Mustafa Kemal ATATÜRK

Transkript

1 T.C. ISPARTA VALİLİĞİ İl Milli Eğitim Müdürlüğü İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı İLKÖĞRETİM OKULLARI DENETİM REHBERİ ISPARTA 2008

2 Yaptıkları işin doğruluğuna inanan insanlar, çalışmalarının denetlenmesinden, karşı fikirler ortaya atılmasından ve tercihleri üzerinde münakaşa yapmaktan zevk alırlar. Mustafa Kemal ATATÜRK 2

3 Bu denetim rehberi İlköğretim Müfettişleri Başkanlığının emirleri gereğince, değişik illerimiz tarafından hazırlanan ve Bakanlıkça yayımlanan denetim rehberleri de dikkate alınarak hazırlanmıştır. HAZIRLAYANLAR: İlköğretim Müfettişleri Başkanı Muammer SESLİ İlköğretim Müfettişleri Başkan Yardımcısı Ö. Soner TERZİ İlköğretim Müfettişi Bayram UYSAL İlköğretim Müfettişi Ahmet ÇELİKKIRAN İlköğretim Müfettişi Erhan BULUT 3

4 ÖNSÖZ Son yıllarda eğitim alanına damgasını vuran en önemli gelişmelerden birisi ilköğretim düzeyindeki öğretim programlarının değişimi olmuştur. İlköğretim müfettişleri, geçmişte olduğu gibi bugün de bu denli köklü bir değişim projesinin uygulanmasında, sürecin daha kolay aşılmasında ve programların hayata geçirilmesinde önemli rol üstlenmişlerdir. Bu bağlamda müfettişlerimiz, başta eğitim ve öğretim sürecini değişime uyarlama olmak üzere öğretmen, yönetici ve diğer eğitim çalışanlarını çağın değişen şartlarına uyumda, her zaman üzerlerine düşen liderlik görevini büyük bir sorumluluk duygusu içinde yerine getirmektedirler. İlimizde denetim, değerlendirme ve rehberlik hizmetlerinin daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamak, kurumsal etkinlik ve verimliliği arttırmak amacıyla hazırlanan İlköğretim Okulları Denetim Rehberi nin tüm eğitim çalışanlarımıza ışık tutması dileğiyle hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür eder, başarılar dilerim. Tacettin YILMAZ İl Milli Eğitim Müdürü 4

5 SUNUŞ Bir örgütün oluşumunda en önde gelen öğelerden birisi, ortak amaçtır. Yönetim, ortak amaçların gerçekleşmesi için, bütün insan ve madde kaynaklarını harekete geçirir. Sistemin girdileri işleme sürecinden geçirilerek, sonuçta bir ürün elde edilir. Üründeki hataların, sapmaların daha oluşmadan saptanması, gerekli önlemlerin alınması ve sistemin geliştirilmesi için denetim alt sistemine gereksinim vardır. Çıktının istenilen nicelik ve nitelikte olması, enerjinin en ussal şekilde kullanılması denetim sayesinde gerçekleşir. Örgütün amacına ulaşabilmesi iyi bir denetim sisteminin oluşturulması ve işletilmesine bağlıdır. Çağdaş yönetim anlayışına göre, çalışanların kendilerini yenilemeleri, karşılaşacakları sorunların çözümüne ilişkin gerekli rehberlik ve mesleki desteği almaları, yeni bilgilerle beslenmeleri denetim yoluyla ve müfettişler tarafından gerçekleştirilmektedir. Yönetim sürecinin en önemli öğesi olan denetim, örgüt içindeki ilişkilerin geliştirilmesi, birlik ve bütünlüğün sağlanması ve alandaki yeniliklerin çalışanlara aktarılması için zorunludur. Denetim örgütlerin yenileşmesi ve gelişmesinde en önemli etkendir. Örgütte yapılan eylemlerin, işlemlerin, örgütsel amaçlardan sapması, örgütü etkisizleştirerek örgütün yaşamasını tehlikeye sokar. Bu açıdan denetim, yönetim sisteminin vazgeçilmez bir alt sistemidir. Yönetim sürecinin denetim basamağı, örgütsel etkililiğin arttırılabilmesi ve örgütün saptanan amaçlarının gerçekleşmesinde en uygun yöntemlerin bulunarak ürünün nitelik ve nicelik bakımından geliştirilmesi amacını güder. Üründe görülen hata ve noksanların giderilmesi karar sürecini etkiler. Denetim, gerekirse kararlarda değişiklik yapılmasını sağlar. Bu durum, örgütsel çabaların denetlenip değerlendirilmesinin daha güç olduğu hizmet örgütü olan eğitim örgütleri için de geçerlidir. Örgüt çalışanlarının amaçları gerçekleştirmedeki başarısını değerlendirme, çalışanların eksikliklerini giderme, mesleğe ve çevreye uyum sağlama, denetim çalışmaları içinde yer alır. Türk Eğitim Sisteminde taşra örgütünde denetim, Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı olarak görev yapan İlköğretim Müfettişleri tarafından yürütülmektedir. Anayasa nın 42. maddesinde yer alan Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılâpları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetimi ve denetimi altında yapılır. ; l739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu nun 56. maddesinde de Eğitim-öğretim hizmetinin, bu Kanun hükümlerine göre Devlet adına yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden Milli Eğitim Bakanlığı sorumludur. hükümleri yer almaktadır. Günümüzde, denetim anlayışındaki değişme ve gelişmeler genel denetim esaslarının yeniden ele alınmasını zorunlu hale getirmiş, bu anlayıştan hareketle, ilimiz genelindeki ilköğretim kurumlarının denetiminde, müfettişlerimize, yöneticilerimize, öğretmenlerimize ve diğer çalışanlarımıza yardımcı olmak ve yol göstermek amacıyla İlköğretim Okulları Denetim Rehberi hazırlanmıştır. Hazırlanan bu denetim rehberinin tüm çalışanlarımıza yararlı bir kaynak olması dileğiyle, başarılar dilerim. Muammer SESLİ İlköğretim Müfettişleri Başkanı 5

6 I.Bölüm II.Bölüm İÇİNDEKİLER GENEL DENETİM ESASLARI A. Denetim 8 B. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanım ve Kısaltmalar 8 C. Denetimler Sırasında Göz Önünde Bulundurulması Gerekli Hususlar 11 D. Teftiş Grup Başkanı ve Müfettişlerin Görevleri Grup Başkanının Görevleri Müfettişin Görevleri Denetim Sonu Değerlendirme Toplantısı 14 RESMİ VE ÖZEL İLKÖĞRETİM OKULLARININ GENEL DENETİMİNDE GÖZÖNÜNDE BULUNDURULACAK VERİ TABANI I. FİZİKİ DURUM Okul Bahçesi Tabelalar Binanın Kullanılması Koridorların Düzenlenmesi Dersliklerin Düzenlenmesi Güvenlik Türk Bayrağı Mevzuatını Uygulama 21 II. EĞİTİM ÖĞRETİM DURUMU 1. Kurullar Rehberlik ve Sosyal Etkinlikler Törenler, Bayramlar, Belirli Gün ve Haftalar Sosyal, Kültürel ve Sportif Etkinlikler Okul Kütüphanesi ve Sınıf Kitaplıkları Toplam Kalite Yönetimi Öğretim ve Planlanması Ders Araç-Gereçlerinin Sağlanması ve Korunması 34 III. BÜRO İŞLERİ 35 IV. ÖĞRENCİ İŞLERİ 36 V. PERSONEL İŞLERİ Atama-Nakil İşlemleri Personelin Görevleri ve Personel Arasında İşbölümü Özlük İşlemleri Sicil ve Disiplin İşlemleri Nöbet İşlemleri Genel Denetim İşlemleri Aday Personelin Yetiştirilmesi Personelin Hizmetiçi Eğitim Gereksinimi 47 Sayfa 6

