İSTANBUL TİCARET ODASI

Transkript

1 İSTANBUL TİCARET ODASI EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ UKRAYNA ÜLKE RAPORU Güncelleme Tarihi: 1 Haziran 2007 Ülke No: 72 Ş.O. / 63 I-GENEL BİLGİLER

2 Resmi Adõ : Ukrayna Yönetim Şekli : Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Batõsõnda Polonya, Slovakya, Macaristan, Romanya ve Moldova, kuzeyinde Beyaz Rusya, kuzeydoğu ve doğusunda ise Rusya Federasyonu yer almaktadõr. Güneyinde ise Karadeniz yer almaktadõr. Yüzölçümü : km 2 (Türkiye km 2 ) Nüfusu : 46.5 Milyon kişi (2006) (Nüfusu son beş yõldõr azalmaktadõr) Nüfus Yoğunluğu : 78 kişi / km 2 (2006) Başkent : Kiev Önemli Şehirleri : Kharkiv, Lviv, Donetsk, Odessa, Dnipropetrovsk, Saporoshye. Zaman Ayarõ : GMT den 2 saat ileridir. İklimi : Kuzey kesiminde soğuk bir kara iklimi hüküm sürerken, Karadeniz sahilinde kõşlarõ daha õlõman ve yağõşlõdõr. Dil : Ukraynaca Din : Hõristiyan II- EKONOMİK GÖSTERGELER 2

3 YILLAR GSYİH (Milyar $) (Gayri Safi Yurt İçi Hasõla) Kişi Başõ GSYİH ($) Reel GSYİH Büyüme Hõzõ (%) Enflasyon (tüketici fiyatlarõyla ort. %) Nüfus (milyon kişi) Para Birimi : Hryvnya 1 ABD $= 5.14 Hryvnya ( ) Kaynak: The Economist Intelligence Unit /Country by Country 2007 III- GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ UKRAYNA NIN DIŞ TİCARETİ (Milyon ABD Dolarõ) Yõllar İhracatõ İthalatõ Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi Kaynak: The Economist Intelligence Unit /Country by Country 2007 Başlõca İhracat : Rusya Federasyonu (% 18.0), Türkiye (%5.7), 3

4 Yaptõğõ Ülkeler Başlõca İthalat Yaptõğõ Ülkeler EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ İtalya (%5.0), Almanya (%5.8), Çin Halk Cumhuriyeti (%2.5). : Rusya Federasyonu (%39.8), Almanya (%9.2), ABD (%2.2), Türkmenistan (% 6.6), Italy (%2.7). Başlõca İhraç Ürünleri : Adi metaller (%39.3), makine ve ekipmanlarõ (%13.7), kimyasallar (%10.9), gõda-içecek ve tarõmsal ürünler (%10.7), maden cevherleri, akaryakõt ve enerji (%9.4). Başlõca İthal Ürünleri : Maden cevherleri, akaryakõt ve enerji (%39.0), makine ve ekipmanlarõ (%20.0), kimyasallar (%11.6), gõda-içecek ve tarõmsal ürünler (%6.7), sanayi ürünleri (%5.2). IV- TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ : TÜRKİYE - UKRAYNA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Dolarõ) Yõllar Türkiye nin İhracatõ Türkiye nin İthalatõ Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi Ticaret dengesi Türkiye açõsõndan değerlendirilmektedir. Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE UKRAYNA YA İHRACATI (ABD DOLAR) 4

