlıdır. Etkili olan Fe-kleyt gübrelerin ise fiyatı çok yüksektir. Bu nedenle Nano-Fe li gübreler önemli bir alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Kullanım miktarının düşük ve etkinliğinin yüksek fiyatının da ucuz olması Nano-Fe gübresinin kullanımı yönünde dikkatleri çekmektedir. Bu çalışma sınırlı bir sürede orta Anadolu da yapılmış araştırma sonuçlarını içermektedir. Elde edilen sonuçlar itibarı ile Nano-Fe li gübrelerin gelecekte demirli gübre pazarında yer alacağı konusunda ümit vermektedir. Bununla birlikte ülkemizin değişik bölgelerinde ve farklı bitkilerde bu çalışmaların yürütülmesi zorunluluktur. Önümüzdeki yıllarda bu kapsamda çalışmalar devam edecektir. Nano teknoloji ile sadece demirli gübreleri değil, bileşiminde Mg, Ca, B, Zn, Mn, Cu gibi elementleri içeren gübrelerin elde edilmesi mümkündür ve gelecekte bileşimde nano düzeyde bulunan besin elementlerinin kullanımı gerek çevresel açıdan ve gerekse ekonomik açıdan dikkat çekecek gibi görünmektedir. 50
52 KAYNAKLAR Bozorgi, H.R Study Effects Of Nitrogen Fertilizer Management under Nano Iron Chelate Foliar Spraying on Yield and Yıeld Components of Eggplant (Solanum melongena L.). ARPN Journal of Agricultural and Biological Science 7(4): Fleischer, M.A. O Neill, R.E. The pore size of non-graminaceous plant cell wall is rapidly decreased by borate ester cross-linking of the pectic polysaccharide rhamnogalacturon II, Plant Physiol. 121 (1999) Gao, F. et al., Was improvement of spinach growth by nano-tio 2 treatment related to the changes of rubisco activase? Biometals 21 (2008) Hong, F. et al., Effect of nano-tio 2 on photochemical reaction of chloroplasts of spinach, Biol. Trace Elem. Res. 105 (2005) Moghadam, A., Vattani, H., Baghaei, N., Keshavarz, N Effect of Different Levels of Fertilizer Nano_Iron Chelates on Growth and Yield Characteristics of Two Varieties of Spinach (Spinacia oleracea L.): Varamin 88 and Viroflay. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology 4(12): Nair, R., Varghese, S.H., Nair, B.G., Maekawa, T., Yoshida, Y., Kumar, D.S. Nanoparticulate material delivery to plants. Plant Sci. 179 (2010) Pandey, A.C., Sanjay, S.S., Yadav, R.S. (2010) Application of ZnO nanoparticles in influencing the growth rate of Cicer arietinum, Journal of Experimental Nanoscience, 5:6, Prasad. T. N. V. K. V. Sudhakar, P., Sreenivasulu, Y., Latha, P., Munaswamy, V., Raja Reddy, K., Sreeprasad, T.S., Sajanlal, P.R., Pradeep, T. (2012): Effect Of Nanoscale Zinc Oxide Particles On The Germinatıon, Growth And Yield Of Peanut. Journal of Plant Nutrition, 35:6, Barber, S.A., Soil Nutrient Bioavailability: A Mechanistic Models. 2nd Ed. John Wiley and Sons Inc. New York Bergmann, W., Nutritional Disorders of Plants, Development, visual and analytical diagnosis. VCH Publishers Inc., 303 N.W. 12th Avenue, Deerfield Beach, Florida USA Lindsay, W.L., Inorganic phase equilibria of micronutrients in soils, p In: Micronutrients in Agriculture, Soil Sci. Soc. America, Inc., Madison, USA Marschner, H., Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press Ltd. London. Römheld, V., Schlechtwetterchlorose der Rebe: Einfluss von bikarbonat und niedrigen Bodentemperaturen auf die Aufnahme und Verlagerung von Eisen und das Auftreten von Chlorose. VDLUFA-Schriftenreihe 16, Kongressband. S Schinas, S., Rowell, D.L., Lime-induced chlorosis. J. Soil Sci. 28: Smith, B.N., Iron in higher plants: storage and metabolic rate. J. Plant Nutr. 7: Gunes, A., Alpaslan, M., InaL, A. (2013). Bitki Besleme ve Gübreleme Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Kitabı
Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi. İçeriklerine Etkisi EMRE CAN KAYA
Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi EMRE CAN KAYA NAZLI ZEYNEP ARIÖZ AYŞENUR ŞAHIN ABDULLAH BARAN İçeriklerine Etkisi 1. GİRİŞ Tarımda kimyasal girdilerin azaltılması
DetaylıAto Serisi. Atofer TOPRAKTAN UYGULAMA PREPARATI ŞELATLI DEMİR. Demirin Bitkilerdeki Fonksiyonu. Demirin Topraktaki Yarayışlılığı
Ato Serisi Atofer TOPRAKTAN UYGULAMA PREPARATI ŞELATLI DEMİR Demirin Bitkilerdeki Fonksiyonu Demir çoğu bitki enziminin önemli bir parçasıdır. Kloroplastlarda bulunur ve fotosentez metabolizmasında önemli
DetaylıBİTKİ BESLEME ve GÜBRELEME ZM 204 Zorunlu IV Ulusal Kredi: 3 AKTS: 4 DERSİ VEREN ÖĞRETİM ÜYESİ/ÜYELERİ
DERSİN ADI DERSİN KODU DERSİN TÜRÜ DERSİN DÖNEMİ DERSİN KREDİSİ BİTKİ BESLEME ve GÜBRELEME ZM 204 Zorunlu IV Ulusal Kredi: 3 AKTS: 4 DERSİN VERİLDİĞİ Bölüm: Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Anabilim Dalı:
DetaylıBİTKİ BESLEME ZM 204 Zorunlu IV Ulusal Kredi: 3 Bölüm: Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü
DERSİN ADI DERSİN KODU DERSİN TÜRÜ DERSİN DÖNEMİ DERSİN KREDİSİ DERSİN VERİLDİĞİ BİTKİ BESLEME ZM 204 Zorunlu IV Ulusal Kredi: 3 Bölüm: Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Anabilim Dalı: AKTS: 4 DERSİ VEREN
DetaylıDocto Serisi Topraktan ve yapraktan uygulama preparatı
Docto Serisi Topraktan ve yapraktan uygulama preparatı Docto-Zinc 15 Çinkonun Bitkilerdeki Fonksiyonu Çinko bitkilerde bulunan çoğu enzim sisteminde katalist olarak rol alır. Çinko içeren enzimler nişasta
DetaylıBİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)
BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını
Detaylı- Zn 120. Çinkolu Gübre Çözeltisi. Lignosulfanate UYGULAMA ŞEKLİ VE DOZLARI
- Zn 120 Çinkolu Gübre Çözeltisi Suda Çözünür Çinko (Zn) : % 10 1 Lt/5 Lt Lignosulfanate Erken dönem uygulamaları ile meyve büyüklüğünde ve verimde artış sağlar. Nişasta sentezi, artar, azot metabolizması
DetaylıBİTKİ BESLEME DERS NOTLARI
BİTKİ BESLEME DERS NOTLARI Dr. Metin AYDIN KONYA 2011 BİTKİ BESİN ELEMENTLERİNİN GÖREVLERİ, ALINIŞ FORMLARI ve KAYNAKLARI Besin Elementi Bitkideki Görevi Alınış Formu Kaynakları Karbon (C) Karbonhidratların
DetaylıMeyve ağaçları, sebzeler, tarla bitkileri, narenciyeler, elma, armut, şeftali, erik ve süs bitkileri.
Docto-Fer Topraktan uygulama preparatı Demirin Bitkilerde Fonksiyonu Demir çoğu bitki enziminin önemli bir parçasıdır. Kloroplastlarda bulunur ve fotosentez metabolizmasında önemli rolü vardır. Klorofil
DetaylıMAGNEZYUM. Biotit, serpantin, hornblend ve olivin gibi ferro-mg mineralleri kolay ayrıştıklarından
Toprakta Magnezyum MAGNEZYUM Biotit, serpantin, hornblend ve olivin gibi ferro-mg mineralleri kolay ayrıştıklarından killi topraklarda fazla (% 0.5) kumlu topraklarda az (% 0.05) bulunur Klorit, vermikulit,
DetaylıTOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI
TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Kimyasal Ayrıştırma Etmenleri Ana kayanın kimyasal bileşimini değiştirmek
DetaylıSunan: Ahmet Börüban Makina Mühendisi, Şirket Müdürü
Sunan: Ahmet Börüban Makina Mühendisi, Şirket Müdürü KARE Mühendislik Çevre Teknolojileri Sanayi ve Tic. A.Ş. A.O.S.B. 23. Cadde no:28 ADANA /TURKEY Tel: +90 322 394 4464 E-mail: ahmet48@yahoo.com Web:www.kareeng.com
DetaylıSait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ
FARKLI ŞEKİL VE DOZLARDA UYGULANAN TKİ HÜMAS IN EKMEKLİK BUĞDAYIN BAYRAK YAPRAK BESİN ELEMENTİ KONSANTRASYONU, VERİM VE TANE PROTEİN KAPSAMINA ETKİLERİ Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ Bu
DetaylıYetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi
Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi N, P, K ve Mg un 1:5 ekstraksiyon çözeltisindeki standard değerleri Çok az Az Yeterli Fazla Çok fazla Oldukça fazla N (meq/l)
DetaylıMagnezyum Sülfat. Magnezyum Sülfat nedir?