7 III.Bölüm VI. HESAP VE AYNİYAT İŞLERİ 1. Ücretli Okutulan Dersleri Gösteren Aylık Müfredat Cetvellerinin Hazırlanması, Maaş ve Ücret Bordrolarının 47 Düzenlenmesi 2. Okul Kooperatifleri Anasınıfı Gelir Gider durumu Öğrencilere Yönelik Kurslar Okul Spor Kulüpleri Gelir-Gider İşlemleri Okul-Aile Birliği Sigortalılık İşlemleri (Resmi ve Özel Kurumlarda) Taşımalı İlköğretim Okul Servis Araçları 52 VII. TAŞINIR MAL İŞLERİ Defterler Belge ve Cetveller Taşınırların Giriş ve Çıkış İşlemleri ve Sicil Numarası 53 Verilmesi 4. Taşınırların Sayım İşlemleri 54 VIII.OKUL ÇEVRE İLİŞKİLERİ 55 I.KURUM TEFTİŞ RAPORUNUN YAZILMASI 57 II.İLKÖĞRETİM OKULLARININ TEFTİŞİNDE YARARLANILACAK MEVZUAT 60 7

8 A. DENETİM Denetim I. BÖLÜM GENEL DENETİM ESASLARI Denetim, örgütsel eylemlerin kabul edilen amaçlar doğrultusunda saptanan ilke ve kurallara uygun olarak yürütülüp yürütülmediğinin anlaşılması bir başka ifadeyle planlanan örgütsel amaçlardan sapmayı önlemek için, örgütün işlemesini izlemek ve düzeltmek süreci olarak tanımlanmaktadır. Denetim, kamu sektöründe veya tüzel kişiliği bulunan örgütlerde yapılmakta olan işlerin mevcut mevzuata, uygun olarak yapılıp yapılmadığını, yetkili kimseler tarafından denetlenmesi ve gözetlenmesi süreci olarak tanımlanabilir Bu tanımdan, denetimin bir kamu hizmeti olduğu, kamu yararını gözettiği ve insan davranışını etkilemeye yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Denetim kavramı; (1) Durum saptama, var olan durumu fotoğrafını çekiyormuş gibi ortaya koyma, (2) Değerlendirme (ölçüm sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırıp, yargıya varma), (3) Düzeltme ve geliştirme (Durumun tüm açıklığı ile ortaya konulmasından sonra, hataların düzeltilmesi ve bundan sonraki süreçte yapılacakların planlanması, geliştirilmesi) olarak, bu üç öğenin bileşimi ve çembersel işleyişi şeklinde tanımlanmaktadır. Denetim sonuçları ile beslenemeyen örgütler, yanlışlarını bulup düzeltmede, noksanlarını bilip tamamlamada, sorunlarını farkına varıp çözmede, gereksinimlerini öğrenip gidermede rastlantılara bağlı kalırlar. Denetim bunları rastlantı olmaktan çıkarır, sistemli ve planlı hale getirir Çağdaş yönetimlerde; plânlama, uygulama, denetleme vazgeçilmez etkinlikler olarak kabul edilmekte olup, denetlenmeyen bir yönetimin, kendisini yenilemesi, geliştirmesi ve çağın gereğini yerine getirmesi mümkün değildir. Denetleme; plânlama ve uygulamaların hedefe ulaşıp, ulaşmadığının belirlenmesi, varsa eksik ve sapmaların düzeltilmesi amacıyla yapılır. Yapılan faaliyetlerden istenilen verimin alınması, beklenen fayda ve gelişimin sağlanması, faaliyetlerin başarı ile sürdürülebilmesi, sürekli ve etkili bir denetimle sağlanabilir. B. AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK ve TANIMLAR Amaç: İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilköğretim okulları ile görevlilerinin denetimlerinde uygulanacak esasları belirlemektir. Kapsam: İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilköğretim okulları ile görevlilerini kapsar. Dayanak: Anayasa nın 42. maddesindeki, Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılâpları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetimi ve denetimi altında yapılır. ; l739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu nun 56. maddesindeki, Eğitim-öğretim hizmetinin, bu Kanun hükümlerine göre Devlet adına yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden Milli Eğitim Bakanlığı sorumludur. ; 8

9 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkındaki Kanun; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu nun ll0. maddesindeki, Devlet Memurlarının sicil dosyalarına, müfettişler tarafından verilecek raporlar konulur. ; l702 sayılı Kanun un l6. maddesindeki, İlk ve orta tedrisat muallimlerinin terfilerinde esas kıdemle beraber, vazifelerindeki muvaffakiyetleridir. ; 4357 sayılı İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına, Terfi, Taltif ve Cezalandırmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek Sağlık Ve İçtimai Yardım Sandığı ile Yapı Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair Kanun; 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu nun 1. Maddesindeki, Türkiye dahilindeki bütün müesesat-ı ilmiye ve tedrisiye, Maarif Vekaleti ne merbuttur. ; 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu nun 11. maddesindeki, Kurumlar ve bu kurumlarda görevli personel, Bakanlığın denetimi ve gözetimi altındadır. ; 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu; Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği; Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi; hükümleri denetimin dayanağını teşkil etmektedir. Tanımlar: Genel Denetim: Okulların eğitim-öğretim etkinlikleri ile yönetim çalışmalarının, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre -uygunluk ve verimlilik yönlerinden- durumunun belirlenmesi, görevlilerin iş başında yetiştirilmesi ve göreve yatkınlıklarının artırılması amacıyla periyodik olarak yapılan faaliyetlerin bütünüdür. Başkanlık: İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan İlköğretim Müfettişleri Başkanlığını, Başkan: İlköğretim Müfettişleri Başkanını, Başkan Yardımcısı: Başkana yardımcı olmak üzere görevlendirilen ilköğretim müfettişini, Teftiş Bölgesi: İlimiz teftiş gruplarının hizmet yönünden birbirine benzerlik ve yakınlık gösteren teftiş bölgesini, Teftiş Grubu: İlköğretim müfettişlerinden oluşan gruplardan her birini, Grup Başkanı: Teftiş grubu üyeleri müfettişler arasından, seçimle belirlenerek başkanlığa sunulan iki aday arasından, başkanın önerisi, millî eğitim müdürünün uygun görüşü ve valilik onayı ile görevlendirilen ve hazırlanan yıllık çalışma programına göre teftiş bölgesindeki kurumların rehberlik ve teftişinden sorumlu müfettişi, Alt Grup : Teftiş grubu içinde müfettişlerden oluşan en az iki kişilik grubu. Grup Sorumlusu: Alt grup sorumlusunu, İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu: Valilikçe yürütülen inceleme ve soruşturma raporları ile ön inceleme raporlarını incelemek üzere oluşturulan komisyonu, Müfettiş: İlköğretim müfettişini, Rehberlik: Eğitim-öğretim ile diğer çalışma ve uygulamalarda; kaynakları etkili bir biçimde kullanma ve mevzuata uygunluğunu sağlama, eğitim-öğretim düzeyini artırma 9