5 Fasõl No Açõklamasõ Plastik ve plastikten mamul eşya Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçalarõ Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil, vb Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçalarõ Motorlu kara taşõtlarõ, bunlarõn aksam ve parçalarõ Tuz, kükürt, toprak ve taşlar, alçõlar ve çimento Demir veya çelikten eşya Özel dokunmuş mensucat, dantela, duvar halõlarõ Halõlar ve Diğer Dokumaya Elverişli Maddeden yer kaplamlarõ Sabunlar, yüzey aktif organik maddeler, yõkamayağlama maddeleri Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE UKRAYNA DAN İTHALATI (ABD DOLAR) Fasõl No Açõklamasõ Demir ve çelik Mineral yakõtlar, mineral yağlar ve müstahsallarõ, mumlar Gübreler İnorganik kimyasal müstahsallar; organik ve anorganik bileşikler Ağaç ve ağaçtan mamul eşya; odun kömürü Bakõr ve Bakõrdan Eşya Organik Kimyasal Ürünler Gõda sanayi kalõntõ ve döküntüleri, hazõr hayvan gõdalarõ Hayvansal ve Bitkisel Yağlar ve bunlarõn müstahsallarõ Plastik ve Plastikten Mamul Eşya Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE UKRAYNA YA İHRACATI (ABD $) 5

6 ÜRÜN TANIMI 2005 HALI, YER KAPLAMASI (POLİPROPİLENDEN, TUFTELİ) ALÇI;İNŞAAT İŞLERİNDE KULLANILAN PROFİL, ÇUBUK, ENİNE KESİT>1 MM OLAN MONOFİL DOKUNMUŞ MENSUCAT (SENTETİK LİFTEN, KESİLMİŞ ÇÖZGÜ İPLİKLİ KADİFE) PROPİLEN POLİMERİNDEN LEVHA LİMON (TAZE/KURUTULMUŞ) SIVANMIŞ/KAPLANMIŞ KAĞIT VATKA, KEÇE, DOKUNMAMIŞ MENSUCAT BENZİNLİ YENİ BİNEK OTOMOBİLİ (1000 CM3<SİLİNDİR HACMİ ) ÇOK KATLI KAĞIT/KARTONLAR ÖNDEN YÜKLEMELİ TAM OTOMATİK ÇAMAŞIR MAKİNESİ Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE UKRAYNA DAN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI 2005 DEMİR VE ÇELİKTEN YASSI HADDE ÜRÜN (RULO, SICAK HADDE, KALIN<3 MM ) ÜRE, KURU ANHİDRİT ÜZERİNDEN MOTORİN (AĞIRLIK OLARAK KÜKÜRT ORANI %0.05 İ GEÇEN %0.2 Yİ GEÇMEYEN) DEMİR VE ÇELİKTEN YASSI HADDE ÜRÜN (RULO, SICAK HADDE, 3=<KALIN<4,75 MM ) HADDELENMİŞ KÜTÜKLER (KARBON<%0,25, GENİŞLİK<2) SÜREKLİ DÖKÜM LEVHA BLOKLARI(C ORANI <%0,25, ENİNE KESİT DİKDÖRTGEN) SINIFLANDIRILMAMIŞ/DERECELENDİRİLMEMİŞ OLAN DİĞER DÖKÜNTÜ, HURDA SAF AMONYAK FERRO-SİLİKO-MANGANEZ DİĞER DÖKÜNTÜ VE HURDALAR Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) İKİ ÜLKE ARASINDA YAPILAN BAŞLICA TİCARİ VE EKONOMİK ANLAŞMALAR 6

7 * Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasõ (İmza Tarihi: ,Yürürlüğe Giriş Tarihi: ) * Uluslararasõ Karayolu Taşõmacõlõğõ Anlaşmasõ (İmza tarihi: , Yürürlüğe Giriş Tarihi: ) * Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşmasõ (İmza tarihi: , Yürürlüğe giriş tarihi: ) * Yatõrõmlarõn Teşviki ve Korunmasõ Anlaşmasõ (İmza tarihi: , Yürürlüğe giriş tarihi: ) * Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasõnda Gümrük İşbirliği ve Karşõlõklõ İdari Yardõma İlişkin Anlaşma (Resmi Gazete Sayõsõ: 22975, Resmi Gazete Tarihi : ) * IV. Dönem TEİK Toplantõsõ Protokolü (İmza tarihi: , Yürürlüğe giriş tarihi: ) Türkiye ile Ukrayna Arasõndaki Ticari İlişkilerde Karşõlaşõlan Sorunlar ve Çözüm Önerileri 7