Magnezyum Sülfat Magnezyum Sülfat nedir? Magnezyum sülfat gübresi (MgSO4 7H 2 O) bitkilerdeki magnezyum eksikliğiniz gidermeye uygun, suda tamamen eriyebilen saf ve kristal bir gübredir. Bünyesinde % 15
DetaylıBACTOGEN ORGANİK GÜBRELER,
BACTOGEN ORGANİK GÜBRELER, mikrobiyal formülasyondan ve bitki menşeli doğal ürünlerden oluşur. Bu grupta yer alan gübreler organik tarım modelinde gübre girdisi olarak kullanılırlar. Bitkilerin ihtiyaç
DetaylıBitki Besleme. 1 Ders Adi: Bitki Besleme 2 Ders Kodu: TPR3901-Z 3 Ders Türü: Zorunlu 4 Ders Seviyesi Lisans
Bitki Besleme 1 Ders Adi: Bitki Besleme 2 Ders Kodu: TPR3901-Z 3 Ders Türü: Zorunlu 4 Ders Seviyesi Lisans 5 Dersin Verildiği Yıl: 3 6 Dersin Verildiği Yarıyıl 5 7 Dersin AKTS Kredisi: 5.00 8 Teorik Ders
DetaylıOTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ
OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ - Kayaların ayrışması + organik maddeler - Su ve hava içerir - Bitki ve hayvanlar barındırır - Mineral maddeler TOPRAKLARI OLUŞTURAN ANA MATERYAL TİPLERİ - Toprak tipi-ana materyalin
DetaylıO2 tüketerek ya da salgılayarak ta redoks potansiyelini değiştirebilirler.
RİZOSFER-Besin maddeleri ve kök salgıları bakımından zengindir. Kökler, H+ ve HCO3- (ve CO2) salgılayarak ph yı, O2 tüketerek ya da salgılayarak ta redoks potansiyelini değiştirebilirler. Düşük molekül
DetaylıKök Salgıları. Fotosentezde kullanılan karbonun ortalama % ı köklere ulaşır ve bunun büyük bir kısmı kök salgıları şeklinde rizosfere verilir.
Kök Salgıları Fotosentezde kullanılan karbonun ortalama % 30-60 ı köklere ulaşır ve bunun büyük bir kısmı kök salgıları şeklinde rizosfere verilir. Mekanik zararlanma, havasızlık, kuraklık ve besin maddesi
DetaylıBİTKİ BESİN ELEMENTLERİ BİTKİ BESİN ELEMENTLERİ, TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI
BİTKİ BESİN ELEMENTLERİ BİTKİ BESİN ELEMENTLERİ, TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI Bitkiler geliştikleri ortamdan toprak altı ve toprak üstü organlarıyla çok sayıda element (74) alır. Ancak bu elementlerin çok
DetaylıBESİN MADDELERİNİN KSİLEM VE FLOEMDE UZUN MESAFE
BESİN MADDELERİNİN KSİLEM VE FLOEMDE UZUN MESAFE TAŞINIMI Su, mineral elementler ve küçük molekül ağırlıklı organik bileşiklerin bitkilerde uzun mesafe taşınımları ksilem ve floemde gerçekleşir. Ksilemde
DetaylıBitkide Fosfor. Aktif alım açısından bitki tür ve çeşitleri arasında farklılıklar vardır
Fosfor alımı ve taşınımı Kök hücreleri ve > Bitkide Fosfor ksilem özsuyunun P kapsamı > toprak çözeltisinin P kapsamı (100-1000 kat) P alımı aktif alım şeklinde gerçekleşir Aktif alım açısından bitki tür
DetaylıBitkideki fonksiyonu Bitkideki miktarı