10 ve görevlileri bilgilendirme yanı sıra onları hizmet içinde yetiştirmek için yapılan her türlü meslekî yardım, teşvik ve önerileri kapsayan hizmetleri, Mucip/Onay/Olur: Denetim/inceleme/soruşturma için Valilik Makamı nca verilen yazılı emri, Öğretmen Denetimi: Öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyleri ile öğretmenin alan bilgisi, pedagojik formasyonu ve diğer eğitim-öğretim çalışmalarının tespiti için müfettiş tarafından yapılan denetim ve rehberliği, Raportör: Teftiş grubundaki müfettişlerin tespit ve değerlendirmelerine göre rapor yazımını gerçekleştiren müfettişi, Föy: Denetimde görevli müfettişin tespitlerini içeren -raporun yazımında esas alınan ve bilgisayar ortamında hazırlanan- bilgi ve değerlendirmeleri, Genel Denetim Tebliği: Denetimi yapılan okula ait olumlu faaliyetlerin özeti ile önerilerin ayrıntılı olarak belirtildiği kısa raporu, Genel Denetim Raporu: Denetlenen okulların, eğitim-öğretim etkinlikleri ile yönetim çalışmalarına ait tespit ve önerilerin yer aldığı raporu, Yıllık Çalışma Programı: Her grubun kendi teftiş bölgesinde durum ve koşullara göre hazırladığı yıllık çalışma programını, Yıl Sonu Raporu : Her grubun kendi teftiş bölgesindeki çalışma durumunu değerlendiren raporu, Aylık Çalışma Programı: Her grubun kendi teftiş bölgesinde yapacağı çalışmaya ilişkin programını, Yönetici: İlköğretim okullarında görevli müdür, müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı ve müdür yetkili öğretmeni, Diğer Personel: Kurumlarda görevli eğitim öğretim hizmetleri sınıfı dışındaki personeli ifade eder. Kısaltmalar: MEB: Milli Eğitim Bakanlığı. İKY: İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. İMB: İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı. TD: Tebliğler Dergisi. TTK: Talim ve Terbiye Kurulu RG: Resmi Gazete. TKY: Toplam Kalite Yönetimi. OGYE: Okul Gelişim Yönetim Ekibi. ÖEHY: Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. BEP: Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı. YİBO: Yatılı İlköğretim Bölge Okulu. KİK: Kamu İhale Kanunu. 10

11 C. DENETİMLER SIRASINDA GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI GEREKLİ HUSUSLAR alan; Denetimlerde; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu nun 2. maddesinde yer Türk Milletinin bütün fertlerini; Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan, insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek; Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek; İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak; hedefine uygunluk, titizlikle incelenip değerlendirilecektir. Denetimlerde, 1. Müfettişlerin, okullardaki denetim çalışmaları için grup başkanı tarafından yapılacak toplantıya katılmaları ve denetimle ilgili bütün hazırlıklarını bitirmeleri esastır. 2. Denetim öncesi yapılacak toplantıda: İlköğretim Okulları Denetim Rehberi ile mevzuattaki değişiklikler gözden geçirilerek denetime başlanacaktır. 3. Genel denetim çalışmaları, grup başkanının yapacağı iş bölümü esasları içerisinde sürdürülecektir. 4. Grup başkanının herhangi bir nedenle görevinden ayrılması halinde, belirleyeceği bir müfettiş grup başkanlığı görevini üstlenecektir. 5. Denetimlerde her müfettiş; kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge ve emirler doğrultusunda hareket etmekle yükümlü olup, bunların doğru uygulanıp uygulanmadığının takip ve kontrolünden sorumludur. 6. Denetim gruplarınca veya müfettişlerce belirlenen ve İl Milli Eğitim Müdürlüğüne iletilmesinde yarar görülen hususlar, grup başkanlığınca yazılı olarak sunulacaktır. 11

12 7. Genel denetimlerde; yönetici, öğretmen ve diğer görevlilere her bakımdan rehberlikte bulunulacak, iş başında yetişmeleri ve eksiklerini zamanında gidermeleri konusunda yardımcı olunacaktır. 8. Denetimler sırasında, teftişin teamül ve ilkelerine uyulacaktır. Müfettişler arasındaki iş bölümü grup başkanı tarafından yapılacaktır. 9. Çalışmaları müfettişler tarafından görülmeyen öğretmen bırakılmaması için, ders denetimi yapılamayan öğretmenlerin de eğitim-öğretim çalışmalarına ait dokümanları denetim grubundaki müfettişlerce incelenecektir. 10. Genel denetim öncesinde, ilköğretim kurumları ile ilgili mevzuat grupça gözden geçirilip kuruma hazırlıklı olarak girilmesi sağlanacak, karşılaşılan önemli sorunların çözümünde grup başkanı ile temas kurulacaktır. 11. Denetim sırasında belirlenen noksan ve yanlışların, eğitim-öğretimi olumsuz yönde etkileyecek kapsamda olması ve bu hususlarda ilgililerin kayıtsızlığı yanında, kusurlu-kasıtlı davranışları olduğunun belirlenmesi halinde, grup başkanı bilgilendirilerek gerekli yasal işlem başlatılacaktır. 12. Okulu daha yakından tanımak, sorunları belirlemek ve çözümünde düşüncelerini dikkate almak amacıyla, okul-aile birliği temsilcileri; okul meclisi üyeleri ve diğer öğrencilerle-velilerle imkânlar ölçüsünde görüşülecektir. 13. Okulların bir önceki genel denetim raporunda/tebliğinde belirtilen noksanların yerine getirilip getirilmediği mutlaka incelenecek, gerekli görülmesi halinde de yasal işlem başlatılacaktır. 14. Denetimler esnasında tespit edilen ve giderilmesi mümkün olan eksiklerin denetim süresinde tamamlanması sağlanacak, bunlara raporda yer verilmeyecektir. 15. Denetimleri sırasında, ödüllendirilmesi düşünülen yönetici, öğretmenlere ve diğer personele bu durum ima yoluyla da olsa açıklanmayacaktır. 16. Öğretmen denetimleri sonunda denetimi yapılan öğretmenlerle (Zümre veya şube öğretmenleri olarak) müfettişlerince, genel denetim sonrasında da grupça genel denetim sonu toplantısı düzenlenecektir. Toplantılarda yapılacak açıklamalar mevzuata dayandırılacak, eğitim biliminin gelişen terminolojisinin kullanılmasına özen gösterilecek, tartışmaya yol açacak ifadelerden kaçınılacak, özellikle öğretmenlerin eğitim-öğretim hakkındaki görüşlerini açıklamalarına fırsat verilecek ve toplantılar mümkün olduğunca kısa sürede bitirilecektir. 17. Toplantılarda mümkün olduğu takdirde teknolojik imkanlardan yararlanılacaktır. 18) Öğretmenler ile aday öğretmenlerin teftişi en az iki ders saati içinde yapılacaktır. 12