8 Sorunlar Ukrayna nõn gümrük vergilerinin yüksekliği ihracatçõlarõmõzõ olumsuz etkilemektedir. Ukrayna da bankacõlõk sisteminin gelişmemiş olmasõ, bankalarca uygulanan katõ mevzuat, ithalatçõ firmalarõn malõ teslim almadan ödeme yapmak istememeleri, ihracatçõ firmalarõn ise peşin esaslõ çalõşmayõ istemeleri nedeniyle firmalarõmõz bankacõlõk işlemleri ve finansman konularõnda sõkõntõ yaşayabilmektedir. Ukrayna bankalarõndan Türk bankalarõna havale ve EFT işlemleri yapõlamamakta, önce bir Ukrayna bankasõndan bir Avrupa ya da Amerikan bankasõna, oradan da bir Türk bankasõna havale gerçekleştirilmekte, ayrõca döviz transferleri için %10 komisyon ücreti alõnmaktadõr. Ukrayna da yürürlükteki mevzuata göre, yerli ve yabancõ yatõrõmcõ firmalar, dõş ekonomik faaliyetler çerçevesinde elde ettikleri dövizin %50 sini Ukrayna bankalararasõ döviz piyasasõnda bozdurmak zorundadõr. Başta gümrük mevzuatõ olmak üzere, ülkedeki mevzuatõn belirsizliği ve sõk sõk değiştirilmesi sorunlara ve gümrükte gecikmelere yol açmaktadõr. Firmalarõmõz standardizasyon konusunda güçlüklerle karşõlaşmaktadõrlar. İki ülke arasõnda Standardizasyon, Metroloji ve Belgelendirme Kuruluşu Arasõnda İşbirliği Anlaşmasõ ile Türk Standartlarõ Enstitüsü ve Ukrayna Devlet Standardizasyon, Metroloji ve Belgelendirme Çalõşmasõ Sonuçlarõnõn Karşõlõklõ Tanõnmasõ Alanõnda İşbirliği Anlaşmasõ imzalanmõştõr. Bu anlaşmalarõn hükümleri uyarõnca, uzman heyetlerin karşõlõklõ olarak gönderilmesi ve her iki tarafõn belgelendirme kuruluşlarõnõn ve deney laboratuarlarõnõn karşõlõklõ olarak akredite edilmesi gerekmektedir. Ancak, bugüne kadar bu iki kuruluş arasõnda sadece porselen ve seramikten sofra ve mutfak eşyasõ için akreditasyon sağlanmõş bulunmaktadõr. Bunun dõşõnda kalan ve ithalatõnda zorunlu standart uygulamasõ getirilen diğer tüm mallar için Ukrayna da faaliyette bulunan Türk ya da Ukraynalõ firmalarõn ithalatta her seferinde standart belgesi almalarõ gerekmektedir. Bazõ müteahhitlik firmalarõmõz ihtiyaç duyduklarõ personeli Türkiye ya da başka bir ülkeden Ukrayna ya getirmek istemeleri halinde, vize, ikamet ve çalõşma izni konularõnda bürokratik açõdan zorluk yaşayabilmektedirler. Ayrõca iş makinelerinin geçici ithalat yoluyla getirilmesinde de sõkõntõlar yaşanabilmektedir. Türkiye ile Ukrayna arasõndaki deniz taşõmacõlõğõ yetersizdir. Çözüm Önerileri Ukrayna da bürokratik işlemlerin azaltõlmasõ ve kolaylaştõrõlmasõ talep edilmelidir. Ukrayna'nõn büyük bir pazar olarak önemi göz önüne alõndõğõnda, firmalarõmõzõn ticari ilişkilerin geliştirilmesinde dõş ticaretin yanõ sõra doğrudan yatõrõm ve piyasa içinde yer almaya da önem vermelerinde yarar görülmektedir. 8