BOR (B) Bitkideki fonksiyonu Bor RNA sentezinde, bölünme, farklılaşma, olgunlaşma, respirasyon ve büyüme gibi pek çok hücre içi aktivitede görev yapmaktadır. Bunlara ilave olarak polenlerin çimlenmesi,
DetaylıBALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM 2. TAHMİN 2014 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler üretiminin % 6,5 düşüşle 59,6 milyon ton, Sebze üretiminin % artışla 28,7 milyon ton,
DetaylıORGANİK SIVI GÜBRE GRUBU
ORGANİK SIVI GÜBRE GRUBU TERRA FARM ORGANİK SIVI GÜBRE GRUBU ÜRÜNLERİN ORAN VE İÇERİK BİLGİLERİ BİR SONRAKİ SAYFADA VERİLMİŞTİR. Verilen değerler ürünlerimizde bulunan minimum değerlerdir Ürün İçerik Toplam
DetaylıFARKLI GÜBRE KOMPOZİSYONLARININ ÇAYIN VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ. Dr. GÜLEN ÖZYAZICI Dr. OSMAN ÖZDEMİR Dr. MEHMET ARİF ÖZYAZICI PINAR ÖZER
FARKLI GÜBRE KOMPOZİSYONLARININ ÇAYIN VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ Dr. GÜLEN ÖZYAZICI Dr. OSMAN ÖZDEMİR Dr. MEHMET ARİF ÖZYAZICI PINAR ÖZER Dünya üzerinde çay bitkisi, Kuzey yarımkürede yaklaşık 42 0 enlem
DetaylıDÜŞÜK SICAKLIK STRESİ
DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ Düşük sıcaklık stresi iki kısımda incelenir. Üşüme Stresi Donma stresi Düşük sıcaklık bitkilerde nekrozis, solma, doku yıkımı, esmerleşme, büyüme azalışı ve çimlenme düşüşü gibi etkiler
DetaylıToprak çözeltisinde H 3 BO 3 veya B(OH) 4 - formunda, Toprak kolloidlerince adsorbe edilmiş durumda,
BOR (B) 1. Toprakta Bor Toprakta bor; Toprak çözeltisinde H 3 BO 3 veya B(OH) 4 - formunda, Toprak kolloidlerince adsorbe edilmiş durumda, Bor lu minerallerde olmak üzere 3 şekilde bulunur. 1. Toprakta
DetaylıYerfıstığında Gübreleme
Yerfıstığında Gübreleme Ülkemizin birçok yöresinde ve özellikle Çukurova Bölgesi nde geniş çapta yetiştiriciliği yapılan yerfıstığı, yapısında ortalama %50 yağ ve %25-30 oranında protein içeren, insan
DetaylıMANGAN. Toprakta Mangan. Yer kabuğundaki miktarı 900 mg kg -1 dır Doğada; oksitler sülfitler halinde Fe ile birlikte bulunur
MANGAN Toprakta Mangan Yer kabuğundaki miktarı 900 mg kg -1 dır Doğada; oksitler sülfitler halinde Fe ile birlikte bulunur Volkanik kayalarda Fe/Mn oranı 1/60 dır Buralardaki topraklarda % 5-17 Fe, % 0.5-8
DetaylıNuri ARI Ziraat Yüksek Mühendisi
TURUNÇGÝLLERDE GÜBRELEME Nuri ARI Ziraat Yüksek Mühendisi Turunçgiller genel olarak su tutma ve havalanma özelliði iyi olan, 1.5-2.0 m derin profile sahip týnlý, milli týn, kumlu týn ve milli killi týn
DetaylıAntepfıstığında Gübreleme
Antepfıstığında Gübreleme Tam verime çok geç yatan (8-10 yıl) antepfıstığı uzun ömürlü bir meyve ağacıdır. Hiçbir meyve ağacının yetiştirilemediği kıraç, taşlık ve kayalık arazilerde bile yetişebilmektedir.
DetaylıProf. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl., Konya. *sgezgin@selcuk.edu.