13 D. TEFTİŞ GRUP BAŞKANI VE MÜFETTİŞLERİN GÖREVLERİ 1- Grup Başkanının Görevleri Grup başkanının görevleri şunlardır. a) Denetim, rehberlik ve işbaşında yetiştirme, inceleme, araştırma ve soruşturma işlemleri ile ilgili grup üyeleri arasında iş bölümü ve işbirliği yapmak; işlerin zamanında, düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak. b) Grubun çalışmaları ile müfettişlerin görev sırasındaki davranışları hakkında Haziran ve Aralık ayı içinde başkana rapor vermek. c) Bölgesinin eğitim ve öğretimi hakkında öğretim yılı ortasında ve sonunda grup üyeleri ile birlikte genel durum raporu hazırlamak ve başkanlığa sunmak. d) Rehber müfettiş ile birlikte müfettiş yardımcıları hakkında altı ayda bir görev başında yetiştirme eğitimi, İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı Yönetmeliği'nin 3 numaralı ekinde yer alan İlköğretim Müfettiş Yardımcısının Görev Başında Yetiştirme Eğitimi Değerlendirme Formunu doldurarak başkanlığa sunmak. e) Grubu temsil etmek ve yönetmek, gidilen kurumda grubun çalışabileceği bir bölümün düzenlenmesini sağlamak, grubun bir üyesi olarak başkanlık görevini aksatmayacak biçimde rehberlik ve teftiş yapmak. f) Başkanlıkça grubuna verilen kurumlara ilişkin istatistikî bilgiler ile bölge onayına dayalı olarak yıllık ve aylık çalışma programlarını grup üyeleri ile birlikte hazırlayarak başkanlığa sunmak. g) Grup başkanının bulunmadığı durumlarda, grup başkanlığını yürütmek üzere grup sorumlusu müfettişi belirlemek ve başkanlığa bildirmek. h) Grubun ve teftiş bölgesindeki yönetici ve öğretmenlerin toplântılarına başkanlık etmek yada bu görevi yürütmek üzere bir müfettiş veya bir müfettiş yardımcısını görevlendirmek. ı) Grup üyeleri ile birlikte bölgesinde eğitim öğretimi geliştirmeye yönelik inceleme ve araştırma yapmak. j) Yönetici ve öğretmen teftiş formlarını onaylayarak, kurum teftiş raporları ile birlikte başkanlığa sunmak. k) Yapılan denetim sonucunda eğitim bölgesi veya yerleşim alanı bazında üstün başarılı olarak belirlenen kurumlar ile teftiş bölgesine giren yönetici ve öğretmenleri ödüllendirmek üzere başkanlığa öneride bulunmak. 2- Müfettişin Görevleri; Müfettiş, a. Denetimlerde rehberliği ön planda tutar. Farklı yorumlara neden olabilecek yaklaşım ve tutumlar ile yönetici, öğretmen ve personeli rencide edici söz ve davranışlardan kaçınır. b. Denetimlerde, çalışmaların mevzuata uygunluğunu kontrol eder. Ders denetimi sırasında tespit ettiği özellik arz eden hususları grup başkanına bildirir. c. Millî birlik ve bütünlüğümüzün temel unsurlarından biri olarak Türkçenin, eğitimin her kademesinde doğru ve etkin kullanılması hususunda gerekli duyarlılığı gösterir. Okullardaki tüm görevlilerin de bu duyarlılığı göstermelerine katkıda bulunur. 13

14 d. Denetim sırasında, okulun; kuruluş amacına uygun işlevlerini yerine getirip getirmediği, çevrenin bir kültür-sanat merkezi konumuna gelip gelmediği, öğrencilere bulundukları sınıf seviyesine uygun bilgi-beceri ve davranışları kazandırıp kazandırmadığı, sosyal ve kültürel etkinliklerinin yeterli olup olmadığı hususları ile ilgili tespitlerini yapar ve grubun bu konularda kanaate ulaşmasına. e.gözlenen davranışlarla ilgili olarak gerektiğinde öğretmen ve öğrencilere soru sorulacak, açıklama yapılacak, bilgi ve belge istenebilecektir f. Denetlediği sınıflarda tespit ettiği hususlarla ilgili bilgileri içeren föyü raportöre verir. g. Denetlediği öğretmenler için Öğretmen Teftiş Formu düzenler. Çalışmalarında ÇOKİYİ derecede başarılı bulunan ve emsallerine göre üstün başarı gösterenler hakkında, Millî Eğitim Bakanlığı Personeline Takdir ve Teşekkür Belgesi Verilmesine İlişkin Yönerge esasları dahilinde ödüllendirilme teklifi getirebilir. 3-Denetim Sonu Değerlendirme Toplantısı a) Genel denetimler sonunda, okulda yönetici ve öğretmenlerin katılımıyla değerlendirme toplantısı düzenlenir. b) Toplantı gündemi denetim grubu tarafından hazırlanır. Açıklamalar belirlenen sözcü veya sözcüler tarafından yapılır. c) Toplantıda, okulda yapılan çalışmalar bir bütün olarak ele alınıp değerlendirilir. Öncelikle tespit edilen olumlu hususlar belirtildikten sonra, denetlenen bölümlerle ilgili sorunlar ve çözüm önerileri açıklanır. Konuşmalar esnasında, her türlü müşahede ve tespitin grupça yapılmış olduğu hissettirilir. Kişisel nitelik taşıyan, toplantı ile ilgisi bulunmayan konulara girilmez. Eğitim-öğretim ve yönetim konuları dahilindeki düşünce ve önerileri belirtmek üzere öğretmen ve yöneticilere de söz verilir. Belirtilen düşünce ve önerilerden intikal ettirilmesinde fayda görülenler ilgili birime ulaştırılmak üzere, raporun ilgili bölümüne yazılır. Tüm bölümlerin denetiminde, yapılan çalışmaların Millî Eğitimin Genel Amaçları ile Okulun Kuruluş Amacı nı gerçekleştirecek yeterlikte olup olmadığı göz önünde bulundurulacaktır. 14

15 II. BÖLÜM RESMİ VE ÖZEL İLKÖĞRETİM OKULLARININ GENEL DENETİMİNDE GÖZÖNÜNDE BULUNDURULACAK VERİ TABANI 1-FİZİKİ DURUM Bu bölümün denetiminde; Eğitim ortamlarının ihtiyaca cevap verebilecek özellikte olup olmadığı incelenecek; noksanların denetim süresi içerisinde giderilmesine çalışılacak; eğitim ortamlarının iyileştirilmesi yönündeki çalışmaların toplam kalite anlayışı içerisinde ele alınıp alınmadığına bakılacaktır. 1. Okul Bahçesi a) Okul çevre duvarı bulunur (MEB İMB Rehberlik ve Teftiş Yönergesi Madde: 17/a-6). b) Bahçede oyun alanları düzenlenir (İKY Madde: 153). c) Bahçede ağaçlandırma yapılır, bahçesi uygun okullarda uygulama bahçesi düzenlenir (222 Sayılı Kanun Madde: 62-68, İKY Madde: 154). * Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim etkinliklerinin sağlıklı ve iyi bir ortamda gerçekleştirilebilmesi için oyun alanı ile bahçenin bulunması ve amacına uygun olarak düzenlenmesi esastır. Düzenlemeler eğitim öğretimin olmadığı zamanlarda yapılır. Bu düzenleme yapılırken; trafik eğitim pisti, kum havuzu, bahçe oyun araçları, ayrıca çocukların fen ve doğa çalışmaları yapabilmeleri için yeterli toprak alan bulundurulmasına özen gösterilir (Okulöncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği, Madde: 54). Oyun alanları ve bahçe düzenlemelerinde ayrıca, MEB Talim ve Terbiye Kurulunun 10/08/2006 tarih ve 339 sayılı Kararıyla kabul edilen ve Öğretim Yılından itibaren uygulamaya konan Aylık Çocuklar İçin Okulöncesi Eğitim Programı nın Oyun Alanları ve Bahçe Düzenlemesi başlıklı bölümü esas alınır. d) Okul binasındaki ve bahçesindeki bölümlerin (222 sayılı Kanun, Madde: 81) varsa lojmanların kullanılma durumlarına bakılır (222 Sayılı Kanun Madde: 87, İKY Madde: 155). e) Okul bahçesinde Atatürk büstü bulunur; bakım ve koruması yapılır (1928 sayılı TD, 14/01/1981 gün ve sayılı genelge). f) Okul bahçesinde bayrak direği bulunur; direk, maden ya da ağaçtan yapılmış olur (Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 6-7). g) Eğitim Kurumlarında kullanılan zil seslerine ilişkin Bakanlığın 3 Haziran 2008 tarih ve 2008/30 sayılı genelgesine uyulur. 2. Tabelalar (Milli Eğitim Bakanlığı Kurum Tanıtım Yönetmeliği, Madde:5, 6, 7; MEB Kurum Tanıtım Kılavuzu): a) Tabelalara binaların ana giriş kapısının sol yanında yer verilir. b) Tabelalar, yaklaşık 50 metre uzaklıktan okunabilecek netlikte, ebatları binanın büyüklüğü ile orantılı ve mimari özelliğine uygun, iklim şartlarına dayanabilir malzemeden, ışıklı veya ışıksız olarak yapılır. c) Kurum tabelası; mavi zemin üzerine siyah renkte temel büyük harflerle Türkçe yazılır. 15