9 Gõda, tekstil ve temizlik maddeleri gibi klasik mal gruplarõnda odaklanan dõş ticaretimizin çeşitlendirilmesi gerekmektedir. Ticaret konusunda deneyim sahibi olan firmalarõ temsilcilik ve showroom açmaya yönlendirerek, bavul ticareti yerine markalõ ihracat özendirilmelidir. Ukrayna ile ticaretimizde ülkemiz aleyhine mevcut olan dengesizliğin ihraç ürünlerimizin Ukrayna da daha iyi tanõtõlarak pazara girilmesi yoluyla ortadan kaldõrõlabileceğinden hareketle, ihraç ürünlerimizin tanõtõmõ konusunda bir Türk Ticaret Merkezi kurulmalõdõr. (Beş yõlõ aşkõn bir süredir gündemde olan bu projenin biran önce hayata geçirilmesi önemli görülmektedir. Ukrayna ya ihracat yapmaya çalõşan firmalarõmõzõn ağõrlõklõ olarak KOBİ kategorisinde olduğu dikkate alõndõğõnda böyle bir merkezin, sağlayacağõ diğer faydalarõn yanõ sõra, belirtilen firmalarõn ilk etapta pazarlama masraflarõnõ önemli oranda düşüreceği açõktõr.) Ukrayna'da genellikle şehir merkezlerinde market zincirleri ve alõşveriş merkezleri Ukraynalõ veya yabancõ müteşebbisler tarafõndan açõlmakta olup Türk firmalarõ benzeri yatõrõmlar yapmalõdõrlar. ( Gerek bu marketlerde ve alõşveriş merkezlerinde ağõrlõklõ olarak Türk ürünlerinin satõşõ yoluyla ihracatõmõz artacak, gerekse piyasada yaratõlacak olumlu etki Türk malõ imajõna çok büyük katkõ sağlayarak, ihraç ürünlerimizin diğer market zincirlerine de satõlmasõna imkan yaratabilecektir.) TÜRKİYE DE İHRACAT POTANSİYELİ MEVCUT SEKTÖRLER Makine, gõda, tekstil ve temizlik malzemeleri gibi mal gruplarõnda yoğunlaşan ihracatõmõzõn gene aynõ sektörlerde arttõrõlma potansiyeli mevcuttur. Gelir düzeyindeki göreceli iyileşmenin elektrikli ve elektronik ev aletlerindeki talebi arttõrmakta olmasõndan dolayõ, bu ürün gruplarõnõn göz ardõ edilmemesi gereklidir. Türkiye nin son yõllarda yüksek ihracat performansõ gösterdiği oto yan sanayi ürünleri için de Ukrayna iyi bir pazar teşkil etmektedir. Özellikle BDT ülkelerindeki eski yapõlarõn daimi restorasyon ihtiyacõ ve son iki yõlda Ukrayna da yeni projeler sayesinde inşaat sektörünün canlanmaya başlamasõ nedeniyle inşaat malzemeleri ihracatõ Türkiye açõsõndan değerlendirilmesi gereken bir alandõr. TALEP KONULARI Kumaş, UKRAYNA DAN ODAMIZA GELEN TALEP VE TEKLİF KONULARI 9

10 Plastik, Et, kümes hayvanõ parça eti (taze veya dondurulmuş), Yiyecek, içecek hazõrlama ve üretim makineleri, Mobilya, TEKLİF KONULARI İşlenmemiş granit, Aktif hale getirilmiş karbon, Kereste, Bal, ceviz, süt ve süt ürünleri, Demir veya alaşõmsõz çelikten yassõ hadde ürün, demir çelikten tel, demir dõşõ metaller, Alüminyum, PVC kaplõ tel, Elektrikli motor, Yangõn söndürme cihazõ, Güneş enerjisi sistemi, Telefon, Enerji ürünleri, Hayvan yemi, kuş yemi, İnşaat malzemeleri, Hububat ve hububat ürünleri, Torba (polietilenden ve polipropilenden) Gübre, Kömür, Tohumlar, Mobilya aksam ve parçalarõ, 10