Toprağa Farklı Şekil ve Miktarlarda Uygulanan TKİ-Hümas ın Toprak Reaksiyonu ve luluğuna Etkisi, Bu Etkisinin Diğer Bazı Humik asit Kaynakları ile Karşılaştırılması Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN
Detaylı8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ
8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİ GELİŞMESİNİ KONTROL EDEN ETMENLER IŞIK TOPRAK (durak yeri) ISI HAVA SU BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİLER İÇİN MUTLAK GEREKLİ ELEMENTLER MUTLAK GEREKLİ
DetaylıTürkiye I. Ulusal Humik Madde Kongresi, 06-09 Haziran 2012, Sakarya
Türkiye I. Ulusal Humik Madde Kongresi, 06-09 Haziran 2012, Sakarya FARKLI DEMİR BİLEŞİKLERİ VE TKİ-HÜMAS UYGULAMALARININ ISPANAK BİTKİSİNİN DEMİR ALIMI VE GELİŞİMİNE ETKİLERİ Fatma GÖKMEN YILMAZ a, Mustafa
DetaylıAktif ve pasif iyon alımı
Aktif ve pasif iyon alımı Moleküllerin membranı geçerek taşınmaları için aktif proses her zaman gerekli değildir. Moleküllerin bir kısmı dış ortamdan membran içine konsantrasyon farkına bağlı olarak çok
DetaylıÜRETİM AŞAMASINDA ADIM ADIM GÜBRELEME
ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI BİTKİSEL ÜRETİM VE UYGULAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ AKADEMİ MERKEZİ FAALİYETLERİ ÜRETİM AŞAMASINDA ADIM ADIM GÜBRELEME Kübra DOĞAN Gübre,
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2014 YILI Türkiye İstatistik Kurumu 25/12/2014 tarihinde 2014 yılı Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre; Tahıllar ve diğer
Detaylı00220 Gıda Biyokimyası
00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
DetaylıHüseyin AKGÜL 1 Kadir UÇGUN 1 Alamettin BAYAV 1 Cevdet Fehmi ÖZKAN 2
M9 Anacı Üzerine Aşılı Jersey Mac Elma Çeşidinde Farklı Potasyum ının Bazı Makro ve Mikro Besin Elementlerinin Alımına Etkisi (Determination of Different Potassiun Levels on Jersey Mac Apple Variety Grafted
DetaylıKimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I
Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri
DetaylıONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ
STRES KOŞULLARINA DAYANIKLILIK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ 25.02.2 TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ Yrd. Doç. Dr. YILMAZ BİTKİLERDE STRES Çevresel koşullardaki herhangi bir farklılık (stres)
DetaylıBitki besin maddeleri
Bitki besin maddeleri Bitkiler için mutlak gerekli ve yarayışlı besin maddeleri Makroelementler N, P, S, K, Mg, Ca Mikroelementler Fe, Mn, Zn, Cu, B, Mo, Cl, Ni Mikroelementler ve yararlı elementler Na,
DetaylıYARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun
BARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun bir reaktif kullanarak oksitli bakır cevherindeki bakırı
DetaylıArtan Miktarlarda Uygulanan Çinkonun Mısır Bitkisinin Verim ve Çinko Alımı Üzerine Etkisi
Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., (2001) 15:85-97 Artan Miktarlarda Uygulanan Çinkonun Mısır Bitkisinin Verim ve Çinko Alımı Üzerine Etkisi Nurşen ÖZGÜVEN * A. Vahap KATKAT ** ÖZET Bu araştırma, toprağa artan
DetaylıNPK GÜBRE SERİSİ. Formüller. Formüller. Formüller
NPK GÜBRE SERİSİ Techfert serisi bitkinin çeşitli dönemlerdeki ihtiyaçları göz önüne alınarak 7 farklı formülasyonda üretilmiştir. Her formülasyon dengeli besin içeriğine sahiptir. EC ve ph değerleri sayesinde
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2. TAHMİN 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 23/10/2014 tarihinde 2014 yılı 2. Tahmin Bitkisel Üretim haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre;
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıNegative Effect of Foliar Zinc Sulphate Application on Granny Smith Apple Variety
YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 2014, 24(2):140-147 Geliş Tarihi (Received): 29.09.2013 Kabul Tarihi (Accepted): 18.04.2014 Araştırma Makalesi/Research Article (Original Paper) Yapraktan Çinko Sülfat
DetaylıBİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI
BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI Samuel BUNANI a, Eren YÖRÜKOĞLU a, Gökhan SERT b, Ümran YÜKSEL a, Mithat YÜKSEL c, Nalan
DetaylıKURAK BIR BÖLGEDE BĠR KISIM TOPRAK ÖZELLIKLERININ MEKANSAL DEĞIġKENLIĞI
KURAK BIR BÖLGEDE BĠR KISIM TOPRAK ÖZELLIKLERININ MEKANSAL DEĞIġKENLIĞI Prof. Dr. HĠKMET GÜNAL Dr. Nurullah ACĠR Ziraat Mühendisi Emre MATUR Ziraat Mühendisi Ahmetcan KILINÇ TOPRAK ÖZELLIKLERININ DEĞIŞKENLIĞI