16 d) Kurum tabelasında il, ilçe adlarından sonra gelmek üzere kurumun ismi yer alır. e) Özel okul tabelalarında, okulun isminin önünde "özel" ifadesine yer verilir. f) İl, ilçe ve kurum adı, kılavuzdaki örneklerde gösterildiği gibi logonun sağında yer alır. g) Tabelalarda logo ve yazı dışında başka unsurlara yer verilmez. h Kurumlarının yerleşimindeki; birimi, bölümü, katları gösteren yönlendirme tabelaları yönetmelik ve kılavuza uygun olarak düzenlenir. ı) Adlandırma tabelaları olarak ifade edilen tabelalar, yönetmelik ve kılavuzda belirtilen standartlara uygun olur. j) Yerleşke özelliği taşıyan kurumların bahçe girişinin uygun bir yerine kurumun bölüm ve birimlerini belirten yerleşim planı konulur. k) Yerleşke özelliği taşıyan kurumların ana giriş ( bahçe) kapısında kullanılan tabelaların zemin rengi yerleşim bünyesinde bulunan kurumların renklerinden birisi olarak o kurum tarafından belirlenir veya Bakanlığın tabela renginde düzenlenir. l) MEB Kurum Tanıtım Yönetmeliği ile MEB Kurum Tanıtım Kılavuzu uygulamalarında, MEB Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 30/03/2007 tarih ve 2007/28 sayılı Genelgesi de dikkate alınır. 3. Binanın Kullanılması a) Kurumda, projesine göre dershaneler, işlik, laboratuvar, teknoloji derslikleri, kütüphane, müze, mutfak ve yemek odası, çok amaçlı salon, müdür odası, müdür yardımcıları odası, öğretmenler odası, rehberlik servisi, memur ve hizmetli odaları, kooperatif, kantin, koridor, depo, tuvalet, lavabo gibi yerler bulunur imkanlar ölçüsünde projesine uygun olarak kullanılır. Okulda binanın onaylı bir yerleşim projesi bulundurulur. Yapılacak her türlü tadilat ve proje değişikliği valilik onayına bağlanır(iky Madde: 144, MEB İMBY, Madde: 43/b-10). Derslikler, MEB. TTK. Başkanlığının 17/08/2006 / 8738 sayılı yazıları gereğince imkanlar dahilinde öğretmen/branş dersliği şeklinde düzenlenir. * Ders Araçları Odasının Düzenlenmesi: Öğretim programlarında belirtilen ders araç ve gereçleri için ayrı bir oda düzenlenir ve kullanılmaya hazır tutulur. Bu işe ayrılacak odası bulunmayan okullarda bu amaçla uygun bir yer ayrılır (İKY Madde: 150). * Okul Müzesinin Düzenlenmesi: Şartları oluşmuşsa, okulda, bir müze kurulur (MEB Okul Müzeleri Yönergesi, Madde: 11, TD:2218). Okul müzesi için bir oda ayrılır. Bunun mümkün olmadığı okullarda ders araçları odası veya okul kütüphanesi okul müzesi olarak da kullanılabilir (İKY Madde: 150). * Yatılı ve Pansiyonlu Okullarda; ilave olarak yatakhane, revir, yemekhane, mutfak, bulaşık yıkama yeri, banyo-duş ve lavabolar, çamaşırhane, depo, ambarlar, etüt salonları ve garaj gibi bölümler bulunur (MEB İMB Rehberlik ve Teftiş Yönergesi, Madde: 17/a-1). Bu bölümlerin oluşturulması için fiziki koşullar zorlanır. Bölümlerin amacına uygun kullanılması, ihtiyacı karşılar nitelikte olması ve uygun donanım ile ekipmanların bulundurulmasına dikkat edilir.(iky Madde: 145, 150, MEB İMB Rehberlik ve Teftiş Yönergesi Madde: 17/a-1). Bu bölümlerin gereksinimleri karşılama durumu değerlendirilir. * Özel Okullarda: Bunlara ilave olarak; 16

17 Okul öncesi eğitim kurumlarında MEB Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 17/11/2004 tarih ve sayılı yazısı eki Özel Öğretim Kurumlarına Ait Standartlar Yönergesi nin 22. Maddesinde sayılan bölümler zorunludur. Yine bu bölümlerin donanımları ile ders araçları da aynı yönergenin maddelerinde sayılanlara uygun olmalıdır. İlköğretim okullarında ise anılan yönergenin 7-21, ve maddelerdeki bölümler ve donanımı ile ders araç gereçleri bulundurulur. Özel öğretim kurumları binalarında her katta onaylı yerleşim planı bulunur ve yerleşimde izin almadan değişiklik yapılamaz (Özel Öğretim Kurumlarına Ait Standartlar Yönergesi, Madde: 7). Ancak, genel kontenjanda değişiklik olmamak şartıyla yerleşim planı değişikliklerinde inceleme raporu düzenlenmeyip, Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi hükümleri de dikkate alınarak özel öğretim kurumu müdürlüğünce yapılır. Değişiklik yapılan yerleşim planının bir örneği il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne gönderilir (MEB Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 28/04/2005 tarih ve 2005/31 sayılı Genelgesi). b) Kurumun fiziki yapısında yapılan tadilatlar için izin alınır (MEB İMB Rehberlik ve Teftiş Yönergesi Madde: 17/a-3, Devlet Binaları Bakım Onarım ve İşletme Yönetmeliği Madde: 7, 13/01/1984 tarih ve 173 sayılı Onarım ve Tadilat Teklifleri konulu 1984/10 sayılı Genelge). c) Okul yönetimince öğretim yılı başında, uygulanabilecek nitelikte bir temizlik planı yapılır; plan yapılırken okulun var olan işgücü potansiyeli ve yapılacak hizmetler dikkate alınır ve günlük, haftalık, aylık, yarıyıl ve yaz tatilinde yapılacak işler ayrıntılı bir şekilde gösterilir. Binanın genel temizliği mesai saatleri dışında yapılır (Temizlik Rehberi 2092 sayılı TD). * Okullarda su tesisatının sağlam olmasına dikkat edilir. Suyun kesilmesi halinde veya su tesisatı bulunmayan okullarda temizlenmesi kolay, kapağı sağlam musluklu kaplarda su bulundurulur (İKY Madde: 152). d) Okul müdürlüğünce 4207 ve 5727 sayılı yasalar gereğince ilgili bölümlere sigara içilmez levhası asılır ve kurum bünyesinde sigara içilmez. e) Öğrencilerin sağlıklarının korunması amacıyla; depo, mutfak, yemekhane, kantin ve büfeleri ile ilköğretim okullarında uygulanan beslenme saatlerinde, MEB Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığının Besinlerle Bulaşan Hastalıklar konulu, 06/05/2000 tarih ve 2000/60 sayılı genelgesinde belirtilen önlemler alınır. Yine Bakanlığımızın Okul Kantinlerinin Denetimi ve Uyulacak Hijyen Kuralları konulu 17/04/2007 tarih ve 2007/33 sayılı genelgesi uyarınca kantin, kafeterya, büfe, çay ocağı vb. yerlerin taşıması gereken, gıda güvenliği ve hijyen şartları genel kuralları, çalışanlarla ilgili kurallar okul müdürünün kendisi veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının başkanlığında kurulacak bir komisyon tarafından ayda en az bir kez Okul Kantini Denetim Formu na uygun olarak denetlenir. 4. Koridorların Düzenlenmesi a) Atatürk Köşesi; * Atatürk ün hayatını, inkılaplarını yansıtacak ve anlamlı bir kompozisyon oluşturacak şekilde olmalı ve zamanla geliştirilmelidir (İKY Madde: 148). * Atatürk köşelerinde Türk Bayrağı bulundurulur (Türk Bayrağı Tüzüğü Madde: 20). 17