DetaylıGENEL BAKIŞ Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'
ORGANİK GÜBRE GENEL BAKIŞ Günümüzde yaklaşık 7 milyar insanın yaşadığı dünyada 1 milyardan fazla insan açlıkla mücadele etmektedir. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'nun belirlemelerine göre dünya nüfusunun
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME
ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME Ülkemizin birçok bölgesinde yetiştiriciliği yapılan çilek bitkisi üzümsü meyveler grubunda olup meyvesi en kısa sürede olgunlaşmaktadır. İnsan beslenmesi ve sağlığı bakımından
DetaylıAZOT (N) amonyum (NH + 4 ) nitrat (NO3 )
AZOT (N) Azot tüm yaşayan canlıların temel yapı taşıdır. Bitki gen, enzim ve klorofilinin temel bileşenidir. Proteinin yapısının %16 sı azottur. Toprağı oluşturan materyalde azot bulunmadığı için, ayrıca
DetaylıBİTKİ BESLEME ÜRÜNLERİ KATALOĞU
www.kilercioglutarim.com BİTKİ BESLEME ÜRÜNLERİ KATALOĞU İçindekiler 4 6 8 KLR FOSFOR- ÇINKO KLR NITROGEN KLR ZINC 10 12 14 KLR POTASYUM KLR AMINO KLR BOR-ÇINKO 16 18 20 KLR CYTO KLR HUMIK 20-20-20-TE
DetaylıENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ
ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü
DetaylıFlue Cured Tütün Çeşidinde Farklı Potasyum Formlarının Kaliteye Etkisi
Flue Cured Tütün Çeşidinde Farklı Potasyum Formlarının Kaliteye Etkisi Mahmut Tepecik 1 M.Eşref İrget 2 ÖZET Düzce ili merkeze bağlı Otluoğlu köyünde çiftçi koşullarında yürütülen bu denemede K un farklı
DetaylıÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ Gültekin ÖZDEMİR FARKLI KİREÇ İÇERİKLİ TOPRAKLARDA YETİŞTİRİLEN ASMA GENOTİPLERİNDE DEĞİŞİK UYGULAMALARIN Fe ALIMI ÜZERİNE ETKİLERİNİN MORFOLOJİK
DetaylıARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00
ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ Sıra No: SULAMA SUYU ANALİZLERİ: 2014 FİYATI 1 ph 14,00 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 3 Sodyum (Na)
Detaylızeytinist
1 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK 0 505 772 44 46 kivrak@gmail.com www.mucahitkivrak.com.tr 2 3 4 KALSİYUM
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2015 Yılı Türkiye İstatistik Kurumu 25/12/2015 tarihinde 2015 yılı Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2015 yılında bir önceki yıla göre üretim miktarları; Tahıllar ve diğer
DetaylıNasıl Kullanılır? Garanti Edilen İçerik;
Azotlu Organomineral Sıvı Gübre MİKROSTİM HAKKINDA MİKROSTİM; gübreleme programının etkinliğini arttırmak ve genellikle topraklarımızda eksikliğine sıkça rastladığımız Fe-Zn-Mg-Mn besin elementleri noksanlığının
DetaylıKloroz a Yönelik Çözüm Önerileri ve Uygulamalar. Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri
Kloroz a Yönelik Çözüm Önerileri ve Uygulamalar Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Yaşlı yapraklarda Zn-Mn eksikliğine kloroz Genç yapraklarda demir eksikliğine bağlı kloroz
DetaylıALKALİ BESLENME HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
ALKALİ BESLENME HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER VE ALKALİ GIDA LİSTESİ ph değerinin sağlığımız için önemi nedir? Asidik bir vücut hastalıkları kendine çeken güçlü bir mıknatıstır. Bu nedenle de vücudun ph
DetaylıFARKLI BİBER (Capsicum annuum L.) TİPLERİNDE ÇİNKO (Zn) ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ *
FARKLI BİBER (Capsicum annuum L.) TİPLERİNDE ÇİNKO (Zn) ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ * Determination of Performances for Zinc (Zn) Efficiency In Different Pepper (Capsicum annuum L.) Types Mirhan EKEN Toprak
DetaylıBİBER YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME
BİBER YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME Ülkemizin birçok yerinde acı-tatlı taze biber, dolmalık, kurutmalık ve sanayi tipi (salçalık) biber yetiştiriciliği yapılmaktadır. Çeşitlere göre değişmekle birlikte
DetaylıAkvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon
Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması
DetaylıBÖLÜM I YÜZEY TEKNİKLERİ
BÖLÜM I YÜZEY TEKNİKLERİ Yüzey Teknikleri Hakkında Genel Bilgiler Gelişen teknoloji ile beraber birçok endüstri alanında kullanılabilecek malzemelerden istenen ve beklenen özellikler de her geçen gün artmaktadır.