18 b) Okul koridorlarında Atatürk'ün eğitim ve diğer konularla ilgili düşüncelerini açıklayan söz, yazı ve resimlerle Talim ve Terbiye Kurulunca önerilmiş Türk büyüklerine ait resimler ile Türk tarih ve kültürüne ait levhalar ve haritalar, eğitici ve sanat değeri olan resimler, saat ve takvim ile okul gazetesi bulundurulur. Öğrencilerin; resim, şiir, kompozisyon gibi etkinlikleri ile tiyatro, müzik, halk dansları, bayram törenleri ve kutlama günlerine ait çekilmiş fotoğrafları okul koridorlarındaki panolarda uygun sürelerde sergilenir. (İKY Madde:149). * Bakandan başlamak üzere genel müdür, vali, kaymakam, bölge müdürü, il müdürü, ilçe müdürü gibi sıralı amirlerin veya kurumun eski yöneticilerinin fotoğrafları kurum binasına asılamaz (Başbakanlığın 2004/26 sayılı Genelgesi, 01/12/2004 tarih ve sayılı RG). c) Öğrencilerin; resim, şiir, kompozisyon gibi etkinlikleri ile tiyatro, müzik, halk dansları, bayram törenleri ve kutlama günlerine ait çekilmiş fotoğrafları okul koridorlarındaki panolarda uygun sürelerde sergilenir (İKY Madde: 149). d) Okul Gazetesi bulundurulur (İKY Madde:149). Çıkarılacak okul gazetesinde MEB İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinin 24. maddesindeki esaslara uyulur. e) Şeref köşesi hazırlanır (Okulun, tanıtımı, aldığı ödülleri, okulun yetiştirdiği Türk büyükleri, varsa okula ismini veren / yaptıran kişiye ait bilgileri içeren resim ve yazılar) (MEB İMB Rehberlik ve Teftiş Yönergesi Madde : 5/1-c, 17/a-7). * Okulda uluslar arası dereceye girmiş öğrencilerin bulunması durumunda, bunların resimleri, özgeçmişleri, dereceye girmiş oldukları yarışmalarla ilgili bilgi, belge ve fotoğraflar, şeref köşesinde sergilenir (Uluslar Arası Yarışmalarda Dereceye Giren Öğrencilerin Ödüllendirilmesi Hakkında Yönerge, Madde: 6/c, Kasım 1998 tarih ve 2494 Sayılı TD). f) İlkyardım dolabı ve çantası bulundurulur (İKY Madde: 139/f) ve standardı sağlanır (2520 Sayılı TD). g) Müze kurmak için şartlar oluşmamışsa Okul Tarihçesi köşesi hazırlanır (MEB Okul Müzeleri Yönergesi, Madde: 11, 2218 Sayılı TD). 5. Dersliklerin Düzenlenmesi. Dershanede öğrenci sayısına göre sıra ve masa bulundurulur. Sıralar, öğrencilerin yaşları, fiziki gelişmeleri ve çalışma şekline göre yerleştirilir. Dershanelerde yazı tahtasının üst kısmına Atatürk'ün portresi, onun üstüne ay yıldız sağa bakacak şekilde Türk Bayrağı, Atatürk'ün portresinin duruşuna göre sağına İstiklal Marşı, soluna Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi asılır. Öğretim yılı süresince öğrenci-öğretmen iş birliği ile geliştirilen ve güncelleştirilen Atatürk Köşesi oluşturulur. Sınıf seviyesine ve programa uygun ders araçları bulundurulur. Gerektikçe kullanılan araçlar, çalışma sonucunda yerine kaldırılır. Millî bayramlar, belirli gün ve haftalarda okullarda süsleme yapılır. Dersliklerde duyuru ve öğrenci etkinlikleri panosu yer alır (İKY Madde; 145). Ayrıca; a) Bütün dersliklerde sınıf kitaplıklarının bulunması gerekir (İKY Madde:146). 18

19 b) Dersliklerde bulunan dayanıklı taşınırlar, Taşınır Mal Yönetmeliğinin 8 numaralı eki Dayanıklı Taşınırlar Listesi ne yazılarak, ilgili derslik sorumlusuna Devir Kurulu tarafından devredilir ve anılan liste bulunduğu yere asılır (Taşınır Mal Yönetmeliği, Madde: 10/ç, 33). c) Anasınıfı eğitim ortamlarında evcilik, fen ve doğa, sanat, blok, kitap, müzik, kukla vb. köşeler mutlaka oluşturulur (Okul Öncesi Eğitim Programı, Eylül 2006 tarih ve 2588 sayılı TD). 6. Güvenlik a) Sivil Savunma Tedbirleri (Sivil Savunma ile ilgili Mükellefiyet, Tahliye ve Seyrekleştirme, Planlama ve Diğer Hizmetler Tüzüğü Madde 62, Kamu Binaları, Daire ve Müessesler İçin Sivil Savunma Kılavuzu Madde 112, Binalarının Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 19/12/2007 tarih ve sayılı RG). Anılan tüzük ve kılavuza göre personel sayısı 100 den az olan kurumlar Sivil Savunma planı hazırlamazlar. Bu kurumlar Sivil savunma Tedbir Planı hazırlar ve Mahalli Mülki Amirlerine onaylatırlar. İstendiği taktirde planın bir örneğini İl Milli Eğitim Müdürlüğüne ve İl ve İlçe Sivil Savunma Müdürlüklerinde muhafaza edilmek üzere gönderirler. Bu planlar Bakanlığa gönderilmez. Hazırlanan Tedbir Planının yürütülmesini, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 128. Maddesi hükmüne göre oluşturulmuş olan ekipler gerçekleştirir. Ayrıca sivil savunma ekipleri kurulmaz (MEB Savunma Sekreterliğinin 11/07/2000 tarih ve 2000/836 sayılı yazısı). b) Yangından Korunma Önlemlerinin Alınması (Binalarının Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 19/12/2007 tarih ve sayılı RG). Yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından, itfaiye araçlarının yapıya kolayca yanaşmasını sağlamak üzere, yapıların ana girişine ve civarına park yasağı konulması ve bu hususun trafik levha ve işaretleri ile gösterilmesi şarttır. (Madde: 7/3). Çatı aralarında kolay alevlenici, parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurulamaz. Isıtma, soğutma, haberleşme ve iletişim alıcı ve verici elektrikli cihazlarının çatı arasına yerleştirilmesi gerektiği takdirde, elektrikli cihazlar için, yangına dayanıklı kablo kullanılması ve çelik boru içerisinden geçirilmesi gibi, yangına karşı ilave tedbirler alınarak yetkili kişiler eliyle ilgili yönetmeliklere uygun elektrik tesisatı çekilebilir. Çatı giriş kapısı devamlı kapalı ve kilitli tutulur. Çatıya bina sahibi, yöneticisi veya bina yetkilisinin izni ile çıkılabilir. Çatı araları periyodik olarak temizlenir(madde 61). Kazan dairesinde en az 1 adet 6 kg lık çok maksatlı kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı ve büyük kazan dairelerinde en az 1 adet yangın dolabı bulundurulur. (Madde 54) Taşınabilir söndürme tüplerinin tipi ve sayısı, mekânlarda var olan durum ve risklere göre belirlenir. Buna göre; a) A sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu, b) B sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli veya köpüklü, c) C sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli, d) D sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, kuru metal tozlu, söndürme tüpleri bulundurulur. 19