Detaylıson hacim 20 30 litre olacak şekilde sulandırılarak toprak yüzeyine püskürtülüp, 10 15 cm toprak derinliğine karıştırarak uygulanabilir.
TKİ HÜMAS ın Kullanım Zamanı, Şekli ve Miktarı Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) HÜMAS; tarla bitkileri, sebzeler, sera bitkileri, süs bitkileri, çim, fide, bağ ve meyve ağaçları olmak üzere bu kılavuzda
DetaylıYEMEKLİK TANE BAKLAGİLLERİN KALİTE BİLEŞENLERİ
YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLERİN KALİTE BİLEŞENLERİ Tüketicinin dikkate aldığı faktörler: Bu kalite bileşenleri tüketici talepleri ile ilişkilidir. Bunlar fiziksel faktörler (tohumun görünüşü, rengi, kokusu,
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2. TAHMİN 2016 Türkiye İstatistik Kurumu 28/10/2016 tarihinde 2016 yılı 2. Tahmin Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2016 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre artacağı;
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) T.C. TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI Gübre Ve Kaynakları Merkez Araştırma Deney Laboratuvarı Adresi : İstanbul Yolu 5. km. No:32 Yenimahalle 06172 ANKARA/TÜRKİYE Tel :
Detaylı1. B HÜCRELER N YAPISI... 1 2. ENZ MLER VE LEVLER ... 19
İÇİNDEKİLER 1. BİTKİ HÜCRELERİNİN YAPISI... 1 1.1. BİTKİ HÜCRELERİ VE YAPISI... 1 1.1.1. Meristematik Bitki Hücresi... 2 1.1.2. Olgun Bitki Hücresi... 3 1.1.3. Odunsu Bitki Hücresi... 4 1.1.4. Otsu Bitki
DetaylıKATI ATIKLARIN BERTARAFINDA BİYOTEKNOLOJİ UYGULAMALARI. Doç. Dr. Talat Çiftçi ve Prof. Dr. İzzet Öztürk Simbiyotek A.Ş. ve İTÜ
KATI ATIKLARIN BERTARAFINDA BİYOTEKNOLOJİ UYGULAMALARI Doç. Dr. Talat Çiftçi ve Prof. Dr. İzzet Öztürk Simbiyotek A.Ş. ve İTÜ 1 KATI ATIK ÇEŞİTLERİ Evsel ve Kurumsal Çöpler Park ve Bahçelerden Bitkisel
DetaylıBilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar.