20 e) Düşük tehlike sınıfında her 500 m 2, orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfında her 250 m² yapı inşaat alanı için 1 adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg lık yangın söndürme tüpü bulundurulması gerekir. f) Otoparklarda, depolarda, tesisat dairelerinde ve benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme tüpü bulundurulması mecburidir. g) Söndürme tüpleri dışarıya doğru, geçiş boşluklarının yakınına ve dengeli dağıtılarak, görülebilecek şekilde işaretlenir ve her durumda kolayca girilebilir yerlere, yangın dolaplarının içine veya yakınına yerleştirilir. Söndürme tüplerine ulaşma mesafesi en fazla 25 m olur. h) Taşınabilir söndürme tüpleri için, söndürücünün duvara bağlantı asma halkası duvardan kolaylıkla alınabilecek ve zeminden asma halkasına olan uzaklığı yaklaşık 90 cm yi aşmayacak şekilde montaj yapılır. ı) Arabalı yangın söndürücülerin TS EN 1866 ve diğer taşınabilir yangın söndürme tüplerinin TS 862- EN 3 kalite belgeli olması şarttır. j) Yangın söndürücülerin periyodik kontrolü ve bakımı TS standardına göre yapılır. Söndürücülerin bakımını yapan üreticinin veya servis firmalarının Sanayi ve Ticaret Bakanlığının dolum ve servis yeterlilik belgesine sahip olması gerekir. Servis veren firmalar, istenildiğinde müşterilerine belgelerini göstermek zorundadır. Söndürme tüplerinin altı ayda bir kontrol edilmesi, yıllık genel bakımlarının yapılması, standartlara uygun toz kullanılması ve dört yıl sonunda tozunun değiştirilmesi şarttır. k) Binalara konulacak yangın söndürme tüplerinin cinsi, miktarı ve yerlerinin belirlenmesi konusunda, gerekirse mahalli itfaiye teşkilatının görüşü alınabilir. (Madde: 99). Alarm sistemi oluşturulur. Kaçış yolları oluşturulur ve işaretlerle gösterilir (Madde: 31). Yıldırımdan korunma tesisatı yapılır (Madde: 64). Kurumdaki personelden söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekipleri kurulur, eğitilir ve zaman zaman tatbikat yapılır (Madde: 126,127, 128). Bacalarla ilgili işlemler anılan yönetmeliğin 58. maddesindeki açıklamalara uygun yürütülür. Her türlü binada, elektrik iç tesisatına ilişkin kuvvetli akım kolon şeması bulunacak ve elektrik planları, ana tabloya en yakın yerde camlı bir dolap içinde muhafaza edilecektir (Madde: 67). Doğalgazla çalışan kazanı olan kurumlarda ilgili yönetmeliğin 55.maddesindeki açıklamalar dikkate alınacaktır. Gece bekçisi veya nöbetle gece bekçiliği yapan hizmetli, nöbeti süresince okul bina ve eklentilerinin güvenliğini sağlar.bu görevleri yaparken müdüre, ilgili müdür yardımcısına, nöbetçi öğretmene karşı sorumludur.hizmetli sayısı iki ve daha az olan okullarda gece bekçiliği görevi yürütülmez. Durum en yakın emniyet birimine 6 ayda bir yazılı olarak bildirilir (İKY, Madde: 89). Deprem anında düşüp tehlike yaratabilecek eşya ve araçlar sabitlenir (MEB Deprem Kılavuzu). c) Baz istasyonları (Çevre Bakanlığının 11/05/2000 tarih ve 2000/11 sayılı Elektromanyetik Kirlilik konulu Genelgesi). Okul binasında ve çevresinde baz istasyonlarının kurulmasına müsaade edilmez ve binanın yakın çevresinde baz istasyonu varsa, durum ilgili yerlere bildirilir. 20

21 7. Türk Bayrağı Mevzuatını Uygulama (2893 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu 24/09/1983 tarih ve Sayılı RG., Türk Bayrağı Tüzüğü, 17/03/1985 tarih ve Sayılı RG). a) Bayrak, Türk Bayrağı Kanunu ve Tüzüğüne uygun olur (Türk Bayrağı Kanunu, Madde: 2, Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 3, 4, 5). b) Aynı alanda birden çok binaya yerleşmiş bulunan kamu kurum ve kuruluşlarında tek Bayrak çekilir. Ayrı alanlarda birden çok binaya yerleşmiş kamu kurum ve kuruluşlarında ise her binaya Bayrak çekilir. Birden çok kamu kurum ve kuruluşunun bulunduğu bir binaya mülki idare amirinin belirlediği kurumca tek Bayrak çekilir (Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 15/A) c) Göndere çekilecek Bayrak okul (kurum) müdürünün odasında düzgün katlanmış (Bayrağın katlama biçimi için bkz. Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 21/A) temiz beyaz bir örtü içerisinde camlı bir dolapta muhafaza edilir (MEB Bayrak Törenleri Yönergesi, Madde:10). d) Yırtılmış, eskimiş, rengi solmuş bayraklar kullanılmaz (Türk Bayrağı Kanunu, Madde: 7, Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 26). e) Sürekli çekili kaldığı yerlerde Bayrak, bakım, onarım ve yenisiyle değiştirilmesi için sabah veya akşam alacakaranlık zamanında törensiz olarak indirilir ve çekilir (Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde: 8). f) Bayrak, Türk Bayrağı Tüzüğünün 21. Maddesi ile Türk Bayrağı Kanununun 6. Maddesinde belirtilen yerler dışında, örtü amacıyla kullanılamaz (Türk Bayrağı Tüzüğü, Madde 21, 26, Türk Bayrağı Kanunu, Madde 6). g) Türk Bayrağı, gönderde, sürekli çekili kalır (Türk Bayrağı Kanunu Madde: 3, Türk Bayrağı Tüzüğü Madde: 8/G). h) Yırtılmış, eskimiş, solmuş bayraklar ilçelerde Kaymakamlıklara, illerde Valiliklere teslim edilir; Kaymakamlıklarca toplanan bayraklar, valiliklerine teslim edilir (Türk Bayrağı Tüzüğü Madde: 38, Eskimiş, Solmuş, Yırtılmış ve Kullanılamayacak Duruma Gelmiş Bayrakların Yok Edilmesi Usul ve Esaslarını Gösterir Yönetmelik, Madde: 5, 6 08/06/2001 tarih ve sayılı RG). ı) Türk Bayrağı Kanunu ve Türk Bayrağı Tüzüğüne aykırı fiiller Türk Ceza Kanununun 300. Maddesi uyarınca cezalandırılır. II. EĞİTİM-ÖĞRETİM DURUMU Bu bölümle ilgili çalışmaların denetiminde; eğitim-öğretim faaliyetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi; öğrencilerin yetiştirilmesi ve yönlendirilmesi; öğrencilerin ilgi ve yetenekleri geliştirilerek, onlara gerekli bilgi, beceri, davranış ve birlikte iş görme alışkanlığı ile güven ve sorumluluk duygusu kazandırılması suretiyle hayata hazırlanmaları; kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğunu paylaşacak, millî birlik ve bütünlük içinde ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmaya katkıda bulunacak ve nihayet toplumun seçkin bir ortağı olma gururunu duyacak şekilde yetiştirilmeleri; eğitim-öğretim faaliyetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi, düzen ve disiplin içinde öğrencilerin yetiştirilmesi ve yönlendirilmesi yanı sıra okulun, bulunduğu yörenin bir 21