1- Canlının tanımını yapınız. Organizmaya sahip varlıklara canlı denir. 2-Bilim adamları canlıları niçin sınıflandırmıştır? Canlıların çeşitliliği, incelenmesini zorlaştırır. Bu sebeple bilim adamları
DetaylıARIKÖY TOPLU YAPI YÖNETİMİ BİTKİLER NE İSTER
ARIKÖY TOPLU YAPI YÖNETİMİ BİTKİLER NE İSTER Hazırlayan ZİRAAT MÜHENDİSİ:Murad Ali DEMİR İSTANBUL 2009 N (DAL) (AZOT) Bitkilerin en fazla ihtiyaç duyduğu besin maddelerinden biri olan azot vejetatif gelişmeyi
DetaylıMineral Maddeler (1)
Mineral Maddeler Mineral Maddeler (1) Mineral maddeler topraktan kökler yoluyla su ile birlikte suda erimiş olarak ve çok azı da havadan alınan besin maddeleridir. C, O ve H; havadan CO 2 olarak ve sudan
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2010 Yılı Bitkisel Üretim ve Bitkisel Ürün Denge İstatistikleri I. Bitkisel Üretim Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 25/03/2011 tarihinde açıklanan, 2010 yılı Bitkisel
DetaylıPatatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi
Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Antakya/HATAY Güney Amerika kökenli bir bitki olan patates
DetaylıPOTASYUM Toprakta Potasyum Potasyum mineralleri ve potasyum salınımı
POTASYUM Toprakta Potasyum Potasyum mineralleri ve potasyum salınımı Yer kabuğunda % 2.3 oranında bulunur Primer mineraller ve sekonder kil minerallerine bağlı olarak bulunur Kil miktarı toprakta K Kilin
DetaylıSU VE HÜCRE İLİŞKİSİ
SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin
DetaylıKİŞİSEL BİLGİLER. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü - 2012. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü -1997
KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Dr. Hatun BARUT Unvan Ziraat Yüksek Mühendisi Telefon 0322 3340055/165 E-mail baruthatun@yahoo.com Doğum Tarihi - Yeri 1972-ADANA EĞİTİM BİLGİLERİ Doktora Yüksek Lisans Lisans
DetaylıÇinko Uygulamasının Van Yöresinde Yetiştirilen Buğday Çeşit ve Hatlarının Çinko Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi *
TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ 2005, 11 (4) 379-383 Çinko Uygulamasının Van Yöresinde Yetiştirilen Buğday Çeşit ve Hatlarının Çinko Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi * Zuhal KOCAKAYA 1 İbrahim ERDAL 2 Geliş
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA
12. SINIF KONU ANLATIMI 23 BİTKİLERDE BESLENME BİTKİLERDE TAŞIMA BİTKİLERDE BESLENME Bitkiler inorganik ve organik maddelere ihtiyaç duyarlar. İnorganik maddeleri hazır almalarına rağmen organik maddeleri
DetaylıZeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da
Zeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da bir yıllık sürede, bebeğin en önemli gıdasını anne sütü
DetaylıİÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI
İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI Behzat Balcı, F. Elçin Erkurt, E. Su Turan Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Giriş İçme sularında dezenfeksiyon,
DetaylıULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ Ankara. Bor Bitkiler İçin Neden Çok Önemli?
ULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ Ankara Bor Bitkiler İçin Neden Çok Önemli? www.boren.gov.tr Çay Bitkisinde Borun Etkisi Bor, kültür bitkilerinin büyüme ve gelişmesi için mutlak gerekli olan besin elementlerinden
DetaylıÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 6.ÜNİTE: Canlılar ve Enerji ilişkileri
ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 6.ÜNİTE: Canlılar ve Enerji ilişkileri Ayrıca bitkilerin yapraklarına yeşil rengi de klorofil adı verilen bu yapılar verir. Besin Zinciri: - Aynı ekosistemde yaşayan canlıların
DetaylıMantar Kompostu Kullanımının Örtüaltı Domates Yetiştiriciliğinde Bitkinin Potasyum ile Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi
Mantar Kompostu Kullanımının Örtüaltı Domates Yetiştiriciliğinde Bitkinin Potasyum ile Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi E Işıl Demirtaş 1 Nuri Arı 1 Ahmet E. Arpacıoğlu 1 Cevdet F. Özkan 1 Harun Kaya
DetaylıPOTASYUM Toprakta Potasyum
POTASYUM Toprakta Potasyum Yer kabuğunda % 2.3 oranında bulunur Primer mineraller ve sekonder kil minerallerine bağlı olarak bulunur Kil miktarı toprakta K Kilin tipi de önemlidir (> % 4) Toprak yaşı kil
DetaylıASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik
DetaylıVitaminlerin yararları nedendir?
Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin
DetaylıŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME
ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME Ülkemizin Ege - Akdeniz ve Batı Karadeniz sahil kesimleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm diğer tarım alanlarında yetiştiriciliği yapılan şeker pancarında verim
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı (1. Tahmin Sonuçlarına göre) Bitkisel Üretim ve Bitkisel Ürün Denge İstatistikleri I. Bitkisel Üretim Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 26/08/2011 tarihinde
DetaylıÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK
ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları
DetaylıDÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI
DÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI Prof. Dr. Cemalettin Yaşar ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Ankara 2004 1 TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI TEKNİK
Detaylı