22 kültür merkezi konumuna getirilmesi ve il-ilçe genelindeki etkinliklerine katılmaları yönündeki çalışmaların yeterli olup olmadığı hususları dikkate alınır. 1. Kurullar a) Öğretmenler Kurulu Öğretmenler kurulu, okul müdürünün başkanlığında müdür yardımcıları ile bütün öğretmenler ve okul rehber öğretmenleri ile ilköğretim kurumunun özelliği dikkate alınarak kurumda görevli uzman ve usta öğreticilerden oluşur. Müdürün bulunmadığı zamanlarda öğretmenler kuruluna varsa müdür başyardımcısı, yoksa görevlendireceği müdür yardımcılardan biri başkanlık eder. Öğretmenler kurulu; ders yılı başında, ikinci dönem başında, ders yılı sonunda ve okul yönetimince gerek duyulduğunda toplanır (İKY Madde: 94). Kurulun toplantı günleri ve gündemi, müdür tarafından iki gün önceden yazılı ve imza karşılığı ilgililere duyurulur. (İKY Madde: 94). Öğretmenler kurulu toplantılarında alınan kararlar tutanakla tespit edilir ve toplantıya katılanlar tarafından imzalanır, katılmayanlar tutanakta belirtilir. Tutanakların aslı, toplantı tutanakları dosyasında saklanır. Alınan kararlar, karar defterine yazılır. Uygulanmak üzere yönetici ve öğretmenler tarafından imzalanır (İKY Madde: 94). Anılan yönetmeliğin 94. Maddesinde belirtilen konular görüşülür. Buna ilave olarak; * Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yürütme Komisyonu üyeliğine; Sınıf/Şube rehber öğretmenlerinden her sınıf seviyesinden bir öğretmenin seçimi yapılır (MEB Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği Madde: 45). * Öğretmenlerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda sosyal etkinliklerle ilgili danışman öğretmenler, hangi öğrenci kulüplerinin kurulacağı belirlenir (MEB İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği Madde:7, 10, 16) * Okul-Aile Birliği Yönetim Kurulu üyeliği için birer asil ve yedek müdür yardımcısı ve öğretmenin, öğrenci sayısı yüzün altında olan okullar için bir asil müdür yardımcısı/öğretmen, bir yedek müdür yardımcısı/öğretmen seçimi yapılır (Okul-Aile Birliği Yönetmeliği, Madde: 11,12). * Okul Spor Kulübü Yönetim Kurulu için, beden eğitimi öğretmenlerinden, yoksa diğer öğretmenler arasından 3 öğretmen belirlenerek bu öğretmenlerden biri yönetim kurulu başkanı olarak seçilir (Okul Spor Kulüpleri Yönetmeliği Madde: 11). * Satın Alma Komisyonu üyeliği için en az bir öğretmenin seçimi yapılır (İKY Madde: 100). * Muayene ve Teslim Alma Komisyonu üyeliği için bir öğretmenin seçimi yapılır (İKY Madde: 101). *Kütüphanecinin atanamadığı ve kütüphanecilik kursu almış bir öğretmenin de bulunmadığı durumlarda öğretmenler kurulunca bu iş için bir öğretmen görevlendirilir (MEB Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği, Madde: 7, 22 Ağustos 2001 tarih ve Sayılı RG). * Okul müdürlüğünce; kütüphane kaynaklarının tespiti ve seçimini yapmak üzere oluşturulacak komisyon için öğretim yılı başında yapılan öğretmenler kurulunca üç öğretmenin seçimi yapılır (MEB Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği, Madde: 10, 22 Ağustos 2001 tarih ve Sayılı RG). 22

23 * Okul Rehberlik Servisi Psikolojik Danışmanı, uygulanan rehberlik programları, gerçekleştirilen ve yapılacak olan rehberlik etkinliklerine ilişkin olarak öğretmenler kuruluna bilgi verir (MEB Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Madde: 49/c). * Okul öğrenci kuruluna rehberlik yapmak üzere öğretmenler kurulunca bir öğretmenin seçimi yapılır (İKY, Madde: 97). * Öğrenci Davranışlarını Değerlendirme Kurulu üyeliği için, öğretmenler kurulunca bir sınıf ve bir şube rehber öğretmeni seçimi yapılır (İKY, Madde: 113). Öğretmenler Kurulu Karar Tutanakları, okulda 5 yıl saklanır (MEB Arşiv Hizmetleri Yönergesi, Madde: 7). Toplantılar ders saatleri dışında yapılır. Ancak, ikili öğretim yapan okullarda gerek duyulduğunda milli eğitim müdürlüğüne bilgi verilerek yarım gün öğretim yapılır (İKY Madde: 94). b) Zümre Öğretmenler Kurulu (İKY Madde: 95) Zümre öğretmenler kurulu, 1, 2, 3, 4 ve 5 inci sınıflarda aynı sınıfı okutan sınıf öğretmenleri ve varsa branş öğretmenlerinden, 6, 7 ve 8 inci sınıflarda branş öğretmenlerinden oluşur. Zümre öğretmenler kurulu, okul müdürlüğünce yapılacak planlamaya uygun olarak öğretim yılı başında, ortasında, sonunda ve ihtiyaç duyuldukça toplanır. Toplantılar, okul müdürünün görevlendireceği bir müdür yardımcısının veya branş öğretmenleri arasından seçimle belirlenen öğretmenin başkanlığında yapılır. Programların ve derslerin birbirine paralel olarak yürütülmesi, ders araçlarından, laboratuar, spor salonu, kütüphane ve işliklerden planlı bir şekilde yararlanılması ile proje ve performans görev konuları belirlenir. Programların ve derslerin birbirine paralel olarak yürütülmesi, ders araçlarından, laboratuar, spor salonu, kütüphane ve işliklerden planlı bir şekilde yararlanılması, öğrenci ödevleri ve derslerin değerlendirilmesi, derslerde izlenecek yöntem ve teknikler ile benzeri konularda kararlar alınır. Eğitim-öğretim programları incelenir ve ortak bir anlayış oluşturulur. Uygulamalarda karşılaşılan güçlükler üzerinde durulur ve bunların çözüm yolları aranır. Öğrencilerin çalışma ve eğitim durumları ile çevrenin özellikleri incelenir ve alınacak önlemler kararlaştırılır. Eğitim-öğretim faaliyetleri ile ilgili olarak hazırlanacak planların uygulamasında birlik sağlanır. Meslekî eserler ve eğitim alanındaki yeni gelişmeler incelenir. Uygulamak ve değerlendirmek üzere ortak ölçme ve değerlendirme araçları hazırlanır. Ders yılı sonunda zümre öğretmenler kurulu; ders programları, ilgili mevzuatı, ders araç-gereci, öğretim yöntem ve teknikleri, okul ve dersliklerdeki fizikî durum ve öğrenci başarı düzeyini değerlendiren bir rapor hazırlar ve okul müdürlüğüne sunar. Ünitelendirilmiş yıllık planları hazırlar (MEB Eğitim ve Öğretim Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge, Ağustos 2003 tarih ve 2551 sayılı TD). Zümre öğretmenler kurulu toplantı tutanakları düzenlenir ve alınan kararlar zümre öğretmenler kurulu karar defterine yazılır. 23